‘Mì Nọ to Alihọ́’
“Enẹwutu mì [nọ to alihọ́, NW ]: na mì ma yọ́n azán he gbè Oklunọ mìtọn ja.”—MATIU 24:42.
1. Numọtolanmẹ tẹwẹ mẹhe ko to devizọnwa hlan Jehovah na whenu dindẹn lẹ tindo gando owhe susu sinsẹ̀nzọn klandowiwe tọn yetọn go? Na apajlẹ dopo.
SUSU devizọnwatọ whenu dindẹn tọn Jehovah tọn lẹ wẹ plọn nugbo lọ to whenuena yé yin jọja sunnu po yọnnu lẹ po. Taidi ajọwatọ he mọ paali akuẹgegenu tọn bosọ sà nuhe e tindo lẹpo nado sọgan họ̀ ẹ, nuplọntọ Biblu tọn he to jejeji enẹlẹ mọ́n yedelẹ bosọ klan gbẹzan yetọn lẹ do wiwe hlan Jehovah. (Matiu 13:45, 46; Malku 8:34) Numọtolanmẹ tẹwẹ yé tindo dogbọn teninọ dẹn hugan lehe yé sọgan ko donukun etọn do nado sọgan mọ hẹndi lẹndai Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn gando aigba go dali? E ma vẹ́ na yé gba! Yé kọngbedopọ hẹ Mẹmẹsunnu A. H. Macmillan, mẹhe to diblayi owhe 60 sinsẹ̀nzọn klandowiwe tọn hlan Jiwheyẹwhe godo, dọmọ: “Yẹn ko magbe hugan gbede pọ́n tọn nado to nukọnzindo to yise ṣie mẹ. E ko hẹn gbẹninọ bọawu na mi. E gbẹsọ to alọgọna mi nado pannukọn sọgodo ma dibu.”
2. (a) Ayinamẹ he wá do ganmẹ tẹwẹ Jesu na hodotọ etọn lẹ? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?
2 Etẹwẹ dogbọn hiẹ dali? Mahopọnna owhe towe, lẹnnupọndo ohó Jesu tọn lẹ ji dọmọ: “Enẹwutu mì [nọ to alihọ́]: na mì ma yọ́n azán he gbè Oklunọ mìtọn ja.” (Matiu 24:42) Hodidọ tlọlọ enẹ bẹ nugbo he dolido taun de hẹn. Mí ma yọ́n azán he gbè Oklunọ na wá nado hẹn whẹdida ṣẹ do titonu ylankan ehe ji gba, podọ e ma yin dandan na mí nado yọnẹn gba. Ṣigba mí dona to gbẹnọ to aliho de mẹ bọ to whenuena e na wá, e ma na vẹ́ na mí gba. Gando ehe go, apajlẹ tẹlẹ wẹ mí mọ to Biblu mẹ he na gọalọna mí nado to alihọ́? Nawẹ Jesu basi dohia nuhudo ehe tọn gbọn? Podọ kunnudenu tẹwẹ mí tindo to egbehe he dohia dọ mí to gbẹnọ to azán godo tọn aihọn jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn ehe mẹ?
Apajlẹ Avase Tọn De
3. Nawẹ gbẹtọ susu lẹ to egbehe taidi azán Noa gbè tọn lẹ tọn gbọn?
3 To whẹho susu lẹ mẹ, gbẹtọ lẹ to egbehe taidi sunnu lẹ po yọnnu lẹ po he nọgbẹ̀ to azán Noa tọn gbè. To ojlẹ enẹ mẹ aigba gọ́ na danuwiwa, podọ ayilinlẹn ahun gbẹtọ tọn yin “oylan dodo . . . to whepoponu.” (Gẹnẹsisi 6:5) Omẹ suhugan lẹ wẹ ylọn yedelẹ do whẹho egbesọegbesọ gbẹzan tọn lẹ mẹ. Nalete, whẹpo e do hẹn Singigọ daho lọ wá, Jehovah na dotẹnmẹ hundote gbẹtọ lẹ nado lẹnvọjọ. E deazọnna Noa nado dọyẹwheho, podọ Noa setonu—bo wà sinsẹ̀nzọn taidi “yẹwhehodọtọ dodo tọn” vlavo na owhe 40 kavi 50 kavi humọ. (2 Pita 2:5) Etomọṣo, gbẹtọ lẹ gbẹ́ owẹ̀n avase Noa tọn dai. Yé ma to alihọ́ gba. Enẹwutu, to godo mẹ Noa po whẹndo etọn po kẹdẹ wẹ lùn whẹdida hinhẹnṣẹ Jehovah tọn tọ́n.—Matiu 24:37-39.
