Jehovah Yọ́n Lehe E Nọ Whlẹn Omẹ Etọn lẹ Do
“Jehovah yọ́n lehe e nọ whlẹn mẹhe ze yede jo na Jiwheyẹwhe lẹ sọn whlepọn mẹ do.”—2 PITA 2:9.
NAEGBỌN MÍ SỌGAN DEJI DỌ JEHOVAH:
Yọ́n whenue nujijọ lẹ na wá aimẹ te nado hẹn lẹndai etọn di?
Na yí huhlọn etọn zan nado yinuwa do omẹ etọn lẹ tamẹ?
Yọ́n lehe nujijọ ayidego tọn lẹ na wá aimẹ do?
1. Etẹwẹ na yin ninọmẹ aihọn lọ tọn to “nukunbibia daho” lọ whenu?
WHẸDIDA Jiwheyẹwhe tọn do aihọn Satani tọn ji na gbajẹgbonu to ajiji mẹ. (1 Tẹs. 5:2, 3) To “azán daho [Jehovah] tọn” whenu, aihọn lọ na biọ bẹwlu mẹ pete. (Zẹf. 1:14-17) Yajiji po awufiẹsa po na gbayipe sọmọ bọ Biblu tlẹ dọ gando ojlẹ enẹ go dọmọ: “Nukunbibia daho de na tin ehe nkọ ma ko jọ pọ́n sọn bẹjẹeji aihọn tọn gbọ́n kakajẹ din.”—Hia Matiu 24:21, 22.
2, 3. (a) Etẹwẹ Satani na wà na omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to “nukunbibia daho” lọ whenu? (b) Etẹwẹ sọgan hẹn mí lodo nado pehẹ nuhe ja to nukọn mẹ lẹ?
2 Dile “nukunbibia daho” lọ na to sisẹpọ vivọnu, ‘Gọgi aigba Magọgi tọn’ na tọ́nawhàn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to aliho egblemaku tọn mẹ. To mẹgbeyinyan ehe whenu, “awhànfuntọ hlọnhlọnnọ” lẹ na tọ́nawhàn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ “di aslọ de nado ṣinyọ́n aigba lọ ji.” (Ezek. 38:2, 14-16) Titobasinanu gbẹtọvi tọn depope ma na yiavùnlọna omẹ Jehovah tọn lẹ. Jiwheyẹwhe kẹdẹ go wẹ yé na ganjẹ nado mọ whlẹngán. Nawẹ omẹ Jehovah tọn lẹ na yinuwa gbọn to whenue kẹntọ lẹ na jlo nado sukúndona yé?
3 Eyin devizọnwatọ Jehovah tọn de wẹ hiẹ yin, be a yise dọ Jehovah tindo nugopipe lọ nado basi hihọ́na omẹ etọn lẹ to nukunbibia daho lọ whenu bo nasọ wàmọ ya? Apọsteli Pita wlan dọmọ: “Jehovah yọ́n lehe e nọ whlẹn mẹhe ze yede jo na Jiwheyẹwhe lẹ sọn whlepọn mẹ do, ṣigba bo nọ hlá gbẹtọ mawadodonọ lẹ dai na azán whẹdida tọn nado yin sinsánsẹ.” (2 Pita 2:9) Ayihamẹlinlẹnpọn do lehe Jehovah ko whlẹn omẹ etọn lẹ to hohowhenu do ji sọgan hẹn mí lodo nado pehẹ nuhe ja to nukọn mẹ lẹ. Mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ atọ̀n delẹ he na hẹn mí dejido nugopipe Jehovah tọn nado whlẹn omẹ etọn lẹ go.
