Tembirekokuéra, pemombaʼevaʼerã pende pyʼaite guive pene ménape
“Pe kuña toñemoĩ iména poguýpe.” (EFESIOS 5:22.)
1. Mbaʼérepa heta tembirekópe hasy omombaʼe hag̃ua iménape?
HETA tetãme, peteĩ kuñataĩ omenda jave heʼi omombaʼetaha iménape ipyʼaite guive. Upéicharõ jepe, heta tembirekópe hasy ojapo hag̃ua upéva iména otrata vaígui chupekuéra. Péro, pe ñemenda oñepyrũrõ guare iporãiterei vaʼekue. Ñandejára ojapovaʼekue kuñáme Adán kostíllagui. Ohechávo chupe, Adán heʼi: “Kóva katu chekangue, ha che roʼógui osẽva” (Génesis 2:19-23).
2. Mbaʼépa ojapóma koʼág̃a umi kuña, ha mbaʼépa ogueru upéva?
2 Oñepyrũ porãramo jepe pe ñemenda, koʼág̃a ndahaʼevéima upéicha. Ndoikosevéimagui kuimbaʼe poguýpe, umi áño sesenta guive Estados Unídospe oñepyrũ umi kuña ombaʼapo ojei hag̃ua kuimbaʼe poguýgui. Upérõ guare, peteĩ kuñánte trescientos kuimbaʼe apytégui oheja rei ifamíliape. Ha ohasa rire diez áño, umi trescientos apytégui mbohapy kuñáma ojapo upéicha. Koʼág̃a rupi, umi kuña ijuru tieʼỹ, okaʼu, opita ha heko vai heta kuimbaʼe ojapoháicha. Ovyʼavépa hikuái upévare? Nahániri. Heta hendápe mokõi omendávagui peteĩ ojopoi jey. Upévare, oiko porãvépa koʼág̃a umi kuña, térãpa oiko asyve? (2 Timoteo 3:1-5.)
3. Mbaʼérepa ndoikoporãvéi umi omendáva?
3 Upéicharõ, mbaʼérepa ndoikoporãvéi umi omendáva? Pe provléma tuichavéva oñepyrũvaʼekue ymaitereíma, peteĩ ánhel opuʼãrõ guare Ñandejárare ha ombotavy Évape, “upe mbói ymaite guare hérava aña ha Satanás” (Apocalipsis [Revelación] 12:9, BNP; 1 Timoteo 2:13, 14). Satanás heʼi Ñandejára oporomboʼe vaiha. Ogueroviauka avei pe ñemenda ijetuʼuetereiha. Oisãmbyhýgui ko múndo, umi propagánda rupive ogueroviauka hetápe Ñandejára omboʼéva naiporãiha (2 Corintios 4:3, 4). Upéicharõ jepe, ñahesaʼỹijo porãramo la Biblia jahechakuaáta Ñandejára heʼíva iporãveha tembirekokuérape g̃uarã.
Mbaʼépa ohechakuaavaʼerã umi omendaséva
4, 5. a) Mbaʼérepa oñatende porã vaʼerã umi omendaséva? b) Mbaʼépa ojapovaʼerã peteĩ kuñataĩ omenda mboyve?
4 Ñandejára Ñeʼẽ heʼi peteĩ mbaʼe tekotevẽva jahechakuaa: ko múndo oĩha Satanás poguýpe, ha umi omendáva jepe ohasa asytaha. Upévare, jaikuaáramo jepe Ñandejára oporomomenda ypy hague, la Biblia heʼi umi omendasévape oñatende porã hag̃ua. Peteĩ ohaivaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ heʼi umi iména omanovaʼekue ikatuha omenda jey, péro ‘ovyʼavetaha nomendáiramo’. Jesús voi heʼivaʼekue opytánte hag̃ua omendaʼỹre umi “ikatúva upéicha ojapo”. Ha oĩramo omendaséva, omendavaʼerã peteĩ Ñandejára rembiguáire, ojevautisamavaʼekue (1 Corintios 7:28, 36-40; Mateo 19:10-12, BNP).
