Mẹjitọ lẹ Emi—Mì Plọn Ovi Mìtọn lẹ sọn Ovu Whenu

BIBLU dọmọ: “Doayi e go, visunnu lẹ wẹ ogú OKLUNỌ tọn; sinsẹ́n adọ̀ mẹ tọn sọ wẹ ale etọn.” (Ps. 127:3) Abajọ, mẹjitọ Klistiani lẹ nọ gọ́ na ayajẹ to whenue yé jivi de.

Gbọnvona ayajẹ he ovi de jiji nọ hẹnwa, e sọ nọ bẹ azọngban sinsinyẹn lẹ hẹn. Eyin ovi de na whẹ́n bo lẹzun mẹho he ló to agbasa mẹ, e dona nọ mọ núdùdù hunsindagbe tọn dù to gbesisọ mẹ. Na ovi de nido sọgan tẹdo sinsẹ̀n-bibasi nugbo go, e dona nọ mọ núdùdù gbigbọmẹ tọn gọna anademẹ mẹjitọ etọn he nọ dovivẹnu nado do nunọwhinnusẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ do ahun mẹ na ẹn lẹ tọn yí. (Howh. 1:8) Whetẹnu wẹ yé dona bẹ ovi de pinplọn jẹeji, podọ etẹwẹ mẹpinplọn lọ dona bẹhẹn?

MẸJITỌ LẸ TINDO NUHUDO ANADEMẸ TỌN

Lẹnnupọndo apajlẹ Manoa tọn ji, yèdọ dawe Daninu de he nọ tòdaho Zolahi tọn mẹ to Islaeli. Angẹli Jehovah tọn dọna asi Manoa tọn he yin wẹnsinọ dọ ewọ na ji visunnu de. (Whẹ. 13:2, 3) Ayihaawe ma tin dọ Manoa nugbonọ lọ po asi etọn po jaya tlala to whenue yé sè wẹndagbe enẹ. Etomọṣo, nudevo sọ to ahunmẹduna yé. Enẹwutu, Manoa hodẹ̀ dọmọ: “Ṣo OKLUNỌ, yẹn vẹ̀ we, gbọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lọ mẹhe hiẹ ko dohlan nisọ vọ́ mí dè gọwá, bo plọn mí nuhe mí na wà hlan ovi he yè na ji lọ.” (Whẹ. 13:8) Manoa po asi etọn po to nuhà gando lehe yé na plọn ovi lọ whẹ́n do go. Matin ayihaawe, yé plọn osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn visunnu yetọn Samsọni, podọ e họnwun dọ vivẹnudido yetọn lẹ hẹn ale wá. Biblu dọmọ: “Gbigbọ OKLUNỌ tọn ṣẹ̀ nado hẹn [Samsọni] wazọ́n.” Taidi kọdetọn de, Samsọni wà azọ́n huhlọnnọ susu lẹ taidi dopo to whẹdatọ Islaeli tọn lẹ mẹ.—Whẹ. 13:25; 14:5, 6; 15:14, 15.

Ojlẹ tẹwẹ yọ́n hugan nado bẹ ovi de pinplọn jẹeji? “Sọn ovu whenu gbọ́n” wẹ Timoti ko yin pinplọn sọgbe hẹ “kandai wiwe lẹ” gbọn onọ̀ etọn Euniki po onọ̀-daho etọn Loisi po dali. (2 Tim. 1:5; 3:15) Na nugbo tọn, Timoti gbẹ́ pò to ovu taun to whenue yé jẹ Owe-wiwe lẹ plọn ẹn ji.

Nuyọnẹnnu wẹ e yin dọ mẹjitọ Klistiani lẹ ni nọ hodẹ̀ nado biọ anademẹ bosọ nọ basi tito jẹnukọn, na yé nido sọgan jẹ ovi yetọn plọn ji “sọn ovu whenu gbọ́n.” Howhinwhẹn lẹ 21:5 dọmọ: “Linlẹn tuklajẹtọ tọn hlan susu mẹ wẹ.” Whẹpo mẹjitọ lẹ nido jivi de, ayihaawe ma tin dọ yé na yí sọwhiwhe do wleawudai. Yé tlẹ sọgan basi todohukanji nuhe ovi lọ na tindo nuhudo etọn lẹ tọn. Nujọnu wẹ e sọ yin dọ yé ni basi tito gbigbọnu lẹ tọn dai. Yanwle yetọn dona yin nado jẹ ovi lọ plọn ji sọn whenue e gbẹ́ pò to ovu pẹnyẹn-pẹnyẹn.

