Dodonọ lẹ Na Pà Jiwheyẹwhe Kakadoi
“Dodonọ na tin to oflin madopodo mẹ . . . Dodo etọn to ote kakadoi.”—PS. 112:6, 9.
1. (a) Sọgodo ayajẹnọ tẹwẹ to tepọn mẹhe Jiwheyẹwhe nọ pọnhlan taidi dodonọ lẹpo? (b) Kanbiọ tẹwẹ fọndote?
GBẸTỌVI he Jiwheyẹwhe nọ pọnhlan taidi dodonọ lẹpo wẹ to nukọnpọnhlan sọgodo whanpẹnọ de. Yé na hùnhomẹ nado plọn nususu gando jẹhẹnu dagbe Jehovah tọn lẹ go kakadoi. Yé na nọ pà Jiwheyẹwhe po ayajẹ po, dile yé na to azọ́n nudida tọn etọn lẹ plọn egbesọegbesọ. Eyin mí na duvivi sọgodo gigonọ enẹ tọn, mí dona yin “dodonọ” dile Psalm 112 zinnudeji do. Ṣigba nawẹ Jehovah, Jiwheyẹwhe wiwe podọ dodonọ, sọgan pọ́n gbẹtọvi ylandonọ lẹ hlan taidi dodonọ gbọn? Mahopọnna lehe mí dovivẹnu nado wà nuhe sọgbe do sọ, mí gbẹ́ nọ ṣinuwa—etlẹ yin nuṣiwa sinsinyẹn lẹ to whedelẹnu.—Lom. 3:23; Jak. 3:2.
2. Azọ́njiawu awe tẹlẹ wẹ Jehovah gbọn owanyi dali wà?
2 Mí dopẹ́ dọ Jehovah gbọn owanyi dali wleawuna pọngbọ dagbe de. Nawẹ e wàmọ gbọn? Tintan, e gbọn azọ́njiawu-liho ze ogbẹ̀ Ovi yiwanna etọn tọn do vidọ̀ awhli de tọn mẹ nado yin jiji taidi gbẹtọvi pipé de. (Luku 1:30-35) Enẹgodo, to whenuena kẹntọ Jesu tọn lẹ hù i, Jehovah wà azọ́njiawu ayidego tọn devo. Jiwheyẹwhe fọ́n Jesu taidi nudida gbigbọnọ gigonọ de.—1 Pita 3:18.
3. Naegbọn Jiwheyẹwhe hùnhomẹ nado suahọ Ovi etọn po ogbẹ̀ olọn mẹ tọn po?
3 Jehovah suahọ Jesu gbọn nuhe e ma ko tindo whẹpo do wá aigba ji de nina ẹn dali—yèdọ ogbẹ̀ he ma sọgan yin vivasudo de to olọn mẹ. (Heb. 7:15-17, 28) Jehovah hùnhomẹ nado wà ehe, na Jesu hẹn tenọgli pipé go to whlepọn sinsinyẹn lẹ glọ wutu. Gbọnmọ dali, Jesu na dotẹnmẹ dagbe hugan lọ Otọ́ etọn nado na gblọndo lalo Satani tọn dọ ṣejannabi wẹ nọ whàn gbẹtọvi lẹ nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe kakati nido yin owanyi nujọnu tọn.—Howh. 27:11.
4. (a) To whenuena Jesu lẹkọyi olọn mẹ, etẹwẹ e wà do ota mítọn mẹ, podọ nawẹ Jehovah yinuwa gbọn? (b) Etẹwẹ yin numọtolanmẹ towe gando nuhe Jehovah po Jesu po wà na we lẹ go?
4 Jesu sọ wà nuhe hugan enẹ to olọn mẹ. E ‘sọawuhia to Jiwheyẹwhe lọsu nukọn na mí’ po nuhọakuẹ “ohùn etọn titi” tọn po. Otọ́ owanyinọ olọn mẹ tọn mítọn gbọn homẹdagbe dali kẹalọyi avọ́sinsan Jesu tọn taidi “oyẹsu na ylando mítọn.” Enẹwutu, po ‘ayihadawhẹnamẹnu wiwe de’ po, mí sọgan basi ‘sinsẹ̀nzọn wiwe hlan Jiwheyẹwhe ogbẹnọ lọ.’ Whẹwhinwhẹ́n nankọ die nado kọngbedopọ hẹ hogbe bẹjẹeji Psalm 112 tọn lẹ dọmọ: ‘Mì pà Jah, mì gbẹtọ lẹ emi’!—Heb. 9:12-14, 24; 1 Joh. 2:2.
