Plọn Ovi Towe lẹ Nado Nọ Símẹ
OLÓ Allemagne tọn de dọmọ: “Mẹhe de gbakun etọn hẹn do alọmẹ, sọgan yì filẹpo.” To aṣa susu mẹ, gbẹtọ lẹ nọ mọdọ mẹde tindo walọ dagbe eyin e de gbakun etọn to whenue e to owhé mẹdevo tọn gbè biọ kavi to nudọdomẹ, podọ enẹ nọ zọ́n bọ yé nọ na ẹn sisi. Enẹwutu, oló he yin nùdego to bẹjẹeji lọ dohia dọ gbẹtọ lẹ nọ yin whinwhàn nado do homẹdagbe po ojlo nujọnu tọn po hia mẹhe tindo walọ dagbe lẹ.
Lehe e nọ yin homẹmiọnnamẹnu to whenue jọja lẹ do walọ dagbe hia do sọ! To Honduras, nugopọntọ lẹdo tọn de he wazọ́n hẹ wẹnlatọ he tindo owhe voovo lẹ to lizọnyizọn họndekọn-jẹ-họndekọn tọn mẹ dọmọ: “N’nọ saba doayi e go dọ ovi he yin pinplọn ganji bo nọ símẹ lẹ nọ yinuwado whétọ lẹ ji hugan nuzedonukọnnamẹ ṣie lẹ.”
To ojlẹ mítọn he mẹ mẹmasi gbayipe te ehe, nuhe sọgbe bosọ nọ hẹn ale wá wẹ e yin nado yọ́n lehe mí na nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ do. Humọ, Owe-wiwe na tuli mí nado “nọ yinuwa to aliho he jẹna wẹndagbe lọ he gando Klisti go mẹ.” (Flp. 1:27; 2 Tim. 3:1-5) Nujọnu wẹ e yin dọ mí ni plọn ovi mítọn lẹ nado nọ na sisi mẹdevo lẹ. Nawẹ mí sọgan plọn yé nado nọ símẹ e ma yin to nukunta poun, ṣigba nado nọ wàmọ po ahundopo po gbọn?a
Ovi lẹ Nọ Plọn Walọ Dagbe sọn Apajlẹ Mẹdevo lẹ Tọn Mẹ
Ovi lẹ nọ plọnnu sọn nuhe yé mọ mẹdevo lẹ to wiwà mẹ. Enẹwutu, aliho titengbe he mẹ mẹjitọ lẹ sọgan do walọ dagbe do ahun ovi yetọn lẹ tọn mẹ te wẹ nado nọ do walọ dagbe hia. (Deut. 6:6, 7) Nujọnu wẹ e yin nado nọ yihojlẹdohogo hẹ ovi mìtọn do lehe e na nọ do sisi hia do ji, ṣigba enẹ kẹdẹ ma ko pé. Gbọnvona dọ mì na nọ flinnu ovi mìtọn lẹ, apajlẹ dagbe zizedai sọ yin nujọnu taun.
Lẹnnupọndo apajlẹ Paula,b mẹhe yin pinplọn whẹ́n to whẹndo Klistiani tọn mẹ gbọn mẹjitọ godoponọ de dali tọn ji. Sisi didohia mẹlẹpo lẹzun adà gbẹzan etọn tọn. Etẹwutu? E dọmọ, “Mama wẹ ze apajlẹ lọ dai, enẹ zọ́n bọ mí ovi lẹ nọ do sisi hia to jọwamọ-liho.” Klistiani de he nọ yin Walter plọn visunnu etọn lẹ nado nọ do sisi hia onọ̀ yetọn he yin mayisenọ. E dọmọ: “N’dovivẹnu nado plọn visunnu ṣie lẹ nado nọ do sisi hia onọ̀ yetọn gbọn apajlẹ ṣie titi dali, bo ma nọ mọhodọdo asi ṣie go gbede.” Walter zindonukọn nado nọ yí Ohó Jiwheyẹwhe tọn do plọnnu visunnu etọn lẹ, bo nọ biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ. Dopo to ovi lọ lẹ mẹ to sinsẹ̀n to wekantẹn alahọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn de mẹ, bọ omẹ awetọ yin gbehosọnalitọ. Visunnu lọ lẹ yiwanna mẹjitọ yetọn lẹ bo nọ do sisi hia yé.
