Gbigbọ Tẹwẹ Hiẹ Nọ Dohia?
“Nukundagbe majẹhẹ Oklunọ Jesu Klisti tọn ni tin hẹ gbigbọ he mì dohia.”—FILE. 25.
BE HIẸ SỌGAN NA GBLỌNDO YA?
Naegbọn mí dona payi gbigbọ he mí nọ dohia go?
Pọndohlan tẹlẹ wẹ mí jlo na dapana, podọ nawẹ mí sọgan wàmọ gbọn?
Etẹwẹ mí sọgan wà nado do gbigbọ dagbe hia to agun mẹ?
1. To wekanhlanmẹ Paulu tọn lẹ mẹ, todido tẹwẹ e nọ dohia dọ emi tindo?
TO WEKANHLANMẸ voovo he apọsteli Paulu dohlan agun lẹ mẹ, ewọ dohia hagbẹ agun lọ lẹ tọn whlasusu dọ emi tindo todido dọ Jiwheyẹwhe po Klisti po na nọgodona gbigbọ he yé dohia. Di apajlẹ, e kanwehlan Galatianu lẹ dọmọ: “Mẹmẹsunnu lẹ emi, na nukundagbe majẹhẹ Oklunọ mítọn Jesu Klisti tọn ni tin hẹ gbigbọ he mì dohia. Niṣẹ.” (Gal. 6:18) Ṣigba, etẹwẹ hodidọ lọ “gbigbọ he mì dohia” zẹẹmẹdo?
2, 3. (a) Etẹwẹ hogbe lọ “gbigbọ” he Paulu yizan nọ dlẹnalọdo to whedelẹnu? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí dona kanse míde gando gbigbọ he mí nọ dohia go?
2 Lẹdo hodidọ tọn he mẹ Paulu yí hogbe lọ “gbigbọ” zan te tofi dohia dọ hogbe enẹ to alọdlẹndo huhlọn nulẹnpọn tọn he nọ whàn mí nado dọho kavi yinuwa to aliho tangan de mẹ. Di apajlẹ, mẹde sọgan jọmẹ, nọ homẹtọnpọn, yin walọmimiọnnọ, alọtlútọ, kavi nọ jonamẹ. Biblu tlẹ na mí tuli nado tindo “gbigbọ abọẹninọ po walọmimiọn tọn po.” (1 Pita 3:4) To alọ devo mẹ, mẹde sọgan yin mẹṣankotọ, tindo gbigbọ agbasanu lẹ bibẹpli tọn, nọ yawu gblehomẹ, kavi tindo gbigbọ jlòkoko-ninọ tọn. Na mẹdevo lẹ, gbigbọ he yé tindo nọ whàn yé nado nọ lẹnnupọndo fẹnnuwiwa ji kavi ṣiatẹ sọta Jiwheyẹwhe.
3 Enẹwutu, to whenue Paulu yí hodidọ lọ “nukundagbe majẹhẹ Oklunọ Jesu Klisti tọn ni tin hẹ gbigbọ he mì dohia” zan, yanwle etọn wẹ nado na tuli mẹmẹsunnu etọn lẹ nado do gbigbọ he tin to kọndopọ mẹ hẹ ojlo Jiwheyẹwhe tọn po jẹhẹnu Klisti tọn lẹ po hia. (Flp. 4:23; hia Kọlọsinu lẹ 3:9-12.) To egbehe, mí na wà dagbe nado nọ kanse míde dọ: ‘Gbigbọ tẹwẹ yẹn nọ dohia? Nawẹ n’sọgan dovivẹnu dogọ nado do gbigbọ he na hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn hia gbọn? Nawẹ n’sọgan yidogọna gbigbọ dagbe agun lọ blebu tọn gbọn?’ To jipa de mẹ, whanpẹ vounvoun dopodopo tọn wẹ nọ wleawuna whanpẹ jipa lọ blebu tọn. Be dopodopo mítọn taidi vounvoun whanpẹnọ de he nọ yidogọna whanpẹ agun lọ blebu tọn he taidi jipa de ya? Na nugbo tọn, dopodopo mítọn dona dovivẹnu vẹkuvẹku nado jẹ yanwle enẹ kọ̀n. Todin, mì gbọ mí ni dọhodo lehe mí sọgan do gbigbọ he Jiwheyẹwhe yiwanna hia do ji.
