Mẹnu Wẹ Na Klan Mí sọn Owanyi Jiwheyẹwhe Tọn Go?
“Mí yiwanna ẹn, na ewọ whẹwhẹ wẹ yiwanna mí wutu.”—1 JOHANU 4:19.
1, 2. (a) Naegbọn eyin nujọnu nado yọnẹn dọ mẹdevo lẹ yiwanna mí? (b) Owanyi mẹnu tọn wẹ mí tindo nuhudo etọn hugan?
NAWẸ e yin nujọnu na we sọ nado yọnẹn dọ mẹde yiwanna we? Sọn ovu jẹ yọnhowhe mẹ wẹ gbẹtọvi lẹ nọ tindo nuhudo owanyi tọn te. Be hiẹ ko doayi ovivu de he onọ̀ etọn yí owanyi do hẹn do awa etọn lẹ mẹ go pọ́n ya? Dile e nọ saba jọ do, mahopọnna nudepope he to jijọ lẹdo e, dile ovivu lọ pọ́n nukun he to nùko yẹsẹ onọ̀ etọn tọn lẹ mẹ, e nọ vòawu, bo nọ tin to jijọho mẹ to awa onọ̀ he yiwanna ẹn tọn mẹ. Kavi be hiẹ flin lehe hiẹ tin te to owhe tukladomẹ aflanmẹ tọn enẹlẹ whenu ya? (1 Tẹsalonikanu lẹ 2:7) Vlavo, hiẹ sọgan gọ̀n ma yọ́n nuhe a jlo kavi nuhe yin numọtolanmẹ towe, ṣigba lehe e yin nujọnu sọ nado yọnẹn dọ otọ́ po onọ̀ towe po yiwanna we! Be e mayin alọgọnamẹnu nado yọnẹn dọ hiẹ sọgan yì yé dè po nuhahun kavi kanbiọ depope po ya? Mọwẹ, to gbẹzan mítọn blebu mẹ, dopo to nuhudo titengbe mítọn lẹ mẹ wẹ yindọ mẹdevo ni yiwanna mí. Owanyi mọnkọtọn nọ dohia dọ mí họakuẹ.
2 Owanyi he nọ dẹn-to-aimẹ mẹjitọ lẹ tọn nọ yidogọna whinwhẹ́n he sọgbe po jlẹkajininọ ovi lẹ tọn po. Etomọṣo, jidide tintindo dọ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn, Jehovah, yiwanna mí, yin nujọnu taun na dagbemẹ-ninọ gbigbọmẹ po numọtolanmẹ tọn mítọn po. Mẹhe nọ hia linlinnamẹwe ehe delẹ sọgan tindo mẹjitọ he ma nọ hò yetọn pọ́n lẹ. Eyin enẹ yin nugbo gando hiẹ go, bo gboadọ. Eyin owanyi mẹjitọ tọn ma tin kavi eyin e whè, owanyi nugbo Jiwheyẹwhe tọn nọ nọ̀ otẹn etọn mẹ.
3. Nawẹ Jehovah vọ́ jide na omẹ etọn lẹ dọ emi yiwanna yé gbọn?
3 Jehovah dọ gbọn yẹwhegán etọn Isaia gblamẹ dọ onọ̀ de sọgan “wọn” ovi etọn he tin to anọ́nù, ṣigba emi ma na wọnji omẹ emitọn lẹ gba. (Isaia 49:15) Mọdopolọ, Davidi dọ po jidide po dọmọ: “Whenuena otọ́ ṣie po onọ̀ ṣie po gbẹ́ mi dai, whenẹnu wẹ OKLUNỌ na dealọyí mi.” (Psalm 27:10) Lehe enẹ namẹ jide sọ! Depope he ninọmẹ towe yin, eyin hiẹ ko biọ kanṣiṣa klandowiwe tọn mẹ hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe, hiẹ dona nọ flin to whepoponu dọ owanyi he ewọ tindo na we zẹ̀ enẹ he gbẹtọvi depope sọgan tindo na we go taun!
Gbọṣi Owanyi Jiwheyẹwhe Tọn Mẹ
4. Nawẹ Klistiani owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ yin nina jide gando owanyi Jiwheyẹwhe tọn go gbọn?
