Jehovah Nọ Yọ́n Pinpẹn Sinsẹ̀nzọn Alindọn Lẹpo Tọn Towe
“Nudepope he mì to wiwà, mì nọ yí ayiha dódó do wà ẹ, kẹdẹdi hlan Oklunọ, e ma yin hlan gbẹtọ gba.”—KỌLỌSINU LẸ 3:23.
1, 2. (a) Lẹblanulọkẹyi daho hugan tẹwẹ sọgan yọnbasi he mí na tindo? (b) Naegbọn to ojlẹ delẹ mẹ mí sọgan nọ ma penugo nado wà nuhe mí jlo nado wà to sinsẹ̀nzọnwiwa hlan Jiwheyẹwhe mẹ?
SINSẸ̀N bibasi hlan Jehovah yin lẹblanulọkẹyi daho hugan he yọnbasi he mí sọgan tindo. Po whẹwhinwhẹ́n dagbe po, linlinnamẹwe ehe ko na tuli Klistiani lẹ nado yí yedelẹ zan to lizọnyizọn lọ mẹ, yèdọ sinsẹ̀nzọn ‘lankan’ bibasi to whedepopenu he e yọnbasi te. (1 Tẹsalonikanu lẹ 4:1) Ṣigba, mí ma nọ penugo nado wà onú lẹpo he ahun mítọn nọ jlo nado wà to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ whepoponu gba. “Ninọmẹ ṣie lẹ yin mọnkọtọn bọ yẹn dona to azọ́nwa whenu-gigọ́,” wẹ mẹmẹyọnnu tlẹnnọ he yí baptẹm diblayi owhe 40 wayi die de dọ. “Whẹwhinwhẹ́n ṣie na azọ́nwiwa wẹ, e mayin nado tindo avọgbá daho kavi nado yí gbọjẹ gbejizọnlin bibasi tọn lẹ gba, ṣigba nado wleawuna dandannu lẹ, gọna akuẹzinzan agbasalilo po adú po tọn lẹ. Yẹn tindo numọtolanmẹ taidi dọ yẹn to nina Jehovah onú vude taun.”
2 Owanyi na Jiwheyẹwhe nọ whan mí nado jlo nado wà nuhe go huhlọn mítọn pe to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ. Ṣigba ninọmẹ lẹ to gbẹ̀mẹ nọ saba na dogbo nuhe mí sọgan wà. Nukunpipedo azọngban Owe wiwe tọn devo lẹ go, gọna azọngban whẹndo tọn lẹ, sọgan yí suhugan whenu po huhlọn mítọn po. (1 Timoti 5:4, 8) To “ojlẹ awusinyẹn tọn” ehelẹ mẹ, gbẹninọ to yinyin avunnukundiọsọ hugan gbede pọ́n. (2 Timoti 3:1) To whenuena mí ma penugo nado wà nuhe mí na jlo nado wà to lizọnyizọn lọ mẹ lẹpo, mí nọ tindo ayimajai jẹ obá de mẹ. Mí sọgan tindo ayihaawe vlavo homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn do sinsẹ̀n-bibasi mítọn go.
Whanpẹ Sinsẹ̀nzọn Alindọn Lẹpo Tọn Tọn
3. Etẹwẹ Jehovah nọ donukun sọn mímẹpo si?
3 To Psalm 103:14 mẹ, po zohunhun po Biblu na mí jide dọ Jehovah “yọ́n didá mítọn; E sọ flin dọ okọgudu wẹ mí.” Hugan mẹdevo depope, e yọ́n madogán mítọn lẹ. E ma nọ biọ hugan ehe mí sọgan na gba. Etẹwẹ e nọ donukun? Nuhe mẹlẹpo, mahopọnna ninọmẹ etọn to gbẹ̀mẹ, sọgan zedonukọnnamẹ: “Nudepope he mì to wiwà, mì nọ yí ayiha dódó do wà ẹ, kẹdẹdi hlan Oklunọ, e ma yin hlan gbẹtọ gba.” (Kọlọsinu lẹ 3:23) Mọwẹ, Jehovah nọ donukun to mí si—yèdọ mímẹpo—nado basi sinsẹ̀n na ẹn po alindọn lẹpo po.
4. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado basi sinsẹ̀n na Jehovah po alindọn lẹpo po?
4 Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado basi sinsẹ̀n hlan Jehovah po alindọn lẹpo po? Hogbe Glẹki tọn lọ heyin didiọ do “po alindọn lẹpo po” na paa tọn zẹẹmẹdo “sọn alindọn mẹ.” “Alindọn” lọ dlẹnalọdo gbẹtọ blebu, po nugopipe agbasa po apọnmẹ tọn etọn lẹ po. Gbọnmọ dali sinsẹ̀nzọn alindọn lẹpo tọn zẹẹmẹdo mídelẹ zizejo, nugopipe mítọn lẹpo yiyizan po yíyí huhlọn mítọn lẹ zan jẹ obá gigọ́ he yọnbasi mẹ to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ po. Nado dọ to aliho he bọawu mẹ, e zẹẹmẹdo wiwà onú lẹpo he alindọn mítọn sọgan wà.—Malku 12:29, 30.
5. Nawẹ apajlẹ apọsteli lẹ tọn dohia dọ e mayin mẹlẹpo wẹ dona wà onú dopolọ to lizọnyizọn lọ mẹ gbọn?
5 Be sinsẹ̀nzọn alindọn lẹpo tọn po alindọn lẹpo po zẹẹmẹdo dọ mímẹpo dona wà onú dopolọ to lizọnyizọn lọ mẹ ya? Enẹ sọgan vẹawu nado yọnbasi, na ninọmẹ lẹ po nugopipe lẹ po gbọnvo to gbẹtọ lẹ mẹ. Lẹnnupọndo apọsteli nugbonọ Jesu tọn lẹ ji. E mayin yemẹpo wẹ penugo nado to onú dopolọ wà gba. Di dohia, mí yọ́n onú vude taun dogbọn apọsteli delẹ dali, taidi Simọni Kenaninu po Jakobu ovi Alfe tọn po. Vlavo nuwiwa yetọn taidi apọsteli lẹ tindo dogbo. (Matiu 10:2-4) To vogbingbọnmẹ, Pita penugo nado kẹalọyi azọngban pinpẹn susu—yèdọ, Jesu tlẹ na ẹn “ṣavi ahọludu tọn”! (Matiu 16:19) Etomọṣo, Pita ma ze ede daga hugan mẹdevo lẹ gba. To whenuena Johanu mọ numimọ Jelusalẹm Yọyọ tọn yí to Osọhia mẹ (nudi 96 W.M.), e mọ zannu dodonu tọn 12 podọ wekinkan ‘oyín wiawe apọsteli wiawe lẹ tọn’ tin to yé ji.a (Osọhia 21:14) Jehovah yọ́n nuhọakuẹ sinsẹ̀nzọn apọsteli lẹpo tọn, dile etlẹ yindọ kunnudenu dohia dọ delẹ penugo nado wà hugan devo lẹ.
6. To oló nudotọ tọn Jesu tọn mẹ, etẹwẹ jọ do okun heyin dido do “aigba dagbe” ji go, podọ kanbiọ tẹlẹ wẹ fọ́n?
6 Mọdopolọ, Jehovah ma biọ sọha yẹwhehodidọ tọn dopolọ sọn mímẹpo si gba. Jesu do ehe hia to oló nudotọ tọn lọ mẹ, ehe e yí azọ́n yẹwhehodidọ tọn jlẹdo okún lẹ dido go. Okún lọ flẹ jẹ aigba wunmẹ voovo lẹ ji, basi dohia wunmẹ voovo ninọmẹ ahun mẹ tọn heyin didohia gbọn mẹhe sè owẹ̀n lọ lẹ dali. “Ṣigba mẹhe yí okún do aigba dagbe ji,” Jesu basi zẹẹmẹ dọ, “wẹ mẹhe sè ohó lọ, bo tunwun in; ewọ wẹ sẹ́n, e sọ sẹ́n, delẹ kanweko donu kanweko, delẹ kandeko donu kandeko, delẹ ogbàn donu gbàn.” (Matiu 13:3-8, 18-23) Etẹwẹ yin sinsẹ́n ehe, podọ naegbọn e nọ dè sinsẹ́n tọ́n to sọha he gbọnvo mẹ?
