Naegbọn Mí Dona Nọ Basi hùnwhẹ Tenu-Núdùdù Oklunọ Tọn?

“Ehe yẹn mọyi sọn Oklunọ dè wẹ ehe yẹn yí na mì ga.”—1 KỌLINTINU LẸ 11:23.

1, 2. Etẹwẹ Jesu wà to zánmẹ Juwayi owhe 33 W.M.?

OVI dopo akàn Jehovah tọn tin to finẹ, gọna sunnu 11 he ‘ko nọte hẹ ẹ to whlepọn etọn mẹ lẹ.’ (Luku 22:28) Jeudi whèjai wẹ, to 31 mars owhe 33 W.M., podọ e yọnbasi taun dọ aga wiwá osun tọn ko hẹn jiwhé họnwun gblegede to Jelusalẹm. Jesu Klisti po apọsteli etọn lẹ po ṣẹṣẹ dotana hùnwhẹ Juwayi tọn. Juda Iskaliọti mẹdehiatọ lọ ko yin yinyan tọ́n, ṣigba devi he pò lẹ ma ko yì gba. Etẹwutu? Na Jesu jlo na wà nude heyin nujọnu taun wutu. Etẹwẹ onú lọ?

2 Na Matiu he kàn owe Wẹndagbe tọn tin to finẹ wutu, mì gbọ e ni dọ onú lọ. E wlan dọmọ: “Jesu yí akla bo dona, bosọ kán ẹn, bo yí na nuplọntọ etọn lẹ, bo dọmọ, Yí, dù; ehe wẹ agbasa ṣie. E sọ yí kọfo de, bo dopẹ́, bosọ yí na yé, bo dọmọ, Mì omẹ pó ni nù to e mẹ. Na ehe wẹ ohùn ṣie alẹnu yọyọ lọ tọn, he yè kọndai na omẹ susu hlan desẹ ylando tọn.” (Matiu 26:26-28) Be nujijọ whladopo poun tọn wẹ ehe na yin ya? Etẹwẹ yin zẹẹmẹ etọn? Be e tindo zẹẹmẹ depope na míwlẹ to egbehe ya?

“Mì Nọ Wà Ehe”

 3. Naegbọn nuhe Jesu wà to zánmẹ 14 Nisan, owhe 33 W.M. yin nujọnu?

³ Nuhe Jesu Klisti wà to zánmẹ 14 Nisan, owhe 33 W.M. lẹ mayin nujijọ kosọ tọn de poun to gbẹzan etọn mẹ gba. Apọsteli Paulu dọhodo nujijọ ehe ji to whenuena e to wekanhlan Klistiani yiamisisadode he tin to Kọlinti lẹ, to fie yé gbẹ́ pò to hùnwhẹ lọ basi te to owhe 20 godo. Dile etlẹ yindọ Paulu ma tin hẹ Jesu po apọsteli 11 lẹ po to owhe 33 W.M., e họnwun dọ e se nuhe jọ to ojlẹ enẹ mẹ lẹ sọn delẹ to apọsteli lẹ mẹ dè. Humọ, e họnwun dọ Paulu mọ hinhẹn lodo adà nujijọ enẹ tọn lẹ to osọhia gbọdo tọn lẹ mẹ. Paulu dọmọ: “Ehe yẹn mọyi sọn Oklunọ dè wẹ ehe yẹn yí na mì ga, dọ, Jesu Oklunọ to ozán mẹ gbeegbe yè de e hia, yí akla; whenuena e dopẹ́, e kán ẹn, bo dọmọ, Yí, dù: ehe wẹ agbasa ṣie he yè wẹ́n na mì: mì nọ wà ehe to oflin ṣie mẹ. Mọkẹdẹ ga wẹ kọfo, to tenu-núdùdù godo, dọmọ, Kọfo he wẹ alẹnu yọyọ to ohùn ṣie mẹ: mì nọ wà ehe, whedepopenu he mì to nùnù in, to oflin ṣie mẹ.”—1 Kọlintinu lẹ 11:23-25.

