Be Hiẹ to Jehovah Yí Do Basi Mimá Towe Ya?

“Mì zindonukọn nado to ahọluduta lọ po dodowiwa etọn po dín whẹ́, podọ onú devo ehe lẹpo na yin yiyidogọ na mì.”—MAT. 6:33.

 1, 2. (a) Mẹnu wẹ “Islaeli Jiwheyẹwhe tọn” he Galatianu lẹ 6:16 donù e go lọ nọtena? (b) Mẹnu wẹ “whẹndo wiawe Islaeli tọn lẹ” he yin nùdego to Matiu 19:28 mẹ nọtena?

EYIN hiẹ mọ yinkọ lọ Islaeli hia to Biblu mẹ, etẹwẹ nọ wá ayiha mẹ na we? Be visunnu Isaki tọn, Jakọbu, he wá yin yiylọdọ Islaeli to godo mẹ wẹ nọ wá linlẹn mẹ na we ya? Kavi be kúnkan etọn, yèdọ akọta Islaeli hohowhenu tọn wẹ nọ wá ayiha mẹ na we ya? Etẹwẹ dogbọn Islaeli gbigbọmẹ tọn dali? Eyin Islaeli yin alọdlẹndo to yẹhiadonu-liho, e nọ saba gando “Islaeli Jiwheyẹwhe tọn” go, yèdọ gbẹtọ 144 000 he yin dide gbọn gbigbọ wiwe dali nado lẹzun ahọlu lẹ po yẹwhenọ lẹ po to olọn mẹ. (Gal. 6:16; Osọ. 7:4; 21:12) Ṣigba, mì gbọ mí ni gbadopọnna aliho vonọtaun he mẹ whẹndo 12 Islaeli tọn lẹ yin nùdego te to Matiu 19:28 mẹ.

² Jesu dọmọ: “To whenuena Visunnu gbẹtọ tọn na sinai to ofìn gigonọ etọn ji to ojlẹ onú lẹ hinhẹn jẹ yọyọ tọn whenu, mì mẹhe ko hodo mi lẹ lọsu na sinai ga do ofìn wiawe ji, bo na to whẹdana whẹndo wiawe Islaeli tọn lẹ.” To wefọ ehe mẹ, “whẹndo wiawe Islaeli tọn lẹ” nọtena mẹhe tin to hukan ji nado duvivi ogbẹ̀ madopodo tọn to Paladisi mẹ to aigba ji lẹ, ehe devi yiamisisadode Jesu tọn lẹ na dawhẹna. Yé na mọaleyi sọn sinsẹ̀nzọn yẹwhenọ tọn gbẹtọ 144 000 lọ lẹ tọn mẹ.

 3, 4. Apajlẹ dagbe tẹwẹ mẹyiamisisadode lẹ zedai na mí?

³ Taidi yẹwhenọ po Levinu hohowhenu tọn lẹ po, mẹyiamisisadode egbezangbe tọn lẹ nọ pọ́n sinsẹ̀nzọn yetọn hlan taidi lẹblanulọkẹyi de. (Sọh. 18:20) Mẹyiamisisadode lẹ ma nọ donukun nado mọ aigba kavi mimá de yí taidi nutindo to aihọn ehe mẹ gba. Kakatimọ, yé nọ to nukọnpọnhlan nado lẹzun ahọlu lẹ po yẹwhenọ lẹ po to olọn mẹ hẹ Jesu Klisti. Yé na to Jehovah sẹ̀n to azọ́ndenamẹ enẹ mẹ zọnmii, dile Osọhia 4:10, 11 do ninọmẹ olọn mẹ tọn mẹyiamisisadode lẹ tọn hia do.—Ezek. 44:28.

