Be Hiẹ Nọ Yin Nugbonọ to Onú Lẹpo mẹ Ya?
“Ewọ he yin nugbonọ to onú pẹvi tlala de mẹ, e yin nugbonọ to onú susu mẹ ga.”—LUKU 16:10.
1. Etẹwẹ yin dopo to aliho he mẹ Jehovah yin nugbonọ te lẹ mẹ?
BE HIẸ ko doayi nuhe nọ jọ do oyẹ̀ atin de tọn he nọ sọawuhia to kọmẹ dile azán lọ to yìyì go pọ́n ya? Etẹ nkọ, gbigblo po otẹn oyẹ̀ lọ tọn po nọ to didiọ gbọzangbọzan! Kẹdẹdi oyẹ̀ de, vivẹnudido po opagbe gbẹtọvi tọn lẹ po ma nọ saba hẹnai. To vogbingbọnmẹ, Jehovah Jiwheyẹwhe ma nọ diọ dile ojlẹ to yìyì gba. Devi Jakobu dlẹnalọdo e taidi “Otọ́ hinhọ́n lẹ tọn” bo dọmọ: “Mẹhe dè didiọ de ma te, kavi oyẹ̀ lilẹpe tọn.” (Jakobu 1:17) Jehovah ma nọ diọ podọ e sọgan yin jide-dego, etlẹ yin to nuhe whè hugan lẹ mẹ. “Jiwheyẹwhe nugbowa tọn de” wẹ ewọ.—Deutelonomi 32:4.
2. (a) Naegbọn mí dona gbeje míde pọ́n nado yọnẹn eyin mí yin nugbonọ? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna gando nugbonọ-yinyin go?
2 Nukun tẹwẹ Jehovah nọ yí do pọ́n nugbonọ-yinyin sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ tọn? Pẹpẹ dile Davidi wà do, mẹhe dọ gando yé go dọmọ: “Nukun ṣie na tin to nugbonọ aigba lọ tọn lẹ go, na yé nido nọ nọ̀ hẹ mi: ewọ he to zọnlinzin to aliho pipé mẹ, ewọ wẹ na sẹ̀n mi.” (Psalm 101:6) Mọwẹ, Jehovah nọ hùnhomẹ to nugbonọ-yinyin devizọnwatọ etọn lẹ tọn mẹ. Po whẹwhinwhẹ́n dagbe po wẹ apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Yè biọ to họ̀nkọnsi lẹ mẹ, dọ yè ni mọ omẹ lọ yin nugbonọ.” (1 Kọlintinu lẹ 4:2) Etẹwẹ nugbonọ-yinyin bẹhẹn? Adà gbẹzan tọn tẹlẹ mẹ wẹ mí dona nọ yinuwa po nugbonọ-yinyin po te? Dona tẹlẹ wẹ ‘zọnlinzinzin to aliho pipé mẹ’ nọ hẹnwa?
Nuhe E Zẹẹmẹdo Nado Yin Nugbonọ
3. Etẹwẹ nọ dohia dọ mí yin nugbonọ?
3 “Mose yin nugbonọ . . . di devi de,” wẹ Heblu lẹ 3:5 dọ. Etẹwẹ hẹn yẹwhegán Mose nado yin nugbonọ? To awuwiwlena gòhọtúntún lọ po dido e ai po mẹ, “Mose wà . . . kẹdẹdi ehe OKLUNỌ lọ degbena ẹn lẹpo, mọwẹ e wà do.” (Eksọdusi 40:16) Taidi sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ, mí nọ do nugbonọ-yinyin hia gbọn devizọnwiwa hlan ẹn po tonusise po dali. E họnwun dọ, ehe bẹ tenọgligo-hinhẹn hlan Jehovah to whlepọn sinsinyẹn, kavi avùnnukundiọsọmẹ vẹadi lẹ nukọn hẹn. Etomọṣo, e ma yin duduto whlepọn daho lẹ ji kẹdẹ wẹ nọ do nugbonọ-yinyin mítọn hia gba. “Ewọ he yin nugbonọ to onú pẹvi tlala de mẹ, e yin nugbonọ to onú susu mẹ ga: podọ ewọ he yin mawadodonọ to onú pẹvi tlala de mẹ, sọ yin mawadodonọ to onú susu mẹ ga,” wẹ Jesu dọ. (Luku 16:10) Mí dona gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ etlẹ yin to whẹho he taidi numadinu lẹ mẹ.
