Weta 27
Jehovah Nọ Dona Sinsẹ̀n-Bibasi Wiwe-Ṣeke
1. Hosọ tẹlẹ wẹ yin nùzindeji to weta godotọn Isaia tọn mẹ, podọ gblọndo kanbiọ tẹlẹ tọn wẹ yin nina?
TO WETA he gbọngodo to owe Isaia tọn mẹ, delẹ to hosọ tangan owe dọdai ehe tọn lẹ mẹ yin hinhẹnwa tadona ayidego tọn de mẹ, podọ gblọndo kanbiọ titengbe susu tọn yin nina. Delẹ to hosọ he yin nùzindeji lẹ mẹ wẹ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn, wangbẹna etọn na yẹnuwiwa, gbemima etọn nado sayana mẹylankan lẹ, podọ owanyi po ahunmẹdunamẹ etọn po na nugbonọ lẹ. Humọ, gblọndo yin nina na kanbiọ he bọdego helẹ: Etẹlẹ wẹ do vogbingbọn hia to sinsẹ̀n-bibasi nugbo po lalo po mẹ? Nawẹ mí sọgan deji dọ Jehovah na hẹn ahọsuyi wá yẹnuwatọ he to yedelẹ dohia taidi mẹwiwe to whenuena yé to kọgbidina omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ gbọn? Podọ nawẹ Jehovah na dona mẹhe gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ na ẹn lẹ gbọn?
Họ̀nhungàn lọ na Sinsẹ̀n-Bibasi Wiwe-Ṣeke
2. Hogbe nulila tọn tẹwẹ Jehovah yizan gando kiklo-yinyin etọn go, podọ etẹwẹ hogbe nulila tọn ehe ma zẹẹmẹdo?
2 Jẹnukọn, dọdai lọ zinnudo kiklo-yinyin Jehovah tọn ji dọmọ: “Le wẹ [Jehovah, NW] dọ, olọn wẹ ofìn ṣie, aigba wẹ tokloafọligbé ṣie tọn: fie wẹ ohọ̀ he mì gbá na mi te? Fie wẹ otẹn gbọjẹ ṣie tọn te.” (Isaia 66:1) Mẹdelẹ yise dọ yẹwhegán lọ to Ju lẹ hẹn gbọjọ wẹ ma nado gbá tẹmpli Jehovah tọn to whenue akọta lọ yin hinhẹngọwa otò etọn mẹ. E ma yinmọ gba; Jehovah lọsu na degbe dọ tẹmpli lọ ni yin vivọgbá. (Ẹzla 1:1-6; Isaia 60:13; Hagai 1:7, 8) To whelọnu lo, etẹ dọ wẹ wefọ ehe te?
3. Naegbọn e do yin nuhe sọgbe dọ aigba yin zẹẹmẹ-basina taidi “tokloafọligbé” Jehovah tọn?
3 Tintan whẹ́, mí sọgan gbadopọnna nuhewutu aigba yin zẹẹmẹ-basina taidi “tokloafọligbé” Jehovah tọn. Ehe ma yin hogbe mẹdèpo tọn de gba. To nugonu liva susu he to wẹkẹ lọ mẹ lẹpo mẹ, aigba kẹdẹ wẹ yinkọ vonọtaun ehe yin nina. Planẹti mítọn na nọte kakadoi taidi nọtẹn vonọtaun de, na finẹ wẹ Visunnu dopo akàn Jehovah tọn suahọ́ ofligọ lọ tọn te, podọ finẹ wẹ Jehovah na suwhẹna nupojipetọ-yinyin etọn te gbọn Ahọluduta Mẹssia tọn gblamẹ. Lehe e sọgbe dọ aigba yin yiylọdọ tokloafọligbé Jehovah tọn do sọ! Ahọlu de sọgan yí tokloafọligbé mọnkọtọn zan nado hẹ́ ofìn yiaga etọn ji podọ to enẹgodo yí ì zan taidi gbọjẹtẹn de na afọ etọn lẹ.
4. (a) Naegbọn e ma sọgan yọnbasi na ohọ̀ depope to aigba ji nado yin gbọjẹtẹn na Jehovah Jiwheyẹwhe? (b) Etẹwẹ hogbe lọ “onú he lẹpo” zẹẹmẹdo, podọ tadona tẹ kọ̀n wẹ mí dona wá gando sinsẹ̀n-bibasi Jehovah tọn go?