⁴ To whenue mẹyiamisisadode lẹ gbẹ́ pò to aigba ji, yé nọ nọgbẹ̀ to aliho de mẹ he nọ dohia dọ Jehovah wẹ mimá yetọn. Lẹblanulọkẹyi he yé tindo nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe wẹ yin nujọnu na yé hugan. Yé nọ do yise hia to avọ́sinsan ofligọ Klisti tọn mẹ bo nọ to hihodo e zọnmii, gbọnmọ dali, yé nọ ‘hẹn oylọ po mẹdide yetọn po họnwun.’ (2 Pita 1:10) Ninọmẹ po nugopipe dopodopo yetọn tọn po gbọnvo. Etomọṣo, yé ma nọ yí dogbó he ninọmẹ yetọn nọ na yé zan taidi whẹwhinwhẹ́n de ma nado wà nususu dotana to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ gba. Kakatimọ, yé nọ na ayidonugo lẹpo sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn bosọ nọ wà nuhe go yé pé lẹpo nado hẹn ẹn di. Podọ yé nọ gbọnmọ dali ze apajlẹ dagbe dai na mẹhe tindo todido lọ nado nọgbẹ̀ to paladisi aigba ji tọn mẹ lẹ.

 5. Nawẹ Klistiani lẹpo sọgan yí Jehovah do basi mimá yetọn gbọn, podọ naegbọn enẹ sọgan vẹawu?

⁵ Vlavo mí tindo todido olọn mẹ tọn wẹo kavi aigba ji tọn, mí dona ‘mọ́n míde bo ze yatin mítọn bosọ to hihodo Klisti zọnmii.’ (Mat. 16:24) Aliho he mẹ gbẹtọ livi susu he to nukundo nado nọgbẹ̀ to Paladisi mẹ to aigba ji lẹ to Jiwheyẹwhe sẹ̀n bo to Klisti hodo te niyẹn. Yé nọ mọdọ emi dona wà nususu dotana to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Mẹsusu ko hẹn gbẹzan yetọn bọawu bo lẹzun gbehosọnalitọ whepoponu tọn. Mẹdevo lẹ nọ tẹnpọn nado basi gbehosọnalitọ na osun delẹ to whemẹwhemẹ. Podọ mẹhe ma penugo nado wàmọ lẹ nọ yí yede zan taun to lizọnyizọn lọ mẹ. Omẹ enẹlẹ taidi Malia he kọ̀n amisisa owán gblingblinnọ do Jesu go. “Azọ́n dagbe de wẹ e wà na mi. . . . Ewọ wà nuhe go e pé,” wẹ Jesu dọ. (Malku 14:6-8) E sọgan vẹawu nado wà nuhe go mí pé lẹpo, na mí to gbẹnọ to aihọn he Satani to anadena de mẹ wutu. Etomọṣo, mí nọ dovivẹnu vẹkuvẹku bo nọ dejido Jehovah go. Mì gbọ mí ni dọhodo aliho tangan ẹnẹ he mẹ mí sọgan wàmọ te lẹ ji.

Nọ Dín Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn Whẹ́

 6. (a) Nawẹ gbẹtọ lẹ to paa mẹ nọ dohia dọ aihọn ehe mẹ kẹdẹ wẹ mimá yetọn te gbọn? (b) Naegbọn e yin nuyọnẹnnu nado tindo pọndohlan Davidi tọn nkọ?

