“Mì Yin Huhlọnnọ to Oklunọ Mẹ”
“Mì yin huhlọnnọ to Oklunọ mẹ, podọ to [hlọnhlọn] huhlọn etọn tọn mẹ.”—EFESUNU LẸ 6:10.
1. (a) Avùn he sẹhundaga tẹwẹ yin hihò to nudi owhe 3 000 die wayi? (b) Naegbọn Davidi do gbawhàn?
NUDI owhe 3 000 die wayi, awhànfuntọ awe pannukọn yedelẹ to awhànpa kẹntọ awe ṣẹnṣẹn to awhàngbenu. Mẹhe yin yọpọvu hugan to yé mẹ wẹ visunnu lẹngbọhọtọ de he nọ yin Davidi. Goliati, dawe asuka de he huhlọn po tedidi etọn po jiawu wẹ ṣite to nukọn etọn. Awu gànlinlọn tọn etọn pẹnzin sọ kilo 57, bọ e hẹn owhán daho de po ohí he gblo ganji de po. Davidi ma blá gbaja depope, podọ akòtopẹ́ tata wẹ yin awhànfunnu dopo gee he tin to e si. Filistininu gángánsu lọ Goliati mọdọ mẹdèpo daho wẹ e yin dọ Islaelivi yọpọvu de poun wẹ tọ́n pé e nado hoavùn. (1 Samuẹli 17:42-44) Na awhànpa awe he to yé pọnhlan lẹ, e sọgan ko taidi dọ ayihaawe matin gando kọdetọn avùn lọ tọn go. Ṣigba huhlọnnọ ma nọ gbawhàn to whepoponu gba. (Yẹwhehodọtọ 9:11) Davidi gbawhàn na e hoavùn to huhlọn Jehovah tọn mẹ. “OKLUNỌ tọn wẹ awhàn lọ,” wẹ e dọ. Kandai Biblu tọn dohia dọ “Davidi yí akòtopẹ́ de po zannu de po do gbawhàn to [Filistininu] lọ ji.”—1 Samuẹli 17:47, 50.
2. Avùnhiho nankọ mẹ wẹ Klistiani lẹ nọ tindo mahẹ te?
2 Klistiani lẹ ma nọ funawhàn to agbasa-liho gba. Dile etlẹ yindọ yé nọ nọ̀ jijọho mẹ hẹ omẹ popo, yé nọ hoavùn gbigbọmẹ tọn sọta kẹntọ huhlọnnọ lẹ. (Lomunu lẹ 12:18) To weta he gbọngodo to wekanhlanmẹ Paulu tọn hlan Efesunu lẹ mẹ, apọsteli lọ basi zẹẹmẹ avùn de tọn ehe mẹ Klistiani lẹpo nọ tindo mahẹ te. E wlan dọmọ: “E ma yin agbasalan po ohùn po wẹ míwlẹ to ahidi hẹ gba, ṣigba hẹ ogán lẹ, hẹ huhlọn lẹ, hẹ nukọntọ zinvlu aihọn he tọn lẹ, hẹ nutẹgbẹ̀ gbigbọnọ [kavi huhlọn gbigbọ ylankan tọn] lẹ to otẹn he tin to olọn lẹ mẹ.”—Efesunu lẹ 6:12.
3. Sọgbe hẹ Efesunu lẹ 6:10, etẹwẹ na gọalọna mí nado gbawhàn?
3 ‘Huhlọn gbigbọ ylankan tọn’ enẹlẹ wẹ Satani po aovi lẹ po, he to dindin nado hẹn haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe gble. To whenuena e yindọ yé dohuhlọn taun hugan mí, ninọmẹ mítọn tin taidi Davidi tọn, podọ mí ma sọgan duto avùn lọ ji adavo mí ganjẹ huhlọn Jiwheyẹwhe tọn go. Na nugbo tọn, Paulu dotuhomẹna mí nado “yin huhlọnnọ to Oklunọ mẹ, podọ to [hlọnhlọn] huhlọn etọn tọn mẹ.” (Efesunu lẹ 6:10) To ayinamẹ ehe nina godo, apọsteli lọ basi zẹẹmẹ awuwledainanu gbigbọmẹ tọn po jẹhẹnu Klistiani tọn he na gọalọna mí nado gbawhàn lẹ po tọn.—Efesunu lẹ 6:11-17.
