Yí Mẹpinplọn He Nọ Namẹ Agbasalilo do Basi Aliho Gbẹninọ Towe Tọn
“Jijọ-di-Jiwheyẹwhe yín alenọ na onú lẹpo.”—1 TIMOTI 4:8.
1, 2. Jẹ oba tẹ mẹ wẹ gbẹtọ lẹ nọ do tintin to lẹnpọn mẹ hia na agbasalilo yetọn, podọ po kọdetọn tẹ po?
SUHUGAN gbẹtọ lẹ tọn na ko kẹalọyi to alọnu din dọ agbasalilo dagbe wẹ yin nutindo họakuẹ hugan to gbẹmẹ. Yé nọ yí whenu susu tlala po akuẹ po zan nado hẹn yedelẹ tindo agbasalilo bo nọ hẹn ẹn diun dọ yé mọ nukunpedomẹgo dotowhé tọn he jẹ yí to whenuena yé tindo nuhudo etọn. Di apajlẹ, to États-Unis, sọha akuẹ nukunpedomẹgo agbasalilo tọn to whemẹwhemẹ na owhe agọe tọn yin nuhe hugan dọla liva donu 900. Enẹ nọtena nuhe hugan dọla 3 000 to owhe dopo mẹ na sunnu, yọnnu, po ovi dopodopo po to otò enẹ mẹ, podọ sunzankuẹ he mẹdopodopo nọ mọyí to akọta he pé-yede-ji lẹ mẹ dibla yin onu dopolọ.
2 Etẹwẹ ganmẹ, huhlọn, po akuẹ he yè nọ yizan lẹpo po ko hẹnwá? Na jide tọn mẹdepope ma sọgan mọ́n gba dọ, to popo mẹ, mí ko tindo azọ́nwanu po nuyizan dotowhé tọn po he yinukọn hugan lẹ to egbehe hú ojlẹ devo depope tọn to whenuho mẹ. Ṣogan, ehe ma zẹẹmẹdo gbẹninọ agbasalilo tọn to afọdopolọji gba. Na nugbo tọn, to hodidọ de he zinnudo tito-to-whinnu lẹndai nukunpedomẹgo dotowhé tọn go na États-Unis, togan lọ dohia dọ to yidogọ mẹ na “agayiyi danuwiwa tọn to otò ehe mẹ,” yedọ mẹhe tin to États-Unis lẹ “ko tindo sọha he yiaga hugan SIDA tọn, siga nùnù po ahàn nùnù zẹjlẹgo po tọn, hòmimọ jọja aflanmẹ tọn, ovi jìjì azán mape tọn lẹ” hugan akọta he pe-yede-ji devo depope. Etẹwẹ yin tadonahó etọn? “Mí dona diọ aliho mítọn lẹ eyin mí jlo nado tindo agbasalilo nugbo nugbo taidi gbẹtọ de.”—Galatianu lẹ 6:7, 8.
Aliho Gbẹninọ Agbasalilo tọn De
3. To pọndohlanmẹ na aṣa hohowhenu Glẹki tọn, ayinamẹ tẹ wẹ Paulu na?
3 To owhe kanweko tintan whenu, Glẹki lẹ yin yinyọnẹn na mẹdezejo yetọn hlan aṣa nuyiwa agbasa tọn, agbasa hinhẹn lodo, po agba-whinwhlẹn aihun lanmẹyiya tọn lẹ po. Jẹagọdo onu dodonu tọn ehe, apọsteli Paulu yin gbigbọdo nado kanwe hlan jọja Timoti dọmọ: “Na zinzan agbasa tọn yin alenọ na pẹvide: ṣigba jijọ-di-Jiwheyẹwhe yin alenọ na onu lẹpo, e tindo opagbe aihọn he tin to dinvie tọn, po aihọn he ja tọn po.” (1 Timoti 4:8) Gbọnmọ dali, Paulu to alọdlẹndo nuhe gbẹtọ lẹ to egbehe ja alọkẹyi gbé, yedọ, dọ nuwleawudai dotowhé tọn kavi agbasa tọn lẹ ma nọ hẹnmẹdeji na aliho gbẹninọ agbasalilo tọn nugbo tọn de gba. Nalete, Paulu na mí jide, dọ nuhe yin titengbe wẹ yin awuwiwlena dagbemẹ_ninọ gbigbọmẹ tọn po mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn po.