⁶ Jesu plọn hodotọ etọn lẹ nado dín Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po dodowiwa etọn po whẹ́. Mẹhe tin to aihọn lọ mẹ lẹ nọ doafọna nujlomẹ yetọn titi lẹ jẹnukọn, taidi mẹhe “tindo ogú [kavi] mimá yetọn to aihọn ehe mẹ.” (Hia Psalm 17:1, 13-15.) Mẹsusu ma nọ do sisi hia Mẹdatọ yetọn bo nọ yí gbẹzan yetọn lẹpo do doafọna gbẹdudu, penukundo whẹndo yetọn go kavi nado jo ogú do na ovi yetọn lẹ. Aihọn ehe mẹ kẹdẹ wẹ mimá yetọn te. To alọ devo mẹ, ojlo Davidi tọn wẹ nado tindo “oyín dagbe” de hẹ Jehovah kẹdẹdile visunnu etọn na tuli mẹlẹpo to godo mẹ nado wà do. (Yẹwh. 7:1) Taidi Asafu, Davidi mọdọ nado yin họntọn Jehovah tọn yin nujọnu na emi hugan nado doafọna nujlomẹ emitọn titi lẹ jẹnukọn. E jaya nado zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe. To egbehe, Klistiani susu wẹ ko ze nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ do otẹn tintan mẹ bo ze agbasazọ́n yetọn do otẹn awetọ mẹ.

 7. Na mẹmẹsunnu de ze Ahọluduta lọ do otẹn tintan mẹ wutu, dona tẹwẹ e mọyi?

⁷ Mì gbọ mí ni lẹnnupọndo apajlẹ Jean-Claude he nọ nọ̀ République centrafricaine tọn ji. Mẹho agun tọn he ko wlealọ bo tindo ovi atọ̀n de wẹ e yin. To otò enẹ mẹ, e nọ vẹawu nado mọ azọ́n, podọ suhugan gbẹtọ lẹ tọn nọ wà nuhe go yé pé lẹpo ma nado hẹn agbasazọ́n yetọn bu. To gbèdopo, ogán Jean-Claude tọn dọna ẹn dọ e na jẹ ozán-zọ́n wà ji. Azọ́n etọn na nọ bẹ to 6:30 mẹ whèjai podọ e na nọ wàmọ na azán ṣinawe to osẹ dopodopo mẹ. Jean-Claude basi zẹẹmẹ na ogán lọ dọ emi dona penukundo dagbemẹninọ whẹndo emitọn tọn go to agbasa-liho podọ to gbigbọ-liho. Humọ, e yidogọ dọ emi tindo azọngban de nado nọ hẹndi to agun mẹ. Etẹwẹ ogán lọ gblọn? “To whenuena e yindọ e ma fá a do mọ azọ́n, a dona wọnji nulẹpo go kakajẹ asi towe, ovi towe lẹ, po nuhahun towe lẹ po ji. A dona ze dewe jo na azọ́n lọ pete—nude ma dona nọ duahunmẹna we sọ azọ́n towe. A dona de dopo: sinsẹ̀n towe kavi azọ́n towe.” Eyin towe wẹ, nawẹ a na yinuwa gbọn? Mọwẹ, Jean-Claude yọnẹn dọ eyin azọ́n tlẹ gbledo emi, Jiwheyẹwhe ma na jo emi do. E na gbẹ́ tindo nususu nado wà to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ, podọ Jehovah na penukundo nuhudo whẹndo tọn etọn lẹ go. Enẹwutu, e yì opli he bọdego to osẹ ṣẹnṣẹn. Enẹgodo e sọnú nado yì azọ́nmẹ, ṣigba po linlẹn lọ po dọ azọ́n sọgan ko gbledo emi. Ojlẹ enẹ mẹ pẹpẹ wẹ mẹde ylọ ẹ to alokan ji bo dọ dọ yè ko yàn ogán lọ, ṣigba azọ́n ma gbledo mẹmẹsunnu mítọn.

 8, 9. Nado yí Jehovah do basi mimá mítọn, aliho tẹ mẹ wẹ mí sọgan hodo apajlẹ yẹwhenọ po Levinu lẹ po tọn te?

