“Ayajẹnọ Wẹ Mẹhe Nọ Hẹn Tenọgli” Yetọn Na Jehovah Go Lẹ

1, 2. (a) Nawẹ gandudu delẹ ko diọnukunsọ omẹ Jehovah tọn lẹ gbọn, amọ́ nawẹ yé yinuwa gbọn? (b) Nawẹ nukundiọsọmẹ gán dekọtọn do ayajẹ mẹ gbọn? (Sọ basi zẹẹmẹ do yẹdide he to wepa ji lọ ji.)

TO ALỌNU din, azọ́n mítọn yin aliglọnna kavi yin alọhẹndotena to otò 30 linlán mẹ lẹdo aihọn pé. To otò mọnkọ delẹ mẹ, aṣẹpatọ lẹ ko sú mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn delẹ po do gànmẹ. Owhẹ̀ tẹwẹ yé hù? To pọndohlan Jehovah tọn mẹ, yé ma wà nude yìndo. Nuhahun lọ poun wẹ yindọ yé plọn Biblu, má nuyise yetọn lẹ hẹ mẹdevo lẹ bosọ pli dopọ hẹ yisenọ hatọ yetọn lẹ. Yé ko sọ gbẹ́ nado dádo whẹho tonudidọ tọn lẹ mẹ. Mahopọnna nukundiọsọmẹ sinsinyẹn, devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn ehelẹ gbẹ́ hẹn tenọglib yetọn go bo gbọnmọ dali do mẹdezejo mlẹnmlẹn yetọn na Jehovah hia. Podọ, enẹ nọ hẹn homẹ yetọn hùn!

² Matin ayihaawe, a na ko mọ fọto Kunnudetọ adọgbotọ ehelẹ delẹ tọn bosọ doayi nukiko yẹsẹ yetọn go. Yé yin ayajẹnọ, na yé yọnẹn dọ homẹ Jehovah tọn nọ hùn dọ yé hẹn tenọgli yetọn na ewọ go wutu. (1 Otàn. 29:17a) Jesu dọmọ: “Ayajẹnọ wẹ mẹhe ko yin homẹkẹndo na dodowiwa wutu lẹ . . . Mì nọ jaya bosọ nọ gọ́ na ayajẹ, na daho wẹ ale mìtọn.”—Mat. 5:10-12.

 3. Dile Owalọ lẹ 4:19, 20 dọ do, nawẹ apọsteli lẹ yinuwa gando nukundiọsọmẹ go gbọn to owhe kanweko tintan whenu, podọ naegbọn yé do wàmọ?

³ Nuhe apọsteli lẹ doakọnna to owhe kanweko tintan whenu whenue mẹlẹ diọnukunsọ yé, na yé dọyẹwheho gando Jesu go wutu wẹ to jijọ do mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn delẹ po go to alọnu. Whlasusu wẹ whẹdatọ whẹdatẹn daho Ju lẹ tọn “dosẹ́n na yé ma nado nọ dọho to oyín Jesu tọn mẹ ba.” (Owalọ 4:18; 5:27, 28, 40) Nawẹ apọsteli lẹ yinuwa gbọn? (Hia Owalọ lẹ 4:19, 20.) Yé yọnẹn dọ mẹhe do aṣẹpipa hú omẹ enẹlẹ de ko ‘degbena yé nado dọyẹwheho na gbẹtọ lẹ, podọ nado dekunnu mlẹnmlẹn’ gando Klisti go. (Owalọ 10:42) Enẹwutu, afọzedaitọ yetọn lẹ, yèdọ Pita po Johanu po yí adọgbigbo do gblọn dọ emi na setonuna Jiwheyẹwhe kakati ni yin na whẹdatọ enẹlẹ, podọ dọ emi ma na doalọtena hodidọ gando Jesu go. Na nugbo tọn to linlẹn de mẹ, yé to kinkanse aṣẹpatọ enẹlẹ dọ ‘Be mì gboadọ bo dọ dọ gbedide mìtọn lẹ yiaga hú Jiwheyẹwhe tọn lẹ wẹ ya?’