4 Na nugbo tọn, ahọlu de ma nọ nọ̀ tokloafọligbé etọn ji gba, mọjanwẹ Jehovah lọsu ma na nọ̀ aigba ehe ji do niyẹn. Yèdọ, olọn yinukundomọ gblagada lẹ lọsu ma tlẹ sọgan hẹn ẹn gba! E na vẹawu na ohọ̀ tata de to aigba ji nado hẹn Jehovah nado sọgan yin owhé nujọnu tọn de na ẹn. (1 Ahọlu lẹ 8:27) Ofìn Jehovah tọn po gbọjẹtẹn etọn po tin to agblò gbigbọmẹ tọn mẹ, ehe “olọn” lẹ he yin yiyizan to Isaia 66:1 mẹ zẹẹmẹdo. Wefọ he bọdego hẹn ehe họnwun na mí hezeheze dọmọ: “Na alọ ṣie wẹ basi onú he lẹpo, onú he lẹpo ko tin to ai, wẹ [Jehovah, NW] dọ.” (Isaia 66:2a) Yí nukun homẹ tọn do pọ́n Jehovah to alọ etọn lẹ dlẹn bo to alọ yí do to dohia basi dile e dlẹnalọdo “onú he lẹpo”—yèdọ nuhe tin to olọn mẹ po aigba ji lẹpo po. (Isaia 40:26; Osọhia 10:6) Taidi Mẹdatọ Daho hugan wẹkẹ lọ tọn, e jẹna nususu hugan ohọ̀ tata de he yin kinklandovo na ẹn. E jẹna nususu hugan sinsẹ̀n-bibasi awusọhia gbonu tọn de poun.
5. Nawẹ mí nọ dohia dọ mí yin “agbátọnọ po gbigbọ whiwhẹnọ po” gbọn?
5 Sinsẹ̀n-bibasi nankọ wẹ jẹna Nupojipetọ Wẹkẹ lọ tọn? Ewọ lọsu dọ ẹ na mí dọmọ: “Ṣigba ehe wẹ yẹn na pọ́n, yèdọ agbátọnọ po gbigbọ whiwhẹnọ po, he to sisọsisọ na ohó ṣie.” (Isaia 66:2b) Mọwẹ, nuhe yin dandannu na sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke wẹ ninọmẹ dagbe ahun mẹ tọn he sinsẹ̀n-basitọ lọ dohia. (Osọhia 4:11) Sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn dona yin “agbátọnọ po gbigbọ whiwhẹnọ po.” Be ehe zẹẹmẹdo dọ Jehovah jlo dọ mí ni ma yin ayajẹnọ wẹ ya? Lala, ‘Jiwheyẹwhe ayajẹnọ de’ wẹ ewọ yin, podọ e jlo dọ sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ ni yin ayajẹnọ ga. (1 Timoti 1:11; Filippinu lẹ 4:4) Ṣigba, mímẹpo wẹ nọ waylando gbọzangbọzan, podọ mí ma dona yí nukunpẹvi do pọ́n ylando mítọn lẹ gba. Mí dona nọ yin ‘tuklado’ gbọn yé dali, bo na nọ hẹn mí blawu dọ mí ma jẹ ohia nujinọtedo dodo Jehovah tọn lẹ kọ̀n. (Psalm 51:17) Mí dona nọ dohia dọ mí tindo “gbigbọ whiwhẹnọ” tọn gbọn lẹnvọjọ, avùnhiho sọta ojlo ylando tọn mítọn lẹ, po dẹ̀hiho hlan Jehovah na jonamẹ po dali.—Luku 11:4; 1 Johanu 1:8-10.
6. Linlẹn tẹ mẹ wẹ sinsẹ̀n-basitọ nugbonọ lẹ dona ‘sisọ na ohó Jiwheyẹwhe tọn’ te?
6 To yidogọmẹ, Jehovah nọ doayi mẹhe to ‘sisọsisọ na ohó etọn lẹ’ go. Be ehe zẹẹmẹdo dọ e jlo dọ mí ni nọ yin ahungbàdona po obu po to whedepopenu he mí hia ohó etọn lẹ wẹ ya? Lala, kakatimọ, e jlo dọ mí ni nọ yí obu po sisi po do pọ́n nuhe e dọ lẹ. Mí nọ dín ayinamẹ etọn po ahundopo po, bo nọ yí ì zan na anademẹ to nuyiwa gbẹzan tọn lẹpo mẹ. (Psalm 119:105) Mí sọgan ‘sisọ’ ga, to linlẹn lọ mẹ dọ mí nọ dibu nado vẹtolina Jiwheyẹwhe, gbọn nugbo etọn hinhẹn flú po aṣa gbẹtọvi tọn lẹ po, kavi nukunpẹvi yíyí do pọ́n ẹn dali. Walọyizan whiwhẹnọ mọnkọtọn lẹ yin dandannu na sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke—ṣigba, e blawu dọ, e vẹawu nado mọ to aihọn egbehe tọn mẹ.
Jehovah Gbẹwanna Sinsẹ̀n-Bibasi Yẹnuwiwa Tọn
7, 8. Nukun tẹwẹ Jehovah nọ yí do pọ́n sinsẹ̀n-bibasi aṣa tọn he yẹnuwatọ sinsẹ̀nnọ lẹ nọ basi?