5 Kuñanguéra ojepyʼamongeta porã vaʼerã mávarepa omendáta. Upévare Ñandejára Ñeʼẽ heʼi chupekuéra: “Pe kuña omendávaniko ojoaju iména rehe léi rupi”. Iména omanóramo añoite, térã omoakãratĩramo chupe ikatu ojopoi hikuái, ha upéicha ojei iména poguýgui (Romanos 7:2, 3, BNP). Ikatu peteĩ kariaʼy térã kuñataĩ iporãiterei ñandéve jahecharamóme, péro upéva ndeʼiséi javyʼataha hendive ñamendáramo hese. Upéicharõ, umi kuñataĩ omendaséva oñeporanduvaʼerã: “Amendasépa ko kuimbaʼére ha añemoĩ ipoguýpe?”. Ha oñeporanduvaʼerã upéva omenda mboyve, ndahaʼéi omenda riréma.
6. Mbaʼépa ikatu odesidi peteĩ kuña heta henda rupi, ha mbaʼérepa iñimportantete upéva?
6 Heta tetã rupi, peteĩ kuña ikatu odesidi omendátapa peteĩ kuimbaʼére térãpa nahániri. Upéicharõ jepe, upéva ikatu haʼe pe desisión hasyvéva chupe g̃uarã. Mbaʼérepa? Oipotaitereígui peteĩ ohayhúva chupe ha upearã omendase. Heʼihaguéicha peteĩ periodísta: “Jaipotaitereíramo peteĩ mbaʼe, tahaʼe ñamendase térã jajupise peteĩ montáñape, ikatu jaguerovia oimeraẽ mbaʼe térã ñahendu ñahendusévante”. Upeichaite, pe ojupivahína peteĩ montáñare odesidi vaírõ ikatu hoʼa ha omano, upéicha avei jaiporavo vaírõ ñane rembireko térã ñane menarã ikatu ñasẽ vai.
7. Mbaʼépa iporã vaʼerã ojapo umi omendaséva?
7 Upéicharõ, peteĩ kuña ojepyʼamongeta porã vaʼerã oñemoĩ mboyve upe kuimbaʼe poguýpe. Peteĩ kuñataĩ oikóva Índiape heʼivaʼekue: “Ñande sy ha ñande ru oiko arevéma ñandehegui ha hasy ñambotavy hag̃ua chupekuéra. [...] Che uvei ajavýta”. Upeichaite, ñande sy, ñande ru ha ñande rapichakuéra tuicha ñanepytyvõkuaa. Aremíma, peteĩ karai oñemoñeʼẽva jepi kuimbaʼe ha kuña omendasévape, omokyreʼỹ chupekuéra oikuaa raẽ hag̃ua hembirekorã térã imenarã tuvakuérape. Upéicha ohecháta hikuái mbaʼéichapa otrata ituvakuérape ha entéro hogayguápe.
Mbaʼéichapa Jesús oñemoĩvaʼekue Ñandejára poguýpe
8, 9. a) Mbaʼéichapa oñeñandu Jesús oñemoĩhaguére Ñandejára poguýpe? b) Mbaʼérepa iporã kuñanguéra oñemoĩ umi kuimbaʼe poguýpe?
8 Hasýramo jepe ñañemoĩ pe máva poguýpe, kuñanguéra ikatu ohecha upéva peteĩ mbaʼe iporãvaramo, Jesús ojapohaguéicha. Jesúspe g̃uarã upéva heʼisevaʼekue ohasa asy ha omano peteĩ yvyráre. Upéicharõ jepe, ovyʼavaʼekue oñemoĩhaguére Ñandejára poguýpe (Lucas 22:41-44; Hebreos 5:7, 8; 12:3). Upéicha, Jesús omoĩ peteĩ ehémplo kuñanguérape g̃uarã. Ñandejára Ñeʼẽ heʼi: “Pe kuimbaʼe pe kuña akã, [...] Ñandejaraháicha Cristo akã” (1 Corintios 11:3, BNP). Ñanemanduʼavaʼerã kuñanguéra oĩmaha kuimbaʼe poguýpe omenda mboyve jepe.
9 Ñandejára Ñeʼẽ heʼi kuñanguéra omendáva ha omendaʼỹva oñemoĩvaʼerãha umi kuimbaʼe omoakãva kongregasión poguýpe (1 Timoteo 2:12, 13; Hebreos 13:17). Ojapóvo upéicha, kuñanguéra omoĩhína ehémplo umi ánhelpe g̃uarã (1 Corintios 11:8-10). Avei, umi kuña omendáva ha ijedámava ikatu oñemoñeʼẽ umi imitãvévape, ha iñehémplo rupive ohechauka chupekuéra mbaʼéichapa ‘oñemoĩvaʼerã iména poguýpe’ (Tito 2:3-5).
