Be Apajlẹ Dagbe Wẹ E Yin Na We Ya Kavi Avase De?
“Jiwheyẹwhe Jakọbu tọn . . . nasọ plọn ali etọn mí, mí nasọ zinzọnlin to omọ́ etọn mẹ.”—ISA. 2:3.
1, 2. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ hiẹ sọgan mọaleyi sọn apajlẹ Biblu tọn lẹ mẹ te?
BE HIẸ ma kudeji dọ nuhe yin kinkandai to Biblu mẹ lẹ sọgan hẹn ale wá na we ya? To e mẹ, hiẹ sọgan mọ nuyiwa gọna jẹhẹnu mẹhe yin nugbonọ bọ a sọgan hodo apajlẹ yetọn lẹ tọn. (Heb. 11:32-34) Ṣigba, hiẹ sọgan sọ mọ apajlẹ ylankan lẹ—enẹ wẹ walọ kavi pọndohlan sunnu po yọnnu po delẹ tọn he a dona dapana.
2 Na nugbo tọn, delẹ to mẹhe yin nùdego to Biblu mẹ lẹ mẹ yin apajlẹ dagbe he mí sọgan hodo podọ to ojlẹ dopolọ mẹ sọ yin apajlẹ ylankan he mí dona gbẹ́ dai. Lẹnnupọndo Davidi ji, yèdọ lẹngbọhọtọ whiwhẹnọ he wá yin ahọlu huhlọnnọ de to godo mẹ. Hiẹ na mọdọ ewọ yin apajlẹ dagbe de, na e yiwanna nugbo bosọ ganjẹ Jehovah go wutu. Etomọṣo, Davidi hùwhẹ nuṣiwa sinsinyẹn lẹ tọn, taidi dehe gando whẹho Bati-ṣeba, Ulia po mẹhihia he ma sọgbe de po tọn go. Ṣigba, mì gbọ mí ni na ayidonugo visunnu etọn Sọlomọni—mẹhe yin ahọlu podọ dopo to Biblu kantọ lẹ mẹ. Jẹnukọn whẹ́, mí na mọ aliho awe he mẹ ewọ yin apajlẹ dagbe de na mí te lẹ.
“Nuyọnẹn Sọlomọni Tọn”
3. Naegbọn mí sọgan dọ dọ Sọlomọni ze apajlẹ dagbe dai na mí?
3 Sọlomọni Daho lọ, yèdọ Jesu Klisti, dọho to aliho dagbe mẹ gando Ahọlu Sọlomọni go, bo gbọnmọ dali do e hia taidi apajlẹ dagbe de na mí. Jesu dọna Ju he tindo ayihaawe delẹ dọmọ: “Ahọsi hùwaji tọn na yin finfọn to whẹdida whenu po whẹndo ehe po bo na gblewhẹdo e; na ewọ wá sọn opodo aigba tọn lẹ nado sè nuyọnẹn Sọlomọni tọn, ṣigba, pọ́n! mẹde he hugan Sọlomọni tin tofi.” (Mat. 12:42) Mọwẹ, Sọlomọni diyin na nuyọnẹn etọn wutu, podọ e dotuhomẹna mí nado yin nuyọnẹntọ.
4, 5. Nawẹ Sọlomọni tindo nuyọnẹn gbọn, ṣigba nawẹ aliho he mẹ mí nọ tindo nuyọnẹn te gbọnvo gbọn?
4 To bẹjẹeji gandudu Sọlomọni tọn, Jiwheyẹwhe sọawuhia ẹ to odlọ mẹ bo dọna ẹn nado basi obiọ de. Na Sọlomọni yọnẹn dọ emi ma tindo numimọ sọmọ wutu, e biọ nuyọnẹn. (Hia 1 Ahọlu lẹ 3:5-9.) Homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn dọ ahọlu lọ biọ nuyọnẹn kakati nado biọ adọkun kavi gigo, enẹwutu, e na Sọlomọni “ayiha nuyọnẹn tọn de po sisè [kavi nukunnumọjẹnumẹ] tọn de po” gọna adọkun. (1 Ahọ. 3:10-14) Dile Jesu donù e go do, nuyọnẹn Sọlomọni tọn jiawu sọmọ bọ ahọsi Ṣeba tọn sèhó gandego bo basi gbejizọnlin gaa nado wá mọ po nukun etọn lẹ po.—1 Ahọ. 10:1, 4-9.