Owe de dọmọ: “To osun he bọdo jiji ovi de tọn go lẹ mẹ, apọ̀n etọn nọ jẹ adà gblo ji. To ojlẹ enẹ mẹ, sọha okàn he nọ nọ̀ apọ̀nmẹ lẹ tọn—yèdọ okàn he nọ pé do yede nù lẹ bo nọ hẹn ẹn yọnbasi na ovi lọ nado plọnnu—nọ jideji whla 20.” (Early Childhood Counts—A Programming Guide on Early Childhood Care for Development) Lehe e yin nuyọnẹnnu dọ mẹjitọ lẹ ni nọ yí ojlẹ kleun he mẹ apọ̀n ovi yetọn tọn nọ jẹ whinwhẹ́n ji te enẹ zan nado jẹ gbigbọnu lẹ do dó ayiha etọn mẹ ji do sọ!

Onọ̀ de he yin gbehosọnalitọ whepoponu tọn dọ gando viyọnnu jọja etọn go dọmọ: “Sọn whenue e tindo osun dopo wẹ n’ko jẹ hinhẹn ẹn yì lizọnyizọn lọ mẹ ji. N’kudeji dọ enẹ yinuwado e ji to aliho dagbe mẹ, dile etlẹ yindọ e ma sọgan mọnukunnujẹ nudepope mẹ to ojlẹ lọ mẹ. To whenue e tindo owhe awe, e nọ yí adọgbigbo do ze alọnuwe pẹvi lẹ donukọnna mẹhe mí nọ dukosọna to sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn mẹ lẹ.”

Mẹjitọ lẹ sọgan tindo kọdetọn dagbe eyin yé jẹ ovi yetọn lẹ plọn ji sọn whenue yé gbẹ́ tin to ovu pẹnyẹn-pẹnyẹn. Etomọṣo, mẹjitọ lẹ nọ mọdọ gbigbọnu lẹ dido do ahun mẹ na ovi yetọn lẹ ma nọ bọawu.

“MÌ NỌ FLI OJLẸ HE JẸ LẸ”

Lehe e nọ vẹawuna ovi de nado nọ whii kavi nado na ayidonugo nude na whenu dindẹn do sọgan yin avùnnukundiọsọmẹnu daho de na mẹjitọ lẹ. Ayidonugo yọpọvu lẹ tọn nọ yawu tọ́n sọn nude ji jẹ devo ji. To popolẹpo mẹ, ovi pẹvi lẹ nọ to tlintlindo dín bo nọ jlo na mọnukunnujẹ nuhe lẹdo yé lẹ mẹ. Enẹwutu, etẹwẹ mẹjitọ lẹ sọgan wà nado gọalọna ovi yetọn nado ze ayidonugo do nuhe yé to tintẹnpọn nado plọn ẹn lẹ ji?

Lẹnnupọndo nuhe Mose dọ ji. Deutelonomi 6:6, 7 dọmọ: “Ohó helẹ, he yẹn degbena we to egbehe, na tin to ayiha towe ji: hiẹ nasọ yí sọwhiwhe do plọn yé ovi towe lẹ, bosọ dọho yetọn whenuena hiẹ sinai to owhé towe gbè, podọ whenuena hiẹ to zọnlinzin to aliho ji, podọ to whenue hiẹ mlọnai, podọ to whenuena hiẹ fọ́n tite.” Hodidọ lọ “yí sọwhiwhe do plọn” zẹẹmẹdo nado plọnmẹ gbọn dọvọdọ bibasi dali. Yọpọvu lẹ taidi atin pẹvi de he yè dona nọ húsin whẹwhẹ. Dile dọvọdọ nọ gọalọna mẹho lẹ nado flin nuhe yin nujọnu lẹ do, mọdopolọ wẹ e nọ gọalọna yọpọvu lẹ do ga.

