“Zindonukọn Nado Nọ Jo Dewe . . . Na Mẹpinplọn”
“MÌ NỌ ylọ mi dọ, ‘Mẹplọntọ,’ podọ, ‘Oklunọ,’ owhẹ̀ mìtọn whẹ́n, na mọ wẹ yẹn yin.” (Joh. 13:13) Jesu yí hogbe enẹlẹ zan na devi etọn lẹ nado zinnudo azọngban etọn ji taidi mẹplọntọ. Ojlẹ kleun de whẹpo Jesu do yì olọn mẹ, e degbena hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Enẹwutu, mì yì bo hẹn gbẹtọ lẹ sọn akọta lẹpo mẹ zun devi lẹ, . . . bo nọ plọn yé nado payi nuhe yẹn ko degbe etọn na mì lẹpo go.” (Mat. 28:19, 20) To godo mẹ, apọsteli Paulu lọsu zinnudo lehe e yin nujọnu nado yin mẹplọntọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ do ji. E dotuhomẹna Timoti he yin mẹho agun tọn de dọmọ: “Zindonukọn nado nọ jo dewe na wehihia gbangba tọn, na tudohomẹnamẹ, na mẹpinplọn. . . . Nọ lẹnnupọndo onú ehelẹ ji; jo dewe na yé, na nukọnyiyi towe nido sọgan họnwun na gbẹtọ lẹpo.”—1 Tim. 4:13-15.
To egbehe, mẹpinplọn yin adà titengbe de to lizọnyizọn kunnudegbe tọn po opli agun tọn mítọn lẹ po mẹ kẹdẹdile e yin do to whenẹnu. Nawẹ mí sọgan zindonukọn nado jo míde na mẹpinplọn gbọn, podọ aliho tẹlẹ mẹ wẹ ehe na gọalọna mí nado yinukọn taidi mẹplọntọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ te?
Nọ Hodo Apajlẹ Mẹplọntọ Daho lọ Tọn
Aliho he mẹ Jesu nọ plọnmẹ te nọ dọ̀n susu hosetọ etọn lẹ tọn. Doayi lehe ohó etọn lẹ yinuwado mẹhe wá sinagọgu mẹ to Nazalẹti lẹ ji do go. Wẹndagbe-kantọ Luku wlan dọmọ: “Yemẹpo jẹ kunnu dagbe de ji gando ewọ go bọ awú sọ to jiji yé gando ohó ojọmiọn tọn he to tintọ́n sọn onù etọn mẹ lẹ go.” (Luku 4:22) Devi Jesu tọn lẹ hodo apajlẹ Oklunọ yetọn tọn to yẹwhehodidọ yetọn mẹ. Na nugbo tọn, apọsteli Paulu na tuli Klistiani hatọ etọn lẹ dọmọ: “Mì nọ hodo apajlẹ ṣie, yèdọ dile yẹn nọ hodo Klisti tọn do.” (1 Kọl. 11:1) Na Paulu hodo aliho he mẹ Jesu nọ plọnmẹ te lẹ wutu, e tindo kọdetọn dagbe taun to ‘mẹpinplọn etọn mẹ to gbangba podọ sọn whédegbè jẹ whédegbè.’—Owalọ 20:20.
Mẹpinplọn “to Ahimẹ”
Dopo to apajlẹ ayidego tọn he mẹ Paulu do nugopipe etọn nado plọnmẹ to gbangba hia te lẹ mẹ tin to Owalọ lẹ weta 17tọ mẹ. Weta enẹ dọhodo dlapọn he e basi yì Atẹni to Glẹki ji. Fidepope he Paulu yìnnukunpọn to tòdaho enẹ mẹ—alihogbó lẹ ji wẹ ya kavi nọtẹn gbangba tọn lẹ—boṣiọ lẹ kẹdẹ wẹ e nọ mọ. Abajọ adi do dó Paulu taun! Etomọṣo, e duto ede ji bo “jẹ hoyijlẹdohogo ji to sinagọgu mẹ . . . podọ egbesọegbesọ to ahimẹ hẹ mẹhe e mọ to finẹ lẹ.” (Owalọ 17:16, 17) Apajlẹ dagbe nankọ die ehe yin na mí! Eyin mí nọ dọnsẹpọ mẹhe wá sọn akọ̀ lẹpo mẹ po sisi po bo ma nọ dawhẹna yé, ehe sọgan zọ́n bọ yé na dotoaina mí bo yin tuntundote sọn kanlinmọgbenu sinsẹ̀n lalo tọn si to godo mẹ.—Owalọ 10:34, 35; Osọ. 18:4.