5 Mí ma nọ donukun nado mọ nuyọnẹn yí to azọ́njiawu-liho gba. Sọlomọni dọmọ: “OKLUNỌ wẹ nọ na [nuyọnẹn] omẹ,” ṣigba e sọ dohia dọ mí dona dovivẹnu nado wleawuna jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn enẹ to whenuena e wlan dọmọ: “Lẹ́ otó towe hlan nuyọnẹn go, bosọ jlẹ ayiha towe hlan ayitùnnugo.” Enẹwutu, e yí hogbe delẹ zan taidi “to awhádo hodo,” po “dín” nuyọnẹn po. (Howh. 2:1-6) E họnwun dọ mí sọgan yin nuyọnẹntọ.
6. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan dohia dọ mí to alemọyi sọn apajlẹ dagbe Sọlomọni tọn gando nuyọnẹn go mẹ te?
6 Mí na wà dagbe nado kanse míde dọ ‘Be n’nọ yí nukun họakuẹ do pọ́n nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn dile Sọlomọni wà do ya?’ Na ninọmẹ akuẹzinzan tọn ma tindo jidide ba wutu, mẹsusu ko ze ayidonugo yetọn lẹpo do azọ́n po akuẹ po ji kavi ko dike enẹ ni yinuwado nudide yetọn gando obá he mẹ yé na yì wehọmẹ jẹ po wepinplọn he yé na doafọna po go. Etẹwẹ dogbọn hiẹ po whẹndo towe po dali? Be nudide mìtọn lẹ nọ dohia dọ mì nọ ylọ nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn dọ nujọnu bosọ nọ dín in ya? Be vọjlado bibasi to yanwle mìtọn lẹ mẹ sọgan gọalọna mì nado tindo nuyọnẹn dogọ ya? Na nugbo tọn, nuyọnẹn tintindo po yíyí i zan po na hẹn ale wá na mì kakadoi. Sọlomọni wlan dọmọ: “Whenẹnu wẹ hiẹ na tunwun dodo, po whẹdida po, po kunnumahu po; yèdọ omọ́ dagbe lẹpo.”—Howh. 2:9.
Sinsẹ̀n Nugbo Zizedaga Hẹn Jijọho Wá
7. Nawẹ tẹmpli daho de wá yin gbigbá na Jiwheyẹwhe gbọn?
7 To bẹjẹeji gandudu Sọlomọni tọn, e ze afọdide lẹ nado gbá tẹmpli ayidego tọn de he diọtẹnna gòhọtúntún he ko to yinyin yiyizan sọn azán Mose tọn gbè lọ. (1 Ahọ. 6:1) Mí sọgan ylọ ẹ dọ tẹmpli Sọlomọni tọn, ṣigba ewọ ma gbá ẹ po linlẹn lọ po nado diyin podọ e ma tlẹ yin ewọ wẹ de linlẹn lọ tọ́n. Na nugbo tọn, Davidi wẹ de linlẹn lọ tọ́n jẹnukọn nado gbá tẹmpli de, bọ Jiwheyẹwhe na nudọnamẹ gigọ́ Davidi gando lehe tẹmpli lọ dona yin gbigbá bo yin aṣọ́dona do go. Podọ Davidi basi nunina susugege nado nọgodona azọ́n lọ. (2 Sam. 7:2, 12, 13; 1 Otan. 22:14-16) Ṣigba, Sọlomọni wẹ wá tindo lẹblanulọkẹyi nado gbá tẹmpli enẹ na owhe ṣinawe daa.—1 Ahọ. 6:37, 38; 7:51.
8, 9. (a) Apajlẹ tẹwẹ Sọlomọni zedai gando linsinsinyẹn to azọ́n dagbe lẹ mẹ go? (b) Kọdetọn tẹwẹ wá aimẹ to whenue Sọlomọni ze sinsẹ̀n-bibasi nugbo daga?