7 Dile Isaia lẹnnupọndo mẹhe nọgbẹ̀ to ojlẹ dopolọmẹ hẹ ẹ lẹ ji, e doayi e go dọ vude to yé mẹ wẹ tindo walọyizan he Jehovah to dindin to sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ mẹ. Na whẹwhinwhẹ́n ehe wutu, Jelusalẹm atẹṣitọ jẹna whẹdida he ja e ji lọ. Doayi nukun he Jehovah yí do pọ́n sinsẹ̀n-bibasi he to yìyì to e mẹ go: “Ewọ he hù oyìnsu, tin dile ewọ he hù gbẹtọ de te; ewọ he yí lẹngbọvu de do sanvọ́, tin dile ewọ he wẹ́n okọ̀ avún de tọn te, ewọ he sanvọ́ avọ́nunina tọn de, tin dile ewọ he yí ohùn ohàn tọn do sanvọ́ te; ewọ he mẹ̀ nuwhẹ́nkun, tin dile ewọ he dona vodun te. Nugbo yé ko de aliho yede tọn, ayiha yetọn sọ vivi to osùnú yetọn lẹ mẹ.”—Isaia 66:3.
8 Ohó helẹ flinnu mí gando ohó Jehovah tọn he yin kinkandai to weta tintan Isaia tọn mẹ go. Jehovah dọna gbẹtọ tasinyẹntọ etọn lẹ to finẹ dọ e ma yindọ nuyiwa sinsẹ̀n-bibasi mọmọ tọn yetọn lẹ nọ gboawupo nado hẹn homẹ etọn hùn kẹdẹ wẹ gba ṣigba na taun tọn e sọ nọ hẹn homẹgble dodo tọn etọn sinyẹn deji na sinsẹ̀n-basitọ lọ lẹ yin atẹṣitọ wutu. (Isaia 1:11-17) Mọdopolọ, Jehovah yí avọ́sinsan yetọn lẹ jlẹdo sẹ́nhẹngba osùnú tọn lẹ go. Oyìnsu akuẹgegenu tọn yíyí do sanvọ́ yetọn ma na fahomẹna Jehovah ba dile mẹhuhu yetọn ma sọgan wàmọ do! Avọ́sinsan devo lẹ yin yiyijlẹdo avún kavi ohàn yíyí do sanvọ́ go, yèdọ kanlin he yin mawé to Osẹ́n Mose tọn glọ bo ma jẹna avọ́sinsan lẹ. (Levitiku 11:7, 27) Be Jehovah gboawupo nado sayana yé na yẹnuwiwa sinsẹ̀n tọn mọnkọtọn wẹ ya?
9. Nukun tẹwẹ suhugan Ju lẹ tọn yí do pọ́n nuflinmẹ Jehovah tọn gbọn Isaia gblamẹ, podọ etẹwẹ kọdetọn mayọ́n-dapana lọ na yin?
9 Todin Jehovah dọmọ: “Yẹn ga na de oklọ yetọn, bosọ hẹn ehe yé dibuna wá yé ji; na whenuena yẹn ylọ, mẹde ma siọ; whenuena yẹn dọho, yé ma sè; ṣigba yé wà ylankan to nukọn ṣie, bosọ de nuhe go homẹ ṣie ma hùn do.” (Isaia 66:4) Matin ayihaawe Isaia penugo nado zan hogbe helẹ po nujikudo sisosiso po. Jehovah ko yí ì zan na owhe susu nado to ‘yiylọ’ bo to ‘hodọna’ omẹ Etọn lẹ. Yẹwhegán lọ yọnẹn ganji dọ, to paa mẹ, mẹdepope ma nọ dotoai gba. Na yé ko zindonukọn to oylan wiwà mẹ wutu, ahọsuyi na wá dandan. Na nugbo tọn Jehovah na basi nudide yasanamẹ yetọn tọn bo hẹn nujijọ budonamẹ tọn lẹ wá gbẹtọ atẹṣitọ etọn lẹ ji.
10. Etẹwẹ nuyiwa Jehovah tọn hẹ Juda dọna mí dogbọn nukun he e nọ yí do pọ́n Mẹylọhodotọklisti dali?
10 Mọdopolọ Mẹylọhodotọklisti egbezangbe tọn ko wà nuhe homẹ Jehovah tọn ma hùn do lẹ. Boṣiọ-sinsẹ̀n gbayipe to ṣọṣi etọn lẹ mẹ, tamẹnuplọnmẹ po aṣa he ma sọgbe hẹ owe-wiwe po lẹ nọ yin gigopana to oplò etọn lẹ ji, podọ ojlo etọn na huhlọn tòhódidọ tọn ko hẹn ẹn nado tlọ́ sisosiso biọ haṣinṣan ayọdide gbigbọmẹ tọn mẹ hẹ akọta aihọn tọn lẹ. (Malku 7:13; Osọhia 18:4, 5, 9) Dile e jọ do Jelusalẹm hohowhenu tọn go do, ahọsuyi he jẹna Mẹylọhodotọklisti—yèdọ onú ‘dobunamẹ’ de—na wá e ji dandan. Dopo to whẹwhinwhẹ́n he wutu e na do jiya dandan lẹ mẹ wẹ yin aliho he mẹ e yinuwahẹ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ te.
11. (a) Etẹwẹ hẹn ylando atẹṣitọ lẹ tọn ylan dogọ to azán Isaia tọn gbè? (b) To linlẹn tẹ mẹ wẹ mẹhe nọgbẹ̀ to ojlẹ dopolọmẹ hẹ Isaia lẹ klan nugbonọ lẹ dovo ‘na oyín Jiwheyẹwhe tọn wutu’ te?
