6. (a) Gbọn mẹnu dali wẹ opagbe Jehovah tọn hlan Ablaham na yin hinhẹndi? (b) Etẹwẹ yin alẹnu Ablaham tọn?

⁶ Dile e yindọ opagbe Jehovah tọn gando okún de go, Ablaham tindo nuhudo ovi de tọn gbọn ehe gblamẹ Okún lọ sọgan wá. Ṣigba ewọ po Sala po ko whẹ́n biọ owhe yọnho tọn mẹ bo gbẹsọ yin wẹnsinọ lẹ. Nalete, to godo mẹ, Jehovah dona yé, bo gbọn azọ́njiawu dali hẹn huhlọn vijiji tọn yetọn gọ̀ wá ogbẹ̀, bọ Sala jì visunnu de, yèdọ Isaki, na Ablaham, bo gbọnmọ dali hẹn opagbe okún de tọn dote. (Gẹnẹsisi 17:15-17; 21:1-7) Owhe lẹ to godo mẹ, to tintẹ́n yise Ablaham tọn pọ́n—yèdọ jẹ obá ojlonọ-yinyin nado na visunnu yiwanna etọn, yèdọ Isaki to avọ́nunina mẹ godo—Jehovah sọ basi dọvọdọ opagbe etọn tọn hlan Ablaham dọmọ: “Dọ didona mẹ yẹn na dona we, podọ yẹn na hẹn okún towe jideji susugege di sunwhlẹvu olọn tọn lẹ, podọ di tọ̀kẹ́n he tin to ohùtó; okún towe lẹ wẹ nasọ yí họngbo kẹntọ yetọn lẹ tọn glodeji: to okún towe mẹ wẹ yè na dona akọta aigba ji tọn lẹpo: na hiẹ yí ogbè ṣie sè wutu.” (Gẹnẹsisi 22:15-18) Opagbe heyin kandlẹnna ehe nọ saba yin yiylọ dọ alẹnu Ablaham tọn, podọ alẹnu yọyọ godo mẹ tọn na tindo kanṣiṣa pẹkipẹki po e po.

 7. Nawẹ okún Ablaham tọn bẹ susudeji to sọha mẹ jẹeji gbọn, podọ ninọmẹ tẹlẹ wẹ hẹn yé nado yì nọ̀ Egipti?

⁷ To madẹnmẹ, Isaki tindo visunnu ahoho awe, Esau po Jakobu po. Jehovah dè Jakobu nado yin tọgbo Okún Dopagbe Tọn lọ. (Gẹnẹsisi 28:10-15; Lomunu lẹ 9:10-13) Jakobu tindo visunnu 12. E họnwun dọ, ojlẹ lọ die todin na okún Ablaham tọn nado jẹ susu deji ji. To whenuena visunnu Jakobu tọn lẹ ko whẹ́n, susu yetọn po whẹndo yedetiti tọn lẹ po, huvẹ de hẹn yé po huhlọn po nado sẹtẹn jẹ Egipti to fie, gbọn awuwledainanu sọn olọn mẹ wá dali, visunnu Jakobu tọn yèdọ Josẹfu ko wleawu aliho lọ tọn dai te. (Gẹnẹsisi 45:5-13; 46:26, 27) To owhe vude lẹ godo, huvẹ he tin to Kenani doalọte. Ṣigba whẹndo Jakobu tọn gbọṣi Egipti—to tintan whenu taidi jonọ lẹ ṣigba to godo mẹ taidi kanlinmọ lẹ. Yé nọte kakajẹ owhe 1513 J.W.M., yèdọ owhe 430 lẹ godo he Ablaham ko dasa Euflati, wẹ Mose plan okunkan Jakobu tọn lẹ jẹgbonu sọn Egipti jẹ mẹdekannu. (Eksọdusi 1:8-14; 12:40, 41; Galatianu lẹ 3:16, 17) Todin Jehovah na na ayidonugo vonọtaun alẹnu etọn hẹ Ablaham.—Eksọdusi 2:24; 6:2-5.