 4. Naegbọn Klistiani lẹ dona nọ basi Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn?

⁴ Wẹndagbe-kàntọ Luku zinnudeji dọ Jesu degbè dọmọ: “Mì nọ basi ehe to oflin ṣie mẹ.” (Luku 22:19) Hodidọ ehe ko yin didọ to aliho devo mẹ taidi: “Mì nọ wà ehe taidi oflin de na mi.” (La Bible de Jérusalem) Na nugbo tọn, hùnwhẹ ehe nọ saba yin yiylọdọ Oflin okú Klisti tọn. Paulu sọ ylọ ẹ dọ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn—yèdọ yinkọ he sọgbe de, na zánmẹ wẹ e yin didoai te wutu. (1 Kọlintinu lẹ 11:20) Klistiani lẹ yin gbedena nado nọ basi Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn. Ṣigba etẹwutu hùnwhẹ ehe yin didoai?

Nuhewutu E Yin Didoai

5, 6. (a) Whẹwhinwhẹ́n dopo tẹ wutu wẹ Jesu ze Oflin lọ dai? (b) Dọ whẹwhinwhẹ́n devo he wutu Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn yin didoai?

⁵ Dopo to whẹwhinwhẹ́n he wutu Oflin lọ yin didoai gando lẹndai he okú Jesu tọn hẹndi go. E kú taidi mẹde he suwhẹna nupojipetọ-yinyin Otọ́ olọn mẹ tọn etọn. Klisti gbọnmọ dali do Satani Lẹgba, he ko yí-nùgo dọ gbẹtọvi lẹ to Jiwheyẹwhe sẹ̀n na lẹndai ṣejannabi tọn wutu, hia taidi lalonọ. (Job 2:1-5) Okú nugbonọ-yinyin Jesu tọn dohia dọ lalo wẹ alọsọakọ́n ehe yin bosọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn.—Howhinwhẹn lẹ 27:11.

⁶ Whẹwhinwhẹ́n devo he wutu Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn yin didoai wẹ nado nọ flin mí dọ gbọn okú Jesu tọn gblamẹ taidi gbẹtọvi pipé, he ma do ylando depope, e ‘na alindọn etọn taidi ofligọ de na mẹsusu.’ (Matiu 20:28) To whenuena sunnu tintan waylando do Jiwheyẹwhe, e hẹn ogbẹ̀ pipé etọn po todido etọn lẹpo po bu. Ṣigba Jesu dọmọ: “Jiwheyẹwhe yiwanna aihọn sọmọ bọ e yí Ovi detọn etọn dopo akàn namẹ, na mẹdepope he yí ì se ma nado dọ̀n, ṣigba e nido tindo ogbẹ̀ madopodo.” (Johanu 3:16) Na taun tọn, “okú wẹ ale ylando tọn; ṣigba nunina Jiwheyẹwhe tọn wẹ ogbẹ̀ madopodo to Jesu Klisti Oklunọ mítọn mẹ.” (Lomunu lẹ 6:23) Hùnwhẹ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn nọ flin mí owanyi daho he Jehovah po Ovi etọn po dohia to okú avọ́sinsan Jesu tọn mẹ. Lehe mí dona dopẹna owanyi enẹ do sọ!

Whetẹnu Wẹ E Dona Nọ Yin Bibasi?

 7. Nawẹ Klistiani yiamisisadode lẹ nọ tindo mahẹ to Oflin lọ mẹ ‘gbọzangbọzan’ gbọn?

⁷ Paulu dọ gando Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn go dọ: ‘Dile mì to akla he dù, bosọ to kọfo he nù gbọzangbọzan, mì to okú Oklunọ tọn lá kaka e na do wá.’ (1 Kọlintinu lẹ 11:26) Klistiani yiamisisadode lẹ na nọ tindo mahẹ to yẹhiadonu Oflin tọn lẹ mẹ kakajẹ okú yetọn whenu. Enẹwutu, to Jehovah Jiwheyẹwhe po aihọn lọ po nukọn, yé na to yise yetọn to tito Jiwheyẹwhe tọn heyin avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn mẹ lá gbọzangbọzan.

 8. Whetẹnu wẹ pipli Klistiani yiamisisadode lẹ tọn dona basi hùnwhẹ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn jẹ?

⁸ Whetẹnu wẹ pipli Klistiani yiamisisadode lẹ tọn dona basi hùnwhẹ Oflin okú Klisti tọn jẹ? “Kaka e na do wá,” wẹ Paulu dọ, he zẹẹmẹdo dọ hùnwhẹ ehe dona zindonukọn kakajẹ wiwá Jesu tọn whenu nado yí hodotọ yiamisisadode etọn lẹ yì olọn mẹ gbọn fọnsọnku gblamẹ to ‘tintin tofi’ etọn whenu. (1 Tẹsalonikanu lẹ 4:14-17) Ehe sọgbe hẹ hodidọ Jesu tọn hlan apọsteli nugbonọ 11 lẹ dọmọ: “Eyin yẹn yì bo wleawu otẹn de tọn dai na mì, yẹn nasọ lẹgọ, bo hẹn mì yì dee dè; na ofi he yẹn te finẹ wẹ mì na nọ ga.”—Johanu 14:3.