DAPANA GBIGBỌ AIHỌN TỌN
4. Etẹwẹ “gbigbọ aihọn tọn” yin?
4 Owe-wiwe lẹ dọna mí dọmọ: “E ma yin gbigbọ aihọn tọn wẹ mí mọyi gba, ṣigba gbigbọ he wá sọn Jiwheyẹwhe dè.” (1 Kọl. 2:12) Etẹwẹ “gbigbọ aihọn tọn” yin? Nudopolọ wẹ e yin po gbigbọ he yin nùdego to Efesunu lẹ 2:2 mẹ po dọmọ: “Mìwlẹ ko nọ zinzọnlin . . . to ojlẹ de mẹ wayi sọgbe hẹ titonu aihọn ehe tọn, to kọndopọ mẹ hẹ ogán he paṣẹ do jẹhọn ji, yèdọ gbigbọ he to nuyiwa todin to tolivẹtọ lẹ mẹ.” Hogbe lọ “jẹhọn” he yin yiyizan to wefọ ehe mẹ zẹẹmẹdo gbigbọ kavi pọndohlan aihọn tọn, podọ taidi jẹhọn paa, e gbayipe taun bo tin to filẹpo. To egbehe, pọndohlan mẹsusu he tindo gbigbọ aihọn tọn lẹ tọn wẹ yindọ, ‘Mẹde ma dona dọ nuhe n’dona wà na mi!’ kavi ‘Hoavùn na jlọjẹ towe!’ Omẹ enẹlẹ wẹ “tolivẹtọ” aihọn Satani tọn lẹ tọn.
5. Gbigbọ agọ̀ tẹwẹ mẹdelẹ dohia to akọta Islaeli tọn mẹ?
5 Pọndohlan enẹlẹ ma yin nuyọyọ. To ojlẹ Mose tọn mẹ, Kola diọnukunsọ mẹhe tin to otẹn aṣẹpipa tọn mẹ to akọta Islaeli tọn mẹ lẹ. Onú Aalọn po visunnu etọn lẹ po tọn wẹ vẹ́ e go hugan, na yewlẹ wẹ yin dide taidi yẹwhenọ lẹ wutu. Vlavo e na ko doayi awugbopo yetọn delẹ go kavi mọdọ Mose to mẹnukuntahopọn gbọn azọngban lẹ didena hẹnnumẹ etọn lẹ dali. Depope he whẹho lọ yin, e họnwun dọ Kola wá wleawuna pọndohlan gbẹtọ tọn gando mẹhe Jehovah zedo otẹn azọngban tọn mẹ lọ lẹ go bo gbọn mẹmasi dali diọnukunsọ yé po hogbe ehelẹ po dọmọ: “E pé na mì . . . etẹwutu mìwlẹ ze mìde daga do agun pipli OKLUNỌ lọ tọn ta?” (Sọh. 16:3) Mọdopolọ, Datani po Abilami po mọhodọdo Mose go bo dọna ẹn dọ ewọ to ‘tintẹnpọn nado yí ede do basi ogán de do yé ji.’ To whenue Mose domẹhlan nado ylọ yé wá, yé yí sakla do gblọn dọmọ: “Míwlẹ ma hẹji ja gba.” (Sọh. 16:12-14) Na gbigbọ he yé dohia wutu, homẹ Jehovah tọn ma hùn do yé go paali. Enẹwutu, e hù atẹṣitọ lọ lẹpo.—Sọh. 16:28-35.
6. Nawẹ mẹdelẹ dohia to owhe kanweko tintan whenu dọ yé tindo pọndohlan agọ̀ gbọn, podọ etẹwẹ sọgan ko yin whẹwhinwhẹ́n nuyiwa yetọn tọn?
6 Mọdopolọ to owhe kanweko tintan whenu, mẹdelẹ mọhodọdo mẹhe Jiwheyẹwhe zedo otẹn azọngban tọn mẹ to agun lọ mẹ lẹ go. (Juda 8) E yọnbasi dọ sunnu enẹlẹ ma tindo pekọ to lẹblanulọkẹyi yetọn lẹ mẹ, podọ yé tẹnpọn nado sisẹ́ mẹdevo lẹ nado diọnukunsọ sunnu he yí ahundopo do to azọngban he Jiwheyẹwhe zedo alọmẹ na yé lọ hẹndi lẹ.—Hia 3 Johanu 9, 10.
