Dike Ohó Jiwheyẹwhe Tọn Ni Nọ Deanana Afọdide Towe Lẹ
“Ohó towe wẹ zògbán de hlan afọ̀ ṣie, hinhọ́n hlan omọ́-liho ṣie.”—PSALM 119:105.
1, 2. Naegbọn suhugan gbẹtọvi lẹ tọn ma penugo nado mọ jijọho po ayajẹ nujọnu tọn po?
BE HIẸ sọgan flin nujijọ de he mẹ a to dandannu glọ nado kàn ali biọ mẹde te ya? Vlavo a ko sẹpọ fie a jei lọ ṣigba bo ma yọ́n fie a na klan do gbọngodo lẹ taun. Kavi e sọgan yindọ a ko buali patapata bo dona lẹkọ do aliho devo pete ji. Depope he whẹho lọ yin, be e ma na yin nuyọnẹnnu nado hodo anademẹ mẹhe yọ́n lẹdo lọ ganji de tọn ya? Omẹ mọnkọtọn sọgan gọalọna we nado yì fie a jei.
2 Na owhe fọtọ́n susu lẹ, gbẹtọvi lẹ to paa mẹ ko tẹnpọn nado deanana gbẹzan yetọn matin alọgọ Jiwheyẹwhe tọn. Ṣigba, na yé jẹ jlòkoko wutu, gbẹtọvi mapenọ lẹ ko buali pete. Nulọ poun wẹ yindọ yé ma sọgan mọ aliho he planmẹ yì jijọho po ayajẹ nujọnu tọn po kọ̀n. Naegbọn yé ma do penugo nado jẹ yanwle enẹ kọ̀n? Hugan owhe 2 500 lẹ die wayi, yẹwhegán Jẹlemia dọmọ: “E ma tin to mẹhe to zọnlinzin mẹ nado do afọdide etọn lẹ gba.” (Jẹlemia 10:23) Mẹdepope he tẹnpọn nado deanana afọdide etọn matin alọgọ mẹhe pegan de tọn na jẹflumẹ dandan. Na nugbo tọn, gbẹtọvi lẹ tindo nuhudo anademẹ tọn!
3. Naegbọn e do yindọ Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ pegan hugan nado wleawuna anademẹ na gbẹtọvi lẹ, podọ opagbe tẹwẹ e do?
3 Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ pegan hugan nado wleawuna anademẹ mọnkọtọn. Etẹwutu? Na e mọnukunnujẹ aliho he mẹ gbẹtọvi lẹ yin didá te mẹ hugan mẹdevo depope. Podọ e yọ́n lehe ogbẹ́ gbẹtọvi tọn yin hinhẹn buali gbọn to gigọ́mẹ. E sọ yọ́n nuhe yin dandannu na yé nado gọ̀ jẹ aliho he sọgbe lọ ji. Humọ, taidi Mẹdatọ lọ, Jehovah nọ yọ́n nuhe na wadagbe na mí hugan to whepoponu. (Isaia 48:17) Enẹwutu, mí sọgan deji mlẹnmlẹn do opagbe etọn he yin kinkàndai to Psalm 32:8 mẹ go dọmọ: “Yẹn na plọn we, yẹn nasọ yí afọ̀ towe do ali he ji hiẹ na gbọ̀n: yẹn na yí nukun ṣie do dewé hẹ we.” Ayihaawe ma tin: Jehovah wẹ nọ wleawuna anademẹ dagbe hugan lọ. Ṣigba nawẹ e nọ deanana mí gbọn?
4, 5. Nawẹ nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ sọgan deanana mí gbọn?
4 Psalm-kàntọ de dọhlan Jehovah to odẹ̀ mẹ dọmọ: “Ohó towe wẹ zògbán de hlan afọ̀ ṣie, hinhọ́n hlan omọ́-liho ṣie.” (Psalm 119:105) Ohó po nuflinmẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ po tin to Biblu mẹ, podọ yé sọgan gọalọna mí nado duto aliglọnnamẹnu he mí sọgan pehẹ to omọ́-liho mítọn ji lẹ ji. Na nugbo tọn, eyin mí hia Biblu bo dike ni deanana mí, mí nọ tindo numimọ nuhe Isaia 30:21 basi zẹẹmẹ etọn tlọlọ dọmọ: “Otó towe na sè ohó de to godo towe dọmọ, Ehe wẹ aliho [lọ], mì zinzọnlin to e mẹ.”