8 Sọlomọni ze apajlẹ dagbe dai na mí gando linsinsinyẹn to azọ́n dagbe lẹ mẹ po nujọnu lẹ zizedo otẹn tintan mẹ po go. To whenue tẹmpli lọ yin gbigbá fó bọ aki alẹnu tọn lọ yin zizedo e mẹ, Sọlomọni hodẹ̀ gbangba tọn de. Apadewhe odẹ̀ he e hò hlan Jehovah tọn dọmọ: “Na nukun towe lẹ nido yin hùnhùn hlan ohọ̀ he kọ̀n to ozán po okle po, yèdọ hlan otẹn lọ kọ̀n fie tọn hiẹ ko dọmọ, Oyín ṣie na tin to finẹ: nado nọ tuntoai hlan odẹ̀ he mẹmẹsi towe na nọ hò hlan otẹn he kọ̀n.” (1 Ahọ. 8:6, 29) Islaelivi lẹ po jonọ lẹ po sọgan hodẹ̀ hlan ohọ̀ lọ kọ̀n, ehe go yinkọ Jiwheyẹwhe tọn nọ yin yiylọ do.—1 Ahọ. 8:30, 41-43, 60.
9 Kọdetọn tẹwẹ wá aimẹ to whenue Sọlomọni ze sinsẹ̀n-bibasi nugbo daga? To whenue yé basi hùnwhẹ klandowiwe tẹmpli lọ tọn godo, gbẹtọ lọ lẹ “gọ́ na ayajẹ po homẹhun ayiha tọn po na dagbewanyi he OKLUNỌ dohia hlan Davidi mẹmẹsi etọn, podọ hlan Islaeli omẹ etọn lẹ.” (1 Ahọ. 8:65, 66) Na nugbo tọn, jijọho gbayipe podọ mẹlẹpo wẹ vò to gandudu owhe 40 Sọlomọni tọn whenu. (Hia 1 Ahọlu lẹ 4:20, 21, 25.) Psalm 72tọ do enẹ hia bo na mí nukunnumọjẹnumẹ gando dona he mí na duvivi etọn to gandudu Sọlomọni Daho lọ, Jesu Klisti tọn glọ lẹ go.—Ps. 72:6-8, 16.
Nuyiwa Sọlomọni Tọn He Yin Avase Na Mí
10. Awugbopo Sọlomọni tọn tẹwẹ nọ yawu wá ayiha mẹ na mí?
10 Ṣigba, etẹwutu wẹ mí sọgan dọ dọ gbẹzan Sọlomọni tọn sọ yin avase de? Tintan whẹ́, ayiha towe sọgan ko yì asi jonọ po asimọwhlá etọn lẹ po ji. Mí hia dọmọ: “E sọ wá jọ, whenuena Sọlomọni yin mẹho, wẹ asi etọn lẹ lẹ́ ayiha etọn do yẹwhe devo lẹ godo: ayiha etọn masọ yin pipé to OKLUNỌ Jiwheyẹwhe etọn dè gba.” (1 Ahọ. 11:1-6) Ayihaawe ma tin dọ hiẹ ko magbe ma nado hodo nuyiwa nulú tọn etọn gbede. Ṣigba, be enẹ kẹdẹ wẹ mí plọn sọn gbẹzan Sọlomọni tọn mẹ ya? Lẹnnupọndo adà gbẹzan etọn tọn he go mí ma nọ yawu doayi delẹ ji, bo pọ́n lehe yé yin avase na mí do.
11. Tadona tẹ kọ̀n wẹ mí sọgan wá gando alọwle Sọlomọni tọn tintan go?
11 Owhe 40 wẹ Sọlomọni do dugán. (2 Otan. 9:30) Etomọṣo, tadona tẹ kọ̀n wẹ mí sọgan wá sọn nuhe 1 Ahọlu lẹ 14:21 dọ mẹ? (Hia.) Sọgbe hẹ wefọ enẹ, to okú Sọlomọni tọn godo, visunnu etọn Lehoboami lẹzun ahọlu to owhe 41 mẹvi-yinyin mẹ, podọ onọ̀ etọn wẹ “Naama Ammọninu yọnnu.” Ehe dohia dọ whẹpo Sọlomọni do lẹzun ahọlu, e wlealọ hẹ yọnnu jonọ de sọn akọta he yin kẹntọ Islaelivi lẹ tọn bo nọ sẹ̀n boṣiọ lẹ de mẹ. (Whẹ. 10:6; 2 Sam. 10:6) Be yọnnu ehe nọ sẹ̀n boṣiọ lẹ wẹ ya? Eyin e tlẹ ko wàmọ to ojlẹ de mẹ, e sọgan ko jo boṣiọ sinsẹ̀n do bo lẹzun sinsẹ̀n-basitọ nugbo de, taidi Lahabi po Luti po. (Luti 1:16; 4:13-17; Mat. 1:5, 6) Etomọṣo, Sọlomọni sọgan ko tindo yọnwẹn Ammọninu lẹ po hẹnnumẹ he ma nọ sẹ̀n Jehovah lẹ po.
