‘Oklunọ E, Tẹ́n Mi Pọ́n’
“OKLUNỌ to ayiha whlepọn.” (Howhinwhẹn lẹ 17:3) Ehe dona na tuli mímẹpo taun. Etẹwutu? Na to vogbingbọn mẹ na gbẹtọ lẹ, he nọ dawhẹ sọgbe hẹ nuhe yé mọ, Otọ́ olọnmẹ tọn mítọn nọ ‘pọ́n ayiha mẹ.’—1 Samuẹli 16:7.
Na nugbo tọn, mílọsu ma tlẹ tin to otẹn dagbe mẹ nado dindona mẹwhinwhàn sisosiso po ayilinlẹn mítọn lẹ po gba. Etẹwutu? Na “ayiha [mítọn] yin oklenọ hugan onú lẹpo, podọ e sọ yin awutunọ tupinpẹnnọ: mẹnu wẹ sọgan yọ́n ẹn?” Nalete, Jiwheyẹwhe yọ́n ẹn, na e dọmọ: “Yẹn OKLUNỌ nọ dín ayiha mẹ pọ́n, yẹn nọ whlé homẹ pọ́n.” (Jẹlemia 17:9, 10) Mọwẹ, Jehovah yọ́n ayiha—yèdọ mẹwhinwhàn sisosiso mítọn—gọna ayilinlẹn po numọtolanmẹ sisosiso mítọn lẹ po.
Naegbọn Klistiani lẹ Nọ Yin Tintẹnpọn?
Enẹwutu, Ahọlu Davidi hohowhenu tọn dọna Jiwheyẹwhe dọmọ: “Dindona mi, OKLUNỌ E, na a ni mọdona mi; whlé homẹ ṣie po ayiha ṣie po pọ́n.” (Psalm 26:2) Be walọ po hodidọ Davidi tọn po wé sọmọ bọ obu nudepope tọn ma na di i eyin Jehovah tẹ́n ẹn pọ́n wẹ ya? Lala wẹ gblọndo lọ! Taidi mímẹpo, Davidi yin mapenọ bo ma sọgan nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn lẹ to pipé mẹ gba. Na madogán etọn lẹ wutu, Davidi wà ylando sinsinyẹn lẹ, etomọṣo e ‘zinzọnlin to blebu ayiha tọn mẹ.’ (1 Ahọlu lẹ 9:4) Gbọnna? E kẹalọyi wọhẹ bo basi vọjlado. Gbọnmọ dali, e dohia dọ ewọ yiwanna Jehovah po ahun lẹpo po. E ze ede jo na Jiwheyẹwhe mlẹnmlẹn.
Etẹwẹ dogbọn míwlẹ dali to egbehe? Jehovah yọnẹn dọ mí yin mapenọ bo sọgan waylando to ohó po walọ po mẹ. Etomọṣo, e ma nọ yí nugopipe etọn nado yọ́n sọgodo jẹnukọn zan nado magbe nuhe mí na wà to gbẹzan mítọn mẹ lẹ tọn gba. E ko na mí mẹdekannujẹ, podọ e nọ na sisi mẹdekannujẹ nudide bibasi tọn mítọn—yèdọ nunina de he e ko yí homẹdagbe do na mí.
Ṣogan, to whedelẹnu Jehovah nọ tẹ́n ayiha pọ́n to linlẹn de mẹ, gọna mẹwhinwhàn mítọn lẹ. E sọgan wà ehe gbọn dotẹnmẹ nina mí nado do ninọmẹ ahun mítọn tọn hia dali. E sọ sọgan na dotẹnmẹ ninọmẹ kavi nuhahun voovo lẹ nado de ayilinlẹn sisosiso mítọn lẹ hia. Ehe nọ hẹn ẹn yọnbasi na mí nado do obá he mẹ mẹdezejo po nugbonọ-yinyin mítọn po jẹ hia Jehovah. Mẹtẹnpọn he Jehovah nọ jotẹnna mọnkọtọn lẹ sọgan do ninọmẹ yise mítọn tọn hia, vlavo mí ‘sọgbe bo pegan’ to onú lẹpo mẹ, bo ma gboawupo to nudepope mẹ.—Jakobu 1:2-4.
