Be Ajò Wẹ E Yin Nugbo Nugbo Ya?
ABIỌDUN yin ogán núdùgbán-bẹ́tọ lẹ tọn de to hotẹli daho de mẹ to Nigéria. To whenuena e to ohọ̀n núdùhọsa lọ tọn sú to whèjai dopo, e mọ saki de he ₦ 13 500 tin to e mẹ. To afọdopolọji e zé akuẹ lọ jo, ehe wá yin bibiọ to godo mẹ gbọn núnọ lọ dali, yèdọ jonọ de to hotẹli lọ. Nukunpedonugotọ hotẹli lọ tọn lẹ dona Abiọdun po ogántẹn daho po bo na ẹn nunina “azọnwatọ dagbe hugan owhe lọ mẹ tọn.” Mẹhe tindo akuẹ lọ lọsu sọ na ẹn nunina de ga.
Linlinwe otò lọ tọn de, heyin Quality, dọhodo nujijọ lọ ji, bo ylọ Abiọdun dọ “Samalianu Dagbe.” To whenuena e yin kinkanse gbọn linlinwekantọ Quality tọn dali eyin e yin whiwhlepọn nado sẹ̀ akuẹ lọ do na ede, Abiọdun dọmọ: ‘Dopo to Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ mẹ wẹ yẹn yin. Enẹwutu, eyin yẹn mọ nudepope he ma yin ṣie, yẹn nọ gọ ẹ jó na núnọ lọ.’
Kunnudenu nugbonọ-yinyin Abiọdun tọn paṣa susu mẹhe tin to lẹdo lọ mẹ lẹ tọn. Homẹ Kunnudetọ hatọ Abiọdun tọn lẹ tọn hùn gando nuhe jọ lọ go, ṣigba e ma paṣa yé gba. Lẹdo aihọn pe Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ yin yinyọnẹn na nunọwhinnusẹ́n yiaga yetọn lẹ. To nunọwhinnusẹ́n lọ lẹ mẹ wẹ nugbodidọ tin te; ada titengbe to osẹ́n Klistiani nugbo tọn mẹ wẹ e yin.
Ṣigba, to whedelẹnu, ninọmẹ lẹ sọgan hẹn ẹn vẹawu nado basi vogbingbọn to nuhe yin nugbodidọ po nuhe ma yin mọ po ṣẹnṣẹn. Lẹnnupọn do ninọmẹ ehe ji. Festus, mẹhe nọ penukundo nunina lẹ po kandai akuẹ tọn lẹ po go to agun Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ tọn de mẹ to Wheyihọ Aflika tọn, tin to nuhudo akuẹ tọn mẹ nukun awe.a Asi etọn tindo nuhudo mẹzizẹ tọn ehe dotó yọnnu lọ tọn lẹ dọ dọ yè ma dona hẹn dọngban gba. Dotowhé lọ biọ odá akuẹ lọ tọn jẹnukọn.
Festus ma tindo akuẹ lọ gba. To whenuena e dọ̀nsẹpọ susu gbẹtọ lẹ tọn na akuẹ-yìnyàn, yé gbẹ́. Enẹgodo e lẹnnupọndo akuẹ he yin sisẹdo to e si ji bo dọmọ: ‘Be e ka sọgbe na mi nado dike asi ṣie ni jiya owu okú tọn tọn to whenuena yẹn sọgan wà nude nado hẹnalọdote na ẹn ya? Naegbọn yẹn ma nado “yàn” sọn akuẹ agun tọn mẹ? Yẹn sọgan sú i eyin gbẹtọ lẹ sú ahọ́ he yé dù do mi.’
Festus yí akuẹ he ma yin etọn zán nado sú ahọ́ dotowhé tọn. Be lẹnpọn etọn ka sọgbe ya? Be afọdide etọn ka jlọ to pọndohlan mẹ na ninọmẹ niyaniya tọn he e pannukọn ya?
