Nọla Na Lẹdo Owù Tọn Lọ!
AZỌNGBAN lẹnunnuyọnẹntọ osó miyọnnọ lẹ tọn wẹ e yin nado basi ayidonugo lẹ podọ nado gbadopọnna kunnudenu lọ bọ to enẹgodo na avase gando wuwujẹgbonu osó miyọnnọ lẹ tọn he ja go. (To tlolo he Osó Fugen tọn ko wujẹgbonu, ponọ lẹ dona hẹn gbẹtọ lẹ dolá na lẹdo owù tọn lọ.) Mọdopolọ, Biblu plọntọ lẹ nọ doayi ohia ‘opodo titonu lọ tọn go’ bo nọ na avase mẹdevo lẹ gando owù he to unklẹn ja lọ go.—Matiu 24:3.
To weta Biblu tọn dopolọ he na avase gando nugbajẹmẹji globu tọn he ko sẹpọ de go mẹ, mí sọgan hia zẹẹmẹ bibasi nujijọ he na jẹnukọn lẹ tọn ehe dọmọ: “Na akọta na fọ́n do akọta ji, ahọludu do ahọludu ji; huvẹ po azọ̀n ylankan po, po aigba sisọsisọ po na tin to ofi susu. . . . Yẹwhegán lalonọ susu na fọ́n, bo nasọ hẹn omẹ susu bu. Podọ na ylanwa na sudeji wutu, owanyi omẹ susu tọn na lẹzun mimiọn. . . . Podọ yè nasọ dọ yẹwheho wẹndagbe ahọludu tọn he lẹ to aigba fininọ lẹpo mẹ na okunnu de hlan akọta lẹpo; whenẹnu wẹ opodo na wá.”—Matiu 24:7-14.
Mí ma dona yin linlin-kàntọ lẹ dandan nado sọgan doayi hẹndi dinwhenu tọn dọdai ehe tọn go gba. Na titengbe tọn sọn 1914 gbọ́n, mí ko to numimọ etọn tindo. Owhe kanweko ehe ko mọ wẹkẹ whàn awe, sọha daho tòwhan lẹ tọn, awhàn lẹdo mẹ tọn lẹ, gọna nudindọn akọ̀ po sinsẹ̀n tọn lẹ po. Gbẹtọvi lẹ ko jiya núdùdù whèdomẹ lẹ tọn taidi kọdetọn awhàn mọnkọtọn lẹ tọn, to yidogọmẹ na whèdomẹ nuhe yè tindo nuhudo etọn lẹ tọn he nọ yin hinhẹnwa gbọn nugbajẹmẹji jọwamọ tọn lẹ dali. Ogbẹ̀ susu wẹ ko yin hinhẹn bu gbọn aigba sisọsisọ lẹ dali. Hagbẹ sinsẹ̀n lalo klandovo tọn he tindo nukọntọ he go yè ma sọgan dejido lẹ po hodotọ hẹngogonọ lẹ po ko wá aimẹ. ‘Jideji sẹ́nhẹngba tọn’ ko diọkọna gbẹtọ lẹ sọn owanyi didohia mẹ, podọ nuyiwa kọmẹnu-yinyin tọn ma gbẹsọ yin alọkẹyi ba gba.
Azọ́n yẹwhehodidọ lẹdo aihọn pé tọn, yèdọ adà devo ohia lọ tọn, to yinyin wiwadotana na jide tọn. Lẹhlan wepa linlinnamẹwe ehe tọn ji poun, podọ hiẹ na doayi hogbe lọ lẹ “He To Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn Lá” go taidi apadewhe hosọ lọ tọn. Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn, he to yinyin zinzinjẹgbonu to ogbè 132 lẹ mẹ bosọ tindo mimape he hugan livi donu 22, yin azọ́nwanu titengbe de na mẹhe to “wẹndagbe ahọludu ehe tọn” lá to aigba fininọ lẹpo mẹ lẹ. Wẹndagbe enẹ bẹ owẹ̀n lọ hẹn dọ Mẹdatọ wẹkẹ lọ tọn, yèdọ Jehovah Jiwheyẹwhe, ko dó Ahọluduta olọn mẹ tọn ai he na và titonu ylankan lọ sudo bo hẹn paladisi de wá aigba ji. Na nugbo tọn, ohia lọ dọ Jiwheyẹwhe na yinuwa to madẹnmẹ ko sọawuhia todin, bo to didohia dọ ogbẹ̀ mẹhe to gbẹnọ to titonu ehe mẹ lẹ tọn tin to owù mẹ.—Yijlẹdo 2 Timoti 3:1-5; 2 Pita 3:3, 4; Osọhia 6:1-8 go.
