Duto Kọgbidinamẹ Nado Kẹalọyi Pọndohlan Mẹdevo lẹ Tọn Ji

PỌNDOHLAN gbẹtọ lẹ tọn nọ gbọnvo sọn fide jẹ fidevo gando nuhe sọgbe po nuhe ma sọgbe po go podọ gando nuhe jẹna pipà kavi nuhe na yin whẹgbledo po go. Pọndohlan gbẹtọ lẹ tọn sọ nọ diọ dile ojlẹ to yìyì. Enẹwutu, to whenue mí to kandai Owe-wiwe tọn lẹ hia gando nuhe jọ to ojlẹ dindẹn wayi mẹ go, mí dona lẹnnupọndo pọndohlan he gbayipe po nuhe yin pinpọnhlan di nuhọakuẹ to ojlẹ Biblu tọn mẹ lẹ ji kakati nado wleawuna pọndohlan mítọn titi lẹ gando nuhe mí hia go.

Di apajlẹ, lẹnnupọndo onú awe he nọ saba yin hodọdeji to Owe-Wiwe Glẹki Klistiani tọn lẹ mẹ ji—yèdọ gbégbò po winyan po. Eyin mí na tindo nukunnumọjẹnumẹ he sọgbe gando adà he dọhodo gbégbò po winyan po go lẹ ji, mí dona lẹnnupọndo nuhe yin pọndohlan gbẹtọ lẹ tọn to ojlẹ enẹ mẹ gando yé go ji.

Pọndohlan Gbẹtọ lẹ Tọn to Owhe Kanweko Tintan Whenu

Weyọnẹntọ de dọmọ: “Glẹki lẹ, Lomunu lẹ, po Ju lẹpo po nọ pọ́n gbégbò taidi nujọnu taun to aṣa yetọn lẹ mẹ bo ma nọ jlo na duwinyan. Sunnu lẹ tlẹ nọ basi nudide egblemaku tọn nado tindo gbégbò, oyín dagbe, yindidi, nukun dagbe po sisi po.” Pọndohlan mẹdevo lẹ tọn nọ yinuwado yé ji na onú ehelẹ họakuẹ na yé taun wutu.

Nuhe nọ gbayipe to ogbẹ́ gbẹtọvi tọn he nọ na ayidonugo vonọtaun ogántẹn, bẹsọn gbẹtọ nukundeji lẹ ji kakajẹ afanumẹ lẹ ji wẹ otẹn daho po gbégbò dindin po. Gbégbò zẹẹmẹdo nuhọakuẹ-yinyin mẹde tọn to nukun ede tọn mẹ podọ to nukun mẹdevo lẹ tọn mẹ ga. Nado na gbégbò mẹde zẹẹmẹdo nado dọ to gbangba dọ mẹlọ nọ yinuwa to aliho he sọgbe mẹ. Gbégbò nina mẹde sọ zẹẹmẹdo nado yọ́n pinpẹn adọkun, otẹn, kavi yindidi mẹlọ tọn bo na ẹn ayidonugo he e jẹna. Mẹde sọgan mọ gbégbò yí gbọn dagbewiwa na mẹdevo lẹ dali kavi gbọn kọdetọn dagbe tintindo hugan mẹdevo lẹ dali. To vogbingbọn mẹ, winyan, kavi gbégbò matindo, nọ zọnpọ hẹ mẹdèpo kavi mẹṣanko to gbangba. Whẹgbledomẹ sọn mẹdevo lẹ dè wẹ nọ hẹn winyan wá kakati nido yin numọtolanmẹ kavi nuyiwa ayihadawhẹnamẹnu tọn.