5 Ṣigba, doayi e go dọ Psalm 119:105 dlẹnalọdo aliho awe he mẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn nọ yinuwa te. Tintan, e nọ yinuwa taidi zògbán de hlan afọ̀ mítọn. Eyin mí pannukọn nuhahun lẹ to gbẹzan egbesọegbesọ tọn mítọn mẹ, nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ dona deanana afọdide mítọn lẹ nado basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ bo dapana omọ̀ aihọn ehe tọn lẹ. Awetọ, nuflinmẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ tá hinhọ́n do omọ́-liho mítọn ji, bo nọ gọalọna mí nado basi nudide lẹ to kọndopọ mẹ hẹ todido mítọn nado nọgbẹ̀ kakadoi to Paladisi dopagbe Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Eyin aliho he to nukọn mítọn họ́n ganji, mí na penugo nado tunwun kọdetọn—dagbe kavi ylankan—nuyiwa tangan de tọn lẹ go. (Lomunu lẹ 14:21; 1 Timoti 6:9; Osọhia 22:12) Mì gbọ mí ni gbadopọnna to gigọ́mẹ lehe ohó Jiwheyẹwhe tọn he tin to Biblu mẹ lẹ sọgan yin zògbán de hlan afọ̀ mítọn podọ hinhọ́n de hlan omọ́-liho mítọn do.
“Zògbán de Hlan Afọ̀ Ṣie”
6. Ninọmẹ tẹlẹ mẹ wẹ nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ sọgan yin zògbán de hlan afọ̀ mítọn te?
6 Egbesọegbesọ wẹ mí nọ basi nudide lẹ. Nudide delẹ sọgan taidi nuhe ma yin nujọnu sọmọ, ṣigba to whedelẹnu mí sọgan pannukọn ninọmẹ de he na whle walọ dagbe, nugbodidọ, kavi kadaninọ mítọn pọ́n. Nado pehẹ whlepọn ehelẹ po kọdetọn dagbe po, mí dona “gbọn linlẹn zinzan tọn dali yí nuyọnẹn [mítọn] do to dagbe po oylan po yọnẹn.” (Heblu lẹ 5:14) Gbọn oyọnẹn he pegan Ohó Jiwheyẹwhe tọn tintindo po nukunnumimọjẹ nunọwhinnusẹ́n etọn lẹ mẹ po dali, mí nọ plọn ayihadawhẹnamẹnu mítọn nado basi nudide he nọ hẹn homẹhun Jehovah lẹ.—Howhinwhẹn lẹ 3:21.
7. Basi zẹẹmẹ ninọmẹ de tọn he mẹ Klistiani de sọgan tindo ayilinlẹn lọ nado dogbẹ́ hẹ azọ́nwatọgbẹ́ mayisenọ lẹ te.
7 Lẹnnupọndo apajlẹ ehe ji. Be mẹhe ko whẹ́n bo to vivẹnudo po ahundopo po nado hẹn homẹ Jehovah tọn hùn de wẹ hiẹ yin ya? (Howhinwhẹn lẹ 27:11) Eyin mọ wẹ, hiẹ jẹna pipà. Ṣigba mí ni dọ dọ azọ́nwatọgbẹ́ towe delẹ na we tike nado hodo yé yì pọ́n nujijọ aihundida lanmẹyiya tọn de. Yé nọ duvivi gbẹdohẹmẹ towe tọn to azọ́nmẹ podọ yé na jlo dọ hiẹ ni deayidai hẹ yé to gbonu azọ́nwhé lọ tọn. Hiẹ sọgan kudeji mlẹnmlẹn to ayiha towe mẹ dọ yé ma yin gbẹtọ ylankan gba. E tlẹ sọgan yindọ yé tindo jijọ dagbe delẹ. Etẹwẹ hiẹ na wà? Be owù depope tin to e mẹ nado kẹalọyi oylọ-basinamẹ lọ ya? Nawẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn sọgan gọalọna we nado basi nudide he sọgbe to whẹho ehe mẹ gbọn?