4. Nuagokun titengbe awe tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?
4 Todin mì gbọ mí ni dindona nuhe Owe-wiwe dọ dogbọn huhlọn po ayiha wintinwintin he kẹntọ mítọn nọ yizan lẹ po dali. Enẹgodo mí na gbadopọnna aliho he mẹ mí sọgan yiavunlọ bo basi hihọ́na mídelẹ te. Eyin mí hodo anademẹ Jehovah tọn lẹ, mí sọgan deji dọ kẹntọ mítọn lẹ ma na duto mí ji.
Ahididi hẹ Huhlọn Gbigbọ Ylankan Tọn Lẹ
5. Nawẹ hogbe lọ ‘ahididi’ heyin yiyizan to Efesunu lẹ 6:12 mẹ gọalọna mí nado yọ́n ayiha wintinwintin Satani tọn gbọn?
5 Paulu basi zẹẹmẹ dọ mí ‘to ahidi hẹ huhlọn gbigbọ ylankan tọn lẹ to otẹn he tin to olọn lẹ mẹ.’ Na taun tọn, gbigbọ ylankan tintan lọ wẹ Satani Lẹgba, “ogán aovi lẹ tọn.” (Matiu 12:24-26) Biblu do avùn he mí dona hò lọ hia taidi ‘ahididi de,’ he nọ biọ dọ avùnhotọ lẹ ni gbò yedelẹ fán. To agbàwhinwhlẹn ahididi Glẹki hohowhenu tọn lẹ mẹ, avùnhotọ dopodopo nọ tẹnpọn nado doge-gèmẹ na omẹ awetọ nado sọgan lì i kọ́. Mọdopolọ, Lẹgba to jijlo dọ mí ni hẹn jlẹkajininọ gbigbọmẹ tọn mítọn bu. Nawẹ e sọgan hẹn mí wàmọ gbọn?
6. Yí Owe-wiwe do basi zẹẹmẹ lehe Lẹgba sọgan yí ayiha wintinwintin voovo lẹ zan nado dekanpona yise mítọn do.
6 Lẹgba sọgan yinuwa taidi odàn, kinnikinni he to lìlì, kavi etlẹ yin taidi angẹli hinhọ́n tọn de. (2 Kọlintinu lẹ 11:3, 14; 1 Pita 5:8) E sọgan yí gbẹtọvi lẹ zan nado dohomẹkẹn mí kavi hẹn mí jẹflumẹ. (Osọhia 2:10) To whenuena e yindọ Satani wẹ paṣẹ do aihọn lẹpo ji, e sọgan yí wantuntun po nuhe to sisẹ́ to aihọn mẹ lẹ po zan nado domọwle mí. (2 Timoti 2:26; 1 Johanu 2:16; 5:19) E sọgan yí linlẹn aihọn tọn kavi atẹṣitọ tọn lẹ do hẹn mí buali, kẹdẹdile e klọ Evi gbọn pẹpẹ.—1 Timoti 2:14.
7. Dogbó tẹwẹ aovi lẹ tindo, podọ etẹlẹ wẹ sọgan hẹn mí tindo kọdetọn dagbe?
7 Dile etlẹ yindọ awhànfunnu podọ huhlọn Satani po aovi etọn lẹ po tọn sọgan taidi nuhe hẹnmẹjọsi, yé tindo dogbó. Gbigbọ ylankan ehelẹ ma sọgan hẹn mí gánnu-gánnu nado wà onú ylankan he Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn gbẹwanna lẹ gba. Nudida he tin to yedekannu lẹ wẹ mí, podọ mí tindo nugopipe nado deanana linlẹn po nuyiwa mítọn lẹ po. Humọ, e ma yin míwlẹ dopo kẹdẹ wẹ to avùn lọ hò gba. Dile e yin to ojlẹ Eliṣa tọn mẹ do, e sọ yin nugbo to ojlẹ mítọn mẹ ga dọ: “Yé he tin to mí dè yin susu hú yé he tin to yé dè.” (2 Ahọlu lẹ 6:16) Biblu na mí jide dọ eyin mí litaina Jiwheyẹwhe bo diọnukunsọ Lẹgba, ewọ na họ̀n sọn mí dè.—Jakobu 4:7.
Nọ̀ Aṣeji Sọta Oklọ Satani Tọn Lẹ
8, 9. Whlepọn tẹlẹ wẹ Satani hẹn wá Job ji nado hẹn tenọgligo-hinhẹn etọn gble, podọ owù gbigbọmẹ tọn tẹlẹ wẹ mí nọ pehẹ to egbehe?