12, 13. Nudide nulú tọn tẹwẹ Sọlomọni basi to bẹjẹeji gandudu etọn tọn, podọ etẹwẹ na ko yin linlẹn etọn?
12 Nulẹ sọ wá ylan pete to whenue e lẹzun ahọlu godo. Sọlomọni basi “[alẹnu alọwle tọn] po Falo ahọlu Egipti tọn po, bo yí viyọnnu Falo tọn, bo hẹn ẹn wá biọ tòdaho Davidi tọn mẹ.” (1 Ahọ. 3:1) Be yọnnu Egiptinu ehe hodo apajlẹ Luti tọn bo kẹalọyi sinsẹ̀n-bibasi nugbo ya? Nudepope ma dohia dọ e wàmọ. Ṣigba, dile ojlẹ to yìyì, Sọlomọni gbá ohọ̀ de na ẹn (podọ vlavo na deviyọnnu Egiptinu etọn lẹ) do gbonu Tòdaho Davidi tọn. Etẹwutu? Owe-wiwe lẹ dọ dọ e wàmọ na e ma sọgbe na sinsẹ̀n-basitọ lalo de nado nọ nọ̀ fie sẹpọ aki alẹnu tọn lọ.—2 Otan. 8:11.
13 Sọlomọni sọgan ko mọaleyi to tonudidọ-liho to whenue e wlealọ hẹ ahọsi Egiptinu de, ṣigba be e tindo whẹwhinwhẹ́n nado wàmọ ya? Ojlẹ dindẹn jẹnukọn, Jiwheyẹwhe ko dosẹ́n na omẹ etọn lẹ ma nado wlealọ hẹ Kenaninu kosi lẹ bo tlẹ slẹ akọta Kenani tọn delẹ. (Eks. 34:11-16) Be Sọlomọni lẹndọ Egipti ma yin dopo to akọta he yin sislẹ lọ lẹ mẹ wẹ ya? Eyin e tlẹ lẹnnupọn domọ, be whẹjijọ dindin mọnkọtọn sọgbe ya? Na nugbo tọn, e dovọ́na owù he go Jehovah donù hezeheze lọ—enẹ wẹ yindọ yé na lẹ́ Islaelivi lẹ sọn sinsẹ̀n-bibasi nugbo kọ̀n biọ sinsẹ̀n-bibasi lalo mẹ.—Hia Deutelonomi 7:1-4.
14. Nawẹ mí sọgan họ́ míde sọta nuyiwa Sọlomọni tọn gbọn?
14 Be mí ma na dike nuyiwa Sọlomọni tọn ehe ni yin avase de na mí ya? Mẹmẹyọnnu de sọgan tẹnpọn nado dín whẹjijọ bo dovọ́na gbedide Jiwheyẹwhe tọn nado wlealọ “to Oklunọ mẹ kẹdẹ.” (1 Kọl. 7:39) Mẹde sọgan sọ dín whẹjijọ nado tindo mahẹ to nuwiwa aihundida wehọmẹ godo tọn lẹ mẹ, kàn ayiha ma nado sú takuẹ pipé, kavi dolalo to whenue e yin bibiọ to e si nado dọ nuyiwa etọn he sọgan hẹn winyan wá na ẹn lẹ. Nuagokun lọ wẹ yindọ, Sọlomọni na ko dín whẹjijọ he ma sọgbe nado vẹtolina gbedide Jiwheyẹwhe tọn, podọ mílọsu sọgan jai jẹ omọ̀ dopolọ mẹ.
15. Nawẹ Jehovah do lẹblanu hia to nuyiwa etọn hẹ Sọlomọni mẹ gbọn, ṣigba etẹwẹ mí dona nọ flin?
15 E jẹna ayidego dọ to whenue Biblu donù alọwle Sọlomọni tọn hẹ ahọvi yọnnu enẹ go godo, e dohia dọ Jiwheyẹwhe kẹalọyi obiọ etọn nado tindo nuyọnẹn bosọ na ẹn adọkun dogọ. (1 Ahọ. 3:10-13) Sọlomọni ko gbẹkọ anademẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ go, etomọṣo, nudepope ma dohia dọ Jehovah yawu gbẹ́ ẹ dai taidi ahọlu kavi domẹplọnlọ sinsinyẹn e go. Enẹ sọgbe hẹ nugbo lọ dọ Jiwheyẹwhe yọnẹn dọ gbẹtọvi mapenọ he yin didá sọn kọ́gudu mẹ wẹ mí yin. (Ps. 103:10, 13, 14) Ṣigba flindọ: Mí sọgan mọ kọdetọn nuyiwa mítọn lẹ tọn to afọdopolọji kavi to nukọn mẹ.