8. Nunọwhinnusẹ́n Owe-wiwe tọn tẹlẹ wẹ nọ gọalọna mí nado lẹnnupọndo whẹho gbẹdido tọn ji?
8 Lẹnnupọndo nunọwhinnusẹ́n Owe-wiwe tọn kleun delẹ ji. Tintan he sọgan wá ayiha mítọn mẹ wẹ dehe sọawuhia to 1 Kọlintinu lẹ 15:33 mẹ dọmọ: “Ogbẹ́ ylankan nọ hẹn walọ dagbe gble.” Be nunọwhinnusẹ́n ehe hihodo biọ dọ hiẹ ni dapana mayisenọ lẹ mlẹnmlẹn wẹ ya? Gblọndo Owe-wiwe tọn na kanbiọ enẹ wẹ lala. To popolẹpo mẹ, apọsteli Paulu lọsu do owanyi mẹtọnhopọn tọn hia “gbẹtọ lẹpo,” gọna mayisenọ lẹ. (1 Kọlintinu lẹ 9:22) Dodonu sinsẹ̀n Klistiani tọn biọ dọ mí ni nọ do ojlo hia to mẹdevo lẹ mẹ—yèdọ kakajẹ mẹhe ma kẹalọyi nuyise mítọn lẹ ji. (Lomunu lẹ 10:13-15) Na nugbo tọn, nawẹ mí sọgan hodo ayinamẹ lọ nado nọ “wadagbe hlan omẹ popo” gbọn eyin mí nọ klan mídelẹ dovo sọn mẹhe sọgan tindo nuhudo alọgọ mítọn tọn lẹ go?—Galatianu lẹ 6:10.
9. Ayinamẹ Biblu tọn tẹwẹ na gọalọna mí nado yin jlẹkajinọ to haṣinṣan mítọn mẹ hẹ azọ́nwatọgbẹ́ mítọn lẹ?
9 Nalete, vogbingbọn he họnwun de tin to nado jọmẹ hẹ azọ́nwatọgbẹ́ de po họntọn vivẹ́ etọn yinyin po ṣẹnṣẹn. Nunọwhinnusẹ́n Owe-wiwe tọn devo na gọalọ to whẹho ehe mẹ. Apọsteli Paulu na avase Klistiani lẹ dọmọ: “Mì yin omẹ yè yí gbemasọ do dopokle dopọ po mayisenọ lẹ po blo.” (2 Kọlintinu lẹ 6:14) Etẹwẹ hodidọ lọ ‘mì yin omẹ yè yí gbemasọ do dopokle dopọ blo’ zẹẹmẹdo? Lẹdogbedevomẹ Biblu tọn devo lẹ lilẹ́ hogbe lọ lẹ do “mì kọnawudopọ blo,” “mì tẹnpọn nado wazọ́n dopọ taidi nudopolọ lẹ blo,” kavi “mì doalọtena awuwiwlena haṣinṣan he ma sọgbe lẹ.” Whetẹnu wẹ haṣinṣan hẹ azọ́nwatọgbẹ́ de nọ lẹzun dehe ma sọgbe? Whetẹnu wẹ e nọ zẹ̀ dogbó go bo nọ lẹzun pokle gbemasọ tọn? Ohó Jiwheyẹwhe tọn Biblu sọgan deanana afọdide towe to ninọmẹ ehe mẹ.
10. (a) Nawẹ Jesu nọ de họntọn etọn lẹ gbọn? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ na gọalọna mẹde nado basi nudide dagbe lẹ gando gbẹdido go?