Azán Dobu Jehovah Tọn
Etẹwẹ na jọ to whenuena ojlẹ lọ na sọ̀ na Jehovah nado hẹn whẹdida etọn ṣẹ̀? Dotoai na zẹẹmẹ yẹhiadonu ewọ lọsu tọn heyin nuhe na jọ to whenẹnu tọn dọmọ: “Yẹn bo nasọ do nujiawu lẹ hia to olọn lẹ mẹ podọ to aihọn mẹ, ohùn, po miyọ́n po, po odòtin azọ̀ tọn lẹ po. Yè na lẹ́ owhè biọ zinvlu mẹ, podọ osun biọ ohùn mẹ, whẹpo azán daho bosọ dobu OKLUNỌ tọn lọ na do wá.”—Joẹli 2:30, 31.
Azán enẹ, he na dobu bo nasọ vanusudo hugan wuwujẹgbonu osó miyọnnọ kavi aigba sisọsisọ lẹdo mẹ tọn depope tọn, ko sẹpọ taun. Yẹwhegán Zẹfania dọmọ: “Azán daho OKLUNỌ tọn tin sẹpọ, e tin sẹpọ bosọ to unklẹn susu. . . . Ṣigba aigba lọ pete wẹ yè na vasudo gbọn miyọ́n awuwhàn etọn tọn dali: na ewọ na basi opodo de, mọwẹ, opodo tejiteji de, yé he nọ nọ̀ aigba lọ mẹ lẹpo tọn.” Dile etlẹ yindọ “fataka yetọn po sika yetọn po ma na tin sọgan nado whlẹn yé to azán homẹgble OKLUNỌ tọn tọn mẹ” do sọ, aliho de tin nado lùn azán dobu enẹ tọ́n.—Zẹfania 1:14-18.
To dido lehe e sọgan yinmọ gbọn hia mẹ, Zẹfania dọmọ: “Whẹpo adi zògbè OKLUNỌ tọn wá mì ji, whẹpo azán adi OKLUNỌ tọn tọn wá mì ji. Mì dín OKLUNỌ, mì homẹmiọnnọ aigba lọ tọn . . . Mì dín dodo, mì dín homẹmiọn: e sọgan yin mì na yin whiwhla to azán adi OKLUNỌ tọn tọn gbè.” (Zẹfania 2:2, 3) Mí sọgan mọ fibẹtado gbọn ‘dindin Jehovah, dindin, dodowiwa, po dindin homẹmimiọn po’ dali. Mẹnu lẹ to egbehe wẹ to Jehovah dín?
Matin ayihaawe hiẹ nọ kọ̀n hogbe lọ “Jehovah” dopọ hẹ Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ na azọ́n yẹwhehodidọ yetọn tọn wutu. Hiẹ sọgan ko mọ linlinnamẹwe ehe yí sọn dopo to yé mẹ dè. Yé yin yinyọnẹn taidi tovi walọ dagbenọ he nọ zan gbẹzan jijlọ lẹ. Yé to tintẹnpọn nado ze ‘gbẹtọ-yinyin yọyọ’ lọ do, ehe bẹ awuwiwlena homẹmiọn hẹn. (Kọlọsinu lẹ 3:8-10) Yé yigbe dọ, ehe nọ dekọtọn sọn yinyin pinplọn gbọn titobasinanu yinukundomọ Jehovah tọn dali, he nọ yin afọ etọn zedai lẹdo aihọn pé gbọn agun lẹdo mẹ tọn Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn dali. Mọwẹ, hiẹ sọgan mọ fibẹtado to pọmẹ hẹ ‘gbẹdido blebu mẹmẹsunnu lẹ tọn’ to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ṣẹnṣẹn lẹdo aihọn pé.—1 Pita 5:9.
Mọ Fibẹtado Todin
Nado mọ fibẹtado gbọn Jehovah dindin dali, mí dona yin họntọn etọn lẹ. Etẹwẹ enẹ bẹhẹn? Biblu na gblọndo dọmọ: “Mì yọnnu ayọdetọ lẹ, be mìwlẹ ma yọnẹn dọ họ́ntọnjihẹ aihọn, okẹ̀n wẹ e yin to Jiwheyẹwhe dè? Na mẹdepope he na yin họntọn aihọn tọn, kẹntọ Jiwheyẹwhe tọn wẹ.” (Jakobu 4:4) Nado yin họntọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ, mí dona klán mídelẹ sọn numọtolanmẹ yinyin kinkọndopọ hẹ aihọn ylankan egbehe tọn, heyin hiadogona gbọn walọyizan atẹṣiṣi sọta Jiwheyẹwhe tọn depope dali mẹ.
