Be Hiẹ Sọgan Hùndonuvo to Owanyi mẹ Ya?

GẸDẸ he go húnsingàn bato de tọn nọ yin pipla do dona pehẹ agbówhẹn dahodaho lẹ nado sọgan hẹn bato lọ dote. Ṣigba, whẹpo ehe na do yọnbasi, agómẹ agómẹ gẹdẹ lọ tọn lẹ dona ló bosọ sinyẹn ganji. Eyin e ma yinmọ gẹdẹ lọ na wẹ́n.

Onú dopolọ sọgan yin didọ gando agun Klistiani tọn go. Whẹpo agun de na do lodo bo tin to ninọmẹ dagbe mẹ, hagbẹ etọn lẹpo to pọmẹ dona yin kinkọndopọ pẹkipẹki. Etẹwẹ nọ kọ̀n yé dopọ? Owanyi wẹ, yèdọ huhlọn mẹkọndopọ tọn daho hugan lọ. Abajọ Jesu Klisti do dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Osẹ́n yọyọ de wẹ yẹn na hlan mì, dọ mì ni yiwanna mìnọzo: dile yẹn yiwanna mì, na mìwlẹ ga ni yiwanna mìnọzo. Gbọn ehe dali wẹ gbẹtọ lẹpo na yọnẹn dọ nuplọntọ ṣie wẹ mì, eyin mìwlẹ tindo owanyi hlan mìnọzo.” Na taun tọn, Klistiani nugbo lẹ tindo owanyi vonọtaun de na yenọzo, ehe zẹ̀ họntọnjihẹmẹ paa po sisi poun nina ode awetọ po go. Yé nọ wleawuna owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn.—Johanu 13:34, 35.

Pinpẹn Yisenọ Hatọ Mítọn lẹ Tọn Yinyọnẹn

Agun susu wẹ bẹ gbẹtọ he tindo owhe voovo bosọ wá sọn akọ̀, otò, aṣa, ogbè, po ninọmẹ voovo lẹ po mẹ hẹn. Mẹdopodopo wẹ tindo nuhe e yiwanna po dehe e gbẹwanna lẹ po, gọna todido po obu etọn lẹ po, podọ to paa mẹ, dopodopo mítọn wẹ nọ tindo nude nado doakọnna—vlavo agbasamalo kavi nuhahun akuẹzinzan tọn lẹ. Vogbingbọn ehelẹ sọgan whlé pọninọ Klistiani tọn mítọn pọ́n. To whelọnu lo, etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado hùndonuvo to owanyi mẹ bo gbọṣi kọndopọ mẹ mahopọnna avùnnukundiọsọmẹ lọ? Pinpẹn mẹlẹpo tọn yinyọnẹn to agun lọ mẹ na gọalọna mí nado hẹn owanyi mítọn siso na ode awetọ.

Ṣigba, etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yọ́n pinpẹn mẹde tọn? Sọgbe hẹ wezẹhomẹ The New Shorter Oxford English Dictionary, hogbe lọ “yọ́n pinpẹn” zẹẹmẹdo nado “yin awuvẹmẹtọ kavi yin ahunmẹduna; nado nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n nude; nado yọ́n nuhọakuẹ-yinyin kavi nujọnu-yinyin nude tọn; nado nọ dopẹ́.” Eyin mí yọ́n pinpẹn yisenọ hatọ mítọn lẹ tọn, mí nọ yin ahunmẹduna dogbọn nuhudo yetọn lẹ dali, mí nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n yé, mí nọ yọ́n nujọnu-yinyin yetọn, podọ mí nọ dopẹ́ dọ yé to awukọndopọ hẹ mí to sinsẹ̀n-bibasi mẹ. Taidi kọdetọn de, mí nọ wleawuna owanyi he siso na yé. Dogbigbapọnna nuhe apọsteli Paulu wlan hlan Klistiani owhe kanweko tintan tọn he to Kọlinti lẹ to kleun mẹ, na gọalọna mí nado mọ lehe mí sọgan do owanyi Klistiani tọn hia to gigọ́ mẹ do.

Kọlintinu lẹ Nọ ‘Kúhomẹ’

Paulu wlan wekanhlanmẹ etọn tintan hlan Kọlintinu lẹ to owhe 55 W.M. podọ awetọ to gblagbla owhe dopolọ tọn mẹ. Nuhe e dọ lẹ dohia dọ mẹdelẹ tin to agun Kọlinti tọn mẹ he ma nọ yọ́n pinpẹn yisenọ hatọ yetọn lẹ tọn. Paulu basi zẹẹmẹ ninọmẹ lọ tọn to hogbe helẹ mẹ dọmọ: “Mì Kọlintinu emi, onù mítọn kẹ̀ hlan mì, ayiha mítọn sọ hundote. Yè ma hẹn awusinyẹn mì to míwlẹ mẹ gba, ṣigba to nuyiwanna mìtọn lọsu mẹ wẹ yè hẹn awusinyẹn mì te.” (2 Kọlintinu lẹ 6:11, 12) Etẹ dọ wẹ Paulu te to whenuena e dlẹnalọdo yé taidi mẹhe “yè hẹn awusinyẹn” kavi mẹhe nọ kúhomẹ?