4 Whetẹnu wẹ hiẹ tindo oyọnẹn gando owanyi Jehovah tọn go to tintan whenu? Vlavo, numimọ towe diblayin nudopolọ hẹ Klistiani owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ. Weta 5tọ wekanhlanmẹ Paulu tọn hlan Lomunu lẹ basi zẹẹmẹ lehe ylandonọ, he jẹla sọn Jiwheyẹwhe dè to whedenu wayi lẹ, wá jẹakọ hẹ owanyi Jehovah tọn do. To wefọ 5 mẹ, mí hia dọmọ: “Yè ko kọ̀n owanyi Jiwheyẹwhe tọn pé ayiha mítọn mẹ gbọn [gbigbọ wiwe] he yè yí hlan mí dali.” Paulu yidogọ to wefọ 8 mẹ dọmọ: “Jiwheyẹwhe de owanyi etọn hia hlan mí dali, na whenuena mí gbẹ́ to ylandonọ yin, Klisti kú na mí.”
5. Nawẹ hiẹ wá mọnukunnujẹ lehe owanyi Jiwheyẹwhe tọn siso sọ mẹ gbọn?
5 To aliho mọnkọtọn de mẹ, to whenuena yè ze nugbo he tin to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ donukọnna we bọ hiẹ jẹ yise dohia ji, gbigbọ wiwe Jehovah tọn jẹ nuyiwa ji to ahun towe mẹ. To aliho ehe mẹ wẹ hiẹ jẹ nukunnumọjẹ lehe nuhe Jehovah wà to Visunnu yiwanna etọn didohlan nado kú do ota towe mẹ siso sọ ji. Gbọnmọ dali, Jehovah gọalọna we nado yọ́n lehe ewọ yiwanna gbẹtọvi sọ. Be e ma whàn we to whenuena hiẹ yọnẹn dọ, dile etlẹ yindọ hiẹ yin jiji taidi ylandonọ he jẹla sọn ewọ dè de, Jehovah hùn aliho dote na gbẹtọvi lẹ nado yin lilá taidi dodonọ he tindo nukundido ogbẹ̀ mavọmavọ tọn lẹ ya? Be hiẹ ma yiwanna Jehovah ya?—Lomunu lẹ 5:10.
6. Naegbọn mí sọgan nọ lẹn to whedelẹnu dọ Jehovah dẹn do mí?
6 Na hiẹ ko yin dindọ̀n gbọn owanyi Otọ́ olọn mẹ tọn towe dali bọ hiẹ ko diọ gbẹzan towe na ewọ nido kẹalọyi we wutu, hiẹ klan gbẹzan towe do wiwe hlan Jiwheyẹwhe. Hiẹ sọgan duvivi jijọho tọn hẹ Jiwheyẹwhe todin. Etomọṣo, be e nọ taidi dọ Jehovah dẹn do we to whedelẹnu wẹ ya? Enẹ sọgan jọ do depope mítọn go. Ṣigba nọ flin to whepoponu dọ Jiwheyẹwhe ma nọ diọ gba. Owanyi etọn yin nudopolọ tẹgbẹ̀ taidi owhè, he ma nọ doalọte nado do yozò po hinhọ́n etọn po hlan aigba ji gbede nkọtọn. (Malaki 3:6; Jakobu 1:17) To alọ devo mẹ, míwlẹ sọgan diọ, etlẹ yin na ojlẹ gli de. Dile aigba to lilẹpe, odaa planẹti lọ tọn nọ dozinvlu. Mọdopolọ, eyin mí lẹkọ sọn Jiwheyẹwhe dè, yèdọ jẹ obá pẹvi tlala de mẹ, mí sọgan mọdọ lehe haṣinṣan mítọn hẹ ewọ siso sọ ko depò. Etẹwẹ mí sọgan wà nado jla ninọmẹ enẹ do?