E LÙN SINGIGỌ LỌ TỌ́N
4. Na nuhe dù Singigọ lọ, naegbọn gànmẹjininọ do yin nujọnu?
4 Jẹnukọn whẹ́, mì gbọ mí ni gbadopọnna kandai Singigọ azán Noa gbè tọn. Na ojlo Jehovah tọn nido yin hinhẹndi, gànmẹjininọ yin nujọnu. Aki blibata lọ dona yin gbigbá bọ kanlin lẹ dona yin anadena biọ e mẹ whẹpo singigọ lọ nado bẹ. Kandai Gẹnẹsisi tọn dohia dọ Jehovah ma nọte dọ aki lọ ni yin gbigbá fó whẹpo do de whenue ewọ na hẹn singigọ lọ wá gba, na mọwiwà sọgan dohia dọ ewọ na tin to dandannu glọ nado diọ azán Singigọ lọ tọn eyin aki lọ ma yin gbigbá pó to ojlẹ he ewọ dè lọ mẹ. Kakatimọ, ojlẹ dindẹn whẹpo Jiwheyẹwhe do dọ nudepope na Noa gando aki de gbigbá go, ewọ ko de ojlẹ he mẹ Singigọ lọ na bẹjẹeji te. Nawẹ mí yọ́n enẹ gbọn?
5. Sọgbe hẹ Gẹnẹsisi 6:3, gbedide tẹwẹ Jehovah detọ́n, podọ to whetẹnu?
5 Biblu dohia dọ Jehovah de gbedide de tọ́n to olọn mẹ. Sọgbe hẹ Gẹnẹsisi 6:3, Jiwheyẹwhe dọmọ: “Gbigbọ ṣie ma na nọ gbẹtọ mẹ dlí gba, na sẹ́ngbigba yetọn wutu agbasalan wẹ ewọ ga; podọ mọ azán etọn lẹ na yin owhe kantọ̀n.” Wefọ ehe ma to hodọ gando tedidi gbẹzan gbẹtọ tọn go to paa mẹ. Gbedide whẹdida tọn de wẹ e yin, ehe mẹ Jehovah lá whenue e na yinuwa nado de ylanwiwa sẹ̀ sọn aigba ji te.a To whenuena e yindọ owhe 2370 J.W.M. wẹ Singigọ lọ wá aimẹ, enẹ dohia dọ owhe 2490 J.W.M. wẹ Jiwheyẹwhe basi nulila enẹ te. Owhe 480 wẹ Noa tindo to ojlẹ enẹ mẹ. (Gẹn. 7:6) To nudi owhe 20 godo, yèdọ to owhe 2470 J.W.M., wẹ visunnu tintan Noa tọn yin jiji. (Gẹn. 5:32) To whenẹnu, nudi owhe kanweko gbẹ́ pò whẹpo Singigọ lọ nado wá aimẹ, ṣigba Jehovah ma ko dọ azọ́n tangan he Noa na wà nado hlá whẹndo gbẹtọvi lẹ tọn dai na ẹn gba. Nawẹ e dẹnsọ whẹpo Jiwheyẹwhe do dọ ẹ na Noa?
6. Whetẹnu wẹ Jehovah degbena Noa nado gbá aki lọ?
6 E taidi dọ Jehovah nọte na owhe susu whẹpo do dọ nuhe Ewọ jlo na wà na Noa. Naegbọn mí do wá tadona enẹ kọ̀n? Owe-wiwe lẹ dohia dọ to whenue Jiwheyẹwhe degbena Noa nado gbá aki lọ, visunnu Noa tọn lẹ ko whẹ́n bo wlealọ. Jehovah dọna ẹn dọmọ: “Yẹn na hẹn alẹnu ṣie lodo to dè we; hiẹ nasọ wá biọ aki lọ mẹ, hiẹ po visunnu towe lẹ po, po asi towe po, po asi visunnu towe lẹ tọn lẹ po hẹ we.” (Gẹn. 6:9-18) Enẹwutu, e yọnbasi dọ to whenue Noa mọ azọ́ndenamẹ yí nado gbá aki lọ, owhe 40 kavi 50 poun wẹ pò whẹpo Singigọ lọ nado wá aimẹ.
7. (a) Nawẹ Noa po whẹndo etọn po do yise hia gbọn? (b) Whetẹnu wẹ Jiwheyẹwhe wá dọ ojlẹ tangan he mẹ Singigọ lọ na bẹjẹeji te na Noa?