7. Etẹwẹ yin sinsẹ́n okun heyin dido lọ lẹ tọn, podọ naegbọn e dè sinsẹ́n voovo tọ́n?
7 To whenuena e yindọ okún he yin dido wẹ “ohó ahọludu tọn,” sinsẹ́n didetọ́n lọ dlẹnalọ do ohó enẹ hinhẹn gbayipe, didọ ẹ na mẹdevo lẹ. (Matiu 13:19) Sọha sinsẹ́n heyin didetọ́n tọn gbọnvo—sọn ogbàn donu gbàn jẹ kanweko donu kanweko—na nugopipe po ninọmẹ lẹ po to gbẹ̀mẹ gbọnvo wutu. Mẹhe tindo agbasalilo po huhlọn agbasa tọn po sọgan penugo nado yí whenu suhugan zan to yẹwhehodidọ mẹ hugan mẹhe huhlọn etọn ko depò gbọn ninọmẹ sinsinyẹn madogán agbasa tọn de dali kavi gbọn mẹhowhe dali. Jọja tlẹnnọ de he ma tindo azọngban whẹndo tọn lẹ sọgan penugo nado wà hugan mẹhe dona wazọ́n whenu-gigọ́ nado wleawu na whẹndo de.—Yijlẹdo Howhinwhẹn lẹ 20:29 go.
8. Nukun tẹwẹ Jehovah do nọ pọ́n mẹhe na dagbe hugan he alindọn yetọn sọgan na lẹ tọn?
8 To nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ, be mẹhe to ogbàn donu gbàn detọ́n po alindọn lẹpo po gọ̀n mayin nugbonọ sọ mẹhe to kanweko donu kanweko detọ́n wẹ ya? Paali! Sọha sinsẹ́n lọ tọn sọgan gbọnvo, ṣigba homẹ Jehovah tọn nọ hùn dile e na dẹnsọ bọ sinsẹ̀nzọn heyin bibasi lọ yin dagbe hugan he alindọn mítọn sọgan na. Flin, sọha voovo sinsẹ́n lẹ tọn popolẹpo wá sọn ahun he yin “aigba dagbe” mẹ. Hogbe Glẹki tọn lọ (ka·losʹ) heyin didiọ do “dagbe” basi zẹẹmẹ nude he “yọnwhanpẹ” tọn podọ he “nọ hẹn ahun jaya, bo nọ hẹn nukunmẹ sẹ́.” Lehe e yin kọfanamẹnu nado yọnẹn dọ to whenuena mí wà dagbe hugan mítọn, ahun mítọn yin whanpẹnọ to nukun Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ do sọ!
Ma Nọ Yijlẹdo Ode Awetọ Go Gba
9, 10. (a) Ahun mítọn sọgan plan mí biọ wunmẹ nulinlẹn agọ̀ tọn tẹ́ mẹ? (b) Nawẹ yẹdenanu he tin to 1 Kọlintinu lẹ 12:14-26 mẹ dohia dọ Jehovah ma nọ yí nuhe mí wà jlẹdo mẹdevo lẹ tọn go gbọn?
9 Ṣigba, ahun mapenọ mítọn sọgan lẹn onú lẹ to aliho voovo mẹ. E sọgan yí sinsẹ̀nzọnwiwa mítọn jlẹdo mẹdevo lẹ tọn go. E sọgan na whẹwhinwhẹ́n dọ, ‘Mẹdevo lẹ to suhugan wà to lizọnyizọn lọ mẹ hugan lehe yẹn to wiwà do. Nawẹ homẹ Jehovah tọn tlẹ sọgan hùn do sinsẹ̀nzọn ṣie go gbọn?’—Yijlẹdo 1 Johanu 3:19, 20 go.