4. Etẹlẹ wẹ yin alemọyi mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn?
4 Aliho nuyiwa tọn mọnkọtọn de yin alenu na “aihọn he tin to dinvie” na e nọ wleawuna hihọ jẹagọdo onu awugblenamẹ tọn lẹ he gbẹtọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe lẹ, kavi mẹhe tindo kiki “ohia [kavi, awusọhia] jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn” lẹ, nọ zedo yedelẹ ji. (2 Timoti 3:5; Hówhínwhẹ́n lẹ 23:29, 30; Luku 15:11-16; 1 Kọlintinu lẹ 6:18; 1 Timoti 6:9, 10) Enẹnọ he na dotẹnmẹ mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn nado yinuwa do gbẹzan yetọn lẹ ji tindo osi nujọnu tọn de na osẹ́n po nunọwhinnusẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ po, podọ enẹ nọ whàn yé nado yí mẹpinplọn Jiwheyẹwhe tọn he nọ namẹ agbasalilo do basi aliho gbẹninọ yetọn tọn. Aliho nuyiwa mọnkọtọn tọn nọ hẹn agbasalilo gbigbọmẹ tọn po agbasamẹ tọn po, pekọ, po ayajẹ po wá na yé. Podọ yé nọ “bẹpli do agbànhọ mẹ na yéde odòdó dagbe de pọn ojlẹ he ja, na yé nido hẹn ogbẹ̀ lọ go ehe yin ogbẹ̀ nugbonugbo.”—1 Timoti 6:19.
5. Ayinamẹ tẹlẹ wẹ Paulu namẹ to weta awetọ wekanhlanmẹ etọn hlan Titu mẹ?
5 To whenuena e yindọ ogbẹ̀ heyin anadena gbọn mẹpinplọn Jiwheyẹwhe tọn he nọ namẹ agbasalilo dali nọ hẹn dona mọnkọtọn lẹ wá todin podọ to sọgodo, mí dona yọnẹn, to hogbe yọn-na-yizan lẹ mẹ, lehe mí sọgan yí mẹpinplọn Jiwheyẹwhe tọn he nọ namẹ agbasalilo do basi aliho gbẹninọ mítọn tọn do. Apọsteli Paulu wleawuna gblọndo lọ to wekanhlanmẹ etọn mẹ hlan Titu. Mí na lẹ́ ayidonugo vonọtaun hlan weta awetọ owe enẹ tọn, fie e dọ na Titu te nado “nọ dọho onu he jẹ hẹ [mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo] tọn.” Na jide tọn mímẹpo, yọpọ po mẹho po, sunnu po yọnnu po, sọgan mọaleyí sọn “mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo” mọnkọtọn mẹ to egbehe.—Titu 1:4, 5; 2:1, NW.