5. (a) Etẹwẹ mí dona wà eyin mí jlo dọ Jiwheyẹwhe ni pọ́n mí hlan taidi dodonọ? (b) Aliho tẹ mẹ wẹ Psalm 111 po Psalm 112 po yin tito-basina te?
5 Mí dona nọ do yise hia to hùnsọndai Jesu tọn mẹ eyin mí jlo dọ Jiwheyẹwhe ni nọ pọ́n mí hlan taidi dodonọ. Mí ma dona dike azán dopo tata ni wayi bọ mí na nọma pà Jehovah na owanyi daho etọn. (Joh. 3:16) Mí sọ dona to Ohó Jiwheyẹwhe tọn plọn zọnmii, bo wà nuhe go mí pé lẹpo nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nuhe tin to e mẹ lẹ. Psalm 112 bẹ ayinamẹ dagbe lẹ hẹn na mẹhe jlo na tindo ayihadawhẹnamẹnu wiwe de to Jiwheyẹwhe nukọn lẹpo. Psalm ehe tindo kanṣiṣa hẹ Psalm 111. Psalm awe ehelẹ bẹjẹeji po ogbè lélé po dọmọ: ‘Mì pà Jah, mì gbẹtọ lẹ emi!’ kavi “Hallelujah.” Podọ hukan 22 bọdego, ehe dopodopo yetọn bẹjẹeji po wekun A B D Heblugbe dowhenu tọn po.a
Whẹwhinwhẹ́n de Nado Jaya
6. Nawẹ “mẹhe” yin budisi Jiwheyẹwhe tọ́ lọ he Psalm 112 basi zẹẹmẹ etọn mọ dona yí gbọn?
6 “Donanọ [kavi ayajẹnọ] wẹ mẹhe dibusi OKLUNỌ, he tindo homẹhunhun daho to gbedide etọn lẹ mẹ. Okún etọn na yin hlọnhlọnnọ to aigba ji: whẹndo [tenọglinọ lẹ, NW] tọn wẹ na yin donanọ.” (Ps. 112:1, 2) Doayi e go dọ psalm-kàntọ lọ yí hogbe lọ “mẹhe” zan jẹnukọn bo wá diọ hogbe enẹ do hogbe mẹsusu tọn ‘tenọglinọ lẹ’ to vivọnu wefọ 2tọ tọn. Ehe dohia dọ Psalm 112tọ sọgan ko to alọdlẹndo pipli he bẹ mẹsusu hẹn de. E jẹna ayidego dọ apọsteli Paulu yin gbigbọdo nado yí Psalm 112:9 zan na Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ. (Hia 2 Kọlintinu lẹ 9:8, 9.) Lehe psalm ehe do ayajẹ he hodotọ Klisti tọn he tin to aigba ji to egbehe lẹ to vivi etọn dù hia hezeheze do sọ!
7. Naegbọn devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ dona tindo obu he sọgbe na ẹn, podọ nukun tẹwẹ a dona yí do pọ́n gbedide Jiwheyẹwhe tọn lẹ?
7 Dile Psalm 112:1 dohia do, Klistiani nugbo ehelẹ nọ duvivi ayajẹ daho tọn dile yé to zọnlinzin to ‘budisi Jiwheyẹwhe’ mẹ. Obu he sọgbe ehe ma nado hẹn homẹgble Jiwheyẹwhe nọ gọalọna yé nado nọavunte sọta gbigbọ aihọn tọn. Yé nọ “tindo homẹhunhun daho” to Ohó Jiwheyẹwhe tọn pinplọn mẹ podọ to tonusisena gbedide etọn lẹ mẹ. Enẹ bẹ gbedide lọ nado dọyẹwheho wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn lẹdo aihọn pé hẹn. Yé nọ dovivẹnu nado hẹn gbẹtọ akọta lẹpo tọn zun devi dile yé to avase na mẹylankan lẹ gando azán whẹdida Jiwheyẹwhe tọn he ja go.—Ezek. 3:17, 18; Mat. 28:19, 20.