10 Linlẹn po aliho Jehovah tọn lẹ po yiaga tlala hugan mítọn. (Isaia 55:9) Mí mọ wuntuntun delẹ yí to aliho he mẹ Jehovah nọ pọ́n vivẹnudido mẹdopodopo tọn te to 1 Kọlintinu lẹ 12:14-26 mẹ, fie agun lọ yin yiyijlẹdo agbasa de go he tindo nugonu susu—yèdọ nukun lẹ, alọ lẹ, afọ lẹ, otó lẹ, po mọmọ po sọyi. Gbadopọnna, na ojlẹ kleun de, agbasa paa lọ. Lehe e na yin mẹṣankonu nado yí nukun towe lẹ jlẹdo alọ towe lẹ go kavi afọ towe lẹ do otó towe lẹ go do sọ! Nugonu dopodopo tindo azọ́n he e nọ wà, etomọṣo nugonu lọ lẹpo yọn-na-yizan bo họakuẹ. Mọdopolọ, Jehovah nọ yọ́n pinpẹn sinsẹ̀nzọn alindọn lẹpo tọn mítọn vlavo mẹdevo lẹ to susu wà kavi yé to vude wà.—Galatianu lẹ 6:4.
11, 12. (a) Naegbọn mẹdelẹ sọgan tindo numọtolanmẹ dọ yé yin ‘madogánnọ’ kavi ‘ma tindo yẹyi’? (b) Nukun tẹwẹ Jehovah do nọ pọ́n sinsẹ̀nzọn mítọn?
11 Na dogbo he nọ yin zizedomẹji gbọn agbasalilo matindo, mẹhowhe, kavi ninọmẹ devo lẹ dali, to whedelẹnu delẹ to mí mẹ sọgan tindo numọtolanmẹ dọ mí yin ‘madogánnọ’ kavi yin omẹ he ‘ma tindo yẹyi.’ Ṣigba enẹ mayin lehe Jehovah nọ pọ́n whẹho lẹ do gba. Biblu dọ na mí dọmọ: “Awutugonu agbasa tọn nẹlẹ, he sọawuhia nado yín malodo hú, yín onú yè ma sọgan nọma tindo. Awutugonu . . . nẹlẹ, he mí hia nado yín omẹ yẹyi whè na, ehelẹ wẹ mí nọ do yẹyi susu ogo na . . . Ṣigba Jiwheyẹwhe ko basi agbasa do dopo, bosọ na yẹyi susu hlan ofi he gbọ̀agba.” (1 Kọlintinu lẹ 12:22-24) Enẹwutu omẹ lẹpo wẹ sọgan yin nuhọakuẹ hlan Jehovah. E yọ́n nuhọakuẹ sinsẹ̀nzọn mítọn to dodonu dogbo mítọn tọn mẹ. Be ahun towe ma whàn we nado jlo nado wà onú he go hiẹ pe lẹpo to sinsẹ̀nzọnwiwa na Jiwheyẹwhe nukunnumọjẹnumẹtọ owanyinọ mọnkọtọn ya?
12 To whelọnu lo, nuhe yin nujọnu hlan Jehovah, mayin dọ hiẹ ni wà susọ dile mẹdevo lẹ nọ wà do gba ṣigba dọ hiẹ ni wà nuhe hiẹ—alindọn towe—lọsu titi sọgan wà. Dọ Jehovah nọ yọ́n nuhọakuẹ vivẹnudido mẹdopodopo tọn yin didohia to aliho mẹwhinwhan tọn taun de mẹ gbọn nuyiwa Jesu tọn hẹ yọnnu voovo awe to azán godo tọn gbẹzan aigba ji tọn etọn whenu dali.
Nunina “Akuẹgegenu” Yọnnu Pinpẹn-nutọn-yọnẹntọ de Tọn
13. (a) Ninọmẹ tẹlẹ wẹ lẹdo kinkọ̀n ami nusisá do ota po afọ Jesu tọn po ji Malia tọn? (b) Etẹwẹ yin nuhọakuẹ agbasanu tọn ami Malia tọn?