Asi Susugege!
16. Etẹ go wẹ Sọlomọni gbẹkọ to whenue e bẹ asi susu pli?
16 To owe Ohàn Sọlomọni tọn mẹ, ahọlu lọ pà awhli de dọ e yọnwhanpẹ hugan ahọsi 60 po asimọwhlá 80 po. (Ohàn 6:1, 8-10) Eyin Sọlomọni hodọ wẹ wefọ enẹ te, be sọha yọnnu he e tindo to ojlẹ gandudu tọn etọn enẹ mẹ lẹ tọn niyẹn. Eyin suhugan yetọn kavi yemẹpo tlẹ yin sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ, anademẹ he Jiwheyẹwhe na gbọn Mose gblamẹ wẹ yindọ ahọlu Islaeli tọn de ma dona “dà asi lẹ pli sù hlan ede gba, na ayiha etọn ma nado lẹ́ yì.” (Deut. 17:17) Ṣigba, whladopo dogọ, Jehovah ma gbẹ́ Sọlomọni dai gba. Na nugbo tọn, Jiwheyẹwhe gbẹ́ dona Sọlomọni bo yí i zan nado basi kandai owe Biblu tọn he yin Ohàn Sọlomọni tọn.
17. Nugbo tẹ go wẹ mí ma dona wọnji?
17 Be ehe dohia dọ Sọlomọni sọgan gbẹkọ anademẹ Jiwheyẹwhe tọn go matin yasanamẹ kavi dọ mílọsu sọgan wàmọ wẹ ya? Lala. Kakatimọ, e dohia dọ Jiwheyẹwhe nọ sinyẹnlin taun. Dile etlẹ yindọ sinsẹ̀n-basitọ Jiwheyẹwhe tọn de sọgan gbẹ́ anademẹ etọn dai matin kọdetọn ylankan depope to afọdopolọji, ehe ma zẹẹmẹdo dọ e ma na wá jiya etọn to nukọn mẹ gba. Flin nuhe Sọlomọni wlan dọmọ: “Na yè ma hẹn whẹdida di adonu do azọ́n ylankan go, enẹwutu ayiha gbẹtọvi lẹ tọn jai to ohò yetọn mẹ nado wà oylan.” E yidogọ dọmọ: “Yẹn yọnẹn dọ e na yọ́n na yé he dibusi Jiwheyẹwhe lẹ, he dibu to nukọn etọn.”—Yẹwh. 8:11, 12.
18. Nawẹ nuhe jọ do Sọlomọni go do nugbo-yinyin Galatianu lẹ 6:7 tọn hia gbọn?
18 E blawu dọ Sọlomọni ma na ayidonugo nugbo ehe! E họnwun dọ e wà azọ́n dagbe susu lẹ bo duvivi dona Jiwheyẹwhe tọn na ojlẹ dindẹn. Ṣigba dile ojlẹ to yìyì, e wá jẹ nuṣiwa ji, bo wá yí ylanwiwa do dó aṣa. Nuhe apọsteli Paulu yin gbigbọdo nado wlan to godo mẹ yin nugbo taun, na e dọmọ: “Yè klọ mì blo: Jiwheyẹwhe ma yin mẹhe yè na vlẹ. Na nudepope he gbẹtọ to dido, ehe wẹ e na gbẹ̀n ga.” (Gal. 6:7) Dile ojlẹ to yìyì, Sọlomọni gbẹ̀n awubla sọn vọ́didona anademẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Mí hia dọmọ: “Ahọlu Sọlomọni yiwanna yọnnu jonọ susu, dogọ viyọnnu Falo tọn, yọnnu Moabinu lẹ tọn lẹ, Ammọninu lẹ, Edọminu lẹ, Zidọninu lẹ, po Hitinu lẹ po.” (1 Ahọ. 11:1) Susu to yọnnu enẹlẹ mẹ sọgan ko tẹdo yẹwhe lalo lẹ sinsẹ̀n go, podọ ehe yinuwado Sọlomọni ji. E danbú sọn ali Jiwheyẹwhe tọn ji bo hẹn nukundagbe etọn bu.—Hia 1 Ahọlu lẹ 11:4-8.