Akuẹ Mẹnu Tọn Wẹ?
To gbigbeje agómẹ-agómẹ kanbiọ ehelẹ tọn pọ́n, gbọ mí ni gbadopọnna nuagokun vude lẹ gando fie akuẹ lọ wá sọn po lẹndai etọn po taidi akuẹ he Festus yí tọn. Akuẹ-bẹpli lọ lẹ nọ wá gbọn nunina sọn ojlo mẹ wá he nọ yin bibasi gbọn hagbẹ́ agun lọ tọn lẹ dali he jlo nado hẹn sinsẹ̀n wiwe-ṣeke Jehovah tọn zindonukọn. (2 Kọlintinu lẹ 9:7) E ma nọ yin yiyizan nado sú sunkuẹ lẹ gba, to whenuena e yindọ mẹde ma nọ yin ahọsuna na nuhe yé nọ wà to agun mẹ. To vogbingbọn mẹ, akuẹ he yin bibẹpli lọ nọ yin yiyizan nado dín bo penukundo nọtẹn opli de tọn kẹdẹ go, titengbe Plitẹnhọ Ahọluduta Lọ Tọn de. Ehe nọ wleawuna nọtẹn he bọawu bo sẹpọ de fie gbẹtọ lẹ—mẹho po jọja po, adọkunnọ po hẹntọnọ po—sọgan pli te na nuplọnmẹ Biblu tọn.
Akuẹ mẹnu tọn wẹ? Agun lọ pete tọn wẹ. Depope to dopodopo hagbẹ́ lọ lẹ tọn mẹ ma nọ basi dide lehe akuẹ lọ na yin zinzan do tọn gba. To whenuena e yindọ pipli mẹho lẹ tọn wẹ nọ deanana súsú ahọ́ akuẹzinzan ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ agun lọ tọn lẹ, to whenuena ahọ́ madonukun de to na yin súsú, mẹho lẹ nọ zé whẹho lọ donukọnna agun lọ blebu nado sọgan kẹalọyi.
Akuẹ-yinyan Kavi Ajò?
Na tito etọn nado gọ̀ akuẹ lọ do otẹn etọn mẹ to niyaniya mẹ dile e sọgan yọnbasi do, Festus pọ́n afọdide etọn hlan taidi akuẹ-yinyan. Ṣigba, wezẹhomẹ lọ Webster’s New Dictionary of Synonyms yí hógbè devo lẹ gando “yíyí po zize nutindo mẹdevo tọn sẹ sọn otẹn etọn mẹ na paa tọn gbọn ajojijẹ dali kavi to ma dọ na ẹn po podọ nọ saba yin matin alọkẹyi etọn.” Hogbe lọ lẹ wẹ “ajojijẹ” po “ajotọ” po. Matin gbebibiọ po gbedenamẹ po, Festus yí akuẹ agun tọn zán. Mọwẹ, na enẹ tọn wutu e biọ whẹgbledo ajojijẹ tọn mẹ. Ajotọ de wẹ ewọ yin.
Na nugbo tọn, oblọnọ-yinyin jẹ oba de mẹ tin to linlẹn he tin to godo na ajojijẹ lọ mẹ. Mí sọgan mọnukunnujẹ enẹ mẹ sọn apajlẹ Juda Iskaliọti tọn, mẹhe yè zé do otẹn nukunpipedo akuẹ Jesu po apọsteli nugbonọ lẹ tọn po go mẹ. Biblu dọmọ: “[Juda] yin ajotọ de ... podọ tintindo apò lọ, nọ bẹ́ onú yè bẹ́ do emẹ lẹ yì.” (Johanu 12:6) Yin whinwhàn gbọn ayiha ylankan po nukunkẹn mlẹnmlẹn po dali, Juda túnwán to walọyizan liho. Yigodo-yinukọn e hẹn ede wádò pete to didè Visunnu Jehovah tọn hia mẹ—na fataka-kuẹ 30.—Matiu 26:14-16.
