Baptẹm—Nubiọtomẹsi de Na Klistiani Lẹ
“Baptẹm . . . sọ to mì whlẹngán todin ga.”—1 PITA 3:21.
1, 2. (a) Nawẹ mẹjitọ Klistiani delẹ nọ yinuwa gbọn to whenue ovi yetọn jlo na yí baptẹm? (b) Naegbọn yè do nọ kanse mẹhe jlo na yí baptẹm lẹ eyin yé ko basi klandowiwe hlan Jehovah? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)
VIYỌNNU jọja de he mí na ylọdọ Maria to ote to pọmẹ hẹ baptẹm-yitọ devo lẹ, dile mẹjitọ etọn he yin Klistiani lẹ to pinpọn ẹn hlan. Po ogbè he tata bo họnwun de po, e na gblọndo na kanbiọ awe he hodọtọ lọ kanse lẹ. To nukunwhiwhe delẹ godo, e yí baptẹm.
2 Homẹ mẹjitọ Maria tọn lẹ tọn hùn do nudide he viyọnnu yetọn basi nado klan ede do wiwe mlẹnmlẹn hlan Jehovah bo yí baptẹm go. Etomọṣo, ojlẹ vude jẹnukọn, kanbiọ delẹ to ahunmẹduna onọ̀ etọn. E kanse ede dọ: ‘Be Maria ma gbẹ́ whè gbau nado yí baptẹm ya? Be e mọnukunnujẹ nujọnu-yinyin nuhe e to wiwà tọn mẹ nugbonugbo ya? Be e ma na pọnte dọ mí ni hẹn ẹn dote vude dogọ ya?’ Mẹjitọ owanyinọ susu wẹ nọ kàn kanbiọ ehelẹ sè yede to whenue ovi yetọn de do ojlo hia nado yí baptẹm. (Yẹwh. 5:5) To popolẹpo mẹ, klandowiwe po baptẹm po yin afọdide titengbe hugan lẹ to gbẹzan Klistiani de tọn mẹ.—Pọ́n apotin lọ “Be A Ko Klan Dewe Do Wiwe Hlan Jehovah Ya?”
3, 4. (a) Apajlẹ tẹwẹ apọsteli Pita na nado do nujọnu-yinyin baptẹm tọn hia? (b) Naegbọn baptẹm sọgan yin yiyijlẹdo azọ́n aki gbigbá tọn he Noa wà lọ go?
3 To whenue apọsteli Pita to hodọ gando baptẹm go, e dlẹnalọdo azọ́n aki gbigbá tọn he Noa wà lọ bo dọmọ: “Baptẹm, yèdọ nuhe sọzẹn hẹ ehe, sọ to mì whlẹngán todin ga.” (Hia 1 Pita 3:20, 21.) Aki lọ yin núzinzan jọnun de, yèdọ kunnudenu yinukundomọ he dutomẹji de dọ Noa ze ede jo mlẹnmlẹn nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn. Noa penukundo azọ́n he Jehovah dena ẹn lọ go po nugbonọ-yinyin po. Mọwẹ, nuyiwa yise tọn Noa tọn enẹlẹ zọ́n bọ ewọ po whẹndo etọn po yin whinwhlẹngán to Singigọ lọ whenu. Etẹwẹ yin nuagokun apajlẹ he Pita na tọn?
4 Kẹdẹdile aki lọ yin kunnudenu yise he Noa tindo tọn do, baptẹm-yíyí to gbẹtọ lẹ nukọn nọ yin kunnudenu yinukundomọ de. Etẹwẹ e nọ dohia? E nọ dohia dọ Klistiani de ko klan ede do wiwe hlan Jehovah to dodonu yise he ewọ tindo to Klisti he yin finfọnsọnku lọ mẹ tọn ji. Taidi Noa, devi he ko klan yede do wiwe lẹ nọ gbọn tonusise dali zindonukọn to azọ́n he Jiwheyẹwhe dena yé lọ wiwà mẹ. Dile Noa yin whinwhlẹngán to Singigọ lọ whenu do, mẹhe yí baptẹm bo yin nugbonọ lẹ na yin whinwhlẹngán to whenue aihọn ylankan ehe na wá opodo. (Malku 13:10; Osọ. 7:9, 10) Ehe dohia dọ nujọnu taun wẹ klandowiwe po baptẹm po yin. Mẹhe nọ dọngbàn matin whẹwhinwhẹ́n nujọnu tọn nado yí baptẹm, to todido etọn nado mọ ogbẹ̀ madopodo zedo owù mẹ.
5. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?
5 Na baptẹm yin nujọnu taun wutu, mì gbọ mí ni na ayidonugo kanbiọ atọ̀n delẹ. Etẹwẹ Biblu dọ gando baptẹm go? Afọdide tẹlẹ wẹ mẹde dona ze whẹpo do yí baptẹm? Naegbọn Klistiani de dona hẹn nujọnu-yinyin baptẹm tọn do ayiha mẹ to whenue e to nuplọn hẹ ovi etọn kavi plọnmẹ Biblu de?
NUHE BIBLU DỌ GANDO BAPTẸM GO
6, 7. (a) Etẹwẹ baptẹm he Johanu basi na mẹlẹ nọ dohia? (b) Baptẹm titengbe hugan tẹwẹ Johanu basi?
6 Baptẹm tintan he go Biblu donù wẹ dehe yin bibasi gbọn Johanu Baptizitọ dali. (Mat. 3:1-6) Mẹhe wá Johanu dè nado yin bibaptizi lẹ wàmọ nado dohia dọ yé ko lẹnvọjọ sọn ylando he yé wà sọta Osẹ́n Mose tọn lẹ mẹ. Ṣigba, e jẹna ayidego dọ baptẹm titengbe hugan he Johanu basi lọ ma tindo kanṣiṣa depope hẹ lẹnvọjọ. Johanu tindo lẹblanulọkẹyi vonọtaun lọ nado basi baptẹm na Jesu, yèdọ Visunnu pipé Jiwheyẹwhe tọn. (Mat. 3:13-17) Jesu ma tindo ylando depope, enẹwutu ewọ ma do hudo lẹnvọjọ tọn. (1 Pita 2:22) Baptẹm etọn yin ohia lọ dọ e ze ede jo nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn.—Heb. 10:7.
7 To lizọnyizọn aigba ji tọn Jesu tọn whenu, devi etọn lẹ lọsu baptizi mẹsusu. (Joh. 3:22; 4:1, 2) Mẹhe yé baptizi lẹ dohia dọ emi ko lẹnvọjọ sọn ylando he emi wà sọta Osẹ́n Mose tọn lẹ mẹ, dile e yindo na mẹhe Johanu baptizi lẹ. Ṣigba, to okú po fọnsọnku Jesu tọn po godo, baptẹm wá tindo zẹẹmẹ devo pete na hodotọ etọn lẹ.
8. (a) Gbedide tẹwẹ Jesu na hodotọ etọn lẹ to fọnsọnku etọn godo? (b) Etẹwẹ baptẹm Klistiani tọn nọ dohia?
8 To owhe 33 W.M., Jesu he yin finfọnsọnku lọ sọawuhia gbẹtọgun de he bẹ omẹ 500 linlán hẹn, yèdọ sunnu, yọnnu, podọ vlavo yọpọvu lẹ. E sọgan ko yindọ to nujijọ enẹ whenu wẹ e dọmọ: “Enẹwutu, mì yì bo hẹn gbẹtọ lẹ sọn akọta lẹpo mẹ zun devi lẹ, bosọ nọ baptizi yé to oyín Otọ́ tọn, Visunnu tọn, po gbigbọ wiwe tọn po mẹ, bo nọ plọn yé nado payi nuhe yẹn ko degbe etọn na mì lẹpo go.” (Mat. 28:19, 20; 1 Kọl. 15:6) Na nugbo tọn, e taidi dọ hodotọ etọn kanweko susu wẹ tin to finẹ to whenue Jesu na gbedide lọ nado hẹn gbẹtọ lẹ zun devi. Gbọnmọ dali, Jesu dohia dọ baptẹm na yin nubiọtomẹsi de na mẹhe kẹalọyi zẹgẹ he devi Klisti tọn yinyin bẹhẹn lẹ. (Mat. 11:29, 30) Mẹdepope he jlo na sẹ̀n Jiwheyẹwhe to aliho he Ewọ jlo mẹ, dona mọnukunnujẹ azọngban Jesu tọn to hẹndi lẹndai Jehovah tọn mẹ bosọ kẹalọyi i. Enẹgodo, mẹlọ sọgan yí baptẹm. Enẹ wẹ baptẹm osin tọn dopo gee lọ he Jiwheyẹwhe nọ kẹalọyi. Biblu na kunnudenu susu lẹ dọ to owhe kanweko tintan whenu, devi yọyọ Klisti tọn lẹ mọnukunnujẹ zẹẹmẹ baptẹm tọn mẹ. Podọ yé ma nọ dọngbàn nado yí baptẹm, adavo whẹwhinwhẹ́n dolido de tin nado wàmọ.—Owalọ 2:41; 9:18; 16:14, 15, 32, 33.