Ayinamẹ na Sunnu Mẹho Lẹ
6. Ayinamẹ tẹwẹ Paulu na “sunnu mẹho lẹ,” podọ etẹwutu wẹ e do yin mẹtọnhopọn to ada etọn mẹ nado wà mọ?
6 Tintan, Paulu tindo ayinamẹ delẹ na sunnu mẹho lẹ to agun lọ mẹ. Mì jaale bo hia Titu 2:2. “Sunnu mẹho lẹ,” (wekun flinflin lẹ yin mítọn) taidi pipli de, nọ yin gbégbòna bo nọ yin pinpọ́nhlan taidi apajlẹ yise tọn po nugbonọ-yinyin tọn lẹ po. (Levitiku 19:32; Hówhínwhẹ́n lẹ 16:31) Na ehe tọn wutu, mẹdevo lẹ sọgan whleawu nado na ayinamẹ kavi hónamẹ hlan sunnu mẹho lẹ do whẹho lẹ he ma sinyẹn sọmọ lẹ ji. (Job 32:6, 7; 1 Timoti 5:1) Enẹwutu, dagbewa de wẹ e yin to ada Paulu tọn mẹ nado dọho na sunnu mẹho lẹ jẹnukọn, podọ e na yọn na yé nado hẹn hogbe Paulu tọn lẹ do ayihamẹ podọ nado tindo jide dọ yéwlẹ, taidi Paulu, jẹ na mẹhe yè na hodo apajlẹ yetọn.—1 Kọlintinu lẹ 11:1; Filippinu lẹ 3:17.
7, 8. (a) Etẹwẹ “jlẹkajinọtọ to walọyizan mẹ” bẹhẹn? (b) Naegbọn yinyin mẹhe nọ “ylọnu dọ nujọnu” dona tin to ojlẹka dopolọ ji hẹ tintindo “ayilinlẹn he sọgbe”?
7 Sunnu mẹho Klistiani lẹ, jẹnukọn whẹ, dona yin “jlẹkajinọtọ to walọyizan mẹ.” Dile etlẹ yindọ hogbe dowhenu tọn lọ sọgan dlẹnalọdo walọyizan ahànnùnù tọn do (“tin to nukle,” Kingdom Interlinear), e sọ tindo zẹẹmẹ tintin to aṣeji, mẹhe lẹnpọn etọn sọgbe, kavi hinhẹn lẹnpọn dagbe go tọn. (2 Timoti 4:5; 1 Pita 1:13) Gbọnmọ dali, vlavo to núnùnù mẹ wẹo kavi to nudevo lẹ mẹ, sunnu mẹho lẹ dona tin to jlẹkaji, ma dona jó yéde do na wàzẹjlẹgo kavi yìyì zẹjlẹgo gba.
8 Enẹgodo, yé sọ dona nọ “ylọnu dọ nujọnu” podọ tindo “ayilinlẹn he sọgbe.” (Wekun finflin lẹ yin mítọn) Yiylọnu dọ nujọnu, kavi tindo yẹyi to ogo, jẹ na gbégbò, bo jẹ na osi, nọ saba wá po mẹhowhe po. Nalete, mẹdelẹ sọgan sọawuhia nado nọ ylọnu dọ nujọnu hugan, bo ma na nọ joawuna aliho nuyiwa huhlọnnọ jọja lẹ tọn. (Hówhínwhẹ́n lẹ 20:29) Enẹwutu wẹ “yiylọnu dọ nujọnu” do tin to ojlẹgan dopolọ ji hẹ “ayilinlẹn he sọgbe.” Sunnu mẹho lẹ tindo nuhudo nado hẹn onu yiylọ dọ nujọnu go to gbesisọmẹ po mẹhowhe po, ṣogan to ojlẹ dopolọ mẹ tin to jlẹkaji, bo nọ dávà numọtolanmẹ po nujlomẹ yetọn lẹ po to gigọmẹ.
