Ohó Jehovah Tọn Tin to Ogbẹ̀
Nuagokun lẹ sọn Owe Lomunu lẹ Tọn Mẹ
TO NUDI owhe 56 W.M., apọsteli Paulu wá tòdaho Kọlinti tọn mẹ to gbejizọnlin mẹdehlan tọn etọn atọ̀ntọ whenu. E ko sè dogbọn gbemanọpọ he tin to Ju lẹ po Kosi he lẹzun Klistiani to Lomu lẹ po ṣẹnṣẹn dali. Paulu basi dide nado kanwehlan yé nado sọgan gọalọna yé na yé nido kọngbedopọ mlẹnmlẹn to Klisti mẹ.
To owe enẹ he e kàn hlan Lomunu lẹ mẹ, Paulu do lehe mẹdelẹ yin whẹsuna taidi dodonọ do hia gọna gbẹzan wunmẹ he omẹ mọnkọtọn lẹ dona zan. Wekanhlanmẹ lọ yidogọna oyọnẹn he mí tindo gando Jiwheyẹwhe po Ohó etọn po go, bo zinnudo nukundagbe majẹhẹ Jiwheyẹwhe tọn ji, bosọ dọ̀n ayidonugo wá adà he Klisti yiwà to whlẹngán mítọn mẹ ji.—Heb. 4:12.
YÉ YIN WHẸSUNA TAIDI DODONỌ—GBỌNNA?
Paulu wlan dọ, “Omẹ pó wẹ waylan, bosọ whete do gigo Jiwheyẹwhe tọn go; omẹ yè to whẹsuna vọnu gbọn ojọmiọn [Jiwheyẹwhe tọn] dali, gbọn ofligọ he tin to Klisti Jesu mẹ.” Paulu sọ dọmọ: “Yè suwhẹna omẹ gbọn yise dali to matin owalọ osẹ́n tọn lẹ mẹ.” (Lom. 3:23, 24, 28) Na yise he yé tindo to “walọ dodo dopo” mẹ wutu, Klistiani yiamisisadode lẹ po “gbẹtọ susugege” he yin “lẹngbọ devo” lẹ po sọgan yin “whẹsuna” taidi dodonọ. Na mẹyiamisisadode lẹ, ehe na zẹẹmẹdo gbẹninọ to olọn mẹ taidi whédutọgbẹ́ hẹ Klisti, podọ na nuhe dù gbẹtọ susugege lẹ, yé yin họntọn Jiwheyẹwhe tọn bosọ tindo todido lọ nado lùn “nukunbibia daho” lọ tọ́n.—Lom. 5:18; Osọhia 7:9, 14; Joh. 10:16; Jak. 2:21-24; Mat. 25:46.
Paulu kanse dọ, ‘Be mí dona waylan, na mí ma tin to osẹ́n glọ, adavo to ojọmiọn glọ wutu wẹ ya?’ E na gblọndo dọmọ: “E yinmọ blo.” Paulu basi zẹẹmẹ dọ: “Afanumẹ [wẹ mì, vlavo] ylando tọn hlan okú, kavi tonusise tọn hlan dodo.” (Lom. 6:15, 16) “Eyin mì gbọn [gbigbọ] dali hẹn owalọ agbasa tọn lẹ kú, mì na nọgbẹ̀,” wẹ e dọ.—Lom. 8:13.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
1:24-32—Be walọ gblezọn Ju lẹ tọn wẹ yin zẹẹmẹ basina tofi ya kavi Kosi lẹ tọn? Dile etlẹ yindọ zẹẹmẹ lọ sọgan sọgbe hẹ pipli awe lọ lẹpo, Islaelivi atẹṣitọ hohowhenu tọn lẹ wẹ Paulu to alọdlẹndo na taun tọn. Mahopọnna dọ yé yọ́n gbedide dodo Jiwheyẹwhe tọn, “yé ma jlo nado tindo Jiwheyẹwhe to oyọnẹn yetọn mẹ.” Enẹwutu, yé jẹna whẹgbledo.