11 Isaia zindonukọn dọmọ: “Mì sè ohó [Jehovah, NW] tọn, mì he to sisọsisọ na ohó etọn; mẹmẹsunnu mìtọn he gbẹwanna mì lẹ, he tùn mì hlan na oyín ṣie wutu lẹ, ko dọmọ, Mì gbọ yè ni pagigona OKLUNỌ: ṣigba ewọ na sọawuhia na ayajijẹ mìtọn, winyan nasọ hù yewlẹ.” (Isaia 66:5) “Mẹmẹsunnu” Isaia tọn lẹ, yèdọ tòmẹnu etọn titi lẹ, tindo azọngban he Jiwheyẹwhe na yé lọ heyin afọ Jehovah Jiwheyẹwhe tọn zizedai po taliai na nupojipetọ-yinyin etọn po. Awugbopo yetọn nado wàmọ yin ylando sinsinyẹn de na nugbo tọn. Ṣigba nuhe hẹn ylando yetọn sinyẹn deji wẹ yindọ yé gbẹwanna sunnu he yin nugbonọ po whiwhẹnọ po lẹ, taidi Isaia. Atẹṣitọ helẹ gbẹwanna bo klan nugbonọ lẹ dovo na yé to afọ Jehovah Jiwheyẹwhe tọn zedai po nugbonọ-yinyin po wutu. To linlẹn enẹ mẹ mẹkinklandovo lọ yin bibasi ‘na oyín Jiwheyẹwhe tọn wutu.’ Mọdopolọ, devizọnwatọ lalonọ Jehovah tọn ehelẹ sọalọakọ́n nado to afọ etọn zedai, bo nọ yí yẹnuwiwa do to hogbe sinsẹ̀n tọn lẹ yizan taidi ‘Mì gbọ yè ni pagigona Jehovah!’a
12. Etẹwẹ yin delẹ to apajlẹ homẹkẹndido devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ tọn gbọn sinsẹ̀nnọ yẹnuwatọ lẹ dali?
12 Wangbẹna he sinsẹ̀n lalo tindo na mẹhe tẹdo sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke go lẹ ma yin onú yọyọ de gba. Hẹndi yinukọn dogọ de wẹ e yin na dọdai Gẹnẹsisi 3:15 tọn, ehe dọ dọdai okẹ̀n dẹn-to-aimẹ de tọn to okún Satani tọn po Okún yọnnu Jiwheyẹwhe tọn po ṣẹnṣẹn. Jesu dọna hodotọ yiamisisadode etọn lẹ to owhe kanweko tintan whenu dọ yé lọsu na jiya to alọ tòmẹnu hatọ yetọn lẹ tọn mẹ—yèdọ yinyàn jẹgbonu sọn sinagọgu lẹ mẹ podọ homẹkẹndomẹ yèdọ kakajẹ okú. (Johanu 16:2) Podọ etẹwẹ dogbọn ojlẹ egbezangbe tọn lẹ dali? To bẹjẹeji ‘azán godo tọn lẹ’ mẹ, omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ mọdọ homẹkẹn mọnkọtọn de tin to nukọn ja. (2 Timoti 3:1) To 1914 gbọ́n, wẹ The Watch Tower (Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn) yihodọ sọn Isaia 66:5 mẹ, bo dohia dọ: “Diblayin homẹkẹn he nọ wá omẹ Jiwheyẹwhe tọn ji lẹpo wẹ wá sọn mẹhe ylọ yede dọ Klistiani lẹ dè.” Hosọ dopolọ sọ dọmọ: “Mí ma yọnẹn eyin yé na yinukọn jẹ obá lọ mẹ to azán mítọn gbè—nado hùmẹ to gbẹdohẹmẹ-liho, nado hùmẹ to titobasinanu-liho, vlavo nado hùmẹ to agbasa-liho gba.” Lehe ohó enẹlẹ sọawuhia nado yin nugbo do sọ! To madẹnmẹ he ohó nẹlẹ ko yin zinzinjẹgbonu godo, homẹkẹndomẹ he sinsẹ̀ngán lẹ fọndote yiaga jẹ obá he zẹjlẹgo de mẹ to Wẹkẹ-Whàn I lọ whenu. Ṣigba Mẹylọhodotọklisti yin winyando, kẹdẹdile e ko yin didọdai do. Gbọnna?
Hẹngọwa Niyaniya Tọn po Ajijimẹ Tọn de Po
13. To hẹndi tintan mẹ, etẹwẹ “ogbè awhá tọn sọn otò” lọ mẹ yin?
13 Isaia dọ dọdai dọmọ: “Ogbè awhá tọn sọn otò mẹ, ogbè sọn tẹmpli mẹ, ogbè OKLUNỌ tọn he yiahọsu to kẹntọ etọn lẹ go.” (Isaia 66:6) To hẹndi tintan ohó ehelẹ tọn mẹ, Jelusalẹm wẹ yin “otò” lọ, fie tẹmpli Jehovah tọn yin didoai te. “Ogbè awhá tọn” zẹẹmẹdo bẹwlu awhàn tọn, ehe yin sisè to tòdaho lọ mẹ to whenuena awhànpa mẹgbeyantọ Babilọni tọn lẹ yangbé etọn to 607 J.W.M. Ṣigba, etẹwẹ dogbọn hẹndi egbezangbe tọn dali?