4, 5. Etẹwẹ nugbonọ-yinyin mítọn to “onú pẹvi tlala” lẹ mẹ nọ dehia?
4 Tonusise egbesọegbesọ to “onú pẹvi tlala” lẹ mẹ yin nujọnu na whẹwhinwhẹ́n awe wutu. Tintan, e nọ do linlẹn mítọn gando nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn go hia. Lẹnnupọndo whlepọn nugbonọ-yinyin tọn he yin zizedonukọnna gbẹtọvi tintan lẹ, Adam po Evi po ji. E ma yin onú sinsinyẹn de wẹ yin bibiọ to yé si gba. Dile yé to vivi núdùdù wunmẹ lẹpo tọn dù to jipa Edẹni tọn lọ mẹ, yé dona họ́ yede poun ma nado dù sinsẹ́n atin dopo gee tọn—enẹ wẹ “atin yinyọ́n dagbe po oylan po lọ tọn.” (Gẹnẹsisi 2:16, 17) Nugbonọ-yinyin yetọn to tonusisena gbedide kleun enẹ mẹ na ko dohia dọ asu po asi po tintan lọ kẹalọyi gandudu Jehovah tọn. Anademẹ Jehovah tọn lẹ hihodo to gbẹzan egbesọ tọn mítọn mẹ nọ dohia dọ mí to godonọna nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn.
5 Awetọ, walọ mítọn to “onú pẹvi tlala” lẹ mẹ nọ tindo nugandomẹgo do lehe mí na yinuwa to “onú susu mẹ,” yèdọ to whẹho sinsinyẹn gbẹ̀mẹ tọn lẹ nukọn do ji. Gando ehe go, lẹnnupọndo nuhe jọ do Daniẹli po Heblu nugbonọ gbẹdohẹmẹtọ etọn atọ̀n lẹ po go ji—yèdọ Hanania, Miṣaẹli po Azalia po. To owhe 617 J.W.M., yé yin hinhẹn yì kanlinmọgbenu to Babilọni. To whenuena yé gbẹ́ yin jọja, vlavo to aflanmẹ, yé omẹ ẹnẹ lẹ mọ yede to họ̀nmẹ Ahọlu Nẹbukadnẹzali tọn. To finẹ yè “de mimá egbesọ tọn de na yé sọn nugbòtọ́n [kavi núdùdù vivi] ahọlu tọn lẹ mẹ, podọ sọn ovẹn he e nọ nù mẹ, podọ yè ni yin yé owhe atọ̀n; dọ to opodo etọn yé nido ṣite to ahọlu nukọn.”—Daniẹli 1:3-5.
6. Whlepọn tẹwẹ Daniẹli po Heblu gbẹdohẹmẹtọ etọn atọ̀n lẹ po pehẹ to họ̀nmẹ Babilọni tọn?
6 Ṣigba, núdùdù ahọlu Babilọni tọn ze jọja Heblu ẹnẹ lọ lẹ do whlepọn mẹ. E taidi dọ nugbòtọ́n ahọlu tọn lọ lẹ bẹ núdùdù he Osẹ́n Mose tọn gbẹdai lẹ hẹn. (Deutelonomi 14:3-20) Ohùn sọgan nọma yin sinsọndai sọn kanlin he yin hùhù lẹ mẹ ganji, podọ olàn mọnkọtọn lẹ dùdù na ko gbà Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn. (Deutelonomi 12:23-25) Núdùdù lọ sọ sọgan ko yin nina hlan boṣiọ lẹ, dile sinsẹ̀n-basitọ Babilọni tọn lẹ nọ wà do to aṣa-liho whẹpo do dù núdùdù pọmẹ tọn de.
7. Etẹwẹ tonusise Daniẹli po họntọn etọn atọ̀n lẹ po tọn dohia?
7 Matin ayihaawe, osù núdùdù tọn lẹ ma nọ yin pinpọnhlan taidi nujọnu to họ̀nmẹ ahọlu Babilọni tọn gba. Etomọṣo, Daniẹli po họntọn etọn lẹ po magbe to ahun yetọn lẹ mẹ ma nado hẹn yede flu gbọn núdùdù he Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn hlan Islaeli gbẹdai lẹ dùdù dali. Whẹho de wẹ e yin he gando tenọgligo-hinhẹn po nugbonọ-yinyin yetọn hlan Jiwheyẹwhe po go. Enẹwutu yé biọ nado nọ dù omá lẹ bo nọ nù osin, podọ enẹ yin alọkẹyi. (Daniẹli 1:9-14) To egbehe, nuhe sunnu jọja ẹnẹ lọ lẹ wà sọgan taidi nuhe ma yin nujọnu to nukun mẹdelẹ tọn mẹ. Ṣigba, tonusise yetọn na Jiwheyẹwhe do teninọ yetọn hia to whẹho nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn mẹ.
