Weta 22
Dodowiwa Tọ́nkùn to Ziọni
1, 2. Diọdo tẹwẹ na wá Islaeli ji to madẹnmẹ, podọ mẹnu wẹ na hẹn ehe wá?
GBỌ tundote ni yin lilá! Jehovah ko basi nudide nujikudo tọn nado tún omẹ etọn lẹ dote bo hẹn yé gọwá otò tọgbo yetọn lẹ tọn mẹ. Sinsẹ̀n-bibasi nugbo na sọawuhia whladopo dogọ, taidi okún de he tọ́nkùn to jikun finfán de godo. Whenuena ojlẹ enẹ na wá, todido matindo na yin tẹndiọna gbọn awhágbe ayajẹ tọn dali, podọ ota he afín aluẹmẹninọ tọn ṣinyọ́n dai lẹ na yin jẹgbakun ṣinyọ́nna po alọkẹyi sọn olọn mẹ wá po.
2 Mẹnu wẹ na hẹn diọdo jiawu ehe wá? Jehovah dopo kẹdẹ wẹ sọgan wà onú mọnkọtọn. (Psalm 9:19, 20; Isaia 40:25) Yẹwhegán Zẹfania degbe to dọdai-liho dọmọ: “Jihàn, hiẹ viyọnnu Ziọni tọn E; dabobo, hiẹ Islaeli E; yí ayiha lẹpo do yin homẹhunnọ bosọ jaya, hiẹ viyọnnu Jelusalẹm tọn E. OKLUNỌ ko ze whẹdida towe lẹ yì.” (Zẹfania 3:14, 15) Lehe enẹ na yin ojlẹ ayajẹ tọn do sọ! Whenuena Jehovah na bẹ pipotọ heyin hinhẹngọwa sọn Babilọni to 537 J.W.M. lẹ pli, e na taidi odlọ de to nukun yetọn mẹ.—Psalm 126:1.
3. Hẹndi tẹlẹ wẹ ohó dọdai tọn he tin to Isaia weta 61 mẹ tindo?
3 Hinhẹngọwa ehe yin didọdai to Isaia weta 61 mẹ. Ṣigba, dile e tlẹ họnwun dọ dọdai lọ mọ hẹndi de yí to 537 J.W.M., e yin hinhẹndi to aliho he gbloada de mẹ to godo mẹ. Hẹndi gigọ́ hugan lọ gando Jesu po hodotọ etọn lẹ po go to owhe kanweko tintan mẹ gọna omẹ Jehovah tọn lẹ to ojlẹ egbezangbe tọn lẹ mẹ. Lehe ohó gbọdo helẹ yin nujọnu do sọ!
“Owhe Alọkẹyi Tọn”
4. Mẹnu wẹ yin gbedena nado lá wẹndagbe lọ to hẹndi tintan Isaia 61:1 tọn mẹ, podọ to hẹndi awetọ lọ mẹ, mẹnu lẹ wẹ?
4 Isaia wlan dọmọ: “Gbigbọ Oklunọ [Jehovah Nupojipetọ, NW] tọn tin to oji e; na OKLUNỌ ko yí amisisa do dè mi nado dọyẹwheho wẹndagbe tọn hlan homẹmimiọnnọ lẹ; e ko do mi hlan nado basi pọngbọ ayiha awublanọ lẹ tọn, nado lá mẹdekannujẹ hlan mẹmẹglọ lẹ, podọ hùnhùn gànhọ tọn na gàntọ lẹ.” (Isaia 61:1) Mẹnu wẹ yin azọ́ndena nado lá wẹndagbe lọ? Vlavo, to linlẹn tintan mẹ Isaia wẹ, mẹhe yin gbigbọdo gbọn Jiwheyẹwhe dali nado basi kandai wẹndagbe tọn na kanlinmọ he to Babilọni lẹ. Ṣigba, Jesu dlẹnalọdo hẹndi titengbe hugan lọ to whenuena e yí hogbe Isaia tọn lẹ zan gando ede go. (Luku 4:16-21) Mọwẹ, Jesu yin didohlan nado lá wẹndagbe na homẹmimiọnnọ lẹ, podọ na ehe wutu wẹ e do yin yíyí amisisadode po gbigbọ wiwe po to baptẹm etọn whenu.—Matiu 3:16, 17.