14. (a) Etẹwẹ Malaki dọ dọdai etọn dogbọn wiwá Jehovah tọn wá tẹmpli Etọn mẹ dali? (b) Sọgbe hẹ dọdai Ezekiẹli tọn, etẹwẹ jọ to whenuena Jehovah wá tẹmpli etọn mẹ? (c) Whetẹnu wẹ Jehovah po Jesu po dlá tẹmpli gbigbọmẹ tọn pọ́n, podọ nawẹ e gando mẹhe to alọsọakọ́n nado to afọ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tọn zedai lẹ go gbọn?
14 Ohó he tin to Isaia mẹ ehelẹ sọgbe hẹ hodidọ dọdai tọn awe devo lẹ, dopo yin kinkandai to Ezekiẹli 43:4, 6-9 mẹ bọ awetọ tin to Malaki 3:1-5 mẹ. Ezekiẹli po Malaki po dọ dọdai ojlẹ de tọn whenuena Jehovah Jiwheyẹwhe wá tẹmpli etọn mẹ. Dọdai Malaki tọn dohia dọ Jehovah wá nado dlá ohọ̀ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke etọn pọ́n podọ nado yinuwa taidi Gànkọ̀ntọ de, nado gbẹ́ mẹhe to afọ etọn zedai to aliho agọ̀ mẹ lẹ dai. Numimọ Ezekiẹli tọn nọtena bibiọ tẹmpli lọ mẹ Jehovah tọn bo biọ dọ ohia fẹnnuwiwa po boṣiọ-sinsẹ̀n tọn lẹpo po ni yin didesẹ.b To hẹndi egbezangbe dọdai helẹ tọn mẹ, nujijọ titengbe gbigbọmẹ tọn de jọ to 1918 to kọndopọmẹ hẹ sinsẹ̀n-bibasi Jehovah tọn. Kunnudenu dohia dọ Jehovah po Jesu po basi dlapọn de na mẹhe sọalọakọ́n nado to afọ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tọn zedai lẹpo. Dlapọn enẹ dekọtọndo gbẹdai mlẹnmlẹn Mẹylọhodotọklisti he ko gblezọn tọn mẹ. Na hodotọ yiamisisadode Klisti tọn lẹ, dlapọn lọ zẹẹmẹdo klọwé ojlẹ-gli tọn de he yin bibọdego gbọn hinhẹngọwa gbigbọmẹ tọn niyaniya tọn de dali to 1919.—1 Pita 4:17.
15. Dọdai vijiji tọn tẹwẹ yin didọ, podọ nawẹ ehe mọ hẹndi yí to 537 J.W.M. gbọn?
15 Hẹngọwa ehe yin zẹẹmẹ-basina hezeheze to wefọ Isaia tọn he bọdego lẹ mẹ dọmọ: “Whẹpo e jẹ ajipanu, e ko jìvi; whẹpo awufiẹsa etọn wá, e ko jì visunnu de. Mẹnu wẹ sè onú he hunkọ? Mẹnu wẹ mọ onú he hunkọ? Be yè na hẹn aigba wú onú jẹgbonu to azán dopo mẹ? Kavi yè sọgan jì akọta to whladopo? Na le Ziọni jẹ ajipanu gee wẹ e jì ovi etọn lẹ.” (Isaia 66:7, 8) Hogbe helẹ mọ hẹndi awuvivi tọn tintan yí na Ju he tin to kanlinmọgbenu to Babilọni lẹ. Ziọni, kavi Jelusalẹm, sọ yin didohia whladopo dogọ taidi yọnnu he to vijì de, ṣigba vijiji jiawu nankọ die! E yin to niyaniya mẹ, to ajijimẹ sọmọ, bọ e ko jọ whẹpo ajlù vijiji tọn do bẹjẹeji! Ehe yin zẹẹmẹ he sọgbe de. Jìjì awetọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn taidi akọta ayidego de to 537 J.W.M. yin to niyaniya mẹ po ajijimẹ po sọmọ bọ e taidi azọ́njiawu de. Yèdọ, sọn ojlẹ he mẹ Kilusi tún Ju lẹ dote sọn kanlinmọgbenu kakajẹ ojlẹ he mẹ pipotọ nugbonọ de lẹkọyi otò yetọn mẹ yin ojlẹ osun lẹ tọn poun! Lehe e gbọnvona nujijọ lẹ he dekọtọndo jìjì tintan akọta Islaeli tọn mẹ do sọ! To 537 J.W.M. mẹ, nuhudo ma tin nado vẹvẹna ahọluigba-gán sinsinyẹn de nado mọ tundote yí gba, nuhudo ma tin nado họ̀nna awhànpa kanylantọ de gba, nuhudo ma tin nado zin gbejizọnlin na owhe 40 to zungbo mẹ gba.