4. To linlẹn tẹmẹ wẹ lizọnyizọn Noa tọn sọgan yin yiylọdọ kọdetọn dagbe tọn te, podọ nawẹ onú dopolọ sọgan yin didọ gando azọ́n yẹwhehodidọ tọn towe go gbọn?
4 Be lizọnyizọn Noa tọn tindo kọdetọn dagbe ya? Ma wá tadona lọ kọ̀n gbọn sọha kleun he yigbe tọn dali blo. Na taun tọn, yẹwhehodidọ Noa tọn hẹn lẹndai etọn di mahopọnna gbeyiyi lọ. Etẹwutu? Na e na gbẹtọ lẹ dotẹnmẹ hundote susugege nado de vlavo yé na sẹ̀n Jehovah kavi lala. Etẹwẹ dogbọn aigba-denamẹ he ji hiẹ nọ dọyẹwheho te dali? Eyin gbeyiyi dagbe vude wẹ tlẹ tin, hiẹ to kọdetọn dagbe susu tindo. Etẹwutu? Na gbọn yẹwhehodidọ dali, hiẹ to avase Jiwheyẹwhe tọn lá, podọ gbọnmọ dali hiẹ to azọ́ndenamẹ he Jesu na hodotọ etọn lẹ hẹndi.—Matiu 24:14; 28:19, 20.
Yẹwhegán Jiwheyẹwhe Tọn lẹ Gbigbẹdai
5. (a) Ninọmẹ tẹlẹ wẹ gbayipe to Juda to azán Habbakuk tọn gbè, podọ nawẹ gbẹtọ lẹ yigbe na owẹ̀n dọdai tọn etọn gbọn? (b) Nawẹ omẹ Juda tọn lẹ do kanyinylan hia sọta yẹwhegán Jehovah tọn lẹ gbọn?
5 Owhe kanweko susu to Singigọ lọ godo, ahọluduta Juda tọn pannukọn ninọmẹ sinsinyẹn whẹho lẹ tọn de. Boṣiọ-sinsẹ̀n, whẹdida mawadodo, kọgbidinamẹ, podọ hlọnhuhu tlẹ gbayipe. Jehovah fọ́n Habbakuk dote nado na avase gbẹtọ lẹ dọ eyin yé ma lẹnvọjọ, nugbajẹmẹji na wá yé ji sọn alọ Kaldeanu lẹ, kavi Babilọninu lẹ tọn mẹ. (Habbakuk 1:5-7) Ṣigba gbẹtọ lẹ gbẹ́ nado dotoai. Vlavo yé lẹnnupọn dọ, ‘Etẹ, na nuhe hugan owhe kanweko dopo die wayi, yẹwhegán Isaia lá avase mọnkọtọn, ṣigba nudepope ma ko jọ gba!’ (Isaia 39:6, 7) E mayin dọ susu nukọntọ Juda tọn lẹ yin vọdonanutọ hlan wẹndomẹ lọ kẹdẹ wẹ gba ṣigba sọ yin kanylantọ hlan wẹnsagun lẹ. To nujijọ dopo whenu, yé tẹnpọn nado hù yẹwhegán Jẹlemia, podọ yé na ko wàmọ eyin Ahikami ma dádemẹ. Na yinyin homẹhẹngblena gbọn owẹ̀n dọdai tọn devo dali wutu, Ahọlu Jehọiakimi hù yẹwhegán Ulia.—Jẹlemia 26:21-24.