“Alẹnu Hoho” Lọ

 8. Etẹwẹ Jehovah basi hẹ ovivi Jakobu tọn lẹ to Sinai kọ̀n, podọ etẹwẹ ehe tindo nado wà hẹ alẹnu Ablaham tọn?

⁸ To whenuena Jakobu po visunnu etọn lẹ po sẹtẹn yì jẹ Egipti, yé yin hẹnnumẹ sẹpọ lẹ, ṣigba okunkan yetọn lẹ tọ́n sọn Egipti taidi akọ pipli daho de. (Eksọdusi 1:5-7; 12:37, 38) Whẹpo Jehovah do hẹn yé wá Kenani, e plan yé gbọn huwaji hlan dodonu osé de he yinkọ etọn yin Holẹbi (kavi, Sinai) tọn kọ̀n to Alabia. To finẹ, e basi alẹnu de hẹ yé. Ehe wá yin yiylọ dọ “alẹnu hoho” to kọndopọmẹ hẹ “alẹnu yọyọ” lọ. (2 Kọlintinu lẹ 3:14) Gbọn alẹnu hoho lọ gblamẹ, Jehovah hẹn alẹnu etọn hẹ Ablaham dì to aliho yẹhiadonu tọn de mẹ.

 9. (a) Onú ẹnẹ tẹlẹ wẹ Jehovah dopagbe etọn gbọn alẹnu Ablaham tọn gblamẹ? (b) Nukundido yinukọn dogọ tẹlẹ wẹ alẹnu Jehovah tọn hẹ Islaeli hùn aliho dotena, podọ do ninọmẹ tẹlẹ ji?

⁹ Jehovah basi zẹẹmẹ nubiọtomẹsi alẹnu ehe tọn hlan Islaeli dọmọ: “Eyin mìwlẹ na yí ogbè ṣie sè nugbonugbo, bo yìn alẹnu ṣie, whenẹnu wẹ mìwlẹ na yin adọkunnu vivẹ de hlan mi sọn ṣẹnṣẹn gbẹtọ lẹpo tọn: na aigba lẹpo wẹ ṣie: mìwlẹ nasọ yin ahọludu yẹwhenọ lẹ tọn de, podọ akọta wiwe de hlan mi.” (Eksọdusi 19:5, 6) Jehovah ko dopagbe dọ okún Ablaham tọn na (1) lẹzun akọta daho de, (2) yin nina awhàngbigba do kẹntọ yetọn lẹ ji, (3) dugu aigba Kenani tọn, podọ (4) yin asisa dona lẹ tọn na akọta lẹ. Todin e dehia dọ yé lọsu lẹ sọgan dugu dona ehelẹ tọn taidi gbẹtọ vonọtaun etọn lẹ, yèdọ Islaeli, na lẹzun “ahọludu yẹwhenọ lẹ tọn de, podọ akọta wiwe de,” eyin yé na setonuna gbedide etọn lẹ. Be Islaelivi lẹ yigbe nado biọ alẹnu ehe mẹ ya? Yé yigbe to pọmẹ dọmọ: “Ehe OKLUNỌ ko dọ lẹpo wẹ mí na wà.”—Eksọdusi 19:8.

10. Nawẹ Jehovah basi tito Islaelivi lẹ tọn taidi akọta de do, podọ etẹwẹ e donukun sọn yé dè?

¹⁰ Enẹwutu, Jehovah basi tito na Islaelivi lẹ nado yin akọta de. E na yé osẹ́n he na deanana sinsẹ̀n-bibasi po gbẹninọ paa lẹ po. E sọ wleawuna gòhọtúntún de (to godo mẹ, tẹmpli de to Jelusalẹm) po yẹwhenọduta de po nado nọ wà sinsẹ̀nzọn wiwe to gòhọtúntún lọ mẹ. Hinhẹn alẹnu lọ go zẹẹmẹdo tonusisena osẹ́n Jehovah tọn lẹ podọ, na titengbe tọn, sinsẹ̀n-bibasi hlan ewọ kẹdẹ. Tintan to Gbedide Ao lẹ mẹ heyin ahọnkan osẹ́n enẹlẹ tọn wẹ: “Yẹn wẹ OKLUNỌ Jiwheyẹwhe towe, he hẹn we tọ́n sọn aigba Egipti tọn ji wá, tọ́n sọn owhé afanumẹ tọn gbè. Hiẹ ma na tindo yẹwhe devo de to nukọn ṣie.”—Eksọdusi 20:2, 3.