To whenuena Jesu dọho gando “otẹn he yiaga hugan” kavi “otẹn he yìdo” didena mẹde to hùnwhẹ de tẹnmẹ go, e do pọndohlan gbẹtọ lẹ tọn sọgbe hẹ aṣa azán lọ gbè tọn gando gbégbò kavi winyan go hia. (Luku 14:8-10) E whè gbau to nujijọ awe whenu, devi Jesu tọn lẹ dọnnu do “mẹhe klohugan to yé mẹ” ji. (Luku 9:46; 22:24) Yé do onú titengbe he nọ duahunmẹna gbẹtọ he ṣẹnṣẹn yé to gbẹnọ te lẹ hia. To ojlẹ dopolọ mẹ, sinsẹ̀ngán Ju goyitọ podọ agbàwhlẹntọ lẹ tindo numọtolanmẹ dọ yẹwhehodidọ Jesu tọn nọ de gbégbò po aṣẹpipa yetọn po pò. Ṣigba, vivẹnudido yetọn nado do yede hia di mẹhe yiaga hugan ẹn to hodidọ mẹ to gbẹtọgun lẹ nukọn dekọtọn do ovọ́ mẹ to whepoponu.—Luku 13:11-17.

Onú devo he gbayipe to Ju, Glẹki, po Lomunu owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ po ṣẹnṣẹn wẹ winyan he mẹde nọ dù to whenue e yin “wiwle bo yin owhẹ̀ ylanwiwa tọn sadokọna to gbangba.” Nado yin biblá kavi yin zizedo gànmẹ nọ yin pinpọnhlan di mẹdèpo. Nuyiwahẹmẹ mọnkọtọn nọ demẹpò to họntọn lẹ, hagbẹ whẹndo tọn, po mẹhe nọ nọ̀ lẹdo mẹtọn mẹ lẹ po nukọn—vlavo mẹlọ yin whẹsadokọna na sẹ́nhẹngba de wutu kavi lala. To nukọn mẹ, mẹdèpo ehe nọ yinuwado nukun he gbẹtọ lẹ nọ yí do pọ́n mẹlọ ji bọ e sọgan hẹn osi mẹdetiti tọn etọn bu bo hẹn haṣinṣan etọn hẹ mẹdevo lẹ gble. Nuhe nọ dowinyan mẹde hugan mẹbiblá wẹ nado vún avọ̀ dokọna ẹn kavi hò e. Nuyiwahẹmẹ mọnkọtọn nọ hẹn mẹṣanko po mẹdèpo po wá bo nọ de yẹyi sọn mẹgo.

Mẹhe yin hùhù to yatin ji de nọ yin didepo jẹ obá godo tọn mẹ. Mẹhuhu mọnkọtọn wẹ yin “yasanamẹ na kanlinmọ lẹ,” wẹ weyọnẹntọ Martin Hengel dọ. E yidogọ dọmọ: “Enẹwutu, e nọ zẹẹmẹdo mẹdèpo zẹjlẹgo, winyan po awufiẹsa po.” Mẹdevo lẹ nọ gbidikọna hagbẹ whẹndo tọn po họntọn mẹhe yin didepo bo yin hùhù to yatin ji de tọn po nado gbẹ́ ẹ dai. To whenuena e yindọ Klisti kú to aliho ehe mẹ, mẹhe jlo na yin Klistiani to owhe kanweko tintan whenu lẹpo wẹ dona pehẹ kọgbidinamẹ lọ nado yin ṣinṣanko gbọn mẹdevo lẹ dali. Suhugan gbẹtọ lẹ tọn nọ saba pọ́n mẹhe do ede hia di hodotọ dawe he yin whiwhè do yatin go de tọn taidi gugutọ. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Míwlẹ dọyẹwheho Klisti he yin whiwhè do núgo tọn, ehe yin ahlidanu de na Ju lẹ ṣigba nulunu na akọta lẹ.” (1 Kọl. 1:23) Nawẹ Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ duto avùnnukundiọsọmẹ ehe ji gbọn?