 4. Sọgbe hẹ Owalọ lẹ 5:27-29, apajlẹ tẹwẹ apọsteli lẹ zedai na Klistiani nugbo lẹpo, podọ nawẹ mí gán wà nudopolọ gbọn?

⁴ Apọsteli lẹ ze apajlẹ dagbe de dai he Klistiani nugbo lẹpo nọ hodo kakajẹ egbehe, yèdọ nado “setonuna Jiwheyẹwhe taidi ogán kakati nido yin gbẹtọ lẹ.” (Hia Owalọ lẹ 5:27-29.) To whenue apọsteli lẹ ko yin hihò na yé hẹn tenọgli yetọn go wutu godo, yé tọ́n sọn whẹdatẹn daho Ju lẹ tọn “bo to ayajẹ na yé ko yin hihia jẹ nado yin winyando na oyín [Jesu tọn] wutu,” podọ yé zindonukọn nado to yẹwhehodọ!—Owalọ 5:40-42.

 5. Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí dona mọ gblọndo na?

⁵ Apajlẹ he apọsteli lẹ zedai fọ́n kanbiọ delẹ dote. Di apajlẹ, nawẹ nudide yetọn nado setonuna Jiwheyẹwhe kakati nido yin gbẹtọ lẹ sọgbe hẹ gbedide Owe-wiwe tọn lọ nado “yin mẹmẹglọ na aṣẹpipa daho lẹ” gbọn? (Lom. 13:1) Dile apọsteli Paulu dọ do, nawẹ mí gán “nọ setonuna gandudu lẹ po aṣẹpipa lẹ po,” ṣogan bosọ hẹn tenọgli mítọn na Jiwheyẹwhe, yèdọ Gandutọ daho hugan mítọn go gbọn?—Titu 3:1.

 6. (a) Mẹnu lẹ wẹ “aṣẹpipa daho lẹ” he yin nùdego to Lomunu lẹ 13:1 mẹ, podọ nawẹ mí dona nọ yinuwa hẹ yé gbọn? (b) Nugbo tẹwẹ gando gandutọ gbẹtọvi lẹpo go?

⁶ Hia Lomunu lẹ 13:1. To wefọ ehe mẹ, hodidọ lọ “aṣẹpipa daho lẹ” to alọdlẹndo gandutọ gbẹtọvi lẹ he tindo huhlọn do mẹdevo lẹ ji. Klistiani lẹ nọ litaina gandudu gbẹtọvi tọn ehelẹ. Gandutọ ehelẹ nọ gọalọ nado hẹn jijọho tin-to-aimẹ, nọ hẹn ẹn diun dọ mẹlẹ setonuna osẹ́n, podọ to whedelẹnu yé tlẹ nọ yiavùnlọna omẹ Jehovah tọn lẹ. (Osọ. 12:16) Enẹwutu wẹ mí do yin gbedena nado nọ na yé tòkuẹ, takuẹ, budisi po gbégbò he yé jẹna po. (Lom. 13:7) Amọ́, gandudu gbẹtọvi tọn enẹlẹ tindo aṣẹpipa, kiki na Jehovah na yé dotẹnmẹ nado tindo e wutu. Jesu hẹn nunọwhinnusẹ́n enẹ họnwun to whenue Ayimatẹngán Lomu tọn lọ Pọntiu Pilati kanhose e. Whenue Pilati donù aṣẹpipa he e tindo vlavo nado pò Jesu dogbẹ̀ kavi nado hù i go, Jesu gblọnna ẹn dọmọ: “Hiẹ ma na ko tindo aṣẹ de do ji e eyin e ma ko yin nina we sọn aga.” (Joh. 19:11) Dile e yindo to whẹho Pilati tọn mẹ, aṣẹpipa he gandutọ gbẹtọvi lẹ po tònudọtọ lẹpo po tindo to egbehe tindo dogbó.

 7. Ninọmẹ tẹlẹ mẹ wẹ mí ma dona nọ litaina gandutọ gbẹtọvi lẹ te, podọ etẹwẹ yé dona nọ flin?

⁷ Klistiani lẹ nọ litaina gandudu gbẹtọvi tọn lẹ eyin osẹ́n yetọn lẹ ma jẹagọdo osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Amọ́, mí ma gán setonuna gbẹtọvi lẹ, eyin yé biọ nuhe Jiwheyẹwhe jẹagọdo kavi eyin yé jẹagọdo nuhe Jiwheyẹwhe biọ. Di apajlẹ, yé gán biọ dọ jọja sunnu lẹ ni funawhàn na otò yetọn.c Kavi yé gán dosẹ́n gando Biblu po owe sinai do Biblu ji mítọn lẹ po go bosọ gbẹ́ dọ mí ma dona dọyẹwheho kavi basi sinsẹ̀n to pọmẹ. Eyin gandutọ lẹ ṣì aṣẹpipa yetọn zan, bo dohomẹkẹn devi Klisti tọn lẹ, Jiwheyẹwhe wẹ yé na dogbè na. Jehovah to mimọ!—Yẹwh. 5:8.