6. Nawẹ Jehovah hẹn Habbakuk lodo gbọn?
6 Wẹndomẹ Habbakuk tọn biọ adọgbigbo dopolọ, podọ e masọ yin alọkẹyi taidi enẹ heyin Jẹlemia tọn, mẹhe yin gbigbọdo sọn olọn mẹ wá nado dọ dọdai vọjijẹ owhe-70 Juda tọn. (Jẹlemia 25:8-11) Enẹwutu, mí sọgan mọnukunnujẹ ayimajai Habbakuk tọn mẹ dile e dawhá jẹgbonu dọmọ: “OKLUNỌ E, nawẹ yẹn na dawhá dẹnsọ, bọ hiẹ ma na sè? Yẹn dawhá tọ́n hlan we sọn [danuwiwa, NW] mẹ, bọ hiẹ ma na whlẹngán gba.” (Habbakuk 1:2) Jehovah gbọn awuvẹmẹ dali na gblọndo Habbakuk po ohó yise-hẹnlodo tọn ehelẹ po dọmọ: “Numimọ lọ gbẹ́ sọ tin na ojlẹ dide lọ, podọ e to unklẹn hlan opodo lọ dali, bo ma na dolalo: yin e tlẹ dọngbàn, nọtepọn ẹn; na e ma na nọma wá wutu, e ma na gọ̀n gba.” (Habbakuk 2:3) Enẹwutu Jehovah tindo “ojlẹ dide” de nado hẹn whẹdida mawadodo tọn po kọgbidinamẹ po wá opodo. Eyin e taidi nuhe to gbàndọn, Habbakuk ma dona gbọjọ gba, mọjanwẹ e ma dona dèkanpò gba. Kakatimọ, e dona tin to ‘nukundido mẹ,’ bo na to gbẹnọ egbesọegbesọ po linlẹn niyaniya-yinyin tọn de po. Azán Jehovah tọn ma na gbọwhenu gba!
7. Naegbọn vasudo devo yin awuwlena na Jelusalẹm to owhe kanweko tintan W.M. tọn mẹ?
7 Nudi owhe 20 to whenuena Jehovah dọho hlan Habbakuk godo, tòdaho tatọ-tònọ Juda tọn, Jelusalẹm, yin vivasudo. E yin vivọgbá to godo mẹ, podọ susu oylan he hẹn ayimajai wá na Habbakuk tọn lẹ yin vivọjlado. Etomọṣo, to owhe kanweko tintan W.M. tòdaho lọ yin hiadogona whladopo dogọ na vasudo na nugbonọ-mayin tòmẹnu etọn lẹ tọn wutu. Po lẹblanu po, Jehovah basi tito na ahunjijlọnọ lẹ nado lùntọ́n. To ojlẹ ehe mẹ, e ma yí yẹwhegán devo depope zan hugan Jesu Klisti nado dó owẹ̀n lọ. To owhe 33 W.M., Jesu dọna hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Whenuena mìwlẹ mọ yè yí awhàn lẹdo Jelusalẹm, whenẹnu mì ni yọnẹn dọ ovọjẹ etọn sẹpọ. Whenẹnu mì gbọ mẹhe tin to Judé lẹ ni họ̀n yì osó lẹ ji.”—Luku 21:20, 21.
8. (a) Etẹwẹ sọgan ko jọ do Klistiani delẹ go dile ojlẹ to jujuyi to okú Jesu tọn godo? (b) Nawẹ ohó dọdai tọn Jesu tọn lẹ gando Jelusalẹm go mọ hẹndi yí gbọn?