7. Nawẹ mẹdetiti-gbigbeje pọ́n sọgan gọalọna mí nado gbọṣi owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ gbọn?
7 Eyin mí tindo numọtolanmẹ lọ dọ mí ko klan sọn owanyi Jiwheyẹwhe tọn go, mí dona kanse míde dọ: ‘Be yẹn nọ yí nukunpẹvi do pọ́n owanyi Jiwheyẹwhe tọn wẹ ya? Be yẹn ko to agọjoyigodo to aliho de mẹ sọn Jiwheyẹwhe ogbẹnọ po owanyinọ lọ po dè, bo to yise he ma siso sọmọ dohia to aliho voovo lẹ mẹ wẹ ya? Be yẹn ko ze ayiha ṣie do “nuhe yin agbasalan tọn lẹ” ji, kakati ni yin do “nuhe yin gbigbọ tọn lẹ” ji wẹ ya?’ (Lomunu lẹ 8:5-8; Heblu lẹ 3:12) Eyin mí ko klan míde sọn Jehovah dè janwẹ, mí sọgan ze afọdide lẹ nado vọ́ ninọmẹ lẹ jlado, nado lẹkọ biọ haṣinṣan pẹkipẹki, zohunhunnọ de mẹ hẹ ẹ. Jakobu na tulimẹ dọmọ: “Mì sẹpọ Jiwheyẹwhe, ewọ nasọ sẹpọ mì.” (Jakobu 4:8) Hẹn hodidọ Juda tọn lẹ do ahun mẹ dọmọ: “Mẹyiwanna emi, [mì] hẹn mìde dote to yise wiwewiwe mìtọn ji, bo to dẹ̀ho to [gbigbọ wiwe] mẹ, mì yí mìde whlá to owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ.”—Juda 20, 21.
Didiọ Ninọmẹ lẹ Tọn Ma Nọ Yinuwado Owanyi Jiwheyẹwhe Tọn Ji Gba
8. Diọdo tẹlẹ wẹ sọgan wá gbẹzan mítọn mẹ to ajiji mẹ?
8 Gbẹzan mítọn na nọ diọ to titonu ehe mẹ gbọzangbọzan. Ahọlu Sọlọmọni doayi e go dọ “ojlẹ po kosọ po mẹ wẹ onú te na [mímẹpo].” (Yẹwhehodọtọ 9:11) Gbẹzan mítọn sọgan diọ mlẹnmlẹn to zánto dopo mẹ. Mí sọgan tindo agbasalilo to egbé, ṣigba sọgan to azọ̀njẹ sinsinyẹn to wunkẹngbe. E sọgan taidi dọ agbasazọ́n mítọn lodo taun to egbé, ṣigba mí sọgan lẹzun mẹhe ma tindo agbasazọ́n to osọ̀. To ajiji mẹ, okú sọgan hù mẹyiwanna mítọn de. To aigba delẹ ji, Klistiani lẹ sọgan duvivi ninọmẹ jijọho tọn na ojlẹ de, podọ homẹkẹndomẹ sinsinyẹn sọgan bẹjẹeji to ajiji mẹ to enẹgodo. Vlavo yé sọgan sà owhẹ̀ agọ̀ dokọna mí, podọ mí sọgan jiya whẹdida mawadodo tọn na ehe wutu. Mọwẹ, gbẹzan ma nọ yin nudopolọ tẹgbẹ̀ gba.—Jakobu 4:13-15.
9. Naegbọn e do yin nuyọnẹnnu nado gbadopọnna apadewhe Lomunu lẹ weta 8 tọn?
9 To whenuena nuylankan lẹ jọ do mí go, mí sọgan jẹ linlẹn ji dọ mí ko yin gbigbẹdai, bo tlẹ sọgan to linlẹn dọ owanyi he Jiwheyẹwhe tindo na mí ko depò. To whenuena e yindọ mímẹpo go wẹ onú mọnkọtọn lẹ sọgan jọ do, mí na wà dagbe nado yí sọwhiwhe do gbadopọnna hogbe homẹmiọnnamẹ apọsteli Paulu tọn lẹ heyin kinkàndai to Lomunu lẹ weta 8 mẹ. Ohó enẹlẹ yin didọ hlan Klistiani he yè yí gbigbọ do dè lẹ. Ṣogan, to nunọwhinnusẹ́n-liho yé sọ yọn-na-yizan na lẹngbọ devo, he ko yin lilá taidi dodonọ podọ họntọn Jiwheyẹwhe tọn, dile Ablaham yin do to ojlẹ he jẹnukọnna Klistiani tọn lẹ mẹ.—Lomunu lẹ 4:20-22; Jakobu 2:21-23.
10, 11. (a) Owhẹ̀ tẹlẹ wẹ kẹntọ lẹ nọ sadokọna omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to whedelẹnu? (b) Naegbọn whẹsadokọnamẹ enẹlẹ mayin nujọnu sọmọ na Klistiani lẹ?