Dona lẹ Gbọn Alẹnu Osẹ́n Tọn Gblamẹ

11, 12. To aliho tẹlẹ mẹ wẹ opagbe he tin to alẹnu hoho lọ mẹ lẹ yin hinhẹndi hlan Islaeli te?

¹¹ Be opagbe lẹ to alẹnu Osẹ́n tọn glọ yin hinhẹndi hlan Islaeli ya? Be Islaeli lẹzun “akọta wiwe de” ya? Taidi okunkan Adam tọn, Islaelivi lẹ yin ylandonọ lẹ. (Lomunu lẹ 5:12) Ṣogan, to Osẹ́n glọ, avọ́sinsan lẹ nọ yin bibasi nado ṣinyọnnudo ylando yetọn lẹ. Gando avọ́sinsan he nọ yin zizedonukọnnamẹ to Azán Ovẹsè whemẹwhemẹ tọn go, Jehovah dọmọ: “Azán he gbè wẹ ovẹsè na yin bibasi na mì, nado lẹ̀ mì wé; sọn ylando mìtọn lẹpo mẹ mìwlẹ na yin wiwe to OKLUNỌ lọ nukọn.” (Levitiku 16:30) Enẹwutu, to whenuena yé yin nugbonọ, Islaeli nọ yin akọta wiwe de, heyin kiklọwe na sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn. Ṣigba ninọmẹ madodiho ehe sinai do tonusise na Osẹ́n po avọ́sinsan bibasi to whepoponu po yetọn ji.

¹² Be Islaeli lẹzun “ahọludu yẹwhenọ lẹ tọn de” ya? Sọn bẹjẹeji, e yin ahọluduta de, po Jehovah po taidi Ahọlu olọn mẹ tọn. (Isaia 33:22) Humọ, alẹnu Osẹ́n tọn bẹ awuwledainanu lẹ na gandudu gbẹtọ tọn hẹn, bọ to godo mẹ Jehovah yin afọzedaina gbọn ahọlu lẹ he dugán to Jelusalẹm dali. (Deutelonomi 17:14-18) Ṣigba be Islaeli yin ahọludu yẹwhenọ lẹ tọn de ya? Eyọn, e tindo yẹwhenọduta de he nọ wà sinsẹ̀nzọn wiwe to gòhọtúntún lọ mẹ. Gòhọtúntún lọ (to godo mẹ, tẹmpli lọ) yin ahọnkan sinsẹ̀n-bibasi wiwe ṣeke tọn na Islaelivi lẹ podọ na mẹhe mayin Islaelivi lẹ ga. Podọ akọta lọ yin asisa dopo gee nugbo heyin didehia gbẹtọvi lẹ tọn. (2 Otannugbo lẹ 6:32, 33; Lomunu lẹ 3:1, 2) Islaelivi nugbonọ lẹpo wẹ yin “kunnudetọ” Jehovah tọn lẹ, e mayin yẹwhenọ Levinu lẹ kẹdẹ gba. Islaeli yin “devi” Jehovah tọn, heyin dide nado ‘do pipà etọn hia.’ (Isaia 43:10, 21) Susu jonọ huwhẹnọ lẹ tọn mọ huhlọn Jehovah tọn na dagbe omẹ etọn lẹ tọn bosọ yin dindọn hlan sinsẹ̀n-bibasi wiwe ṣeke. Yé lẹzun mẹdiọzun Juvi lẹ. (Jọṣua 2:9-13) Ṣigba whẹndo dopo gee wẹ wà sinsẹ̀nzọn taidi yẹwhenọ yiamisisadode lẹ na titengbe tọn.

Mẹdiọzun Juvi lẹ to Islaeli

13, 14. (a) Naegbọn e sọgan yin didọ dọ mẹdiọzun Juvi lẹ mayin mahẹtọ to alẹnu Osẹ́n tọn mẹ? (b) Nawẹ mẹdiọzun Juvi lẹ wá alẹnu Osẹ́n tọn glọ gbọn?

