“Nọ to Aṣeji Nado Nọ Hodẹ̀”
“Mì yin wunzanọ, bo nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀.”—1 PITA 4:7.
NAWẸ HIẸ NA NA GBLỌNDO GBỌN?
Odẹ̀ wunmẹ tẹlẹ wẹ a mọdọ emi dona nọ hò whẹwhẹ?
Naegbọn Klistiani nugbo lẹ dona nọ hodẹ̀ to whepoponu?
Mẹnu wẹ nọ mọaleyi to whenue hiẹ hodẹ̀ do mẹdevo lẹ tamẹ?
1, 2. (a) Naegbọn e do yin dandannu dọ mí ni “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀”? (b) Na nuhe dù dẹ̀hiho, kanbiọ mẹde gbigbejepọn tọn tẹlẹ wẹ e jẹ dọ mí ni nọ kanse míde?
EYIN mẹde nọ wà zanzọ́n, ojlẹ he nọ vẹawuna ẹn hugan nado gbọṣi nukle wẹ gànhiho godo tọn lẹ whẹpo ai nido jẹ hinhọ́n ji. Mẹdepope he ko nọ nukle kakajẹ zánfinfọ́n pọ́n sọgan yigbe dọ nugbo wẹ. Avùnnukundiọsọmẹnu mọnkọtọn wẹ Klistiani egbezangbe tọn lẹ to pipehẹ, na gànhiho godo tọn he jẹnukọnna vasudo titonu ylankan Satani tọn lẹ mẹ wẹ mí to gbẹnọ te. (Lom. 13:12) Lehe e na yin owùnu na mí nado jẹ amlọndọ ji to gànhiho godo tọn ehelẹ mẹ do sọ! Dandannu wẹ e yin dọ mí ni “yin wunzanọ” bo hodo tudohomẹnamẹ Biblu tọn nado “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀.”—1 Pita 4:7.
2 Na mí ko sẹyì nukọn taun to azán godo tọn lẹ mẹ wutu, nuyọnẹnnu wẹ e na yin nado nọ kanse míde dọ: ‘Na nuhe dù dẹ̀hiho, nawẹ n’nọ nọ̀ aṣeji gbọn? Be n’nọ hodẹ̀ to whepoponu bosọ nọ hodẹ̀ wunmẹ lẹpo ya? Be n’tindo aṣa lọ nado nọ hodẹ̀ do mẹdevo lẹ tamẹ ya, kavi nuhudo po nujlomẹ ṣie lẹ po kẹdẹ ji wẹ odẹ̀ ṣie lẹ nọ sinai do? Nawẹ dẹ̀hiho yin nujọnu na whlẹngán ṣie gbọn?’
NỌ HODẸ̀ WUNMẸ LẸPO
3. Odẹ̀ wunmẹ tẹlẹ wẹ tin?
3 To wekanhlanmẹ apọsteli Paulu tọn hlan Efesunu lẹ mẹ, e na yé tuli nado nọ hò “odẹ̀ wunmẹ lẹpo.” (Efe. 6:18) To odẹ̀ mítọn lẹ mẹ, mí sọgan nọ biọ Jehovah whẹwhẹ dọ ni gọalọna mí nado hẹn pekọ wá na nuhudo mítọn lẹ podọ nado duto avùnnukundiọsọmẹnu lẹ ji. ‘Ewọ he nọ sè odẹ̀’ nọ gbọn owanyi dali dotoaina awhágbe mítọn lẹ na alọgọ. (Ps. 65:2) Etomọṣo, mí sọ dona dovivẹnu nado nọ hodẹ̀ wunmẹ devo lẹ. Ehelẹ bẹ odẹ̀ pipà, pẹdido po ovẹvivẹ po tọn hẹn.