10 Hia Lomunu lẹ 8:31-34. Paulu kanse dọmọ: “Eyin Jiwheyẹwhe tin na mí, mẹnu wẹ tin agọ̀ do mí go?” Nugbo wẹ dọ, Satani po aihọn ylankan etọn po jẹagọdo mí. Kẹntọ lẹ sọgan gbọn lalo dali sawhẹdokọna mí, etlẹ yin to whẹdatẹn otò tọn lẹ mẹ. Mẹjitọ Klistiani delẹ ko yin whẹsadokọna dọ yé gbẹwanna ovi yetọn lẹ na yé ma dike na ovi lọ lẹ ni kẹalọyi nukunpedomẹgo dotowhé tọn he gbà osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn kavi nado nọ tindo mahẹ to hùnwhẹ kosi tọn lẹ mẹ wutu. (Owalọ lẹ 15:28, 29; 2 Kọlintinu lẹ 6:14-16) Klistiani nugbonọ devo lẹ ko yin owhẹ̀ agọ̀ sadokọna dọ yé yin gufọntọ na yé ma nọ hù gbẹtọvi hatọ yetọn lẹ to awhànfunfun mẹ kavi tindo mahẹ to tonudidọ mẹ wutu. (Johanu 17:16) Agọjẹdomẹtọ delẹ ko vúnvún lalo mẹhẹngble tọn pé to linlinnamẹnu lẹ mẹ, bo tlẹ nọ sawhẹdokọna Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ dọ yé yin hagbẹ klandovo owùnọ lẹ.
11 Ṣigba ma wọnji blo dọ to azán apọsteli lẹ tọn gbè, e yin didọ dọmọ: “Eyin akọta he tọn wẹ, míwlẹ yọnẹn dọ ofi popo wẹ yè to ohó ylankan dọ do e go te.” (Owalọ lẹ 28:22) Be whẹsadokọnamẹ agọ̀ lẹ yin nujọnu wẹ ya? Jiwheyẹwhe wẹ nọ lá Klistiani nugbonọ lẹ taidi dodonọ, sinai do yise yetọn to avọ́sinsan Klisti tọn mẹ ji. Etẹwutu Jehovah ma nasọ yiwanna sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ ba to whenuena e ko na yé nunina họakuẹ enẹ godo, yèdọ Visunnu yiwanna etọn? (1 Johanu 4:10) Todin he Klisti ko yin finfọnsọnku bo ko yin zizedo adusilọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ, e to vẹvẹ sinsinyẹn do ota Klistiani lẹ tọn mẹ. Mẹnu wẹ sọgan gbọn gbesisọ dali jẹagọdo avùnlọyiyi Klisti tọn do ota hodotọ etọn lẹ tọn mẹ kavi gbọn kọdetọn dagbe dali diọavunnukunsọ whẹdida dagbe he Jiwheyẹwhe basi na omẹ nugbonọ etọn lẹ? Mẹdepope matin!—Isaia 50:8, 9; Heblu lẹ 4:15, 16.
12, 13. (a) Ninọmẹ tẹlẹ wẹ ma sọgan klan mí sọn owanyi Jiwheyẹwhe tọn go? (b) Etẹwẹ yin yanwle Lẹgba tọn to awusinyẹnnamẹnu lẹ hinhẹnwa na mí mẹ? (c) Etẹwutu Klistiani lẹ nọ tọ́n taidi awhàngbatọ mlẹnmlẹn?
12 Hia Lomunu lẹ 8:35-37. Gbọnvona mílọsu, be mẹdevo kavi nudevo depope tin he sọgan klan mí sọn owanyi Jehovah po Visunnu etọn, Klisti Jesu tọn po go ya? Satani sọgan yí nuyizan aigba ji tọn etọn lẹ zan nado hẹn nuhahun susu wá na Klistiani lẹ. To owhe kanweko he wayi mẹ, susu mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po yin homẹkẹndo sinsinyẹn to aigba susu ji. To fidelẹ to egbehe, mẹmẹsunnu mítọn lẹ nọ pannukọn awusinyẹnnamẹnu akuẹzinzan tọn egbesọegbesọ. Delẹ nọ pehẹ huvẹ kavi ma nọ tindo avọ̀ nado dó. Etẹwẹ yin yanwle Lẹgba tọn to awusinyẹnnamẹnu ehelẹ hinhẹnwa mẹ? Lẹndai etọn to apadewhe wẹ nado hẹn sinsẹ̀n-basitọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ gbọjọ. Satani jlo na hẹn mí yise dọ owanyi he Jiwheyẹwhe tindo na mí ko miọn. Ṣigba, be whẹho lọ niyẹn ya?