 9. Etẹwẹ hodidọ Jesu tọn heyin kinkàndai to Malku 14:25 mẹ zẹẹmẹdo?

⁹ To whenuena Jesu ze Oflin lọ dai, e dlẹnalọdo kọfo ovẹn tọn lọ bo dọna apọsteli nugbonọ etọn lẹ dọmọ: “Yẹn ma nasọ nù sọn sinsẹ́n ovẹn tọn mẹ ba, kakajẹ azán lọ gbè whenuena yẹn na nù in yọyọ to ahọludu Jiwheyẹwhe tọn mẹ.” (Malku 14:25) Na Jesu ma na nọ nù ovẹn paa lọ to olọn mẹ wutu, e họnwun dọ ayajẹ he ovẹn nọ nọtena to whedelẹnu wẹ e tindo to ayiha mẹ. (Psalm 104:15; Yẹwhehodọtọ 10:19) Pọninọ to Ahọluduta lọ mẹ na yin numimọ ayajẹnọ de he ewọ po afọ̀domẹ etọn hodotọ lẹ po to nukundo vẹkuvẹku.—Lomunu lẹ 8:23; 2 Kọlintinu lẹ 5:2.

10. Nawẹ Oflin lọ dona nọ yin bibasi gbọzangbọzan sọ?

¹⁰ Be sunmẹsunmẹ, sẹmẹsẹmẹ, kavi egbesọegbesọ wẹ hùnwhẹ okú Jesu tọn dona nọ yin bibasi ya? Lala. Jesu ze Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn dai bo yin hùhù to azán Juwayi tọn gbè, he nọ yin bibasi “na oflin” tundote Islaeli tọn sọn kanlinmọgbenu Egiptinu lẹ tọn to owhe 1513 J.W.M. (Eksọdusi 12:14) Juwayi nọ yin bibasi whladopo to owhe mẹ, to azán 14tọ osun Nisan Juvi lẹ tọn gbè. (Eksọdusi 12:1-6; Levitiku 23:5) Ehe dohia dọ okú Jesu tọn dona nọ yin finflin kiki gbọzangbọzan taidi Juwayi—yèdọ to whemẹwhemẹ—e mayin to sunmẹsunmẹ, sẹmẹsẹmẹ, kavi egbesọegbesọ gba.

11, 12. Etẹwẹ whenuho dohia gando Oflin bibasi go to ojlẹ fliflimẹ tọn lẹ mẹ?

¹¹ Enẹwutu, e sọgbe nado basi Oflin lọ to whemẹwhemẹ to 14 Nisan. Owe dopo dọmọ: “Klistiani Asia Pẹvi tọn lẹ yin yiylọdọ Quartodecimans [Wiẹnẹtọ lẹ] na aṣa yetọn heyin hùnwhẹ pascha [Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn] bibasi to azán 14 Nisan tọn wutu . . . Azán lọ sọgan jẹ do Vendredi kavi azán osẹ lọ tọn devo depope ji.”—The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Bladopọ IV, weda 44.

¹² To hodidọ do nuyiwa owhe kanweko awetọ W.M. ji go, whenuho-kàntọ J. L. Von Mosheim dọ dọ Quartodecimans lẹ nọ basi Oflin lọ to 14 Nisan na “yé pọ́n apajlẹ Klisti tọn hlan taidi aṣẹpipa osẹ́n tọn de” wutu. Whenuho-kàntọ devo dọmọ: “Yizan Quartodeciman tọn to ṣọṣi Asia tọn lẹ mẹ sọgbe pẹpẹ hẹ ṣọṣi Jelusalẹm tọn tọn. To owhe kanweko 2tọ mẹ, ṣọṣi ehelẹ nọ basi oflin ofligọ he okú Klisti tọn hẹn yọnbasi tọn to Juwayi yetọn whenu to azán 14tọ Nisan tọn.”—Studia Patristica, Bladopọ V, 1962, weda 8.