 8. Vogbingbọn tẹwẹ to hogbe lọ lẹ “daho” po “daho hugan” po ṣẹnṣẹn, podọ naegbọn enẹ do yin whẹho titengbe de?

⁸ Hogbe lọ “daho” zẹẹmẹdo “he pọnte, klohu, yiaga hú.” Amọ́, e ma zẹẹmẹdo dehe yin “dagbe hugan, klohugan, yiaga hugan.” Zẹẹmẹ hogbe devo tọn wẹ ehe yin, enẹ wẹ “daho hugan.” Dile etlẹ yindọ gandudu gbẹtọvi tọn lẹ yin alọdlẹndo taidi “aṣẹpipa daho lẹ,” aṣẹpipa devo tin he yiaga hugan yemẹpo, enẹ wẹ aṣẹpipa daho hugan lọ. To Biblu mẹ, whla ẹnẹ wẹ Jehovah Jiwheyẹwhe yin alọdlẹndo taidi “Gigogán lọ.”—Dan. 7:18, 22, 25, 27.

 9. Etẹwẹ yẹwhegán Daniẹli mọ to numimọ lẹ mẹ?

⁹ Yẹwhegán Daniẹli mọ numimọ delẹ he dohia hezeheze dọ Jehovah yiaga hugan aṣẹpipa devo lẹpo. Jẹnukọn whẹ́, Daniẹli mọ gbekanlin daho ẹnẹ he nọtena huhlọn aihọn tọn he ko wayi lẹ po egbezangbe tọn po—yèdọ Babilọni, Mẹdo-Pẹlsia, Glẹki, Lomu gọna huhlọn aihọn tọn Anglo-Amérique. (Dan. 7:1-3, 17) Enẹgodo, Daniẹli mọ Jehovah Jiwheyẹwhe to aisinsin to ofìn ji to whẹdatẹn olọn tọn mẹ. (Dan. 7:9, 10) Nuhe yẹwhegán nugbonọ ehe mọ bọdego dona yin avase de na gandutọ lẹ to egbehe.

10. Sọgbe hẹ Daniẹli 7:13, 14, 27, mẹnu lẹ wẹ Jehovah ze gandudu aigba tọn do alọmẹ na, podọ etẹwẹ ehe dohia gando Ewọ go?

¹⁰ Hia Daniẹli 7:13, 14, 27. Jiwheyẹwhe yí aṣẹpipa po huhlọn lẹpo po sọn gandudu gbẹtọvi tọn lẹ si bo ze e do alọmẹ na mẹdevo lẹ he tindo jlọjẹ hugan bosọ dohuhlọn hú yé. Mẹnu lẹ wẹ? Na “mẹhe taidi visunnu gbẹtọ tọn de,” yèdọ Jesu Klisti po “omẹ wiwe Gigogán lọ tọn lẹ” po, enẹ wẹ gbẹtọ 144000 lẹ he na dugán “kakadoi podọ doidoi.” (Dan. 7:18) Na nugbo tọn, Jehovah wẹ “Gigogán lọ,” na ewọ ṣo wẹ do aṣẹpipa nado ze afọdide mọnkọ wutu.

11. Nudevo tẹwẹ Daniẹli dọ he dohia dọ Jehovah wẹ do huhlọn hugan do akọta lẹpo ji?

¹¹ Nujijọ he Daniẹli mọ to numimọ mẹ sọgbe hẹ nuhe e ko dọ wayi de. Daniẹli dọmọ: “Jiwheyẹwhe olọn tọn,” “nọ de ahọlu lẹ sẹ̀ bo nọ do ahọlu lẹ ai.” E sọ wlan dọ: “Gigogán lọ wẹ Gandutọ to ahọluduta gbẹtọvi lẹ tọn mẹ bo nọ ze e na mẹdepope he jlo e.” (Dan. 2:19-21; 4:17) Be e ko jọ pọ́n bọ Jehovah de gandutọ delẹ sẹ̀ kavi ze delẹ do gánzinpo ji ya? Gbau!