MA DỌNGBÀN BLO
9, 10. Etẹwẹ apajlẹ ojọ̀ Etiopianu lọ po apọsteli Paulu po tọn sọgan plọn mí gando baptẹm go?
9 Hia Owalọ lẹ 8:35, 36. Lẹnnupọndo apajlẹ ojọ̀ Etiopianu he yì basi sinsẹ̀n to Jelusalẹm bo lẹkọ jei whé lọ tọn ji. Angẹli Jehovah tọn whàn Filipi nado dọnsẹpọ Etiopianu lọ bo “lá wẹndagbe he gando Jesu go na ẹn.” Nawẹ Etiopianu lọ yinuwa gbọn? Nuhe e wà bọdego dohia hezeheze dọ e tindo pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn ahundopo tọn na nugbo he e plọn lẹ. E jlo nado yinuwa sọgbe hẹ tito he Jehovah zedai, enẹwutu e yí baptẹm madọngbàn.
10 Apajlẹ devo wẹ dawe Ju de tọn he dohomẹkẹn Klistiani lẹ. Ewọ yin jiji to akọta de he ko yin kinklandowiwe hlan Jiwheyẹwhe mẹ. Ṣigba, Ju lẹ ko hẹn haṣinṣan vonọtaun he yé tindo hẹ Jehovah gble. Dawe lọ tindo zohunhun na aṣa Sinsẹ̀n Ju lẹ tọn, ṣigba e wá mọ aliho he pọnte de. Jesu Klisti he yin finfọnsọnku bosọ yin gigopana lọ lọsu wẹ dekunnuna ẹn. Nawẹ dawe lọ yinuwa gbọn? E kẹalọyi alọgọ sọn devi Klisti tọn Ananias dè. Biblu dọ gando dawe enẹ go dọmọ: “Enẹgodo, e fọ́n bo yin bibaptizi.” (Owalọ 9:17, 18; Gal. 1:14) Matin ayihaawe, hiẹ na ko doayi e go dọ dawe Ju enẹ wẹ mẹlọ he wá yin yinyọnẹn taidi apọsteli Paulu. Ṣigba e jẹna ayidego dọ, Paulu yinuwa tlolo he e yọ́n pinpẹn nugbo he gando azọngban Jesu tọn to hẹndi lẹndai Jiwheyẹwhe tọn mẹ go tọn. E yí baptẹm ma dọngbàn.—Hia Owalọ lẹ 22:12-16.
11. (a) Etẹwẹ nọ whàn plọnmẹ Biblu lẹ to egbehe nado yí baptẹm? (b) Etẹwẹ nọ yin numọtolanmẹ mítọn to whenue mí mọ bọ mẹhe ṣẹṣẹ klan yede do wiwe lẹ yí baptẹm?
11 To egbehe, diblayin nudopolọ wẹ e nọ yin na plọnmẹ Biblu mítọn lẹ, vlavo yé yin jọja kavi mẹho. Mẹhe tindo yise po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn nujọnu tọn po na nugbo Biblu tọn lẹ nọ jlo vẹkuvẹku nado klan yede do wiwe bo yí baptẹm. Hodidọ he nọ yin nina, titengbe na omẹ enẹlẹ, nọ yin adà ayidego tọn de to plidopọ mítọn lẹpo whenu. Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ jaya to whenue plọnmẹ Biblu de kẹalọyi nugbo lọ bo yinukọn jẹ baptẹm osin tọn kọ̀n. Be e ma nọ vivi na mẹjitọ Klistiani lẹ nado mọ ovi yetọn lẹ to devi yọyọ he to baptẹm na yí lẹ ṣẹnṣẹn ya? To owhe sinsẹ̀nzọn tọn 2017 tọn gblamẹ, gbẹtọ 284 000 linlán he tindo ‘ninọmẹ ahun mẹ tọn he jẹ’ wẹ do klandowiwe yetọn na Jehovah hia gbọn baptẹm osin tọn yíyí dali. (Owalọ 13:48) E họnwun dọ, devi yọyọ enẹlẹ mọnukunnujẹemẹ dọ baptẹm yin nubiọtomẹsi de na Klistiani lẹ. Afọdide voovo tẹlẹ wẹ yé ze nado pegan na baptẹm?
