Klistiani Fliflimẹ Tọn lẹ po Osẹ́n Mose Tọn Po
“Osẹ́n wẹ [anademẹtọ] nado hẹn mí wá Klisti dè.”—GALATIANU LẸ 3:24.
1, 2. Etẹwẹ yin delẹ to ale he Islaelivi he yí sọwhiwhe do setonuna Osẹ́n Mose tọn lẹ mọyi mẹ?
TO 1513 J.W.M., Jehovah na todohukanji osẹ́n tọn de Islaelivi lẹ. E dọna yé dọ eyin yé setonuna emi, emi na dona yé bọ yé na duvivi gbẹzan ayajẹnọ po pekọnọ lẹ po.—Eksọdusi 19:5, 6.
2 Todohukanji Osẹ́n tọn enẹ, he sọ yin yiylọdọ Osẹ́n Mose tọn, kavi “Osẹ́n” poun, yin ‘wiwe, dodo, po dagbe po.’ (Lomunu lẹ 7:12) E ze jẹhẹnu dagbe lẹ daga taidi homẹdagbe, nugbodidọ, walọ dagbe, po kọmẹnu-dagbe yinyin po. (Eksọdusi 23:4, 5; Levitiku 19:14; Deutelonomi 15:13-15; 22:10, 22) Osẹ́n lọ sọ dozolanmẹna Ju lẹ nado yiwanna yedelẹ. (Levitiku 19:18) Humọ, yé ma dona dogbẹ́ kavi wlealọ hẹ Kosi he ma ko wá Osẹ́n lọ glọ lẹ. (Deutelonomi 7:3, 4) Taidi “adó” de he klan Ju lẹ po Kosi lẹ po, Osẹ́n Mose tọn basi hihọ́na omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma nado yin hinhẹnflu gbọn nulẹnpọn po nuwiwa kosi tọn lẹ po dali.—Efesunu lẹ 2:14, 15; Johanu 18:28.
3. Dile etlẹ yindọ mẹdepope ma sọgan setonuna Osẹ́n lọ mlẹnmlẹn, nugandomẹgo tẹwẹ e tindo?
3 Etomọṣo, Ju he tlẹ yin ahundoponọ hugan lẹ ma sọgan setonuna Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn mlẹnmlẹn gba. Be nuhe Jehovah biọ to yé si suhugan wutu wẹ ya? Lala. Dopo to whẹwhinwhẹ́n he wutu Osẹ́n lọ yin nina Islaelivi lẹ mẹ wẹ ‘nado de ylanwa lẹ hia.’ (Galatianu lẹ 3:19) Osẹ́n lọ hẹn Ju ahundoponọ lẹ yọnẹn dọ yé tindo nuhudo Mẹfligọtọ de tọn to niyaniya mẹ. Ju nugbonọ lẹ jaya to whenuena Omẹ enẹ lọ wá. Whlẹngán yetọn sọn dẹhodo ylando po okú po tọn si ko sẹpọ!—Johanu 1:29.
4. Linlẹn tẹmẹ wẹ Osẹ́n lọ yin ‘anademẹtọ nado hẹn mí wá Klisti dè’ te?
4 Ojlẹ gli de wẹ Osẹ́n Mose tọn tin na. To wekinkan hlan Klistiani hatọ lẹ mẹ, apọsteli Paulu basi zẹẹmẹ etọn taidi ‘anademẹtọ nado hẹn mí wá Klisti dè.’ (Galatianu lẹ 3:24) Anademẹtọ hohowhenu tọn de nọ plan ovi lẹ yì wehọmẹ podọ lẹkọ wá whé. To paa mẹ, e ma nọ yin mẹplọntọ lọ gba; e nọ plan ovi lẹ yì mẹplọntọ lọ dè poun wẹ. Mọdopolọ, Osẹ́n Mose tọn yin awuwlena nado plan Ju budisi-Jiwheyẹwhe tọ́ lẹ jẹ Klisti dè. Jesu dopagbe dọ emi na tin hẹ hodotọ emitọn lẹ “to whepoponu, kakajẹ opodo aihọn tọn.” (Matiu 28:20) Enẹwutu to didoai agun Klistiani tọn godo, ‘anademẹtọ’ lọ—heyin Osẹ́n lọ—ma yọn-na-yizan ba. (Lomunu lẹ 10:4; Galatianu lẹ 3:25) Ṣigba, Klistiani Juvi delẹ ma yawu mọnukunnujẹ nugbo titengbe ehe mẹ. Enẹwutu, yé zindonukọn to tonusisena adà Osẹ́n lọ tọn delẹ mẹ etlẹ yin to fọnsọnku Jesu tọn godo. Ṣigba, mẹdevo lẹ vọ́ nulẹnpọn yetọn jlado. To mọwiwa mẹ, yé ze apajlẹ dagbe de dai na mí to egbehe. Mì gbọ mí ni pọ́n lehe e yinmọ gbọn.
