Ohó Jehovah Tọn Tin to Ogbẹ̀
Nuagokun lẹ sọn Owe Matiu Tọn Mẹ
OMẸ tintan he wlan kandai he fọnjlodotenamẹ gando gbẹzan po lizọnyizọn Jesu tọn po go wẹ Matiu—yèdọ gbẹdohẹmẹtọ pẹkipẹki Jesu Klisti tọn he yin takuẹ-ṣinyantọ to ojlẹ de mẹ wayi. To dowhenu, owe Wẹndagbe Matiu tọn yin winwlan do Heblugbe mẹ bo yin lilẹdo Glẹkigbe mẹ to godo mẹ. Owe lọ yin tadona to nudi owhe 41 W.M. bo yinuwa taidi okàn de he blá Owe-wiwe Heblu po Glẹki po tọn dopọ.
E họnwun dọ Ju lẹ whẹwhẹ wẹ owe Wẹndagbe tọn he whànmẹ bo gọ́ na zẹẹmẹ ehe yin winwlan na, bosọ do Jesu hia taidi Mẹssia dopagbe lọ, yèdọ Ovi Jiwheyẹwhe tọn. Ayidonugo pẹkipẹki nina owẹ̀n etọn na hẹn yise mítọn lodo to Jiwheyẹwhe nugbo lọ, Ovi etọn, po opagbe Etọn lẹ po mẹ.—Heb. 4:12.
“AHỌLUDU OLỌN TỌN SẸPỌ”
Matiu zinnudo Ahọluduta lọ po nuplọnmẹ Jesu tọn lẹ po ji, dile etlẹ yindọ e ma ze nudọnamẹ lọ lẹ donukọnnamẹ to aliho debọdo-dego tọn mẹ. Di apajlẹ, Yẹwhehodidọ Osó ji tọn yin kinkàndai to bẹjẹeji owe lọ tọn mẹ, dile etlẹ yindọ Jesu na hodidọ lọ to nudi owhe dopo he e bẹ lizọnyizọn etọn jẹeji godo.
To lizọnyizọn Jesu tọn whenu to Galili, e wà azọ́njiawu lẹ, na anademẹ apọsteli 12 lẹ gando lizọnyizọn lọ go, gblewhẹdo Falesi lẹ, bo dó oló lẹ gando Ahọluduta lọ go. Enẹgodo, e tọ́n sọn Galili bo wá ‘dogbó Jude tọn lẹ ji to Jọdani godo.’ (Mat. 19:1) Jesu dọna devi etọn lẹ to aliji dọmọ: ‘Míwlẹ hẹji jei Jelusalẹm; yé nasọ gblewhẹ okú tọn do Ovi gbẹtọ tọn, podọ to azán atọ̀ntọ gbè, e nasọ fọ́n.’—Mat. 20:18, 19.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
3:16—Aliho tẹ mẹ wẹ ‘olọn lẹ hùndonuvo’ te to whenue Jesu yí baptẹm? Vlavo ehe dohia dọ Jesu flin gbẹninọ etọn to olọn mẹ.
5:21, 22—Be homẹgble didohia sinyẹn hugan homẹgble hinhẹn do homẹ wẹ ya? Jesu na avase dọ mẹhe gblehomẹ do mẹmẹsunnu etọn go bo hẹn ẹn do homẹ waylando sinsinyẹn. Ṣigba, homẹgble didohia gbọn hogbe vlẹko tọn lẹ yiyizan dali tlẹ sọ ylan hugan, bo na hẹn mẹde nado dogbè to whẹdatẹn he yiaga hugan whẹdatẹn pẹvipẹvi whẹdatọ lẹ tọn mẹ.