10. Mbaʼéichapa Jesús oñemoĩvaʼekue Ñandejára poguýpe?
10 Jesús oikuaa porã vaʼekue iñimportanteha ñañemoĩ pe máva poguýpe. Upévare heʼivaʼekue apóstol Pédrope opaga hag̃ua impuésto mokõive rehe umi mburuvichápe, ha omeʼẽ voi chupe pláta ojapo hag̃ua upéva. Upe riréma, Pedro ohai ñañemoĩvaʼerãha opa mburuvichakuéra poguýpe (1 Pedro 2:13; Mateo 17:24-27). Ha omombeʼúvo mbaʼeichaitépa Jesús oñemoĩvaʼekue Ñandejára poguýpe, la Biblia heʼi: “Ojejapo[...] tembiguáiramo ha oñembojoja ñanderehe. Oñemaʼẽvo hese katu, ojehechakuaa haʼeha peteĩ yvypóra ñandeichaguánte. Oñemomichĩ ha iñeʼẽrendu omano meve” (Filipenses 2:5-8, JMP).
11. Mbaʼérepa Pedro omokyreʼỹvaʼekue tembirekokuérape oñemoĩ hag̃ua iména poguýpe, ndoservíriramo jepe hikuái Ñandejárape?
11 Pedro heʼi kristianokuéra oñemoĩvaʼerãha umi mburuvichakuéra poguýpe oporoguereko asy ha iñañáramo jepe. Heʼivaʼekue: “Cristo voi [...] ohasa asy vaʼekue penderehehápe ha ohechauka peẽme mbaʼéichapa peikovaʼerã ipyporépe” (1 Pedro 2:21, BNP). Omombeʼupa rire mbaʼéichapa Jesús ohasa asy ha oñemoĩvaʼekue Ñandejára poguýpe, Pedro oñemoñeʼẽ umi kristiánape, iména ndoservíriva Ñandejárape. Heʼi chupekuéra: “Upéicha avei, peẽ tembireko, peñemoĩvaʼerã pene ména poguýpe, oimérõ ndogueroviái pe marandu pyahu, ikatu hag̃ua [iñeʼẽrendu hikuái]. Upéicharõ natekotevẽmoʼãi peñeʼẽ chupekuéra” (1 Pedro 3:1, 2).
12. Mbaʼe iporãvapa ojehupyty Jesús oñemoĩhaguére Ñandejára poguýpe?
12 Ikatu oĩ oimoʼãva ñandevyroha ñakirirĩramo oĩ jave oñembohorýva ñanderehe térã ñandejaʼóva. Jesús katu noimoʼãivaʼekue upeichaha. Pedro heʼi: “Oñeñeʼẽ pohýiramo ichupe okirirĩnte, [...] ndohupíri ipo avave rehe” (1 Pedro 2:23, JMP). Ohechávo mbaʼeichaitépa Jesús ohasa asy, oĩvaʼekue ojeroviáva hese. Péicha ojapovaʼekue pe mondaha ojejukavaʼekue hendive ha umi soldádo ruvicha ohechavaʼekue ojejukárõ guare chupe (Mateo 27:38-44, 54; Marcos 15:39; Lucas 23:39-43). Upéicha avei, Pedro heʼi oĩtaha umi ména ndoservíriva Ñandejárape, umi ombyepotíva hembirekópe jepe oservitaha Jehovápe ohechávo hembireko oñemoĩha ipoguýpe. Oiméne jaikuaa umícha ohasavaʼekue.
Mbaʼéichapa tembirekokuéra ikatu oiko porã iména ndive
13, 14. Mbaʼéichapa oipytyvõ iménape umi tembireko iñeʼẽrendúva Jehovápe?
13 Heta ména ohecha rire mbaʼéichapa oipytyvõ la Biblia hembirekópe hekoporãve hag̃ua, oikuaaseve avei Ñandejára heʼíva. Peteĩ asambléa de distríto ohasaramoitévape, peteĩ karai heʼi hembirekóre: “Atrata vaieterei ningo chupe, ha upéicharõ jepe arakaʼeve noñemoĩri cherehe ha ndacheʼapoʼíri. Ndoikoivaʼekue chejopy jopy aservi hag̃ua hendive Ñandejárape. Oñangareko porã meme cherehe. Ohótaramo asambleahápe, oheja chéve che rembiʼurã ha omopotĩmba óga. Upéicha rupi ajuvaʼekue aikuaaseve mbaʼépa omboʼe la Biblia. Ha mbaʼe piko haʼevéta? Koʼápema aime”. Péicha jahecha, haʼe avei oñepyrũhague ojerovia Ñandejárare ohechávo mbaʼéichapa hembireko hekoporã.
