Yé Wà Ojlo Jehovah tọn

Samalianu de Sọawuhia Nado Yin Kọmẹnu Dagbe

TO AZÁN Jesu tọn lẹ gbè, kẹnmẹninọ ayidego tọn de tin to Juvi lẹ po Kosi lẹ po ṣẹnṣẹn. To ojlẹ de mẹ, Mishnah Ju lẹ tọn tlẹ bẹ osẹ́n de hẹn he gbẹ́ dọ yọnnu Islaeli tọn lẹ ma dona yin ajinọ na mẹhe mayin Juvi lẹ to vijiji whenu gba, to whenuena e yindọ ehe na gọalọ nado hẹn Kosi devo wá aihọn lọ mẹ poun wẹ.—Abodah Zarah 2:1.

Samalianu lẹ jẹakọ hẹ Juvi lẹ hugan lehe e yin na Kosi lẹ do, to sinsẹ̀n po akọ̀ po liho. Etomọṣo, yé lọsu lẹ nọ yin pinpọnhlan taidi omẹ jẹgbé lẹ. “Ju lẹ ma nọ wanudopọ hẹ Samaliatọ lẹ gba,” wẹ apọsteli Johanu wlan. (Johanu 4:9) Na nugbo tọn, Talmud plọnmẹ dọ “akla nùdo dopo heyin nina Juvi de gbọn Samalianu de dali yin mawé hugan olàn mawé lẹ.” Juvi delẹ tlẹ nọ yí hogbe lọ “Samalianu” zan taidi hogbe osùnú po vlẹko po tọn.—Johanu 8:48.

To pọndohlan mẹ na ninọmẹ ehe, hogbe Jesu tọn lẹ hlan dawe whẹyidọtọ Ju de yin dehe gọna nudọnamẹ taun. Dawe lọ dọnsẹpọ Jesu bo kanse dọmọ: “Mẹplọntọ, etẹwẹ yẹn na wà nado dugu ogbẹ̀ madopodo tọn?” To gblọndo mẹ, Jesu dọ̀n ayidonugo etọn wá Osẹ́n Mose tọn ji, ehe degbe nado ‘yiwanna Jehovah po ahun mítọn lẹpo, alindọn, hlọnhlọn, po ayiha mítọn lẹpo po.’ Whẹyidọtọ lọ sọ kanse Jesu dọmọ: “Mẹnu ka wẹ kọmẹnu ṣie?” (Luku 10:25-29; Levitiku 19:18; Deutelonomi 6:5) Sọgbe hẹ Falesi lẹ, hogbe lọ “kọmẹnu” gando mẹhe nọ tẹdo aṣa Ju lẹ tọn kẹdẹ go lẹ—e họnwun dọ e mayin Kosi lẹ kavi Samalianu lẹ gba. Eyin whẹyidọtọ tlintlindo dintọ ehe lẹndọ Jesu na nọgodona pọndohlan enẹ, ewọ na yin pipaṣa to madẹnmẹ.

Samalianu Awuvẹmẹtọ De

Jesu na gblọndo kanbiọ dawe lọ tọn gbọn oló de didọ dali.a “Dawe de,” wẹ e dọ, “jẹte sọn Jelusalẹm jei Jẹliko.” Jelusalẹm dẹn do Jẹliko na nudi kilomẹtlu 23 nkọtọn. Aliho he sìn tòdaho awe ehelẹ dopọ tindo agọlilẹ daho lẹ po pópló he yiaga po, bo nọ hẹn ẹn bọawu na ajotọ lẹ nado whlá, yangbe mẹtọn, bosọ họnyi. Dile e jọ do pẹpẹ, gbejizọnlin basitọ lọ to oló Jesu tọn mẹ “jẹ alọ ajotọ lẹ tọn mẹ, he yí avọ̀ etọn sọn e go, bosọ húnu in, bosọ họ̀n jo e do yì bedebede.”—Luku 10:30.

“Gbọn okosọ dali,” Jesu zindonukọn, “yẹwhenọ de jẹte gbọn finẹ dali jei; whenuena e mọ ẹn, e lẹ́ gbọn awà awetọ ji yì. Mọkẹdẹ wẹ Levinu de ga, whenuena e jẹ ofi lọ bo mọ ẹn, e lẹ́ gbọn awà awetọ ji.” (Luku 10:31, 32) Yẹwhenọ lẹ po Levinu lẹ po yin mẹplọntọ Osẹ́n tọn lẹ—gọna osẹ́n owanyi kọmẹnu tọn. (Levitiku 10:8-11; Deutelonomi 33:1, 10) Po jide po, yewlẹ dona ko yin whinwhan gbọn numọtolanmẹ dali hugan mẹdevo depope nado gọalọna gbejizọnlin basitọ heyin awugblena lọ.