Nukunnumọjẹnumẹ Yọyọ lẹ to Nuplọnmẹ Klistiani Tọn Mẹ
5. Anademẹ tẹlẹ wẹ Pita mọyi to numimọ de mẹ, podọ etẹwutu e jọsi?
5 To 36 W.M., apọsteli Pita mọ numimọ vonọtaun de. To ojlẹ enẹ mẹ ogbè de sọn olọn mẹ bo degbena ẹn dọ e ni hù bosọ dù ohẹ̀ po kanlin he nọ yin pinpọnhlan taidi mawé to Osẹ́n lọ glọ lẹ po. Pita jọsi! E ma ko “dù nuhe yin osù kavi mawé de” pọ́n gbede. Ṣigba ogbè lọ dọna ẹn dọmọ: “Nuhe Jiwheyẹwhe klọ́, hiẹ sọ ylọ osù ba blo.” (Owalọ lẹ 10:9-15) Kakati nado tẹdo Osẹ́n lọ go majomajo, Pita jla pọndohlan ede tọn do. Ehe zọ́n bọ e yọ́n onú jiawu de gando lẹndai Jiwheyẹwhe tọn lẹ go.
6, 7. Etẹwẹ gọalọna Pita nado wá tadona kọ̀n dọ emi sọgan dekunnuna Kosi lẹ, podọ tadona dogọ tẹlẹ kọ̀n wẹ e yọnbasi dọ e sọ wá?
6 Nuhe jọ die. Sunnu atọ̀n yì owhé he gbè Pita tin te nado biọ dọ e ni hodo yé yì owhé Kọneliọsi, heyin Kosi budisi-Jiwheyẹwhe tọ́ he ma gbowhẹ de tọn gbè. Pita ylọ sunnu lọ lẹ biọ whégbè bosọ hẹjó yé. Na Pita ko mọnukunnujẹ zẹẹmẹ numimọ lọ tọn mẹ wutu, e hodo yé yì owhé Kọneliọsi tọn gbè to wunkẹngbe. Pita dekunnu gando Jesu Klisti go mlẹnmlẹn to finẹ. Enẹgodo, Pita dọmọ: “Nugbo, yẹn pọ́n dọ Jiwheyẹwhe ma yin mẹnukuntahopọntọ gba: ṣigba to akọta lẹpo mẹ, mẹhe dibusi i, bo wazọ́n dodo, wẹ yè kẹalọyi to e dè.” E mayin Kọneliọsi kẹdẹ wẹ yise to Jesu mẹ gba ṣigba hẹnnumẹ po họntọn vivẹ́ etọn lẹ lọsu po ga, bọ ‘gbigbọ wiwe jẹ do yé omẹ pó he to ohó lọ se ji.’ Na Pita mọ alọ Jehovah tọn to whẹho lọ mẹ wutu, e ‘degbè dọ yè ni baptizi yé to oyín Jesu Klisti tọn mẹ.’—Owalọ lẹ 10:17-48.