10 Lẹnnupọndo apajlẹ Jesu tọn ji, mẹhe ko yiwanna gbẹtọvi lẹ sọn ojlẹ nudida tọn whenu gbọ́n. (Howhinwhẹn lẹ 8:31) To whenuena e tin to aigba ji, e wleawuna haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ hodotọ etọn lẹ. (Johanu 13:1) E tlẹ “yiwanna” dawe de he buali to sinsẹ̀n-liho. (Malku 10:17-22) Ṣigba Jesu sọ de dogbó he họnwun lẹ na nuhe dù nudide etọn gando họntọn vivẹ́ lẹ go. E ma wleawuna kanṣiṣa pẹkipẹki depope hẹ mẹhe ma yin whinwhàn sọn ahun mẹ wá nado wà ojlo Otọ́ etọn tọn lẹ. To nujijọ de whenu, Jesu dọmọ: “Họntọn ṣie wẹ mìwlẹ, eyin mì wà nuhe yẹn degbena mì lẹ.” (Johanu 15:14) Nugbo wẹ dọ, hiẹ sọgan há ganji hẹ azọ́nwatọgbẹ́ de. Ṣigba kanse dewe dọ: ‘Be omẹ ehe jlo nado wà nuhe Jesu degbè etọn ya? Be ewọ jlo na plọnnu gando Jehovah he Jesu degbè na mí nado sẹ̀n go ya? Be e tindo nujinọtedo walọ dagbe tọn dopolọ lẹ he yẹn tindo taidi Klistiani de ya?’ (Matiu 4:10) Dile hiẹ to hodọ hẹ azọ́nwatọgbẹ́ towe lẹ bo to nùzindo nujinọtedo Biblu tọn lẹ yiyizan ji, gblọndo kanbiọ ehelẹ tọn na họnwun.
11. Na apajlẹ ninọmẹ delẹ tọn he mẹ nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ dona deanana afọdide mítọn lẹ te.
11 Ninọmẹ susu devo lẹ tin he mẹ nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ sọgan taidi zògbán de hlan afọ̀ mítọn te. Di apajlẹ, agbasazọ́n de sọgan yin zizedonukọnna Klistiani he to azọ́n dín vẹkuvẹku de. Ṣigba, tito-to-whinnu agbasazọ́n lọ tọn ján taun, podọ eyin e kẹalọyi i, e na gọ̀n opli Klistiani tọn susu bo ma nasọ penugo nado doalọ to nuwiwa sinsẹ̀n-bibasi nugbo tọn devo lẹ mẹ. (Psalm 37:25) Klistiani devo sọgan yin whiwhlepọn sinsinyẹn nado pọ́n ayidedai he gbà nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn tlọlọ lẹ. (Efesunu lẹ 4:17-19) Mẹdevo sọgan nọ yawu gblehomẹ na mapenọ-yinyin yisenọ hatọ lẹ tọn wutu. (Kọlọsinu lẹ 3:13) To ninọmẹ mọnkọtọn lẹpo mẹ, mí dona dike Ohó Jiwheyẹwhe tọn ni yin zògbán de hlan afọ̀ mítọn. Na nugbo tọn, eyin mí hodo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ, mí sọgan pehẹ nuhahun gbẹ̀mẹ tọn depope po kọdetọn dagbe po. Ohó Jiwheyẹwhe tọn yin “alenọ . . . na mẹpinplọn, na wọhẹmẹ, na anademẹ, na nuplọnmẹ he tin to dodo mẹ.”—2 Timoti 3:16.
“Hinhọ́n Hlan Omọ́-Liho Ṣie”
12. Nawẹ nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ yin hinhọ́n de hlan omọ́-liho mítọn gbọn?
12 Psalm 119:105 sọ dọ dọ nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ sọgan tá hinhọ́n do omọ́-liho mítọn ji, bo hẹn aliho he to nukọn mítọn họnwun. Mí ma tin to zinvlu mẹ gando sọgodo go gba, na Biblu basi zẹẹmẹ ninọmẹ ayimajai aihọn tọn lẹ tọn gọna nuhe na yin kọdetọn lọ. Mọwẹ, mí yọnẹn dọ ‘azán godo tọn’ titonu ylankan ehe tọn lẹ mẹ wẹ mí to gbẹnọ te. (2 Timoti 3:1-5) Yinyọ́n nuhe to nukọn ja lẹ dona tindo nuyiwadomẹji sisosiso do gbẹzan mítọn dintọn ji. Apọsteli Pita wlan dọmọ: “Le onú he lẹpo na yọ́ kọnyingbe nẹ, omẹ nankọ wẹ mìwlẹ lo yin to walọ wiwe lẹpo mẹ, to jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mẹ, na mì ni to nukundo, bosọ to mìzọnmìzọn ji hlan wiwá azán [Jehovah] tọn tọn.”—2 Pita 3:11, 12.