5. Mẹnu lẹ wẹ ko to yẹwheho wẹndagbe lọ tọn dọ na nudi owhe 2 000 lẹ?
5 Humọ, Jesu plọn hodotọ etọn lẹ nado yin wẹndagbe-jlatọ, kavi yẹwhehodọtọ wẹndagbe lọ tọn lẹ. To Pẹntikọsti 33 W.M. mẹ, nudi gbẹtọ 120 to yé mẹ wẹ yin amisisadode po gbigbọ wiwe po bo lẹzun visunnu gbigbọmẹ Jiwheyẹwhe tọn. (Owalọ lẹ 2:1-4, 14-42; Lomunu lẹ 8:14-16) Yé lọsu lẹ yin gbedena nado lá wẹndagbe lọ na homẹmiọnnọ lẹ po ayimajainanọ lẹ po. Omẹ 120 enẹlẹ wẹ yin tintan to gbẹtọ 144 000 lẹ mẹ he yin amisisadode to aliho ehe mẹ. Pipotọ he gbọngodo to pipli ehe mẹ lẹ gbẹ́ pò to azọ́nwa to aigba ji to egbehe. Enẹwutu, hodotọ yiamisisadode Jesu tọn lẹ ko to kunnude na nudi owhe 2 000, na “lẹnvọjọ hlan Jiwheyẹwhe dè, po yise po hlan Jesu Klisti Oklunọ mítọn dè.”—Owalọ lẹ 20:21.
6. Mẹnu lẹ wẹ sisè yẹwheho wẹndagbe lọ tọn hẹn kọgbọ wá na to ojlẹ hohowhenu tọn lẹ mẹ, podọ etẹwẹ dogbọn egbehe dali?
6 Wẹndomẹ gbọdo Isaia tọn hẹn kọgbọ wá na Ju he lẹnvọjọ lẹ to Babilọni. To azán Jesu po devi etọn lẹ po tọn gbè, e hẹn kọgbọ wá na Ju he yin ayimajainanọ na ylanwiwa he tin to Islaeli wutu bo to lelesà to kanlinmọgbenu na aṣa sinsẹ̀n lalo Ju lẹ tọn to owhe kanweko tintan tọn mẹ lẹ. (Matiu 15:3-6) To egbehe livi susu heyin wiwle do omọ̀ aṣa kosi Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ po aṣa he ma nọ gbògbéna Jiwheyẹwhe po mẹ lẹ to ‘hùnwẹn bo to awhádo’ na osùnú he to yinyin wiwà to tito sinsẹ̀n tọn enẹ mẹ lẹ wutu. (Ezekiẹli 9:4) Mẹhe kẹalọyi wẹndagbe lọ lẹ ko yin tuntundote sọn ninọmẹ awubla tọn enẹ mẹ. (Matiu 9:35-38) Nukun nukunnumọjẹnumẹ tọn yetọn lẹ yin hùnhùn gblegede to whenuena yé plọn nado sẹ̀n Jehovah “to gbigbọ mẹ podọ to nugbo mẹ.”—Johanu 4:24.
7, 8. (a) Whetẹnu wẹ yin ‘owhe alọkẹyi tọn’ awe lọ lẹ? (b) Whetẹnu wẹ yin ‘azán ahọsuyi’ Jehovah tọn lẹ?
7 Tito ojlẹ tọn de tin na yẹwheho wẹndagbe lọ tọn didọ. Jesu po hodotọ etọn lẹ po yin gbedena dọmọ: “Lá owhe alọkẹyi [Jehovah, NW] tọn, podọ azán ahọsuyi Jiwheyẹwhe mítọn tọn; nado miọnhomẹna mẹhe to awubla lẹpo.” (Isaia 61:2) Owhe dopo yin ojlẹ dindẹn de, ṣigba e tindo bibẹ po vivọnu po. “Owhe alọkẹyi” Jehovah tọn yin ojlẹ he mẹ e na dotẹnmẹ hundote homẹmiọnnọ lẹ nado kẹalọyi nulila tundote etọn tọn.
8 To owhe kanweko tintan mẹ, owhe alọkẹyi tọn na akọta Juvi lẹ tọn bẹjẹeji to 29 W.M. to whenuena Jesu bẹ lizọnyizọn aigba ji etọn tọn jẹeji. E dọna Ju lẹ dọmọ: “Mì lẹnvọjọ: na ahọludu olọn tọn sẹpọ.” (Matiu 4:17) Owhe alọkẹyi tọn enẹ dlẹnkan kakajẹ “azán ahọsuyi” Jehovah tọn gbè, ehe wá vivọnu to owhe 70 W.M. to whenuena Jehovah na dotẹnmẹ awhànpa Lomu tọn lẹ nado và Jelusalẹm po tẹmpli etọn po sudo. (Matiu 24:3-22) Míwlẹ lọsu to gbẹ̀nọ to egbehe to owhe alọkẹyi tọn devo mẹ, dehe bẹjẹeji po didoai Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po to olọn mẹ to 1914. Owhe alọkẹyi tọn ehe na wá vivọnu po azán ahọsuyi tọn devo, he gbayipe hugan po to whenuena Jehovah na hẹn vasudo titonu aihọn ehe tọn wá to “nukunbibia daho” lọ whenu.—Matiu 24:21.