Jesu zindonukọn dọmọ: “Samalianu de, le e gbejizọnlinji jei jẹ ofi he e te.” Matin ayihaawe hodidọ dogbọn Samalianu de dali fọ́n jejejininọ whẹyidọtọ lọ tọn dote. Be Jesu na kẹalọyi pọndohlan agọ̀ akọ̀ ehe tọn wẹ ya? To vogbingbọn mẹ, to mimọ gbejizọnlin basitọ heyin awugblena lọ, Samalianu lọ yin ‘whinwhan gbọn lẹblanu dali.’ Jesu dọmọ: “E yì e dè, bo blá alán na ẹn, bo kọ̀n amì po ovẹn po do e mẹ, bosọ ze e do kanlin ewlọsu tọn ji, bo hẹn ẹn wá dohọ̀ mẹ, bo to e go pọ́n.b Podọ to aihọngbe, whenuena e jei, e yí abọgankuẹ awe, bosọ na dohọ̀gán, bosọ dọ hlan ẹn, dọ, Pọ́n e go: onú depope hiẹ sọ zan lanhu, whenuena yẹn lẹgọ, yẹn na sú we.”—Luku 10:33-35.

Todin Jesu kanse kanbiọnọ etọn dọmọ: “Mẹnu to yé omẹ atọ̀n ehelẹ mẹ, wẹ hiẹ lẹn do kọmẹnu hia hlan mẹhe jẹ alọ ajotọ lẹ tọn mẹ?” Whẹyidọtọ lọ yọ́n gblọndo lọ, ṣogan e whleawu nado dọ “Samalianu lọ.” Kakatimọ, e gblọn poun dọmọ: “Ewọ he do lẹblanu hia to e ji.” Enẹgodo Jesu dọmọ: “Yì, bo nọ wà mọkẹdẹ.”—Luku 10:36, 37.

Nuplọnmẹ lọ Na Mí

Dawe he kanhose Jesu lọ wàmọ to vivẹnudido mẹ “nado pà ede.” (Luku 10:29) Vlavo e lẹndọ Jesu na pà titẹdo Osẹ́n Mose tọn go pẹkipẹki emitọn. Ṣigba dawe goyitọ ehe dona plọn nugbo howhinwhẹn Biblu tọn he dọmọ: “Aliho gbẹtọ tọn lẹpo wẹ yọ́n to nukun ede tọn mẹ: Ṣigba OKLUNỌ wẹ alihiamẹtọ ayiha tọn.”—Howhinwhẹn lẹ 21:2.

Oló Jesu tọn dohia dọ gbẹtọ ahunjijlọnọ nujọnu tọn de yin mẹde he e mayin dọ e nọ setonuna osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ kẹdẹ wẹ gba ṣigba nọ hodo apajlẹ jẹhẹnu etọn lẹ tọn. (Efesunu lẹ 5:1) Di apajlẹ, Biblu dọna mí dọ “Jiwheyẹwhe mayin mẹnukuntahopọntọ gba.” (Owalọ lẹ 10:34) Be mí nọ hodo apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn to whẹho ehe mẹ ya? Oló mẹwhantọ Jesu tọn dohia dọ kọmẹnu-yinyin mítọn dona zẹ̀ aliglọnnamẹnu akọta, aṣa, po sinsẹ̀n tọn lẹ po go. Na nugbo tọn, Klistiani lẹ yin didọna nado “wà dagbe hlan omẹ popo”—e mayin hlan gbẹtọ ogbẹ́ dopolọ lẹ, akọ̀, kavi akọta podọ e mayin hlan hagbẹ yisenọ lẹ kẹdẹ gba.—Galatianu lẹ 6:10, wekun flinflin lẹ yin míton.

Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ dovivẹnu nado hodo tudohomẹnamẹ Owe-wiwe tọn ehe. Di apajlẹ, to whenuena nugbajẹmẹji jọwamọ tọn lẹ jọ, yé nọ dlẹn alọ dagbewiwa tọn hlan hatọ yisenọ lẹ podọ hlan mẹhe mayin Kunnudetọ lẹ ga.c To yidogọ mẹ, yé nọ yí hugan ganhiho liva dopo zan to pọmẹ to owhe dopodopo mẹ to alọgigọna gbẹtọ lẹ nado wá tindo oyọnẹn Biblu tọn he pọnte hugan. Yé nọ dovivẹnu nado jẹ mẹlẹpo dè po wẹndomẹ Ahọluduta lọ tọn po, na ojlo Jiwheyẹwhe tọn wẹ yindọ “yè ni whlẹn omẹ popo gán, podọ na yé ni wá oyọnẹn nugbo tọn kọ̀n.”—1 Timoti 2:4; Owalọ lẹ 10:35.

[Nudọnamẹ Odò tọn Lẹ]