Zẹẹmẹ Akla lọ Tọn

13. Akla wunmẹ tẹwẹ Jesu yizan to whenuena e to Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn doai?

¹³ To whenuena Jesu ze Oflin lọ dai, e “yí akla, bo dona, bosọ kán ẹn, bo yí na [apọsteli lẹ].” (Malku 14:22) Akla he yé tindo na nujijọ ehe lọ wẹ akla he yé ṣẹṣẹ yizan na Juwayi lọ. (Eksọdusi 13:6-10) Na e yin bibasi matin otọ́n wutu, e ma tli bo bọawu nado wẹ́n, enẹwutu e yin winwẹ́n bo yin mimá. To whenuena Jesu wleawu akla tọn na gbẹtọ fọtọ́n lẹ to azọ́njiawu-liho, akla enẹ lọsu ma tli bo bọawu nado wẹ́n, na e wẹ́n ẹn bọ e sọgan yin mimá wutu. (Matiu 14:19; 15:36) Enẹwutu, e họnwun dọ zẹẹmẹ gbigbọmẹ tọn de matin to godo na akla Oflin tọn lọ winwẹ́n.

14. (a) Naegbọn e sọgbe dọ akla Oflin tọn ma na tindo otọ́n? (b) Akla wunmẹ tẹwẹ sọgan yin hihọ̀ kavi sisọ̀ na yizan Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn?

¹⁴ Gando akla heyin yiyizan to Oflin lọ zizedai whenu go, Jesu dọmọ: “Ehe wẹ agbasa ṣie he yè wẹ́n na mì.” (1 Kọlintinu lẹ 11:24; Malku 14:22) E sọgbe dọ akla lọ ma tindo otọ́n. Etẹwutu? Na otọ́n sọgan nọtena danuwiwa, kanyinylan, kavi ylando. (1 Kọlintinu lẹ 5:6-8) Akla lọ nọtena agbasa pipé, he ma tindo ylando gbẹtọvi tọn Jesu tọn, heyin nina taidi avọ́sinsan ofligọ tọn po gbesisọ po. (Heblu lẹ 7:26; 10:5-10) Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ hẹn ehe do ayiha mẹ bo nọ hodo apajlẹ he Jesu zedai lọ gbọn akla madotọ́n yiyizan taidi yẹhiadonu Oflin tọn dali. To ninọmẹ delẹ mẹ, yé nọ yí akla madotọ́n (matzos) Juvi lẹ tọn he mẹ dadonu depope taidi alùbasa kavi azìn, ma tin te zan. Akla madotọ́n sọgan yin bibasi ga po linfin vude po (fie e yọnbasi te, linfin likun tọn) he yin yinyan dopọ po osin vude po. Linfin heyin yinyan lọ sọgan yin mimlin bo yin sisọ̀ to panu he mẹ amì vude tin te kaka akla lọ nado hú bo sọgan wẹ́n.

Zẹẹmẹ Ovẹn lọ Tọn

15. Etẹwẹ tin to kọfo he Klisti yizan to Oflin okú etọn tọn zizedai whenu mẹ?

¹⁵ To akla madotọ́n lọ zize gbọn yé ji godo, Jesu yí kọfo de, “whenuena e dopẹ́, e yí na [apọsteli lẹ]; yemẹpo sọ nù sọn e mẹ.” Jesu basi zẹẹmẹ dọmọ: “Ehe wẹ ohùn ṣie alẹnu yọyọ tọn, he yè [na] kọ̀n dai na mẹsusu.” (Malku 14:23, 24) Etẹwẹ tin to kọfo lọ mẹ? Ovẹn akú, e mayin ovẹn he tindo otọ́n gba. Eyin Owe-wiwe dlẹnalọdo ovẹn, e ma to alọdlẹndo ovẹn he mẹ otọ́n yin dido gba. Di dohia, dile Jesu dọ do ovẹn akú wẹ nọ là “ayúgò,” e mayin ovẹn he mẹ yè dó otọ́n gba. Podọ kẹntọ Klisti tọn lẹ ylọ ẹ dọ ‘ovẹn-nùmúnọ.’ Enẹ na ko yin whẹsadokọnamẹ ovọ́ de eyin ovẹn tata he mayin akú wẹ. (Matiu 9:17; 11:19) Ovẹn nọ yin nùnù to hùnwhẹ Juwayi tọn whenu, podọ Klisti yí i zan to whenuena e to Oflin okú etọn tọn doai.

16, 17. Ovẹn wunmẹ tẹwẹ sọgbe na hùnwhẹ Oflin tọn, podọ etẹwutu?