5:48—Be e yọnbasi nugbonugbo dọ mí ni yin “mẹpipe, dile Otọ́ [mítọn] he tin to olọn mẹ yin mẹpipe do” ya? Mọwẹ, to linlẹn he tindo dogbó de mẹ. Tofi, Jesu to hodọdo owanyi ji, bo to didọna hosetọ etọn lẹ nado hodo apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn bo yin mẹpipe, kavi sọgbe, to owanyi didohia mẹ. (Mat. 5:43-47) Gbọnna? Gbọn owanyi didohia etlẹ yin kakajẹ kẹntọ yetọn lẹ lọsu ji ga.
7:16—“Sinsẹ́n” tẹlẹ wẹ nọ do sinsẹ̀n nugbo lọ hia? Sinsẹ́n ehelẹ bẹ nususu hẹn hugan walọ mítọn. Yé sọ bẹ nuyise mítọn lẹ—yèdọ nuplọnmẹ he go mí tẹdo lẹ hẹn.
10:34-38—Be owẹ̀n Owe-wiwe tọn wẹ nọ hẹn kinklan whẹndo tọn lẹ wá ya? Paali. Kakatimọ, teninọ he hagbẹ whẹndo lọ tọn he yin mayisenọ lẹ nọ ze wẹ nọ hẹn kinklan wá. Yé sọgan de nado gbẹ́ kavi jẹagọdo sinsẹ̀n Klistiani tọn mítọn, bo hẹn kinklan wá to whẹndo lọ mẹ.—Luku 12:51-53.
11:2-6—Eyin Johanu yọnẹn dọ Jesu wẹ Mẹssia lọ to whenuena e sè ogbè Jiwheyẹwhe tọn he kẹalọyi Jesu, naegbọn e do kanse eyin Jesu wẹ “ewọ he ja”? Johanu sọgan ko kàn ehe sè nado mọ kunnudenu yí sọn Jesu dè tlọlọ. Ṣigba, gbọnvona enẹ, Johanu jlo na yọnẹn eyin “mẹdevo” tin he na wá po huhlọn Ahọluduta tọn po nado hẹn todido Ju lẹ tọn lẹpo di. Gblọndo Jesu tọn dohia dọ mẹdevo ma na wá to ewọ godo.
19:28—Etẹwẹ “whẹndo wiawe Islaeli tọn lẹ” he na yin whẹdana lọ nọtena? Yé ma nọtena whẹndo 12 Islaeli gbigbọmẹ tọn lọ gba. (Gal. 6:16; Osọhia 7:4-8) Apọsteli he Jesu to hodọna lẹ na wá yin apadewhe Islaeli gbigbọmẹ tọn, e ma yin whẹdatọ hagbẹ etọn lẹ tọn gba. Jesu basi ‘alẹnu ahọluduta tọn de hẹ yé,’ podọ yé na wá yin ‘ahọluduta de podọ yẹwhenọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ.’ (Luku 22:28-30; Osọhia 5:10) Mẹhe yin apadewhe Islaeli gbigbọmẹ tọn enẹlẹ na “dawhẹna aihọn.” (1 Kọl. 6:2) Enẹwutu, e họnwun dọ “whẹndo wiawe Islaeli tọn lẹ” he mẹhe tin to ofìn olọn mẹ tọn ji lẹ na dawhẹna nọtena ogbẹ́ gbẹtọvi tọn he ma yin apadewhe hagbẹ ahọvi, yẹwhenọ tọn, dile e yin didohia do gbọn whẹndo 12 he ma yin yẹwhenọ lẹ dali to Azán Ovẹsè tọn gbè.—Lev., weta 16.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
4:1-10. Kandai ehe plọn mí dọ Satani tin nugbonugbo, podọ ewọ ma yin oylan de to gbẹtọ mẹ gba. E nọ yí “wantuntun agbasalan tọn, wantuntun nukun tọn, po gigovọ́ ogbẹ̀ tọn po” zan nado whlé mí pọ́n. Etomọṣo, nunọwhinnusẹ́n Owe-wiwe tọn lẹ yiyido yizan mẹ na gọalọna mí nado gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ na Jiwheyẹwhe.—1 Joh. 2:16.