8. (a) Whlepọn sinsinyẹn nugbonọ-yinyin tọn tẹwẹ Heblu atọ̀n lọ lẹ pehẹ? (b) Etẹwẹ yin kọdetọn whlepọn lọ tọn, podọ etẹwẹ ehe dohia?
8 Nugbonọ-yinyin to nuhe sọgan ko taidi onú vlẹkẹsẹ de mẹ hẹn họntọn atọ̀n Daniẹli tọn lẹ penugo nado duto whlepọn daho hugan de ji. Hùn weta 3 owe Daniẹli tọn to Biblu mẹ, bo yí nukun towe titi lẹ do hia lehe Heblu atọ̀n lọ lẹ pehẹ whẹdida okú tọn gbọn na yé gbẹ́ nado sẹ̀n boṣiọ sika tọn he Ahọlu Nẹbukadnẹzali ko zedai wutu. To whenuena yé yin hinhẹn wá ahọlu lọ nukọn, yé do gbemima yetọn hia po jidide po dọmọ: “Doayi e go, Jiwheyẹwhe mítọn mẹhe míwlẹ to sinsẹ̀n tin sọgan nado whlẹn mí sọn zòhọ miyọ́n jiji lọ tọn mẹ; ewọ bo nasọ whlẹn mí sọn alọ towe mẹ, hiẹ ahọlu E. Ṣigba eyin lala, ahọlu E, e ni yin yinyọnẹn hlan we, dọ míwlẹ ma na sẹ̀n yẹwhe towe lẹ gba, mọ litaina boṣiọ sika tọn lọ he hiẹ ko ze daga gba.” (Daniẹli 3:17, 18) Be Jehovah whlẹn yé ya? Awhànfuntọ he ze sunnu jọja lọ lẹ dlan zòhọ miyọ́n tọn mẹ lẹ kú, ṣigba Heblu nugbonọ atọ̀n lọ lẹ tọnjẹgbonu awuyẹyẹ afọyẹyẹ—yèdọ yozò zòhọ lọ tọn ma tlẹ mẹ̀ agbasa yetọn tata! Aṣa dolido nugbonọ-yinyin tọn he yé ko tindo lọ wleawuna yé nado yin nugbonọ to whlepọn sinsinyẹn enẹ nukọn. Be ehe ma dohia dọ nujọnu wẹ e yin nado nọ yin nugbonọ to onú pẹvi lẹ mẹ ya?
Nugbonọ-Yinyin to “Mamọni Mawadodo Tọn” Yiyizan Mẹ
9. Etẹwẹ yin lẹdo hodidọ Jesu tọn he yin kinkàndai to Luku 16:10 mẹ?
9 Whẹpo Jesu do na nunọwhinnusẹ́n lọ dọ mẹhe yin nugbonọ to nuhe taidi onú pẹvi lẹ mẹ na yin nugbonọ to whẹho sinsinyẹn lẹ mẹ ga, e na ayinamẹ todoaitọ etọn lẹ dọmọ: “Mì ni yí mamọni mawadodo tọn do basi họntọn sọn mìde dè; dọ whenuena e fẹ́, yé nido mọ mì yí do gòhọtúntún [kavi fininọ] madopodo lẹ lọ mẹ.” E zindonukọn gbọn hodidọ do nugbonọ-yinyin to onú pẹvi tlala lẹ mẹ ji dali. Enẹgodo Jesu dọmọ: “Enẹwutu, eyin mìwlẹ ma yin nugbonọ to mamọni mawadodonọ mẹ, mẹnu ka wẹ na yí adọkun nugbo lọ na mì? . . . Devi de ma sọgan sẹ̀n klunọ awe; adavo e gbẹwanna ode, bo yiwanna awetọ; kavi yin e ma yinmọ, e na joawuna ode, bo gbẹkọ awetọ go. Mìwlẹ ma sọgan sẹ̀n Jiwheyẹwhe po mamọni po gba.”—Luku 16:9-13.