7 Etẹwẹ gọalọna Pita nado wá tadona kọ̀n dọ Kosi he ma ko to tonusena Osẹ́n Mose tọn lẹ sọgan lẹzun hodotọ Jesu Klisti tọn todin? Wuntuntun gbigbọmẹ tọn wẹ. Na Jiwheyẹwhe ko dohia dọ emi kẹalọyi Kosi he ma gbowhẹ lẹ, bo kọ̀n gbigbọ etọn do yé ji wutu, Pita yọnẹn dọ yé sọgan yin alọkẹyi na baptẹm. To ojlẹ dopolọ mẹ, e họnwun dọ Pita yọnẹn dọ Jiwheyẹwhe ma donukun dọ Kosi he lẹzun Klistiani lẹ ni setonuna Osẹ́n Mose tọn taidi nubiọtomẹsi de na baptẹm gba. Eyin hiẹ ko nọgbẹ̀ to ojlẹ lọ mẹ wẹ, be a na ko jlo nado vọ́ pọndohlan towe jlado dile Pita wà do ya?
Mẹdelẹ to Hihodo ‘Anademẹtọ’ lọ Zọnmii
8. Pọndohlan whẹgbigbo tọn he gbọnvona Pita tọn tẹwẹ Klistiani he nọ nọ̀ Jelusalẹm delẹ zedaga, podọ etẹwutu?
8 To owhé Kọneliọsi tọn gbè tintọ́nsọn godo, Pita yì Jelusalẹm. Agun he tin to finẹ ko se dọ Kosi he ma gbowhẹ lẹ ko “mọ ohó Jiwheyẹwhe tọn yí,” bọ e ma hùnhomẹ na devi Juvi delẹ. (Owalọ lẹ 11:1-3) Dile etlẹ yindọ yé yigbe dọ Kosi lẹ sọgan lẹzun hodotọ Jesu tọn, ‘mẹhe kẹalọyi whẹgbigbo lẹ’ tẹkudeji dọ mẹhe mayin Juvi ehelẹ dona setonuna Osẹ́n lọ dandan nado sọgan yin whinwhlẹngán. To alọ devo mẹ, whẹgbigbo mayin nuhahun de to lẹdo Kosi lẹ tọn mẹ, to fie Klistiani Juvi vude poun tin te lẹ. Pọndohlan voovo awe lọ lẹ gbọṣi aimẹ na nudi owhe 13. (1 Kọlintinu lẹ 1:10) Whlepọn nugbonọ-yinyin tọn nankọ die enẹ na ko yin na Klistiani fliflimẹ tọn enẹlẹ—titengbe Kosi he nọ nọ̀ lẹdo Juvi lẹ tọn mẹ lẹ!
9. Naegbọn e yin onú titengbe dọ whẹho whẹgbigbo tọn ni yin dididẹ?
9 Whẹho lọ wá agayiyi pete kọ̀n to owhe 49 W.M. to whenuena Klistiani Jelusalẹm tọn lẹ wá Silia Antioku tọn, to fie Paulu to yẹwhehodọ te. Yé jẹ mẹplọn ji dọ Kosi he yise lẹ dona gbowhẹ sọgbe hẹ Osẹ́n lọ. Kinklan po nudindọn susu po sọ wá aimẹ to Paulu, Balnaba, po yewlẹ po ṣẹnṣẹn! Eyin whẹho lọ mayin dididẹ, Klistiani delẹ, vlavo sọn Juvi lẹ mẹ kavi Kosi lẹ mẹ, na yin hinhẹn dahli. Enẹwutu, tito yin bibasi bọ Paulu po omẹ vude devo lẹ po yì Jelusalẹm bo biọ to hagbẹ anademẹtọ Klistiani tọn si nado didẹ whẹho lọ.—Owalọ lẹ 15:1, 2, 24.