Biblu na avase mí dọmọ: “Mì yiwanna aihọn blo, kavi onú he tin to aihọn mẹ, Eyin mẹde yiwanna aihọn, owanyi Otọ́ tọn ma tin to ewọ mẹ gba. Na onú he tin to aihọn mẹ lẹpo, wantuntun agbasalan tọn, wantuntun nukun tọn, po gigovọ́ ogbẹ̀ tọn po, e ma tin to Otọ́ tọn mẹ gba, ṣigba aihọn tọn wẹ. Aihọn to juju jei po wantuntun etọn po: ṣigba ewọ he to ojlo Jiwheyẹwhe tọn wà wẹ na nọte kakadoi.” (1 Johanu 2:15-17) Suhugan gbẹtọ lẹ tọn wẹ nọ yin whinwhàn to egbehe gbọn ojlo agbasalan tọn lẹ dali—ojlo zanhẹmẹ tọn he mayin didava, nukunkẹn yíyí do dín akuẹ, po huhlọn ṣiṣizan po. Ṣigba, nado tin to adà Jehovah tọn mẹ, yè dona duto ojlo sinsinyẹn mọnkọtọn lẹ ji.—Kọlọsinu lẹ 3:5-8.
Hiẹ sọgan ko nọ hia linlinnamẹwe ehe sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ, podọ hiẹ sọgan yigbe na yíyí-do-yizan mẹ dọdai Biblu tọn etọn lẹ. Ṣogan, hiẹ sọgan whleawu nado ze afọdide yì nukọn dogọ heyin gbẹdido hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn. Ṣigba, eyin mí pannukọn nugbajẹmẹji, be e ko pé poun nado sè avase lọ wẹ ya? Dile mí sọgan mọ sọn whẹho wuwujẹgbonu Osó Fugen tọn mẹ do, mí dona yinuwa do avase lọ ji. Flindọ, e whè gbau linlin-kàntọ po fọtodetọ 15 po he jlo na kàn linlin nujijọ lọ tọn jẹnukọn wẹ hẹn ogbẹ̀ yetọn bu. Na nugbo tọn, fọtodetọ dopo kú po alọvi etọn po to fọtodenu etọn ji dile e jlo na fẹ́ zomọ fọtodide tọn etọn. Lẹnunnuyọnẹntọ osó miyọnnọ tọn de—he ko dọ jẹnukọn dọ, “Eyin yẹn jlo na kú gbede, yẹn na jlo nado kú do bẹbẹnu osó miyọnnọ de tọn”—hẹn ogbẹ̀ etọn bu kẹdẹdile e ko yin ojlo etọn do. Yemẹpo wẹ jo yedelẹ na azọ́n yetọn po nuyanwle yetọn lẹ po mlẹnmlẹn. Ṣogan, yé yí ogbẹ̀ yetọn lẹ do suahọ—yèdọ alè kọgbigbẹ́ avase lọ go tọn.
To egbehe mẹsusu wẹ nọ sè wẹndomẹ lọ gando nudide Jiwheyẹwhe tọn nado và titonu ylankan ehe sudo go bosọ nọ yọ́n gbesisọnọ-yinyin avase enẹ tọn, jẹ obá de mẹ. ‘E sọgan wá to godo mẹ,’ wẹ yé sọgan lẹnnupọn dọ, ‘ṣigba e mayin egbehe gba.’ Yé nọ to azán Jehovah tọn sisẹ do nukọn hlan ojlẹ sọgodo tọn de mẹ po awubibọ po na yé ni ma do yin ayihafẹsẹna sọn nuhe taidi nujọnu hugan to nukun yetọn lẹ mẹ to ojlẹ lọ mẹ lẹ ji blo.