5:1–7:29. Yọ́n nuhudo gbigbọmẹ tọn towe lẹ. Nọ dín jijọho. Gbẹ́ linlẹn mawé lẹ dai. Mọwẹ towe ni yin mọwẹ. To whenuena a to dẹ̀ho, nọ donù gbigbọnu lẹ go jẹnukọnna agbasanu lẹ. Yin adọkunnọ gbọn Jiwheyẹwhe dali. Nọ dín Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po dodo etọn po whẹ́. Ma nọ mọhodọdomẹgo blo. Nọ wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn. Nuplọnmẹ yọ́n-na-yizan nankọ lẹ die mí mọ to Yẹwhehodidọ Osó ji tọn lọ mẹ!
9:37, 38. Mí dona yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ obiọ mítọn dọ Ogán lọ ni “do azọ́nwatọ lẹ hlan ojijẹ etọn mẹ,” bo nọ yí zohunhun do tindo mahẹ to azọ́n mẹhẹnzun devi tọn lọ mẹ.—Mat. 28:19, 20.
10:32, 33. Mí ma dona dibu gbede nado dọho gando yise mítọn go.
13:51, 52. Nukunnumimọjẹ nugbo Ahọluduta lọ tọn lẹ mẹ nọ ze azọngban lọ do alọmẹ na mí nado plọnnu mẹdevo lẹ bo má nuhọakuẹ ehelẹ hẹ yé.
14:12, 13, 23. Ojlẹ ṣokẹdẹninọ tọn lẹ na gọalọna mí nado lẹnayihamẹpọn ganji.—Malku 6:46; Luku 6:12.
17:20. Mí tindo nuhudo yise tọn nado duto aliglọnnamẹnu he taidi osó he nọ hẹnalọdotena nukọnyiyi gbigbọmẹ tọn mítọn lẹ ji podọ nado doakọnna whlepọn lẹ. Mí dona wà nuhe go mí pé lẹpo nado wleawuna yise to Jehovah po opagbe etọn lẹ po mẹ bo hẹn ẹn lodo.—Malku 11:23; Luku 17:6.
18:1-4; 20:20-28. Mape gbẹtọvi tọn gọna sinsẹ̀n he nọ zinnudo ogántẹn ji he mẹ devi Jesu tọn lẹ yin pinplọn whẹ́n te hẹn yé nado nọ lẹnnupọndo kiklo-yinyin ji glanglan. Mí dona wleawuna whiwhẹ dile mí to míde họ́ sọta ayilinlẹn ylando tọn lẹ bo hẹn pọndohlan dagbe go gando lẹblanulọkẹyi po azọngban mítọn lẹ po go.
“YÈ NASỌ DE OVI GBẸTỌ TỌN HIA”
Jesu “hẹ́ kẹtẹkẹtẹ de ji” biọ Jelusalẹm to Nisan 9, owhe 33 W.M. (Mat. 21:5) To wunkẹngbe etọn, e wá tẹmpli mẹ bo klọ ẹ wé. To Nisan 11, e plọnmẹ to tẹmpli mẹ, gblewhẹdo wekantọ lẹ po Falesi lẹ po, podọ to enẹgodo e na devi etọn lẹ ‘ohia tintin tofi etọn tọn po opodo aihọn tọn po tọn.’ (Mat. 24:3) To Nisan 12, e dọna yé dọmọ: “Mìwlẹ yọnẹn dọ to azán awe godo azán hùnwhẹ juwayi tọn ja, yè nasọ de Ovi gbẹtọ tọn hia omẹ nado whè e do [yatin] go.”—Mat. 26:1, 2.