Plọnnu sọn Apajlẹ Dagbe Etọn mẹ bo Dapana Nuṣiwa Etọn Lẹ
19. Apajlẹ dagbe tẹlẹ wẹ tin to Biblu mẹ?
19 Jehovah gbọn homẹdagbe dali gbọdo Paulu nado wlan dọmọ: “Nuhe ko yin kinkandai jẹnukọn lẹpo yin kinkandai na oplọn mítọn, na míwlẹ nido sọgan tindo todido gbọn akọndonanu mítọn gblamẹ podọ gbọn homẹmimiọn sọn Owe-wiwe lẹ mẹ gblamẹ.” (Lom. 15:4) Nuhe yin kinkandai enẹlẹ bẹ apajlẹ dagbe susu sunnu po yọnnu po he tindo yise dolido lẹ tọn hẹn. Paulu sọgan dọ po gbesisọ po dọmọ: “Etẹwẹ yẹn nasọ dọ dogọ? Na whenu ma na pé mi eyin yẹn zindonukọn nado dọ Gideoni tọn, Balak tọn, Samsọni tọn, Jẹfta tọn, Davidi tọn, podọ Samuẹli tọn po yẹwhegán devo lẹ tọn po, yé mẹhe gbọn yise gblamẹ gbawhàn ahọluduta lẹ tọn to awhàn mẹ, ze dodowiwa dai, mọ opagbe lẹ yí, . . . yin hinhẹn zun huhlọnnọ sọn ninọmẹ madogán tọn mẹ.” (Heb. 11:32-34) Mí sọgan podọ mí dona plọnnu sọn apajlẹ dagbe he tin to Biblu mẹ lẹ mẹ bosọ nọ yí nuhe mí plọn sọn yé mẹ lẹ do yizan mẹ.
20, 21. Naegbọn hiẹ magbe nado nọ mọaleyi sọn apajlẹ he tin to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ bo yin avase na mí lẹ mẹ?
20 Ṣigba, apajlẹ he tin to Biblu mẹ delẹ yin avase de na mí. Delẹ to yé mẹ yin sunnu po yọnnu po lẹ he sẹ̀n Jehovah to ojlẹ de mẹ wayi bo mọ nukundagbe etọn. Dile mí to Biblu hia, mí sọgan mọ lehe omẹ Jiwheyẹwhe tọn delẹ danbú bo gbọnmọ dali yin avase na mí do. Mí sọgan doayi e go dọ delẹ to yé mẹ jẹ awuwlena aṣa kavi ayilinlẹn he ma sọgbe lẹ ji vudevude, ehe wá hẹn kọdetọn ylankan lẹ wá. Nawẹ mí sọgan plọnnu sọn apajlẹ mọnkọtọn lẹ mẹ gbọn? Mí sọgan nọ kàn kanbiọ delẹ sè míde taidi: ‘Nawẹ nulọ wá aimẹ gbọn? Be enẹ sọgan jọ do yẹnlọsu go ya? Etẹwẹ n’sọgan wà nado dapana ẹn bo gbọnmọ dali mọaleyi sọn apajlẹ ehe mẹ?’
21 Na nugbo tọn, mí dona nọ lẹnnupọndo apajlẹ ehelẹ ji po sọwhiwhe po, na Paulu yin gbigbọdo nado wlan dọmọ: “Onú ehelẹ jọ do yé go taidi apajlẹ lẹ, podọ yé yin kinkandai taidi avase de na míwlẹ, mẹhe ji opodo titonu lẹ tọn ko wá.”—1 Kọl. 10:11.
Etẹwẹ Hiẹ Plọn?
• Naegbọn mí sọgan dọ dọ apajlẹ dagbe lẹ po dehe yin avase lẹ po tin to Biblu mẹ?
• Nawẹ Sọlomọni wá yí ylanwiwa do dó aṣa gbọn?
• Nawẹ hiẹ sọgan mọaleyi sọn nuyiwa Sọlomọni tọn he yin avase de na mí mẹ gbọn?
[Yẹdide to weda 9]
Sọlomọni zan nuyọnẹn he Jiwheyẹwhe na ẹn
[Yẹdide to weda 12]
Be a nọ plọnnu sọn nuyiwa Sọlomọni tọn he yin avase de na mí lọ mẹ ya?