¹³ Etẹwẹ yin teninọ mẹdiọzun Juvi mọnkọtọn lẹ tọn? To whenuena Jehovah basi alẹnu etọn, e yin hẹ Islaeli kẹdẹ; dile “mẹsusu flusọ” lẹ, tlẹ tin to finẹ sọ, yé mayin hihia taidi mahẹtọ lẹ gba. (Eksọdusi 12:38; 19:3, 7, 8) Ovi plọnji yetọn lẹ mayin hihia dogọ to whenuena mẹflikuẹ na ovi plọnji Islaeli tọn lẹ yin linlẹndopọ gba. (Osọha lẹ 3:44-51) Owhe ao lẹ to godo mẹ to whenuena aigba Kenani tọn yin mimá to whẹndo Islaeli tọn lẹ ṣẹnṣẹn, nudepope mayin kinklandovo na yisenọ he mayin Islaelivi lẹ gba. (Gẹnẹsisi 12:7; Jọṣua 13:1-14) Etẹwutu? Na alẹnu Osẹ́n tọn mayin bibasi hẹ mẹdiọzun Juvi lẹ wutu. Ṣigba mẹdiọzun Juvi sunnu lẹ nọ yin whẹgbona to tonusise mẹ na Osẹ́n lọ. Yé nọ payi nunọwhinnusẹ́n etọn lẹ go, bo nọ mọaleyi sọn awuwledainanu etọn lẹ mẹ. Mẹdiọzun Juvi lẹ po Islaelivi lẹ po wá alẹnu Osẹ́n tọn glọ.—Eksọdusi 12:48, 49; Osọha lẹ 15:14-16; Lomunu lẹ 3:19.

¹⁴ Di apajlẹ, eyin gbọn nujijọ ajiji de dali mẹdiọzun Juvi de hùmẹ, taidi Islaelivi de, ewọ sọgan, họnyi otò daho fibẹtado tọn de mẹ. (Osọha lẹ 35:15, 22-25; Jọṣua 20:9) To Azán Ovẹsè Tọn gbè avọ́sinsan de nọ yin bibasi “na agunpipli Islaeli tọn lẹpo.” Taidi apadewhe agunpipli lọ tọn, mẹdiọzun Juvi lẹ nọ tindo mahẹ to nuyiwa lẹ mẹ bo nọ yin nuyiwadeji gbọn avọ́sinsan lọ dali. (Levitiku 16:7-10, 15, 17, 29; Deutelonomi 23:7, 8) Enẹwutu mẹdiọzun Juvi lẹ yin kinkọndopọ pẹkipẹki hẹ Islaeli to Osẹ́n glọ sọmọ bọ to Pẹntikọsti owhe 33 W.M. to whenuena ‘họ̀nhungan ahọluduta tọn’ tintan yin yiyizan na Juvi lẹ, mẹdiọzun Juvi lẹ lọsu ga mọaleyi. Taidi kọdetọn de, “Nikola hunzọntọ Antioku tọn,” lẹzun Klistiani de bosọ tin to ‘sunnusi ṣinawe oyín dagbenọ lẹ’ heyin dide nado penukundo nuhudo agun Jelusalẹm tọn go lẹ mẹ.—Matiu 16:19; Owalọ lẹ 2:5-10; 6:3-6; 8:26-39.

Jehovah Dona Okún Ablaham Tọn

15, 16. Nawẹ alẹnu Jehovah tọn hẹ Ablaham yin hinhẹndi to alẹnu Osẹ́n tọn glọ to yẹhiadonu liho gbọn?