9. Mẹnu lẹ wẹ nọ mọaleyi sọn owhe alọkẹyi Jehovah tọn mẹ to egbehe?
9 Mẹnu lẹ wẹ nọ mọaleyi to egbehe sọn owhe alọkẹyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ? Mẹhe kẹalọyi wẹndomẹ lọ, bo do homẹmiọn hia, bosọ yí zohunhun do nọgodona lilá Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn to “akọta lẹpo ṣẹnṣẹn.” (Malku 13:10) Omẹ mọnkọtọn lẹ mọdọ wẹndagbe lọ nọ hẹn homẹmiọnnamẹ nujọnu tọn wá. Ṣigba, mẹhe gbẹ́ wẹndomẹ lọ dai, bo gbẹ́ nado yí dotẹnmẹ hundote owhe alọkẹyi Jehovah tọn zan lẹ, dona pannukọn azán ahọsuyi etọn tọn to madẹnmẹ.—2 Tẹsalonikanu lẹ 1:6-9.
Sinsẹ́n Gbigbọmẹ Tọn He Nọ Pagigona Jiwheyẹwhe
10. Nawẹ azọ́n daho Jehovah tọn do ota Ju he lẹkọsọn Babilọni lẹ tọn mẹ yinuwado yé ji gbọn?
10 Ju he lẹkọsọn Babilọni lẹ mọdọ Jehovah ko wà azọ́n daho de do ota yetọn mẹ. Aluẹmẹninọ yetọn taidi kanlinmọ lẹ lẹzun aglinjijẹ po pipà po na yé yin tuntundote to godo mẹ wutu. Gbọnmọ dali, Isaia hẹn gbedide dọdai etọn tọn di, ehe yin, “nado dè na yé he to awubla to Ziọni lẹ, nado na aṣọdonu yé do afín tẹnmẹ, amì ayajijẹ tọn do awubla tẹnmẹ, avọ̀ pipà tọn do gbigbọ nukunbibia tọn tẹnmẹ; na yè nido ylọ yé dọ, atin [daho] dodo tọn, núdido OKLUNỌ tọn, dọ yè nido pagigona ẹn.”—Isaia 61:3.
11. Mẹnu lẹ wẹ tindo whẹwhinwhẹ́n dagbe to owhe kanweko tintan whenu nado pà Jehovah na azọ́n daho etọn?
11 To owhe kanweko tintan mẹ, Ju he kẹalọyi tundote sọn kanlinmọgbenu sinsẹ̀n lalo tọn mẹ lẹ lọsu pagigona Jiwheyẹwhe na azọ́n daho etọn do ota yetọn mẹ. Gbigbọ ayimajai tọn yetọn yin didiọzun “avọ̀ pipà tọn” to whenuena yé yin tuntundote sọn akọta he ko kú to gbigbọ-liho lọ mẹ. Devi Jesu tọn lẹ tindo numimọ diọdo mọnkọtọn to tintan whenu to whenuena aluẹmẹninọ yetọn do okú etọn ji diọzun ayajijẹ to whenuena Oklunọ yetọn heyin finfọnsọnku yí amisisadode yé po gbigbọ wiwe po. To madẹnmẹ to enẹgodo, diọdo mọnkọtọn de yin tintindo gbọn homẹmiọnnọ 3 000 delẹ dali he kẹalọyi yẹwhehodidọ Klistiani yiamisisadode yọyọ nẹlẹ tọn bo yin bibaptizi to Pẹntikọsti 33 W.M. (Owalọ lẹ 2:41) Lehe e yin onú dagbe nado deji gando dona Jehovah tọn mimọyi go do sọ! Kakati nado ‘to awubla do Ziọni ji,’ yé mọ gbigbọ wiwe yí bo yin awumiọnna gbọn “amì ayajijẹ tọn” dali, ehe nọtena aglinjijẹ mẹhe yin didona susugege gbọn Jehovah dali lẹ tọn.—Heblu lẹ 1:9.
12, 13. (a) Mẹnu lẹ wẹ yin “atin daho dodo tọn” lẹ to Ju he lẹkọwa whé to 537 J.W.M. lẹ ṣẹnṣẹn? (b) Mẹnu lẹ wẹ ko yin “atin daho dodo tọn” lẹ sọn Pẹntikọsti 33 W.M. tọn gbọ́n?