Nudindọn Sinsinyẹn de Dekọtọn do Gbekọndopọ Mẹ
10. Etẹwẹ yin delẹ to nuagokun he hagbẹ anademẹtọ gbadopọnna whẹpo do basi nudide do teninọ Kosi lẹ tọn ji mẹ?
10 To opli heyin bibasi de ji, e họnwun dọ mẹdelẹ kẹalọyi whẹgbigbo, bọ mẹdevo lẹ jẹagọdo e. Ṣigba yé ma joawuna numọtolanmẹ gba. To nudindọn susu godo, Pita po Paulu po basi zẹẹmẹ ohia susu he Jehovah ko basi to whẹmagbonọ lẹ ṣẹnṣẹn tọn. Yé dọ dọ Jiwheyẹwhe ko kọ̀n gbigbọ wiwe jẹgbonu do Kosi he ma gbowhẹ lẹ ji. To yẹhiadonu-liho, yé kanse dọ, ‘Be agun Klistiani tọn sọgan gbọn jlọjẹ dali gbẹ́ mẹhe Jiwheyẹwhe ko kẹalọyi lẹ dai ya?’ Enẹgodo devi Jakobu hia wefọ Biblu tọn de he gọalọna mẹhe tin to finẹ lẹpo nado yọ́n ojlo Jehovah tọn do whẹho lọ ji.—Owalọ lẹ 15:4-17.
11. Etẹwẹ ma yinuwado nudide heyin bibasi gando whẹgbigbo go lọ ji, podọ etẹwẹ dohia dọ Jehovah kẹalọyi nudide lọ?
11 Nukun lẹpo wẹ tin to hagbẹ anademẹtọ ji todin. Be Juvi-yinyin yetọn na yinuwado nudide yetọn ji nado nọgodona whẹgbigbo wẹ ya? Lala. Sunnu nugbonọ ehelẹ ko magbe nado hodo Owe-wiwe po anademẹ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn tọn po. To kunnudenu lẹpo sise godo, hagbẹ anademẹtọ kọngbedopọ dọ nuhudo matin na Klistiani Kosi lẹ nado yin whẹgbona bosọ setonuna Osẹ́n Mose tọn gba. To whenuena mẹmẹsunnu lẹ se nudide ehe, yé jaya, bọ agun lẹ sọ to ‘susudeji egbesọegbesọ.’ Klistiani he litaina anademẹ he họnwun yẹwhehọluduta tọn enẹlẹ mọ gblọndo he sinai do Owe-wiwe ji de yí. (Owalọ lẹ 15:19-23, 28, 29; 16:1-5) Etomọṣo, kanbiọ titengbe de gbẹ́ pò he ma ko mọ gblọndo.
Etẹwẹ Dogbọn Klistiani Juvi lẹ Dali?
12. Kanbiọ tẹwẹ ma ko mọ gblọndo yí?
12 Hagbẹ anademẹtọ ko dohia hezeheze dọ Klistiani Kosi lẹ ma dona yin whẹgbona. Ṣigba etẹwẹ dogbọn Klistiani Juvi lẹ dali? Nudide hagbẹ anademẹtọ tọn ma dọhodo adà kanbiọ lọ tọn enẹ ji tlọlọ gba.
13. Naegbọn e ma sọgbe nado tẹkudeji dọ tonusisena Osẹ́n Mose tọn yin dandan na whlẹngán?
13 Klistiani Juvi heyin ‘vivẹnunọ na Osẹ́n lọ’ delẹ to whẹgbo na ovi yetọn lẹ bosọ to tonusena adà Osẹ́n lọ tọn delẹ zọnmii. (Owalọ lẹ 21:20) Juvi devo lẹ yinukọn hugan mọ, bo tlẹ tẹkudeji dọ Klistiani Juvi lẹ dona setonuna Osẹ́n lọ dandan whẹpo do yin whinwhlẹngán. Nuṣiwa daho wẹ ehe yin to adà yetọn mẹ. Di apajlẹ, nawẹ Klistiani de sọgan sanvọ́ kanlin tọn na jona ylando lẹ tọn gbọn? Avọ́sinsan Klisti tọn ko de avọ́sinsan mọnkọtọn lẹ sẹ. Etẹwẹ dogbọn nubiọtomẹsi Osẹ́n lọ tọn dọ Ju lẹ dona dapana gbẹdido pẹkipẹki hẹ Kosi lẹ dali? E na ko sinyẹnawu na Klistiani wẹndagbe-jlatọ zohunhunnọ lẹ taun nado setonuna osẹ́n enẹ podọ to ojlẹ dopolọ mẹ nado hẹn gbedide lọ nado plọn Kosi lẹ nuhe Jesu ko plọnmẹ lẹpo di. (Matiu 28:19, 20; Owalọ lẹ 1:8; 10:28)a Nudepope ma dohia dọ whẹho ehe yin dididẹ to opli hagbẹ anademẹtọ tọn de ji gba. Etomọṣo, agun lọ mayin jijodo matin alọgọ gba.