13. Nawẹ niyaniya-yinyin ojlẹ mítọn tọn dona yinuwado nulẹnpọn po aliho gbẹninọ tọn mítọn po ji gbọn?
13 Nulẹnpọn po aliho gbẹninọ tọn mítọn po dona dohia dọ mí kudeji mlẹnmlẹn dọ “aihọn . . . to jujujei po wantuntun etọn po.” (1 Johanu 2:17) Anademẹ Biblu tọn lẹ yíyí do yizan mẹ na gọalọna mí nado basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ gando yanwle mítọn sọgodo tọn lẹ go. Di apajlẹ, Jesu dọmọ: “Mì dín ahọludu Jiwheyẹwhe tọn, po dodo etọn po whẹ́; onú he lẹpo wẹ yè na dogọ hlan mì.” (Matiu 6:33) Lehe e jẹna pipà do sọ dọ jọja susu to yise dohia to nuhe Jesu dọ lẹ mẹ gbọn afọdidona lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn dali! Mẹdevo lẹ—gọna whẹndo blebu lẹ—ko desọn ojlo mẹ bo sẹtẹn yì fie nuhudo wẹnlatọ Ahọluduta tọn sù te lẹ.
14. Nawẹ whẹndo Klistiani de hẹn lizọnyizọn yetọn gblodeji gbọn?
14 Pọ́n apajlẹ whẹndo Klistiani de tọn he bẹ omẹ ẹnẹ hẹn he sẹtẹn sọn États-Unis yì République dominicaine nado wàdevizọn hẹ agun de to tòpẹvi he mẹ gbẹtọ 50 000 nọ nọ̀. Nudi wẹnlatọ Ahọluduta tọn 130 wẹ agun lọ bẹhẹn. Ṣogan, to 12 avril 2006, diblayi gbẹtọ 1 300 wẹ wá Oflin okú Klisti tọn tẹnmẹ! Ogle lẹdo enẹ tọn “whẹ́n na gbingbẹ̀n” sọmọ bọ to osun atọ́n poun godo, otọ́, onọ̀, visunnu po viyọnnu whẹndo enẹ tọn po ko to anadena plọnmẹ Biblu 30 to lẹndopọ mẹ. (Johanu 4:35) Otọ́ lọ basi zẹẹmẹ dọmọ: “Agun lọ tindo mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po 30 he sẹtẹn wá fi nado gọalọ. Nudi omẹ 20 wẹ wá sọn États-Unis, bọ mẹhe pò lẹ wá sọn Bahamas, Canada, Italie, Nouvelle Zélande, po Espagne po. Yé zọ̀n jejeji wá nado tindo mahẹ to lizọnyizọn lọ mẹ podọ yé ko yidogọna zohunhun mẹmẹsunnu lẹdo lọ tọn lẹ tọn to aliho ayidego tọn mẹ.”
15. Dona tẹlẹ wẹ hiẹ ko mọyi na a ze nuhe gando Ahọluduta lọ go lẹ do otẹn tintan mẹ to gbẹzan towe mẹ wutu?
15 Nugbo wẹ dọ, mẹsusu ma tindo nugopipe lọ nado sẹtẹn yì otò devo mẹ nado sẹ̀n to fie nuhudo sù te. Ṣigba, ayihaawe ma tin dọ, mẹhe penugo lẹ—kavi mẹhe sọgan basi diọdo na ninọmẹ yetọn nado hẹn yede tin-to-aimẹ lẹ—na mọ dona susu yí gbọn mahẹ tintindo to adà lizọnyizọn lọ tọn ehe mẹ dali. Podọ mahopọnna fidepope he hiẹ to sinsẹ̀n te, ma dike ayajẹ he a sọgan tindo eyin a sẹ̀n Jehovah po huhlọn towe lẹpo po ni gbọ̀ gowe blo. Eyin a ze nuhe gando Ahọluduta lọ go lẹ do otẹn tintan mẹ to gbẹzan towe mẹ, Jehovah dopagbe nado “kọ̀n dona de jẹgbonu na [we], he otẹn ma na tin finẹ sù nado hẹn ẹn.”—Malaki 3:10.