10. Nawẹ mí sọgan do nugbonọ-yinyin hia to lehe mí nọ yí “mamọni mawadodo tọn” zan do mẹ gbọn?
10 Sọgbe hẹ lẹdo hodidọ lọ tọn, “mamọni mawadodo tọn,” yèdọ nutindo agbasa tọn mítọn lẹ, go wẹ hogbe Jesu tọn he tin to Luku 16:10 mẹ lẹ gando to dowhenu. Yé yin yiylọdọ mawadodo tọn na adọkunnu agbasa tọn lẹ—titengbe akuẹ—tin to anademẹ gbẹtọvi ylandonọ lẹ tọn glọ wutu. Humọ, ojlo lọ nado tindo adọkunnu lẹ sọgan planmẹ biọ nuyiwa mawadodo tọn lẹ mẹ. Mí nọ do nugbonọ-yinyin hia gbọn nutindo agbasa tọn mítọn lẹ yiyizan po nuyọnẹn po dali. Kakati nado nọ yí yé zan na lẹndai ṣejannabi tọn lẹ, mí jlo na yí yé zan na nukọnyiyi nuhe gando Ahọluduta lọ go lẹ tọn podọ nado gọalọna mẹhe tin to nuhudo mẹ lẹ. Eyin mí yin nugbonọ to aliho ehe mẹ, mí na jihọntọn hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe po Jesu Klisti po, mẹhe tindo ‘fininọ madopodo lẹ.’ Yé na yí mí do fininọ ehelẹ mẹ, bo na na mí ogbẹ̀ mavọmavọ vlavo to olọn mẹ kavi to Paladisi aigba ji tọn mẹ.
11. Naegbọn mí ma dona nọ whleawu nado basi zẹẹmẹ na whétọ lẹ dọ mí nọ kẹalọyi nunina lẹ na azọ́n lẹdo aihọn pé tọn he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to wiwà?
11 Sọ lẹnnupọndo nuhe mí nọ zedonukọnna mẹhe mí nọ do Biblu po owe sinai do Biblu ji lẹ po gbonu na lẹ ji to whenuena mí lá owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn bo basi zẹẹmẹ na yé dọ mí nọ kẹalọyi nunina lẹ na azọ́n lẹdo aihọn pé tọn he omẹ Jehovah tọn lẹ to wiwà. Be e ma yin dotẹnmẹ hundote zedonukọnna yé wẹ mí te nado yí nutindo agbasa tọn yetọn lẹ zan po nuyọnẹn po ya? Dile etlẹ yindọ zẹẹmẹ dowhenu Luku 16:10 tọn gando nutindo agbasa tọn lẹ yiyizan go, nunọwhinnusẹ́n he yin didohia to finẹ lọ sọ yọn-na-yizan to adà gbẹzan tọn devo lẹ mẹ ga.
Nugbodidọ Yin Nujọnu
12, 13. Adà tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan do nugbodidọ hia te?
12 Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Mí dotu dọ mí tindo ayiha dagbe bosọ jlo nado tin to walọ dagbe mẹ [kavi yin nugbodọtọ] to onú lẹpo mẹ.” (Heblu lẹ 13:18) Na taun tọn, hodidọ lọ “onú lẹpo” bẹ whẹho he gando akuẹzinzan go lẹpo hẹn. Mí nọ yawu gbọn nugbodidọ dali sú ahọ́ mítọn lẹ po takuẹ mítọn lẹ po. Etẹwutu? Mí nọ wàmọ na ayihadawhẹnamẹnu mítọn wutu podọ titengbe na owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe po ojlo lọ nado setonuna anademẹ etọn lẹ po wutu. (Lomunu lẹ 13:5, 6) Nawẹ mí nọ yinuwa gbọn to whenuena mí mọ nude he ma yin mítọn? Mí nọ tẹnpọn nado gọ̀ ẹ jo na nunọ lọ. Kunnudide dagbe nankọ die he mẹ e nọ dekọtọn do to whenuena mí basi zẹẹmẹ nuhe whàn mí nado gọ̀ nutindo lọ jo tọn!