8 Mí ma yin madọnanọ gando oklọ Satani tọn lẹ go na Owe-wiwe do ayiha wintinwintin tangan etọn lẹ hia. (2 Kọlintinu lẹ 2:11) Lẹgba yí nuhahun sinsinyẹn akuẹzinzan tọn lẹ, okú mẹyiwanna lẹ tọn, nukundiọsọmẹ whẹndo tọn, yajiji agbasamẹ tọn, po homọdọdomẹgo agọ̀ họntọn lalo lẹ tọn po zan sọta dawe dodonọ lọ, Job. Job mọ apọ̀ sinsinyẹn bo lẹndọ Jiwheyẹwhe ko gbẹkọ emi go. (Job 10:1, 2) Dile etlẹ yindọ Satani sọgan nọma hẹn nuhahun enẹlẹ wá tlọlọ to egbehe, Klistiani susu nọ jiya awusinyẹnnamẹnu mọnkọtọn lẹ tọn, podọ Lẹgba sọgan yí yé zan to avùnhiho etọn mẹ.
9 Owù gbigbọmẹ tọn lẹ ko sudeji taun to ojlẹ opodo tọn ehe mẹ. Mí to gbẹnọ to aihọn de mẹ, fie afọdidona agbasanu lẹ nọ yíta to yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ si te. Linlinnamẹnu lẹ nọ do zanhẹmẹ he ma sọgbe lẹ hia gbọzangbọzan taidi asisa ayajẹ tọn kakati nido yin nuhe nọ dekọtọn do awubla mẹ. Podọ suhugan gbẹtọ lẹ tọn ko lẹzun “wanyina aṣọ́ [kavi gbẹdudu] hú Jiwheyẹwhe tọ́.” (2 Timoti 3:1-5) Aliho nulẹnpọn tọn ehe sọgan dekanpona jlẹkajininọ gbigbọmẹ tọn mítọn eyin mí ma “hoavùn zogbe na yise.”—Juda 3.
10-12. (a) Avase tẹwẹ Jesu na to oló etọn gando nudotọ de go mẹ? (b) Basi zẹẹmẹ lehe nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ sọgan yin kọslona do tọn.
10 Dopo to omọ̀ Satani tọn he ko tindo kọdetọn dagbe hugan lẹ mẹ wẹ nado hẹn mí tlọ́ biọ aihọn ehe po yanwle agbasanu bibẹpli tọn etọn po mẹ mlẹnmlẹn. To oló Jesu tọn gando nudotọ de go mẹ, e na mí avase dọ to ninọmẹ delẹ mẹ “magbọjẹ aihọn he tọn, po oklọ adọkun tọn po [nọ] finyọ́n ohó [Ahọluduta lọ tọn] hù.” (Matiu 13:18, 22) Hogbe Glẹki tọn heyin lilẹdo “finyọ́n hù” tofi zẹẹmẹdo nado “slokọna gbidigbidi.”
11 To zungbo he nọ hla yozò lẹ mẹ, ovotin de tin he nọ slokọna atin devo lẹ hù. E nọ whẹ́n dẹẹdẹ bo nọ lẹdo gotò atin devo tọn. Vudevude, adọ̀ etọn lẹ nọ tli bo nọ ṣinyọ́n atin he go e hásá do lọ. Enẹgodo, adọ̀ susugege ovotin lọ tọn lẹ nọ dọ̀n suhugan nugonu dojo lẹ tọn sọn oglọ na atin lọ, bọ amà etọn he vùn ganji lẹ nọ glọnalina atin lọ nado duvivi hinhọ́n owhè tọn. To godo mẹ, atin lọ nọ kú.
12 Mọdopolọ, magbọjẹ aihọn ehe tọn lẹ po afọdidona adọkunnu lẹ po gọna gbẹdudu sọgan jẹ whenu po huhlọn susu dogọ po yí sọn mí si ji vudevude. To whenuena ayidonugo mítọn ko lilẹ́ hlan onú aihọn tọn lẹ kọ̀n, mí sọgan nọ dovọ́na oplọn mẹdetiti tọn po awubibọ po bo yí ì do basi aṣa nado nọ gọ̀n opli Klistiani tọn lẹ, bosọ gbọnmọ dali gboawupo nado mọaleyi sọn núdùdù gbigbọmẹ tọn mẹ. Todin yanwle agbasanu bibẹpli tọn ko yitẹn to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ si, podọ to godo mẹ mí na jai jẹ omọ̀ Satani tọn mẹ po awubibọ po.