Pọndohlan Wunmẹ Devo Lẹ

Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ setonuna osẹ́n lọ bo dovivẹnu nado dapana winyan he nọ dekọtọn sọn ylanwiwa mẹ. Apọsteli Pita wlan dọmọ: “Mì dike depope to mì mẹ jiya taidi hlọnhutọ kavi ajotọ kavi ylanwatọ kavi taidi mẹhe nọ dádo whẹho mẹdevo lẹ tọn mẹ blo.” (1 Pita 4:15) Ṣigba, Jesu dọ dọdai dọ hodotọ emitọn lẹ na jiya homẹkẹn tọn na oyín emitọn wutu. (Joh. 15:20) “Eyin [mẹde] jiya taidi Klistiani de, gbọ winyan ni ma hù i blo, ṣigba gbọ e ni zindonukọn nado nọ pagigona Jiwheyẹwhe,” wẹ Pita wlan. (1 Pita 4:16) Eyin mẹde ma kuwinyan to whenue e to yaji taidi hodotọ Klisti tọn de, e nọ dohia dọ e gbẹkọ nujinọtedo ojlẹ enẹ mẹ tọn lẹ go.

Klistiani lẹ ma dona dike nujinọtedo mẹdevo lẹ tọn ni deanana walọyizan yetọn. To owhe kanweko tintan whenu, nulunu wẹ e yin nado yise dọ mẹhe yin whiwhè do yatin go de yin Mẹsia. Pọndohlan enẹ sọgan ko yinuwado Klistiani lẹ ji nado joawuna aliho nulẹnpọn tọn he yin alọkẹyi to whenẹnu. Ṣigba, yise he yé tindo dọ Jesu wẹ Mẹsia lọ biọ dọ yé ni hodo e, eyin mọwiwà tlẹ biọ dọ yé ni yin ṣinṣanko. Jesu dọmọ: “Mẹdepope he kuwinyan ṣie podọ na ohó ṣie lẹ to whẹndo ayọdetọ po ylandonọ ehe po mẹ, Visunnu gbẹtọ tọn nasọ kuwinyan etọn ga to whenue e na wá to gigo Otọ́ etọn tọn mẹ po angẹli wiwe lẹ po.”—Malku 8:38.

To egbehe, mí sọgan pehẹ kọgbidinamẹ he yanwle etọn yin nado hẹn mí nado jo sinsẹ̀n Klistiani tọn do. Ehe sọgan wá sọn wehọmẹvigbẹ́, kọmẹnu, kavi azọ́nwatọgbẹ́ he nọ tẹnpọn nado dọ̀n mí biọ mawé, nugbomadọ, kavi nuwiwa he nọ fọ́n ayihaawe dote lẹ mẹ dè. Omẹ mọnkọtọn lẹ sọgan tẹnpọn nado hẹn mí kuwinyan gando teninọ mítọn na nunọwhinnusẹ́n he sọgbe lẹ go. Nawẹ mí dona yinuwa gbọn?

Hodo Apajlẹ Mẹhe Ma Hò Winyan Pọ́n lẹ Tọn

Nado hẹn tenọgligo na Jehovah, Jesu kú okú winyandomẹ tọn daho hugan lọ. “E doakọnna yatin de, bo ma hò winyan lọ pọ́n.” (Heb. 12:2) Kẹntọ Jesu tọn lẹ hotómẹna ẹn, túntán do e go, vún avọ̀ dokọna ẹn, linú in, whè e do núgo, bo ṣàn ẹn ko. (Malku 14:65; 15:29-32) Etomọṣo, Jesu ma hò winyan he yé tẹnpọn nado hẹnwa e ji lọ pọ́n. Gbọnna? E ma jogbe. Jesu yọnẹn dọ emi ma hẹn gbégbò bu to nukun Jehovah tọn mẹ, podọ na nugbo tọn e ma dín gigo sọn gbẹtọ lẹ dè. Dile etlẹ yindọ Jesu kú taidi kanlinmọ de, Jehovah gbògbéna ẹn to whenue e fọ́n ẹn sọnku bo na ẹn otẹn gigonọ hugan lọ to Ede dè. Mí hia to Filippinu lẹ 2:8-11 mẹ dọmọ: “[Klisti Jesu] whiwhẹ ede bo setonu kakajẹ okú, mọwẹ, yèdọ okú to yatin de ji. Na whẹwhinwhẹ́n ehe wutu ga, Jiwheyẹwhe ze e daga do otẹn he yiaga de mẹ bo gbọn homẹdagbe dali na ẹn oyín lọ he yiaga hú oyín devo lẹpo, bọ to oyín Jesu tọn mẹ, kligonu lẹpo dona jẹklo, yèdọ dehe to olọn mẹ lẹ podọ dehe to aigba ji lẹ podọ dehe to aigba glọ lẹ, podọ odẹ́ lẹpo dona yigbe to gbangba dọ Jesu Klisti wẹ Oklunọ hlan gigo Jiwheyẹwhe Otọ́ lọ tọn.”