Mẹhe Yise Etọn Yin Tintẹnpọn de to Hohowhenu
Yise po mẹwhinwhàn devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ tọn po ko nọ yin tintẹnpọn sọn hohowhenu gbọ́n. Lẹnnupọndo tọgbo Ablaham ji. “Jiwheyẹwhe tẹ́n Ablaham pọ́n.” (Gẹnẹsisi 22:1) Whẹpo ohó ehelẹ do yin didọ, yise Ablaham tọn to Jiwheyẹwhe mẹ ko yin tintẹnpọn. Owhe susu lẹ jẹnukọn, Jehovah ko biọ to Ablaham si nado sẹtẹn po whẹndo etọn po sọn tòdaho adọkunnọ Uli tọn mẹ yì aigba he e ma yọnẹn de ji. (Gẹnẹsisi 11:31; Owalọ lẹ 7:2-4) Ablaham, he sọgan ko tindo owhé ede tọn to Uli, ma họ̀ owhé de to Kenani, fihe e nọ̀ na nudi owhe 100 gba. (Heblu lẹ 11:9) Na Ablaham nọ to yìyì sọn fide jẹ fide wutu, huvẹ sinsinyẹn, mẹgbeyantọ lẹ, po ahọlu kosi lẹdo lọ tọn lẹ po hẹn ewọ po whẹndo etọn po tin to owù mẹ. To ninọmẹ ehe lẹpo mẹ, yise Ablaham tọn ma hoapa paali.
Enẹgodo Jehovah tẹ́n Ablaham pọ́n to aliho sinsinyẹn de mẹ. “Yí visunnu towe lo, yèdọ Isaki, visunnu towe dopo akàn lọ he hiẹ yiwanna, . . . bo yí ì do sanvọ́ nunina mimẹ̀ tọn de.” (Gẹnẹsisi 22:2) Na Ablaham, Isaki ma yin ovi de poun gba. Ovi dopo akàn he Ablaham po asi etọn Sala po ji niyẹn. Isaki yin visunnu dopagbe lọ, yèdọ todido dopo akàn Ablaham tọn dọ “okún” etọn na dugu aigba Kenani tọn bo na yin dona de na mẹsusu, dile Jiwheyẹwhe dopagbe do. To popolẹpo mẹ, Isaki wẹ visunnu he Ablaham dona tindo lọ, yèdọ mẹhe yin jiji to whenuena Jiwheyẹwhe wà azọ́njiawu de godo.—Gẹnẹsisi 15:2-4, 7.
Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe e na ko vẹawuna Ablaham nado mọnukunnujẹ gbedide ehe mẹ do! Be Jehovah na biọ dọ gbẹtọ ni yin yiyido sanvọ́ wẹ ya? Naegbọn Jehovah na na dotẹnmẹ Ablaham nado duvivi ayajẹ ovi de tintindo to yọnhowhe etọn mẹ tọn kiki nado wá biọ to e si nado yí ovi enẹ do sanvọ́?a
Dile etlẹ yindọ Ablaham ma mọ gblọndo he họnwun de na kanbiọ ehelẹ, e setonu to afọdopolọji. E yí azán atọ̀n to e si nado jẹ osó he yin didọna ẹn lọ kọ̀n. To finẹ, e do agbà de bo bẹ nake lẹ do e ji. Todin ojlẹ sọ nado jugbọn adà he sinyẹn hugan mẹtẹnpọn lọ tọn mẹ. Ablaham hẹn ohí he e nado hù visunnu etọn lọ go, ṣigba dile e wleawufo nado hù i, Jehovah doalọtena ẹn gbọn angẹli de gblamẹ bo dọmọ: “Dinvie wẹ yẹn yọnẹn dọ hiẹ dibusi Jiwheyẹwhe, na hiẹ ma whlẹn visunnu towe, visunnu towe dopo akàn lọ do mi wutu.” (Gẹnẹsisi 22:3, 11, 12) Lẹnnupọndo lehe ohó enẹlẹ sisè na ko hẹn ale susu wá na Ablaham do ji! Nuhe Jehovah lẹn jẹnukọn gando yise etọn go sọgbe. (Gẹnẹsisi 15:5, 6) Nalete, Ablaham yí agbò de do sanvọ́ do otẹn Isaki tọn mẹ. Enẹgodo Jehovah hẹn opagbe alẹnu tọn lẹ gando okún Ablaham tọn go lodo. Abajọ, Ablaham wá yin yinyọnẹn taidi họntọn Jehovah tọn.—Gẹnẹsisi 22:13-18; Jakobu 2:21-23.
