“Mẹnu Wẹ Gbẹtọ lẹ Dọ Yẹn Yin?”
MÍ KO tin to ojlẹ hùnwhẹ Noẹli tọn mẹ whladopo dogọ. Gbẹtọ lẹ lẹdo globu pé de nado nọ basi hùnwhẹ jijizan tọn de. Jijizan mẹnu tọn? Be Visunnu Jiwheyẹwhe tọn wẹ ya kavi Ju mẹdezejotọ he jlo nado vọ́ sinsẹ̀n he gbayipe to lẹdo etọn mẹ to owhe kanweko tintan whenu jlado de tọn? Be jijizan avùnlọyitọ na wamọnọ lẹ, mẹhe ṣiatẹ sọta Ahọluigba Lomu tọn bosọ yin hùhù de tọn wẹ eyin ya, kavi vlavo nuyọnẹntọ de he tẹdo oyọnẹn mẹdetiti tọn po nuyọnẹn he e bẹpli de go po tọn wẹ ya? Hiẹ tindo whẹwhinwhẹ́n nado kanse dọ, ‘Na nugbo tọn, mẹnu wẹ Jesu Klisti yin?’
Jesu lọsu tindo ojlo to gblọndo gbẹtọ lẹ tọn hlan kanbiọ enẹ mẹ. “Mẹnu wẹ gbẹtọ lẹ dọ yẹn yin?” wẹ e kanse devi etọn lẹ to ojlẹ de mẹ. (Malku 8:27) Naegbọn e do kàn kanbiọ enẹ se? Mẹsusu ko doalọtena hihodo e. E họnwun dọ mẹdevo lẹ ko biọ bẹwlu mẹ bosọ jẹflumẹ to whenuena e ko gbẹ́ vivẹnu yetọn nado hẹn ẹn lẹzun ahọlu. Humọ, to whenuena kẹntọ etọn lẹ diọavunnukunsọ ẹ, Jesu ma wleawuna ohia de sọn olọn mẹ nado do mẹhe ewọ yin hia gba. Enẹwutu to gblọndo nina hlan kanbiọ enẹ mẹ, etẹwẹ apọsteli etọn lẹ dọ gando mẹhe e yin go? Yé donu pọndohlan he gbayipe to gbẹtọ lẹ ṣẹnṣẹn delẹ go dọmọ: “Mẹdelẹ dọ, Johanu Baptisti: mẹdelẹ dọmọ, [Elija, NW]; mẹdelẹ dọ Jẹlemia, kavi, dopo to yẹwhegán lẹ mẹ.” (Matiu 16:13, 14) Yé ma donu hogbe mẹṣanko tọn lẹ go he gbayipe to ojlẹ enẹ mẹ to Palestine gando Jesu go gba—yèdọ nùzantọ, mẹklọtọ, yẹwhegán lalonọ, podọ tadùnọ.
Pọndohlan Voovo Gando Jesu Go
Eyin Jesu na kàn kanbiọ dopolọ se to egbehe, e sọgan diọada na ẹn dọmọ: “Mẹnu wẹ weyọnẹntọ lẹ dọ yẹn yin?” Whladopo dogọ, e yọnbasi dọ gblọndo lọ ni yin bibladopọ dọmọ: Linlẹn voovo lẹ wẹ tin. David Tracy heyin mẹplọntọ wehọmẹ Alavọ tọn to Chicago dọ dọ linlẹn po tadena voovo po wẹ gbẹtọ voovo lẹ tindo gando Jesu po nuhe e dọ bosọ wà lẹ po go. To owhe kanweko he wayi gblamẹ, weyọnẹntọ lẹ ko yí oyọnẹn he doglẹ lẹdo tọn, fie gbẹtọ wá sọn, gọna otangblo tọn lẹ zan dile yé to vivẹnudo nado wleawuna gblọndo lẹ gando kanbiọ mẹhe Jesu yin na taun tọn go. To godo mẹ, mẹnu wẹ yé lẹndọ Jesu yin na taun tọn?