7 Dile azọ́n aki lọ gbigbá tọn to yìyì, Noa po whẹndo etọn po na ko nọ kanse yede lehe Jiwheyẹwhe na hẹn lẹndai etọn di do po whenue Singigọ lọ na wá aimẹ te po. Etomọṣo, dile etlẹ yindọ yé ma tindo zẹẹmẹ gigọ́ do kanbiọ ehelẹ ji, enẹ ma glọnalina yé nado gbá aki lọ. Owe-wiwe lẹ dọmọ: “Noa sọ basi; kẹdẹdi enẹ he Jiwheyẹwhe ko degbena ẹn lẹpo; mọ wẹ e basi do.” (Gẹn. 6:22) Azán ṣinawe jẹnukọnna singigọ lọ—yèdọ ojlẹ lọ pẹpẹ he na pé Noa po whẹndo etọn po nado deanana kanlin lẹ biọ aki lọ mẹ—wẹ Jehovah dọ ojlẹ tangan he mẹ Singigọ lọ na bẹjẹeji te na Noa. Enẹwutu, to whenue ovẹsẹ olọn tọn lẹ hùn ‘to owhe nuọntọ̀ntọ gbẹwhenu Noa tọn mẹ, to osun awetọ mẹ to azán fọtọ̀n-nukunawe osun lọ tọn mẹ,’ nulẹpo ko sọgbe.—Gẹn. 7:1-5, 11.
8. Nawẹ kandai Singigọ lọ tọn hẹn mí deji dọ Jehovah yọ́n whenue e na whlẹn omẹ etọn lẹ te gbọn?
8 Kandai Singigọ lọ tọn dohia dọ Jehovah ma yin Gànmẹjinọtọ kẹdẹ gba, ṣigba e sọ yin Mẹwhlẹngántọ ga. Dile opodo aihọn ehe tọn to sisẹpọ, mí sọgan deji dọ lẹndai Jehovah tọn lẹpo na mọ hẹndi to “azán [lọ] po gànmẹ lọ po” he ewọ ko de ji pẹpẹ.—Mat. 24:36; hia Habbakuk 2:3.
YÉ YIN WHINWHLẸNGÁN SỌN OHÙ VẸẸ MẸ
9, 10. Nawẹ Jehovah yí omẹ etọn lẹ zan nado do omọ̀ na awhànpa Egipti tọn lẹ gbọn?
9 Kandai Singigọ lọ tọn plọn mí dọ Jehovah nọ deanana nujijọ lẹ to ojlẹ sisọ mẹ nado hẹn lẹndai etọn di. Apajlẹ awetọ he mí na gbadopọnna sọ zinnudo whẹwhinwhẹ́n devo he wutu mí sọgan dejido Jehovah go nado whlẹn omẹ etọn lẹ ji, enẹ wẹ yindọ: E na yí huhlọn madodogbó etọn zan nado hẹn ẹn diun dọ ojlo etọn yin hinhẹndi. Nugopipe Jehovah tọn nado whlẹn devizọnwatọ etọn lẹ jiawu sọmọ bọ to ojlẹ delẹ mẹ, e tlẹ yí omẹ etọn lẹ zan nado do omọ̀ na kẹntọ etọn lẹ. Nuhe jọ to whenue e tún Islaelivi lẹ dote sọn kanlinmọgbenu to Egipti niyẹn.
10 Sọha Islaelivi he tọ́n sọn Egipti lẹ tọn na ko yì livi atọ̀n. Aliho he mẹ Jehovah yí Mose zan nado deanana yé te zọ́n bọ Falo lẹndọ yé to fuflupé. (Hia Eksọdusi 14:1-4.) Na Falo ma doayi e go dọ omọ̀ de wẹ wutu, e deanana awhànpa etọn lẹ nado yangbé Islaelivi lẹ tọn, podọ yé tọ́n jẹ yé ji to Ohù Vẹẹ lọ tó. E taidi dọ alọ kẹntọ lẹ tọn ko plá yé wẹ nkọ. (Eks. 14:5-10) Ṣigba, na nugbo tọn, Islaelivi lẹ ma tin to owù depope mẹ. Etẹwutu? Na Jehovah ko wleawufo nado yinuwa do ota yetọn mẹ.