Yise Mílọsu Tọn Nọ Yin Tintẹnpọn
Mímẹpo wẹ yọnẹn dọ devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma sọgan dapana mẹtẹnpọn to egbehe. Ṣigba to whẹho mítọn mẹ, suhugan mẹtẹnpọn lọ lẹ tọn sọgan wá sọn nuhe Jehovah na dotẹnmẹ nado jọ do mí go lẹ mẹ hugan nuhe e biọ to mí si nado wà lẹ.
Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Yé he jlo na nọ̀ jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mẹ to Klisti Jesu mẹ lẹ, na nọ doakọnna homẹkẹn.” (2 Timoti 3:12) Homẹkẹn mọnkọtọn sọgan wá sọn wehọmẹvigbẹ́, họntọn, hẹnnumẹ, kọmẹnu, kavi aṣẹpatọ gandudu tọn he mọ nudọnamẹ agọ̀ yí lẹ dè. E sọgan bẹ mẹzunzun po yasanamẹ po kavi aliginglọnna Klistiani de nado mọ dùdù po nùnù po hẹn. Klistiani nugbo lẹ sọ nọ pehẹ nuhahun paa gbẹtọvi tọn lẹ—azọ̀n, flumẹjijẹ, po whẹdida mawadodo po. Ninọmẹ mọnkọtọn lẹpo nọ tẹ́n yise mẹtọn pọ́n.
Apọsteli Pita zinnudo alemọyi yise he yin tintẹnpọn tọn lẹ ji dọmọ: “Mì tin to awubla mẹ gbọn whlepọn susu dali: dọ [nuhọakuẹ-yinyin yise mìtọn he yin tintẹnpọn tọn], he yọnwhanpẹ hú sika he nọ sudo, eyin e bosọ yin miyọ́n wẹ yè tlẹ yí do to whiwhle e pọ́n, na yè nido mọ ẹn to pipà mẹ, to yẹyi mẹ, to gigo mẹ to osọhia Jesu Klisti tọn whenu.” (1 Pita 1:6, 7) Mọwẹ, nuyiwadomẹji mẹtẹnpọn lẹ tọn yin yiyijlẹdo sika kinkọ̀n to miyọ́n mẹ go. Nuwiwa ehe nọ de sika dagbe dovo na dihó. Onú mọnkọtọn wẹ nọ jọ do yise mítọn go to whenuena mí jugbọn whlepọn mẹ.
Di apajlẹ, asidan kavi nugbajẹmẹji jọwamọ tọn de sọgan hẹn awusinyẹnnamẹnu lẹ wá. Ṣogan, mẹhe tindo yise nujọnu tọn lẹ ma nọ hanú zẹjlẹgo gba. Yé nọ mọ homẹmimiọn to ohó jidevọnamẹ Jehovah tọn mẹ dọmọ: “Yẹn ma to na jo we dai gbede, kavi gbẹ́ we gba.” (Heblu lẹ 13:5) Yé gbẹ́ nọ ze gbigbọnu lẹ do otẹn tintan mẹ, po jidide lọ po dọ Jehovah Jiwheyẹwhe na dona vivẹnudido yetọn lẹ nado mọ dandannu gbẹ̀mẹ tọn lẹ. Yise yetọn nọ gọalọna yé nado jugbọn ojlẹ awusinyẹn tọn lẹ mẹ bo nọ glọnalina yé ma nado hẹn ninọmẹ yetọn sinyẹn dogọ gbọn nuhiha he ma sọgbe lẹ dali.
Nugbo lọ dọ whlepọn lẹ sọgan de awugbopo yise mítọn tọn lẹ hia sọgan sọ hẹn ale wá na mí eyin ehe whàn mí nado ze afọdide dagbe lẹ nado basi vọjlado. Mẹdopodopo dona kanse ede dọ: ‘Nawẹ yẹn sọgan hẹn yise ṣie lodo gbọn? Be yẹn dona yí whenu susu dogọ zan nado plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn po sọwhiwhe po bo lẹnayihamẹpọn do e ji ya? Be yẹn nọ mọaleyi to gigọ́ mẹ sọn awuwledainanu lọ lẹ nado nọ pli hẹ yisenọ hatọ lẹ mẹ ya? Be yẹn nọ ganjẹ dee go kakati nado dọ ahunmẹdunamẹnu ṣie lẹ na Jehovah Jiwheyẹwhe to odẹ̀ mẹ wẹ ya?’ Nalete, bẹjẹeji de poun wẹ mẹdetiti gbigbejepọn mọnkọtọn yin.