12. Afọdide tẹlẹ wẹ Biblu plọntọ de dona ze whẹpo do yí baptẹm?
12 Whẹpo Biblu plọntọ de nido sọgan yí baptẹm, ewọ dona wleawuna yise he sinai do oyọnẹn he pegan Ohó Jiwheyẹwhe tọn, lẹndai Etọn, po awuwledainanu Etọn na whlẹngán po ji. (1 Tim. 2:3-6) Yise mọnkọtọn nọ whàn nuplọntọ de nado gbẹ́ walọyizan he nọ hẹn homẹgble Jiwheyẹwhe lẹ dai, podọ nado nọ yinuwa sọgbe hẹ nujinọtedo dodo tọn Jehovah tọn lẹ. (Owalọ 3:19) Enẹwutu, Jiwheyẹwhe ma sọgan kẹalọyi klandowiwe mẹde tọn, eyin mẹlọ gbẹ́ nọ doalọ to walọyizan depope he na zọ́n bọ ewọ ma na jẹna Ahọluduta lọ mẹ. (1 Kọl. 6:9, 10) Ṣigba, e ma ko pé nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo yiaga walọ dagbe tọn Jehovah tọn lẹ poun gba. Mẹhe to afọdona dodowiwa nasọ nọ yì opli agun tọn lẹ bo nọ tindo mahẹ nujọnu tọn to azọ́n yẹwhehodidọ po mẹhẹnzun devi po tọn lọ mẹ, yèdọ azọ́n gbẹwhlẹngán tọn lọ. Jesu dọ dọ devi nugbo emitọn lẹ wẹ na penukundo azọ́n ehe go. (Owalọ 1:8) Kiki to afọdide ehelẹ zize godo wẹ devi yọyọ de sọgan basi klandowiwe nujọnu tọn de hlan Jehovah to odẹ̀ mẹdetiti tọn mẹ, bo wá do klandowiwe ehe hia gbọn baptẹm-yíyí to gbẹtọ lẹ nukọn dali.
NỌ HẸN NUJỌNU-YINYIN BAPTẸM TỌN DO AYIHA MẸ
13. Naegbọn mẹplọntọ Biblu tọn lẹ dona hẹn do ayiha mẹ dọ baptẹm yin nubiọtomẹsi de na Klistiani lẹ?
13 Dile mí to alọgọna ovi mítọn lẹ po mẹdevo he mí nọ plọn Biblu hẹ lẹ po nado ze afọdide titengbe lẹ, mí dona hẹn do ayiha mẹ dọ nado yin devi nujọnu tọn de, yé dona yí baptẹm. Ehe na zọ́n bọ hodọdopọ mítọn hẹ nuplọntọ mítọn lẹ na tindo kọdetọn dagbe dogọ. Mí ma na whleawu nado dọhodopọ hẹ yé to ojlẹ he jẹ lẹ mẹ do nujọnu-yinyin klandowiwe po baptẹm po tọn ji. Mọwẹ, ojlo mítọn wẹ yindọ ovi mítọn lẹ gọna mẹhe mí nọ plọn Biblu hẹ lẹ ni yinukọn jẹ baptẹm kọ̀n!
14. Naegbọn mí ma dona gbidikọna mẹdepope nado yí baptẹm?
14 Na nugbo tọn, mẹjitọ de, mẹplọntọ Biblu tọn de, kavi mẹdevo de to agun lọ mẹ ma dona hẹn mẹdepope nado tindo numọtolanmẹ lọ dọ emi to yinyin kọgbidina nado yí baptẹm. Jehovah ma nọ yinuwa domọ. (1 Joh. 4:8) Kakatimọ, dile mí to nuplọn hẹ yé, mí dona nọ zinnudeji dọ nujọnu wẹ e yin dọ yé ni wleawuna haṣinṣan mẹdetiti tọn de hẹ Jiwheyẹwhe. Pinpẹn-nutọn ahundopo tọn he nuplọntọ de tindo na nugbo Biblu tọn, gọna ojlo etọn nado kẹalọyi zẹgẹ he devi Klisti tọn yinyin bẹhẹn wẹ na whàn ẹn nado yí baptẹm.—2 Kọl. 5:14, 15.
