“Homẹmiọnnọ lẹ Na Dugu Aigba Tọn”—Gbọnna?
“VLAVO hiẹ na ko jẹakọhẹ hodidọ kọfanamẹ Jesu tọn dọ ‘homẹmiọnnọ lẹ na dugu aigba tọn.’ Ṣigba to pọndohlan mẹ na nuhe gbẹtọ lẹ to wiwà na ode awetọ podọ na aigba, etẹwẹ hiẹ lẹndọ e na yin jijodai na homẹmiọnnọ lẹ nado dugu etọn?”—Matiu 5:5; Psalm 37:11.
Myriam, heyin dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ, yí kanbiọ ehe zan nado bẹ hodọdopọ sinai do Biblu ji de jẹeji. Dawe he e dọhona lọ gblọn dọ eyin Jesu dopagbe mọnkọtọn, be aigba dona yin nuhe e sọgbe nado ylọdọ ogú de kakati nido yin okiti he jẹvọ́ de.
Matin ayihaawe, gblọndo pọndohlan dagbe tọn de wẹ enẹ yin. Ṣigba be mí tindo whẹwhinwhẹ́n nado hẹn pọndohlan dagbe mọnkọtọn go ya? Mọwẹ, na Biblu na mí whẹwhinwhẹ́n dolido lẹ nado yise dọ opagbe lọ na mọ hẹndi. Na nugbo tọn, kanṣiṣa pẹkipẹki de tin to hẹndi opagbe enẹ tọn po lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na gbẹtọvi lẹ podọ na aigba po ṣẹnṣẹn. Mí sọ yin hinhẹn deji dọ Jiwheyẹwhe na hẹn lẹndai etọn lẹpo di. (Isaia 55:11) Eyin mọwẹ, etẹwẹ yin lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na gbẹtọvi lẹ sọn dowhenu, podọ nawẹ e na yin hinhẹndi to gigọ́mẹ gbọn?
Lẹndai Madopodo Jiwheyẹwhe Tọn Na Aigba
Jehovah Jiwheyẹwhe dá aigba na lẹndai tangan de wutu. “Le wẹ OKLUNỌ he dá olọn lẹ lọ dọ, Jiwheyẹwhe lọsu he dá aihọn, bosọ basi i; e ko hẹn ẹn nọte, e ma dá ẹ tata gba, e do e na mí nido nọ nọ̀ e mẹ, yẹn wẹ OKLUNỌ; mẹdevo ma tin.” (Isaia 45:18) Na taun tọn, aigba yin didá na gbẹtọvi lẹ nido nọ nọ̀ e mẹ. Humọ, lẹndai Jiwheyẹwhe tọn wẹ yindọ aigba ni yin owhé gbẹtọvi lẹ tọn kakadoi. “Ewọ ko do aihọn ai do dòdó etọn lẹ ji, bọ e ma nado yin tẹnsẹna gbedegbede.”—Psalm 104:5; 119:90.
Lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na aigba sọ yin hinhẹn họnwun to azọ́n he e dena asu po asi po tintan lọ mẹ. Jehovah dọna Adam po Evi po dọmọ: “Mì yin sinsẹ́nnọ, bo sudeji, bosọ gọ́ aigba ji, bo dugán do e ji: bo duahọlu to whèvi ohù tọn ji, podọ to ohẹ̀ aga tọn ji, [podọ] to onú he to ogbẹ̀ lẹpo ji he nọ lìn to aigba ji.” (Gẹnẹsisi 1:28) Aigba he Jiwheyẹwhe zedo alọmẹ na Adam po Evi po dona yin owhé tẹgbẹ tọn de na yewlẹ po kúnkàn yetọn po. “Olọn lẹ wẹ olọn OKLUNỌ tọn lẹ,” wẹ psalm-kantọ dọ to owhe kanweko susu godo, “ṣigba aigba wẹ e yí na ovi gbẹtọ lẹ tọn lẹ.”—Psalm 115:16.
Nado mọ hẹndi nukundido jiawu enẹ tọn, Adam po Evi po, gọna kúnkàn yetọn, yèdọ dopodopo yetọn, dona kẹalọyi Jehovah Jiwheyẹwhe, Mẹdatọ podọ Gbẹ̀namẹtọ lọ, taidi Nupojipetọ yetọn bo tindo ojlo nado setonuna ẹn. Jehovah ma dike ayihaawe depope ni tin gando whẹho ehe go to whenuena e degbena sunnu lọ dọmọ: “Atin he tin to jipa mẹ lẹpo hiẹ sọgan yí ojlo do dù sọn e mẹ. Ṣigba sọn atin yinyọ́n dagbe po oylan po lọ tọn mẹ hiẹ ma na dù: gbeegbe hiẹ dù enẹ tọn mẹ hiẹ na kú dandan.” (Gẹnẹsisi 2:16, 17) Eyin Adam po Evi po na zindonukọn nado to gbẹnọ to jipa Edẹni tọn mẹ, yé dona setonuna gbedide he bọawu bosọ yin didọtọn hezeheze enẹ. Mọwiwà na dohia dọ yé yọ́n pinpẹn nuhe Otọ́ olọn mẹ tọn yetọn ko wà na yé lẹpo tọn.