Alemimọyi sọn Anademẹ Jehovah Tọn Mẹ
16. Nawẹ mí na mọaleyi gbọn eyin mí dike nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ ni deanana mí?
16 Dile mí ko mọ do, nuhe Jehovah dọ lẹ nọ deanana mí to aliho awe mẹ. Yé nọ yinuwa taidi zògbán de hlan afọ̀ mítọn bo nọ gọalọna mí nado zindonukọn to aliho he jẹ mẹ bosọ nọ deanana mí to whenuena mí dona basi nudide lẹ. Podọ yé nọ tá hinhọ́n do omọ́-liho mítọn ji, bo nọ hẹn mí penugo nado mọ nuhe to nukọn ja lẹ hezeheze. Taidi kọdetọn de, enẹ nọ gọalọna mí nado setonuna tudohomẹnamẹ Pita tọn dọmọ: “Mì blá gbaja otùnu mìtọn tọn gligli, mì yin huwhẹnọ, bosọ to todo jẹ opodo na ojọmiọn he yè na hẹnwa na mì to osọhia Jesu Klisti tọn whenu.”—1 Pita 1:13.
17. Nawẹ Biblu pinplọn na gọalọna mí nado hodo anademẹ Jiwheyẹwhe tọn gbọn?
17 Ayihaawe ma tin dọ Jehovah nọ wleawuna anademẹ. Kanbiọ lọ todin wẹ yindọ, Be hiẹ na kẹalọyi i ya? Nado mọnukunnujẹ anademẹ he Jehovah nọ wleawuna mẹ, magbe nado nọ hia apadewhe Biblu tọn egbesọegbesọ. Nọ lẹnayihamẹpọn do nuhe a hia lẹ ji, tẹnpọn nado yọ́n ojlo Jehovah tọn do whẹho lẹ ji, bo nọ lẹnnupọndo aliho voovo he mẹ nudọnamẹ lọ sọgan yọn-na-yizan to gbẹzan towe mẹ te ji. (1 Timoti 4:15) Enẹgodo, nọ yí ‘huhlọn nulẹnpọn tọn’ towe zan to nudide mẹdetiti tọn lẹ bibasi whenu.—Lomunu lẹ 12:1.
18. Eyin mí na dotẹnmẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn nado deanana mí, dona tẹlẹ wẹ mí na mọyi?
18 Eyin mí na yé dotẹnmẹ, nunọwhinnusẹ́n he tin to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ na tá hinhọ́n do aliho mítọn ji bo na na mí anademẹ he mí tindo nuhudo etọn to whenuena mí to nudide lẹ basi gando aliho he ji mí dona gbọ̀n go. Mí sọgan deji dọ ohó kandai Jehovah tọn lẹ nọ hẹn “mayọndenọ zun nuyọnẹntọ.” (Psalm 19:7) Eyin mí na dotẹnmẹ Biblu nado deanana mí, mí nọ yin didona po ayihadawhẹnamẹnu wiwe de po gọna pekọ he nọ wá sọn homẹ hinhẹnhùn Jehovah mẹ. (1 Timoti 1:18, 19) Eyin mí dike nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ ni nọ deanana afọdide mítọn lẹ egbesọegbesọ, Jehovah na yí dona daho ogbẹ̀ madopodo tọn do suahọ mí.—Johanu 17:3.
Be Hiẹ Flin Ya?
• Naegbọn e do yin nujọnu nado dike Jehovah Jiwheyẹwhe ni deanana afọdide mítọn lẹ?
• Aliho tẹ mẹ wẹ nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ sọgan yin zògbán de hlan afọ̀ mítọn te?
• Nawẹ nuhe Jiwheyẹwhe dọ lẹ sọgan yin hinhọ́n de hlan omọ́-liho mítọn gbọn?
• Nawẹ Biblu pinplọn na gọalọna mí nado hodo anademẹ Jiwheyẹwhe tọn gbọn?
[Yẹdide to weda 15]
Whetẹnu wẹ gbẹdido hẹ mayisenọ de nọ lẹzun nulunu?
[Yẹdide to weda 16]
Mẹhe nọ wà ojlo Jehovah tọn lẹ wẹ yin họntọn vivẹ́ Jesu tọn lẹ
[Yẹdide to weda 17]
Be aliho gbẹninọ tọn mítọn dohia dọ mí to Ahọluduta lọ ze do otẹn tintan mẹ ya?