4. Naegbọn mí dona nọ pà Jehovah whẹwhẹ to odẹ̀ mítọn lẹ mẹ?
4 Mí tindo whẹwhinwhẹ́n susu nado nọ hò odẹ̀ pipà tọn lẹ hlan Jehovah. Di apajlẹ, nulinlẹnpọn do ‘azọ́n huhlọnnọ etọn lẹ’ po “kiklo etọn he gbọnvo” po ji nọ whàn mí nado pà ẹ. (Hia Psalm 150:1-6.) Abajọ, wefọ ṣidopo he Psalm 150tọ bẹhẹn lẹ do dotuhomẹna mí whla 11 plipli nado nọ pà Jehovah! Sisi sisosiso he Psalm-kantọ devo tindo na Jiwheyẹwhe whàn ẹn nado jihàn dọmọ: “Whla ṣinawe gbèdopo wẹ yẹn nọ pà we, na whẹdida towe dodonọ lẹ wutu.” (Ps. 119:164) Ayihaawe ma tin dọ Jehovah jẹna pipà. Enẹwutu, be e ma jẹ dọ mí ni nọ pà ẹ to odẹ̀ mítọn lẹ mẹ “whla ṣinawe gbèdopo,” enẹ wẹ nado nọ pà ẹ whẹwhẹ ya?
5. Nawẹ odẹ̀ pẹdido tọn hihò nọ yin hihọ́ de na mí gbọn?
5 Odẹ̀ pẹdido tọn yin odẹ̀ titengbe wunmẹ devo. Paulu dotuhomẹna Klistiani he to tòdaho Filippi tọn mẹ lẹ dọmọ: “Mì yin magbọjẹnọ na nudepope blo, ṣigba to onú lẹpo mẹ, mì nọ yí odẹ̀, ovẹ̀, po pẹdido po do hẹn obiọ mìtọn lẹ zun yinyọnẹn na Jiwheyẹwhe.” (Flp. 4:6) Pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn ahundopo tọn didohia Jehovah to odẹ̀ mẹ nọ basi hihọ́na mí, titengbe na mí to gbẹnọ to azán godo tọn lẹ mẹ, yèdọ ojlẹ he mẹ gbẹtọ lẹ yin “mayọndagbenọ” te. (2 Tim. 3:1, 2) Na nugbo tọn, gbigbọ pinpẹn-nutọn-mayọnẹn tọn wẹ to anadena aihọn lọ. Eyin mí ma to aṣeji, gbigbọ enẹ sọgan bẹpla mí po awubibọ po. Pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn didohia Jiwheyẹwhe to odẹ̀ mẹ nọ gọalọna mí nado tindo pekọ bosọ nọ basi hihọ́na mí ma nado ‘nọ to nuhlundọ, bo to lewu gando ninọmẹ gbẹ̀mẹ tọn mítọn go.’ (Juda 16) Humọ, eyin tatọ́ whẹndo tọn lẹ nọ hodẹ̀ pẹdido tọn hẹ hagbẹ whẹndo yetọn tọn lẹ, enẹ nọ whàn asi po ovi yetọn lẹ po nado wleawuna gbigbọ pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn tọn.
6, 7. Etẹwẹ odẹ̀ ovẹvivẹ tọn yin, podọ ninọmẹ tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan nọ hò odẹ̀ mọnkọtọn hlan Jehovah te?
6 Odẹ̀ ovẹvivẹ tọn yin odẹ̀ ahundopo tọn he nọ gọ́ na numọtolanmẹ sisosiso. Ninọmẹ tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan nọ hò odẹ̀ ovẹvivẹ tọn lẹ hlan Jehovah te? Na nugbo tọn, mí sọgan wàmọ to whenue mí yin homẹkẹndo kavi to ahidi hẹ awutu de he ze ogbẹ̀ mítọn do owù mẹ. To ojlẹ mọnkọtọn lẹ mẹ, nuhe sọgbe wẹ e yin dọ mí ni vẹ̀ Jehovah dọ ni gọalọna mí. Ṣigba, be ojlẹ enẹlẹ kẹdẹ mẹ wẹ mí sọgan hodẹ̀ ovẹvivẹ tọn hlan Jehovah te ya?