13 To Ahọluzangbe whèjai, 8 Nisan, Jesu wá Bẹtani, gbetato pẹvi de to whezẹtẹn waji Osó Olivie tọn, nudi kilomẹtlu 3 sọn Jelusalẹm. Jesu tindo họntọn vivẹ lẹ to otò ehe mẹ—yèdọ Malia, Malta, po mẹmẹsunnu yetọn, Lazalọsi po. Vlavo Jesu ko nọ yin jonọ to owhé yetọn gbè gbọzangbọzan. Ṣigba to Sibigbe whèjai, Jesu po họntọn etọn lẹ po dù núdùdù whèjai tọn to owhé Simọni tọn gbè, pòtọnọ dai tọn de he vlavo na ko yin azọ̀nhẹngbọna gbọn Jesu dali. Dile Jesu jagla to tafo kọ̀n, Malia yí onú huwhẹ tọn de wà he do owanyi sisosiso etọn hia na dawe lọ he ko fọ́n nọvisunnu etọn sọnku. E hun ogo he tindo ami nusisá, “akuẹgegenu” tọn de. Akuẹgegenu, na nugbo tọn! He yin nuhọakuẹ abọgan-kuẹ 300 tọn, he sọgbe hẹ nudi azọ́nkuẹ owhe dopo tọn. E kọ̀n ami owán gblingblinnọ ehe do ota Jesu tọn podọ do afọ etọn ji. E tlẹ súnsún afọ etọn lẹ po oda etọn po.—Malku 14:3; Luku 10:38-42; Johanu 11:38-44; 12:1-3.
14. (a) Nawẹ devi lẹ yinuwa hẹ walọ Malia tọn gbọn? (b) Nawẹ Jesu nọgodona Malia gbọn?
14 Devi lẹ gblehomẹ! ‘Naegbọn ehe yin zinzan do apamẹ?’ wẹ yé kanse. Juda, he to linlẹn ajojijẹ tọn etọn zewhla nọgodona ayinamẹ alọgọ tọn na nuhudonọ lẹ, dọmọ: “Etẹwutu wẹ yè ma sà nusisá he yín abọgan-kuẹ fọdekanweko, bo yín nina hlan wamọnọ lẹ?” Malia gbọṣi abọẹ. Ṣigba, Jesu dọ na devi lẹ dọmọ: “Mì gbọ sọn e go, etẹwutu wẹ mì to tukla do e? Azọ́n dagbe de wẹ e wà [wunmẹ ka·losʹ tọn] do oji e. . . . E wà onú he e sọgan; e ko sá misisana na agbasa ṣie jẹnukọnna oṣiọ didi lọ. Nugbo wẹ yẹn dọ hlan mì, To fidepope yè na dọyẹwheho wẹndagbe he tọn te to aihọn lẹpo mẹ, yè na dọhó ehe nawe he wà tọn to finẹ ga, na oflin etọn de.” Lehe hogbe zohunhun Jesu tọn lẹ dona ko fakọna ahun Malia tọn do sọ!—Malku 14:4-9; Johanu 12:4-8.
15. Naegbọn Jesu do yin whinwhan sọmọ gbọn nuhe Malia ko wà dali, podọ etẹwẹ mí gbọnmọ dali plọn dogbọn sinsẹ̀nzọn ahundopo tọn dali?
15 Jesu yin whinwhan sisosiso gbọn nuhe Malia ko wà dali. To linlẹn etọn mẹ, e ko wà nuhe jẹ na pipà na nugbo tọn. E mayin nuhọakuẹ nunina agbasanu lọ tọn wẹ yin nujọnu na Jesu gba ṣigba nugbo lọ dọ “e wà onú he e sọgan.” E yí dotẹnmẹ hundote lọ zan bo na nuhe e penugo nado na. Lẹdogbedevomẹ devo lẹ ko yí hogbe ehelẹ zan, “E ko wà nuhe e sọgan lẹpo,” kavi, “E ko wà nuhe go huhlọn etọn pé lẹpo.” (An American Translation; The Jerusalem Bible) Nunina Malia tọn yin po alindọn lẹpo po na e na nuhe go e pe wutu. Enẹ wẹ yin nuhe sinsẹ̀nzọnwiwa po alindọn lẹpo po zẹẹmẹdo.