8. (a) Nawẹ devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn egbezangbe tọn lẹ na mọ ahọsumẹ yí na zohunhun yetọn gbọn? (b) Dona sọgodo tọn tẹlẹ wẹ to tepọn mẹhe tindo todido aigba ji tọn lẹ?
8 Na devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn he tin to aigba ji lẹ nọ setonuna gbedide ehelẹ wutu, sọha yetọn ko yì livi ṣinawe to egbehe. Mẹnu wẹ sọgan gbẹ́ dọ omẹ etọn lẹ ma ko lẹzun “hlọnhlọnnọ to aigba ji”? (Joh. 10:16; Osọhia 7:9, 14) Podọ lehe yé nasọ yin “donanọ” to whenuena Jiwheyẹwhe na hẹn lẹndai etọn lẹ di do sọ! Taidi pipli de, mẹhe tindo todido aigba ji tọn lẹ na yin hihọ́-basina to “nukunbibia daho” he ja lọ whenu na yé nido wleawuna “aigba yọyọ de” fie “dodo nọ nọ̀.” Bọdo enẹ go, mẹhe na lùn Amagẹdọni tọ́n lẹ ‘na yin didona’ hugan mọ. Yé na to gbesisọ mẹ nado dokuavọna gbẹtọ livi susu he na yin finfọnsọnku lẹ. Nukundido jiawu nankọ die! To godo mẹ, mẹhe “tindo homẹhunhun daho” to gbedide Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ na jẹ pipé kọ̀n bo na duvivi “mẹdekannujẹ [gigonọ] ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn” kakadoi.—2 Pita 3:13; Lom. 8:21.
Adọkunnu lẹ Yiyizan po Nuyọnẹn Po
9, 10. Nawẹ Klistiani nugbo lẹ nọ yí adọkun gbigbọmẹ tọn yetọn zan gbọn, podọ nawẹ dodo yetọn na nọte kakadoi gbọn?
9 “Yẹyi po adọkun po na tin to owhé etọn gbè: dodo etọn to ote kakadoi. Hinhọ́n na fọ́n to zinvlu mẹ hlan tenọglinọ: dagbenọ wẹ ewọ, lẹblanunọ, dodonọ wẹ.” (Ps. 112:3, 4) To ojlẹ Biblu tọn mẹ, devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn delẹ yin yinyọnẹn taidi adọkunnọ. Podọ to alọ devo mẹ, mẹhe Jiwheyẹwhe kẹalọyi lẹ nọ lẹzun adọkunnọ nugbonugbo eyin e ma tlẹ yin to agbasa-liho. Nugbo lọ wẹ yindọ suhugan mẹhe de nado whiwhẹ yede to Jiwheyẹwhe nukọn lẹ tọn sọgan yin wamọnọ podọ gbẹtọ lẹ ma nọ hia yé gọ́ nude, dile e te do to azán Jesu tọn gbè. (Luku 4:18; 7:22; Joh. 7:49) Ṣigba, vlavo mẹde tindo akuẹ kavi lala, e yọnbasi dọ e ni yin adọkunnọ to gbigbọ-liho.—Mat. 6:20; 1 Tim. 6:18, 19; hia Jakobu 2:5.
10 Klistiani yiamisisadode lẹ po gbẹdohẹmẹtọ yetọn lẹ po ma nọ ṣí adọkun gbigbọmẹ tọn yetọn lẹ ji. Kakatimọ, yé nọ ‘na hinhọ́n tenọglinọ lẹ’ to aihọn Satani tọn he tin to zinvlu mẹ ehe mẹ. Yé nọ wàmọ gbọn alọgigọna mẹdevo lẹ dali nado mọaleyi sọn adọkun gbigbọmẹ tọn mẹ, ehe bẹ nuyọnẹn po oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn po hẹn. Nukundiọsọmẹtọ lẹ ko tẹnpọn nado doalọtena azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn, ṣigba yé ko gboawupo. Dile psalm lọ dọ do, sinsẹ́n azọ́n dodo tọn ehe na “to ote kakadoi.” Eyin devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ hẹn dodonọ-yinyin yetọn go to whlepọn glọ, yé sọgan tindo jide nado to gbẹnọ zọnmii, enẹ wẹ nado “to ote kakadoi.”