Baluki tindo nuhahun mọnkọtọn de. Na yinyin wekantọ na yẹwhegán hohowhenu tọn Jẹlemia wutu, Baluki gbọn adọgbigbo dali na avase Islaelivi he tin to Jelusalẹm lẹ gando vasudo he to unklẹn ja lọ go. Ṣogan, ewọ lọsu to ojlẹ de mẹ gbọjọ gando azọ́ndenamẹ etọn go. Na enẹ tọn wutu, Jehovah gbẹnuna ẹn dọmọ: “Be hiẹ to onú dahodaho lẹ dín na dewe wẹ? A dín yé blo.” Vlavo adọkun, yindidi, kavi hihọ́ nutindo agbasa tọn lẹ tọn wẹo, Baluki ma dona to ‘onú dahodaho lẹ dín na ede’ gba. Ewọ dona tindo ojlo to onú dopo mẹ, yèdọ ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà nado gọalọna gbẹtọ lẹ nado ṣite to adà Etọn mẹ. Taidi kọdetọn de, e na mọ ‘alindọn ede tọn yí taidi ogblànnu de.’ (Jẹlemia 45:1-5) To nuyijlẹdonugo-liho, kakati nado to ‘onú dahodaho lẹ dín na mídelẹ,’ mí dona to Jehovah dín, he sọgan planmẹ jẹ ogbẹ̀ mídetiti tọn lẹ whinwhlẹngán kọ̀n.
To Osó Fugen tọn kọ̀n, hugan ponọ-zọ́nwatọ po miyọ́n-ṣitọ mẹdezejotọ wiawe po wẹ to azọ́nwa to whenuena ogbọ̀n miyọnawu tlala he to sisà sọn osó miyọnnọ lọ mẹ kọ̀n do yé ji. Yé to tintẹnpọn nado gọalọ bosọ basi hihọ́na mẹhe tin to owù mẹ lẹ. Yé taidi sunnu po yọnnu po ojlo dagbenọ he jo yedelẹ mlẹnmlẹn nado vọ́ aihọn ehe jlado lẹ. Dile mẹwhinwhàn yetọn tlẹ sọgan yin nuhe yọnwhanpẹ do sọ, “ehe gbán, yè ma sọgan hẹn jlọ” gba. (Yẹwhehodọtọ 1:15) Titonu he ko gbán ehe ma sọgan yin jijlọ gba. Be nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe wẹ e na yin nado lẹzun “họntọn aihọn tọn” gbọn tintẹnpọn nado whlẹn titonu aihọn tọn he Jiwheyẹwhe ko magbè nado desẹ lọ ya?
To Whenuena Hiẹ Ko Họ̀n, Nọla Na Ẹn
Onú dopo wẹ e yin nado họ̀n sọn titonu he tin to owù mẹ de mẹ, ṣigba onú devo pete wẹ e yin nado gbọṣi nukunpedomẹgo hihọ́-basinamẹ ‘gbẹdido blebu mẹmẹsunnu lẹ tọn mẹ.’ (1 Pita 2:17) Mì gbọ mí ni ma wọnji glesi lẹ go blo he, to whenuena yé ko sẹtẹn sọn lẹdo owù tọn lọ mẹ godo, lẹkọyi nado pọ́n ogle yetọn lẹ sẹpọ Osó Fugen tọn. Vlavo, yé tin to jejeji nado lẹkọ do gbẹzan “gbesisọ” tọn he yé ko nọ zan dai kọ̀n. Ṣigba hiẹ yọnẹn dọ nudide yetọn nado lẹkọyi yin nululu tọn. Vlavo enẹ mayin tintẹnpọn yetọn tintan nado biọ lẹdo owù tọn lọ mẹ gba. Yé sọgan ko biọ lẹdo owù tọn lọ mẹ na ojlẹ kleun de bọ nudepope ma jọ. To ojlẹ devo mẹ, yé sọgan ko nọ finẹ na ojlẹ he dite vude, podọ nudepope masọ jọ janwẹ. E yọnbasi dọ, to madẹnmẹ yé wá jẹakọ hẹ lẹdo owù tọn mẹ yìyì bo wá yin hinhẹn gboadọ nado dọngbàn to lẹdo owù tọn lọ mẹ.
Jesu Klisti dlẹnalọdo nujijọ mọnkọtọn de he na wá aimẹ to ‘opodo titonu lẹ tọn.’ E dọmọ: “Na di to azán nẹlẹ mẹ he tin to osingigọ lọ nukọn yé to dùdù bo to nùnù, bo to alọwle, bosọ to nina to alọwle mẹ, kakajẹ azán he gbè [Noa] biọ ohún mẹ. Yé masọ yọnẹn kaka osingigọ do wá, bo plọ́ yé omẹ pó yì; mọkẹdẹ wẹ wiwá Ovi gbẹtọ tọn na nọ ga.”—Matiu 24:3, 38, 39.