⁸ Mẹhe tin to ninọmẹ mọnkọtọn mẹ bọ azọ́n ko dibla gbledo lẹ sọgan kanse yede dọ, ‘Nawẹ n’na wagbọn do penukundo whẹndo ṣie go?’ (1 Tim. 5:8) Vlavo hiẹ ko pehẹ nuhahun mọnkọtọn pọ́n kavi lala, na nuhe mẹ a ko jugbọn to gbẹzan towe mẹ lẹ wutu, hiẹ sọgan deji dọ eyin a yí Jiwheyẹwhe do basi mimá towe bo ylọ lẹblanulọkẹyi he a tindo nado nọ sẹ̀n ẹn dọ nujọnu, hiẹ ma na jẹflumẹ. To whenuena Jesu dọna devi etọn lẹ nado zindonukọn nado to ahọluduta lọ dín whẹ́, e na yé jide dọmọ: “Onú devo ehe lẹpo”—taidi dùdù po nùnù po gọna avọ̀—“na yin yiyidogọ na mì.”—Mat. 6:33.

⁹ Lẹnnupọndo Levinu he ma mọ aigba de yí taidi ogú lẹ ji. To whenuena e yindọ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke wẹ tin to otẹn tintan mẹ na yé to gbẹzan yetọn mẹ, yé dona dejido Jehovah go nado penukundo nuhudo agbasa tọn yetọn lẹ go. Jiwheyẹwhe dọna yé dọmọ: ‘Yẹn wẹ mimá mìtọn.’ (Sọh. 18:20) Dile etlẹ yindọ mí ma to sinsẹ̀nzọnwa to tẹmpli paa de mẹ kẹdẹdile yẹwhenọ lẹ po Levinu lẹ po wà do, mí sọgan hodo apajlẹ yetọn bo deji dọ Jehovah na penukundo mí go. Na mí ko yinukọn taun to azán godo tọn lẹ mẹ wutu, dandannu wẹ e yin dọ mí ni nọ dejido huhlọn Jiwheyẹwhe tọn go nado penukundo mí go.—Osọ. 13:17.

Nọ Dín Dodowiwa Jiwheyẹwhe Tọn Whẹ́

10, 11. Na nuhe dù agbasazọ́n, nawẹ mẹdelẹ dejido Jehovah go gbọn? Na apajlẹ.

¹⁰ Jesu sọ dotuhomẹna devi etọn lẹ nado ‘zindonukọn nado to dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn dín whẹ́.’ (Mat. 6:33) Ehe dohia dọ mí dona yiwanna nujinọtedo Jehovah tọn gando dagbe po oylan po go hugan nujinọtedo gbẹtọvi tọn lẹ. (Hia Isaia 55:8, 9.) Hiẹ sọgan flindọ to ojlẹ de mẹ wayi, mẹsusu wẹ nọ do taba kavi sà ẹ, nọ plọn awhànfunfun mẹdevo lẹ, nọ basi awhànfunnu lẹ bosọ nọ sà yé. To whenue yé wá yọ́n nugbo lọ, suhugan yetọn dín agbasazọ́n devo bo pegan na baptẹm.—Isa. 2:4; 2 Kọl. 7:1; Gal. 5:14.

¹¹ Andrew yin dopo to omẹ enẹlẹ mẹ. To whenuena ewọ po asi etọn po plọnnu gando Jehovah go, yé magbe nado sẹ̀n ẹn. Andrew yiwanna agbasazọ́n etọn taun, ṣigba e wá jo azọ́n enẹ do. Etẹwutu? Na fie e nọ wazọ́n te nọ doalọ to awhàn mẹ wutu, podọ ojlo etọn wẹ nado wà nuhe Jehovah dọ dọ e sọgbe. To whenue Andrew jo agbasazọ́n enẹ do, ovi awe wẹ to e si, podọ osun vude janwẹ akuẹ he pò to e si na hẹn yé na. Sọn pọndohlan gbẹtọvi tọn mẹ, e sọgan ko taidi dọ e ma tindo ‘ogú’ de. E dín agbasazọ́n de bosọ dejido Jiwheyẹwhe go. Eyin ewọ po whẹndo etọn po lẹnnupọndo gbẹzan yetọn dai tọn ji, yé sọgan kudeji dọ alọ Jehovah tọn ma whete. (Isa. 59:1) To whenuena Andrew po asi etọn po hẹn gbẹzan yetọn bọawu, yé penugo nado yin gbehosọnalitọ whepoponu tọn. Andrew dọmọ: “To whedelẹnu, mí nọ hanú gando akuẹ, ohọ̀ po agbasalilo po go na mí ko to mẹhowhe tindo wutu. Ṣigba Jehovah ma jo mí do gbede. . . . Matin ayihaawe, mí sọgan dọ dọ Jehovah sinsẹ̀n wẹ yọ́n hugan bosọ nọ hẹn ale daho wá.”a—Yẹwh. 12:13.