11, 12. Etẹwẹ yin delẹ to aliho he mẹ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ yí nutindo agbasa tọn yetọn lẹ zan te mẹ?
11 Omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ, yèdọ pipli afanumẹ yiamisisadode lọ tọn po mẹhe wleawuna “gbẹtọ susugege” lọ po lẹ nọ tlúalọ to agbasa-liho. Psalm 112:9 dọmọ: “E ko vúnvún, e ko na hlan agbátọnọ lẹ.” To egbehe, Klistiani nugbo lẹ nọ saba nanú Klistiani hatọ lẹ etlẹ yin kọmẹnu he tin to nuhudo mẹ lẹ. Yé sọ nọ yí agbasanu lẹ zan nado nọgodona nunina kọgbọ tọn lẹ to nugbajẹmẹji lẹ whenu. Dile Jesu dohia do, enẹ yin asisa ayajẹ tọn de ga.—Hia Owalọ lẹ 20:35; 2 Kọlintinu lẹ 9:7.
12 Humọ, lẹnnupọndo akuẹzinzan he e nọ biọ nado de linlinnamẹwe ehe tọ́n do ogbè 172 mẹ ji, he susu to yé mẹ nọ yin didó gbọn wamọnọ lẹ dali. Sọ lẹnnupọndo ehe ji dọ linlinnamẹwe ehe nọ yin zinzinjẹgbonu to ogbè alọ-yido-dọho tókunọ lẹ tọn voovo mẹ, podọ to nukinkan nukuntọ́nnọ lẹ tọn mẹ.
Homẹdagbe po Whẹdida Dodo Po
13. Mẹnu lẹ wẹ apajlẹ dagbe hugan mẹhe nọ yí homẹdagbe do nanumẹ tọn, podọ nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ yetọn gbọn?
13 “Dagbe wẹ . . . mẹhe nọ yí homẹdagbe do [yàn namẹ].” (Ps. 112:5) Matin ayihaawe, hiẹ na ko doayi e go dọ e mayin mẹhe nọ nanumẹ lẹpo wẹ nọ yin homẹdagbenọ to whepoponu. Mẹdelẹ nọ nanumẹ nado jla glòlò kavi hlunnudọ do nuhe yé na mẹdevo lẹ go. Awú ma nọ yá mí nado kẹalọyi nunina mẹhe ma nọ hia mí gọ́ nude tọn, kavi mẹhe nọ pọ́n mí hlan taidi nuvọ́nọ kavi nuhahun to kọji namẹ de. To vogbingbọn mẹ, homẹhunnu de wẹ e nọ yin nado mọ nude yí sọn mẹhe nọ do homẹdagbe hia de dè. Jehovah wẹ apajlẹ dagbe hugan mẹhe nọ yí homẹdagbe do nanumẹ po ayajẹ po tọn. (1 Tim. 1:11; Jak. 1:5, 17) Jesu Klisti hodo apajlẹ homẹdagbe Otọ́ etọn tọn to pipé mẹ. (Malku 1:40-42) Enẹwutu, eyin mí jlo dọ Jiwheyẹwhe ni pọ́n mí taidi dodonọ, mí dona nọ yí ayajẹ do nanumẹ po homẹdagbe po, titengbe to kunnudegbe to whenuena mí to alọgọna kọmẹnu mítọn lẹ to gbigbọ-liho.
14. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan ‘hẹn ali mítọn nọte to whẹdida dodo mẹ’ te?
