Gbigbọ Teninọ Tọn Nankọ Wẹ Hiẹ Tindo?
TO AIHỌN egbehe tọn mẹ, mẹsusu wẹ nọ mọ apọ̀ eyin yé dona nọtepọn mẹde kavi nude. Etomọṣo, Owe-wiwe dotuhomẹna omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nado wleawuna ‘gbigbọ teninọ tọn.’ To vogbingbọnmẹ na mẹhe lẹdo e pé lẹ, yẹwhegán Mika dọmọ: “Yẹn na nọtepọn [kavi, do gbigbọ teninọ tọn hia] Jiwheyẹwhe whlẹngán ṣie tọn lọ.”—Mika 7:7; Avigbè Jẹlemia tọn 3:26.
Ṣigba etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado nọtepọn Jehovah? Nawẹ Klistiani de dona nọtepọn Jiwheyẹwhe gbọn? Be delẹ to aliho he mẹ ehe nọ yin wiwà te lẹ mẹ sọgbe bọ devo lẹ ma sọgbe wẹ ya? Numimọ he yẹwhegán Jona tindo to owhe kanweko ṣinẹnẹtọ J.W.M. mẹ plọn nude mí gando whẹho lọ go.
Aliho Teninọ Tọn de He Ma Sọgbe
Jehovah de Jona nado yì dọyẹwheho na mẹhe tin to Nineve, heyin tatọ́-tònọ Ahọluigba Assilia tọn lẹ. Nineve nọ yin yiylọdọ “tòdaho ohùnnọ” na danuwiwa po kanyinylan he hẹnmẹjọsi etọn po wutu, podọ whenuho-kàntọ lẹ po whenuho-kàntọ dòkuntọ lẹ po dekunnu ehe tọn. (Nahumi 3:1) Tlolo whẹ́, Jona tẹnpọn nado họ̀n na azọ́ndenamẹ ehe, ṣigba Jehovah yinuwa nado hẹn ẹn diun dọ yẹwhegán lọ yì Nineve to godo mẹ.—Jona 1:3–3:2.
“Jona bosọ ṣẹ nado biọ tòdaho lọ mẹ gbejizọnlin azán dopo tọn, ewọ bosọ dawhá, bo to didọmọ, Azán kande mọ gbè, Nineve na yin akititana.” (Jona 3:4) Vivẹnu Jona tọn lẹ tindo kọdetọn jiawu de: “Omẹ Nineve tọn lẹ bosọ yí Jiwheyẹwhe sè; yé bosọ demìseluna nùbibla de, bosọ yí odẹ́vọ̀ do ogo, sọn mẹho yetọn lẹ ji yèdọ jẹ mẹpẹvi yetọn lẹ ji.” (Jona 3:5) Na enẹwutu, Jehovah, Jiwheyẹwhe he “ma jlo dọ mẹdepope ni dọ̀n, adavo dọ omẹ popo ni wá lẹnvọjọ kọ̀n,” ma và otò lọ sudo ba.—2 Pita 3:9.
Nawẹ Jona yinuwa gbọn? Kandai lọ dọmọ: “Ṣigba e gblehomẹna Jona badabada, ewọ bosọ yin adìnọ.” (Jona 4:1) Etẹwutu? Jona na ko lẹndọ emi hẹn sisi he emi tindo taidi yẹwhegán de bú, na vasudo he emi to lilá dọ e na wá to azán tangan de ji ma mọ hẹndi wutu. E họnwun dọ oyín dagbe tintindo jẹ ahunmẹduna ẹn ji hugan lẹblanu po whlẹngán mẹdevo lẹ tọn po.
Nugbo wẹ dọ, Jona ma yinukọn jẹ obá lọ mẹ nado gbẹ́ azọngban yẹwhegán tọn dai gba. Ṣigba e nọte nado “mọ nuhe na gbọn godo tòdaho lọ tọn.” Mọwẹ, e wleawuna gbigbọ awuwhiwhle tọn de bo to tenọpọn nuhe na jọ. To whenuena e mọdọ nulẹ ma yì do lehe e lẹn do, e gbá avàja de bo sinai do yẹtẹn, bo to tenọpọn nuhe na jọ po adì po. Ṣigba homẹ Jehovah tọn ma hùn do walọ Jona tọn go, enẹwutu, e jla pọndohlan yẹwhegán etọn he to alibu lọ tọn do po owanyi po.—Jona 4:5, 9-11.