12. Jẹhẹnu tẹwẹ mí dona wleawuna nado ze nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn lẹ do otẹn tintan mẹ? Na apajlẹ lẹdo towe mẹ tọn de.

¹² Jesu dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Eyin mì tindo yise he sọ okún mutaldi tọn de, mì na dọna osó ehe dọ, ‘Sẹtẹn sọn fi yì dọ́n,’ bọ e na sẹtẹn, podọ nudepope ma na glo mì.” (Mat. 17:20) Be hiẹ na penugo nado ze nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn lẹ do otẹn tintan mẹ eyin mọwiwà na tlẹ hẹn nuhahun wá ya? Eyin a tindo ayihaawe gando ehe go, bo kanse hagbẹ agun lọ tọn devo lẹ. Jide tin dọ numimọ he yé na dọna we lẹ na hẹn we lodo to gbigbọ-liho.

Yinyọ́n Pinpẹn Awuwledainanu Gbigbọmẹ Tọn Jehovah Tọn lẹ Tọn

13. Jide etẹ tọn wẹ mí sọgan tindo eyin mí yí míde zan to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ?

¹³ Eyin a yọ́n pinpẹn lẹblanulọkẹyi he a tindo nado sẹ̀n Jehovah tọn, hiẹ sọgan deji dọ e na penukundo gowe to agbasa-liho podọ to gbigbọ-liho kẹdẹdile e penukundo nuhudo agbasa tọn Levinu lẹ tọn go do. Lẹnnupọndo apajlẹ Davidi tọn ji. Dile etlẹ yindọ e to aigbaslo de mẹ, e deji dọ Jiwheyẹwhe na penukundo emi go. Mílọsu sọgan ganjẹ Jehovah go to whenue etlẹ taidi dọ mí ko tlọ pete. Flindọ whenue Asafu “biọ fiwiwe Jiwheyẹwhe tọn mẹ” wẹ e wá mọnukunnujẹ nuhe to ayimajai hẹnwana ẹn mẹ. (Ps. 73:17) Mọdopolọ, mílọsu dona nọ lẹhlan Jiwheyẹwhe he yin Asisa núdùdù gbigbọmẹ tọn mítọn tọn. Gbọnmọ dali, mí na yọ́n pinpẹn lẹblanulọkẹyi he mí tindo nado sẹ̀n ẹn tọn mahopọnna ninọmẹ depope he mí sọgan to pipehẹ. Eyin mí wàmọ, mí na to Jehovah yí do basi mimá mítọn zọnmii.

14, 15. Nawẹ mí dona nọ yinuwa gbọn to whenue Jiwheyẹwhe tá hinhọ́n do wefọ delẹ ji dogọ, podọ etẹwutu?