13 Taidi Paulu he yihodọ sọn Psalm 44:22 mẹ, mílọsu ko plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn heyin kinkàndai lẹ. Mí mọnukunnujẹemẹ dọ na yinkọ Jiwheyẹwhe tọn wutu wẹ onú ehelẹ to jijọ do míwlẹ, heyin “lẹngbọ” etọn lẹ go. E gando klandowiwe yinkọ Jiwheyẹwhe tọn po whẹsuna nupojipetọ-yinyin etọn po go. Whẹho titengbe enẹlẹ wutu wẹ Jiwheyẹwhe nọ jo dotẹnmẹ do na whlepọn lẹ, e mayin dọ e masọ yiwanna mí ba wutu wẹ gba. Mahopọnna lehe ninọmẹ awusinyẹnnamẹ tọn lọ sọgan yin, mí yin hinhẹn deji dọ Jiwheyẹwhe ma ko diọ gba, e yiwanna omẹ etọn lẹpo, gọna dopodopo mítọn. Aijijẹ depope he mí sọgan jiya etọn na lẹzun awhàngbigba eyin mí hẹn tenọgli mítọn go. Mẹhẹndeji lọ dọ mí tindo owanyi Jiwheyẹwhe tọn nọ hẹn mí lodo bo nọ hẹn mí dote.
14. Naegbọn Paulu tindo nujikudo dogbọn owanyi Jiwheyẹwhe tọn dali mahopọnna awusinyẹnnamẹnu he Klistiani lẹ sọgan jiya etọn lẹ?
14 Hia Lomunu lẹ 8:38, 39. Etẹwẹ hẹn Paulu tindo nujikudo dọ nudepope ma sọgan klan Klistiani lẹ sọn owanyi Jiwheyẹwhe tọn go? Matin ayihaawe, nuhe Paulu lọsu jiya etọn to lizọnyizọn lọ mẹ lẹ hẹn nujikudo etọn lodo dọ awusinyẹnnamẹnu lẹ ma sọgan de owanyi he Jiwheyẹwhe tindo na mí pò gba. (2 Kọlintinu lẹ 11:23-27; Filippinu lẹ 4:13) Podọ ga, Paulu yọ́n lẹndai mavọmavọ Jehovah tọn po lehe e yinuwa hẹ omẹ Etọn lẹ to ojlẹ he wayi lẹ mẹ do po. Be okú sọgan gbawhàn owanyi he Jiwheyẹwhe tindo na mẹhe ko sẹ̀n ẹn po nugbonọ-yinyin po lẹ tọn wẹ ya? Paali! Nugbonọ mọnkọtọn he ko kú lẹ na tin to oflin pipé Jiwheyẹwhe tọn mẹ tẹgbẹ̀, podọ e na fọ́n yé sọnku to ojlẹ sisọ mẹ.—Luku 20:37, 38; 1 Kọlintinu lẹ 15:22-26.
15, 16. Donù delẹ to onú he ma sọgan hẹnalọdotena Jiwheyẹwhe gbede nado yiwanna devizọnwatọ nugbonọ etọn lẹ go.
15 Awusinyẹnnamẹnu depope he gbẹzan egbehe tọn sọgan hẹnwa na mí—vlavo owunu-jijọ ylankan de, awutu he sọgan hẹn okú wá de, kavi nugbajẹmẹji akuẹzinzan tọn—nudepope ma sọgan hẹn owanyi he Jiwheyẹwhe tindo na omẹ etọn lẹ gble gba. Angẹli huhlọnnọ lẹ, taidi angẹli tolivẹtọ he lẹzun Satani, ma sọgan yinuwado Jehovah ji ma nado yiwanna devizọnwatọ mẹdezejotọ etọn lẹ gba. (Job 2:3) Gandudu lẹ sọgan hẹn alọdotena devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ, ze yé do gànpamẹ kavi wadanu do yé go bo tlẹ sọgan dohiagona yé taidi “mẹhe mayin alọkẹyi lẹ.” (1 Kọlintinu lẹ 4:13) Wangbẹnamẹ he ma sọgbe akọta lẹ tọn mọnkọtọn sọgan sisẹ́ gbẹtọ lẹ nado diọnukunsọ mí, ṣigba e ma nọ zọ́n bọ Nupojipetọ wẹkẹ lọ tọn na gbẹ́ mí dai gba.