14 “E na hẹn ali etọn nọte to whẹdida [dodo] mẹ.” (Ps. 112:5) Dile Biblu dọ dọdai etọn do, pipli họ̀nkọnsi nugbonọ lọ tọn nọ penukundo nutindo Ogán lọ tọn lẹ go to kọndopọ mẹ hẹ whẹdida dodo Jehovah tọn. (Hia Luku 12:42-44.) Ehe nọ sọawuhia to anademẹ Owe-wiwe tọn he e nọ na mẹho lẹ mẹ, yèdọ yé he nọ penukundo whẹho ylando sinsinyẹn tọn lẹ go to agun mẹ to whedelẹnu. Aliho dodo tọn he mẹ pipli afanumẹ lọ tọn nọ penukundo whẹho lẹ go te sọ nọ sọawuhia to lehe e nọ yí anademẹ sinai do Biblu ji lẹ zan nado deanana agun lẹ, owhé mẹdehlan tọn lẹ, po owhé Bẹtẹli tọn lẹ po do mẹ. E ma yin mẹho lẹ kẹdẹ si wẹ whẹdida dodo yin bibiọ te gba, ṣigba e sọ yin bibiọ sọn Klistiani devo lẹ si na nuhe dù aliho he mẹ yé na nọ yinuwa hẹ ode awetọ yetọn lẹ po mayisenọ lẹ po te podọ to whẹho ajọwiwa tọn lẹ mẹ.—Hia Mika 6:8, 11.
Opagbe Dona Tọn Na Dodonọ Lẹ
15, 16. (a) Nawẹ linlin ylankan aihọn tọn lẹ nọ yinuwado dodonọ lẹ ji gbọn? (b) Etẹwẹ devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ magbe nado to wiwà?
15 “Na yè ma na hẹn ẹn sẹtẹn gbede: dodonọ na tin to oflin madopodo mẹ. Obu owẹ̀n ylankan tọn ma na di i: yè hẹn ayiha etọn lodo, e dotudo OKLUNỌ go. Ayiha etọn hẹnai, obu ma na di i, kaka e na do mọ ojlo to mẹglatọ etọn lẹ ji.” (Ps. 112:6-8) Linlin ylankan lẹ ma ko sù sọ dehe mí nọ sè to egbehe lẹ pọ́n gbede, yèdọ awhàn lẹ, nukunbianamẹ, azọ̀n yọyọ lẹ po azọ̀n hoho he to kọlẹwá lẹ po, sẹnhẹngba, ohẹ́n po hẹnflu he to aihọn husudo lẹ po. Mẹhe Jiwheyẹwhe nọ pọnhlan taidi dodonọ lẹ ma sọgan vò sọn nuyiwadomẹji linlin ylankan ehelẹ tọn si, ṣigba ehe ma nọ gbàhundona yé gba. Kakatimọ, ayiha yetọn nọ “hẹnai” kavi dọ yé nọ yin tenọglinọ podọ “obu ma nọ di” yé dile yé to sọgodo pọnhlan po jidide po, na yé yọnẹn dọ aihọn yọyọ dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn to sisẹpọ. Eyin nugbajẹmẹji lẹ tlẹ wá yé ji, yé nọ penugo nado doakọnna ninọmẹ lọ na yé nọ ganjẹ alọgọ Jehovah tọn go. E ma nọ dike dodonọ etọn lẹ ni yin ‘tẹnsẹna’ gbede—e nọ gọalọna yé bo nọ na yé huhlọn nado doakọnna.—Flp. 4:13.
16 Dodonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ sọ dona pehẹ wangbẹna po lalo he agọjẹdomẹtọ lẹ nọ hẹn gbayipe lẹ po, ṣigba ehe ma na doalọtena yẹwhehodidọ Klistiani nugbo lẹ tọn gbede. Kakatimọ, devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ zindonukọn to tenọgli mẹ, masẹafọ to azọ́n he Jehovah dena yé lọ mẹ—yèdọ nado lá wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn bo hẹn mẹhe kẹalọyi owẹ̀n lọ lẹpo zun devi. Matin ayihaawe, dodonọ lẹ na pehẹ nukundiọsọmẹ susu dile opodo lọ to dindọnsẹpọ. Wangbẹna ehe na sinyẹn pete to whenuena Satani Lẹgba na tọ́nawhàn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ lẹdo aihọn pé taidi Gọgi Magọgi tọn. To godo mẹ, mí na ‘mọ mẹglatọ mítọn lẹ’ dile yé na yin vivasudo mlẹnmlẹn po winyan po. Lehe e na yọ́n nado mọdọ oyín Jehovah tọn yin kinklandowiwe petepete do sọ!—Ezek. 38:18, 22, 23.