9. Naegbọn sunnu mẹho lẹ dona zìn to yise po owanyi po mẹ podọ titengbe to akọ́ndona mẹ?
9 To tadona mẹ, sunnu mẹho lẹ dona yin “agbasalilonọ to yise mẹ, to owanyi mẹ, to akọ́ndona mẹ.” (Wekun flinflin lẹ yin mítọn) Whlasusu to wekinkan etọn lẹ mẹ, Paulu slẹ yise po owanyi po to pọmẹ po todido po. (1 Kọlintinu lẹ 13:13; 1 Tẹsalonikanu lẹ 1:3; 5:8) Tofi e yí “akọ́ndona” do diọ “todido.” Vlavo numọtolanmẹ agọbajijo tọn sọgan wá aimẹ po awubibọ po na agayiyi mẹhowhe tọn wutu. (Yẹwhehódọtọ 12:1) Ṣigba, dile Jesu dohia do, “mẹhe doakọnna kaka jẹ opodo, mẹdopolọ wẹ yè na whlẹngan.” (Matiu 24:13) To yidogọmẹ, mẹho lẹ yin apajlẹ he jẹ nado hodo na mẹhe pò lẹ e ma yin na owhe kavi numimọ yetọn lẹ poun wutu gba ṣigba na jẹhẹnu he lodo gbigbọmẹ tọn yetọn lẹ—yèdọ yise, owanyi, po akọndona po wutu.
Na Yọnnu Mẹho Lẹ
10. Ayinamẹ tẹwẹ Paulu wleawu etọn na “yọnnu mẹho lẹ” to agun lọ mẹ?
10 Paulu to enẹgodo lẹ́ ayidonugo etọn hlan yọnnu mẹho lẹ to agun lọ mẹ. Mì jaale bo hia Titu 2:3. “Yọnnu mẹho lẹ” (wekun flinflin lẹ yin mítọn) yin hagbẹ mẹhomẹ lẹ to yọnnu lẹ ṣẹnṣẹn to agun lọ mẹ, gọna asi “sunnu mẹho lẹ” tọn podọ onọ̀ po onọ̀daho hagbẹ́ diẹ lẹ tọn po. Na enẹ tọn wutu, yé sọgan tindo nuyiwadomẹji taun, yedọ na dagbe wẹo kavi na oylan. Enẹwutu wẹ Paulu bẹ ohó etọn jẹeji po “mọkẹdẹ” (wekun flinflin lẹ yin mítọn) po, he zẹẹmẹdo dọ “yọnnu mẹho lẹ” lọsu tindo azọ́ngban wunmẹ delẹ nado yiwa nado sọgan hẹn nuyiwa yetọn to agun lọ mẹ di.
11. Etẹwẹ yin walọyizan jijọ wiwe tọn?
11 Tintan whẹ, gbọ “yọnnu mẹho lẹ ... ni tin to jijọ he jẹ hẹ wiwe mẹ,” (wekun flinflin lẹ yin mítọn) wẹ Paulu dọ. “Jijọ” yin dohia gbangba walọ po gbẹtọ-yinyin homẹ tọn mẹde tọn po, dile e nọ sọawuhia to walọyizan po awusọhia po mẹ do. (Matiu 12:34, 35) To whelọnu lò, etẹwẹ dona yin walọyizan kavi gbẹtọ-yinyin yọnnu mẹho Klistiani de tọn? To hogbe dopo mẹ, “jijọ dagbe.” Ehe yin lilẹdogbedevomẹ sọn hogbe Glẹki tọn de mẹ he zẹẹmẹdo “enẹ he jẹ to gbẹtọ lẹ mẹ, nuyiwa kavi onu he yin kinklandovo hlan Jiwheyẹwhe.” Ehe na nugbo tọn yin ayinamẹ he sọgbe to pọndohlanmẹ na nuyiwadomẹji he yé nọ tindo do mẹdevo lẹ ji, titengbe do yọnnu jọja lẹ ji to agun lọ mẹ.—1 Timoti 2:9, 10.