7 Nado mọ gblọndo na kanbiọ enẹ, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo nuhe Jesu dọ to odẹ̀ apajlẹ tọn etọn mẹ gando oyín Jiwheyẹwhe tọn, Ahọluduta etọn po ojlo etọn po go lẹ ji. (Hia Matiu 6:9, 10.) Aihọn lọ gọ́ na kanyinylan, podọ gandudu gbẹtọvi tọn lẹ nọ gboawupo nado hẹn pekọ wá na nuhudo he tlẹ yin dandan tọn tòvi yetọn lẹ tọn. Enẹwutu, nujọnu wẹ e yin dọ mí ni nọ hodẹ̀ dọ oyín Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn ni yin kinklandowiwe, podọ na Ahọluduta etọn ni de gandudu Satani tọn sẹ̀ sọn aigba ji. Humọ, din wẹ ojlẹ lọ nado nọ vẹ̀ Jehovah na ojlo etọn ni yin wiwà to aigba ji, dile e te do to olọn mẹ. Enẹwutu, mì gbọ mí ni nọ gbọṣi nukle bo nọ wleawufo nado nọ hò odẹ̀ wunmẹ lẹpo.
“NỌ HODẸ̀ TO WHEPOPONU”
8, 9. Naegbọn mí dona payi ma nado dawhẹna Pita po apọsteli he pò lẹ po, na yé damlọn to jipa Gẹtsemani tọn mẹ wutu?
8 Dile etlẹ yindọ apọsteli Pita dotuhomẹna Klistiani lẹ nado “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀,” ewọ lọsu gboawupo nado wàmọ to nujijọ de whenu. Ewọ yin dopo to devi he damlọn to whenue Jesu to dẹ̀ho to jipa Gẹtsemani tọn mẹ lẹ mẹ. Etlẹ yin to whenue Jesu dọna yé nado “nọ nọ̀ nukle bo nọ hodẹ̀ to whepoponu,” yé ma wàmọ.—Hia Matiu 26:40-45.
9 Kakati nado dawhẹna Pita po apọsteli he pò lẹ po to aliho sinsinyẹn mẹ na yé gboawupo nado gbọṣi nukle wutu, mí dona flindọ nuhe yé wà to azán enẹ gbè lẹ wẹ zọ́n bọ nuṣikọna agbasa madogánnọ yetọn. Gbenẹgbe wẹ yé wleawuna Juwayi lọ bosọ basi hùnwhẹ enẹ to whèjai. Enẹgodo, Jesu ze hùnwhẹ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn lọ dai bo gbọnmọ dali do lehe hùnwhẹ Oflin okú etọn tọn he na bọdego lẹ na nọ yin bibasi do hia. (1 Kọl. 11:23-25) “To ohàn pipà tọn lẹ jiji godo, yé tọ́nyi Osó Olivie tọn ji,” podọ yé zinzọnlin na ojlẹ de gbọn ali bibó Jelusalẹm tọn lẹ ji whẹpo do jẹ finẹ. (Mat. 26:30, 36) To whelọnu, e yọnbasi taun dọ ogàn 12 zánmẹ tọn ko hò zẹ̀ e go. Eyin mí tin to jipa Gẹtsemani tọn mẹ to ozán enẹ mẹ, mílọsu sọgan ko damlọn. Jesu ma gblewhẹdo apọsteli he onú ko ṣikọna lọ lẹ, kakatimọ e gbọn owanyi dali dọ dọ “gbigbọ to jijlo taun, ṣigba agbasa yin madogánnọ.”
10, 11. (a) Etẹwẹ Pita plọn sọn nuhe jọ to jipa Gẹtsemani tọn mẹ lọ mẹ? (b) Etẹwẹ a plọn sọn numimọ Pita tọn mẹ?