Mí Dona Nọtegli
13, 14. Teninọ tẹwẹ mí dona ze to whenuena Satani diọnukunsọ mí?
13 Paulu dotuhomẹna yisenọ hatọ lẹ nado “nọte pehẹ bublu [Lẹgba] tọn” lẹ. (Efesunu lẹ 6:11) Nado dọ hójọhó, mí ma sọgan sukúndona Lẹgba po aovi etọn lẹ po gba. Jiwheyẹwhe ko de azọ́n enẹ na Jesu Klisti. (Osọhia 20:1, 2) Etomọṣo, kakajẹ whenue Satani na yin didesẹ, mí dona ‘nọtegli’ na mẹgbeyinyan etọn lẹ nikaa hẹn mí gbọjọ.
14 Apọsteli Pita lọsu zinnudeji dọ dandannu wẹ e yin nado nọtegli sọta Satani. “Mì yin huwhẹnọ bosọ nọ họ́ mìde,” wẹ Pita wlan. “[Lẹgba], mẹglatọ mìtọn, di kinnikinni he to lìlì, e to zọnlinzin pé, bo to mẹhe e na tlẹndu dín. Mẹhe mì ni diọnukunsọ gligli to yise mẹ, na mì nisọ yọnẹn dọ nukunbibia dopolọ ko ṣẹ̀ sọn mẹmẹsunnu mìtọn he ko tin to aihọn mẹ lẹ ji.” (1 Pita 5:8, 9) Na nugbo tọn, mí tindo nuhudo alọgọ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po tọn nado nọtegli to whenuena Lẹgba tọ́n-awhàn mí taidi kinnikinni he to lìlì de.
15, 16. Na apajlẹ Owe-wiwe tọn de nado do lehe alọgọ yisenọ hatọ lẹ tọn sọgan hẹn mí nọtegli do hia.
15 Eyin kinnikinni de lì to zungbo Aflika tọn mẹ, tẹ́gbọ́ẹ lẹ sọgan doge-wezun mẹ po huhlọn po kakajẹ whenue yé tọ́nsọn lẹdo owù tọn lọ mẹ. Ṣigba, ajinnakú lẹ nọ ze apajlẹ dagbe dai to alọgigọna ode awetọ mẹ. Owe lọ Elephants—Gentle Giants of Africa and Asia [Ajinnakú Lẹ—Kanlin-Gbó Aflika po Asia po Tọn Lẹ] dọmọ: “Aliho he mẹ pipli ajinnakú tọn lẹ nọ basi hihọ́na yedelẹ te to paa mẹ wẹ nado tò yede debọdo-dego lẹdo pé, bọ dehe ko whẹ́n mẹho lẹ nọ ṣite pannukọn owù lọ to whenuena pẹvi yetọn lẹ nọ yin hihọ́ basina to ṣẹnṣẹn.” Eyin kinnikinni lẹ pannukọn dohia huhlọn po alọgọna ode awetọ tọn mọnkọtọn po, e nọ vẹawu na yé nado tlẹ́n ajinnakú lẹ dù, etlẹ yin pẹvi yetọn lẹ.
16 Mọdopolọ, to whenuena Satani po aovi etọn lẹ po to budona mí, mí dona gbọṣi pọmẹ, bo yinuwa abọ́-to-abọ́ go hẹ mẹmẹsunnu mítọn he lodo to yise mẹ lẹ. Paulu yigbe dọ Klistiani hatọ delẹ do yede hia taidi “alọgọ mẹhẹnlodo tọn de” na ewọ to whenuena e tin to gànpamẹ to Lomu. (Kọlọsinu lẹ 4:10, 11, NW ) Whladopo gee wẹ hogbe Glẹki tọn heyin lilẹdo “alọgọ mẹhẹnlodo tọn” sọawuhia to Owe-wiwe Glẹki tọn mẹ. Sọgbe hẹ Expository Dictionary of New Testament Words gbọn Vine dali, “hogbe lọ to paa mẹ zẹẹmẹdo amasin he nọ de awuvẹ pò lẹ.” Taidi nusisá awumiọnnamẹ tọn de, alọgọ sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn he whèwhín lẹ tọn sọgan de awufiẹsa he yajiji to numọtolanmẹ-liho kavi to agbasa-liho nọ hẹnwa lẹ pò.