Nuhe dọ e te wẹ yindọ ahun yetọn sú bo masọ hùndonuvo. Weyọnẹntọ Biblu tọn de dọ dọ owanyi he Kọlintinu lẹ tindo na Paulu yin “aliglọnna gbọn ninọmẹ sinsinyẹn lẹ dali he sinai do nuvẹdomẹ matin dodonu . . . po goyiyi po ji.”

Doayi ayinamẹ he Paulu na go: “Na ahọsu de, to dopolọ mẹ, (yẹn to hodọ di hlan ovi ṣie lẹ), ayiha mìtọn ni hundote [kavi hùndonuvo] ga.” (2 Kọlintinu lẹ 6:13) Paulu na tuli Kọlintinu lẹ nado hùndonuvo to owanyi mẹ hlan yisenọ hatọ lẹ. Ehe na zẹẹmẹdo ma nado nọ yin nuyiwadeji gbọn jimadedomẹgo po nuṣiwa flinflin lẹ po dali, adavo gbọn pọndohlan dagbe po ahun dagbewà tọn de po dali.

Lehe Mí Na Hùndonuvo to Owanyi mẹ to Egbehe Gbọn

Homẹmiọnnamẹnu wẹ e nọ yin nado mọ lehe sinsẹ̀n-basitọ nugbo Jiwheyẹwhe tọn lẹ to vivẹnudo vẹkuvẹku to egbehe nado hùndonuvo to owanyi na ode awetọ mẹ do. Nugbo wẹ dọ, e nọ biọ vivẹnudido nado hùndonuvo. E ma nọte do yinyọ́n nuhe mí dona wà ji poun gba. Nado hùndonuvo biọ dọ mí ni nọ yinuwa to aliho de mẹ he gbọnvo na mẹhe ma nọ hodo nujinọtedo Biblu tọn lẹ. Omẹ mọnkọtọn lẹ ma nọ saba ylọ mẹdevo lẹ dọ nujọnu sọmọ. Yé sọgan tindo walọ vọdonanu, mẹmasi po mẹṣanko po tọn. Enẹwutu, mì gbọ mí ni ma dike walọ ehelẹ ni yinuwado mí ji gbede blo. Lehe e na blawu do sọ eyin owanyi mítọn, taidi Kọlintinu lẹ tọn, yin aliglọnna gbọn numọtolanmẹ jimadedomẹgo tọn lẹ dali! Ehe sọgan jọ eyin mí nọ yawu doayi awugbopo mẹmẹsunnu de tọn go bo nọ gbẹkọ jẹhẹnu dagbe etọn lẹ go. E sọ sọgan jọ eyin mí nọ kúhomẹ mẹde go na e wá sọn aṣa devo mẹ wutu.

To vogbingbọn mẹ, devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn he hùndonuvo to owanyi mẹ, nọ yọ́n pinpẹn yisenọ hatọ lẹ tọn. E nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n yé, bo nọ doyẹyigona yé, podọ nuhudo yetọn lẹ nọ duahunmẹna ẹn. Etlẹ yin to whenue owhẹ̀ etọn whẹ́n nado wule, e nọ wleawufó nado jonamẹ bo ma nọ hẹnmẹdohomẹ. Kakatimọ, e nọ deji dọ yisenọ hatọ etọn lẹ ma tindo linlẹn agọ̀. Ahun dagbewà tọn nọ gọalọna ẹn nado do owanyi vonọtaun de hia, yèdọ dehe Jesu tindo to linlẹn mẹ to whenuena e dọ dọdai dọmọ: “Gbọn ehe dali wẹ gbẹtọ lẹpo na yọnẹn dọ nuplọntọ ṣie wẹ mì, eyin mìwlẹ tindo owanyi hlan mìnọzo.”—Johanu 13:35.

Dovivẹnu bo Jihọntọn Yọyọ Lẹ

Owanyi sisosiso na hẹn mí penugo nado hùndonuvo zẹ̀ họntọn mítọn paa lẹ go bo tẹnpọn nado dogbẹ́ hẹ mẹhe mí ma jẹakọ hẹ ganji to agun lọ mẹ lẹ. Mẹnu lẹ wẹ e sọgan yin? Delẹ to mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po mẹ nọ kuwinyan kavi ma tindo họntọn susu na whẹwhinwhẹ́n de kavi devo wutu. To tintan whenu, mí sọgan lẹndọ nususu ma kọ̀n mí dopọ hẹ omẹ mọnkọtọn lẹ hugan dọ mí to sinsẹ̀n-basi to pọmẹ. Ṣigba, be e ma yin nugbo wẹ dọ delẹ to mẹhe yin họntọn vivẹ hugan to Biblu mẹ lẹ sọawuhia taidi mẹhe ma tindo nususu to kọndopọ mẹ ya?