15, 16. (a) Be owhe tangan de tin he mẹde dona do whẹpo do yí baptẹm ya? Basi zẹẹmẹ. (b) Naegbọn Biblu plọntọ de dona yí baptẹm bo lẹzun Kunnudetọ Jehovah tọn eyin ewọ tlẹ ko yí baptẹm to sinsẹ̀n devo mẹ wayi?
15 Owhe tangan de ma tin he mẹde dona do whẹpo do yí baptẹm. Biblu plọntọ dopodopo gbọnvo, mẹdelẹ nọ yawu yinukọn hú mẹdevo lẹ. Mẹsusu nọ yí baptẹm to whenue yé gbẹ́ yin jọja bo nọ zindonukọn nado to nugbonọ yin na Jehovah. Biblu plọntọ devo lẹ ko nọ tindo mẹhowhe whẹpo do nọ plọn nugbo Biblu tọn bo nọ wá mọdọ nujọnu wẹ e yin nado yí baptẹm—mẹdelẹ tlẹ ko nọ tindo owhe 100 linlán!
16 Nawe mẹhomẹ he ko yí baptẹm to sinsẹ̀n voovo lẹ mẹ to owhe lẹ gblamẹ de kanse mẹhe nọ plọn Biblu hẹ ẹ eyin dandan wẹ dọ emi ni vọ́ baptẹm yí. Biblu plọntọ lọ po mẹplọntọ etọn po gbadopọnna wefọ Biblu tọn tangan delẹ to pọmẹ. Nuplọntọ lọ wá mọnukunnujẹ nubiọtomẹsi Biblu tọn lọ mẹ, bo yí baptẹm to ojlẹ kleun de godo. Dile ewọ tlẹ ko tindo nudi owhe 80, e mọdọ dandan wẹ e yin dọ emi ni yí baptẹm. Na nugbo tọn, baptẹm nujọnu tọn nọ sinai do oyọnẹn he pegan tintindo gando ojlo Jehovah tọn go ji. Enẹwutu, devi yọyọ lẹ dona yí baptẹm eyin yé tlẹ ko yí baptẹm to sinsẹ̀n devo mẹ wayi.—Hia Owalọ lẹ 19:3-5.
17. Etẹ ji wẹ e sọgbe dọ mẹde ni lẹnnupọndo to gbeegbe e na yí baptẹm?
17 Azán he gbè mẹde yí baptẹm nọ yin azán ayajẹ daho tọn de. E sọ yin ojlẹ de nado lẹnnupọn sisosiso. E nọ biọ vivẹnudido nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ klandowiwe mẹtọn. Enẹwutu wẹ Jesu do yí devi Klisti tọn yinyin jlẹdo zẹgẹ de go. Devi Jesu tọn lẹ ma dona “nọgbẹ̀ na yede ba, ṣigba na mẹlọ he kú na yé bo yin finfọn.”—2 Kọl. 5:15; Mat. 16:24.
18. Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ he bọdego mẹ?
18 Nuhe onọ̀ Maria tọn tindo to ayiha mẹ lẹ niyẹn to whenue e to kanbiọ he yin nùdego to bẹjẹeji lẹ kanse ede. Eyin mẹjitọ de wẹ a yin, a sọgan ko nọ kanse dewe dọ: ‘Be ovi ṣie ko wleawufo nugbonugbo nado yí baptẹm ya? Be ewọ ko tindo oyọnẹn jẹ obá lọ mẹ nado basi klandowiwe nujọnu tọn de ya? Etẹwẹ yin yanwle etọn lẹ na nuhe dù wepinplọn po agbasazọ́n po? Etẹwẹ lo, eyin ovi ṣie yí baptẹm bo wá jai jẹ ylando sinsinyẹn de mẹ?’ To hosọ he bọdego mẹ, mí na gbadopọnna whẹho ehelẹ bo na dọhodo lehe mẹjitọ Klistiani lẹ sọgan hẹn pọndohlan jlẹkaji tọn de go gando baptẹm go do ji.