17. Etẹlẹ wẹ sọgan gọalọna mí nado yin nugbonọ hlan Jiwheyẹwhe?
17 To egbehe tulinamẹ Klistiani hatọ lẹ tọn sọgan hẹn gbemima mítọn lodo nado sẹ̀n Jehovah po nugbonọ-yinyin po. Na taun tọn, Klistiani mẹho agun tọn lẹ nọ tin to jejeji nado gọalọnamẹ to gbigbọ-liho. (Jakobu 5:13-15) Biblu pinplọn to gbesisọmẹ gọna opli Klistiani tọn lẹ po plidopọ lẹ po yìyì sọ nọ gọalọnamẹ nado yin nugbonọ. Haṣinṣan pẹkipẹki he mí tindo hẹ Jiwheyẹwhe nọ gọalọna mí nado gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ hlan ẹn. Na nugbo tọn, vlavo mí to dùdù, kavi to nùnù, kavi nudepope he mí to wiwà, mí dona tindo ojlo lọ nado nọ wà popo hlan gigo Jiwheyẹwhe tọn. (1 Kọlintinu lẹ 10:31) E họnwun dọ tudido do Jehovah go po dẹ̀hiho po yin dandannu nado zindonukọn to nuyiwa he nọ hẹn ẹn hùnhomẹ lẹ mẹ.—Psalm 37:5.
18. Naegbọn onú ma dona ṣikọna mí eyin ninọmẹ ayimajai tọn lẹ tlẹ de huhlọn mítọn pò?
18 To whedelẹnu, Satani nọ yangbé mítọn to ojlẹ he mẹ mí ma lodo ganji to gbigbọ-liho. Kinnikinni nọ saba zlọ́n jẹ kanlin he onú ko ṣikọna lẹ ji. Nuhahun whẹndo tọn lẹ, awusinyẹnnamẹnu akuẹzinzan tọn, kavi azọ̀n sọgan de huhlọn gbigbọmẹ tọn mítọn pò. Ṣigba mì dike nuṣikọna mí to nuhe nọ hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe wiwà mẹ blo, na Paulu dọmọ: “Whenuena yẹn yin madogánnọ, whenẹnu wẹ yẹn yin huhlọnnọ.” (2 Kọlintinu lẹ 12:10; Galatianu lẹ 6:9; 2 Tẹsalonikanu lẹ 3:13) Etẹ dọ wẹ e te taun? Nuhe dọ e te wẹ yindọ hlọnhlọn Jiwheyẹwhe tọn sọgan súdo madogán mítọn tọn, eyin mí nọ biọ huhlọn sọn Jehovah si. Awhàngbigba Davidi tọn do Goliati ji dohia dọ Jiwheyẹwhe sọgan na huhlọn omẹ etọn lẹ podọ e nọ wàmọ. Kunnudetọ Jehovah tọn egbezangbe tọn lẹ sọgan dekunnu dọ to ojlẹ sinsinyẹn hunyanhunyan tọn lẹ mẹ, yé ko mọ alọ mẹhẹnlodo Jiwheyẹwhe tọn.—Daniẹli 10:19.
19. Na apajlẹ de nado do lehe Jehovah sọgan hẹn devizọnwatọ etọn lẹ lodo gbọn hia.
19 Asu po asi po de wlan gando alọgọ he yé ko mọyi sọn Jiwheyẹwhe dè go dọmọ: “To owhe lẹ gblamẹ, mí ko sẹ̀n Jehovah taidi asu po asi po bo duvivi dona susu tọn bosọ jẹakọhẹ gbẹtọ jijọ dagbenọ susu. Jehovah ko sọ plọn mí bo hẹn mí lodo nado doakọnna awusinyẹnnamẹnu lẹ po kọdetọn dagbe po. Taidi Job, mí ma nọ mọnukunnujẹ nuhe zọ́n bọ onú delẹ do jọ mẹ to whepoponu gba, ṣigba mí yọnẹn dọ Jehovah tin to awuwlemẹ to whepoponu nado gọalọna mí.”