Di apajlẹ, Luti po Naomi po dẹn do yedelẹ taun to owhe mẹ, akọta po aṣa yetọn lẹ po sọ gbọnvo, podọ yé ma tlẹ nọ dó ogbè dopolọ. Etomọṣo, vogbingbọn ehelẹ ma glọnalina yé nado jihọntọn. Jonatani yin pinplọn whẹ́n taidi ahọvi de, podọ Davidi taidi lẹngbọhọtọ de. Owhe yetọn lẹ dẹn do yedelẹ taun, ganṣo haṣinṣan yetọn yin dopo to dehe sinyẹn hugan he yin nùdego to Owe-wiwe mẹ lẹ mẹ. Họntọnjiji ehe lẹpo wẹ yin asisa awuvivi po godonọnamẹ gbigbọmẹ tọn po na mẹhe go e gando lẹ.—Luti 1:16; 4:15; 1 Samuẹli 18:3; 2 Samuẹli 1:26.

To egbehe ga Klistiani nugbo he owhe yetọn dẹn do yedelẹ kavi he ninọmẹ yetọn to gbẹ̀mẹ gbọnvo tlala lẹ lọsu nọ penugo nado lẹzun họntọn vivẹ lẹ. Di apajlẹ, Regina yin onọ̀ godoponọ de he tindo ovi jọja awe.a Alọnu etọn nọ ján sọmọ bọ e ma nọ tindo whenu nado dogbẹ́. Harald po Ute po yin asu po asi po de he to gbọjẹ whenu gaa tọn mẹ bo masọ tindo ovi depope. Eyin mí pọ́n whẹndo awe ehelẹ hlan, e sọgan taidi dọ nususu ma kọ̀n yé dopọ. Ṣigba, Harald po Ute po hodo ayinamẹ Biblu tọn lọ nado hùndonuvo. Yé dovivẹnu nado nọ ylọ Regina po ovi etọn lẹ po wá nuwiwa susu tẹnmẹ, bo nọ yí whenu zan po yé po to lizọnyizọn gbangba tọn mẹ bosọ nọ duvivi ayidedai delẹ tọn.

Be mí sọgan hùndonuvo zẹ̀ họntọn mítọn paa lẹ go ya? Naegbọn mí ma na tẹnpọn nado dọnsẹpọ yisenọ hatọ he wá sọn akọta kavi aṣa devo mẹ lẹ kavi mẹhe ma to ogbẹ́ dopolọ ji hẹ mí lẹ dogọ?

Nuhudo Mẹdevo lẹ Tọn Hihopọn

Ahun dagbewà tọn na whàn mí nado nọ hò nuhudo mẹdevo lẹ tọn pọ́n. Nuhudo wunmẹ tẹlẹ? Eyọn, lẹnnupọndo hagbẹ agun Klistiani tọn lẹ ji. Jọja lẹ tindo nuhudo anademẹ tọn, yọnhonọ lẹ tindo nuhudo tulinamẹ tọn, lizọnyizọnwatọ whenu-gigọ́ tọn lẹ tindo nuhudo mẹpipa po godonọnamẹ po tọn, podọ yisenọ hatọ he ko gbọjọ lẹ tindo nuhudo mẹhe na dotoaina yé tọn. Mẹlẹpo wẹ tindo nuhudo. Mí na jlo nado penukundo nuhudo ehelẹ go dile e sọgan yọnbasi do po lẹnpọn dagbe po.

Nado hùndonuvo sọ zẹẹmẹdo dọ mí na nọ hò mẹhe tindo nuhudo vonọtaun lẹ tọn pọ́n. Be hiẹ yọ́n mẹde he to azọ̀n sinsinyẹn jẹ kavi he to pipehẹ nuhahun wunmẹ devo lẹ to gbẹ̀mẹ ya? Hunhundonuvo to owanyi mẹ po awuwiwlena ahun dagbewà tọn po na gọalọna we nado nọ hò mẹhe tin to nuhudo mẹ lẹ tọn pọ́n bo nọgodona yé.

Dile hẹndi dọdai Biblu tọn he gando sọgodo go lẹ to dindọnsẹpọ, haṣinṣan pẹkipẹki tintindo to agun Klistiani tọn mẹ na họakuẹ tlala hugan nutindo, nugopipe kavi nuwadotana lẹ. (1 Pita 4:7, 8) Dopodopo mítọn sọgan yidogọna dolilo pọninọ lọ tọn to agun mítọn titi mẹ gbọn hunhundonuvo to owanyi mẹ hlan yisenọ hatọ mítọn lẹ dali. Mí sọgan deji dọ Jehovah na dona mí susugege eyin mí yinuwa sọgbe hẹ hogbe Ovi etọn Jesu Klisti tọn lẹ dọmọ: “Ehe wẹ osẹ́n ṣie, dọ mì ni yiwanna, mìnọzo, yèdọ dile yẹn yiwanna mì do.”—Johanu 15:12.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Blurb on page 10]

Pinpẹn mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po tọn yinyọnẹn zẹẹmẹdo dọ mí nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n yemẹpo, bo nọ doyẹyigona yé, podọ nuhudo yetọn lẹ nọ duahunmẹna mí