16 Taidi Klistiani lẹ, mí ma dona dibu dọ nudepope to nuhe Paulu ylọ dọ “onú whenu he tọn lẹ”—yèdọ nujijọ lẹ, ninọmẹ lẹ, po onú titonu ehe tọn lẹ po,—kavi ‘nuhe ja’ to sọgodo lẹ mẹ na penugo nado sọgan sán kanṣiṣa he Jiwheyẹwhe tindo hẹ omẹ etọn lẹ sẹ gba. Dile etlẹ yindọ huhlọn aigba ji po olọn mẹ tọn lẹ po to awhànfun hẹ mí, owanyi nugbo Jiwheyẹwhe tọn tin to finẹ nado hẹn mí dote. Dile Paulu zinnudeji do, “aga, kavi odò” ma sọgan glọnalina owanyi Jiwheyẹwhe tọn gba. Mọwẹ, nuhe sọgan hẹn mí gbọjọ, kavi tindo huhlọn sinsinyẹn do mí ji depope, ma sọgan klan mí sọn owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ gba; mọjanwẹ nudida devo ma sọgan glọnalina haṣinṣan he Mẹdatọ lọ tindo hẹ devizọnwatọ nugbonọ etọn lẹ do niyẹn. Owanyi Jiwheyẹwhe tọn ma nọ gbọ̀vọ́ gba; e tin kakadoi.—1 Kọlintinu lẹ 13:8.
Wlebòna Dagbewanyi Jiwheyẹwhe Tọn Kakadoi
17. (a) Naegbọn owanyi Jiwheyẹwhe tọn tintindo “yọ́n hú ogbẹ̀”? (b) Nawẹ mí nọ dohia dọ mí wlebòna dagbewanyi Jiwheyẹwhe tọn gbọn?
17 Nawẹ owanyi Jiwheyẹwhe tọn yin nujọnu na we sọ? Be numọtolanmẹ towe tin taidi Davidi tọn, mẹhe wlan dọmọ: “Na dagbewanyi towe yọ́n hú ogbẹ̀; nùflo ṣie na nọ pà we. Le wẹ yẹn na dona we do to ogbẹ̀ ṣie whenu: yẹn na nọ ze alọ ṣie daga to oyín towe mẹ.” (Psalm 63:3, 4) Na nugbo tọn, be nude tin he gbẹninọ to aihọn ehe mẹ sọgan namẹ he na yọnhugan nado duvivi owanyi po họntọnjihẹmẹ nugbo Jiwheyẹwhe tọn po ya? Di apajlẹ, be afọdidona agbasazọ́n dagbe de yọnhugan jijọho ayiha mẹ tọn po ayajẹ he nọ wá sọn haṣinṣan pẹkipẹki de tintindo hẹ Jiwheyẹwhe po mẹ wẹ ya? (Luku 12:15) Klistiani delẹ ko pannukọn nudide Jehovah gbigbẹdai kavi nado yin hùhù tọn. Enẹ jọ do Kunnudetọ Jehovah tọn susu go to opá yasanamẹ Nazi tọn lẹ mẹ to Wẹkẹ Whàn II whenu. Gbọnvona omẹ kleun delẹ, susu mẹmẹsunnu mítọn lẹ tọn wẹ de nado gbọṣi owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ, bo tlẹ nọ jlo nado pannukọn okú eyin e lẹzun dandan. Mẹhe gbọn nugbonọ-yinyin dali gbọṣi owanyi etọn mẹ lẹ sọgan deji dọ yé na mọ sọgodo madopodo de yí sọn Jiwheyẹwhe dè, yèdọ nude he aihọn ma sọgan namẹ. (Malku 8:34-36) Ṣigba etlẹ sọ bẹ nususu hẹn hugan ogbẹ̀ madopodo.