12 Jehovah dona omẹ etọn lẹ po “atin daho dodo tọn” po. Mẹnu wẹ atin daho ehelẹ yin? To owhe he bọdo 537 J.W.M. lẹ go mẹ, yé yin omẹ dopodopo he plọnnu bo lẹnayihamẹpọn do Ohó Jiwheyẹwhe tọn ji bo wleawuna nujinọtedo dodo Jehovah tọn lẹ. (Psalm 1:1-3; Isaia 44:2-4; Jẹlemia 17:7, 8) Sunnu mọnkọtọn lẹ taidi Ẹzla, Hagai, Zekalia, po Yẹwhenọ Daho Jọṣua po sọawuhia nado yin “atin daho” ayidego tọn lẹ—he nọavunte na nugbo lọ podọ sọta hẹnflu gbigbọmẹ tọn to akọta lọ mẹ.
13 Bẹsọn Pẹntikọsti 33 W.M. tọn zọnmii, Jiwheyẹwhe dó “atin daho dodo tọn” mọnkọtọn lẹ—yèdọ Klistiani yiamisisadode adọgbotọ lẹ—do owhé gbigbọmẹ akọta yọyọ etọn, heyin “Islaeli Jiwheyẹwhe tọn” tọn gbè. (Galatianu lẹ 6:16) To owhe kanweko lẹ gblamẹ, sọha “atin” helẹ tọn ko yì 144 000, bo to sinsẹ́n dodo tọn detọ́n nado doaṣọna, kavi hẹn gigo wá na Jehovah Jiwheyẹwhe. (Osọhia 14:3) Adà godo tọn “atin” gigonọ ehelẹ tọn ko vunpé to owhe lẹ gblamẹ sọn 1919 gbọ́n, to whenuena Jehovah hẹn pipotọ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn lẹ gọwá ogbẹ̀ sọn ninọmẹ nudemayiwà ojlẹ gli tọn yetọn mẹ. Gbọn osin gbigbọmẹ tọn susugege nina yé dali, Jehovah ko yí atin sinsẹ́nnọ lẹ do wleawuna zungbo dodowiwa tọn, to yẹhiadonu-liho.—Isaia 27:6.
14, 15. Azọ́n tẹlẹ wẹ sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn he yin tuntundote lẹ bẹjẹeji to (a) 537 J.W.M.? (b) 33 W.M.? (c) 1919?
14 To nùzinzindo azọ́n “atin” helẹ tọn ji mẹ, Isaia zindonukọn dọmọ: “Yé na gbá ofi hoho he jẹvọ́ lẹ, yé na ze ofi hoho he gbà lẹ dote, yé nasọ vọ́ otò gbakija lẹ jlado, ofi jẹvọ́ whẹndo susu tọn.” (Isaia 61:4) To gbedide Ahọlu Kilusi Pẹlsia tọn glọ, Ju nugbonọ he lẹkọsọn Babilọni lẹ vọ́ Jelusalẹm po tẹmpli etọn po gbá, ehe ko yin jijodo ninọmẹ vọjijẹ tọn mẹ na ojlẹ dindẹn. Azọ́n hinhẹngọwa tọn lẹ nasọ dohiagona owhe he bọdo 33 W.M. po 1919 po go lẹ.
15 To owhe 33 W.M. mẹ, devi Jesu tọn lẹ blawu taun na wiwle, whẹsadokọnamẹ, po okú etọn po. (Matiu 26:31) Ṣigba, yé jaya to whenuena e sọawuhia yé to fọnsọnku etọn godo. Podọ tlolo he gbigbọ wiwe yin kinkọ̀n do yé ji, yé hẹn alọnu ján po azọ́n yẹwhehodidọ wẹndagbe lọ tọn po, “to Jelusalẹm mẹ, to Jude lẹpo mẹ, po Samalia po, podọ jẹ opodo aigba tọn.” (Owalọ lẹ 1:8) Gbọnmọ dali yé jẹ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke hẹngọwa ji. To aliho dopolọmẹ, sọn 1919 zọnmii wẹ Jesu Klisti ko hẹn pipotọ nọvisunnu yiamisisadode etọn lẹ nado vọ́ “ofi jẹvọ́ whẹndo susu tọn” gbá. Sinsẹ̀ngán Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ ko gboawupo na owhe kanweko lẹ nado plọnmẹ oyọnẹn Jehovah tọn, bo nọ yí aṣa gbẹtọ tọn lẹ po sinsẹ̀n-nuplọnmẹ he ma sọgbe hẹ owe-wiwe lẹ po do diọ ẹ. Klistiani yiamisisadode lẹ klọ́ agun yetọn lẹ wé sọn nuyiwa he ko yin hinhẹn flusọ gbọn sinsẹ̀n lalo dali lẹ mẹ na hinhẹngọwa sinsẹ̀n-bibasi nugbo tọn nido sọgan zindonukọn. Podọ yé bẹ nuhe sọawuhia nado yin nujijlá kunnudide tọn he klohugan he aihọn ma ko mọ pọ́n gbede lọ jẹeji.—Malku 13:10.