10 Nuhe jọ to jipa Gẹtsemani tọn mẹ lọ yinuwado Pita ji taun. E plọnnu sọn awugbopo etọn nado nọ nukle mẹ to aliho sinsinyẹn mẹ. Jẹnukọnna nujijọ enẹ, Jesu dọna yé dọmọ: “Mìmẹpo wẹ na dahli to ozán ehe mẹ na nuhe na jọ do go e wutu.” Ṣigba, Pita gblọn dọmọ: “Eyin mẹhe pò lẹpo tlẹ dahli na nuhe na jọ do gowe wutu, yẹn ma na dahli gbede!” Jesu gblọnna Pita dọ ewọ na mọ́n emi whla atọ̀n. Po nujikudo po, Pita dọmọ: “Eyin etlẹ biọ dọ yẹn ni kú po hiẹ po, yẹn ma na mọ́n we gbede.” (Mat. 26:31-35) Etomọṣo, Pita wá dahli dile Jesu ko dọna ẹn do. To whenue Pita doayi nuhe e ṣiwà lọ go, e vẹna ẹn taun bọ e “viavi vivẹvivẹ.”—Luku 22:60-62.
11 Ayihaawe ma tin dọ Pita plọnnu sọn nujijọ enẹ mẹ bo duto awugbopo etọn nado nọ dejido ede go ji. E họnwun dọ dẹ̀hiho gọalọna ẹn to whẹho ehe mẹ. Abajọ Pita wá na ayinamẹ lọ dọ mí ni “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀.” Be mí nọ setonuna ayinamẹ gbọdo enẹ ya? Be mí “nọ hodẹ̀ to whepoponu” bo nọ gbọnmọ dali dohia dọ Jehovah go wẹ mí dejido ya? Humọ, mì gbọ mí nisọ nọ hẹn tudohomẹnamẹ apọsteli Paulu tọn do ayiha mẹ dọmọ: “Mì gbọ ewọ he lẹndọ e to ote ni payi na e nikaa jai.”—1 Kọl. 10:12.
ODẸ̀ NẸHEMIA TỌN LẸ MỌ GBLỌNDO
12. Naegbọn Nẹhemia do yin apajlẹ dagbe de na mí?
12 Lẹnnupọndo apajlẹ Nẹhemia tọn ji, yèdọ mẹhe yin kọfohẹntọ Ahọlu Altakẹlikesi Pẹlsia tọn to nudi owhe 450 J.W.M. Nẹhemia ze apajlẹ dagbe de dai na nuhe dù dẹ̀hiho po zohunhun po. E yí azán susu do ‘blanù bosọ hodẹ̀ to Jiwheyẹwhe nukọn’ gando oyà he ji Ju lẹ te to Jelusalẹm go. (Nẹh. 1:4) To whenue Altakẹlikesi kàn nuhewutu nukunmẹ etọn kúṣiọ sè e, ‘to afọdopolọji Nẹhemia hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe olọn tọn.’ (Nẹh. 2:2-4) Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? Jehovah na gblọndo na odẹ̀ etọn lẹ bo deanana whẹho lọ lẹ to aliho he hẹn ale wá na omẹ Etọn lẹ mẹ. (Nẹh. 2:5, 6) Lehe enẹ na ko hẹn yise Nẹhemia tọn lodo do sọ!
13, 14. Etẹwẹ mí sọgan wà nado hẹn yise mítọn go gligli bo duto vivẹnudido Satani tọn nado hẹn mí gbọjọ lẹ ji?
13 Dẹ̀hiho to whepoponu dile Nẹhemia wà do nọ gọalọna mí nado hẹn yise mítọn go gligli. Satani ma tindo lẹblanu podọ whenue mí yin madogánnọ wẹ e nọ saba yangbé mítọn. Di apajlẹ, eyin mí to ahidi hẹ azọ̀n kavi apọṣimẹ sinsinyẹn, mí sọgan jẹ linlẹn ji dọ whenu he mí nọ yizan to lizọnyizọn lọ mẹ to sunmẹsunmẹ ma sọ̀ nude to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Mẹdelẹ to mí mẹ sọgan nọ diahi hẹ flumẹjijẹ, vlavo na numimọ ylankan he yé ko tindo wayi lẹ wutu. Satani nọ jlo dọ mí ni nọ lẹndọ mí ma yin nude to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ. E nọ saba yí numọtolanmẹ agọ̀ enẹlẹ zan nado dekanpona yise mítọn. Ṣigba, eyin mí “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀,” mí na hẹn yise mítọn go gligli. Na nugbo tọn, ‘awọ̀yinu daho yise tọn na gọalọna mí nado ṣimiyọ́n ogá miyọ́nnọ mẹylankan lọ tọn lẹpo.’—Efe. 6:16.