13 Nugbonọ-yinyin po nugbodidọ to onú lẹpo mẹ po nọ biọ dọ mí ni yin nugbodọtọ to azọ́nwatẹn mítọn. Nugbodidọ to aṣa azọ́nwiwa tọn mítọn lẹ mẹ nọ dọ̀n ayidonugo wá Jiwheyẹwhe wunmẹ he mí to afọ etọn zedai lọ ji. Mí ma nọ ‘fìn’ whenu gbọn adidọ wiwà dali. Kakatimọ, mí nọ wazọ́n sinsinyẹn, kẹdẹdi hlan Jehovah. (Efesunu lẹ 4:28; Kọlọsinu lẹ 3:23) Dodinnanu de dohia dọ to otò Europe tọn de mẹ, madatọ̀n azọ́nwatọ he nọ biọ wema dotowhé tọn nado gbọjẹ na azọ̀n wutu lẹ tọn nọ wàmọ gbọn nugbomadọ dali. Devizọnwatọ nugbo Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma nọ dín whẹjijọ lẹ nado gọ̀n azọ́nmẹ gba. To whedelẹnu, dotẹnmẹ hundote nukọnyiyi tọn lẹ nọ yin zizedonukọnna Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ na azọ́nmẹyimẹdotọ lẹ doayi nugbodidọ po azọ́n sinsinyẹn wiwà yetọn po go wutu.—Howhinwhẹn lẹ 10:4.
Nugbonọ-Yinyin to Lizọnyizọn Klistiani Tọn Mítọn Mẹ
14, 15. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan do mídelẹ hia taidi nugbonọ to lizọnyizọn Klistiani tọn mẹ te?
14 Nawẹ mí nọ do nugbonọ-yinyin hia to lizọnyizọn he yin zize do alọmẹ na mí lọ mẹ gbọn? “Mì gbọ mí ni nọ sanvọ́ pipà tọn de hlan Jiwheyẹwhe whepoponu,” wẹ Biblu dọ, “enẹ wẹ, sinsẹ́n nùflo mítọn tọn he basi ogbeyiyi hlan oyín etọn.” (Heblu lẹ 13:15) Aliho dagbe hugan nado do nugbonọ-yinyin hia to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ wẹ nado nọ tindo mahẹ to e mẹ to gbesisọmẹ. Naegbọn mí na dike osun dopo ni wayi bọ mí ma na dekunnu dogbọn Jehovah po lẹndai etọn po dali? Mahẹ gbesisọ tọn tintindo to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ sọ nọ gọalọna mí nado hẹn nugopipe mítọn pọnte bo tindo kọdetọn dagbe dogọ.
15 Aliho dagbe devo nado do nugbonọ-yinyin hia to sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn mẹ wẹ nado yí ayinamẹ he nọ yin mimọ to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn po Lizọnyizọn Ahọluduta Tọn Mítọn po mẹ lẹ zan. Eyin mí wleawu bo yí nuzedonukọnnamẹ he ayinamẹ etọn yin nina lọ lẹ kavi devo he sọgbe lẹ zan, be mí ma nọ mọdọ lizọnyizọn mítọn nọ tindo kọdetọn dagbe dogọ ya? To whenuena mí dukosọ hẹ mẹde he do ojlo hia to owẹ̀n Ahọluduta tọn lọ mẹ, be mí nọ doafọna ojlo lọ to niyaniya mẹ ya? Podọ etẹwẹ dogbọn plọnmẹ Biblu whégbè tọn he mí sọgan bẹjẹeji hẹ jlodotọ lẹ dali? Be mí nọ yin mẹhe go yè sọgan ganjẹ podọ nugbonọ to anadidena yé mẹ ya? Nugbonọ-yinyin to lizọnyizọn lọ mẹ sọgan dekọtọn do ogbẹ̀ mẹ na mí podọ na mẹhe to ohó mítọn sè lẹ.—1 Timoti 4:15, 16.
Laninọ Na Aihọn
16, 17. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan dohia te dọ mí nọ nọla na aihọn?
16 Jesu dọ to odẹ̀ mẹ hlan Jiwheyẹwhe gando hodotọ etọn lẹ go dọmọ: “Yẹn ko na ohó towe yé; aihọn sọ gbẹwanna yé, na yé ma yin aihọn tọn wutu, yèdọ dile yẹn ma yin aihọn tọn. Yẹn ma basi kanbiọ dọ, hiẹ ni fọ̀ yé sọn aihọn mẹ gba, ṣigba dọ hiẹ ni whlá yé sọn oylan mẹ. Yé ma yin aihọn tọn, yèdọ dile yẹn ma yin aihọn tọn do.” (Johanu 17:14-16) Mí sọgan kudeji bo magbe nado nọla na aihọn to whẹho titengbe lẹ mẹ, taidi kadaninọ, whedudu po aṣa sinsẹ̀n tọn lẹ po, gọna fẹnnuwiwa. Ṣigba, etẹwẹ dogbọn nuhe whè hugan lẹ dali? Be vlavo to mayọnẹn mẹ, aliho aihọn tọn lẹ to nuyiwa do mí ji wẹ ya? Di dohia, eyin mí ma tin to aṣeji, lehe e bọawu dọ aṣọ́dido mítọn ni lẹzun dehe ma tindo yẹyi bo masọ sọgbe do sọ! Nugbonọ-yinyin nọ biọ ‘jlẹkajininọ po lẹnpọn dagbe po’ to whẹho aṣọ́dido po nusisọ́ po tọn mẹ. (1 Timoti 2:9, 10) Mọwẹ, mí “ma [nọ] hẹn mẹde dahli to onú depope mẹ, na devizọn mítọn ma nado yin nugblewhẹdo: ṣigba to onú lẹpo mẹ míwlẹ to whẹsuna míde di devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn.”—2 Kọlintinu lẹ 6:3, 4.