Todin mí wá Nisan 14. To whenuena Jesu ko ze Oflin okú etọn he to sisẹpọ tọn dai godo, e yin didehia, yin wiwle, yin whiwhlepọn, bo yin whiwhè do yatin go. To azán atọ̀ntọ gbè, e yin finfọn sọn oṣiọ lẹ mẹ. Whẹpo do hẹji yì olọn mẹ, Jesu he yin finfọnsọnku lọ degbena hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Enẹwutu mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ.”—Mat. 28:19.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
22:3, 4, 9—Whetẹnu wẹ oylọ-basinamẹ atọ̀n lọ lẹ wá hùnwhẹ alọwle tọn yin lilá? Oylọ-basinamẹ tintan lọ nado bẹ hagbẹ asiyọyọ lọ tọn lẹ pli yin lilá to whenue Jesu po hodotọ etọn lẹ po jẹ yẹwhehodọ ji to 29 W.M., bo zindonukọn kakajẹ 33 W.M. Oylọ awetọ lọ wá aimẹ sọn ojlẹ he mẹ devi lẹ mọ gbigbọ wiwe yí to Pẹntikọsti 33 W.M. jẹ 36 W.M. Oylọ awe lọ lẹ yin bibasi hlan Ju lẹ, mẹdiọzun Ju lẹ, po Samalianu lẹ po kẹdẹ. Ṣigba, oylọ-basinamẹ atọ̀ntọ lọ yin lilá hlan mẹhe tin to alihogbó lẹ ji, enẹ wẹ, Kosi he ma gbowhẹ lẹ, he bẹjẹeji to 36 W.M. to whenuena awhàngán Lomu tọn Kọneliọsi lẹzun yisenọ podọ oylọ lọ zindonukọn kakajẹ azán mítọn gbè.
23:15—Naegbọn mẹhe Falesi lẹ diọ zun hodotọ yetọn de ‘jẹna Gẹhẹnna whla awe hú’ Falesi lẹ lọsu? Delẹ to mẹhe lẹzun hodotọ Falesi lẹ tọn mẹ sọgan ko yin ylandonọ akonka lẹ dai. Ṣigba, to whenuena yé kẹalọyi pọndohlan hẹngogo Falesi lẹ tọn, yé ylan hugan, vlavo bo tlẹ sọ yin hẹngogonọ hugan mẹplọntọ yetọn he yin whẹgbledo lẹ. Gbọnmọ dali, yé ‘jẹna Gẹhẹnna,’ whla awe hugan Falesi lẹ.
27:3-5—Linlẹn tẹ mẹ wẹ nuhe Juda wà vẹna ẹn te? Nudepope ma dohia dọ nuyiwa Juda tọn ehe zẹẹmẹdo dọ e lẹnvọjọ sọn ahun mẹ wá gba. Kakati nado dín jona Jiwheyẹwhe tọn, e yigbe ylanwiwa etọn tọn to ogán yẹwhenọ lẹ tọn po mẹho lẹ po nukọn. Na e ko ‘waylando he nọ hẹn okú wá’ wutu, Juda gbọn gbesisọ dali tindo numọtolanmẹ whẹhuhu tọn bo hẹn todido bu. (1 Joh. 5:16) Nuhe e wà vẹna ẹn na e mọdọ emi ko hẹn todido bu, e ma yin na ylando he e wà lọ vẹna ẹn yì ahun mẹ wutu wẹ gba.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
21:28-31. Ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà wẹ yin nujọnu hugan to nukun Jehovah tọn mẹ. Di apajlẹ, mí dona nọ tindo mahẹ zohunhun tọn to yẹwheho Ahọluduta lọ tọn didọ mẹ podọ to azọ́n mẹhẹnzun devi tọn lọ mẹ.—Mat. 24:14; 28:19, 20.
22:37-39. Lehe gbedide awe he klo hugan lọ lẹ blá nuhe Jiwheyẹwhe biọ to mẹhe to sinsẹ̀n ẹn lẹ si dopọ ganji do sọ!
[Yẹdide to weda 31]
Be hiẹ to mahẹ zohunhun tọn tindo to azọ́n jibẹwawhé tọn lọ mẹ ya?
[Asisa Yẹdide tọn]
© 2003 BiblePlaces.com
[Yẹdide to weda 31]
Matiu zinnudo Ahọluduta lọ ji