18. Naegbọn mí dona jlo ogbẹ̀ madopodo tlala?
18 Dile etlẹ yindọ e ma yọnbasi nado nọgbẹ̀ kakadoi matin Jehovah, tẹnpọn nado lẹnnupọndo lehe gbẹninọ kakadoi matin Mẹdatọ mítọn na taidi ji. E na yin ovọ́, bo ma na tindo lẹndai nujọnu tọn. Jehovah ko na azọ́n he nọ namẹ pekọ de omẹ etọn lẹ nado wà to azán godo tọn ehelẹ mẹ. Enẹwutu mí sọgan deji dọ Jehovah, heyin Lẹndainọ Daho lọ, na na mí ogbẹ̀ madopodo, he na bẹ onú dagbe he nọ fọnjlodotenamẹ lẹ hẹn nado plọn podọ nado wà. (Yẹwhehodọtọ 3:11) Mahopọnna lehe mí na plọnnu sọ to owhe fọtọ́n he ja lẹ mẹ, mí ma na mọdona ‘lehe adọkun, nuyọnẹn po oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn po siso sọ’ mẹ pọ́n mlẹnmlẹn gbede.—Lomunu lẹ 11:33.
Otọ́ Yiwanna We Sisosiso
19. Hogbe mẹhẹndeji tọn tẹwẹ Jesu Klisti dọna devi etọn lẹ whẹpo do jo yé do?
19 To Nisan 14 owhe 33 W.M., to whèjai godo tọn etọn hẹ apọsteli nugbonọ 11 etọn lẹ whenu, Jesu dọ nususu nado hẹn yé lodo na nuhe tin to nukọn ja. Yé ko nọhẹ Jesu to whlepọn etọn lẹ mẹ, podọ yé ko mọ lehe e yiwanna dopodopo yetọn do. (Luku 22:28, 30; Johanu 1:16; 13:1) Enẹgodo Jesu vọ́ jide na yé dọmọ: “Otọ́ lọsu yiwanna mì.” (Johanu 16:27) Lehe hogbe enẹlẹ na ko gọalọna devi lẹ nado yọ́n numọtolanmẹ awuvẹmẹ tọn he Otọ́ olọn mẹ tọn yetọn tindo na yé do sọ!
20. Etẹwẹ hiẹ magbe nado wà, podọ etẹ mẹ wẹ hiẹ sọgan deji te?
20 Susu mẹhe tin togbẹ̀ todin lẹ tọn wẹ ko sẹ̀n Jehovah po nugbonọ-yinyin po na owhe ao ao susu. Matin ayihaawe, mí na gbẹsọ pannukọn whlepọn susu dogọ whẹpo titonu ylankan ehe na wá vivọnu. Mì ma dike whlepọn kavi awusinyẹnnamẹnu mọnkọtọn lẹ ni hẹn mì tindo ayihaawe gando owanyi Jiwheyẹwhe tọn na mì go blo. Nado dọ ẹ whladopo dogọ: Jehovah yiwanna we sisosiso. (Jakobu 5:11) Mì gbọ dopodopo mítọn ni to adà mítọn yiwà zọnmii, bo to tonusena gbedide Jiwheyẹwhe tọn lẹ po nugbonọ-yinyin po. (Johanu 15:8-10) Mì gbọ mí ni yí dotẹnmẹ hundote lẹpo zan nado pà oyín etọn. Mí dona hẹn gbemima mítọn lodo nado to dindọnsẹpọ Jehovah to odẹ̀ po Ohó etọn pinplọn po mẹ zọnmii. Mahopọnna nudepope he sọgodo sọgan hẹnwa, eyin mí to nuhe go mí pé lẹpo wà nado hẹn homẹ Jehovah tọn hùn, mí na to jijọho mẹ zọnmii, bo na tindo jidide mlẹnmlẹn to owanyi he ma nọ gbọ̀vọ́ etọn mẹ.—2 Pita 3:14.
Etẹwẹ Na Yin Gblọndo Towe?
• Nuhudo owanyi mẹnu tọn wẹ mí tindo hugan nado hẹn jlẹkajininọ gbigbọmẹ po numọtolanmẹ tọn mítọn po go?
• Onú tẹlẹ wẹ ma sọgan hẹnalọdotena Jehovah nado yiwanna devizọnwatọ etọn lẹ?
• Naegbọn owanyi Jehovah tọn tintindo “yọ́n hú ogbẹ̀”?
[Yẹdide to weda 13]
Eyin mí mọdọ mí ko jẹla sọn owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ, mí sọgan wazọ́n nado vọ́ whẹho lẹ jlado
[Yẹdide to weda 15]
Paulu yọ́n nuhewutu yé to homẹkẹndo e