Nuhewutu Jehovah Do Nọ Fahomẹ
Dile etlẹ yindọ Nineve lẹnvọjọ bo gán sọn vasudo lọ mẹ, e sọ jai biọ nuwiwa kanyinylan tọn etọn lẹ mẹ to godo mẹ. Jehovah lá vasudo etọn gbọn yẹwhegán Nahumi po Zẹfania po gblamẹ. To hodidọ mẹ gando “tòdaho ohùnnọ” lọ go, Jehovah dọ dọ emi na và Assilia sudo bo na hẹn Nineve jẹvọ́. (Nahumi 3:1; Zẹfania 2:13) To 632 J.W.M., Nineve yin vivasudo, bo masọ yin vivọgbá gbede ba.
Mọdopolọ, aihọn he mẹ mí tin te to egbehe hùwhẹ hùnsọndai kanyinylan tọn he hugan Nineve hohowhenu tọn tlala. Na whẹwhinwhẹ́n ehe po devo lẹ po wutu, Jehovah ko degbè dọ titonu ylankan ehe na wá vivọnu to “nukunbibia daho” he ma ko yin mimọ pọ́n de mẹ.—Matiu 24:21, 22.
Ṣigba, Jehovah hẹn vasudo heyin dọdai etọn dọ lọ dote na gbẹtọ heyin ahundoponọ to egbehe lẹ nido sọgan lẹnvọjọ bo yin whinwhlẹngán dile e yin do na mẹhe lẹnvọjọ to Nineve lẹ. Apọsteli Pita donù homẹfa Jiwheyẹwhe tọn go gbọn hogbe ehelẹ dali dọmọ: “[Jehovah] ma gboawupo gbọn opagbe etọn dali gba, dile mẹdelẹ lẹn awugbopo do; ṣigba e yin linsinyẹntọ hlan mí dali, na e ma jlo dọ mẹdepope ni dọ̀n, adavo dọ omẹ popo ni wá lẹnvọjọ kọ̀n.”—2 Pita 3:9, 10, 13.
Teninọ to Aliho He Sọgbe Mẹ
Pita zindonukọn dọmọ: “Le onú helẹ pó na yọ́ kọnyingbe nẹ, omẹ nankọ wẹ mìwlẹ lo yin to walọ wiwe lẹpo mẹ, to jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mẹ, na mì ni to nukundo, bosọ to mizọnmizọn ji hlan wiwá azán Jiwheyẹwhe tọn tọn.” (2 Pita 3:11, 12) Doayi e go dọ to whenuena mí to nukundo kavi to tenọpọn azán Jehovah tọn, mí dona wleawuna “walọ wiwe lẹpo . . . to jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mẹ”—ehe dohia dọ mí dona yí nude wà, e ma jẹ dọ mí ni blá alọ dogo gba.
Mọwẹ, gbigbọ teninọ tọn dagbe nọ do jidide hia dọ azán Jehovah tọn na wá to ojlẹ sisọ etọn mẹ pẹpẹ, sọgbe hẹ lẹndai Jehovah tọn. Yise mọnkọtọn nọ dekọtọn do walọ wiwe lẹ po nuyiwa jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn lẹ po mẹ, bọ dehe to taji lọ wẹ yin wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn lilá. Jesu ze apajlẹ dagbe de dai to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ, bo plọn hodotọ yiamisisadode etọn lẹ dọmọ: “Mì blá gbaja mìtọn, na miyọ́n mìtọn nisọ to jiji; na mìlọsu ni tin jijlẹ do yé he to nukundo [kavi to tenọpọn] Oklunọ yetọn go lẹ, whenuena e na lẹgọ sọn alọwle hùnwhẹ kọ̀n; dọ whenuena e wá, bo húhúhọ̀n, na yé nido hùn in na ẹn to afọdoponẹji. Donanọ wẹ afanumẹ nẹlẹ, mẹhe klunọ, whenuena e wá, mọ to alihọ́.”—Luku 12:35-37.