“Abọgan-kuẹ Pẹvipẹvi Awe” Asuṣiọsi de Tọn
16. (a) Nawẹ Jesu wá doayi nunina asuṣiọsi wamọnọ de tọn go gbọn? (b) Etẹwẹ yin nuhọakuẹ abọgan-kuẹ asuṣiọsi lọ tọn?
16 Azán delẹ godo, to 11 Nisan tọn, Jesu yí whenu susu zan to tẹmpli mẹ, fie aṣẹpipa etọn yin whẹylọ te bọ e na gblọndo sinsinyẹn dogbọn takuẹ, fọnsọnku, po whẹho devo lẹ po dali. E gblewhẹdo wekantọ po Falesi lẹ po na, gọna onú devo lẹ, “dù owhé asuṣiọsi lẹ tọn súdo.” (Malku 12:40) Enẹgodo Jesu sinai, kunnudenu dohia dọ to Lẹdo Yọnnu lẹ tọn mẹ, fie, sọgbe hẹ aṣa Juvi lẹ tọn, adọkun pòtin 13 tin te. E sinai na ojlẹ de, bo yí sọwhiwhe do to pinpọn dile gbẹtọ lẹ to yíyí nunina yetọn lẹ do e mẹ. Adọkunnọ susu wẹ wá, vlavo mẹdelẹ po awusọhia dodonọ-yinyin mẹdetiti tọn po, yèdọ po glòlò jijlá po. (Yijlẹdo Matiu 6:2 go.) Nukunzin Jesu tọn tin to yọnnu taun de ji. Gbẹtọ paa de sọgan gọ̀n ma doayi onú vonọtaun de go dogbọn yọnnu lọ po nunina etọn po dali. Ṣigba Jesu, mẹhe sọgan yọ́n ahun mẹdevo lẹ tọn, yọnẹn dọ e yin “asuṣiọsi wamọnọ de.” E sọ yọ́n sọha taun nunina etọn tọn—yèdọ “abọgan-kuẹ pẹvipẹvi awe . . . ehe basi dadao abọgan-kuẹ flinflin dopo tọn.”b—Malku 12:41, 42.
17. Nawẹ Jesu na pipà nunina asuṣiọsi lọ tọn gbọn, podọ gbọnmọ dali etẹwẹ mí plọn dogbọn nunina hlan Jiwheyẹwhe dali?
17 Jesu ylọ devi etọn lẹ wá ede dè, na e jlo dọ yé ni mọ nupinplọn he e jlo na plọnmẹ lọ tlọlọ. E “sọ susu dlan e mẹ hú omẹ popo he to dindlan do adọkunnu potin mẹ lẹpo,” wẹ Jesu dọ. To dogbapọnnanu etọn mẹ yọnnu lọ yí do e mẹ hugan mẹdevo he e bẹhẹn lẹpo. E na “onú he e tindo lẹpo”—yèdọ akuẹ he pò to e si lẹpo. Gbọn mọwiwà dali, e ze ede do alọ nukunpedomẹgo Jehovah tọn mẹ. Gbọnmọ dali mẹhe yin ayidego taidi apajlẹ nunina hlan Jiwheyẹwhe tọn wẹ mẹhe nunina etọn diblayin nuhe mayọn-na-yizan to nuhọakuẹ agbasanu tọn mẹ. Ṣigba, to nukun Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ, e yin nuhọakuẹ taun!—Malku 12:43, 44; Jakobu 1:27.