¹⁴ Nawẹ hiẹ nọ yinuwa gbọn to whenue Jehovah he yin Asisa nukunnumọjẹnumẹ gbigbọmẹ tọn tá hinhọ́n do “onú sisosiso Jiwheyẹwhe tọn” he tin to Biblu mẹ lẹ ji? (1 Kọl. 2:10-13) Apọsteli Pita ze apajlẹ dagbe dai na mí gando ehe go to whenue Jesu dọna hosetọ etọn lẹ dọmọ: “Eyin mìwlẹ ma dù agbasalan Visunnu gbẹtọ tọn bo nù ohùn etọn, mì ma na tindo ogbẹ̀ to mìde mẹ gba.” To whenue susu devi lẹ tọn lẹndọ agbasa po ohùn jọnun po hodọ wẹ Jesu te, yé dọmọ: “Ohó ehe hẹnmẹjọsi; mẹnu wẹ sọgan dotoaina ẹn?” Yé “lẹkọyi onú he yé jodo lẹ kọ̀n.” Ṣigba Pita dọmọ: “Oklunọ, mẹnu dè wẹ mí na yì? Hiẹ wẹ tindo ohó ogbẹ̀ madopodo tọn lẹ.”—Joh. 6:53, 60, 66, 68.

¹⁵ Pita ma mọnukunnujẹ nuhe Jesu dọ gando agbasalan Etọn dùdù po ohùn Etọn nùnù po go mẹ to gigọ́ mẹ gba. Etomọṣo, apọsteli lọ dejido Jiwheyẹwhe go nado na ẹn nukunnumọjẹnumẹ gbigbọmẹ tọn. To whenue nukunnumọjẹnumẹ gbigbọmẹ tọn gando whẹho delẹ go wá họnwun dogọ, be hiẹ nọ tẹnpọn nado yọ́n whẹwhinwhẹ́n he wutu diọdo enẹlẹ do wá aimẹ ya? (Howh. 4:18) To owhe kanweko tintan whenu, Belea-nu lẹ kẹalọyi ohó lọ “bo nọ yí sọwhiwhe do gbadopọnna Owe-wiwe lẹ egbesọegbesọ.” (Owalọ 17:11) Apajlẹ yetọn hihodo na hẹn pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn towe na lẹblanulọkẹyi he a tindo nado sẹ̀n Jehovah bo yí i do basi mimá towe sinyẹn deji.

Alọwiwle to Oklunọ mẹ Kẹdẹ

16. Sọgbe hẹ 1 Kọlintinu lẹ 7:39, nawẹ Klistiani tlẹnnọ lẹ sọgan yí Jiwheyẹwhe do basi mimá yetọn gbọn?

¹⁶ Adà devo he mẹ Klistiani lẹ dona hẹn lẹndai Jiwheyẹwhe tọn lẹ do ayiha mẹ te wẹ nado setonuna anademẹ Biblu tọn lọ nado nọ wlealọ “to Oklunọ mẹ kẹdẹ.” (1 Kọl. 7:39) Kakati nado vẹtolina ayinamẹ Jiwheyẹwhe tọn ehe, mẹsusu ko de nado gbọṣi tlẹnmẹ. Jiwheyẹwhe nọ yọ́n pinpẹn omẹ mọnkọtọn lẹ tọn taun. Etẹwẹ Davidi wà to whenue e mọdọ emi tin emide ṣo bọ e taidi dọ mẹde ma tin nado gọalọna ẹn? E dọmọ: “Yẹn kọ̀n [ahunmẹdunamẹnu] ṣie dai do nukọn [Jiwheyẹwhe tọn]; yẹn do tukla ṣie hia to nukọn etọn. Whenuena gbigbọ ṣie kúṣiọ to ohò ṣie mẹ.” (Ps. 142:1-3) Yẹwhegán Jelemia he sẹ̀n Jiwheyẹwhe po nugbonọ-yinyin po na owhe susu taidi tlẹnnọ de sọgan ko tindo numọtolanmẹ dopolọ. Hiẹ sọgan plọnnu gandego dogọ to weta 8tọ owe lọ Dieu nous parle par Jérémie mẹ.