20. Kunnudenu Owe-wiwe tọn tẹwẹ dohia dọ Jehovah nọ gọalọna omẹ etọn lẹ to whepoponu?
20 Alọ Jehovah tọn ma whete sọmọ bọ e ma sọgan gọalọna nugbonọ etọn lẹ bo hẹn yé lodo gba. (Isaia 59:1) Psalm-kantọ Davidi jihàn dọmọ: “OKLUNỌ jlọ yé he jai lẹpo dote, bosọ ze yé he yin didẹ́ do odò lẹ daga.” (Psalm 145:14) Na nugbo tọn, Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn “to agbàn hẹn na mí egbesọegbesọ” bosọ nọ wleawuna nuhe mí tindo nuhudo etọn nugbonugbo.—Psalm 68:19.
Mí Dona Blá “Gbaja Jiwheyẹwhe Tọn Lẹpo”
21. Nawẹ Paulu zinnudo nuhudo gbaja gbigbọmẹ tọn ji gbọn?
21 Mí ko gbadopọnna ayiha wintinwintin Satani tọn delẹ bo ko mọdọ dandannu wẹ e yin nado nọtegli to mẹgbeyinyan etọn lẹ nukọn. Todin mí dona gbadopọnna awuwledainanu titengbe devo he na gọalọna mí nado yiavunlọna yise mítọn po kọdetọn dagbe po. To wekanhlanmẹ etọn hlan Efesunu lẹ mẹ, whlaawe wẹ Paulu donù onú titengbe de go he na gọalọna mí nado nọtegli sọta bublu Satani tọn lẹ bo tindo kọdetọn dagbe to ahididi mítọn hẹ huhlọn gbigbọ ylankan tọn lẹ mẹ. Paulu wlan dọmọ: “Mì ze gbaja Jiwheyẹwhe tọn lẹpo blá dogo, na mì nido nọte pehẹ bublu [Lẹgba] tọn . . . Mì ze gbaja Jiwheyẹwhe tọn lẹpo blá dogo, na mì nido nọavunte to azán ylankan gbè, whenuena mì ko basi popo vọ̀, nado nọte.”—Efesunu lẹ 6:11, 13.
22, 23. (a) Etẹlẹ wẹ gbaja gbigbọmẹ tọn mítọn bẹhẹn? (b) Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ he bọdego mẹ?
22 Mọwẹ, mí dona blá ‘gbaja Jiwheyẹwhe tọn lẹpo.’ To whenuena Paulu wlan wekanhlanmẹ etọn hlan Efesunu lẹ, awhànfuntọ Lomunu de wẹ to ṣiṣọ́ ẹ. Awhànfuntọ enẹ sọgan ko nọ blá gbaja lẹpo to whedelẹnu. Ṣigba, Jiwheyẹwhe wẹ gbọdo apọsteli lọ nado dọho dogbọn gbaja gbigbọmẹ tọn heyin dandannu na devizọnwatọ Jehovah tọn lẹpo dali.
23 Gbaja he Jiwheyẹwhe nọ namẹ ehe bẹ jẹhẹnu he Klistiani de dona tindo lẹ hẹn gọna tito gbigbọmẹ tọn he Jehovah wleawuna lẹ. To hosọ he bọdego mẹ, mí na gbadopọnna adà dopodopo gbaja gbigbọmẹ tọn lọ tọn. Ehe na gọalọna mí nado yọ́n obá he mẹ mí ko yin hinhẹn pegan jẹ nado fùn awhàn gbigbọmẹ tọn mítọn. To ojlẹ dopolọ mẹ, mí na mọ lehe apajlẹ dagbe Jesu Klisti tọn nọ gọalọna mí nado nọavunte sọta Satani Lẹgba po kọdetọn dagbe po do.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Avùn tẹwẹ Klistiani lẹpo dona hò?
• Basi zẹẹmẹ ayiha wintinwintin Satani tọn delẹ.
• Nawẹ alọgọ yisenọ hatọ lẹ tọn sọgan hẹn mí lodo gbọn?
• Huhlọn mẹnu tọn go wẹ mí dona nọ ganjẹ, podọ etẹwutu?
[Yẹdide to weda 11]
Klistiani lẹ ‘to ahidi hẹ huhlọn gbigbọ ylankan tọn lẹ’
[Yẹdide to weda 12]
Magbọjẹ aihọn ehe tọn lẹ sọgan finyọ́n ohó Ahọluduta lọ tọn hù
[Yẹdide to weda 13]
Klistiani hatọ lẹ sọgan yin ‘alọgọ mẹhẹnlodo tọn’
[Yẹdide to weda 14]
Be hiẹ nọ hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe nado mọ huhlọn yí ya?