14. Anademẹ tẹ gando Osẹ́n lọ go wẹ wekanhlanmẹ gbọdo Paulu tọn lẹ wleawuna?
14 Anademẹ wá, e mayin to wekanhlanmẹ he wá sọn hagbẹ anademẹtọ dè de mẹ gba, ṣigba to wekanhlanmẹ gbọdo heyin kinkàn gbọn apọsteli lẹ dali lẹ mẹ. Di apajlẹ, apọsteli Paulu wlanwe huhlọnnọ de hlan Ju po Kosi he nọ nọ̀ Lomu lẹ po. To wekanhlanmẹ lọ mẹ, e basi zẹẹmẹ dọ Ju nujọnu tọn de “yin ode to homẹ; podọ owhẹgbo sọ yin ayiha tọn.” (Lomunu lẹ 2:28, 29) To wekanhlanmẹ dopolọ mẹ, Paulu yí nuyijlẹdonugo de zan nado dohia dọ Klistiani lẹ ma tin to Osẹ́n glọ ba. E dọ dọ yọnnu dopo ma sọgan wlealọ hẹ sunnu awe to ojlẹ dopolọ mẹ gba. Ṣigba, eyin asu etọn kú, e vò nado vọ́ alọwle. Enẹgodo Paulu basi yizan nuyijlẹdonugo lọ tọn, bo dohia dọ mẹyiamisisadode lẹ ma sọgan to taliaina Osẹ́n Mose tọn bosọ yin Klisti tọn to ojlẹ dopolọ mẹ gba. Yé dona lẹzun “oṣiọ hlan [Osẹ́n]” nado sọgan yin kinkọndopọ hẹ Klisti.—Lomunu lẹ 7:1-5.
Yé Ma Yawu Mọnukunnujẹnumẹ
15, 16. Etẹwutu Klistiani Juvi delẹ ma yọnẹn dọ yé matin to dandannu glọ nado setonuna Osẹ́n lọ, podọ etẹwẹ ehe dohia gando nuhudo lọ nado gbọṣi nukle to gbigbọmẹ go?
15 Nuhe Paulu dọ gando Osẹ́n lọ go ma sọgan yin agọjẹdo gba. Etomọṣo, naegbọn Klistiani Juvi delẹ gboawupo nado mọnukunnujẹemẹ dọ yé ma tin to Osẹ́n lọ glọ ba? Whẹwhinwhẹ́n dopo wẹ yindọ yé ma tindo wuntuntun gbigbọmẹ tọn. Di apajlẹ, yé ma nọ dù núdùdù gbigbọmẹ tọn he sinyẹn. (Heblu lẹ 5:11-14) Yé masọ nọ yì opli Klistiani tọn lẹ to gbesisọmẹ. (Heblu lẹ 10:23-25) Whẹwhinwhẹ́n devo sọgan yin wunmẹ Osẹ́n lọ lọsu tọn lẹ. E yin zize sinai do nuhe sọgan yin mimọ bo yin alọdego lẹ ji, taidi tẹmpli lọ po yẹwhenọduta lọ po. E bọawuna mẹhe mayin gbigbọnọ de nado kẹalọyi Osẹ́n lọ hugan nado kẹalọyi nunọwhinnusẹ́n sinsẹ̀n Klistiani tọn lẹ, he sinai do nuhe mayin mimọ lẹ ji.—2 Kọlintinu lẹ 4:18.
16 Paulu dọ whẹwhinwhẹ́n devo he wutu mẹhe ylọ yede dọ Klistiani delẹ tin to jejeji nado setonuna Osẹ́n lọ to wekanhlanmẹ etọn mẹ hlan Galatianu lẹ. E basi zẹẹmẹ dọ sunnu ehelẹ jlo nado yin pinpọnhlan taidi omẹ yẹyinọ lẹ, yèdọ hagbẹ sinsẹ̀n diyin de tọn lẹ. Kakati nado gbọnvo to lẹdo lọ mẹ, yé jlo nado yí nudepope do sanvọ́ nado sọgan yin apadewhe lẹdo lọ tọn. Yé yiwanna nukundagbe gbẹtọ lẹ tọn tintindo hugan Jiwheyẹwhe tọn.—Galatianu lẹ 6:12.