7. Gbigbọ tẹwẹ mí dona dapana to agun mẹ?
7 Na gbigbọ mọnkọtọn ma tindo otẹn etọn to agun Klistiani tọn mẹ wutu, mímẹpo wẹ dona payi gandego. Sunnu mẹho he to agun lọ mẹ lẹ ma yin mẹpipe kẹdẹdile yé ma yindo to ojlẹ Mose po apọsteli Johanu po tọn mẹ. Nuṣiwa mẹho agun tọn lẹ tọn sọgan yinuwado mí ji tlọlọ to whedelẹnu. Eyin enẹ wá jọ, lehe e na ylan do sọ dọ hagbẹ agun lọ tọn de ni do gbigbọ aihọn tọn hia gbọn aliho egblemaku tọn yíyí do dín “whẹdida dodo” kavi biọ dọ “afọdide de ni yin zize sọta mẹmẹsunnu lọ” dali! Jehovah sọgan de nado miọnnukundo nuṣiwa flinflin delẹ. Be e ma jẹ dọ mílọsu ni wà nudopolọ ya? Na mẹhe doalọ to ylando sinsinyẹn mẹ delẹ ze ayiha yetọn do nuhe yé nọ pọnhlan taidi awugbopo mẹho agun tọn delẹ tọn ji wutu, yé gbẹ́ ma nado wá wedegbẹ́ whẹdida tọn he yin dide nado gọalọna yé lọ nukọn. Omẹ enẹlẹ taidi awutunọ de he gbẹ́ aliho nukunpedomẹgo tọn he na gọalọna ẹn nado jẹgangan na nuyiwa doto lọ tọn de ma nọ jẹ etọn ji wutu.
8. Wefọ tẹlẹ wẹ sọgan gọalọna mí nado hẹn pọndohlan dagbe go gando mẹhe to anadenanu to agun lọ mẹ lẹ go?
8 Nado dapana gbigbọ mọnkọtọn, e na yọ́n nado flindọ Biblu basi zẹẹmẹ Jesu tọn taidi mẹhe tindo “sunwhlẹvu ṣinawe to adusilọ etọn mẹ.” “Sunwhlẹvu” lọ lẹ nọtena mẹho yiamisisadode lẹ podọ to aliho he gbloada mẹ, mẹho agun tọn lẹpo. To whenuena e yindọ “sunwhlẹvu” enẹlẹ tin to alọ Jesu tọn mẹ, e sọgan deanana yé to aliho depope mẹ. (Osọ. 1:16, 20) Taidi Ota agun Klistiani tọn, Jesu yọ́n nuhe to jijọ to pipli mẹho agun tọn lẹ tọn mẹ to gigọ́ mẹ. Eyin mẹho agun tọn de tindo nuhudo wọhẹmẹ tọn, Jesu, mẹhe “nukun etọn lẹ taidi miyọ́n he to jiji” na hẹn ẹn diun dọ mẹho lọ mọ wọhẹmẹ lọ yí to ojlẹ sisọ mẹ podọ to aliho he sọgbe mẹ. (Osọ. 1:14) Enẹwutu, dile e na dẹnsọ bọ mẹhe yin dide gbọn gbigbọ wiwe dali de na tin to otẹn azọngban tọn mẹ, mí dona na ẹn sisi he e jẹna, na Paulu wlan dọmọ: “Mì nọ setonuna mẹhe to anadenanu to ṣẹnṣẹn mìtọn lẹ bo nọ litai, na yewlẹ to alindọn mìtọn họ́ bo yọnẹn dọ yé na dogbè; na yé nido sọgan yí ayajẹ do wà ehe bọ e ma yin po azọ̀nwinwẹn po, na ehe na yin awugblenu na mì.”—Heb. 13:17.
9. (a) Gbigbọ tẹwẹ Klistiani de sọgan dohia eyin ewọ yin wiwọhẹ kavi azọngban yin yíyí sọn e si? (b) Nawẹ e jẹ dọ mí ni yinuwa gbọn eyin yè do mẹplọnlọ mí go to agun mẹ?