16. To hẹndi egbezangbe tọn mẹ na Isaia 66:7, 8, etẹwẹ Ziọni nọtena, podọ nawẹ kúnkàn etọn yin jìjì whla awetọ gbọn?
16 To hẹndi egbezangbe tọn lọ mẹ, Ziọni nọtena “yọnnu” olọn mẹ Jehovah tọn, yèdọ titobasinanu etọn olọn mẹ tọn heyin nudida gbigbọnọ lẹ tọn. “Yọnnu” ehe jaya to 1919 nado mọ jìjì visunnu yiamisisadode etọn lẹ tọn to aigba ji taidi gbẹtọ heyin titobasina de, yèdọ “akọta” de. Jìjì awetọ enẹ yin to niyaniya mẹ podọ ajijimẹ.c To osun delẹ poun gblamẹ, mẹyiamisisadode lẹ taidi pipli de tọ́nsọn ninọmẹ nudemayiwà taidi oṣiọ tọn de mẹ biọ gbẹzan nuyiwa, zohunhunnọ de mẹ to “aigba” yetọn ji, yèdọ agblò nuyiwa gbigbọmẹ tọn he Jiwheyẹwhe na yé mẹ. (Osọhia 11:8-12) To afò whenu 1919 tọn mẹ, yé tlẹ lá zinjẹgbonu linlinnamẹwe yọyọ de tọn nado nọgodona Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn. Owe yọyọ enẹ heyin yiylọdọ L’Âge d’Or (Réveillez-vous! todin), yin kunnudenu de dọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ko yin hinhẹngọwa ogbẹ̀ bo yin titobasina na sinsẹ̀nzọnwiwa whladopo dogọ.
17. Nawẹ Jehovah hẹn omẹ etọn lẹ deji dọ nudepope ma sọgan glọnalina ẹn sọn hinhẹn lẹndai etọn di gando Islaeli gbigbọmẹ tọn go gbọn?
17 Huhlọn depope ma tin to wẹkẹ lọ mẹ he sọgan glọnalina jìjì gbigbọmẹ tọn awetọ ehe gba. Wefọ he bọdego basi zẹẹmẹ awuvivi tọn dogọ dọmọ: “Be yẹn na hẹn wá ajipanu, bo ma hẹn jìvi gba? wẹ OKLUNỌ dọ: be yẹn na hẹn omẹ jìvi, bosọ sú adọ̀? wẹ Jiwheyẹwhe towe dọ.” (Isaia 66:9) Kẹdẹdile afọdide vijiji tọn ma sọgan yin aliglọnna to whenue e ko bẹjẹeji godo, mọwẹ jìjì awetọ Islaeli gbigbọmẹ tọn, ma sọgan yin alọhẹndotena to whenue e ko bẹjẹeji do. Nugbo wẹ dọ, nukundiọsọmẹ tin, podọ e yọnbasi dọ nukundiọsọmẹ susu dogọ na tin to sọgodo. Ṣigba Jehovah kẹdẹ wẹ sọgan hẹnalọdotena nuhe e ko bẹjẹeji, podọ e ma nọ wàmọ pọ́n gbede! Ṣigba, nawẹ Jehovah yinuwahẹ omẹ etọn he yin hinhẹngọwa ogbẹ̀ lẹ gbọn?
Nukunpedomẹgo Awuvẹmẹtọ Jehovah Tọn
18, 19. (a) Apajlẹ awuvẹmẹ tọn tẹwẹ Jehovah yizan, podọ nawẹ e gando omẹ etọn he yì kanlinmọgbenu lẹ go gbọn? (b) Nawẹ pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn to egbehe ko mọaleyi sọn núdùdù po nukunpedomẹgo owanyinọ lọ po mẹ gbọn?
18 Wefọ ẹnẹ he bọdego lẹ basi dohia ojlofọndotenamẹ tọn de gando nukunpedomẹgo awuvẹmẹtọ Jehovah tọn go. Jẹnukọn, Isaia dọmọ: “Mì jaya hẹ Jelusalẹm, homẹ mìtọn ni vivi hẹ ẹ, mì he yiwanna ẹn lẹpo, mì jaya na homẹhunhun hẹ ẹ, mì mẹhe to awubla na etọn wutu lẹ. Na mì nido nọ́ anọ́, na yè ni yí anọ́ homẹjlado etọn tọn do pekọna mì; na mì ni finyọ́n yìnnọ, na homẹ mìtọn nido hùn to sudeji gigo etọn tọn mẹ.” (Isaia 66:10, 11) Tofi Jehovah yí apajlẹ yọnnu he to nukunpedo viyẹyẹ etọn go tọn zan. To whenuena ovivu de tindo numọtolanmẹ ajlù huvẹ tọn, e nọ viavi madoalọte. Ṣigba to whenuena e yin dindọnsẹpọ anọ́ onọ̀ etọn tọn nado nọ́, awubla etọn nọ diọzun pekọ ayajẹnọ de. To aliho dopolọmẹ, pipotọ Ju nugbonọ he tin to Babilọni lẹ tọn na yin didesọn ninọmẹ awubla tọn de mẹ biọ ayajẹ po pekọ tọn po mẹ po awuyiya po to whenuena ojlẹ tundote po hẹngọwa tọn po na wá. Yé na yin ayajẹnọ. Gigo Jelusalẹm tọn na yin hinhẹn jẹyọyọ to whenuena e yin vivọgbá bọ gbẹtọ lẹ sọ vọ́ jẹ e mẹ nọ̀ ji. Taidi kọdetọn, gigo tòdaho lọ tọn na dlẹnkan jẹ tòmẹnu nugbonọ etọn lẹ dè. Whladopo dogọ, yé na yin hinhẹn gọ́hò to gbigbọ-liho gbọn yẹwhenọduta zohunhunnọ de dali.—Ezekiẹli 44:15, 23.