Susu mẹhe Paulu dọyẹwheho na to ahimẹ lẹ tọn ma tindo ojlo to owẹ̀n etọn mẹ. Tamẹnuplọnmẹtọ delẹ he pọndohlan yetọn jẹagọdo nugbo he lá e te lọ lẹ tin to hosetọ etọn lẹ mẹ. E họnwun dọ Paulu dotoaina linlẹn agọjẹdomẹtọ etọn lẹ tọn to whenue yé jẹ nudọn ji. Mẹdelẹ ylọ ẹ dọ “okún ṣinyantọ” to Glẹkigbe mẹ, ehe yin aṣagbe de he zẹẹmẹdo “hówladọtọ.” Mẹdevo lẹ dọ dọ: “E taidi dọ lilátọ yẹwhe jonọ lẹ tọn de wẹ ewọ.”—Owalọ 17:18.
Ṣigba, hodidọ mẹdèpo tọn he hosetọ Paulu tọn lẹ to didọ gandego lẹ ma hẹn ẹn jẹflumẹ gba. Kakatimọ, whenuena yé biọ to Paulu si nado basi zẹẹmẹ do nuplọnmẹ etọn lẹ ji, e yí dotẹnmẹ hundote lọ zan nado na hodidọ he gọ́ na wuntuntun de, ehe do nugopipe mẹpinplọn tọn etọn lẹ hia ganji. (Owalọ 17:19-22; 1 Pita 3:15) Mì gbọ mí ni gbadopọnna hodidọ etọn to gigọ́ mẹ, bo plọn lehe mí sọgan hẹn nugopipe mẹpinplọn tọn mítọn lẹ pọnte dogọ do.
Nọ Ze Hodidọ Towe Sinai Do Nuhe Hosetọ Towe lẹ Jẹakọ hẹ lẹ Ji
Paulu dọmọ: “Mì omẹ Atẹni tọn lẹ emi, yẹn doayi e go dọ to onú lẹpo mẹ, e taidi dọ mì nọ dibusi yẹwhe lẹ hú lehe mẹdevo lẹ nọ basi do. Di apajlẹ, dile yẹn . . . yí sọwhiwhe do to numẹsẹ̀n mìtọn lẹ pọ́n, yẹn doayi agbà de go ga ehe ji yè kàn do dọ ‘Hlan Jiwheyẹwhe Mayọnẹn de.’ Enẹwutu, nuhe mìwlẹ to mìde zejo na to mayọnẹn mẹ, ehe wẹ yẹn to lilá na mì.”—Owalọ 17:22, 23.
Paulu na ayidonugo sọwhiwhe tọn nuhe tin to lẹdo etọn mẹ lẹ. Po nuhe e mọ enẹlẹ po, e plọn nususu gando mẹhe e to hodọna lẹ go. Mílọsu sọgan plọnnu gando whétọ de go eyin mí nọ doayinugo. Di apajlẹ, aihundanu he to kọmẹ to owhé de gbè kavi ohia he to ohọ̀n ji lẹ sọgan do nususu hia gando mẹhe to finẹ lẹ go. Eyin mí doayi ninọmẹ whétọ lọ tọn lẹ go, mí sọgan de nuhe mí na dọna ẹn po sọwhiwhe po, gọna aliho he mẹ mí na dọ ẹ te.—Kọl. 4:6.
Paulu ma dawhẹnamẹ to hodidọ etọn mẹ. Ṣigba, e mọdọ ‘nuhe Atẹninu lẹ to yede zejo na’ lọ hẹn yé buali. Paulu do lehe yé sọgan basi sinsẹ̀n hlan Jiwheyẹwhe nugbo lọ do hia yé hezeheze. (1 Kọl. 14:8) Lehe e yin nujọnu do sọ dọ mí ni nọ dọho to aliho he họnwun bosọ gọ́ na lẹnpọn dagbe mẹ to whenue mí to wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn lá!