16. Mẹnu lẹ wẹ to alọgọna Klistiani yiamisisadode lẹ to azọ́n hẹngọwa yetọn tọn mẹ, podọ azọngban tẹlẹ wẹ ko yin zizedo alọmẹ na yé?
16 Gbedide daho de wẹ ehe yin. Nawẹ pipotọ he ma sọ̀tẹ́n Islaeli Jiwheyẹwhe tọn sọgan basi wadotana azọngban mọnkọtọn tọn gbọn? Jehovah gbọdo Isaia nado lá dọmọ: “Jonọ lẹ na nọte, bo yìn lẹngbọpa mìtọn lẹ, ovi jonọ lẹ tọn na yin aigba-jlòtọ mìtọn podọ vẹnla sántọ mìtọn lẹ.” (Isaia 61:5) Jonọ po ovi jonọ yẹhiadonu tọn lẹ po ko sọawuhia nado yin “gbẹtọ susugege” heyin “lẹngbọ devo” Jesu tọn lẹ.a (Osọhia 7:9; Johanu 10:11, 16) Yé ma yin amisisadode po gbigbọ wiwe po to pọndohlan mẹ nado dugu olọn tọn gba. Kakatimọ, yé tindo todido ogbẹ̀ madopodo paladisi aigba ji tọn. (Osọhia 21:3, 4) Etomọṣo, yé yiwanna Jehovah bọ azọngban lẹngbọhihọ́, glèlilẹ, po vẹnla sinsán gbigbọmẹ tọn po ko yin zizedo alọmẹ na yé. Nuwiwa enẹlẹ ma yin azọ́n pẹvi gba. To anademẹ pipotọ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn glọ, azọ́nwatọ ehelẹ nọ gọalọ to lẹngbọhihọ́, yìnyìn, po jibẹwawhé gbẹtọ lẹ tọn po mẹ.—Luku 10:2; Owalọ lẹ 20:28; 1 Pita 5:2; Osọhia 14:15, 16.
17. (a) Nawẹ hagbẹ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn na yin yiylọdọ? (b) Etẹwẹ yin avọ́sinsan dopo akàn lọ heyin bibiọ na jona ylando lẹ tọn?
17 Etẹwẹ dogbọn Islaeli Jiwheyẹwhe tọn dali? Jehovah dọna yé, gbọn Isaia gblamẹ dọmọ: “Yè na nọ ylọ mì dọ yẹwhenọ [Jehovah, NW] tọn lẹ: gbẹtọ lẹ nasọ ylọ mì dọ wẹndagun Jiwheyẹwhe mítọn tọn: mì na dù adọkun [akọta, NW] lẹ tọn, podọ gigo yetọn mẹ wẹ mì na nọ yí gigo te.” (Isaia 61:6) To Islaeli hohowhenu tọn mẹ, Jehovah wleawuna yẹwhenọduta Levinu lẹ tọn nado basi avọ́sinsan lẹ do ota yẹwhenọ lẹ lọsu tọn po Islaelivi hatọ yetọn lẹ tọn po mẹ. Ṣigba, to 33 W.M. mẹ, Jehovah doalọtena yẹwhenọduta Levinu lẹ tọn yiyizan bo ze tito he yọnhugan de dai. E kẹalọyi ogbẹ̀ pipé Jesu tọn taidi avọ́sinsan de na ylando gbẹtọvi lẹ tọn. Sọn whenẹnu gbọ́n, nuhudo ma ko tin na avọ́sinsan devo gba. Avọ́sinsan Jesu tọn yọn-na-yizan kakadoi.—Johanu 14:6; Kọlọsinu lẹ 2:13, 14; Heblu lẹ 9:11-14, 24.
18. Yẹwhenọduta nankọtọn wẹ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn wleawuna, podọ gbedide tẹwẹ yin nina yé?
18 To whelọnu lo, nawẹ hagbẹ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn lẹ yin “yẹwhenọ Jehovah tọn lẹ” gbọn? To wekanhlan Klistiani yiamisisadode hatọ etọn lẹ mẹ, apọsteli Pita wlan dọmọ: “Mì wẹ whẹndo he yè dè, mẹhe yin tado yẹwhenọduta tọn, akọta wiwe, gbẹtọ na núdido Jiwheyẹwhe tọn titi: na mì nido jla pipà ewọ he ylọ mì sọn zinvlu mẹ do hinhọ́n ablanọ etọn tọn mẹ.” (1 Pita 2:9) Gbọnmọ dali, taidi pipli de, Klistiani yiamisisadode lẹ wleawuna yẹwhenọduta de po gbedide tangan de po: nado dọna akọta lẹ dogbọn gigo Jehovah tọn dali. Yé dona yin kunnudetọ etọn lẹ. (Isaia 43:10-12) To azán godo tọn lẹ gblamẹ, Klistiani yiamisisadode lẹ ko hẹn gbedide tangan ehe di po nugbonọ-yinyin po. Taidi kọdetọn de, livi susu gbẹtọ lẹ tọn wẹ to mahẹ tindo hẹ yé todin to azọ́n kunnudide dogbọn Ahọluduta Jehovah tọn dali mẹ.