8 Dile owhe lẹ to jujuyi, Klistiani delẹ to Jelusalẹm sọgan yin pipaṣa gando whenuena dọdai Jesu tọn na wá mọ hẹndi yí go. Hú popolẹpo, gbadopọnna avọ́sinsan he delẹ to yé mẹ ko basi po nujikudo po. Vlavo yé ko gbẹ́ nuzedonukọnnamẹ ajọwiwa tọn he dọnmẹdogo lẹ dai na gbemima yetọn nado to alihọ́ wutu. Dile ojlẹ to jujuyi, be yé hòkọ̀ wẹ ya? Be yé wá tadona lọ kọ̀n dọ yé to whenu yetọn hẹngu, bo lẹnnupọn dọ ohó Jesu tọn lẹ gando whẹndo sọgodo tọn go, e ma yin yetọn gba wẹ ya? To owhe 66 W.M., dọdai Jesu tọn jẹ hẹndi mọyi ji to whenuena awhànpa Lomu tọn lẹ lẹdo Jelusalẹm pé. Yé mẹhe to alihọ́ lẹ doayi ohia lọ go, bo họnyi sọn tòdaho lọ mẹ, bo dapana numimọ vọjijẹ Jelusalẹm tọn tintindo.
Yẹdidena Nuhudo Alihihọ́ Tọn
9, 10. (a) Nawẹ hiẹ sọgan basi bladopọ oló Jesu tọn heyin afanumẹ lẹ he nọtepọn ogán yetọn nado lẹkọ sọn alọwle etọn tọn gbọn? (b) Naegbọn teninọ pọ́n ogán yetọn sọgan ko yin awusinyẹnnamẹnu na afanumẹ lọ lẹ? (c) Naegbọn e do yin alemọyinu na afanumẹ lọ lẹ nado whesọ?
9 To nùzinzindo nuhudo lọ ji nado to alihọ́ mẹ, Jesu yí devi etọn lẹ jlẹdo afanumẹ lẹ go he to tenọpọn ogán yetọn nado lẹkọ sọn alọwle etọn. Yé yọnẹn dọ e na lẹkọ to ozán taun de mẹ—ṣigba to ogàn tẹ mẹ? To zanhihọ́ tintan mẹ wẹ ya? Awetọ mẹ wẹ ya? Atọ̀ntọ mẹ wẹ ya? Yé ma yọnẹn gba. Jesu dọmọ: “Eyin [ogán lọ] wá to zanhihọ́ awetọ mẹ, podọ eyin e yin to atọ̀ntọ mẹ bo mọ yé domọ [to alihọ́], donanọ wẹ devi nẹlẹ yin.” (Luku 12:35-38) Saa lẹnnupọndo nukundido afanumẹ ehelẹ tọn ji. Nudidọ lẹpo, oyẹ heyin mimọ hlan lẹpo na hẹn nukundido yetọn jideji: ‘Be ehe sọgan yin ogán mítọn wẹ ya?’
10 Etẹwẹ eyin ogán lọ wá to zanhihọ́ awetọ mẹ, ehe dlẹnkan sọn nudi ogàn ṣinẹnẹ mẹ kakajẹ zangbodawe mẹ? Be afanumẹ lẹpo, gọna dehe ko wazọ́n sinsinyẹn sọn afọnnu fuu lẹ, na tin to aṣeji nado dọnudo e, kavi mẹdelẹ na ko damlọn wẹ ya? Etẹwẹ eyin ogán lọ lẹkọ to zanhihọ́ atọ̀ntọ mẹ—yèdọ sọn zangbodawe mẹ kakajẹ nudi ogàn atọ̀n afọnnu tọn mẹ? Be delẹ to afanumẹ lọ lẹ mẹ na ko gbọjọ, bo na tlẹ ko duadi na e taidi dọ ogán yetọn dọngbàn wutu wẹ ya?a Mẹhe yin mimọ nado to alihọ́ to whenuena ogán lọ gọ̀ lẹ kẹdẹ wẹ na yin lilá di ayajẹnọ. Ohó Howhinwhẹn lẹ 13:12 tọn lẹ na taun tọn gando yé go dọmọ: “Todido susu hẹn ayiha jẹazọ̀n: ṣigba whenuena ojlo wá, atin ogbẹ̀ tọn de wẹ.”