12. Odẹ́ ṣiṣizan tẹwẹ mímẹpo dona dapana?
12 Nuhe jẹagọ awe delẹ bọdego: “ma yin whẹjẹtọ lalonọ, ma yin sìnnùmúnọ.” (Wekun flinflin lẹ yin mítọn) Onu ojlofọndotenamẹ tọn de wẹ e yin dọ onu awe ehelẹ yin tito-dopọ. “To ojlẹ hohowhenu tọn mẹ, to whenuena ovẹn wẹ yin ahàn sinsinyẹn dopo kẹdẹ he tin,” wẹ yin ayidonugo Mẹplọntọ daho E. F. Scott tọn, “to hunwhẹ kleun ahànnùnù tọn yetọn lẹ tẹnmẹ wẹ yọnnu mẹho lẹ nọ dọmẹnu gando kọmẹnu yetọn lẹ go te.” Yọnnu lẹ na paa tọn nọ tin to lẹnpọn mẹ dogbọn mẹdevo lẹ dali hugan sunnu lẹ, he jẹ na pipa. Ṣogan, tintin to lẹnpọn mẹ sọgan diọada biọ mẹnudidọ po mẹnudidọ mẹhẹngble tọn po mẹ, titengbe to whenuena odẹ́ lọ yin túntúndote gbọn ahàn dali. (Hówhínwhẹ́n lẹ 23:33) Na jide tọn, mẹhe to afọdona aliho gbẹninọ agbasalilo tọn lẹpo, yèdọ sunnu po yọnnu po, na wà dagbe nado tin to aṣeji na omọ̀ mẹzejai tọn ehe.
13. To aliho tẹlẹ mẹ wẹ yọnnu mẹho lẹ sọgan yin mẹplọntọ lẹ te?
13 Na aliho he nọ jlọmẹdote de nado yí ojlẹ he tin to aimẹ zan, yọnnu mẹho lẹ yin tulina nado yin “mẹplọntọ onu dagbe lẹ tọn.” (Wekun flinflin lẹ yin mítọn) To fidevo, Paulu na ayinamẹ he họnwun lẹ dọ yọnnu lẹ ma dona yin mẹplọntọ lẹ to agun mẹ gba. (1 Kọlintinu lẹ 14:34; 1 Timoti 2:12) Ehe, nalete, ma hẹnalọdotena yé sọn pinplọnmẹ oyọnẹn họakuẹ Jiwheyẹwhe tọn to whédo yetọn mẹ podọ to gbangba gba. (2 Timoti 1:5; 3:14, 15) Yé sọgan sọ basi wadotana onu dagbe susu tọn gbọn yinyin apajlẹ Klistiani tọn lẹ na yọnnu jọja lẹ to agun lọ mẹ dali, dile wefọ he bọdego lẹ dohia do.
Na Yọnnu Jọja Lẹ
14. Nawẹ yọnnu jọja Klistiani lẹ sọgan do jlẹkajininọ hia to nukunpipedo azọ́ngbàn yetọn lẹ go gbọn?
14 To tulinina yọnnu jọja lẹ nado yin “mẹplọntọ onu dagbe lẹ tọn” whenu, Paulu na taun tọn donù yọnnu jọja lẹ go. Mì jaale bo hia Titu 2:4, 5. To whenuena e yindọ susu ayinamẹ lọ lẹ tọn sinai do nuyiwa whegbe tọn lẹ ji, yọnnu jọja Klistiani lẹ ma dona basi wazẹjlẹgo, nado na dotẹnmẹ nulẹnpọn do nutindo agbasa tọn lẹ ji nado dugan do gbẹzan yetọn lẹ ji gba. Kakatimọ, yé dona “yin nuyọnẹntọ, wéwénọ, ... mẹdagbe,” (wekun flinflin lẹ yin mítọn) podọ to popolẹpo mẹ, tin to awuwle mẹ nado nọgodona tito tatọ-yinyin Klistiani tọn, “na ohó Jiwheyẹwhe tọn ma na do yin nùzandogona.”—Wekun flinflin lẹ yin mítọn.