9 Gbigbọ he Klistiani de tindo sọgan sọawuhia to whenue e yin wiwọhẹ kavi azọngban yin yíyí sọn e si. Di apajlẹ, mẹho agun tọn lẹ yí homẹdagbe do na ayinamẹ mẹmẹsunnu jọja de gando aihundida danuwiwa video ji tọn lẹ go. Ṣigba e blawu dọ mẹmẹsunnu lọ ma kẹalọyi ayinamẹ lọ lẹ podọ na e masọ jẹ nubiọtomẹsi Owe-wiwe tọn lẹ kọ̀n nado yin devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de ba wutu, yè yí azọngban sọn e si. (Ps. 11:5; 1 Tim. 3:8-10) Enẹgodo, mẹmẹsunnu lọ jẹ didọ pé ji dọ emi ma kẹalọyi nudide he mẹho lẹ basi, bo jẹ ohó ylankan dọ ji gando yé go to wekanhlanmẹ susu he e dohlan wekantẹn alahọ tọn mẹ lẹ mẹ, bo tlẹ sọ tẹnpọn nado sisẹ́ hagbẹ agun lọ tọn devo lẹ nado wà nudopolọ. Ṣigba, nado ze jijọho agun lọ blebu tọn do owù mẹ na mí to whẹjijọ dín na nuyiwa mítọn lẹ wutu ma nọ hẹn ale depope wá. Nuyọnẹnnu wẹ e yin nado nọ pọ́n wọhẹmẹ hlan taidi dotẹnmẹ hundote dagbe de nado yọ́n awugbopo mítọn he go mí ma doayi lẹ bo gbọn whiwhẹ dali basi vọjlado.—Hia Avigbè Jelemia tọn 3:28, 29.
10. (a) Etẹwẹ Jakọbu 3:16-18 plọn mí gando gbigbọ dagbe he mí dona dohia po gbigbọ he ma sọgbe bọ mí dona dapana po go? (b) Ale tẹlẹ wẹ “nuyọnẹn he wá sọn aga” didohia nọ hẹnwa?
10 Jakọbu 3:16-18 plọnnu mí gando gbigbọ he mí dona dohia po gbigbọ he mí dona dapana to agun mẹ po go. Wefọ lọ lẹ dọmọ: “Fie awuwhàn po wiwọ́ po te, finẹ wẹ bẹwlu po onú ylankan lẹpo po te. Ṣigba jẹnukọn whẹ́, nuyọnẹn he wá sọn aga wé, enẹgodo e yin jijọho-dintọ, lẹnpọn dagbenọ, e nọ wleawufo nado setonu, bo gọ́ na lẹblanu po sinsẹ́n dagbe lẹ po, e ma nọ homẹnukuntapọn, bo masọ nọ wayẹnu. Humọ, okún sinsẹ́n dodowiwa tọn nọ yin dido to jijọho mẹ na mẹhe nọ dín jijọho lẹ.” Dile mí to nuyiwa sọgbe hẹ “nuyọnẹn he wá sọn aga,” mí na wleawuna jẹhẹnu dagbe lẹ he na gọalọna mí nado yidogọna gbigbọ dagbe he tin to mẹmẹsunnu mítọn lẹ ṣẹnṣẹn.
NỌ DO GBIGBỌ SISI TỌN HIA TO AGUN MẸ
11. (a) Etẹwẹ gbigbọ dagbe tintindo na gọalọna mí nado dapana? (b) Etẹwẹ apajlẹ Davidi tọn plọn mí?
11 Mí dona hẹn do ayiha mẹ dọ Jehovah wẹ deazọ́nna mẹho lẹ “nado nọ yìn agun Jiwheyẹwhe tọn.” (Owalọ 20:28; 1 Pita 5:2) Enẹwutu, nuyọnẹnnu wẹ e yin nado nọ na sisi awuwledainanu Jiwheyẹwhe tọn enẹ, vlavo mí yin mẹho agun tọn kavi lala. Gbigbọ dagbe tintindo na gọalọna mí ma nado dike otẹn azọngban tọn ni nọ duahunmẹna mí zẹjlẹgo. To whenue Ahọlu Sauli Islaeli tọn jẹ Davidi pọnhlan ji taidi aliglọnnamẹnu de na gandudu etọn, e ‘sọ ze Davidi hẹn nukunji sọn ojlẹ enẹ mẹ sọyi.’ (1 Sam. 18:9) Ahọlu enẹ wleawuna gbigbọ agọ̀ bo tlẹ jlo na hù Davidi. Kakati nado dike otẹn aṣẹpipa tọn ni nọ duahunmẹna mí zẹjlẹgo dile e yin do na Sauli, lehe e na pọnte nado yinuwa taidi Davidi do sọ! Mahopọnna onú agọ̀ he ahọlu lọ yiwà hẹ ẹ lẹpo, Davidi do sisi hia mẹdide Jiwheyẹwhe tọn enẹ to whepoponu.—Hia 1 Samuẹli 26:23.