17 Na mí jlo nado gbògbéna Jehovah wutu, mí nọ sọnú po yẹyi po na opli agun tọn lẹ. Nudopolọ sọ yin nugbo to whenuena mí sù bo pli to plidopọ mítọn lẹ ji. Nusisọ́ mítọn dona sọgbe bo jẹaṣọ́. Ehe nọ dekunnu na mẹdevo he to ayido mí go lẹ. Angẹli lẹ lọsu tlẹ nọ doayi nuwiwa mítọn go, dile yé doayi Paulu po Klistiani gbẹdohẹmẹtọ etọn lẹ tọn po go do. (1 Kọlintinu lẹ 4:9) Na nugbo tọn, mí dona nọ doasọ́ to aliho he sọgbe mẹ to whepoponu. Na mẹdelẹ, nugbonọ-yinyin to nudide nusisọ́ tọn mẹ sọgan taidi onú pẹvi de, ṣigba nujọnu wẹ e yin to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ.
Dona Nugbonọ-Yinyin Tọn Lẹ
18, 19. Dona tẹlẹ wẹ nọ dekọtọn sọn nugbonọ-yinyin mẹ?
18 Klistiani nugbo lẹ yin alọdlẹndo taidi “họ̀nkọnsi dagbe to ojọmiọn alọpalọpa Jiwheyẹwhe tọn mẹ.” Enẹwutu, yé nọ ‘ganjẹ huhlọn he Jiwheyẹwhe nọ namẹ’ go. (1 Pita 4:10, 11) Humọ, taidi họ̀nkọnsi lẹ, nude yin zizedo alọ mẹ na mí he ma yin mítọn titi—enẹ wẹ dohia ojọmiọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ, he bẹ lizọnyizọn lọ hẹn. Nado do mídelẹ hia taidi họ̀nkọnsi dagbe, mí nọ ganjẹ huhlọn he Jiwheyẹwhe nọ namẹ go, yèdọ ‘huhlọn he hugan jọwamọ tọn.’ (2 Kọlintinu lẹ 4:7) Azọ́npinplọn dagbe nankọ die he na gọalọna mí nado pehẹ whlepọn depope he sọgan fọndote to sọgodo!
19 Psalm-kantọ lọ jihàn dọmọ: “Mì yiwanna OKLUNỌ, mì mẹwiwe etọn emi: OKLUNỌ yí yisenọ [kavi nugbonọ] lẹ whlá.” (Psalm 31:23) Mì gbọ mí ni magbe nado nọ do míde hia taidi nugbonọ, bo deji mlẹnmlẹn dọ Jehovah wẹ ‘Whlẹngantọ omẹ popo tọn, titengbe yé he yin nugbonọ lẹ tọn.’—1 Timoti 4:10.
Be Hiẹ Flin Ya?
• Naegbọn mí dona yin “nugbonọ to onú pẹvi tlala” lẹ mẹ?
• Nawẹ mí sọgan do míde hia taidi nugbonọ gbọn
to whẹho nugbodidọ tọn mẹ?
to lizọnyizọn lọ mẹ?
to laninọ na aihọn mẹ?
[Yẹdide to weda 26]
Nugbonọ to onú pẹvi tlala mẹ, nugbonọ to onú susu mẹ ga
[Yẹdide to weda 29]
‘Mì yin nugbodọtọ to onú lẹpo mẹ’
[Yẹdide to weda 29]
Aliho dagbe dopo nado do nugbonọ-yinyin hia wẹ nado nọ wleawu ganji na lizọnyizọn kunnudegbe tọn
[Yẹdide to weda 30]
Yin jlẹkajinọ to aṣọ́dido po nusisọ́ po mẹ