15. Naegbọn yọnnu jọja susu lẹ to agun lẹ mẹ dona yin pipà?
15 To egbehe, ninọmẹ whẹndo tọn ko diọ pete sọn lehe e te do to azán Paulu tọn gbè. Suhugan whẹndo lẹ tọn tin to kinklan mẹ na nuhe dù yise, podọ mẹdevo lẹ tindo mẹjitọ dopo kẹdẹ. Etlẹ yin to whẹndo he nọ saba yin yiylọdọ whẹndo jọwamọ lẹ lọsu mẹ, nuhe ma gbayipe depope wẹ e yin dọ asi kavi onọ̀ ni yin whegbe-zọ́nwatọ whenu gigọ tọn de. Ehe lẹpo nọ zé kọgbidinamẹ susu po azọ́ngban po do yọnnu jọja Klistiani lẹ ji, ṣigba ehe ma dè yé sọn dandannu Owe wiwe tọn yetọn lẹ glọ gba. Enẹwutu, awuvivinu dagbe de wẹ e yin, nado mọ yọnnu jọja nugbonọ susu lẹ he to azọ́n sinsinyẹn wà nado hẹn azọ́ngbàn yetọn lẹ tin to jlẹkaji bo gbẹsọ dovivẹnu nado zé alemọyi Ahọluduta lọ tọn do otẹn tintan mẹ, delẹ tlẹ tin to lizọnyizọn whenu-gigọ tọn mẹ taidi gbehosọnalitọ alọgọtọ tọn kavi whepoponu tọn lẹ. (Matiu 6:33) Na nugbo tọn yé jẹ na pipa!
Na Sunnu Jọja Lẹ
16. Ayinamẹ tẹlẹ wẹ Paulu tindo na sunnu jọja lẹ, podọ naegbọn ehe do wá do ganmẹ?
16 Enẹgodo Paulu wá sunnu jọja lẹ ji, gọna Titu. Mì jaale bo hia Titu 2:6-8. To pọndohlanmẹ na aliho mayin-nudewanu po vasudo po susu jọja lẹ tọn to egbehe—siga nùnù, amasin adínọ po ahàn sinsinyẹn po ṣiṣizan, zanhẹmẹ jẹagọdo osẹ́n, po yanwle aihọn tọn devo lẹ po, taidi aihundida lanmẹyiya sinsinyẹn kanlinjọmẹ tọn lẹ po ohunhiho fẹnnuwiwa tọn lẹ po gọna ayidedai—na nugbo tọn ehe yin ayinamẹ he wá do ganmẹ na jọja Klistiani lẹ he jlo nado hodo aliho gbẹninọ agbasalilo po pekọ tọn po de.
17. Nawẹ dawe jọja de sọgan lẹzun “huwhẹnọ to ayiha mẹ” po “ohia azọ́n dagbe lẹ tọn” po gbọn?
17 To vogbingbọn mẹ na jọja aihọn mẹ tọn lẹ, sunnu Klistiani jọja de dona yin “hùwhẹnọ to ayiha mẹ” podọ “basi ohia azọ́n dagbe lẹ tọn.” (Wekun flinflin lẹ yin mítọn) Paulu basi zẹẹmẹ dọ ayiha hùwhẹ tọn he whẹ́n nọ yin alemọyi, e ma yin gbọn enẹnọ lẹ he nọ plọnnu poun dali lẹ gba, ṣigba gbọn mẹhe “gbọn linlẹn zinzán tọn dali yí nuyọnẹn yetọn do to dagbe po oylan po yọnẹn.” (Heblu lẹ 5:14) Lehe e jiawu do nado mọ jọja lẹ he nọ zé whenu po huhlọn yetọn po jó nado tindo mahẹ gigọ de to azọ́n susu lẹ mẹ to agun Klistiani tọn lọ mẹ do, kakati nado gú huhlọn jọja whenu yetọn tọn lẹ to yanwle ṣejannabi tọn lẹ mẹ! To mọwiwa mẹ, yéwlẹ, taidi Titu, sọgan lẹzun apajlẹ “azọ́n dagbe” tọn lẹ to agun Klistiani tọn lọ mẹ.—1 Timoti 4:12.
18. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yin mẹhe ma gblezọn to mẹpinplọn mẹ, walọ yiylọnu dọ nujọnu tọn, po hogbe he zìn po?