Afanumẹ owhe kanweko tintan tọn lẹ nọ yí gbànnú do sìn tónu tewu yetọn lẹ tọn do alinmẹ nado “blá gbaja” bo gbọnmọ dali penugo nado wazọ́n po awubibọ po. Enẹwutu, Klistiani de dona yin huhlọnnọ, zohunhunnọ to azọ́n dagbe lẹ mẹ. E ma dona nọ “whleawu” to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ mẹ, vlavo gbọn huhlọn etọn yiyizan nado doafọna gbẹdudu kavi agbasanu lẹ dali gba. Kakatimọ, e dona “nọ to susudeji to azọ́n Oklunọ tọn mẹ” dile e to tenọpọn azán daho podọ dobu Jehovah tọn.—Lomunu lẹ 12:11; 1 Kọlintinu lẹ 15:58.
Alọnu Hinhẹn Ján Dile Mí to Tenọ
Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ko hẹn alọnu ján dile yé to tenọpọn azán Jehovah tọn. Di apajlẹ, to owhe sinsẹ̀nzọn 2003 tọn mẹ, yé yí madozẹnzẹn ganmẹ 3 383 000 tọn zan to azán dopodopo ji nado lá ohó Jehovah tọn. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n, e na biọ yẹwhehodidọ madoalọte na owhe 386 sọn Kunnudetọ dopo si nado wà azọ́n he nọ yin wiwadotana to azán dopo gbè lọ!
Ṣigba, mí dona nọ kanse míde dọ, ‘gbigbọ teninọ tọn nankọ wẹ yẹn tindo?’ Jesu dó oló de he do zohunhun heyin nukundo sọn Klistiani nugbonọ yiamisisadode lẹ si hia. E dọho gando afanumẹ atọ̀n go dọmọ: “[Klunọ lọ] yí talẹnti atọ́n na mẹde, bo yí awe na omẹ awetọ, bosọ yí dopo na omẹ atọ̀ntọ; e na dopodopo yetọn le huhlọn etọn te: e sọ tọ́n yì gbejizọnlin etọn ji. Afọdoponẹji mẹhe mọ talẹnti atọ́n yí, yì bo yí etọn do wàjọ, e sọ duale talẹnti atọ́n devo dogọ. Mọkẹdẹ wẹ mẹhe mọ awe yí, ewọ ga sọ duale awe devo tọn. Ṣigba mẹhe mọ dopo lọ yí, yì bo kùndò, bo yí akuẹ klunọ etọn tọn whlá. To ojlẹ dindẹn de godo, klunọ afanumẹ nẹlẹ tọn gọ̀, bo basi linlẹn po yé po.”—Matiu 25:15-19.
Afanumẹ atọ̀n lọ lẹpo wẹ nọtepọn gigọ̀ klunọ lọ tọn. Omẹ awe he hẹn alọnu ján dile yé to tenọpọn klunọ yetọn lẹ yin didọna to gigọ̀ etọn whenu dọmọ: “Enẹ yì dagbe, hiẹ afanumẹ dagbe nugbonọ.” Ṣigba aliho devo mẹ wẹ mẹhe ma yí nude wà to whenuena e to tenọ lọ yin nuyiwahẹ te. Oklunọ lọ dọmọ: “Mì . . . ze afanumẹ madoalenọ lọ dlan zinvlu mẹ to gbonu, finẹ wẹ avi po adúkúnkún po na te.”—Matiu 25:20-30.
Dile etlẹ yindọ Klistiani yiamisisadode lẹ go wẹ oló ehe gando, e bẹ nuplọnmẹ de hẹn na mímẹpo, mahopọnna todido mítọn. Klunọ lọ, Jesu Klisti, nọ donukun dọ dopodopo mítọn ni to azọ́nwa po sọwhiwhe po to sinsẹ̀nzọn etọn mẹ dile mí to tenọpọn wiwá etọn to azán daho Jehovah tọn gbè. E nọ kẹalọyi azọ́n he mẹdopodopo nọ wà sọgbe hẹ “le huhlọn etọn te,” podọ sọgbe hẹ ninọmẹ etọn lẹ. Ayajẹ nankọ wẹ e na yin to whenuena Klunọ mítọn na dọ na mí dọ ‘a wà dagbe’ to vivọnu ojlẹ teninọ tọn lọ tọn!