Nado hẹn yise mítọn lodo, e sọgan biọ dọ mí ni tindo ojlo susu dogọ to núdùdù gbigbọmẹ tọn mẹ, bo “jlo oyìnnọ ohó lọ tọn he tin matin oklọ.” (1 Pita 2:2; Heblu lẹ 5:12-14) Mí dona dovivẹnu nado tin taidi dawe he psalm-kàntọ lọ basi zẹẹmẹ etọn dọmọ: “Homẹhunhun etọn tin to osẹ́n OKLUNỌ tọn mẹ; podọ osẹ́n etọn mẹ wẹ e nọ ayihamẹlẹnpọn te to okle po ozán po.”—Psalm 1:2.
Ehe nọ biọ nususu hugan Biblu hihia poun. Onú titengbe wẹ e yin nado lẹnnupọndo nuhe Ohó Jiwheyẹwhe tọn to didọna mí ji bo yí ayinamẹ etọn lẹ do yizan mẹ. (Jakobu 1:22-25) Taidi kọdetọn de, owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe na siso dogọ, mí na nọ hodẹ̀ hlan ẹn tlọlọ do whẹho tangan lẹ ji, podọ yise mítọn to ewọ mẹ na lodo dogọ.
Nuhọakuẹ-Yinyin Yise He Yin Tintẹnpọn Tọn
Yinyọnẹn dọ yise yin dandannu nado mọ nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn nọ whàn mí nado hẹn ẹn lodo dogọ. Biblu flinnu mí dọmọ: “Matin yise, e glo nado hẹn homẹ etọn hùn: na ewọ he ja Jiwheyẹwhe dè, ma sọgan nọma yise dọ e tin, podọ ewọ wẹ ahọsutọ yé he whesọ do dín in lẹ tọn.” (Heblu lẹ 11:6) Enẹwutu, mí dona tindo numọtolanmẹ dopolọ hẹ dawe he vẹvẹna Jesu dọmọ: ‘Gọalọna mi to fie yẹn tindo nuhudo yise tọn te!’—Malku 9:24.
Whlepọn yise mítọn tọn sọgan gọalọna mẹdevo lẹ ga. Di dohia, to whenuena Klistiani de hẹn mẹyiwanna de bu to okú mẹ, yise dolido he e tindo to opagbe fọnsọnku tọn he Jiwheyẹwhe dó mẹ nọ gọalọna ẹn. Dile etlẹ yindọ e tin to aluẹmẹ, e ma nọ “blawu . . . di omẹ delẹ he ma tindo todido.” (1 Tẹsalonikanu lẹ 4:13, 14) Mẹdevo lẹ he mọ lehe yise Klistiani tọn nọ namẹ huhlọn nado doakọnnanu do sọgan mọdọ ewọ tindo nude he họakuẹ tlala. Ehe sọgan fọ́n ojlo lọ dote to ahun yetọn mẹ nado tindo yise mọnkọtọn, bo yin whinwhàn nado plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn bosọ lẹzun devi Jesu Klisti tọn.
Jehovah yọnẹn dọ yise he yin tintẹnpọn họakuẹ tlala. Humọ, whlepọn yise tọn mọnkọtọn lẹ nọ hẹn mí penugo nado yọnẹn eyin yise mítọn tindo huhlọn he nọ hẹnmẹ dote nugbonugbo. Mí nọ yin alọgọna nado mọ awugbopo he yise mítọn tindo lẹ bo basi vọjlado. Hú popolẹpo, eyin mí jugbọn whlepọn mẹ po kọdetọn dagbe po, e sọgan gọalọna mẹdevo lẹ nado lẹzun devi Jesu tọn. Enẹwutu, mì gbọ mí ni wà nuhe go mí pé lẹpo nado tindo yise he lodo—yèdọ yise wunmẹ de he “na [yin mimọ] to pipà mẹ, to yẹyi mẹ, to gigo mẹ to osọhia Jesu Klisti tọn whenu” to whenuena e ko jugbọn whlepọn voovo mẹ godo.—1 Pita 1:7.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Nado mọ nuhe “avọ́sinsan” Isaki tọn nọtena to yẹhiadonu-liho, pọ́n Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn, 1er juin 1991 weda 29.
[Yẹdide to weda 13]
Azọ́n yise tọn Ablaham tọn lẹ hẹn ẹn nado yin họntọn Jehovah tọn
[Yẹdide to weda 15]
Whlepọn lẹ sọgan dohia dọ yise mítọn tindo huhlọn he nọ hẹnmẹ dote
[Asisa Yẹdide tọn to weda 12]
From the Illustrated Edition of the Holy Scriptures, by Cassell, Petter, & Galpin