18 Sunnu jọja lẹ yin nuflin dọ “to oplọn mẹ [yé dona] nọ do magble, zinzin, po owalọ pipe po hia, ohogbe he zin, he yè ma sọgan gblewhẹdo.” (Wekun flinflin lẹ yin mítọn) Oplọn he ‘magble’ dona sinai gligli do Ohó Jiwheyẹwhe tọn ji; gbọnmọ dali, sunnu jọja lẹ dona yin Biblu plọntọ vẹkuvẹku lẹ. Taidi sunnu mẹho lẹ, sunnu jọja lẹ lọsu dona nọ ylọnu dọ nujọnu. Yé dona yọnẹn dọ yinyin lizọnyizọnwatọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn yin azọ́ngban sinsinyẹn de, podọ enẹwutu yé dona yinuwa to aliho he “jẹ na wẹndagbe” lọ mẹ. (Filippinu lẹ 1:27) Mọdopolọ hodidọ yetọn dona yin dehe “zìn” podọ enẹ he “yè ma sọgan gblewhẹdo” na yè ma nado sọgan na dotẹnmẹ nukundiọsọmẹtọ lẹ na homọdọ.—2 Kọlintinu lẹ 6:3; 1 Pita 2:12, 15.
Na Kanlinmọ lẹ po Afanumẹ lẹ Po
19, 20. Nawẹ mẹhe yè yí do azọ́n mẹ sọgan “doaṣọna oplọn Jiwheyẹwhe Whlẹngantọ mítọn tọn” gbọn?
19 To tadona mẹ, Paulu lẹ́hlan mẹhe yè yí do azọ́n mẹ lẹ. Mì jaale bo hia Titu 2:9, 10. E ma yin susu mítọn lẹ to egbehe wẹ yin kanlinmọ kavi lizọnyitọ lẹ gba, ṣigba mẹsusu yin mẹhe yè yí do azọ́n mẹ po azọ́nwatọ he nọ yilizọn na mẹdevo lẹ po. Gbọnmọ dali, nunọwhinnusẹ́n lọ lẹ he yin zẹẹmẹ basina gbọn Paulu dali yọn-na-yizan ganji to egbehe ga.
20 Nado “tin taliai mẹ hlan mẹmẹnu yetọn titi lẹ ... to onú lẹpo mẹ.” (Wekun flinflin lẹ yin mítọn) zẹẹmẹdo dọ Klistiani he yè yí do azọ́n mẹ lẹ dona do osi he siso hia hlan mẹhe yí yé do azọ́n mẹ lẹ po nukunpedonugotọ yetọn lẹ po. (Kọlọsinu lẹ 3:22) Yé sọ dona tindo yinkọ dagbe yinyin azọ́nwatọ nugbonọ lẹ, bo nọ wà azọ́n gbedopo gigọ tọn de na mẹhe yí yé do azọ́n mẹ lẹ. Podọ yé dona hẹn nujinọtedo he yiaga walọyizan Klistiani tọn go to azọ́n yetọn lẹ tẹnmẹ mahopọnna walọyizan mẹdevo he tin to finẹ lẹ tọn. Ehe lẹpo “na yé nido doaṣọna oplọn Jiwheyẹwhe Whlẹngantọ mítọn tọn to onu popo mẹ.” (Wekun flinflin lẹ yin mítọn) Lehe mí nọ sè gbọzangbọzan dogbọn kọdetọn ayajẹ tọn lẹ dali to whenuena ayidonugotọ ahun jijlọnọ lẹ kẹalọyi nugbo lọ na walọyizan dagbe Kunnudetọ azọ́nwatọgbẹ́ kavi he yè yí do azọ́n mẹ yetọn tọn lẹ wutu do sọ! Ehe yin alemọyí de he Jehovah nọ kọ̀njẹgbonu do mẹhe hodo mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo etọn tọn lẹ ji etlẹ yin to azọ́nwatẹn yetọn lẹ lọsu tẹnmẹ.—Efesunu lẹ 6:7, 8.