19 Islaeli gbigbọmẹ tọn lọ lọsu yin didona po núdùdù susugege po to hẹngọwa etọn to 1919 pó godo. Sọn whenẹnu gbọ́n wẹ núdùdù gbigbọmẹ tọn ninamẹ gbọn “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ gblamẹ ko to yìyì masúnadú. (Matiu 24:45-47) Na nugbo tọn ojlẹ homẹmiọnnamẹ po ayajẹ po tọn de wẹ ehe yin na pipotọ mẹyiamisisadode lẹ. Ṣigba dona devo lẹ ko tin.
20. Nawẹ Jelusalẹm ko yin didona po “tọ̀sisa” susugege po, to hohowhenu podọ to egbezangbe gbọn?
20 Dọdai lọ zindonukọn dọmọ: “Na le wẹ OKLUNỌ dọ, Doayi e go, yẹn na dlẹn jijọho hlan ẹn di otọ̀, podọ gigo [akọta] lẹ tọn di tọ̀sisa: whenẹnu wẹ mì na nọ́ anọ́, yè na yàn mì do adà etọn mẹ, yè na ze mì dowèna to oklò etọn ji.” (Isaia 66:12) Tofi apajlẹ vigopinpọn tọn yin kinkọndopọ hẹ zẹẹmẹ dona susugege lẹ tọn—yèdọ “otọ̀” po “tọ̀sisa” de po. Jelusalẹm na yin didona e mayin po jijọho susugege sọn Jehovah dè kẹdẹ po gba ṣigba po “gigo akọta lẹ tọn” po ga, ehe na nọ sà yì omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ dè bo na nọ dona yé. Ehe dohia dọ gbẹtọ akọta lẹ tọn na wọ̀ wá omẹ Jehovah tọn lẹ dè. (Hagai 2:7) To hẹndi hohowhenu tọn lọ mẹ, gbẹtọ susu sọn akọta voovo mẹ wẹ kọ̀n yedelẹ dopọ hẹ Islaeli, bo lẹzun mẹdiọzun Juvi lẹ. Ṣigba, hẹndi daho hugan de ko jọ to ojlẹ mítọn mẹ to whenuena “gbẹtọ susugege . . . sọn akọta lẹpo mẹ, sọn hẹnnu lẹpo mẹ, sọn gbẹtọ lẹpo mẹ, podọ sọn ogbè lẹpo mẹ”—yèdọ tọ̀sisa daho gbẹtọvi lẹ tọn de—ko kọ̀n ede dopọ hẹ pipotọ Ju gbigbọmẹ tọn lẹ.—Osọhia 7:9; Zekalia 8:23.
21. To hogbe apajlẹ ojlofọndotenamẹ tọn de mẹ, homẹmiọnnamẹ nankọ wẹ yin dọdai etọn dọ?
21 Isaia 66:12 sọ dọho gando hogbe owanyi onọ̀ tọn lẹ go—yèdọ wèdidóna ovi de to oklò ji podọ zize e do asá ji. To wefọ he bọdego mẹ, linlin mọnkọtọn de yin didohia po diọdo pọndohlan tọn po to aliho ojlofọndotenamẹ tọn de mẹ. “Di [sunnu he, NW] onọ̀ etọn to homẹmiọnna de, mọkẹdẹ wẹ yẹn na miọnhomẹna mì do; yè nasọ miọnhomẹna mì to Jelusalẹm mẹ.” (Isaia 66:13) Ovi lọ ko lẹzun “sunnu,” yèdọ mẹho de todin. Ṣigba onọ̀ etọn ma ko hẹn ojlo lọ bu nado miọnhomẹna ẹn to ojlẹ ayimajai tọn mẹ gba.
22. Nawẹ Jehovah do bòwlenamẹ po huhlọn owanyi etọn tọn po hia gbọn?
22 To aliho ojlofọndotenamẹ tọn ehe mẹ, Jehovah na apajlẹ huhlọn po awuvẹmẹ owanyi etọn po tọn na omẹ etọn lẹ. Yèdọ dohia ma sọ̀-tẹ́n de wẹ owanyi sinsinyẹn onọ̀ de tọn yin to yiyijlẹdo owanyi sisosiso Jehovah tọn na omẹ nugbonọ etọn lẹ go. (Isaia 49:15) Lehe e yin dandannu dọ Klistiani lẹpo ni do jẹhẹnu Otọ́ yetọn olọn mẹ tọn ehe hia do sọ! Apọsteli Paulu wàmọ, bo gbọnmọ dali ze apajlẹ dagbe de dai na mẹho lẹ to agun Klistiani tọn mẹ. (1 Tẹsalonikanu lẹ 2:7) Jesu dohia dọ owanyi mẹmẹsunnu tọn wẹ na yin ohia mẹdohia tọn tangan lọ na hodotọ etọn lẹ.—Johanu 13:34, 35.