12. Na apajlẹ lehe Jehovah de ahọlu delẹ sọn gánzinpo ji to hohowhenu do tọn. (Pọ́n yẹdide lọ.)

¹² Jehovah ko dohia hezeheze dọ emi wẹ tindo huhlọn hugan do “aṣẹpipa daho lẹ” ji. Lẹnnupọndo apajlẹ atọ̀n delẹ ji. Falo Egipti tọn hẹn omẹ Jehovah tọn lẹ do kanlinmọgbenu bo gbẹ́ whlasusu nado tún yé dote. Amọ́, Jiwheyẹwhe tún yé dote bo siọ Falo do Ohù Vẹẹ mẹ. (Eks. 14:26-28; Salm. 136:15) Ahọlu Bẹlṣazali Babilọni tọn basi hùnwhẹ de bo “ze [ede] daga sọta Oklunọ olọn tọn” bosọ “na pipà yẹwhe sika po fataka po tọn” lẹ kakati ni yin Jehovah. (Dan. 5:22, 23) Amọ́, Jiwheyẹwhe dowinyan dawe goyitọ enẹ. “To ozán enẹ mẹ pẹẹ,” Bẹlṣazali yin hùhù bọ ahọluduta etọn yin zizedo alọmẹ na Medianu po Pẹlsianu lẹ po. (Dan. 5:28, 30, 31) Ahọlu Hẹlọdi Aglipa I Palestine tọn degbè bọ apọsteli Jakọbu yin hùhù, enẹgodo, e sú apọsteli Pita do gànpamẹ po linlẹn lọ po nado hù ewọ lọsu. Amọ́, Jehovah glọnalina Hẹlọdi ma nado jẹ lẹndai etọn kọ̀n. “Angẹli Jehovah tọn linú in,” bọ e kú.—Owalọ 12:1-5, 21-23.

13. Na apajlẹ lehe Jehovah gbawhàn bẹplidopọ gandutọ voovo lẹ tọn do tọn.

¹³ Jehovah sọ do nupojipetọ-yinyin etọn hia sọta bẹplidopọ ahọlu lẹ tọn voovo lẹ. E hoavùn na Islaeli bo gọalọna yé nado gbawhàn bẹplidopọ ahọlu Kenaninu 31 tọn, podọ nado gọ̀ adà Aigba Pagbe tọn lọ tọn lẹ yí. (Jọṣ. 11:4-6, 20; 12:1, 7, 24) Jehovah sọ na awhàngbigba mlẹnmlẹn Islaelivi lẹ do Ahọlu Bẹni-hadadi po gandutọ Silianu 32 devo he wá nado funawhàn sọta yé lẹ po ji.—1 Ahọ. 20:1, 26-29.

14, 15. (a) Etẹwẹ Ahọlu Nẹbukadnẹzali po Daliusi po dọ gando nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn go? (b) Etẹwẹ salmu-kantọ lọ dọ gando Jehovah po akọta Etọn po go?

¹⁴ Whlasusu wẹ Jehovah ko dohia dọ emi wẹ yin Gigogán lọ! Whenue Ahọlu Nẹbukadnẹzali Babilọni tọn yí nùgo gando ‘huhlọn, nugopipe etọn titi, po gigo kiklo-yinyin etọn po’ go, kakati nado yí whiwhẹ do kẹalọyi dọ Jehovah wẹ Mẹlọ he jẹna pipà, Jiwheyẹwhe do e alẹ. To whenue Nẹbukadnẹzali ko gọjẹ gángán godo, e “pà Gigogán lọ” bo kẹalọyi dọ “gandudu madopodo wẹ gandudu [Jehovah tọn].” E yidogọ dọ: “Mẹdepope ma  . . . tin he sọgan glọnalina ẹn.” (Dan. 4:30, 33-35) To whenue tenọgli Daniẹli tọn na Jiwheyẹwhe yin whiwhlepọn bọ Jehovah whlẹn ẹn sọn kinnikinni dòmẹ godo, Ahọlu Daliusi degbè dọmọ: “Gbẹtọ lẹ dona nọ dibu to Jiwheyẹwhe Daniẹli tọn nukọn. Na ewọ wẹ Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ lọ bosọ tin kakadoi. Ahọluduta etọn ma na yin vivasudo gbede podọ gandudu madopodo de wẹ nupojipetọ-yinyin etọn.”—Dan. 6:7-10, 19-22, 26, 27, Odò.

¹⁵ Salmu-kantọ lọ dọ dọ: “Jehovah ko hẹn ayiha gigẹdẹ akọta lẹ tọn zun ovọ́; Ewọ ko hẹn tito gbẹtọ lẹ tọn gble.” E yidogọ dọ: “Ayajẹnọ wẹ akọta lọ he Jiwheyẹwhe etọn yin Jehovah, yèdọ mẹhe ewọ ko de taidi nutindo etọn titi lẹ.” (Salm. 33:10, 12) Na nugbo tọn, whẹwhinwhẹ́n dagbe de niyẹn nado hẹn tenọgli mítọn na Jehovah go!