Nọ Yí Zinzin Zan bo Ma Nọ Homẹnukuntapọ́n Blo
Paulu zindonukọn dọmọ: “Jiwheyẹwhe he basi aihọn po nuhe tin to e mẹ lẹpo po, yèdọ Ewọ lọ, he yin Oklunọ olọn po aigba po tọn ma nọ nọ̀ tẹmpli he yè yí alọ do basi lẹ mẹ gba, mọdopolọ, alọ gbẹtọvi tọn lẹ ma nọ wadevizọn na ẹn taidi dọ e tindo nuhudo nudepope tọn, na ewọ lọsu wẹ nọ na gbẹtọ lẹpo ogbẹ̀, gbọfufu po onú lẹpo po.”—Owalọ 17:24, 25.
Tofi, Paulu dọ̀n ayidonugo wá Jehovah ji taidi Gbẹ̀namẹtọ mítọn, bo wà ehe po zinzin po gbọn yiylọ ẹ dọ “Oklunọ olọn po aigba po tọn” dali. Lẹblanulọkẹyi nankọ die nado gọalọna ahunjijlọnọ he wá sọn sinsẹ̀n po akọ̀ voovo po mẹ lẹ nado yọnẹn dọ Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ nọ nagbẹ̀ nulẹpo!—Ps. 36:9.
Paulu dọ bọdego dọmọ: “Ewọ sọ hẹn akọta gbẹtọ tọn lẹpo wá sọn omẹ dopo mẹ, . . . ewọ sọ de ojlẹ dide lẹ bosọ na dogbó fininọ tọn gbẹtọ lẹ, na yé nido dín Jiwheyẹwhe, eyin yé sọgan dín in vẹkuvẹku bo mọ ẹn nugbonugbo, dile etlẹ yindọ, na nugbo tọn, ewọ ma dẹn do dopodopo mítọn.”—Owalọ 17:26, 27.
Aliho he mẹ mí nọ plọnmẹ te sọgan do Jiwheyẹwhe wunmẹ he sẹ̀n mí te hia. Matin mẹnukuntahihopọn, Jehovah na dotẹnmẹ gbẹtọ he wá sọn akọta lẹpo mẹ nado “dín in vẹkuvẹku bo mọ ẹn nugbonugbo.” Mọdopolọ, mí nọ dọhona mẹhe mí dukosọ hẹ lẹpo matin mẹnukuntahihopọn. Mí nọ tẹnpọn nado gọalọna mẹhe yise to Mẹdatọ de mẹ lẹ na yé nido wleawuna haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ ẹ, ehe sọgan hẹn dona mavọmavọ lẹ wá na yé. (Jak. 4:8) Ṣigba nawẹ mí sọgan gọalọna mẹhe tindo ayihaawe gando tintin Jiwheyẹwhe tọn go lẹ gbọn? Mí nọ hodo apajlẹ Paulu tọn. Pọ́n nuhe e dọ bọdego.
“Gbọn ewọ dali wẹ mí tindo ogbẹ̀ bo nọ yì bosọ tin, yèdọ kẹdẹdile delẹ to ohó milomilo-kantọ he to ṣẹnṣẹn mìtọn lẹ ko dọ do dọ, ‘Na ovi etọn wẹ míwlẹ yin ga.’ Enẹwutu, to whenue e yindọ ovi Jiwheyẹwhe tọn wẹ mí, mí ma dona lẹndọ Jiwheyẹwhe taidi sika kavi fataka kavi zannu.”—Owalọ 17:28, 29.
Tofi, Paulu jlo na fọ́n ojlo hosetọ etọn lẹ tọn dote, enẹwutu e yihodọ sọn ohó milomilo-kantọ he Atẹninu lẹ yọnẹn bo jẹakọ hẹ delẹ dè. Mílọsu nọ tẹnpọn nado dọhodo nuhe míwlẹ po hosetọ mítọn lẹ po jẹakọ hẹ bọ yé sọgan kẹalọyi lẹ ji. Di apajlẹ, nuyijlẹdonugo he Paulu yizan to wekanhlanmẹ etọn hlan Heblu lẹ mẹ sọ yọ́n-na-yizan to egbehe ga. E dọmọ: “Ohọ̀ lẹpo wẹ nọ yin gbigbá gbọn mẹde dali, ṣigba mẹhe basi onú lẹpo wẹ Jiwheyẹwhe.” (Heb. 3:4) Bibiọ to whétọ mítọn lẹ si nado lẹnnupọndo apajlẹ kleun ehe ji sọgan gọalọna yé nado yọ́n nugbo-yinyin nuhe dọ mí te tọn. Nudevo he sọ hẹn mẹpinplọn Paulu tọn tindo kọdetọn dagbe wẹ mẹwhinwhàn.