Doayi e go dọ Jesu donu dùdù, nùnù, po alọwiwle po go. Depope to onú enẹlẹ mẹ ma ylan to yedelẹ mẹ to nukun Jehovah tọn lẹ mẹ gba. To whelọnu lo etẹwẹ ylan? Omẹ azán Noa gbè tọn lẹ ‘ma doayinugo,’ yèdọ to gbẹzan heyin zize sinai lẹdo nuyiwa aṣa gbesisọ tọn yetọn lẹ de zan. To ojlẹ nujijọ ajiji tọn mẹ, mẹde ma dona zan gbẹzan “gbesisọ” tọn de gba. Dile hiẹ ko họ̀n sọn, kavi ko klán dewe dovo sọn, aihọn he na yin vivasudo egbehe tọn lọ mẹ, hiẹ dona hoavùn hẹ mẹwhinwhàn depope nado lẹkọyi nado yí dagbenu nudepope he sọgan yin ṣinṣinyan sọn e mẹ tọn. (1 Kọlintinu lẹ 7:31) Hiẹ sọgan penugo nado salele yì gbonu lẹdo hihọ́ gbigbọmẹ tọn mẹ bosọ lẹkọ wá mayin awugblena bọ mẹdepope ma tlẹ doayi e go. Nalete, e yọnbasi dọ enẹ na na we adọgbigbo bo nasọ dekọtọn do lilẹkọ yì aihọn lọ mẹ whladopo dogọ towe mẹ, yèdọ tlẹ dọngbàn to e mẹ vude. To madẹnmẹ walọyizan lọ sọgan wleawu dọ: “Opodo lọ ma na wá to egbehe gba.”
Podọ ga, lẹnnupọndo mọto-kùntọ atọ̀n he hẹn ogbẹ̀ yetọn bu lẹ ji dile yé to tenọpọn linlin-kàntọ lẹ po fọtodetọ lẹ po to whenuena ogbọ̀n osó miyọnawu tọn lọ sà wá odò. Mẹdelẹ to egbehe sọgan nọ dogbẹ́ hẹ mẹdevo lẹ he ko tliji nado lẹkọyi aihọn lọ mẹ lẹ. Depope he whẹwhinwhẹ́n lọ yin, e họnwun dọ yinyin kiklọ nado lẹkọyi lẹdo awugblenamẹ tọn lọ mẹ ma sọgbe hẹ owù lọ gba.
Mẹhe ji wuwujẹgbonu Osó Fugen tọn yinuwado lẹpo wẹ dasá dogbó hihọ́ tọn lọ bo lẹkọyi lẹdo owù tọn lọ mẹ. Dile etlẹ yindọ yé to nukundo dọ osó lọ na wujẹgbonu to gbèdopo, depope to yé mẹ ma lẹndọ e na yin to azán enẹ gbè gba. Gbọn ayidido ohia opodo titonu lọ tọn go dali, mẹsusu to nukundo dọ azán Jehovah tọn ni wá to ojlẹ de mẹ ṣigba e mayin to madẹnmẹ gba. Mẹdelẹ tlẹ nọ tindo numọtolanmẹ lọ dọ azán lọ ma sọgan yin “egbehe” gbede gba. Walọyizan mọnkọtọn yin owùnú na nugbo tọn.
‘Azán Jehovah tọn na wá taidi ajotọ de,’ wẹ apọsteli Pita na avase dọ. Mí dona tin to aṣeji, yèdọ “to nukundo, bosọ to mizọnmizọn ji hlan wiwá azán [Jehovah] tọn tọn,” bosọ to ‘nuhe go mí pé lẹpo wà na mí nido yin mimọ to godo mẹ matin apà podọ madowango podọ to jijọho mẹ.’ (2 Pita 3:10-14) To vasudo titonu ylankan egbehe tọn godo, aigba paladisi tọn de to Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn glọ to tenọpọn mí. Na mí ni mayin whiwhlepọn gbede nado ze mídelẹ do owù mẹ nado yì lẹdo owù tọn lọ mẹ na whẹwhinwhẹ́n depope he ayiha mítọn sọgan wleawuna wutu blo, to whenuena e yindọ azán he gbè mí dasá dogbó lọ yigodo biọ aihọn lọ mẹ sọgan yin azán Jehovah tọn.
Dín fibẹtado to omẹ Jehovah tọn lẹ mẹ bosọ gbọṣi yé dè.
[Yẹdide to weda 7]
Dín fibẹtado to omẹ Jehovah tọn lẹ mẹ bosọ gbọṣi yé dè
[Asisa Yẹdide Tọn to weda 4]
Iwasa/Sipa Press