Nupinplọn sọn Pọndohlan Jehovah Tọn Mẹ na Sinsẹ̀nzọn Ahun Lẹpo Tọn
18. Etẹwẹ mí plọn sọn nuyiwa Jesu tọn mẹ hẹ yọnnu awe lẹ?
18 Sọn nuyiwa Jesu tọn mẹ hẹ yọnnu awe ehelẹ, mí plọn nupinplọn ahunfọndotenamẹ tọn delẹ dogbọn nukun he Jehovah do nọ pọ́n sinsẹ̀nzọn ahun lẹpo tọn dali. (Johanu 5:19) Jesu ma yí asuṣiọsi lọ jlẹdo Malia go gba. E yọ́n nuhọakuẹ abọgan-kuẹ awe asuṣiọsi lọ tọn to pọmẹ po ami “akuẹgegenu” Malia tọn po. To whenuena yọnnu dopodopo na dagbe hugan etọn, to nukun Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ nunina yemẹpo tọn wẹ họakuẹ. Enẹwutu eyin numọtolanmẹ nuvọ́nọ-yinyin tọn fọ́n to hiẹ mẹ na hiẹ ma penugo nado wà onú he hiẹ jlo nado wà to sinsẹ̀nzọnwiwa na Jiwheyẹwhe mẹ lẹpo wutu, ma hẹn todido bu blo. Homẹ Jehovah tọn na hùn nado kẹalọyi dagbe hugan he hiẹ sọgan na. Flindọ, Jehovah nọ mọ ‘nuhe tin to ahun mẹ,’ enẹwutu e yọ́n ojlo ahun towe tọn to gigọ́mẹ.—1 Samuẹli 16:7.
19. Naegbọn mí ma dona nọ yí nuhe mẹdevo lẹ nọ wà to sinsẹ̀nzọnwiwa hlan Jiwheyẹwhe mẹ jlẹdo mẹdevo lẹ tọn go?
19 Pọndohlan Jehovah tọn gando sinsẹ̀nzọn ahun lẹpo tọn go dona yinuwa do aliho he mí nọ pọ́n bo nọ yinuwa hẹ ode awetọ te ji. Lehe e na yin owanyi matindo nado mọhodọ do vivẹnudido mẹdevo lẹ tọn go kavi nado yí sinsẹ̀nzọn mẹde tọn jlẹdo mẹdevo tọn go do sọ! Klistiani de wlan po awubla po, dọmọ: “To ojlẹ delẹ mẹ mẹdelẹ nọ dohia dọ hiẹ ma na yin nudewanu eyin a mayin gbehosọnalitọ de. Mí mẹhe to vivẹnudo nado to nukọnzindo taidi wẹnlatọ Ahọluduta gbesisọ tọn ‘poun’ lẹ tindo nuhudo nado yin pinpẹn-nutọn-yọnẹn na ga.” Mì gbọ mí ni flin dọ mí mayin gbedena nado basi dide obá he mẹ sinsẹ̀nzọnwiwa po alindọn lẹpo po jẹ na Klistiani hatọ de gba. (Lomunu lẹ 14:10-12) Jehovah nọ yọ́n pinpẹn sinsẹ̀nzọn ahundoponọ tọn dopodopo livi susu wẹnlatọ nugbonọ Ahọluduta tọn lẹ tọn, podọ mọwẹ mí dona basi do.
20. Pọndohlan tẹwẹ e jẹ nado nọ tindo dogbọn hatọ sinsẹ̀n-basitọ mítọn lẹ dali?
20 Ṣigba, etẹwẹ eyin mẹdelẹ sọawuhia nado to wiwà whehu ehe yé sọgan wà to lizọnyizọn lọ mẹ? Doyiyi nuwiwa hatọ yisenọ de tọn sọgan dohia mẹho he nọ yin ahundoponọ dọ nuhudo tin na alọgọ kavi tulinamẹ. To ojlẹ dopolọ mẹ, mí ma dona wọnji dọ na mẹdelẹ, sinsẹ̀nzọn ahundoponọ tọn sọgan nọtena abọgan-kuẹ pẹvipẹvi awe asuṣiọsi lọ tọn poun hugan ami họakuẹ Malia tọn. E nọ saba yọ́n taun nado lẹn dọ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po yiwanna Jehovah podọ owanyi mọnkọtọn na whàn yé nado wà onú dopolọ—e mayin vude gba—yèdọ dile yé sọgan do. Na jide tọn devizọnwatọ ahunjijlọnọ Jehovah tọn depope matin he na dè nado wà whehu ehe ewọ sọgan to sinsẹ̀nzọnwiwa na Jiwheyẹwhe mẹ!—1 Kọlintinu lẹ 13:4, 7.