14 Pedro ohechaukavaʼekue iporãveha jajapo peteĩ mbaʼe jaʼenterangue. Jahechami mbaʼépa ojapovaʼekue peteĩ tembireko. Oikuaa rire la Biblia omboʼéva, odesidi oho memetaha rreunionhápe. Peteĩ pyharépe, iména osapukái chupe: “Agnes, resẽramo upe okẽ rupi, anivéntema reju!”. Haʼe nosẽi “upe okẽ rupi”, péro osẽ ótro henda rupi. Upe rire, heʼíma chupe: “Reju jey vove ndachetopamoʼãvéima koʼápe”. Ha upeichaite oiko, tres día okañy. Ou jeýrõ guare, hembireko oporandu porãnte chupe: “Nderekaruséipa?”. Agnes ndoguevirivaʼekue ni michĩmi ohayhúgui Jehovápe. Upe riréma, iména oñepyrũ ostudia la Biblia, oservi Jehovápe ha oiko chugui ansiáno, ha heta oipytyvõ kongregasiónpe.
15. Mbaʼépa omoporãta tembirekokuérape?
15 Koʼã tembireko ñanemanduʼahague ojapo umi mbaʼe porã apóstol Pedro heʼivaʼekue. Oikorangue oñatendeterei ijehe térã oipota ao porãnte, apóstol Pedro heʼihaguéicha oñemoporã hikuái Ñandejára renondépe ipyʼaporã ha ipyʼaguapy rupive. Pe tembireko omombaʼéva iménape ojapo upéicha. Upéva ojekuaa hese oñeʼẽvo iménape pyʼaguapýpe ndahaʼéi mbaretépe térã oñemoĩva hese (1 Pedro 3:3-4, BNP).
Kuñanguéra hekoporãva
16. Mbaʼéichapa Sara omoĩ ehémplo iporãva tembirekokuérape?
16 Apóstol Pedro ohaivaʼekue: ‘Péicha oñemoporãvami umi kuña imarangatúva. Umíva ojeroviámi Ñandejárare ha oñemoĩvaʼekue iména poguýpe’ (1 Pedro 3:5). Koʼã kuña ohechakuaavaʼekue ojapóramo Jehová heʼíva ifamília ovyʼavetaha, ha ikatutaha oikove opa ára g̃uarã. Pedro imanduʼavaʼekue Sara rehe, Abrahán rembireko, ha heʼi hese: “Iñeʼẽrenduvaʼekue Abrahámpe ha ohenoivaʼekue ichupe ‘che jára’”. Abrahán ijerovia mbarete vaʼekue, ha Ñandejára heʼi chupe ova hag̃ua mombyry. Sara oipytyvõ meme vaʼekue chupe, ohejátaramo jepe umi mbaʼe porã orekóva ha ohasa asýtaramo jepe (Génesis 12:1, 10-13). Upévare, apóstol Pedro omoĩvaʼekue ehémploramo Sárape ha omombaʼe chupe heʼívo: “Pendehegui oikóta Sara memby penerembiapo porãramo ha ndapekyhyjéiramo mbaʼevégui” (1 Pedro 3:6, JMP).
17. Mbaʼérepa Pedro imanduʼáneraʼe Abigail rehe omoĩ hag̃ua chupe ehémploramo tembirekokuérape?
17 Abigail avei ipyʼaguasu ha ojeroviavaʼekue Ñandejárare. Oiméne Pedro imanduʼa avei hese oñeʼẽrõ guare umi kuña hekoporãvare. Abigail iñakãguapyvaʼekue. Ha iména Nabal katu “ijava ha ipochy rei”. Upéicha rupi noipytyvõséi David ha iñirũnguérape ohórõ guare ombaʼejerure chupe. Upévare haʼekuéra ojukase Nabal ha entéro hogayguápe. Upémaramo Abigail pyaʼe porã omoĩ hymba vurrokuéra ári tembiʼu ha oho ohug̃uaitĩ David ha iñirũnguérape. Ohechávo Davídpe, “oñesũ ha ojayvy” henondépe ha ojerure chupe ani hag̃ua ojapo mbaʼeve ivaíva. David omombaʼeterei upe ojapóva, ha heʼi chupe: ‘Tuichaite mbaʼe Jehová, nembouhaguére cherug̃uaitĩvo, ha tuichaite mbaʼe neakãguapy’ (1 Samuel 25:2-33).