11, 12. (a) Nawẹ Jehovah yinuwa do omẹ etọn lẹ tamẹ gbọn? (b) Etẹwẹ yin kọdetọn nuyiwa etọn tọn, podọ etẹwẹ kandai ehe plọn mí gando Jehovah go?
11 “Dòtin aslọ tọn” he to anadena Islaelivi lẹ diọtẹn yì godo yetọn bo hẹn Egiptinu lẹ biọ zinvlu mẹ bosọ glọnalina awhànpa Falo tọn nado sẹpọ Islaelivi lẹ. Ṣigba to zánmẹ, dòtin lọ nọ na hinhọ́n Islaelivi lẹ to azọ́njiawu-liho. (Hia Eksọdusi 14:19, 20.) Enẹgodo, Jehovah yí jẹhọn sinsinyẹn whèzẹtẹn tọn de do má ohù lọ do awe bo gbọnmọ dali “hẹn ohù [lọ] zun aigba-klo.” Matin ayihaawe, ehe na ko yí whenu taun, na kandai lọ dọ dọ jẹhọn lọ yìn “to ozán [lọ] lẹpo mẹ,” podọ enẹgodo, “ovi Islaeli tọn lẹ sọ biọ ṣẹnṣẹn ohù [lọ] tọn mẹ gbọn aigba-klo ji.” Yijlẹdo awhàn-kẹkẹ awhànpa Falo tọn lẹ tọn go, zọnlin Islaelivi lẹ tọn ma yá. Etomọṣo, Egiptinu lẹ ma sọgan plá yé, na Jehovah wẹ to avùnho na Islaeli wutu. “[E] wlu awhànpa Egiptinu lẹ tọn. E sọ fẹ́ kẹkẹfọ yetọn lẹ bọ yé to yé dọ̀n gbọn aigba na pinpẹn.”—Eks. 14:21-25.
12 Tlolo he Islaelivi lẹpo jẹage to awà awetọ ji godo, Jehovah degbena Mose dọmọ: “Dlẹnalọ towe tọ́n titengbe do ohù ji, na osin lẹ nido gọwá Egiptinu lẹ ji, to kẹkẹ yetọn lẹ ji, podọ to osọ́nọ yetọn lẹ ji.” Dile awhànfuntọ lọ lẹ to tintẹnpọn nado họ̀nna osin he họ́ ja yé ji lẹ, “OKLUNỌ sọ takitina Egiptinu lẹ to ṣẹnṣẹn ohù lọ tọn.” Yé ma sọgan họ̀ngán. “E ma pò sù sọ dopo yetọn” he gán. (Eks. 14:26-28) Gbọnmọ dali, Jehovah dohia dọ emi tindo huhlọn nado whlẹn omẹ emitọn lẹ sọn ninọmẹ depope mẹ.
YÉ LÙN VASUDO JELUSALẸM TỌN TỌ́N
13. Anademẹ tẹwẹ Jesu na hodotọ etọn lẹ, podọ etẹwẹ yé na ko kanse yede?
13 Jehovah yọ́n lehe nujijọ lẹ na wá aimẹ do nado hẹn lẹndai etọn di. Nujọnu-yinyin enẹ tọn yin nùzindeji to apajlẹ atọ̀ntọ he mí na gbadopọnna lọ mẹ, yèdọ whenue osla yin dido lẹdo Jelusalẹm to owhe kanweko tintan whenu. Jẹnukọnna vasudo tòdaho lọ tọn to owhe 70 W.M., Jehovah gbọn Visunnu etọn gblamẹ na anademẹ whlẹngán tọn Klistiani he nọgbẹ̀ to Jelusalẹm po Jude po lẹ. Jesu dọmọ: “To whenue mì mọ awuhiọnu he nọ hẹn vọjijẹ wá, he yẹwhegán Daniẹli ko dọho etọn lọ, to ote to ofi wiwe, . . . to whenẹnu, mì gbọ mẹhe to Jude lẹ ni jẹ hinhọ̀n ji yì osó lẹ ji.” (Mat. 24:15, 16) Ṣigba, nawẹ hodotọ Jesu tọn lẹ na tunwun ojlẹ he mẹ dọdai ehe to hẹndi mọyi te go gbọn?