Ṣigba, Festus, yin whinwhàn gbọn nuduahunmẹnamẹ na asi etọn he to azọ̀njẹ dali. Be ehe dohia dọ e ma tin to whẹgbledo glọ wẹ ya? Gbede pọn. Lẹnnupọndo nuhe Biblu dọ gando ajojijẹ go to ninọmẹ niyaniya tọn devo he sọawuhia hezeheze mẹ: “Yè ma nọ vlẹ ajotọ, eyin é jajo nado pekọna ayiha etọn whenuena huvẹ to hùhù i gba. Ṣigba eyin yè wle e, é na gọ̀ ẹ jó whla ṣinawe; agbàn owhé etọn gbè tọn wẹ é na yí do suahọ.” (Howhinwhẹn lẹ 6:30, 31) To hogbe devo mẹ, eyin yè wle e, ajotọ lọ na pannukọn nuhe whẹdida biọ do gigọmẹ. Sọgbe hẹ Osẹ́n Moṣe Tọn, ajotọ de na suahọ sẹ́nhẹngba etọn tọn. Enẹwutu kakati nado na tuli kavi kẹalọyi ajojijẹ, Biblu gbẹnunamẹ dọ eyin etlẹ yin to ninọmẹ niyaniya tọn lẹ mẹ, ajojijẹ sọgan dekọtọn do hẹnbu nutindo tọn, winyandomẹ, podọ dehe sinyẹn hugan, hẹnbu alọkẹyi Jiwheyẹwhe tọn tọn mẹ.
Taidi Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ, Klistiani nugbonọ lẹpo, titengbe mẹhe tindo azọngban to agun mẹ lẹ, dona yin apajlẹ dagbenọ, “ma tin whẹgbledo.” (1 Timoti 3:10) Festus ma mọ akuẹ he e to nukundo lọ yí gba, podọ gbọnmọ dali, e ma penugo nado gọ̀ akuẹ he é yí lọ do otẹn etọn mẹ gba. Nuhe é wà wá lẹzun yinyọnẹn. Etẹwẹ jọ do é go? Eyin e ko yin ajotọ he ma lẹnvọjọ de wẹ dai, e na ko yin didesẹ sọn agun wiwe Klistiani tọn mẹ. (1 Pita 4:15) Ṣigba nuhe e wà vẹ́ na ẹn biọ ahun mẹ bọ e lẹnvọjọ. Gbọnmọ, e sọgan gbọṣi agun Klistiani tọn mẹ, dile e tlẹ yindọ e hẹn lẹblanulọkẹyi sinsẹ̀nzọn etọn tọn lẹ bú.
Didotu Do Jiwheyẹwhe Go
Apọsteli Paulu gbẹnunamẹ dọ ajojijẹ gbọn mẹhe sọalọakọn nado to Jehovah sẹ̀n dali sọgan hẹn vlẹko wá oyin Jiwheyẹwhe tọn ji po mẹhe to oyin Etọn ylọ lẹ po. Paulu wlan dọmọ: “Hiẹ he to mẹdevo plọ́n, hiẹ ma plọ́n dewe? Hiẹ mẹhe dọyẹwheho gbẹtọ ma do fìnnú, hiẹ to núfìn? Na oyín Jiwheyẹwhe tọn zùn nùzan do ogo na to Kosi lẹ ṣẹnṣẹn na hiẹ tọn wutu.”—Lomunu lẹ 2:21, 24.
Aguli, dawe nuyọnẹntọ de to ojlẹ hohowhenu tọn lẹ mẹ, dọ onu dopolọ. To odẹ̀ etọn mẹ e biọ dọ emi ni ma yin “hẹntọnọ bo sọ fìnnú, [bo] wàylan do oyín Jiwheyẹwhe [etọn] go” blo. (Howhinwhẹn lẹ 30:9) Doayi e go dọ dawe nuyọnẹntọ lọ yigbe etọn dọ hẹ́njijẹ sọgan hẹn ninọmẹ he sọgan whle etlẹ yin Klistiani nugbonọ de pọ́n nado fìnnú. Mọwẹ, ojlẹ sinsinyẹn lẹ sọgan whle yise Klistiani de tọn pọ́n na nugopipe Jehovah tọn nado penukundo nuhudo omẹ etọn lẹ tọn go.