Nugbo Jiwheyẹwhe tọn pinplọn ovi lẹ nọ biọ dọ mẹjitọ lẹ ni nọ yí whenu zan dopọ hẹ yé. To aihọn he to mizọnmizọn ji ehe mẹ, avùnnukundiọsọmẹnu sinsinyẹn de wẹ e nọ yin nado de whenu enẹ dovo. Ṣigba, apọsteli Paulu na tuli mí nado “nọ fli ojlẹ he jẹ lẹ” na nuwiwa Klistiani tọn lẹ. (Efe. 5:15, 16) Nawẹ ehe sọgan yin wiwà gbọn? Nado hẹn jlẹkajininọ go to ovi de pinplọn, nukunpipedo azọngban yẹwhehọluduta tọn lẹ go po agbasazọ́n po ṣẹnṣẹn, yin nuhahun na Klistiani azọngbannọ de he asi etọn tindo tito he ján, na ewọ yin gbehosọnalitọ whepoponu tọn wutu. Nawẹ yé sọgan de whenu dovo nado plọn viyọnnu yetọn gbọn? Otọ́ lọ dọmọ: “To afọnnu lẹpo, whẹpo n’nado yì azọ́nmẹ, yẹn po asi ṣie po nọ hia Owe Ṣie heyin Otan Biblu Tọn kavi alọnuwe Dogbapọnna Owe-Wiwe lẹ Egbesọegbesọ na ẹn. To whèjai lẹ, mí nọ hẹn ẹn diun dọ mí hia owe mítọn lẹ na ẹn whẹpo e nado damlọn, podọ mí nọ plan ẹn hẹn eyin mí tọ́n na lizọnyizọn lọ. Ojlo mítọn wẹ nado plọn ẹn ganji to ovu whenu etọn.”

‘VISUNNU LẸ TAIDI OGÁ DE’

Ayihaawe ma tin dọ mí jlo dọ ovi mítọn lẹ ni whẹ́n bo lẹzun mẹho he whèwhín lẹ. Ṣigba, whẹwhinwhẹ́n tintan he wutu mí do nọ plọn yé wẹ nado do wanyina Jiwheyẹwhe do ahun yetọn mẹ.—Malku 12:28-30.

Psalm 127:4 dọmọ: “Di ogá to alọ asuka de tọn mẹ; mọ wẹ dẹpẹ mẹvi sunnu lẹ te.” Enẹwutu, kẹdẹdile ogá de dona yin anadena ganji nado jẹ nuhe yè de e do go do, mọ wẹ ovi lẹ dona yin anadena do. Ogá-yìntọ de ma sọgan gọ̀ ogá de wle gbede to whenue e ko de e godo. Dile ogá he yè de nọ yì bleun do, mọ wẹ ovi lẹ lọsu nọ yawu whẹ́n bo nọ tọ́n sọn anademẹ mẹjitọ yetọn lẹ tọn glọ do niyẹn. Enẹwutu, mẹjitọ lẹ dona yí ojlẹ kleun enẹ zan nado do nunọwhinnusẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ do ahun po ayiha ovi yetọn lẹ tọn po mẹ.

Apọsteli Johanu wlan gando ovi gbigbọmẹ tọn etọn lẹ go dọmọ: “Yẹn ma tindo onú devo de he nọ hẹn mi jaya hú ehelẹ, dọ yẹn ni to sisè dọ ovi ṣie lẹ to zọnlinzin zọnmii to nugbo lọ mẹ.” (3 Johanu 4) Mẹjitọ Klistiani lẹ sọgan do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mọnkọtọn hia to whenue ovi yetọn lẹ “to zọnlinzin zọnmii to nugbo lọ mẹ.”

[Yẹdide to weda 17]

Manoa hodẹ̀ nado biọ anademẹ gando lehe ewọ na plọn ovi he na yin jiji lọ do go