19. Lẹblanulọkẹyi sinsẹ̀nzọn tọn tẹwẹ yin nina Klistiani yiamisisadode lẹ?
19 Humọ, hagbẹ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn lẹ tindo nukundido nado wà sinsẹ̀nzọn taidi yẹwhenọ lẹ to aliho devo de mẹ. To okú yetọn godo, yé nọ yin finfọnsọnku do ogbẹ̀ jọmaku gbigbọnọ tọn mẹ to olọn mẹ. Yé ma nọ wà sinsẹ̀nzọn to dọ́n taidi gandutọ hẹ Jesu to Ahọluduta etọn mẹ kẹdẹ gba ṣigba taidi yẹwhenọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ga. (Osọhia 5:10; 20:6) Gbọnmọ dali, yé na tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado yí alenu avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn zan na gbẹtọvi nugbonọ he to aigba ji lẹ. To numimọ apọsteli Johanu tọn he yin kinkandai to Osọhia weta 22 mẹ, yé sọ yin zẹẹmẹ-basina taidi “atin” lẹ. “Atin” 144 000 lọ lẹpo wẹ yin mimọ to olọn mẹ, bọ yé “nọ sẹ́n sinsẹ́n hunkọ-hunkọ wiawe, bosọ nọ to sinsẹ́n etọn sẹ́n to sunmẹsunmẹ: amà atin lọ [lẹ] tọn tin na azọ̀nhẹngbọ akọta lẹ tọn.” (Osọhia 22:1, 2) Lehe enẹ yin sinsẹ̀nzọn yẹwhenọ tọn jiawu de do sọ!
Winyan po Flumẹjijẹ po, Enẹgodo Ayajijẹ
20. Mahopọnna nukundiọsọmẹ, dona tẹwẹ yẹwhenọduta gigonọ lọ to tenọpọn?
20 Sọn 1914 gbọ́n he owhe alọkẹyi Jehovah tọn ko bẹjẹeji, yẹwhenọduta gigonọ lọ ko pehẹ nukundiọsọmẹ pludopludo sọn sinsẹ̀ngán Mẹylọhodotọklisti tọn dè. (Osọhia 12:17) Etomọṣo, vivẹnudido lẹpo nado doalọtena yẹwhehodidọ wẹndagbe lọ tọn ko gboawupo mlẹnmlẹn. Isaia dọ dọdai ehe tọn, dọmọ: “Na winyan mìtọn mì na do awepọ́; podọ na oflú yé na jaya to mimá yetọn mẹ: enẹwutu yé na do awepọ́ to aigba yetọn ji: ayajijẹ madopodo nasọ yin yetọn.”—Isaia 61:7.
21. Nawẹ Klistiani yiamisisadode lẹ wá duvivi dona awepọ́ tọn lẹ gbọn?
21 To Wẹkẹ-Whàn I lọ whenu, pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn jiya winyan po flumẹjijẹ po tọn to alọ otò Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ mẹ. Hagbẹ sinsẹ̀ngán lẹ tọn tin to mẹhe sawhẹ̀ agọ̀ gufinfọn tọn dokọna mẹmẹsunnu nugbonọ ṣinatọ̀n lẹ sọn tatọ́-tẹnnọ Brooklyn tọn mẹ. Mẹmẹsunnu helẹ yin zizedo gànpamẹ to aliho agọ̀ mẹ na osun ṣinẹnẹ. To godo mẹ, to amàkikọ-whenu 1919 tọn, yé yin tuntundote, podọ to godo mẹ owhẹ̀ heyin sisadokọna yé lẹpo yin hùzẹdeji. Gbọnmọ dali sébibla lọ nado doalọtena azọ́n yẹwhehodidọ tọn diọzun dona. Kakati nado dike na sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ ni jiya winyan kakadoi tọn, Jehovah tún yé dote bo hẹn yé gọwá ninọmẹ gbigbọmẹ tọn yetọn, yèdọ “aigba yetọn ji.” To finẹ yé mọ dona awepọ́ lẹ yí. Dona Jehovah tọn he yé mọyi lọ zẹ̀ oyà he yé ko ji lẹpo go. Na nugbo tọn yé tindo whẹwhinwhẹ́n lẹ nado yí ayajẹ do dawhá!
22, 23. Nawẹ Klistiani yiamisisadode lẹ ko hodo apajlẹ Jehovah tọn gbọn, podọ nawẹ e ko suahọ yé gbọn?