Ṣogan, Kunnudetọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ, gọna hẹntọnọ he tin to yé mẹ lẹ, yise dọ Jiwheyẹwhe “wẹ ahọsutọ yé he whesọ do din i lẹ tọn.” (Heblu lẹ 11:6) Yé yọnẹn dọ Jehovah nọ suahọ omẹ nugbonọ etọn lẹ gbọn alọgọna yé nado penukundo nuhudo yetọn lẹ go. Jesu hẹn enẹ họnwun to Yẹwhehodidọ Osóji Tọn etọn mẹ, dọmọ: “Mì yin vivẹnunọ blo, dọ, Etẹ mí na dù? kavi, Etẹ mí na nù? kavi, etẹ mí na do yin mẹṣinyọnnavọ̀na? ... Otọ́ mìtọn olọn tọn ... yọnẹn dọ mì ma sọgan nọ ma tindo onu helẹ pó gba. Ṣigba mì din ahọludu Jiwheyẹwhe tọn, po dódó etọn po whẹ; onú helẹ pó wẹ yè na dogọ hlan mì.”—Matiu 6:31-33.
Nawẹ Jiwheyẹwhe nọ basi awuwle na mẹhe tin to nuhudo mẹ lẹ to agun Klistiani tọn mẹ gbọn. To aliho susu mẹ wẹ. Dopo wẹ gbọn hatọ yisenọ lẹ dali. Omẹ Jehovah tọn lẹ nọ do owanyi nujọnu tọn hia yenọzo. Yé nọ yí ayinamẹ Biblu tọn lọ do do nujọnu, he dọmọ: “Mẹhe tindo adọkunnu aihọn tọn, bo mọ mẹmẹsunnu etọn to ohẹ́n mẹ, bo sọ glọn lẹblanu homẹ etọn tọn sọn e de, nawẹ owanyi Jiwheyẹwhe tọn na nọhẹ omẹ lọ do? Mì yọpọ ṣie emi, mì dike mí yí onù tata do basi owanyi blo, kavi po odẹ́ po blo; adavo to wiwà po nugbo po mẹ.”—1 Johanu 3:17, 18.
Lẹdo aihọn pe, to nuhugan agun 73 000 lẹ mẹ, hugan livi ẹnẹ daa Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to vivẹnu vẹkuvẹku do nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe sọgbe hẹ nunọwhinnusẹ́n dódó etọn tọn lẹ. Yé yọnẹn dọ Jiwheyẹwhe ma na gbẹkọ omẹ nugbonọ etọn lẹ go gbede. Mẹhe ko sẹ̀n Jehovah na owhe susu lẹ zé ogbè yetọn lẹ daga to gbèkọndopọ mẹ hẹ Ahọlu Davidi, mẹhe wlan dọmọ: “Yẹn ko tin to yọpọ, yẹn sọ whẹ́n; Ganṣo yẹn ma ko mọ yè gbẹ́ dódónọ dai, kavi okún etọn ni to núdùdù biọ.”—Psalm 37:25.
Nawẹ e na yọn do sọ nado tindo yise to Jiwheyẹwhe he gbọdo hogbe enẹlẹ mẹ, kakati nado jó dewe do nado yin whiwhlepọn nado jẹajo he sọgan hẹnwe nado hẹn nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn tintindo bú kakadoi!—1 Kọlintinu lẹ 6:9, 10. (Pọ́n w-F 15/4/94, weda 19.)
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Yínkọ lọ ko yin didiọ.