14 Eyin mí “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀,” mí ma na jogbe to whenue mí na pehẹ whlepọn yise tọn de he mí ma donukun. To whenue mí pehẹ mẹtẹnpọn po whlepọn lẹ po, mì gbọ mí ni nọ flin apajlẹ Nẹhemia tọn bo nọ hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe to afọdopolọji. Jehovah kẹdẹ wẹ sọgan gọalọna mí nado nọavùnte sọta mẹtẹnpọn lẹ bo doakọnnanu to whenue mí tin to ninọmẹ he nọ whlé yise mítọn pọ́n lẹ mẹ.
NỌ HODẸ̀ DO MẸDEVO LẸ TAMẸ
15. Na nuhe dù dẹ̀hiho do mẹdevo lẹ tamẹ, kanbiọ tẹlẹ wẹ mí dona nọ kanse míde?
15 Jesu basi ovẹvivẹ do ota Pita tọn mẹ, na yise apọsteli lọ tọn nikaa miọn. (Luku 22:32) Epafla, Klistiani nugbonọ owhe kanweko tintan tọn de, hodo apajlẹ Jesu tọn to adà ehe mẹ bo nọ dovivẹnu nado hodẹ̀ do mẹmẹsunnu etọn he to Kọlọsi lẹ tamẹ. Paulu wlan dọmọ: “Whepoponu wẹ ewọ nọ yí vivẹnudido do to dẹ̀ho do ota mìtọn mẹ, na mìwlẹ nido sọgan nọte to pipé mẹ to godo mẹ bo tindo nujikudo he lodo to ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹpo mẹ.” (Kọl. 4:12) Mí na wà dagbe nado nọ kanse míde dọ: ‘Be n’nọ hodẹ̀ vẹkuvẹku na mẹmẹsunnu ṣie lẹ lẹdo aihọn pé ya? Whla nẹmu wẹ n’nọ flin mẹmẹsunnu ṣie he to oyà nugbajẹmẹji jọwamọ tọn de tọn ji lẹ to odẹ̀ mẹ? Whetẹnu wẹ n’hodẹ̀ vẹkuvẹku gbọngodo do mẹhe tindo azọngban sinsinyẹn to titobasinanu Jehovah tọn mẹ lẹ tamẹ? Be n’hodẹ̀ to agọe do hagbẹ agun lọ tọn he to pipehẹ ninọmẹ sinsinyẹn lẹ tamẹ ya?’
16. Be odẹ̀ he mí nọ hò do mẹdevo lẹ tamẹ yin nujọnu nugbonugbo ya? Basi zẹẹmẹ.
16 Mí sọgan deji dọ odẹ̀ he mí nọ hò hlan Jehovah Jiwheyẹwhe do mẹdevo lẹ tamẹ nọ gọalọna yé nugbonugbo. (Hia 2 Kọlintinu lẹ 1:11.) Jehovah ma to dandannu glọ nado yinuwa poun na devizọnwatọ etọn susu to nudopolọ biọ ẹ pludopludo wutu gba. Ṣigba, homẹ etọn nọ hùn nado mọdọ yé tindo ojlo nujọnu tọn to ode awetọ mẹ dile ewọ to gblọndo na na odẹ̀ yetọn lẹ sọgbe hẹ ojlo etọn. Enẹwutu, mí dona nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n lẹblanulọkẹyi podọ azọngban he mí tindo nado nọ hodẹ̀ do mẹdevo lẹ tamẹ. Taidi Epafla, mí dona nọ do owanyi ahundopo tọn po ojlo nujọnu tọn po hia mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po gbọn dẹ̀hiho vẹkuvẹku do ota yetọn mẹ dali. Mọwiwà na yidogọna ayajẹ mítọn, na “ayajẹ sù to nunamẹ mẹ hú to mimọyi mẹ.”—Owalọ 20:35.