11. Nawẹ odẹ̀ sọgan gọalọna mí nado to alihọ́ gbọn?
11 To ojlẹ he taidi gbàndindọn tọn mẹ, etẹwẹ na gọalọna hodotọ Jesu tọn lẹ nado to alihọ́? To whenuena e tin to jipa Gẹtsemani tọn mẹ ojlẹ vude jẹnukọnna wiwle etọn, Jesu dọna atọ̀n to apọsteli etọn lẹ mẹ dọmọ: “Mì nọ họ́ali, bosọ nọ hodẹ̀, na mì ma nado biọ whlepọn mẹ.” (Matiu 26:41) Owhe susu lẹ to godo mẹ, Pita, he tin to nujijọ enẹ tẹnmẹ, na ayinamẹ dopolọ Klistiani hatọ lẹ. E wlan dọmọ: “Opodo onú popo tọn to sisẹpọ; enẹwutu mì yin huwhẹnọ, bosọ nọ họ́ mìde hlan odẹ̀.” (1 Pita 4:7) E họnwun dọ, odẹ̀ vẹkuvẹku dona yin apadewhe nuwiwa egbesọegbesọ Klistiani tọn mítọn. Na nugbo tọn, mí dona to Jehovah vẹ̀ zọnmii nado gọalọna mí nado to alihọ́.—Lomunu lẹ 12:12; 1 Tẹsalonikanu lẹ 5:17.
12. Vogbingbọn tẹwẹ tin to azán pipàdọ po alihihọ́ po ṣẹnṣẹn?
12 Doayi e go dọ Pita sọ dọmọ: “Opodo onú popo tọn to sisẹpọ.” Nawẹ e sẹpọ sọ? Aliho depope matin na gbẹtọvi lẹ nado dlẹnalọdo azán po ganmẹ taun lọ po gba. (Matiu 24:36) Ṣigba vogbingbọn de tin to azán lọ pipàdọ, he Biblu ma na tuli etọn, po tintin to nukundido mẹ na opodo lọ, he e na tuli etọn po ṣẹnṣẹn. (Yijlẹdo 2 Timoti 4:3, 4; Titu 3:9 go.) Aliho dopo tẹmẹ wẹ mí sọgan tin to nukundido mẹ na opodo lọ te? Gbọn ayidonugo pẹkipẹki nina hlan kunnudenu lọ dọ opodo lọ ko sẹpọ dali wẹ. Enẹwutu mì gbọ mí ni gbadopọnna kunnudenu debọdo-dego ṣidopo he dohia dọ mí to gbẹnọ to azán godo tọn aihọn jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn ehe mẹ.
Kunnudenu He Dutomẹji Debọdo-Dego Ṣidopo Lẹ
13. Nawẹ dọdai Paulu tọn heyin kinkandai to 2 Timoti weta 3 mẹ yinuwado jiwe dọ mí to gbẹnọ to ‘azán godo tọn lẹ’ mẹ gbọn?
13 Tintan, mí mọ hẹndi dọdai apọsteli Paulu tọn gando ‘azán godo tọn lẹ’ go hezeheze. Paulu wlan dọmọ: “To azán lẹ godo ojlẹ awusinyẹn tọn lẹ na wá. Na gbẹtọ lẹ na lẹzun owanyi na yéde tọ́, nukunkẹnnọ, awagundotọ, saklanọ, nùzantọ, tolivẹtọ do mẹjitọ go, mayọndagbenọ, mawenọ, matin owanyi hẹnnumẹ tọn, alẹdatọ, mẹslẹtọ, awumajainanọ, kanylantọ, vivlẹtọ mẹdagbe lẹ tọn, ajannọ, tasinyẹntọ, goyitọ, wanyina aṣọ hú Jiwheyẹwhe tọ́; yé tindo ohia jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn, ṣigba yé mọ́n huhlọn etọn: omẹ mọtọn hunkọ lẹ dè wẹ hiẹ ni joagọ sọn. Ṣigba mẹylankan lẹ, po mẹklọtọ lẹ po na to yinylan yì nukọn, yé na to mẹklọ, yè nasọ to yé klọ.” (2 Timoti 3:1-5, 13) Be mí ma mọ dọdai ehe to hẹndi mọyi to azán mítọn gbè ya? Mẹhe nọ gbẹ́ nuhe yin nugbo dai lẹ kẹdẹ wẹ sọgan jẹagọdo e!b