Weyọnẹntọ delẹ zindonukọn nado dọ dọ Jesu whenuho tọn lọ yin yẹwhegán Ju de he yin ahunmẹduna gando nujijọ godo tọn gbẹtọvi lẹ tọn go bo nọ na tulimẹ nado lẹnvọjọ. Etomọṣo, yé ma nọ ylọ ẹ dọ Visunnu Jiwheyẹwhe tọn, Mẹssia, po Mẹfligọtọ po. Weyọnẹntọ susu wẹ tindo ayihaawe gando kandai Biblu tọn do olọn mẹ tintọ́n sọn etọn po fọnsọnku etọn po ji. Na mẹdevo lẹ, Jesu yin dawe de he gbẹzan apajlẹnọ etọn po nuplọnmẹ etọn lẹ po fọ́n nuyise susu dote, he wá nọpọ́ bo wleawuna sinsẹ̀n Klistiani tọn to godo mẹ. Podọ dile Theology Today dọ ẹ do, mẹdevo lẹ gbẹsọ mọ Jesu taidi “nuṣiwa-dintọ, nuyọnẹntọ he to dindanpe de, kavi sinsẹ̀nnọ tapònọ de; pipli zedaitọ de, ohó-milomilo-kàntọ he nọ mọhodọ do tito lẹ go, kavi tukla hẹnwatọ de he nọ dọ linlẹn etọn tọ́n madoadúdẹji, agbátọnọ, bẹwlu hẹnwatọ Palestine tọn de.”
Pọndohlan he dabla devo lẹ gbẹ́ tin. Yẹdide Jesu yuu de tọn ko sọawuhia to húnhiho rap tọn, alọnuzọn wiwà tòdaho tọn, etlẹ yin to wedudu mẹ.a Mẹdevo lẹ tlẹ pàhodọ dọ yọnnu wẹ Jesu yin. To alúnlùn 1993 tọn mẹ, dlapọn-basitọ lẹ he yì Orange County Fair to Californie mọ boṣiọ “Christie” tọn de, yèdọ “Klisti” yọnnu de he to omẹ to satin go. To ojlẹ dopolọ mẹ to New York, “Christa”—yèdọ “Jesu” yọnnu de heyin whiwhedo satin go—yin didohia. Yẹdide awe lọ lẹ fọ́n nudindọn susu dote. Podọ to bẹjẹeji 1999 tọn, mẹhe yì we-satẹn lẹ sọgan mọ owe de “gando owanyi [he] Visunnu Jesu po avún etọn, heyin Angẹli po, tindo na ode awetọ go.” Haṣinṣan yetọn yin zẹẹmẹ basina taidi dehe “whanmẹ to gbigbọ-liho bo do lehe visunnu po avún po yin awuwlena nado yí ogbẹ̀ yetọn do sanvọ́ na ode awetọ do hia.”
Be E Yin Nujọnu Nado Yọ́n Mẹhe Jesu Yin Ya?
Naegbọn hiẹ dona tindo ojlo to mẹhe Jesu ko yin wayi bosọ yin todin mẹ? Napoléon dọmọ: “Jesu Klisti tindo nuyiwadomẹji bo nọ degbena mẹjidugando Etọn lẹ matin tintin to finẹ Etọn to agbasamẹ.” Na zohunhun yido plọnmẹ etọn gọna lehe e zan gbẹzan etọn do wutu, Jesu ko yinuwado gbẹzan gbẹtọ liva susu tọn ji tlala na nuhe diblayi owhe fọtọ́n awe. Wekantọ dopo dọ po gbesisọ po dọmọ: “Awhànfuntọ he nọgbẹ̀ pọ́n lẹpo, awhànfuntọ tọji tọn he nọgbẹ̀ pọ́n lẹpo, podọ sẹ́nbasitọ he ko nọgbẹ̀ pọ́n lẹpo, ahọlu he ko dugán pọ́n lẹpo, to pọmẹ ma yinuwado gbẹzan gbẹtọ lẹ tọn ji to aigba ehe ji po huhlọn po sọmọ gba.”
Humọ, e jẹ dọ hiẹ ni yọ́n mẹhe Jesu yin na enẹ na tindo nugandomẹgo tlọlọ do sọgodo towe ji wutu. Hiẹ tindo dotẹnmẹ hundote nado lẹzun mẹjidugando gandudu he ko yin zizedai to olọn mẹ—yèdọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn to Jesu glọ. Planẹti tuklanọ mítọn na yin hinhẹngọwa ninọmẹ whanpẹnọ vonọtaun nudida tọn etọn mẹ to anademẹ Jesu tọn glọ. Dọdai Biblu tọn hẹn mí deji dọ Ahọluduta Jesu tọn na na pekọ mẹhe huvẹ to hùhù lẹ, penukundo wamọnọ lẹ go, hẹnazọ̀ngbọna awutunọ lẹ, bosọ hẹn oṣiọ lẹ gọwá ogbẹ̀.
Na jide tọn, e na jlo we nado yọ́n alọ mẹhe tọn mẹ gandudu he mí tindo nuhudo etọn tlala lọ te. Hosọ he bọdego na gọalọna we nado yọ́n mẹhe Jesu nujọnu tọn lọ yin na taun tọn.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Gando awusọhia Jesu tọn go, pọ́n hosọ lọ “À quoi ressemblait Jésus?,” to zinjẹgbonu Réveillez-vous! 8 décembre 1998 tọn mẹ.