Biblu dọmọ: “Jiwheyẹwhe ma yin Jiwheyẹwhe bẹwlu tọn de gba, ṣigba jijọho tọn.” (1 Kọl. 14:33) Nuhe Jehovah basi lẹpo wẹ tin to titoji. Klistiani lẹ dona dovivẹnu nado nọ do jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn ehe hia bo nọ hẹn nulẹ do titoji to owhé yetọn gbè. Mẹjitọ delẹ ko plọn ovi yetọn lẹ nado nọ jla adọzan yetọn do whẹpo do yì wehọmẹ, nado nọ sẹ̀ avọ̀ yetọn lẹ do, podọ nado nọ gọalọ to whégbè-zọ́n lẹ mẹ. Eyin ovi lẹ nọ doayi titojininọ po wiwejininọ po go to owhé yetọn gbè, e yọnbasi taun dọ yé na hẹn abò po nutindo yetọn lẹ po do wiweji.
Nukun tẹwẹ ovi towe lẹ nọ yí do pọ́n nuhe plọn yé te to wehọmẹ? Be yé nọ do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia na nuhe mẹplọntọ yetọn lẹ to wiwà na yé ya? Taidi mẹjitọ de, be hiẹ lọsu nọ do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mọnkọtọn hia ya? Eyin mọ wẹ, ovi towe lẹ na yin whinwhàn nado wleawuna pọndohlan dopolọ gando nuhe plọn yé te to wehọmẹ po mẹplọntọ yetọn lẹ po go. Naegbọn hiẹ ma na na tuli yé nado nọ dopẹna mẹplọntọ yetọn lẹ to whelẹponu? Pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn didohia na nuhe mẹde wà na mí wẹ yin aliho dagbe hugan nado do sisi hia, vlavo na mẹplọntọ de, dotó de, nusàtọ de, kavi mẹdevo depope. (Luku 17:15, 16) Jọja Klistiani he gbọnvo to wehọmẹvigbẹ́ yetọn lẹ ṣẹnṣẹn na mẹsisi po walọ dagbe yetọn po wutu lẹ jẹna pipà.
Hagbẹ agun Klistiani tọn lẹ dona nọ ze apajlẹ walọ dagbe tọn dai. Lehe e nọ jẹaṣọ́ do sọ nado mọ jọja he tin to agun lọ mẹ lẹ dile yé to hogbe mẹsisi tọn lẹ yizan taidi “mì jaale” kavi “mì basi”! Dile mẹho lẹ to sisi dohia na Jehovah gbọn todidoai na nudọnamẹ he nọ yin nina to opli lẹ whenu dali, jọja lẹ nọ yin tulina nado hodo apajlẹ yetọn. Ovi lẹ sọgan plọn nado nọ do sisi hia kọmẹnu yetọn lẹ eyin yé nọ doayi apajlẹ walọ dagbe tọn lẹ go to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ. Di apajlẹ, Andrew he yin owhe ẹnẹ mẹvi de ko plọn nado nọ dọ, “Mì jaale,” to whenue e jlo na gbọn mẹho lẹ pá.
Etẹwẹ mẹjitọ lẹ sọ sọgan wà nado gọalọna ovi yetọn lẹ nado plọn nuhe e jẹ dọ yé ni wà lẹ? Mẹjitọ lẹ sọgan yí whenu zan nado plọnnu ovi yetọn lẹ sọn apajlẹ mẹhe yin nùdego to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ tọn mẹ podọ yé dona wàmọ.—Lom. 15:4.
Nọ Yí Apajlẹ Biblu Tọn lẹ Zan Nado Plọnnu Ovi Lẹ
To whenue Jakọbu po whẹndo etọn po lẹkọ jei aigba Kenani tọn ji bo dona pé Esau, ewọ sọgan ko plọn ovi etọn lẹ nado nọ dẹ́ do odò dile yé to nudọdomẹ. (Gẹn. 33:3, 6, 7) Be hiẹ lọsu sọgan plọn ovi towe pẹvi lehe e na nọ dọnudomẹ do sọgbe hẹ aṣa lẹdo mìtọn tọn ya? Ovi he tindo walọ dagbe lẹ nọ hẹn gigo wá na Jehovah bosọ nọ hẹn mẹjitọ yetọn lẹ jaya.
Naegbọn hiẹ ma na yí kandai Biblu tọn lẹ zan nado hẹn vogbingbọn he tin to mẹsisi po mẹmasi po ṣẹnṣẹn họnwun na ovi towe lẹ? Di apajlẹ, to whenue ahọlu Islaeli tọn Ahazia he ma yin nugbonọ lọ jlo na mọ yẹwhegán Elija, e do ‘awhàngán kandeao tọn de hlan ẹn po sunnu kandeao etọn lẹ po’ nado hẹn ẹn wá. Awhàngán lọ degbena yẹwhegán lọ nado hodo e. Enẹ ma yin aliho dagbe nado dọhona mẹhe yin afọzedaitọ Jiwheyẹwhe tọn de gba. Etẹwẹ Elija dọ? E gblọn dọmọ: “Eyin yẹn yin omẹ Jiwheyẹwhe tọn de, gbọ miyọ́n ni jẹte sọn olọn wá, bo fiọ we po kandeao towe po.” Podọ nuhe jọ lọ pẹpẹ niyẹn. “Miyọ́n sọ jẹte sọn olọn wá finẹ, bo fiọ ẹ po kandeao etọn po.”—2 Ahọ. 1:9, 10.