¹⁵ Po okunkan Ablaham tọn heyin tito-basina taidi akọta de to Osẹ́n glọ po, Jehovah dona yé sọgbe hẹ opagbe etọn hlan tọgbo lọ. To owhe 1473 J.W.M., mẹhe jẹ otẹn Mose tọn mẹ, yèdọ Jọṣua, plan Islaeli biọ Kenani. Aigba mimá he bọdego to whẹndo lọ lẹ ṣẹnṣẹn hẹn opagbe Jehovah tọn nado na aigba lọ hlan okún Ablaham tọn dì. To whenuena Islaeli yin nugbonọ, Jehovah hẹn opagbe etọn nado na awhàngbigba yé do kẹntọ yetọn lẹ ji dì. Ehe yin nugbo taun to gandudu Ahọlu Davidi tọn whenu. To ojlẹ visunnu Davidi tọn Sọlọmọni whenu, adà atọ̀ntọ alẹnu Ablaham tọn yin hinhẹndi. “Juda po Islaeli po yin susu, di otọ̀kẹ́n he tin to ohù tó to gege mẹ, to dùdù bo nùnù bo to aglinjẹ basi.”—1 Ahọlu lẹ 4:20.

¹⁶ Nalete, nawẹ akọta lẹ na dona yede gbọn Islaeli, yèdọ okún Ablaham tọn gblamẹ gbọn? Dile e ko yin didọ do wayi, Islaeli yin omẹ titengbe Jehovah tọn lẹ, yèdọ nukunmọnu Jehovah tọn to akọta lẹ ṣẹnṣẹn. Ojlẹ kleun delẹ whẹpo Islaeli do zinzọnlin biọ Kenani, Mose dọmọ: “Mì to ayajẹ hẹ omẹ etọn lẹ mì akọta lẹ emi.” (Deutelonomi 32:43) Jonọ susu lẹ yigbe. “Mẹsusu flusọ” lẹ ko hodo Islaeli jẹgbonu sọn Egipti, yin kunnudetọ huhlọn Jehovah tọn to zungbo mẹ, bo sè oylọ basinamẹ Mose tọn nado jaya. (Eksọdusi 12:37, 38) To godo mẹ, yọnnu Moabinu Luti wlealọ hẹ Boazi Islaelivi lọ bo lẹzun onọ̀ daho Mẹssia tọn. (Luti 4:13-22) Jehonadabi Keninu lọ po okunkan etọn po gọna Ebẹdi-melẹki Etiopianu lọ do yedelẹ hia gbọn titẹdo nunọwhinnusẹ́n he sọgbe lẹ go to whenuena Islaelivi jọwamọ tọn susu yin mawadodonọ lẹ. (2 Ahọlu lẹ 10:15-17; Jẹlemia 35:1-19; 38:7-13) To Gandudu Pẹlsia Tọn glọ, jonọ susu wẹ lẹzun mẹdiọzun Juvi lẹ bosọ hoavun hẹ Islaeli sọta kẹntọ etọn lẹ.—Ẹsteli 8:17 NW, nudọnamẹ odò tọn.

Alẹnu Yọyọ de Yin Nuhudo Etọn Tindo

17. (a) Naegbọn Jehovah gbẹ́ ahọluduta agewaji po huwaji Islaeli tọn lọ po dai? (b) Etẹwẹ planmẹ jẹ gbẹdai mlẹnmlẹn Juvi lẹ tọn kọ̀n?

¹⁷ Etomọṣo, nado mọ hẹndi mlẹnmlẹn opagbe Jiwheyẹwhe tọn tọn, akọta vonọtaun Jiwheyẹwhe tọn dona yin nugbonọ. E ma wàmọ gba. Nugbo wẹ dọ, Islaelivi he tindo yise heyin ayidego lẹ tin. (Heblu lẹ 11:32–12:1) Etomọṣo, to nujijọ susu lẹ whenu akọta lọ lẹhlan yẹwhe kosi tọn lẹ, bo tindo todido na alemọyi agbasanu lẹ tọn. (Jẹlemia 34:8-16; 44:15-18) Mẹdopodopo lẹ ṣi Osẹ́n lọ zan kavi gbẹ́ ẹ dai poun. (Nẹhemia 5:1-5; Isaia 59:2-8; Malaki 1:12-14) To okú Sọlọmọni tọn godo, Islaeli yin mimá do ahọluduta agewaji po huwaji po tọn mẹ. To whenuena ahọluduta agewaji tọn do ede hia nado yin atẹṣitọ mlẹnmlẹn, Jehovah lá dọmọ: “Na hiẹ ko gbẹ́ oyọnẹn dai wutu, yẹn ga gbẹ́ we dai, dọ hiẹ ma na sọ yin yẹwhenọ de hlan mi gba.” (Hosea 4:6) Ahọluduta huwaji tọn lọsu yin yasana sinsinyẹn na dido ede hia nado yin lalonọ hlan alẹnu lọ wutu. (Jẹlemia 5:29-31) To whenuena Juvi lẹ gbẹ́ Jesu dai taidi Mẹssia lọ, mọdopolọ wẹ Jehovah gbẹ́ yé dai do ga. (Owalọ lẹ 3:13-15; Lomunu lẹ 9:31–10:4) To agọgbọnẹnmẹ, Jehovah basi tito yọyọ de nado penukundo hẹndi mlẹnmlẹn alẹnu Ablaham tọn go.—Lomunu lẹ 3:20.