14. Nawẹ ohó Osọhia 12:9 tọn lẹ gando Lẹgba go to yinyin hinhẹndi to egbehe gbọn, podọ etẹwẹ na jọ do ewọ go to madẹnmẹ?
14 Awetọ, mí mọ nuyiwadomẹji yinyan Satani po aovi etọn lẹ po sọn olọn mẹ tọn, to hẹndi Osọhia 12:9 tọn mẹ. To finẹ, mí hia dọmọ: “Yé sọ yàn dlagọni daho lọ jẹgbonu, odàn hoho lọ, he yè nọ ylọ Lẹgba, podọ Satani, he nọ to aihọn lẹpo klọ: yè yàn ẹn dlan aigba ji, bosọ yàn angẹli etọn lẹ jẹgbonu po e po.” Ehe ko dekọtọn do dindọn daho mẹ na aigba. Na nugbo tọn, dindọn susu ko tin na gbẹtọvi lẹ, na titengbe tọn sọn 1914 gbọ́n. Ṣigba dọdai he tin to Osọhia mẹ yidogọ dọ whenuena Lẹgba yin yinyan dlan aigba ji, e yọnẹn dọ “whenu gli de wẹ e tindo.” (Osọhia 12:12) To ojlẹ ehe whenu, Satani tọ́n-awhàn hodotọ yiamisisadode Klisti tọn lẹ. (Osọhia 12:17) Na taun tọn mí ko mọ nugandomẹgo mẹgbeyinyan etọn tọn to ojlẹ mítọn mẹ.c Ṣigba, to madẹnmẹ, Satani na yin zizedo odò mapote mẹ na ‘ewọ ni ma do klọ akọta lẹ ba blo.’—Osọhia 20:1-3.
15. Nawẹ Osọhia 17:9-11 wleawuna kunnudenu dọ mí to gbẹnọ to ojlẹ opodo tọn lọ mẹ gbọn?
15 Atọ̀ntọ, mí to gbẹnọ to ojlẹ “ahọlu” ṣinatọ̀ntọ po godo tọn po heyin nùdego to dọdai heyin kinkandai to Osọhia 17:9-11 tọn mẹ. Apọsteli Johanu donu ahọlu ṣinawe go tofi, he nọtena huhlọn aihọn tọn ṣinawe lẹ—Egipti, Assilia, Babilọni, Mẹdo-Pẹlsia, Glẹki, Lomu, po Anglo-Amérique heyin huhlọn aihọn tọn awe-to-pọ lọ po. E sọ mọ ‘ahọlu ṣinatọ̀ntọ’ he ‘tọ́n sọn ṣinawe lẹ mẹ.’ Ahọlu ṣinatọ̀ntọ ehe—yèdọ godo tọn he Johanu mọ to numimọ mẹ—he nọtena Plidopọ Akọta lẹ tọn todin. Johanu dọ dọ ahọlu ṣinatọ̀ntọ ehe “jei dindọn mẹ,” to ehe godo, ahọlu aigba ji tọn depope mayin nùdego dogọ ba.d