16. Nujikudo tẹwẹ mí gán do gando “nukunbibia daho” lọ go, podọ etẹwutu? (Pọ́n yẹdide lọ.)

¹⁶ Mí ko hianu gando nuhe Jehovah wà to hohowhenu lẹ go. Todin, etẹwẹ mí gán donukun to sọgodo he to yakẹ lọ? Mí gán kudeji dọ Jehovah na wá alọgọ na devizọnwatọ nugbonọ etọn lẹ to “nukunbibia daho” he ja lọ whenu. (Mat. 24:21; Dan. 12:1) E na wà ehe to whenue bẹplidopọ akọta lẹ tọn he yin yinyọnẹn taidi Gọgi Magọgi tọn na yangbé mẹhe yin nugbonọ na Jehovah lẹ tọn po kanyinylan po lẹdo aihọn pé. Eyin bẹplidopọ ehe tlẹ bẹ otò 193 he to Plidopọ Akọta lẹ tọn mẹ lẹpo hẹn, yé ma na pé nude go sọta Gigogán lọ po awhànpa olọn tọn etọn lẹ po! Jehovah dopà dọ: “Na nugbo tọn, yẹn na pagigona dee bo klan dee do wiwe bo nasọ hẹn dee zun yinyọnẹn to nukun akọta susu lẹ tọn mẹ; yé nasọ yọnẹn dọ yẹn wẹ Jehovah.”—Ezek. 38:14-16, 23; Salm. 46:10.

17. Sọgodo tẹwẹ Biblu dọ dọdai etọn gando ahọlu aigba ji tọn lẹ po mẹhe hẹn tenọgli yetọn na Jehovah go lẹ po go?

¹⁷ Mẹgbeyinyan Gọgi tọn na dekọtọn do awhàn godo tọn Jehovah tọn mẹ to Amagẹdọni, whenue e na và “ahọlu aigba fininọ lẹpo tọn lẹ” sudo. (Osọ. 16:14, 16; 19:19-21) To vogbingbọn mẹ, “nugbonọ lẹ kẹdẹ wẹ na nọ aigba ji, podọ mẹhe nọ hẹn tenọgli go lẹ wẹ na gbọṣi e ji.”—Howh. 2:21, Odò.

18. Etẹwẹ Klistiani nugbo susu ko desọn ojlo mẹ bo wà, podọ etẹwutu? (Daniẹli 3:28)

¹⁸ To owhe kanweko susu lẹ gblamẹ, Klistiani nugbo susu lẹ ko ze mẹdekannujẹ yetọn etlẹ yin ogbẹ̀ yetọn do owù mẹ, na yé yiwanna Jehovah taidi Gandutọ Nupojipetọ yetọn wutu. Yé yin tenọgligo-hẹntọ lẹ bo tindo gbemima dopolọ taidi Heblu atọ̀n he sin ogbẹ̀ yin whinwhlẹn sọn zòhọ miyọ́n tọn lọ mẹ, na yé hẹn nugbonọ-yinyin yetọn na Gigogán lọ go wutu.—Hia Daniẹli 3:28.

19. Dodonu tẹ ji wẹ Jehovah na dawhẹna omẹ etọn lẹ te, podọ etẹwẹ enẹ na biọ to mí si todin?

¹⁹ Salmu-kàntọ lọ Davidi wlan gando nujọnu-yinyin tenọgligo-hinhẹn na Jiwheyẹwhe tọn go dọmọ: “Jehovah na dawhẹna gbẹtọ lẹ. Jehovah E, dawhẹna mi sọgbe hẹ dodowiwa ṣie, podọ sọgbe hẹ tenọgli ṣie.” (Salm. 7:8) Davidi sọ dọmọ: “Na tenọgli po dodowiwa po ni basi hihọ́na mi.” (Salm. 25:21) Aliho gbẹninọ tọn dagbe hugan lọ wẹ nado to nugbonọ yin na Jehovah zọnmii, eyin etlẹ to kínni bo to kanna! To whenẹnu, mí na do numọtolanmẹ dopolọ taidi salmu-kàntọ lọ he dọmọ: “Ayajẹnọ wẹ mẹhe nọ hẹn tenọgli go . . . lẹ, yèdọ mẹhe nọ zinzọnlin sọgbe hẹ osẹ́n Jehovah tọn lẹ.”—Salm. 119:1, Odò.