22 Nuhe Jehovah dọ bọdego lẹ sọ wleawuna whẹwhinwhẹ́n devo na Klistiani lẹ to egbehe nado jaya: “Yẹn [Jehovah, NW] yiwanna whẹdida [dodo], yẹn gbẹwanna ajojẹ to mawadodo mẹ: yẹn na yí [azọ́nkuẹ, NW] yetọn na yé to nugbo mẹ, yẹn nasọ basi alẹnu madopodo de hẹ yé.” (Isaia 61:8) Gbọn Biblu pinplọn yetọn dali, pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn ko plọn nado yiwanna whẹdida dodo bo gbẹwanna ylanwiwa. (Howhinwhẹn lẹ 6:12-19; 11:20) Yé ko plọn nado “yí ohí yetọn do tùn agbògọdọẹ,” bo gbọṣi kada to awhàn gbẹtọvi tọn lẹ po hunyanhunyan tòhódidọ tọn lẹ po mẹ. (Isaia 2:4) Yé sọ gbẹ́ nuyiwa he ma nọ gbògbéna Jiwheyẹwhe lẹ dai, taidi mẹnudidọ mẹhẹngble tọn, ayọdide, ajojijẹ, po ahànnumu po.—Galatianu 5:19-21.
23 Na Klistiani yiamisisadode lẹ yiwanna whẹdida dodo taidi Mẹdatọ yetọn wutu, Jehovah ko na yé “azọ́nkuẹ yetọn to nugbo mẹ.” Dopo to “azọ́nkuẹ” mọnkọtọn mẹ wẹ yin alẹnu madopodo lọ—yèdọ alẹnu yọyọ lọ—ehe Jesu lá na hodotọ etọn lẹ to ozán he jẹnukọnna okú etọn mẹ. To dodonu alẹnu ehe tọn ji wẹ yé lẹzun akọta gbigbọnọ de, omẹ vonọtaun Jiwheyẹwhe tọn lẹ. (Jẹlemia 31:31-34; Luku 22:20) To gbesisọmẹ hẹ ẹ, Jehovah na yí alenu avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn lẹpo zan, gọna jonamẹ ylando lẹ tọn na mẹyiamisisadode lẹ po gbẹtọvi nugbonọ devo lẹpo po.
Aglinjijẹ to Dona Jehovah Tọn lẹ Mẹ
24. Mẹnu lẹ sọn akọta lẹ mẹ wẹ yin “okún” heyin didona lọ, podọ nawẹ yé lẹzun “okún” gbọn?
24 Mẹdelẹ to akọta lẹ mẹ ko doayi dona Jehovah tọn do omẹ etọn lẹ ji go. Ehe ko yin didọdai to opagbe Jehovah tọn mẹ dọmọ: “Yè na yọ́n okún yetọn to ṣẹnṣẹn [akọta, NW] lẹ tọn, podọ ovi yetọn lẹ to ṣẹnṣẹn gbẹtọ lẹ tọn: mẹhe mọ yé na yọ́n yé, dọ okún he OKLUNỌ dona wẹ yé.” (Isaia 61:9) Hagbẹ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn lẹ, yèdọ Klistiani yiamisisadode lẹ, ko yin zohunhunnọ to akọta lẹ ṣẹnṣẹn to owhe alọkẹyi Jehovah tọn gblamẹ. Sọha mẹhe ko kẹalọyi lizọnyizọn yetọn to egbehe lẹ tọn ko biọ livi susu lẹ mẹ. Gbọn azọ́nwiwa dopọ pẹkipẹki hẹ Islaeli Jiwheyẹwhe tọn dali, mẹhe wá sọn akọta lẹ mẹ lọ lẹ tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado lẹzun “okún he OKLUNỌ dona.” Ninọmẹ ayajẹ yetọn tọn họnwun na gbẹtọvi lẹpo.
25, 26. Nawẹ Klistiani lẹpo lá numọtolanmẹ heyin didohia to Isaia 61:10 mẹ gbọn?
25 Klistiani lẹpo, yèdọ mẹyiamisisadode lẹ po lẹngbọ devo lẹ po, to nukọnpọnhlan nado to Jehovah pà kakadoi. Yé yí ahun lẹpo do yigbe hẹ yẹwhegán Isaia, mẹhe dọ to gbọdo glọ dọmọ: “Yẹn na jaya susu to OKLUNỌ mẹ, gbigbọ ṣie nasọ yin ayajẹtọ to Jiwheyẹwhe ṣie mẹ; na e ko yí awù whlẹngán tọn dó na mi, e ko yí avọ̀ dodo tọn ṣinyọ́nna mi, dile asisunọ nọ yí aṣọ́vọ do doaṣọna ede, podọ dile asiyọyọ nọ yí aṣọdonu etọn do doaṣọna ede do.”—Isaia 61:10.