16. Nawẹ nugbo lẹ to hẹndi odlọ boṣiọ Nẹbukadnẹzali tọn mẹ dohia dọ mí to gbẹnọ to azán godo tọn lẹ mẹ gbọn?
16 Ẹnẹtọ, mí to gbẹnọ to ojlẹ heyin tenọna gbọn afọ boṣiọ odlọ Nẹbukadnẹzali tọn mẹ tọn dali. Yẹwhegán Daniẹli detana odlọ dabla boṣiọ dobunamẹ he sọawuhia to wunmẹ gbẹtọ tọn mẹ ehe tọn. (Daniẹli 2:36-43) Adà ogàn tọn ẹnẹ boṣiọ lọ tọn lẹ nọtena huhlọn aihọn tọn voovo lẹ, he bẹjẹeji po ota lọ po (Ahọluigba Babilọni tọn) bo dlẹnkan wá jẹ afọ po afọvi lẹ po ji (gandudu he to gandu to egbehe lẹ). Huhlọn aihọn tọn he boṣiọ enẹ nọtena lẹpo ko sọawuhia. Mí to gbẹnọ to ojlẹ he afọ boṣiọ lọ tọn nọtena mẹ. Huhlọn devo lẹ mayin nùdego nado wá gba.e
17. Nawẹ nuwiwa yẹwhehodidọ Ahọluduta tọn mítọn wleawuna kunnudenu yinukọn dogọ dọ mí to gbẹnọ to ojlẹ opodo tọn mẹ gbọn?
17 Atọ́ntọ, mí mọ azọ́n yẹwhehodidọ globu tọn to yinyin wiwadotana, ehe Jesu dọ e na jọ jẹnukọnna vivọnu titonu ehe tọn. Jesu dọmọ: “Yè nasọ dọ yẹwheho wẹndagbe ahọludu tọn helẹ to aigba fininọ lẹpo mẹ na okunnu de hlan akọta lẹpo; whenẹnu wẹ opodo na wá.” (Matiu 24:14) To egbehe, dọdai enẹ to hẹndi mọyi to obá he yiaga tlala de mẹ. Nugbo wẹ dọ, aigba he ma ko yin azọ́nwadeji lẹ gbẹ́ tin, podọ e sọgan yindọ to ojlẹ sisọ Jehovah tọn mẹ, ohọ̀n daho he planmẹ jẹ nuwiwa daho hugan kọ̀n na hùndonuvo. (1 Kọlintinu lẹ 16:9) Etomọṣo, Biblu ma dọ dọ Jehovah na nọte kakajẹ whenuena mẹlẹpo to aigba ji na mọ kunnudide mẹdetiti tọn yí gba. Kakatimọ, wẹndagbe lọ dona yin didọ jẹ fie Jehovah jlo dọ ni yin didọ jẹ. Enẹgodo wẹ opodo na wá.—Yijlẹdo Matiu 10:23 go.
18. Dile kunnudenu dohia do, etẹwẹ na yin nugbo gando mẹyiamisisadode delẹ go to whenuena nukunbibia daho na bẹjẹeji, podọ nawẹ ehe sọgan yin yinyọnẹn gbọn?
18 Ṣidopotọ, sọha devi yiamisisadode nujọnu tọn Klisti tọn lẹ to didepo, dile etlẹ họnwun do dọ delẹ na gbẹ́ pò to aigba ji to whenuena nukunbibia daho na bẹjẹeji. Suhugan pipòtọ lẹ tọn ko whẹ́n mẹho tlala, podọ to owhe lẹ gblamẹ sọha mẹyiamisisadode nugbonugbo tọn lẹ to didepo. Ṣogan, to alọdindlẹndo nukunbibia daho lọ mẹ, Jesu dọmọ: “Adavo le yè ko sán azán nẹlẹ do ogli, mẹhe na sọgan lùn in tọ́n de ma tin: ṣigba na mẹṣinyanṣinyan lẹ tọn wutu wẹ yè na sán azán nẹlẹ do ogli.” (Matiu 24:21, 22) To whelọnu lo, e họnwun dọ “mẹṣinyanṣinyan” Klisti tọn delẹ na gbẹ́ pò to aigba ji to whenuena nukunbibia daho lọ na bẹjẹeji.f
Etẹwẹ Tin to Nukọn Ja?
19, 20. Naegbọn e do yin onú niyaniya hugan gbede pọ́n tọn todin na mí nado tin to nukle bosọ to alihọ́?