Na nugbo tọn, to whenuena Adam po Evi po vẹtolina Jiwheyẹwhe sọn ojlo mẹ gbọn gbedide heyin nina yé lọ gbigbà dali, yé gbẹ́ mẹhe wleawuna nuhe yé tindo lẹpo dai. (Gẹnẹsisi 3:6) Gbọn mọwiwà dali, yé hẹn owhé Paladisi whanpẹnọ yetọn bu, e mayin na yede kẹdẹ gba ṣigba na kúnkàn yetọn ga. (Lomunu lẹ 5:12) Be tolivivẹ asu po asi po tintan lọ tọn glọnalina lẹndai he Jiwheyẹwhe tindo to whenuena e dá aigba wẹ ya?
Jiwheyẹwhe He Ma Nọ Diọ De
Jiwheyẹwhe dọ gbọn yẹwhegán etọn Malaki gblamẹ dọmọ: “Yẹn OKLUNỌ lọ ma diọ.” (Malaki 3:6) Gando wefọ ehe go, weyọnẹntọ Biblu tọn Flansenu L. Fillion basi zẹẹmẹ dọ hodidọ ehe tindo kanṣiṣa pẹkipẹki de hẹ hẹndi opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn. “Jehovah sọgan ko và akọta atẹṣitọ etọn sudo,” wẹ Fillion wlan, “ṣigba, na ewọ ma nọ diọ to opagbe etọn lẹ mẹ wutu, e na yin nugbonọ na opagbe he e ko do dai lẹ mahopọnna ninọmẹ depope.” Opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ, vlavo yé yin dido na mẹde, akọta de, kavi gbẹtọvi lẹpo, ma na yin winwọn pọ́n gbede, ṣigba yé na yin hinhẹndi to ojlẹ sisọ etọn mẹ. “E flin alẹnu etọn kakadoi, ohó he e degbena hlan whẹndo fọtọ́n de.”—Psalm 105:8.
Ṣigba, etẹwẹ dohia dọ Jehovah ma ko diọ lẹndai dowhenu tọn etọn gando aigba go? Mí sọgan deji dọ e ma wàmọ, na lẹndai Jiwheyẹwhe tọn nado na aigba hlan gbẹtọvi tonusetọ lẹ yin nùdego whlasusu to Ohó gbọdo etọn, Biblu mẹ. (Psalm 25:13; 37:9, 22, 29, 34) Humọ, Owe-wiwe do mẹhe Jehovah dona lẹ hia taidi mẹhe tin to hihọ́ mẹ, bo “sinai omẹ dopodopo to vẹntin etọn glọ podọ to ovotin etọn glọ,” bọ “mẹde ma nasọ hẹn yé savò.” (Mika 4:4; Ezekiẹli 34:28) Mẹhe Jehovah de lẹ “na gbá ohọ̀, bosọ nọ nọ̀ yé mẹ, yé na do vẹngle, bosọ dù sinsẹ́n yetọn.” Yé na duvivi jijọho tọn, etlẹ yin hẹ gbekanlin lẹ.—Isaia 11:6-9; 65:21, 25.
Biblu wleawuna numọdohlan-nukọn opagbe Jiwheyẹwhe tọn to aliho devo mẹ. To gandudu Ahọlu Sọlọmọni tọn whenu, akọta Islaeli tọn duvivi ojlẹ jijọho po vivomẹninọ po tọn. To gandudu etọn glọ, “Juda po Islaeli po sọ yí jijọho do to ninọ̀, omẹ dopodopo to vẹntin etọn glọ, podọ to ovotin etọn glọ, sọn Dani yèdọ jẹ Beẹli-ṣeba, to azán Sọlọmọni tọn lẹpo mẹ.” (1 Ahọlu lẹ 4:25) Biblu dọ dọ Jesu “klo hú Sọlọmọni,” podọ gando gandudu etọn go, psalm-kantọ dọ to dọdai-liho dọmọ: “To azán etọn gbè wẹ dodonọ na tọ́nkun; podọ jijọho susu kaka osun ma nado tin ba.” To ojlẹ enẹ mẹ, “gbado susugege na tin finẹ to osó lẹ ji.”—Luku 11:31; Psalm 72:7, 16.
Jehovah Jiwheyẹwhe, heyin nugbonọ na ohó etọn, ma na hẹn ẹn diun dọ ogú dopagbe lọ tin-to-aimẹ poun gba, ṣigba e nasọ hẹn ẹn gọwá to whanpẹ etọn lẹpo mẹ. To Osọhia 21:4 mẹ, Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọna mí dọ to aihọn yọyọ dopagbe lọ mẹ, Jiwheyẹwhe na “súnsún dasin lẹpo sẹ̀ sọn nukun [gbẹtọ lẹ tọn] mẹ; okú ma nasọ tin ba, kavi awubla, kavi avi, mọ awufiẹsa ma na tin ba.” Na nugbo tọn, nuhe pagbe etọn yin dido lọ na yin Paladisi de.—Luku 23:43.