23. Basi zẹẹmẹ ninọmẹ ayajẹnọ omẹ Jehovah tọn he yin hinhẹngọwa lẹ tọn.
23 Jehovah do owanyi etọn hia to nuyiwa mẹ. Gbọnmọ dali, e zindonukọn dọmọ: “Mìwlẹ [na] mọ ehe, ayiha mìtọn na jaya, ohú mìtọn nasọ wú jẹgbonu di omá: yè nasọ yọ́n alọ [Jehovah, NW] tọn to devi etọn lẹ go, podọ homẹgble etọn to kẹntọ etọn lẹ go.” (Isaia 66:14) Heblugbè-plọnmẹtọ de basi zẹẹmẹ dọ hogbe lọ “mìwlẹ na mọ” dohia dọ fidepope he mẹhe lẹkọsọn kanlinmọgbenu lọ lẹ na pọ́n to otò yetọn he yin hinhẹngọwa lọ mẹ, “ayajẹ kẹdẹ wẹ nukun yetọn na nọ mọ.” Na nugbo tọn yé na jaglin, bo na yin ojlofọndotena taun dọ yé ko yin hinhẹngọwa otò yiwanna yetọn mẹ. Yé na vọ́ huhlọn mọyi, taidi dọ ohú yetọn lẹ sinyẹn deji whladopo dogọ nkọ, bo na yin hinhẹn jẹyọyọ taidi ogbé to amàkikọ-whenu. Mẹlẹpo wẹ na yọnẹn dọ ninọmẹ dona tọn ehe ma wá sọn alọ gbẹtọvi de tọn mẹ gba, ṣigba sọn “alọ Jehovah tọn” mẹ.
24. (a) Tadona tẹ kọ̀n wẹ hiẹ wá to whenuena a to dogbapọnna nujijọ he to gingando omẹ Jehovah tọn lẹ go to egbehe? (b) Etẹwẹ dona yin gbemima mítọn?
24 Be hiẹ mọ alọ Jehovah tọn to azọ́nwa to omẹ etọn lẹ go to egbehe ya? Gbẹtọvi depope ma sọgan hẹn hinhẹngọwa sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke tọn yọnbasi gba. Gbẹtọvi depope ma sọgan penugo nado hẹn livi wọ̀bliba gbẹtọ he họakuẹ lẹ tọn sọn akọta lẹpo mẹ nado kọnawudopọ hẹ pipotọ nugbonọ lẹ to aigba gbigbọmẹ tọn yetọn ji gba. Jehovah Jiwheyẹwhe dopo akàn wẹ sọgan wà onú mọnkọtọn lẹ. Dohia owanyi Jehovah tọn ehelẹ na mí whẹwhinwhẹ́n na ayajẹ sisosiso. Mì gbọ mí ni ma yí nukunpẹvi do pọ́n owanyi etọn pọ́n gbede blo. Mì gbọ mí ni zindonukọn nado nọ to ‘sisọsisọ na ohó etọn.’ Mì gbọ mí ni magbe nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ podọ nado dín homẹhunhun to Jehovah sinsẹ̀n mẹ.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a To egbehe mẹsusu to Mẹylọhodotọklisti mẹ wẹ gbẹ́ nado yí oyín Jehovah lọsu tọn zan, bo tlẹ de e sẹ̀ sọn susu lẹdogbedevomẹ Biblu tọn lẹ mẹ. Mẹdelẹ nọ ṣàn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ kò na oyín etọn titi yiyizan wutu. Ṣogan, suhugan omẹ ehelẹ tọn wẹ nọ yí yẹnuwiwa do yí hogbe lọ “Hallelujah” zan, he zẹẹmẹdo “Mì pà Jah.”
b Hogbe lọ “oṣiọ ahọlu yetọn lẹ tọn lẹ,” heyin yiyizan to Ezekiẹli 43:7, 9 mẹ, dlẹnalọdo boṣiọ lẹ. Nukọntọ po gbẹtọ atẹṣitọ Jelusalẹm tọn lẹ po ko yí boṣiọ lẹ do hẹn tẹmpli Jiwheyẹwhe tọn flú, bo ko yí yé do basi ahọlu lẹ, to yẹhiadonu-liho.
c Vijiji he yin dọdai etọn dọ tofi mayin nudopolọ po dehe yin zẹẹmẹ etọn basi to Osọhia 12:1, 2, 5 mẹ po gba. To weta Osọhia tọn enẹ mẹ, “visunnu” lọ, nọtena Ahọluduta Mẹssia tọn, ehe jẹazọ́n ji to 1914. Ṣigba, “yọnnu” dọdai awe lọ lẹ tọn yin nudopolọ.
[Yẹdide to weda 395]
“Alọ ṣie wẹ basi onú he lẹpo”
[Yẹdide to weda 402]
Jehovah na dlẹnkanna “gigo akọta lẹ tọn” kakajẹ Ziọni