17. Whetẹnu wẹ pọndohlan he sọgbe gando tonusisena Osẹ́n lọ go họnwun hezeheze?
17 Klistiani wuntuntunnọ he yí sọwhiwhe do plọn wekanhlanmẹ gbọdo Paulu po mẹdevo lẹ po tọn lẹ wá tadona he sọgbe lẹ kọ̀n gando Osẹ́n lọ go. Ṣigba, owhe 70 W.M. wẹ pọndohlan he sọgbe Osẹ́n Mose tọn họnwun hezeheze hlan Klistiani Juvi lẹpo. Enẹ jọ to whenuena Jiwheyẹwhe dike Jelusalẹm, tẹmpli etọn, po kandai he gando yẹwhenọduta etọn po go lẹ ni yin vivasudo. Ehe hẹn ẹn zun nuhe ma yọnbasi na mẹdepope nado setonuna adà Osẹ́n lọ tọn lẹpo.
Nuplọnmẹ lọ Yiyizan to Egbehe
18, 19. (a) Walọ tẹlẹ wẹ mí dona wleawuna podọ detẹ lẹ wẹ mí dona dapana nado sọgan gbọṣi ninọmẹ dagbe gbigbọmẹ tọn mẹ? (b) Etẹwẹ apajlẹ Paulu tọn plọn mí gando anademẹ he mí mọyi sọn mẹmẹsunnu azọngbannọ lẹ dè hihodo go? (Pọ́n apotin he tin to weda 24.)
18 To dogbapọnna nujijọ hohowhenu tọn ehelẹ godo, vlavo hiẹ na dọmọ: ‘Eyin yẹn ko nọgbẹ̀ to ojlẹ lọ mẹ wẹ, nawẹ yẹn na ko yinuwado dile ojlo Jiwheyẹwhe tọn to yinyin hinhẹn họnwun vudevude? Be yẹn na ko tẹdo Osẹ́n lọ go majomajo wẹ ya? Kavi be yẹn na ko whesọ kakajẹ whenue nukunnumọjẹnumẹ he sọgbe lọ wá ya? Podọ to wiwá etọn godo, be yẹn na ko kẹalọyi i po ahundopo po ya?’
19 Nugbo wẹ dọ, mí ma sọgan yọ́n lehe mí na ko yinuwado taun eyin mí nọgbẹ̀ to whenẹnu. Ṣigba mí sọgan kanse míde dọ: ‘Nawẹ yẹn nọ kẹalọyi zẹẹmẹ Biblu tọn he nọ yin zizedonukọnnamẹ to egbehe lẹ gbọn? (Matiu 24:45) Eyin anademẹ Owe-wiwe tọn yin nina, be yẹn nọ tẹnpọn nado yí ì do yizan mẹ to gigọ́mẹ ya? (1 Kọlintinu lẹ 14:20) Be yẹn nọ yí sọwhiwhe do nọtepọn Jehovah eyin kanbiọ ṣie delẹ ma yawu mọ gblọndo yí ya?’ Nujọnu wẹ e yin dọ mí ni nọ dù núdùdù gbigbọmẹ tọn he yin awuwlena to egbehe lẹ ganji, na ‘mí ma nado dúdú kọnyinai gbede blo.’ (Heblu lẹ 2:1) Mì gbọ mí ni nọ yí sọwhiwhe do dotoai eyin Jehovah na anademẹ gbọn Ohó, gbigbọ, po titobasinanu aigba ji tọn etọn po gblamẹ. Eyin mí wàmọ, Jehovah na dona mí po ogbẹ̀ mavọmavọ ayajẹnọ po pekọnọ de po.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a To whenuena Pita dla Antioku Silia tọn pọ́n, e duvivi gbẹdido zohunhunnọ de tọn hẹ Kosi yisenọ lẹ. Ṣigba, to whenuena Klistiani Ju lẹ wá sọn Jelusalẹm, Pita “joagọ, bo klan ede dovo, [na] e to budina yé heyin whẹgbo tọn lẹ.” Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe Kosi yisenọ enẹlẹ na ko gblehomẹ sọ to whenuena apọsteli he nọ yin sisi taun lọ gbẹ́ nado dùnú hẹ yé.—Galatianu lẹ 2:11-13.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Linlẹn tẹmẹ wẹ Osẹ́n Mose tọn taidi ‘anademẹtọ nado hẹnmẹ wá Klisti dè’ gbọn?