19 Etẹwẹ sọgodo bẹhẹn na mí? Ojlẹ homẹhunhun tọn lẹ gbẹ́ pò to nukọn ja. Paulu na avase dọ “azán [Jehovah, NW] tọn ja di ajotọ to ozán mẹ.” To alọdindlẹndo sunnu he sọawuhia nado yin nuyọnẹntọ aihọn mẹ tọn lẹ, e dọmọ: “Na whenuena yé to didọmọ, Jijọho po gingán po; whenẹnu wẹ dindọn ajiji wá ota yetọn.” Enẹwutu, Paulu dotuhomẹna wehiatọ etọn lẹ dọmọ: “Mì dike mí damlọn, dile mẹdevo lẹ to wiwà do blo; ṣigba mì gbọ mí ni nọ họ́ míde, bosọ yin huwhẹnọ.” (1 Tẹsalonikanu lẹ 5:2, 3, 6) Na nugbo tọn, mẹhe nọ ganjẹ nuzedai gbẹtọ tọn lẹ go nado hẹn jijọho po hihọ́ po wá lẹ to nugbo gbẹdai wẹ. Omẹ mọnkọtọn lẹ ko damlọn yìkànmẹ!
20 Vasudo titonu ehe tọn na wá to ajiji mẹ. Enẹwutu, mì gbọṣi nukundido mẹ na azán Jehovah tọn. Jiwheyẹwhe lọsu dọna Habbakuk dọmọ: “E ma na dọngbàn gba”! Na nugbo tọn, onú niyaniya hugan gbede pọ́n tọn wẹ e yin nado to alihọ́.
[Nudọnamẹ Odò Tọn Lẹ]
a Ogán lọ ma ko dó whenu depope na afanumẹ etọn lẹ gba. Enẹwutu, e ma dona basi zẹẹmẹ nuwiwa etọn lẹpo tọn na afanumẹ etọn lẹ gba, mọjanwẹ e ma duahọ zẹẹmẹ bibasi tọn do afanumẹ etọn lẹ na nuhe taidi gbàndindọn depope niyẹn.
b Na hodọdopọ gigọ́ do dọdai ehe ji, pọ́n weta 11 owe Oyọnẹn He Nọ Planmẹ Sọyi Ogbẹ̀ Madopodo Mẹ tọn, heyin zinzinjẹgbonu gbọn Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. dali.
c Na nudọnamẹ dogọ, pọ́n weda 180-6 owe Osọhia—Hẹndi Pete Etọn Ko Sẹpọ!, heyin zinzinjẹgbonu gbọn Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. dali.
d Pọ́n Osọhia—Hẹndi Pete Etọn Ko Sẹpọ!, weda 251-4.
e Pọ́n weta 4 owe Payi Dọdai Daniẹli Tọn Go! tọn, heyin zinzinjẹgbonu gbọn Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. dali.
f To oló lẹngbọ po gbọgbọẹ lẹ po tọn lọ mẹ, Visunnu gbẹtọ tọn na wá to gigo etọn mẹ to ojlẹ nukunbibia daho lọ tọn mẹ bo na sinai to whẹdida mẹ. E na dawhẹna gbẹtọ lẹ sinai do godonọnamẹ yetọn na mẹmẹsunnu yiamisisadode Klisti tọn lẹ ji. Nujinọtedo whẹdida tọn ehe ma na yin nujọnu gba eyin to ojlẹ whẹdida lọ tọn mẹ, mẹmẹsunnu Klisti tọn lẹpo ko yì sọn lẹdo aigba tọn mẹ na whenu dindẹn.—Matiu 25:31-46.
Be Hiẹ Flin Ya?
• Apajlẹ Owe-wiwe tọn tẹlẹ wẹ sọgan gọalọna mí nado to alihọ́?
• Nawẹ Jesu basi yẹdenanu nuhudo na alihihọ́ tọn gbọn?
• Kunnudenu debọdo-dego ṣidopo tẹlẹ wẹ dohia dọ mí to gbẹnọ to azán godo tọn lẹ mẹ?
[Yẹdide to weda 9]
A. H. Macmillan sẹ̀n Jehovah po nugbonọ-yinyin po na diblayi owhe kandeko
[Yẹdide to weda 10]
Jesu yí devi etọn lẹ jlẹdo afanumẹ he to alihọ́ lẹ go