12. Etẹwẹ mí sọgan wà nado yidogọna pọninọ agun lọ tọn?
12 Pọndohlan voovo tintindo gando whẹho lẹ go sọgan hẹn gbemanọpọ wá to agun mẹ—etlẹ yin to mẹho lẹ ṣẹnṣẹn. Ṣigba, ayinamẹ Biblu tọn ehelẹ sọgan gọalọna mí: “Mì yin nukọntọ to gbégbò didohia ode awetọ mẹ” podọ “Mì lẹzun nuyọnẹntọ to nukun mìtọn titi lẹ mẹ blo.” (Lom. 12:10, 16) Kakati nado tẹkudeji dọ pọndohlan mítọn wẹ sọgbe, mí dona kẹalọyi dọ aliho susu mẹ wẹ yè sọgan didẹ whẹho tangan de te. Eyin mí nọ ze pọndohlan mẹdevo lẹ tọn do lẹnpọn mẹ, mí na yidogọna pọninọ agun lọ tọn.—Flp. 4:5.
13. Nawẹ mí dona yinuwa gbọn to whenue mí ko ze whẹho de do alọmẹ na mẹho lẹ, podọ apajlẹ Biblu tọn tẹwẹ do nuhe mí dona wà hia?
13 Todin, be enẹ dohia dọ e ma sọgbe nado dọ linlẹn mítọn tọ́n eyin mí mọdọ vọjlado dona yin bibasi gando ninọmẹ de go to agun lọ mẹ wẹ ya? Lala. To owhe kanweko tintan whenu, whẹho de fọ́n bo lẹzun nudindọn sinsinyẹn to mẹmẹsunnu lẹ ṣẹnṣẹn. Enẹwutu, “tito yin bibasina Paulu po Balnaba po gọna delẹ to yé mẹ nado hẹji yì apọsteli po sunnu mẹho lẹ po dè to Jelusalẹm gando nudindọn ehe go.” (Owalọ 15:2) Matin ayihaawe, dopodopo mẹmẹsunnu enẹlẹ tọn na ko tindo pọndohlan etọn do nuhe sọgan yin wiwà gando whẹho lọ go ji. Etomọṣo, to whenue dopodopo yetọn ko dọ linlẹn yetọn tọ́n bọ nudide de wá yin bibasi po alọgọ gbigbọ wiwe tọn po godo, mẹmẹsunnu lọ lẹ kẹalọyi nudide enẹ bo jo linlẹn yetọn lẹ do. Humọ, to whenue wekanhlanmẹ he bẹ nudide lọ hẹn jẹ agun lẹ mẹ, “yé jaya na tulinamẹ lọ wutu” podọ “agun lẹ to yinyin hinhẹn lodo zọnmii.” (Owalọ 15:31; 16:4, 5) Mọdopolọ to egbehe, to whenue mí ko ze whẹho de do alọmẹ na mẹho agun tọn lẹ, mí dona deji dọ yé na yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo whẹho lọ ji bo na basi dide eyin nude dona yin wiwà kavi lala.