“WHLẸNGÁN MÍTỌN KO SẸPỌ”
17, 18. Ale tẹlẹ wẹ mí na mọyi eyin mí “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀”?
17 Whẹpo Paulu do dọ dọ “ozán ko sẹyì taun; ai ko dibla họ́n,” ewọ wlan dọmọ: “Mìwlẹ yọ́n ojlẹ he mẹ mí tin te ehe, dọ ojlẹ lọ ko wá na mì nado fọ́n sọn amlọn mẹ, na whlẹngán mítọn ko sẹpọ hugan ojlẹ he mẹ mí lẹzun yisenọ te.” (Lom. 13:11, 12) Aihọn yọyọ dopagbe Jiwheyẹwhe tọn ko sẹpọ, podọ whlẹngán mítọn ko sẹpọ hugan lehe mí sọgan lẹn do. Enẹwutu, mí ma dona damlọn to gbigbọ-liho, podọ mí ma dona dike ayihafẹsẹnamẹnu aihọn tọn lẹ ni nọ hò whenu he mí na yizan nado nọ hodẹ̀ mẹdetiti tọn lẹ hlan Jehovah yí sọn mí si. Kakatimọ, mì gbọ mí ni “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀.” Mọwiwà na gọalọna mí nado nọ doafọna “walọ wiwe lẹ po nuyiwa mẹdezejo na Jiwheyẹwhe tọn lẹ po” dile mí to tenọpọn azán Jehovah tọn. (2 Pita 3:11, 12) Gbọnmọ dali, aliho gbẹninọ tọn mítọn na dohia dọ mí to nukle to gbigbọ-liho podọ mí yise nugbonugbo dọ opodo titonu ylankan ehe tọn ko sẹpọ taun. Enẹwutu, mì gbọ mí ni “nọ hodẹ̀ to whepoponu.” (1 Tẹs. 5:17) Mì gbọ mí nisọ nọ hodo apajlẹ Jesu tọn bo nọ dín fie mí sọgan tin míde ṣo te nado hodẹ̀. Eyin mí nọ yí whenu susu zan nado hodẹ̀ mẹdetiti tọn lẹ hlan Jehovah, mí na dọnsẹpọ ẹ dogọ. (Jak. 4:7, 8) Lehe mọwiwà na hẹn ale wá na mí do sọ!
18 Owe-wiwe lẹ dọmọ: “To whenue Klisti tin to agbasalan mẹ, ewọ yí avi sinsinyẹn po dasin lẹ po do basi ovẹvivẹ po obiọ lẹ po hlan Omẹ lọ he penugo nado whlẹn ẹn sọn okú si, e sọ sè etọn na ewọ dibusi Jiwheyẹwhe wutu.” (Heb. 5:7) Jesu basi ovẹvivẹ po obiọ lẹ po bo hẹn nugbonọ-yinyin etọn na Jiwheyẹwhe go kakajẹ vivọnu gbẹzan etọn tọn to aigba ji. Taidi kọdetọn de, Jehovah whlẹn Visunnu yiwanna etọn sọn okú si bo yí ogbẹ̀ jọmaku tọn do suahọ ẹ to olọn mẹ. Mahopọnna mẹtẹnpọn po whlepọn he mí sọgan wá pehẹ lẹ po, mílọsu sọgan yin nugbonọ na Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn. Na nugbo tọn, mí sọgan mọ ale ogbẹ̀ madopodo tọn yí, eyin mí “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀.”
Yẹdide to weda 5]
Mahopọnna dọ Pita dahli, e plọn nado “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀” (Pọ́n hukan 10 po 11 po)
[Yẹdide lẹ to weda 6]
Eyin mí “nọ to aṣeji nado nọ hodẹ̀,” enẹ na gọalọna mí nado hẹn nugbonọ-yinyin go na Jehovah to whlepọn lẹ whenu (Pọ́n hukan 13 po 14 po)