21. Yanwle alehẹnwanamẹ tọn tẹwẹ mẹsusu to afọdona, podọ kanbiọ tẹlẹ wẹ fọ́n?
21 Ṣigba, na suhugan omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn, sinsẹ̀nzọnwiwa po alindọn lẹpo po ko zẹẹmẹdo afọdona yanwle alehẹnwanamẹ tlala tọn—yèdọ lizọnyizọn gbehosọnalitọ tọn. Dona tẹlẹ wẹ yé nọ mọyi? Podọ etẹwẹ dogbọn mí mẹhe ma ko penugo nado yin gbehosọnalitọ lẹ dali—nawẹ mí sọgan do gbigbọ gbehosọnalitọ tọn hia gbọn? Kanbiọ ehelẹ na yin hodọdeji to hosọ he bọdego mẹ.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a To whenuena Mattias diọtẹnna Juda taidi apọsteli de, oyin etọn—e mayin Paulu tọn—na ko sọawuhia to ṣẹnṣẹn mẹhe tin to zannu dodonu tọn 12 lẹ ji. Dile etlẹ yindọ Paulu yin apọsteli de, e mayin dopo to 12 lẹ mẹ gba.
b Dopodopo abọgan-kuẹ ehelẹ tọn yin lepton de, yèdọ abọgan-kuẹ Juvi lẹ tọn he whè hugan he gbayipe to ojlẹ enẹ mẹ. Lepta awe tindo nuhọakuẹ 1/64 azọ́nkuẹ gbedopo tọn. Sọgbe hẹ Matiu 10:29, abọgan-kuẹ assarion tọn de (he sọzẹn po lepta ṣinatọ̀n po), mẹde sọgan họ̀ oblẹnọ awe, ehe tin to ohẹ he pọta hugan lẹ mẹ he nọ yín yiyizan na núdùdù gbọn wamọnọ lẹ dali. Enẹwutu na nugbo tọn asuṣiọsi ehe yin wamọnọ, na e tindo odá sọha he nuhudo tin na nado họ̀ oblẹnọ dopo poun, he vẹawu nado na núdùdù omẹ dopo.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
◻ Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado basi sinsẹ̀n hlan Jehovah po alindọn lẹpo po?
◻ Nawẹ apajlẹ lọ to 1 Kọlintinu lẹ 12:14-26 mẹ dohia dọ Jehovah ma nọ yí mí jlẹdo mẹdevo lẹ go gbọn?
◻ Etẹwẹ mí plọn dogbọn nina po alindọn lẹpo po sọn zẹẹmẹ Jesu tọn mẹ dali gando ami họakuẹ Malia tọn po abọgan-kuẹ pẹvipẹvi awe asuṣiọsi lọ tọn lẹ po go?
◻ Nuyiwadomẹji tẹwẹ nukun he Jehovah do nọ pọ́n sinsẹ̀nzọn alindọn lẹpo tọn dona tindo to aliho he mí nọ pọ́n ode awetọ mítọn lẹ hlan te?
[Yẹdide to weda 11]
Malia na dagbe hugan etọn, sa amisisa na agbasa Jesu tọn po ami “akuẹgegenu” tọn po
[Yẹdide to weda 12]
Abọgan-kuẹ asuṣiọsi lọ tọn—yèdọ diblayin nuhe ma họakuẹ to agbasanu liho ṣigba yin nuhọakuẹ taun to nukun Jehovah tọn lẹ mẹ