3:24, 25—Nawẹ “ofligọ he tin to Klisti Jesu mẹ” lọ sọgan ṣinyọ́n “ylando hoho” he ko yin wiwà whẹpo e do yin súsú lẹ gbọn? Dọdai tintan he gando Mẹssia go lọ, ehe yin kinkàndai to Gẹnẹsisi 3:15 mẹ, mọ hẹndi to owhe 33 W.M. whenuena Jesu yin hùhù do yatin ji. (Gal. 3:13, 16) Ṣigba gbeegbe Jehovah dọ dọdai enẹ, mẹflikuẹ lọ taidi nuhe ko yin súsú dote to nukun etọn mẹ, na nudepope ma sọgan glọnalina Jiwheyẹwhe nado hẹn lẹndai etọn di. Enẹwutu to dodonu avọ́sinsan he Jesu Klisti na wá basi lọ tọn ji, Jehovah sọgan jo ylando kúnkan Adam tọn he do yise hia to opagbe enẹ mẹ lẹ tọn na yé. Ofligọ lọ sọ hẹn fọnsọnku mẹhe nọgbẹ̀ jẹnukọnna ojlẹ Klistiani tọn lẹ tọn yọnbasi.—Owalọ 24:15.
6:3-5—Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yin bibaptizi do Klisti Jesu mẹ podọ do okú etọn mẹ? Eyin Jehovah yí gbigbọ wiwe do de hodotọ Klisti tọn lẹ, yé nọ yin kinkọndopọ hẹ Jesu bo nọ lẹzun hagbẹ agun lọ tọn lẹ, ehe yin agbasa Klisti tọn, he ewọ lọsu yin Ota etọn. (1 Kọl. 12:12, 13, 27; Kọl. 1:18) Lehe yé nọ yin bibaptizi to Klisti Jesu mẹ gbọn niyẹn. Klistiani yiamisisadode lẹ sọ ‘yin bibaptizi do okú Klisti tọn mẹ’ to linlẹn lọ mẹ dọ yé nọ zan gbẹzan mẹde-yido-sanvọ́ tọn bo nọ gbẹ́ todido gbẹninọ kakadoi to aigba ji tọn lẹpo dai. Enẹwutu, okú yetọn yin avọ́sinsan tọn, taidi Jesu tọn, dile etlẹ yindọ okú yetọn ma sọgan yinuwa taidi ofligọ de. Yé nọ yin bibaptizi mlẹnmlẹn do okú Klisti tọn mẹ to whenuena yé kú bo yin finfọnsọnku do ogbẹ̀ olọn mẹ tọn mẹ.
7:8-11—Nawẹ ‘ylando dín aklọn kavi dotẹnmẹ gbọn osẹ́n dali’ gbọn? Osẹ́n lọ gọalọna gbẹtọ lẹ nado yọ́n nuhe ylando bẹhẹn lẹpo to gigọ́ mẹ, bo gbọnmọ dali hẹn ninọmẹ ylandonọ-yinyin tọn yetọn họnwun na yé dogọ. Taidi kọdetọn de, yé mọ nuyiwa susu he mẹ yé ko waylando te lẹ, podọ mẹsusu dogọ yin didegbà taidi ylandonọ. Enẹwutu, e sọgan yin didọ dọ ylando dín dotẹnmẹ gbọn Osẹ́n dali.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
1:14, 15. Mí tindo whẹwhinwhẹ́n susu nado lá wẹndagbe lọ po zohunhun po. Dopo to whẹwhinwhẹ́n lọ lẹ mẹ wẹ yindọ mí duahọ do mẹhe yin fifligọ po ohùn Jesu tọn po lẹ podọ mí to dandannu glọ nado gọalọna yé to gbigbọ-liho.
1:18-20. Gbẹtọ he tindo jijọ-madi-Jiwheyẹwhe bosọ yin mawadodonọ lẹ yin “mamọdọnọ,” na jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn he ma sọgan yin mimọ po nukun po lẹ sọawuhia hezeheze to nudida etọn lẹ mẹ.
2:28; 3:1, 2; 7:6, 7. To ohó he sọgan taidi nuhe de Ju lẹ pò lẹ didọ godo, Paulu yí hogbe homẹfanamẹ tọn lẹ dogọ. Apajlẹ dagbe de wẹ ehe yin na mí nado nọ yí zinzin po nuyọnẹn po do didẹ whẹho sinsinyẹn lẹ.