26 To “tewu dodowiwa tọn” yíyí do doaṣọ mẹ, Klistiani yiamisisadode lẹ magbe nado gbọṣi wiwe-ṣeke bo mẹ́n to nukun Jehovah tọn lẹ mẹ. (2 Kọlintinu lẹ 11:1, 2) Whenuena yé ko yin lilá taidi dodonọ gbọn Jehovah dali po pọndohlan lọ po nado dugu ogbẹ̀ olọn mẹ tọn, yé ma na lẹkọyi ninọmẹ vọjijẹ Babilọni Daho lọ tọn, he mẹ yé ko yin tuntundote sọn lọ pọ́n gbede. (Lomunu lẹ 5:9; 8:30) Awù whlẹngán tọn lẹ họakuẹ na yé tlala. Mọdopolọ hagbẹ yetọn lẹngbọ devo lẹ tọn lọsu ko magbe nado payi nujinọtedo yiaga sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke Jehovah Jiwheyẹwhe tọn lẹ go. Whenuena yé ko “yàn aṣọ́vọ yetọn bosọ hẹn yé zun wéwé to ohùn Lẹngbọvu lọ tọn mẹ,” yé yin lilá taidi dodonọ bo na lùn “nukunbibia daho” lọ tọ́n. (Osọhia 7:14; Jakobu 2:23, 25) Kakajẹ whenẹnu, yé hodo apajlẹ hagbẹ yetọn mẹyiamisisadode lẹ tọn gbọn didapana hẹnflu Babilọni Daho lọ tọn lẹpo dali.
27. (a) To Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn lọ gblamẹ, ‘kùntintọ́n’ ayidego tọn tẹwẹ na wá aimẹ to whenẹnu? (b) Nawẹ dodowiwa ko to tintọ́nkùn to gbẹtọvi lẹ ṣẹnṣẹn to egbehe gbọn?
27 To egbehe sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ yin awuvivinọ nado tin to paladisi gbigbọmẹ tọn mẹ. To madẹnmẹ yé nasọ duvivi Paladisi tọn to linlẹn nujọnu tọn de mẹ. Mí yí ahun mítọn lẹpo do to nukọnpọnhlan na ojlẹ enẹ, ehe yin zẹẹmẹ-basina to aliho he họnwun mẹ to tadonahó Isaia weta 61 tọn lẹ mẹ dọmọ: “Dile aigba nọ hẹn okẹ̀n etọn tọ́nkùn, podọ dile jipa nọ hẹn nuhe yè dó do e mẹ wú jẹgbonu, mọwẹ Oklunọ [Jehovah Nupojipetọ, NW] na hẹn dodo po pipà po wú jẹgbonu to akọta lẹpo nukọn do.” (Isaia 61:11) To Gandudu Owhe Fọtọ́n Klisti tọn whenu, ‘dodowiwa na tọ́nkùn’ to aigba ji. Gbẹtọvi lẹ na yí ayajẹ daho do dawhá, bọ dodowiwa na dlẹnkan jẹ aigba lẹpo ji. (Isaia 26:9) Ṣigba, míwlẹ ma dona nọtepọn azán gigonọ enẹ whẹpo do na pipà to akọta lẹpo nukọn gba. Dodowiwa ko to wúwú jẹgbonu to ṣẹnṣẹn na livi susu mẹhe to gigo na Jiwheyẹwhe olọn mẹ tọn bosọ to wẹndagbe Ahọluduta etọn tọn lá lẹ. Etlẹ yin todin yise mítọn po todido mítọn po na mí whẹwhinwhẹ́n lẹpo nado jaglin to dona Jiwheyẹwhe mítọn tọn lẹ mẹ.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Isaia 61:5 sọgan ko mọ hẹndi yí to ojlẹ hohowhenu tọn lẹ mẹ, to whenuena e yindọ mẹhe mayin Ju lẹ hodo Ju jọwamọ tọn lẹ to kọlilẹwa yetọn wá Jelusalẹm whenu podọ vlavo sọgan ko gọalọ to hinhẹngọwa aigba lọ tọn mẹ. (Ẹzla 2:43-58) Ṣigba, dọdai he bẹsọn wefọ 6 taidi nuhe gando Islaeli Jiwheyẹwhe tọn kẹdẹ go.
[Yẹdide to weda 323]
Isaia tindo wẹndagbe nado lá na Juvi kanlinmọ lẹ
[Yẹdide to weda 331]
Bẹsọn owhe 33 W.M., Jehovah ko dó “atin daho dodo tọn” 144 000 lẹ
[Yẹdide to weda 334]
Aigba lọ na hẹn dodowiwa tọ́nkùn