Nọ Zinnudo Niyaniya-Yinyin Ojlẹ Mítọn lẹ Tọn Ji
Paulu dọmọ: “Na nugbo tọn, Jiwheyẹwhe ko de nukun sọn ojlẹ wunvi tọn enẹlẹ go, ṣogan, todin ewọ to didọna gbẹtọvi lẹ dọ yemẹpo dona lẹnvọjọ to filẹpo. Na e ko de azán de he gbè e lẹn nado dawhẹna mẹhe nọ nọ̀ aigba ji lẹ to dodo mẹ gbọn dawe de he e ko de dali.”—Owalọ 17:30, 31.
Dotẹnmẹ kleun he Jiwheyẹwhe jodona ylanwiwa ko hẹn ẹn yọnbasi na mímẹpo nado do nuhe tin to ahun mítọn mẹ na taun tọn hia. Nujọnu wẹ e yin nado nọ zinnudo niyaniya-yinyin ojlẹ mítọn lẹ tọn ji bo dọhodo dona gandudu Ahọluduta he tin to yakẹ lọ tọn lẹ ji po nujikudo po.—2 Tim. 3:1-5.
Mí Nọ Pehẹ Nuyiwahẹmẹ Voovo Lẹ
“Todin, to whenue yé sè dogbọn fọnsọnku oṣiọ lẹ tọn dali, delẹ to yé mẹ jẹ mẹṣanko ji, bọ mẹdevo lẹ sọ to didọmọ: ‘Mí nasọ vọ́ sè ehe sọn dè we to whedevonu.’ Enẹwutu, Paulu tọ́n sọn ṣẹnṣẹn yetọn, ṣigba sunnu delẹ kọnawudopọ hẹ yé bo lẹzun yisenọ.”—Owalọ 17:32-34.
Mẹdelẹ nọ yawu kẹalọyi nuplọnmẹ mítọn, ṣigba e nọ biọ whenu susu to mẹdevo lẹ si nado mọnukunnujẹ nuhe dọ mí te mẹ. Ṣigba, eyin zẹẹmẹ nugbo lọ tọn he basi mí te to aliho he họnwun bo bọawu mẹ tlẹ gọalọna omẹ dopo tata nado tindo oyọnẹn he pegan Jehovah tọn, homẹ mítọn nọ hùn taun dọ Jiwheyẹwhe yí mí zan nado dọ̀n gbẹtọ lẹ wá Visunnu etọn dè.—Joh. 6:44.
Nuhe Mí Sọgan Plọn sọn E mẹ Lẹ
Dile mí to nulẹnpọn do hodidọ Paulu tọn ji, mí sọgan plọn nususu gando lehe mí na basi zẹẹmẹ nugbo Biblu tọn lẹ tọn na mẹdevo lẹ do go. Eyin mí tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado nọ na hodidọ gbangba tọn lẹ to agun mẹ, mí sọgan dovivẹnu nado hodo apajlẹ Paulu tọn gbọn hogbe zinzin tọn he na gọalọna mayisenọ de nado mọnukunnujẹ nugbo Biblu tọn lẹ mẹ bo kẹalọyi yé lẹ yiyizan dali. Mí dona ze nugbo mọnkọtọn lẹ donukọnnamẹ to aliho he họnwun mẹ, ṣigba mí dona tin to aṣeji ma nado mọhodọdo nuyise mayisenọ he sọgan tin to otẹn lọ mẹ depope tọn go. To ojlẹ dopolọ mẹ, mí dona tẹnpọn nado nọ diọlinlẹnnamẹ bo yí zinzin zan to azọ́n yẹwhehodidọ gbangba tọn mítọn mẹ. Gbọnmọ dali, mí na hodo ayinamẹ Paulu tọn nado ‘jo míde na mẹpinplọn’ nugbonugbo.
[Yẹdide to weda 30]
Paulu plọnmẹ po zinzin po to aliho he họnwun bo bọawu mẹ
[Yẹdide to weda 31]
Mí nọ hodo apajlẹ Paulu tọn gbọn numọtolanmẹ mẹhe mí nọ dọyẹwheho na lẹ tọn hihopọn dali