3:4. Eyin ohó gbẹtọ tọn jẹagọdo nuhe Jiwheyẹwhe dọ to Ohó etọn mẹ, mí nọ dike “yè ni yí Jiwheyẹwhe do [mọ] nugbonọ” gbọn jidide do wẹndomẹ Biblu tọn go po nuyiwa sọgbe hẹ ojlo Jiwheyẹwhe tọn po dali. Eyin mí nọ tindo mahẹ zohunhun tọn to azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn po mẹhẹnzun devi po tọn mẹ, mí sọgan gọalọna mẹdevo lẹ nado mọ Jiwheyẹwhe taidi nugbonọ.
4:9-12. Ablaham ko yin pinpọnhlan taidi dodonọ na yise etọn wutu ojlẹ dindẹn whẹpo e do gbowhẹ to owhe 99 mẹvi yinyin mẹ. (Gẹn. 12:4; 15:6; 16:3; 17:1, 9, 10) To aliho jiawu enẹ mẹ, Jiwheyẹwhe do nuhe nọ hẹn ẹn yọnbasi nado tindo teninọ dodo tọn to nukọn etọn hia.
4:18. Adà tangan yise tọn de wẹ todido yin. Yise mítọn sinai do todido ji.—Heb. 11:1.
5:18, 19. Po hogbe vude poun po, Paulu do dopolọ-yinyin he tin to Jesu po Adam po ṣẹnṣẹn hia, bo gbọnmọ dali hẹn ẹn họnwun to kleun mẹ lehe mẹdopo sọgan “yí ogbẹ̀ etọn do basi ofligọ na mẹsusu” do. (Mat. 20:28) Hoyijlẹdohogo he to kannukannu bo ma dite yin aliho mẹpinplọn tọn dagbe de he e jẹ dọ mí ni nọ hodo.—1 Kọl. 4:17.
7:23. Awutugonu delẹ, taidi alọ, afọ, po odẹ́ mítọn po sọgan ‘hẹn mí zun mẹglọnọ hlan osẹ́n ylando tọn,’ enẹwutu mí dona họ́ míde ma nado nọ ṣì yé zan.
8:26, 27. Eyin mí pannukọn ninọmẹ delẹ he hẹn mí jẹflumẹ sọmọ bọ mí ma yọ́n nuhe mí na biọ to odẹ̀ mẹ, ‘gbigbọ lọsu nọ vẹvẹ’ do ota mítọn mẹ. Enẹwutu, Jehovah Mẹhe “nọ sè odẹ̀,” nọ kẹalọyi odẹ̀ he yin kinkàndai to Ohó etọn mẹ he sọgbe hẹ ninọmẹ mítọn lẹ taidi dehe wá sọn mí dè.—Ps. 65:2.
8:38, 39. Nugbajẹmẹji lẹ, nudida gbigbọnọ ylankan lẹ, po gbẹtọvi gandutọ lẹ po ma sọgan glọnalina Jehovah nado yiwanna mí; mọjanwẹ yé ma dona glọnalina mí nado yiwanna ewọ do niyẹn.
9:22-28; 11:1, 5, 17-26. Susu dọdai he gando hẹngọwa Islaeli tọn go lẹ tọn wẹ yin hinhẹndi gbọn agun Klistiani yiamisisadode lẹ tọn dali, ehe hagbẹ etọn lẹ yin yiylọ “e ma yin sọn Ju lẹ mẹ kẹdẹ, ṣigba sọn Kosi lẹ mẹ ga.”
10:10, 13, 14. To pọmẹ hẹ owanyi na Jiwheyẹwhe po hatọ mítọn po, yise dolido to Jehovah po opagbe etọn lẹ po mẹ sọgan whàn mí nado tindo mahẹ zohunhun tọn to lizọnyizọn Klistiani tọn lọ mẹ.
11:16-24, 33. Lehe “[homẹdagbe] po fifiẹ Jiwheyẹwhe tọn po” tin to jlẹkaji do sọ! Mọwẹ, “Osé lọ, pipé wẹ azọ́n etọn na whẹdida [dodo] wẹ ali etọn lẹpo.”—Deut. 32:4.
GBẸZAN HE MẸHE YIN WHẸSUNA TAIDI DODONỌ LẸ DONA ZAN
Paulu dọmọ: “Enẹwutu yẹn yí lẹblanu Jiwheyẹwhe tọn lẹ do vẹ̀ mì, mẹmẹsunnu emi, dọ mì ni yí agbasa mìtọn do basi avọ́sannu ogbẹ̀nọ, wiwe, alọkẹyi hlan Jiwheyẹwhe.” (Lom. 12:1) Paulu dọ dọ “enẹwutu,” yèdọ na yise Klistiani lẹ tọn ko zọ́n bọ yé yin whẹsuna taidi dodonọ wutu, nuhe bọdego lẹ dona yinuwado pọndohlan yetọn ji gando yedelẹ, mẹdevo lẹ po aṣẹpatọ lẹ po go.