18, 19. Tito yọyọ tẹwẹ Jehovah basi na alẹnu Ablaham tọn nado sọgan yin hinhẹndi to aliho mlẹnmlẹn de mẹ?

¹⁸ Tito yọyọ enẹ wẹ alẹnu yọyọ lọ. Jehovah ko dọ dọdai ehe tọn to whenuena e dọmọ: “Doayi e go, azán lẹ wá, wẹ OKLUNỌ dọ, bọ yẹn na basi alẹnu yọyọ de hẹ owhé Islaeli tọn, podọ hẹ owhé Juda tọn. . . . Ehe wẹ alẹnu he yẹn na basi hẹ owhé Islaeli tọn to azán nẹlẹ godo, wẹ OKLUNỌ dọ; Yẹn na yí osẹ́n ṣie do ohò yetọn mẹ dọn, podọ ayiha yetọn mẹ wẹ yẹn na wlan ẹn do; Yẹn nasọ yin Jiwheyẹwhe yetọn, yewlẹ nasọ yin omẹ ṣie.”—Jẹlemia 31:31-33.

¹⁹ Ehe wẹ alẹnu yọyọ lọ he Jesu dlẹnalọdo to Nisan 14, owhe 33 W.M. To nujijọ enẹ whenu, e dehia dọ alẹnu opagbe tọn lọ ko to na yin tadona to devi etọn lẹ po Jehovah po ṣẹnṣẹn, bọ Jesu tin taidi whẹgbọtọ. (1 Kọlintinu lẹ 11:25; 1 Timoti 2:5; Heblu lẹ 12:24) Gbọn alẹnu yọyọ ehe gblamẹ, opagbe Jehovah tọn hlan Ablaham na tindo hẹndi gigonọ dogọ bo dẹn-to-aimẹ, dile mí na mọ do to hosọ he bọdego lọ mẹ.

Akọta lẹ yin Didona Gbọn Okún Ablaham Tọn Gblamẹ

 5, 6. To hẹndi dodonu gbigbọmẹ tọn alẹnu Ablaham tọn mẹ, mẹnu wẹ yin Okún Ablaham tọn, podọ akọta tẹwẹ yin tintan nado mọ dona de yí gbọn gblagbla etọn mẹ?

⁵ Jehovah dopagbena Ablaham dọmọ: “To okún towe mẹ wẹ yè na dona akọta aigba ji tọn lẹpo.” (Gẹnẹsisi 22:18) To alẹnu hoho lọ glọ, jonọ ahunjijlọnọ lẹ yin didona gbọn gbẹdido yetọn hẹ Islaeli dali, yèdọ okún akọjọpli Ablaham tọn. Etomọṣo, to hẹndi dodonu gbigbọmẹ tọn etọn mẹ, Okún Ablaham tọn yin sunnu pipé dopo. Paulu basi zẹẹmẹ ehe tọn to whenuena e dọmọ: “Be hlan Ablaham po okún etọn lọ po wẹ yè dọ opagbe lẹ lọ. Ewọ ma dọmọ, Podọ hlan okún lẹ gba, taidi hlan omẹ susu; ṣigba taidi hlan dopo, Podọ hlan okún towe, heyin Klisti.”—Galatianu lẹ 3:16.