14. Nawẹ nujijọ he wá aimẹ lẹ hẹn zẹẹmẹ anademẹ Jesu tọn lẹ tọn họnwun gbọn?
14 Dile nujijọ lọ lẹ to yìyì, zẹẹmẹ hogbe Jesu tọn lẹ tọn wá họnwun. To owhe 66 W.M., awhànfuntọ Lomu tọn lẹ wá Jelusalẹm to anademẹ Cestius Gallus tọn glọ nado hẹnalọdotena gufinfọn Juvi lẹ tọn de. To whenue Juvi gufọntọ lọ lẹ yì dín fibẹtado to figángán tẹmpli lọ tọn mẹ, awhànfuntọ Lomu tọn lẹ jẹ adó tẹmpli lọ tọn lẹ gbà ji. Na Klistiani he tin to aṣeji lẹ, zẹẹmẹ nujijọ lọ tọn họnwun: Awhànpa kosi de po asia boṣiọ etọn tọn lẹ po (“awuhiọnu” lọ) wá kaka adó tẹmpli lọ tọn kọ̀n (“ofi wiwe” de). Ojlẹ lọ niyẹn na hodotọ Jesu tọn lẹ nado “jẹ hinhọ̀n ji yì osó lẹ ji.” Ṣigba, nawẹ yé sọgan tọ́n sọn tòdaho he yè ko dosla lẹdo de mẹ gbọn? E ma dẹn bọ diọdo madonukun de wá aimẹ.
15, 16. (a) Anademẹ tangan tẹwẹ Jesu na hodotọ etọn lẹ, podọ naegbọn e do yin nujọnu dọ yé ni setonuna ẹn? (b) Etẹ ji wẹ whlẹngán mítọn sinai do?
15 Na whẹwhinwhẹ́n he mẹdepope ma yọnẹn de wutu, Cestius Gallus po awhànfuntọ etọn lẹ po joagọ sọn Jelusalẹm bo dedo. Gufọntọ lọ lẹ dómọna yé. Na awhànfuntọ lọ lẹ ko yì wutu, dotẹnmẹ madonukun de hundote na hodotọ Jesu tọn lẹ nado họ̀n. Jesu ko dọna yé to aliho he họnwun mẹ nado jo nutindo yetọn lẹ do bo tọ́n sọn tòdaho lọ mẹ madọngbàn. (Hia Matiu 24:17, 18.) Na taun tọn, be dandan wẹ e yindọ yé ni yinuwa to niyaniya mẹ ya? Gblọndo lọ ma dẹn do họnwun. To azán kleun delẹ godo, gufọntọ lọ lẹ lẹkọ bo jẹ tòmẹnu he pò to Jelusalẹm po Jude po lẹ hẹn ji gánnugánnu nado kọnawudopọ hẹ yé to gufinfọn yetọn mẹ. Ninọmẹ tòdaho lọ tọn ylan po awuyiya po dile pipli Juvi agbàwhlẹntọ lẹ tọn jẹ nudọn ji sinsinyẹn to yede ṣẹnṣẹn. Nado họ̀n sọn tòdaho lọ mẹ jẹ awuvẹ ji taun. To whenue Lomunu lẹ lẹkọwa to owhe 70 W.M., hinhọ̀n wá glo pete. (Luku 19:43) Mẹhe dọngbàn lẹ masọ tindo fide nado họnyi ba. Na Klistiani he họnyi osó ji lẹ, tonusisena anademẹ Jesu tọn lẹ whlẹn yé. Yé yí nukun yetọn do mọdọ Jehovah yọ́n lehe e nọ whlẹn omẹ etọn lẹ do. Ṣigba, etẹwẹ mí sọgan plọn sọn nujijọ ehe mẹ?