¹⁶ Ovẹn vẹẹ kẹdẹ wẹ sọgbe nado yin yẹhiadonu nuhe tin to kọfo lọ mẹ tọn, enẹ wẹ, ohùn Jesu tọn heyin sinsọndai. Jesu lọsu dọmọ: “Ehe wẹ ohùn ṣie alẹnu yọyọ tọn, he yè [na] kọ̀n dai na mẹsusu.” Podọ apọsteli Pita wlan dọmọ: “Mì [Klistiani yiamisisadode lẹ] yọnẹn dọ, yè ma yí nugbigble do fli mì gba, di fataka po sika po, sọn owalọ ovọ́ mìtọn mẹ, he mì yí gbọn otanhoho lẹ dali sọn otọ́ mìtọn lẹ dè; adavo ohùn Klisti tọn akuẹgegenu, di lẹngbọ he matin apà go tọn, podọ matin dihó.”—1 Pita 1:18, 19.

¹⁷ Matin ayihaawe ovẹn vẹẹ ovẹn-sinsẹ́n tọn wẹ Jesu yizan to whenue e to Oflin lọ doai. Ṣigba, ovẹn vẹẹ egbehe tọn delẹ ma sọgbe gba na sodabi kavi amasin po onú devo lẹ po ko nọ yin dido yé mẹ wutu. Ohùn Jesu tọn sọgbe mlẹnmlẹn, bọ nudevo ma yin yiyidogọ. Enẹwutu, ovẹn wunmẹ he mẹ onú mọnkọtọn lẹ ko yin dido lẹ ma sọgbe gba. Ovẹn vẹẹ he mayin hinhẹn vivi kavi hinhẹn sinyẹn wẹ dona tin to kọfo Oflin tọn lọ mẹ. Ovẹn vẹẹ, heyin bibasi to whégbè he ma vivi lẹ sọgan yin yiyizan, gọna ovẹn vẹẹ lẹ taidi burgundy po claret po.

18. Naegbọn Jesu ma wazọ́n jiawu de he gando akla po ovẹn Oflin tọn po go?

¹⁸ To whenuena e to núdùdù ehe doai, Jesu ma wazọ́n jiawu de, bo diọ yẹhiadonu lọ lẹ zun agbasalan po ohùn paa etọn po gba. Onú ylankan wẹ e yin nado dù gbẹtọ-lan kavi nù ohùn gbẹtọ tọn, e sọ gbà osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn. (Gẹnẹsisi 9:3, 4; Levitiku 17:10) Jesu gbẹ́ tindo agbasa etọn blebu gọna ohùn etọn lẹpo. Agbasa etọn yin nina to avọ́sinsan mẹ, bọ ohùn etọn yin kinkọn jẹgbonu to whèmẹ wunkẹngbe 14 Nisan tọn, he gbẹ́ yin azán dopolọ na Juvi lẹ. Enẹwutu, akla po ovẹn Oflin tọn po yin yẹhiadonu lẹ, he nọtena agbasalan po ohùn Klisti tọn po.a

Oflin lọ—Núdùdù Pọmẹ Tọn De

19. Naegbọn hugan agbán dopo po kọfo dopo po sọgan yin yiyizan to hunwhẹ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn whenu?

¹⁹ To whenuena Jesu ze Oflin lọ dai, e ylọ apọsteli nugbonọ etọn lẹ nado nù sọn kọfo dopo mẹ. Wẹndagbe Matiu tọn dọmọ: “[Jesu] yí kọfo de, bo dopẹ́, bosọ yí na yé, bo dọmọ, Mì omẹ pó ni nù to e mẹ.” (Matiu 26:27) “Kọfo” dopo yiyizan, bọ e mayin kọfo susu, ma hẹn nuhahun depope wá gba, na mahẹ tindotọ 11 poun wẹ tin to tafo dopo ji to ojlẹ lọ mẹ bọ kọfo lọ sọgan yì sọn mẹde dè jẹ mẹdevo dè po awubibọ po. To owhe ehe mẹ, livi susu gbẹtọ lẹ tọn wẹ na pli na Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn to nuhe hugan agun 94 000 Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ lẹdo aihọn pé. Po opli susu mọnkọtọn po na hùnwhẹ ehe to whèjai dopolọ, kọfo dopo akàn ma sọgan yin yiyizan na mẹlẹpo gba. Ṣigba nunọwhinnusẹ́n nọ yin dopolọ to agun daho lẹ mẹ gbọn kọfo susu yiyizan dali na yé nido sọgan gbọn mẹlẹpo ji to ojlẹ gli de mẹ. Mọdopolọ, hugan agbán dopo sọgan yin yiyizan na akla lọ. Nudepope ma dohia to Owe-wiwe mẹ dọ kọfo lọ dona yin wunmẹ vonọtaun de gba. Etomọṣo, kọfo lọ po agbán lọ po dona doyẹyigona nuwiwa lọ. Nuyọnẹnnu wẹ e yin ma nado kọ̀n ovẹn do kọfo lọ mẹ hugan bọ e na to kinkọnai to zize e pé whenu.