Awhàngán 50 tọn devo yin didohlan nado yì plan Elija. Ewọ lọsu degbena Elija nado hodo e. Whladopo dogọ, miyọ́n sọ jẹte sọn olọn wá. Ṣigba to enẹgodo, awhàngán 50 tọn atọ̀ntọ wá Elija dè. Dawe ehe do sisi hia. Kakati nado degbena Elija, e họ́ do kligonu etọn lẹ ji bo vẹvẹ dọmọ: “Omẹ Jiwheyẹwhe tọn E, yẹn vẹ̀ we, gbọ ogbẹ̀ ṣie, po ogbẹ̀ mẹmẹsi towe kandeao ehelẹ tọn po, ni yin onú vivẹ́ to nukun towe mẹ. Doayi e go, miyọ́n jẹte wá finẹ sọn olọn, bo fiọ awhàngán nukọn tọn awe kandeao tọn lẹ po kandeao yetọn lẹ po: ṣigba dinvie gbọ ogbẹ̀ ṣie ni yin onú vivẹ́ to nukun towe mẹ.” Be yẹwhegán Jiwheyẹwhe tọn lọ na ylọ miyọ́n wá mẹhe sọgan ko to obu di ṣigba bo dọho po sisi mọnkọtọn po de ji ya? E na vẹawu! Kakatimọ, angẹli Jehovah tọn dọhona Elija nado hodo awhàngán ehe. (2 Ahọ. 1:11-15) Be enẹ ma zinnudo nujọnu-yinyin sisi didohia tọn ji ya?
To whenue awhànfuntọ Lomu tọn lẹ wle apọsteli Paulu to tẹmpli mẹ jei opá awhànfuntọ lẹ tọn mẹ, e ma mọdọ emi tindo jlọjẹ nado dọho. E kanse ponọ-gán lọ po sisi po dọmọ: “Be yẹn sọgan dọ ohó de na we ya?” Taidi kọdetọn de, Paulu yin dotẹnmẹna nado yiavunlọna ede.—Owalọ 21:37-40.
To whenue Jesu tin to owhẹ̀ nukọn, yé hotómẹna ẹn. Ṣigba, e yọ́n lehe e na dọho do, bo dọmọ: “Eyin nuhe yẹn dọ ylan, dọ nuhe ylan to e mẹ lọ na mi; ṣigba eyin e sọgbe, naegbọn hiẹ do linú mi?” Mẹde ma sọgan mọ nuṣiwa depope to nuhe Jesu dọ mẹ.—Joh. 18:22, 23.
Ohó Jiwheyẹwhe tọn sọ bẹ apajlẹ lehe mí sọgan yinuwa to whenue mí mọ mẹplọnlọ sinsinyẹn de yí do po lehe mí sọgan yigbe nuṣiwa kavi vọdonanu mítọn he ko wayi delẹ tọn po do hẹn. (Gẹn. 41:9-13; Owalọ 8:20-24) Di apajlẹ, Abigaili vẹvẹna Davidi na aliho mẹmasi tọn he mẹ asu etọn, Nabali yinuwa hẹ ẹ te wutu. Gbọnvona vẹvivẹ, e sọ wleawu núdùdù susu tọn na Davidi. Nuhe Abigaili wà lọ yinuwado Davidi ji sọmọ bọ to okú Nabali tọn godo, e dà ẹ.—1 Sam. 25:23-41.
Plọn ovi towe lẹ nado nọ símẹ, vlavo nado nọ wàmọ to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ glọ kavi nado nọ do walọ dagbe hia gbẹtọ lẹ. Eyin ‘mí dike hinhọ́n mítọn ni họnwun to gbẹtọ lẹ nukọn’ to aliho ehe mẹ, mí na ‘hẹn gigo wá na Otọ́ mítọn he tin to olọn mẹ.’—Mat. 5:16.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Na nugbo tọn, mẹjitọ lẹ dona gọalọna ovi yetọn lẹ nado yọ́n vogbingbọn he tin to sisi didohia mẹho lẹ po awujijona mẹhe jlo na wà danú do yé po ṣẹnṣẹn. Pọ́n owe lọ, Plọnnu sọn Mẹplọntọ Daho lọ Dè weta 32.
b Yinkọ delẹ ko yin didiọ.