• Nawẹ hiẹ na basi zẹẹmẹ aliho voovo he mẹ Pita po “omẹ owhẹgbo tọn” lẹ po yigbe hlan vọjlado heyin bibasi to nukunnumọjẹnumẹ nugbo lọ tọn lẹ mẹ tọn gbọn?
• Etẹwẹ hiẹ ko plọn gando aliho he mẹ Jehovah nọ de nugbo lọ hia te to egbehe go?
[Apotin/Yẹdide to weda 24]
Paulu Yí Whiwhẹ do Dù To Whlepọn De Ji
To gbejizọnlin kọdetọn dagbenọ mẹdehlan tọn de godo, Paulu wá Jelusalẹm to owhe 56 W.M. Whlepọn de to tepọn ẹn to finẹ. Linlin ko wá agun lọ mẹ dọ e to gbẹtọ lẹ plọn nado gbẹkọ Osẹ́n lọ go. Sunnu mẹho lẹ to budi dọ hodidọ tlọlọ Paulu tọn do Osẹ́n lọ ji na hẹn Klistiani Juvi he ṣẹṣẹ yise lẹ dahli, podọ yé sọgan wá tadona kọ̀n dọ Klistiani lẹ ma tindo sisi na tito Jehovah tọn lẹ. Klistiani Juvi ẹnẹ delẹ tin to agun lọ mẹ he ko dopà, vlavo opà nado yin Nazilinu. Yé dona yì tẹmpli mẹ nado hẹn nubiọtomẹsi opà lọ tọn lẹ di.
Sunnu mẹho lẹ biọ to Paulu si nado plan omẹ ẹnẹ lọ lẹ yì tẹmpli mẹ bosọ penukundo akuẹzinzan yetọn go. E whè gbau Paulu ko kàn wekanhlanmẹ gbọdo awe to ehe mẹ e dọ te dọ tonusisena Osẹ́n lọ mayin dandan na whlẹngán. Ṣigba, e hò ayihadawhẹnamẹnu mẹdevo lẹ tọn pọ́n. E ko wlan jẹnukọn dọmọ: ‘Hlan yé he tin to osẹ́n glọ lẹ, yẹn taidi mẹhe tin to osẹ́n glọ, na yẹn nido duale yé he tin to osẹ́n glọ lẹ tọn.’ (1 Kọlintinu lẹ 9:20-23) Dile e ma tlẹ yindọ Paulu to kọgbẹ́ nunọwhinnusẹ́n titengbe Owe-wiwe tọn lẹ go do sọ, e mọ dọ emi sọgan kẹalọyi ayinamẹ mẹho lẹ tọn. (Owalọ lẹ 21:15-26) Mọwiwa etọn mayin ylando de gba. Owe-wiwe ma jẹagọdo tito pàdido tọn lẹ gba, podọ tẹmpli lọ ko nọ yin yiyizan na sinsẹ̀n-bibasi wiwe ṣeke, e ma yin na boṣiọ-sinsẹ̀n gba. Enẹwutu, ma nado hẹn mẹdepope dahli, Paulu wà nuhe sunnu mẹho lẹ biọ. (1 Kọlintinu lẹ 8:13) Matin ayihaawe, ehe biọ dọ Paulu ni do whiwhẹ susu hia, yèdọ jẹhẹnu de he wutu mí dona nọ na ẹn sisi taun.
[Yẹdide to weda 22, 23]
Na owhe delẹ, Klistiani lẹ tindo pọndohlan voovo gando Osẹ́n Mose tọn go