Lehe Hiẹ Sọgan Mọ Ogú Dopagbe lọ Yí Gbọn
Aigba na yin didiọzun paladisi to gandudu de he nọ paṣẹ sọn olọn mẹ glọ, yèdọ Ahọluduta de he Jesu Klisti yin Ahọlu etọn. (Matiu 6:9, 10) Tintan whẹ́, Ahọluduta enẹ na “husudo yé he to aihọn husudo lẹ.” (Osọhia 11:18; Daniẹli 2:44) To enẹgodo, taidi “Ahọvi Jijọho tọn,” Jesu Klisti na hẹn ohó dọdai tọn ehelẹ di dọmọ: “Ahọludu etọn po jijọho po ma na ponu.” (Isaia 9:6, 7) To Ahọluduta enẹ glọ, gbẹtọvi livi susu lẹ, gọna mẹhe na yin hinhẹngọwa ogbẹ̀ to fọnsọnku mẹ lẹ, na tindo dotẹnmẹ hundote lọ nado dugu aigba tọn.—Johanu 5:28, 29; Owalọ lẹ 24:15.
Mẹnu lẹ wẹ na pegan nado duvivi ogú jiawu enẹ tọn? Lẹnnupọndo hogbe Jesu tọn helẹ ji: ‘Donanọ wẹ homẹmiọnnọ lẹ; na yé na dugu aigba tọn.’ (Matiu 5:5) Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yin homẹmiọnnọ kavi walọmimiọnnọ? To paa mẹ, wezẹhomẹ lẹ nọ basi zẹẹmẹ “homẹmiọnnọ” kavi “walọmimiọnnọ” tọn taidi dẹẹdẹ watọ, jlẹkajinọ, taliaitọ, omẹ abọẹabọẹ, he tlẹ sọ nọ kuwinyan. Ṣigba, hogbe heyin yiyizan to Glẹki dowhenu tọn mẹ zẹẹmẹdo nususu dogọ. “Jẹhẹnu dẹdẹwiwa tọn tin” to hogbe enẹ mẹ, wẹ New Testament Wordbook gbọn William Barclay dali dọ, “ṣigba huhlọn ogàn tọn tin to godo na jẹhẹnu dẹdẹwiwa tọn.” Hogbe lọ nọ dlẹnalọdo ayilinlẹn he nọ gọalọna mẹde nado doakọnna awugble matin mẹhẹndohomẹ kavi linlẹn ahọsuyíyí tọn, ehe lẹpo na haṣinṣan dagbe he mẹlọ tindo hẹ Jiwheyẹwhe wutu, podọ haṣinṣan enẹ mẹ wẹ e nọ mọ huhlọn yí sọn.—Isaia 12:2; Filippinu lẹ 4:13.
Mẹhe yin homẹmiọnnọ nọ yí whiwhẹ do kẹalọyi nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn lẹ to adà gbẹzan etọn tọn lẹpo mẹ; e ma nọ jlo nado yinuwa sọgbe hẹ pọndohlan etọn titi kavi linlẹn mẹdevo lẹ tọn gba. E sọ nọ kẹalọyi oplọn, bo nọ jlo nado yin pinplọn gbọn Jehovah dali. Psalm-kantọ Davidi wlan dọmọ: ‘Homẹmiọnnọ wẹ Jehovah na dó do ali ji to whẹdida mẹ: homẹmiọnnọ wẹ e nasọ plọn ali etọn.’—Psalm 25:9; Howhinwhẹn lẹ 3:5, 6.
Be hiẹ na tin to “homẹmiọnnọ” he na dugu aigba tọn lẹ mẹ ya? Eyin hiẹ dovivẹnu nado yọ́n Jehovah po ojlo etọn po gbọn sọwhiwhe yíyí do plọn Ohó etọn po nuhe a plọn lẹ yíyí-do-yizan mẹ po dali, hiẹ lọsu sọgan donukun nado dugu paladisi aigba ji tọn bo nọ̀ e mẹ kakadoi.—Johanu 17:3.
[Yẹdide to weda 5]
Lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na aigba họnwun to azọ́n he e dena Adam po Evi po mẹ
[Yẹdide to weda 6, 7]
Jijọho po hihọ́ gandudu Sọlọmọni tọn po wleawuna numọdohlan-nukọn ogú dopagbe lọ tọn
[Asisa Yẹdide tọn]
Lẹngbọ po pópló he to godo po: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.; Tẹ́gbọ́ẹ Alabia tọn lẹ: Hai-Bar, Yotvata, Israel; Glesi he to glepọ̀: Garo Nalbandian
[Yẹdide to weda 7]
Aihọn yọyọ dodowiwa tọn de to nukọn ja—be hiẹ na tin to finẹ ya?