Numọtolanmẹ winyandomẹ tọn he zọnpọ hẹ okú Jesu tọn yinuwado e ji taun. Nuhe duahunmẹna Visunnu Jiwheyẹwhe tọn wẹ yẹyi he sọgan yin didesọn Otọ́ etọn go na owhẹ̀ nùzinzan tọn he yin sisadokọna ẹn wutu. Jesu biọ Jehovah dọ ni ma dike ninọmẹ yẹyi-desọnmẹgo tọn mọnkọtọn ni wá emi ji blo. E hodẹ̀ dọmọ: “De kọfo ehe sọn dè e.” Etomọṣo, Jesu litaina ojlo Jiwheyẹwhe tọn. (Malku 14:36) Jesu duto kọgbidinamẹ he yin hinhẹnwa e ji lọ ji bo ma hò winyan lọ pọ́n. To popolẹpo mẹ, mẹhe kẹalọyi pọndohlan he gbayipe to azán etọn gbè to gigọ́ mẹ lẹ wẹ na tindo numọtolanmẹ winyandomẹ tọn mọnkọtọn. E họnwun dọ Jesu ma kẹalọyi pọndohlan enẹlẹ.

Devi Jesu tọn lẹ lọsu yin wiwle bo yin hihò. Nuyiwahẹmẹ mọnkọtọn de yẹyi sọn yé go to nukun gbẹtọ susu tọn mẹ. Gbẹtọ lẹ nọ yí nukunpẹvi do pọ́n yé. Etomọṣo, ehe ma hẹn yé gbọjọ. Devi nugbo lẹ duto kọgbidinamẹ lọ nado kẹalọyi pọndohlan mẹdevo lẹ tọn ji bo ma hò winyan lọ pọ́n. (Mat. 10:17; Owalọ 5:40; 2 Kọl. 11:23-25) Yé yọnẹn dọ yé dona ‘ze yatin yetọn egbesọegbesọ bosọ to hihodo Jesu zọnmii.’—Luku 9:23, 26.

Etẹwẹ dogbọn míwlẹ dali to egbehe? Nuhe aihọn nọ pọnhlan di nulunu, madogán, po nuhe ma yin nujọnu po lẹ wẹ Jiwheyẹwhe nọ pọ́n taidi nuyọnẹnnu, huhlọn, po yẹyinu po. (1 Kọl. 1:25-28) Be e ma na yin nulunu podọ numamọhlannukọn nado dike pọndohlan mẹdevo lẹ tọn ni yinuwado mí ji mlẹnmlẹn ya?

Mẹhe nọ dín gbégbò lẹ nọ yin nuyiwadeji gbọn nuhe aihọn lọ lẹn gando yé go dali. To vogbingbọn mẹ, míwlẹ jlo dọ Jehovah ni yin Họntọn mítọn dile Jesu po hodotọ etọn owhe kanweko tintan tọn lẹ po wà do. Enẹwutu, mí na nọ na gbégbò nuhe tindo gbégbò to nukun etọn mẹ bo nọ pọ́n nuhe yin winyannu na ẹn di winyannu.

[Yẹdide to weda 4]

Pọndohlan aihọn tọn gando winyannu lẹ go ma yinuwado Jesu ji