NỌ DO GBIGBỌ DAGBE HIA TO HAṢINṢAN TOWE HẸ MẸDEVO LẸ MẸ
14. Nawẹ dopodopo mítọn sọgan do gbigbọ dagbe hia gbọn?
14 Na nuhe dù dopodopo mítọn, aliho susu mẹ wẹ mí sọgan do gbigbọ dagbe hia te. Aliho dopo nado wàmọ wẹ nado nọ jona ode awetọ. Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọna mí dọmọ: “Mì nọ to linsinyẹn hẹ ode awetọ bo nọ to jijona ode awetọ sọn ojlo mẹ wá zọnmii eyin mẹde tindo whẹwhinwhẹ́n nado wọ́ po mẹdevo po. Kẹdẹdile Jehovah jona mì sọn ojlo mẹ wá do, mọ wẹ mì ni nọ wà do ga.” (Kọl. 3:13) Hodidọ lọ “eyin mẹde tindo whẹwhinwhẹ́n nado wọ́ po mẹdevo po” dohia dọ owhẹ̀ mítọn sọgan whẹ́n to whedelẹnu nado gblehomẹ do mẹde go. Etomọṣo, kakati nado dike awugbopo mẹde tọn ni hẹn mí gblehomẹ sọmọ bọ mí na ze jijọho agun lọ tọn do owù mẹ, mí nọ dovivẹnu nado jonamẹ sọn ahun mẹ wá dile Jehovah nọ wà do bo nọ zindonukọn to sinsẹ̀nzọn mítọn mẹ hẹ yisenọ hatọ lẹ.
15. (a) Etẹwẹ apajlẹ Job tọn plọn mí gando jonamẹ go? (b) Nawẹ dẹ̀hiho sọgan gọalọna mí nado nọ do gbigbọ dagbe hia gbọn?
15 Job ze apajlẹ dagbe dai gando jonamẹ go. Họntọn etọn atọ̀n he dona miọnhomẹna ẹn lẹ gbleawuna ẹn po hogbe yetọn lẹ po. Etomọṣo, Job jona yé. Gbọnna? Biblu dohia dọ: “E hodẹ̀ na họntọn etọn [lọ] lẹ.” (Job 16:2; 42:10) Dẹ̀hiho do mẹdevo lẹ tamẹ na gọalọna mí nado wleawuna pọndohlan dagbe gando yé go. Humọ, eyin mí nọ hodẹ̀ do Klistiani hatọ mítọn lẹpo tamẹ, mí na penugo nado yiwanna yé dile Klisti wà do. (Joh. 13:34, 35) Gbọnvona dẹ̀hiho do mẹmẹsunnu mítọn lẹ tamẹ, mí sọ dona nọ biọ alọgọ gbigbọ wiwe tọn to odẹ̀ mẹ. (Luku 11:13) Gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn na gọalọna mí nado nọ do jẹhẹnu Klistiani tọn lẹ hia to nuyiwa mítọn hẹ mẹdevo lẹ mẹ.—Hia Galatianu lẹ 5:22, 23.
YIDOGỌNA GBIGBỌ DAGBE TITOBASINANU LỌ TỌN
16, 17. Na nuhe dù ‘gbigbọ he mí nọ dohia,’ etẹwẹ yin gbemima towe todin?
16 Lehe e nọ jẹaṣọ́ do sọ eyin hagbẹ agun lọ tọn lẹ dopodopo nọ dovivẹnu nado yidogọna gbigbọ dagbe agun lọ tọn! Po dogbapọn ehe po, vlavo hiẹ sọgan ko doayi e go dọ nuhudo tin dọ emi ni basi vọjlado delẹ nado do gbigbọ he sọgbe hia. Eyin mọ wẹ, dike Ohó Jiwheyẹwhe tọn ni gọalọna we nado basi vọjlado. (Heb. 4:12) Paulu, mẹhe nọ payi nuyiwa etọn lẹ go taun to agun lẹ mẹ dọmọ: “Ayihadawhẹnamẹnu ṣie wé. Ṣogan, ehe ma do mi hia di dodonọ, ṣigba ewọ he nọ dindona mi wẹ Jehovah.”—1 Kọl. 4:4.
17 Mí na yidogọna gbigbọ dagbe agun lọ tọn eyin mí nọ dovivẹnu nado yinuwa sọgbe hẹ nuyọnẹn he wá sọn aga bosọ dapana ayidonugo glanglan nina míde kavi otẹn azọngban tọn he mẹ mí tin te. Humọ, mí na tin to jijọho mẹ hẹ yisenọ hatọ mítọn lẹ eyin mí tindo pọndohlan dagbe gando yé go bosọ nọ do gbigbọ jonamẹ tọn hia. (Flp. 4:8) Dile mí to onú voovo enẹlẹ wà, mí sọgan deji dọ homẹ Jehovah po Jesu po tọn na hùn nado ‘tin hẹ gbigbọ he mí dohia.’—File. 25.
[Yẹdide to weda 14]
Nawẹ ayihamẹlinlẹnpọn do azọngban Jesu tọn ji na yinuwado nukun he hiẹ nọ yí do pọ́n ayinamẹ ji gbọn?