20, 21. Naegbọn mí sọgan dọ dọ núdùdù pọmẹ tọn de wẹ Oflin lọ yin?

²⁰ Núdùdù pọmẹ tọn wẹ Oflin lọ yin, dile etlẹ yindọ hugan agbán akla tọn dopo podọ kọfo ovẹn tọn dopo wẹ sọgan yin yiyizan. To Islaeli hohowhenu tọn mẹ, sunnu de sọgan wleawuna núdùdù pọmẹ tọn gbọn kanlin de hinhẹnwa fiwiwe Jiwheyẹwhe tọn mẹ dali, to fie e nọ yin hùhù te. Adà kanlin lọ tọn de nọ yin mimẹ̀ to agbà ji, devo nọ yì yẹwhenọ he sanvọ́ lọ dè bọ devo nọ yì visunnu yẹwhenọ Aalọn tọn lẹ dè, bọ mẹhe wleawuna avọ́ lọ po whédo etọn po lọsu nọ tindo mahẹ to núdùdù lọ mẹ. (Levitiku 3:1-16; 7:28-36) Oflin lọ lọsu yin núdùdù pọmẹ tọn de na e bẹ núdù dopọ hẹn wutu.

²¹ Jehovah nọ tindo mahẹ to núdùdù pọmẹ tọn ehe mẹ taidi Dowatọ tito lọ tọn. Jesu wẹ yin avọ́sinsan lọ, bọ Klistiani yiamisisadode lẹ nọ tindo mahẹ to yẹhiadonu lọ lẹ mẹ. Nado dùnú to tafo Jiwheyẹwhe tọn ji dohia dọ mahẹ tindotọ lẹ tin to jijọho mẹ hẹ ewọ. Po gbesisọ po Paulu wlan dọ: “Kọfo dona tọn he mí to didona, e mayin kọndopọ ohùn Klisti tọn wẹ? Akla he mí to kinkán e mayin kọndopọ agbasa Klisti tọn wẹ? Na míwlẹ mẹsusu yin akla dopo, agbasa dopo: na mí omẹ pó wẹ yin mimátọ akla dopolọ tọn.”—1 Kọlintinu lẹ 10:16, 17.

22. Kanbiọ tẹlẹ gando Oflin go wẹ mí gbẹsọ dona gbadopọnna?

²² Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn wẹ yin hùnwhẹ whemẹwhemẹ sinsẹ̀n tọn dopo akàn he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ basi. Ehe sọgbe na Jesu degbena hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Mì nọ basi ehe to oflin ṣie mẹ.” To Oflin lọ ji, mí nọ basi hùnwhẹ oflin okú Jesu tọn, yèdọ okú de he suwhẹna nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn. Dile mí ko mọ do, to núdùdù pọmẹ tọn ehe ji, akla lọ nọtena agbasa Klisti lọsu titi tọn he e yí do sanvọ́ bọ ovẹn lọ nọtena ohùn etọn heyin sinsọndai. Etomọṣo, omẹ vude poun wẹ nọ tindo mahẹ to akla po ovẹn yẹhiadonu tọn lọ po mẹ. Etẹwutu e yinmọ? Be Oflin lọ tindo zẹẹmẹ nujọnu tọn na omẹ livi susu he ma nọ tindo mahẹ lẹ wẹ ya? Na taun tọn, etẹwẹ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn dona zẹẹmẹdo na we?

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

Etẹwẹ Yin Gblọndo Towe?

• Naegbọn Jesu ze Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn dai?

• Nawẹ Oflin lọ dona nọ yin bibasi gbọzangbọzan sọ?

• Etẹwẹ akla madotọ́n Oflin tọn nọtena?

• Etẹwẹ ovẹn Oflin tọn nọtena?

[Yẹdide to weda 15]

Jesu wẹ ze Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn lọ dai