16 Dile nujijọ lẹ na to yìyì to nukunbibia daho lọ whenu, Klistiani lẹ dona setonuna anademẹ he Ohó Jiwheyẹwhe tọn po titobasinanu etọn po na na mí lẹ. Di apajlẹ, gbedide Jesu tọn nado “jẹ hinhọ̀n ji yì osó lẹ ji” sọ yọ́n-na-yizan to egbehe. Todin whẹ́, mí ma ko yọ́n nuhe hinhọ̀n mítọn na bẹhẹn taun.b Etomọṣo, mí sọgan deji dọ Jehovah na hẹn anademẹ enẹlẹ họnwun na mí to ojlẹ sisọ mẹ. To whenuena e yindọ, tonusise ji wẹ whlẹngán mítọn sinai do, mí na wà dagbe nado nọ kanse míde dọ: ‘Etẹwẹ nọ yin nuyiwa ṣie gando anademẹ he Jehovah nọ na omẹ etọn lẹ to egbehe lẹ go? Be n’nọ setonuna anademẹ enẹlẹ madọngbàn ya, kavi n’nọ whleawu nado wàmọ?’—Jak. 3:17.
MÍ YIN HINHẸN LODO NADO PEHẸ NUHE JA TO NUKỌN MẸ LẸ
17. Etẹwẹ dọdai Habbakuk tọn dohia gando mẹgbeyinyan he ja sọta omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ go?
17 Todin, mì gbọ mí ni dọhodo mẹgbeyinyan egblemaku tọn Gọgi tọn he go mí donù to bẹjẹeji lọ ji. To dọdai he gando nujijọ enẹ go de mẹ, Habbakuk dọmọ: “Yẹn sè, hòtò ṣie bosọ sisọ, nùflo ṣie lẹ whàn na ogbè lọ; yinyọ̀n biọ ohú ṣie lẹ mẹ, yẹn bosọ sisọ to otẹn ṣie mẹ: na yẹn nido gbọjẹ to teninọpọn azán tukla tọn lọ mẹ, whenuena ewọ [Jiwheyẹwhe] he na wá yé ji to gbẹdido lẹ mẹ hẹji wá gbẹtọ ewlẹ [awhànpa mẹgbeyantọ lẹ] ji, nado wá yé ji.” (Hab. 3:16) Linlin mẹgbeyinyan he ja sọta omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn sisè poun wlu homẹ na yẹwhegán lọ, hẹn nùflo etọn lẹ sisọ bosọ hẹn ẹn vọgán. Obá he mẹ linlin lọ yinuwado Habbakuk ji jẹ dohia dọ to whenue awhànpa Gọgi tọn lẹ na to ogbé mítọn yàn, mí na taidi mẹhe ma tindo mẹwhlẹngántọ depope to nukun yetọn mẹ. Etomọṣo, yẹwhegán lọ jlo nado nọtepọn azán daho Jehovah tọn po jide lọ po dọ Ewọ na whlẹn omẹ etọn lẹ. Mílọsu sọgan tindo jidide dopolọ.—Hab. 3:18, 19.
18. (a) Naegbọn mí ma dona dibuna mẹgbeyinyan he ja lọ? (b) Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ he bọdego mẹ?
18 Apajlẹ atọ̀n he mí gbadopọnna lẹ dohia hezeheze dọ Jehovah yọ́n lehe e nọ whlẹn omẹ etọn lẹ do. Lẹndai Etọn ma sọgan gboawupo; Ewọ na gbawhàn dandan. Ṣigba, nado tindo mahẹ to awhàngbigba gigonọ enẹ mẹ, mí dona yin nugbonọ kakajẹ opodo. To alọnu din, nawẹ Jehovah to alọgọna mí nado hẹn tenọgli mítọn go gbọn? Hosọ he bọdego na dọhodo kanbiọ enẹ ji.
[Nudọnamẹ odò tọn]
[Yẹdide to weda 24]
Be Islaelivi lẹ tin to owù mẹ na awhànpa Falo tọn wutu wẹ ya?