17. Etẹwẹ mẹmẹyọnnu tlẹnnọ de nọ wà eyin e tindo numọtolanmẹ ṣokẹdẹninọ tọn?

¹⁷ Mẹmẹyọnnu de to États-Unis dọmọ: “E ma wá linlẹn mẹ na mi pọ́n gbede nado gbọṣi tlẹnmẹ. N’to gbesisọ mẹ nado wlealọ to whedepopenu he n’na mọ mẹhe sọgbe hẹ mi. Onọ̀ ṣie he yin mayisenọ de nọ tẹnpọn nado diọlinlẹnna mi nado wlealọ hẹ mẹdepope he n’mọ. N’kanse e dọ eyin nude wá jọ to alọwle ṣie mẹ, be e na hẹn agbàn etọn ya? To nukọn mẹ, whenue onọ̀ ṣie mọdọ n’mọ agbasazọ́n dagbe de he gọalọna mi nado nọ penukundo dee go bọ n’sọ tindo ayajẹ, e masọ nọ gbidikọna mi ba.” To whedelẹnu, mẹmẹyọnnu ehe nọ tindo numọtolanmẹ ṣokẹdẹninọ tọn. E dọmọ: “Enẹwutu, n’nọ dejido Jehovah go. E ma gbẹkọ go e pọ́n gbede.” Etẹwẹ gọalọna ẹn nado dejido Jehovah go? “Odẹ̀ nọ gọalọna mi nado mọdọ Jiwheyẹwhe yin omẹ nujọnu tọn de podọ nado mọdọ n’ma tin dee ṣo. Gigogán wẹkẹ lọ tọn nọ sè odẹ̀, enẹwutu naegbọn n’ma na mọdọ e nọ doyẹyigona mi bo nọ jaya?” Na mẹmẹyọnnu lọ deji dọ “ayajẹ sù to nunamẹ mẹ hú to mimọyi mẹ” wutu, e dọmọ: “N’nọ ze dee jo nado gọalọna mẹdevo lẹ bo ma nọ donukun nudepope. Whenue n’to nulẹnpọn dọ, ‘Etẹwẹ n’sọgan wà nado gọalọna omẹ ehe?’ n’nọ tindo ayajẹ ahun mẹ tọn.” (Owalọ 20:35) Mọwẹ, mẹmẹyọnnu lọ yí Jehovah do basi mimá etọn, podọ e to vivi lẹblanulọkẹyi he e tindo nado sẹ̀n Ẹn tọn dù.

18. Aliho tẹ mẹ wẹ Jehovah sọgan yí we do basi mimá etọn te?

¹⁸ Mahopọnna ninọmẹ depope he pehẹ a te, hiẹ sọgan yí Jiwheyẹwhe do basi mimá towe. Dile hiẹ to mọwà, a na yin hihia dogọ omẹ ayajẹnọ etọn lẹ. (2 Kọl. 6:16, 17) Enẹ sọgan hẹn we nado lẹzun mimá Jehovah tọn, dile mẹdelẹ wà do to hohowhenu. (Hia Deutelonomi 32:9, 10.) Kẹdẹdile akọta Islaeli tọn lẹzun mimá Jiwheyẹwhe tọn to akọta he lẹdo e lẹ ṣẹnṣẹn do, e sọgan de we dovo taidi mimá etọn bo nọ penukundo gowe po owanyi po.—Ps. 17:8.

[Nudọnamẹ odò tọn]

Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?

Nawẹ hiẹ sọgan yí Jehovah do basi mimá towe gbọn

• eyin a nọ dín Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po dodowiwa etọn po whẹ́?

• eyin a nọ do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia núdùdù gbigbọmẹ tọn?

• eyin a nọ setonuna gbedide Jiwheyẹwhe tọn nado wlealọ to Oklunọ mẹ kẹdẹ?

[Blurb on page 13]

Jehovah nọ lẹzun mimá mítọn eyin mí ze sinsẹ̀nzọn etọn do otẹn tintan mẹ

[Yẹdide to weda 15]

Apajlẹ Jelemia tọn na tulimẹ