Homẹfa Oklunọ Mítọn Tọn Zẹẹmẹdo Whlẹngán
Eyin titonu ehe to dindẹn hugan nuhe mí ko lẹn kavi donukun lo? Whẹwhinwhẹ́n lẹ tin he zọ́n bọ e do yinmọ. Apọsteli Pita wlan dọmọ: “Mì nisọ lẹn ẹn dọ, [homẹfa] Oklunọ mítọn tọn whlẹngán wẹ.” (2 Pita 3:15) Oyọnẹn he pegan tintindo dogbọn lẹndai Jiwheyẹwhe tọn dali podọ whiwhẹnọ-yinyin nado mọnukunnujẹemẹ dọ lẹndai enẹ yin nujọnu hugan mílọsu lẹ na gọalọna mí nado fahomẹ dile e na dẹnsọ bọ Jehovah na mọdọ nuhudo gbẹ́ tin nado fahomẹ gando titonu hoho ehe go.
Nado dotuhomẹna Klistiani lẹ nado nọ sinyẹnlin kavi fahomẹ, Biblu kantọ Jakobu na apajlẹ de. E wlan dọmọ: “Mì doayi e go, glesi nọ nọtepọn sinsẹ́n họakuẹ aigba tọn, bosọ nọ tindo linsinsinyẹn na ẹn dẹn, kaka e nado mọ jikun tintan po godo mẹ tọn po yí. Mì ni sinyẹnlin ga; bo hẹn ayiha mìtọn lodo; na [tintin tofi, NW ] Oklunọ tọn to sisẹpọ.”—Jakobu 5:7, 8.
Jehovah Jiwheyẹwhe ma jlo dọ agbọ́ ni pé mí kavi dọ mí ni gbọjọ dile mí to tenọ gba. E tindo azọ́n de na mí bo nọ hùnhomẹ eyin mí yí ojlẹ teninọ tọn lọ do to míde yizan po zohunhun po to azọ́n enẹ mẹ. E jlo dọ mí ni yin dopo to mẹhe hodọ apọsteli Paulu te to wekanhlanmẹ etọn hlan Heblu lẹ mẹ dọmọ: “Míwlẹ sọ jlo dọ mì omẹ dopodopo ni to magbọjẹ mọtọn hunkọ sọhia jẹ yinyọnẹn he diun to todido mẹ kakajẹ opodo: dọ mìwlẹ sọ wàdidọ blo, ṣigba dọ mì ni yin mẹhodotọ yé he gbọn yise po homẹfa po dali dugu opagbe lẹ tọn lẹ.—Heblu lẹ 6:11, 12.
Enẹwutu, mì gbọ mí ni ma gbọjọ gbede blo. Kakatimọ, haṣinṣan mẹdetiti tọn he mí tindo hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe, yise mítọn to avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn mẹ, po todido ayajẹnọ mítọn to titonu yọyọ he ja lọ mẹ po ni lẹzun huhlọn he nọ dozolanmẹna mí to gbẹzan mítọn mẹ. Taidi “afanumẹ dagbe nugbonọ” he go Jesu donù to oló etọn mẹ lẹ, mì gbọ mí ni do míde hia taidi mẹhe jẹ na pipà po dona po gbọn alọnu hinhẹn ján to gigopipana Jiwheyẹwhe mítọn mẹ, dile psalm-kantọ lọ dọ do dọmọ: “Yẹn na to todo whepoponu; yẹn nasọ to pipà we janwẹ.”—Psalm 71:14.
[Yẹdide to weda 21]
Jona jẹflumẹ bo nọtepọn nuhe na jọ do Nineve go
[Yẹdide lẹ to weda 22, 23]
Mì gbọ mí ni nọ do mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn hia dile mí to tenọpọn azán Jehovah tọn