Omẹ he We-ṣeke Lẹ
21. Naegbọn Jehovah wleawuna mẹpinplọn agbasalilo tọn, podọ nawẹ mí dona kẹalọyi i gbọn?
21 Mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo lọ he Paulu basi zẹẹmẹ deji ma yin nunọwhinnusẹ́n nuyiwa he sọgbe kavi linlẹn walọyizan tọn delẹ he mí sọgan yizan do lehe mí jlo do gba. Paulu zindonukọn nado basi zẹẹmẹ lẹndai etọn tọn. Mì jaale bo hia Titu 2:11, 12. Sọn owanyi po ojọmiọn etọn po mẹ na mí, Jehovah Jiwheyẹwhe ko wleawuna mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo na mí nido sọgan plọn nado zan gbẹzan lẹndai po pekọ tọn de po to ojlẹ awusinyẹn po owù tọn po ehelẹ mẹ. Be hiẹ tindo ojlo nado kẹalọyi bo yí mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo lọ do basi aliho gbẹninọ towe tọn ya? Mọbibasi na zẹẹmẹdo whlẹngan towe.
22, 23. Dona tẹlẹ wẹ mí nọ gbẹ̀n gbọn yíyí mẹpinplọn agbasalilo tọn do basi aliho gbẹninọ mítọn tọn?
22 Humọ, yíyí mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo do basi aliho gbẹninọ mítọn tọn nọ hẹn lẹblanulọkẹyi vonọtaun wá na mí todin podọ todido ayajẹ tọn de na sọgodo. Mì jaale bo hia Titu 2:13, 14. Na nugbo tọn, yíyí mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo do basi aliho gbẹninọ mítọn tọn nọ klan mí dovo sọn aihọn he gblezọn he to kúkú jei lọ go taidi gbẹtọ he we-ṣeke lẹ. Hogbe Paulu tọn lẹ sọgbe hẹ nuflinmẹ Moṣe tọn hlan ovi Islaeli tọn lẹ to Sinai: “Oklunọ lọ ... [na] hẹn we yìjí hugan akọta he e ko basi lẹpo, na pipa de, podọ na oyín de, podọ na ogbégbigbo de; podọ na hiẹ nido yin gbẹtọ wiwe de hlan Oklunọ lọ Jiwheyẹwhe towe, dile e ko dọho do.”—Deutelonomi 26:18, 19.
23 Na mí ni yí nukun nuhọakuẹ tọn do pọ́n lẹblanulọkẹyi lọ heyin yinyin omẹ he we-ṣeke Jehovah tọn lẹ gbọn yíyí mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo do basi aliho gbẹninọ mítọn tọn dali! Nọ tin to aṣeji whepoponu nado yàn wunmẹ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn depope po ojlo aihọn tọn lẹ po sẹ̀, bo gbọnmọ dali yin mẹhe we-ṣeke bo sọgbe nado yin yiyizan gbọn Jehovah dali to azọ́n daho he ewọ to hinhẹn nado yin bibasi to egbehe mẹ.—Kọlọsinu lẹ 1:10. (Pọ́n w-F 15/6/94, weda 17.)
Be Hiẹ Flin Ya?
◻ Naegbọn mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn do yin alenọ na onu lẹpo?
◻ Nawẹ sunnu po yọnnu mẹho Klistiani lẹ po sọgan doafọna mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo taidi aliho gbẹninọ tọn de gbọn?
◻ Mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo tẹwẹ Paulu tindo na sunnu po yọnnu jọja lẹ po to agun lọ mẹ?
◻ Lẹblanulọkẹyi po dona tẹ po wẹ na yin mítọn eyin mí yí mẹpinplọn he nọ namẹ agbasalilo do basi aliho gbẹninọ mítọn tọn?
[Yẹdide to weda 26]
Mẹsusu to egbehe to yíyí ayinamẹ lọ he tin to Titu 2:2-4 mẹ do yizan mẹ