⁶ Mọwẹ, Jesu wẹ yin Okún Ablaham tọn lọ, podọ gbọn Ewọ gblamẹ akọta lẹ mọ dona he yọ́n hugan nudepope he yọnbasi na Islaeli agbasalan tọn yí. Na nugbo tọn, akọta tintan he mọ dona ehe yí wẹ Islaeli lọsu titi. Tlolo jẹgodona Pẹntikọsti owhe 33 W.M., apọsteli Pita dọna pipli Juvi lẹ tọn de dọmọ: “Mì wẹ ovi yẹwhegan lẹ tọn, podọ alẹnu he Jiwheyẹwhe hò po otọ́ mítọn lẹ po tọn, e to didọ hlan Ablaham, dọ, To okún towe mẹ wẹ yè na dona hẹnnu aihọn tọn lẹpo. Whenuena Jiwheyẹwhe ze Jesu ovi etọn tite, mìwlẹ whẹ́whẹ́ dè wẹ e do e hlan nado dona mì, podọ nado diọkọna dopodopo mìtọn sọn ylando etọn lẹ mẹ.”—Owalọ lẹ 3:25, 26.

 7. Akọta tẹlẹ wẹ yin didona gbọn Jesu, Okún Ablaham tọn gblamẹ?

⁷ To madẹnmẹ dona lọ yin kandlẹnna hlan Samaliatọ lẹ podọ to enẹgodo hlan Kosi lẹ. (Owalọ lẹ 8:14-17; 10:34-48) To gblagbla owhe 50 po 52 W.M. tọn po mẹ, Paulu kanwe hlan Klistiani he tin to Galatia to Asia Pẹvi lẹ dọmọ: “Owe wiwe, mimọ donukọn dọ, Jiwheyẹwhe na suwhẹna Kosi lẹ gbọn yise dali, dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn jẹnukọn hlan Ablaham, dọmọ, Gbọn dè we wẹ akọta lẹpo na mọ dona te. Mọkẹdẹ wẹ yé he yin yise tọn lẹ wẹ mẹhe yin donanọ hẹ Ablaham yisenọ.” (Galatianu lẹ 3:8, 9; Gẹnẹsisi 12:3) Dile etlẹ yindọ susu Klistiani he tin to Galatia lẹ tọn wẹ yin “kosi lẹ,” yé yin didona gbọn Jesu gblamẹ na yise yetọn wutu. To aliho tẹ mẹ?

 8. Na Klistiani azán Paulu tọn gbè lẹ, yinyin didona gbọn Okún Ablaham tọn gblamẹ bẹ etẹ hẹn, podọ sọha nẹmu, to godo mẹ, wẹ mọ dona mọnkọtọn yí?

⁸ Mahopọnna akọta he mẹ yé tọ́n sọn, Paulu dọna Klistiani Galatia tọn lẹ dọmọ: “Eyin mìwlẹ yin Klisti tọn, be mì wẹ okún Ablaham tọn, whédutọ kẹdẹdi opagbe tọn.” (Galatianu lẹ 3:29) Na Galatianu enẹlẹ, dona lọ gbọn Okún Ablaham tọn gblamẹ bẹ mahẹtọ yinyin yetọn to alẹnu yọyọ lọ mẹ po yinyin whédutọ lẹ hẹ Jesu po hẹn, yèdọ gbẹdohẹmẹtọ lẹ hẹ Jesu to okún Ablaham tọn mẹ. Mí ma yọ́n lehe sọha Islaeli hohowhenu tọn sù do gba. Mí yọnẹn poun dọ e wá taidi “otọ̀kẹ́n he tin to ohù tó to gege mẹ.” (1 Ahọlu lẹ 4:20) Nalete, mí yọ́n sọha blebu gbẹdohẹmẹtọ Jesu tọn lẹ to okún gbigbọmẹ tọn mẹ—yèdọ omẹ 144 000. (Osọhia 7:4; 14:1) Omẹ 144 000 ehelẹ wá “sọn akọta lẹpo mẹ, sọn ogbè lẹpo mẹ, sọn gbẹtọ lẹpo mẹ, podọ sọn aigba” gbẹtọvi tọn lẹpo ji bo tindo mahẹ to anadena dona alẹnu Ablaham tọn hlan mẹdevo lẹ mẹ.—Osọhia 5:9.