18. Máva ehémplopa osegivaʼerã peteĩ tembireko oĩramo ohayhúva chupe ha ndahaʼéiramo iména?
18 Peteĩ ehémplo iporãva tembirekokuérape g̃uarã omoĩ avei pe sulamíta, haʼe oñekomprometevaʼekue peteĩ pastór ndive ha ohayhu chupe. Peteĩ mburuvicha iplátava oñehaʼãmbaitérõ guare ojehayhuka chupe, haʼe osegi ohayhu pe kariaʼýpente. Pe kuñataĩ voi heʼivaʼekue: ‘Chegueraha nde pyʼapýpe, ha chemoĩ nde jyváre! Ñemanóicha imbarete pe mborayhu [...]. Y nombogueichéne pe mborayhu, ha umi ysyry jepe ndoguerahaichéne’ (El Cantar de los Cantares 8:6, 7). Entéro kuñataĩ omendátava upéicha vaʼerã avei, ohayhu ha omombaʼevaʼerã imenarãme ipyʼaite guive.
Mbaʼépa heʼive Ñandejára Ñeʼẽ
19, 20. a) Mbaʼérepa tembirekokuéra oñemoĩvaʼerã iména poguýpe? b) Mávapa omoĩ ehémplo iporãva tembirekokuérape oñemoĩ hag̃ua iména poguýpe?
19 Ipahápe jahechami mbaʼépa heʼive Ñandejára Ñeʼẽ ko versíkulore: “Pe kuña toñemoĩ iména poguýpe” (Efesios 5:22). Mbaʼérepa upéicharõ tembireko oñemoĩvaʼerã iména poguýpe? Pe versíkulo upe rireguápe heʼi: “Menakuéra niko tembireko akã hína, Cristo haʼeháicha pe [kongregasión] akã”. Ha ipahápe ojeʼe tembirekokuérape: Pe kongregasión “ojapoháicha Cristo heʼíva, tembirekokuéra avei ojapovaʼerã imenakuéra heʼíva chupekuéra” (Efesios 5:23, 24, 33).
20 Ojapo hag̃ua koʼápe ojeʼéva, tembirekokuéra ohechavaʼerã pe ehémplo omoĩvaʼekue Jesús remimboʼekuéra, ha ojapo haʼekuéra ojapohaguéicha. Jaleemi 2 Corintios 11:23-28 peve, jaikuaa hag̃ua mbaʼépa ohasavaʼekue apóstol Pablo ojeroviágui Jesucrístore, omoakãva pe kongregasión. Pablo ojapohaguéicha, tembirekokuéra ha opavave oĩva kongregasiónpe oñemoĩvaʼerã Jesús poguýpe. Ha umi tembireko ojapo upéva oñemoĩvo iména poguýpe.
21. Mbaʼépa ikatu omokyreʼỹ tembirekokuérape oñemoĩ hag̃ua iména poguýpe?
21 Heta tembireko ikatu noñemoĩséi iména poguýpe. Upéicharõ jepe umi iñarandúva ohechakuaáta iporãveha ojapo upéva. Iména ndoservíriramo jepe Ñandejárape, ikatu osalva chupe haʼe oñemoĩramo ipoguýpe opa mbaʼépe, ndojoavýima guive Ñandejára heʼíva ndive (1 Corintios 7:13, 16). Ha ndahaʼéi upéva añónte ikatúva ohupyty pe kuña iñarandúva. Ovyʼáta avei oikuaágui Jehová oguerohoryha pe ojapovahína ha omeʼẽtaha chupe heta mbaʼe porã ojapohaguére Jesús ojapohaguéicha.
Ñanemanduʼápa?
• Mbaʼérepa ikatu hasy peteĩ tembirekópe omombaʼe hag̃ua iménape?
• Mbaʼérepa ojepyʼamongeta porã vaʼerã peteĩ kuñataĩ odesidíramo omenda?
• Mbaʼe ehémplopa omoĩ Jesús tembirekokuérape, ha mbaʼe mbaʼépa ohupytýta ojapóramo upéicha?
[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 15]
Mbaʼérepa ojepyʼamongeta porã vaʼerã peteĩ kuñataĩ oĩramo omendaséva hese?