‘Yè Na Ze Yẹyi Etọn Daga’
17. Nawẹ ‘yè na ze yẹyi dodonọ tọn daga’ gbọn?
17 Lehe e na yin ayajẹnu nado pà Jehovah to pọmẹ matin nukundiọsọmẹ Lẹgba po aihọn etọn po tọn do sọ! Mẹhe hẹn dodonọ-yinyin yetọn go to Jiwheyẹwhe nukọn lẹ na pà Jehovah po ayajẹ po kakadoi. Yé ma na duwinyan podọ kẹntọ yetọn lẹ ma na duto yé ji, na Jehovah sọ dopagbe dọ ‘yè na ze yẹyi dodonọ etọn tọn daga.’ (Ps. 112:9) Omẹ dodonọ Jehovah tọn na yin zizedaga to awhàngbigba mẹ nado mọ aijijẹ mẹhe yin kẹntọ na nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn lẹpo tọn.
18. Nawẹ hogbe godo tọn Psalm 112tọ tọn lẹ na mọ hẹndi gbọn?
18 “Mẹylankan na mọ ẹn, adi na do e, e na dù adúkúnkún, bosọ yọ́ kọnyingbe: ojlo mẹylankan lẹ tọn na sudo.” (Ps. 112:10) To madẹnmẹ, mẹhe zindonukọn nado to nukundiọsọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ na “yọ́ kọnyingbe” to nuvẹun po wangbẹna yetọn po mẹ. Ojlo yetọn nado mọdọ azọ́n mítọn doalọte na sudo to “nukunbibia daho” lọ whenu.—Mat. 24:21.
19. Jidide tẹwẹ mí sọgan tindo?
19 Be hiẹ na tin to ayajẹnọ he na lùn nukunbibia lọ tọ́n bo mọ awhàngbigba daho enẹ lẹ mẹ ya? Kavi eyin awutu kavi yọnhowhe zọ́n bọ hiẹ kú jẹnukọnna opodo aihọn Satani tọn, be hiẹ na tin to “dodonọ” he na yin finfọnsọnku lẹ mẹ ya? (Owalọ 24:15) Gblọndo lọ sọgan yin mọwẹ, eyin hiẹ zindonukọn nado tindo yise to avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn mẹ bo hodo apajlẹ Jehovah tọn dile mẹhe nọtena dodonọ he go Psalm 112 donù lẹ wà do. (Hia Efesunu lẹ 5:1, 2.) Jehovah na hẹn ẹn diun dọ omẹ enẹlẹ tin to “oflin” etọn mẹ tẹgbẹ, podọ e ma na yí nukun pẹvi do pọ́n azọ́n dodo tọn yetọn lẹ. Mọwẹ, Jehovah na flin yé bo nasọ yiwanna yé kakadoi podọ doidoi.—Ps. 112:3, 6, 9.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Kanṣiṣa he psalm awe ehelẹ tindo sọawuhia to aliho he mẹ yé yin kinkàn te po nuhe yé bẹhẹn lẹ po mẹ. Psalm 111 ze jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ daga podọ dawe budisi Jiwheyẹwhe tọ́ he pà Psalm 112tọ lọ wà nudopolọ dile mí sọgan mọ do eyin mí yí Psalm 111:3, 4 jlẹdo Psalm 112:3, 4 go.
Kanbiọ He ji Mí Na Lẹnayihamẹpọn do Lẹ
• Etẹwẹ delẹ to whẹwhinwhẹ́n he wutu mí dona dawhá dọ “Hallelujah” lẹ mẹ?
• Nujijọ egbezangbe tọn tẹlẹ wẹ nọ hẹn homẹhun Klistiani nugbo lẹ?
• Nunamẹtọ wunmẹ tẹwẹ Jehovah nọ yiwanna?
[Yẹdide to weda 25]
Eyin mí jlo dọ Jiwheyẹwhe ni nọ pọ́n mí hlan taidi dodonọ, mí dona do yise hia to hùnsọndai Jesu tọn mẹ
[Yẹdide to weda 26]
Nunina sọn ojlo mẹ wá sọgan gọalọ to azọ́n kọgbọ tọn lẹ mẹ podọ to owe sinai do Biblu ji lẹ hinhẹn gbayipe mẹ