“Yẹn dọ . . . hlan mẹdopodopo he tin to mì ṣẹnṣẹn, dọ e lẹn ede tọn glanglan hú ehe jẹ e ni lẹn blo,” wẹ Paulu wlan. E dotuhomẹnamẹ dọ, “Mì gbọ owanyi ni tin matin yẹnuwiwa.” (Lom. 12:3, 9) “Mì gbọ gbigbọ lẹpo ni yin mẹmẹglọ hlan huhlọn daho lẹ.” (Lom. 13:1) Gando whẹho he sinai do ayidawhẹnamẹnu ji lẹ go, e na tuli Klistiani lẹ ‘ma nado nọ dawhẹna yenọzo.’—Lom. 14:13.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
12:20—Nawẹ mí nọ “bẹ akán miyọ́n tọn pli” do ota kẹntọ de tọn gbọn? To ojlẹ Biblu tọn mẹ, sikamú nọ yin zizedo zòhọ mẹ bọ akán nọ yin bibẹdo aga etọn po oglọ etọn po. Eyin yozò lọ jẹ sinsinyẹn ji to aga, sikamú lọ nọ yọ́ bọ dihónu lẹ nọ wayi sọn e go. Mọdopolọ, mí nọ bẹ akán miyọ́n tọn pli do ota kẹntọ de tọn gbọn homẹdagbe didohia ẹ dali sọmọ bọ sinsinyẹn-yinyin ayiha etọn tọn na wayi bọ jẹhẹnu dagbe etọn lẹ na tọ́n.
12:21—Nawẹ mí nọ “yí dagbe do hugan oylan” gbọn? Dopo to aliho he mẹ mí nọ wàmọ te lẹ mẹ wẹ nado tẹdo azọ́n yẹwhehodidọ wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn he Jiwheyẹwhe dena mí go po adọgbigbo po kakajẹ whenue e na yin wiwadotana sọgbe hẹ ojlo Jehovah tọn.—Malku 13:10.
13:1—Aliho tẹ mẹ wẹ huhlọn daho lẹ ‘yin didoai gbọn Jiwheyẹwhe dali’ do otẹn aṣẹpipa tọn he tindo dogbó lẹ mẹ te? Aṣẹpatọ aihọn tọn lẹ ‘yin didoai gbọn Jiwheyẹwhe dali’ do otẹn aṣẹpipa tọn he tindo dogbó lẹ mẹ to linlẹn lọ mẹ dọ Jiwheyẹwhe wẹ na yé dotẹnmẹ nado dugán, podọ to whẹho delẹ mẹ Jiwheyẹwhe ko mọ gandudu yetọn hlan nukọn. Dọdai he Biblu dọ gando gandutọ susu go hẹn ehe họnwun.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
12:17, 19. Eyin mí yiahọsu oylan tọn, enẹ na dohia dọ mí to nuhe dona yin jijodo alọ Jehovah tọn mẹ lẹ hòyí. Lehe e na yin nuyiwa sakla tọn do sọ nado “yí oylan do yiahọsu oylan tọn”!
14:14, 15. Mí ma dona hẹn homẹgble mẹmẹsunnu mítọn kavi hẹn ẹn dahli gbọn núdùdù kavi ahàn he mí zedonukọnna ẹn dali.
14:17. Na taun tọn, haṣinṣan dagbe tintindo hẹ Jiwheyẹwhe ma sinai do nuhe mẹde nọ dù, nọ nù kavi nuhe mẹde de ma nado dù kavi nù ji gba. Kakatimọ, e tindo kanṣiṣa hẹ dodo, jijọho po ayajẹ po.
15:7. Mí dona nọ kẹalọyi ahunjijlọnọ he to nugbo lọ dín lẹpo do agun mẹ matin mẹnukuntahihopọn bosọ lá owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn na mẹdepope he mí dukosọ hẹ.
[Yẹdide to weda 31]
Be ofligọ lọ sọgan ṣinyọ́n ylando he ko yin wiwà whẹpo e do yin súsú lẹ ya?