Weta 41
Whẹdazangbe Jiwheyẹwhe Tọn—Kọdetọn Ayajẹnọ Etọn!
Numimọ 15—Osọhia 20:11 jẹ 21:8
Hosọ: Fọnsọnku paa lọ, Whẹdazangbe, po dona olọn yọ́yọ́ lẹ po aigba yọ́yọ́ de po tọn lẹ
Ojlẹ hẹndi tọn: Gandudu Owhe Fotọ́n Tọn lọ
1. (a) Etẹwẹ gbẹtọvi lẹ hẹnbu whenuena Adam po Evi po waylando? (b) Lẹndai Jiwheyẹwhe tọn tẹwẹ ma diọ, podọ nawẹ mí yọnẹn gbọn?
TAIDI gbẹtọ lẹ, mí yin dida nado nọgbẹ̀ kakadoi. Eyin Adam po Evi po ko setonuna gbedide Jiwheyẹwhe tọn lẹ wẹ, ye ma na ko ku gbede gba. (Gẹnẹsisi 1:28; 2:8, 16, 17; Yẹwhehodọtọ 3:10, 11) Ṣigba whenuena ye waylando, ye hẹn pipe po ogbẹ̀ po bu na yede podọ na ovivi yetọn lẹ, podọ oku wá dugan do gbẹtọvi lẹ ji taidi kẹntọ he ma tindo lẹblanu de. (Lomunu lẹ 5:12, 14; 1 Kọlintinu lẹ 15:26) Ṣogan, lẹndai Jiwheyẹwhe tọn nado tindo gbẹtọ pipe lẹ nado nọgbẹ̀ kakadoi to paladisi aigba tọn de ji ma diọ gba. Sọn owanyi daho etọn na gbẹtọvi lẹ mẹ, e do Ovi dopo akan etọn, Jesu, hlan aigba ji he ze ogbẹ̀ gbẹtọ tọn pipe etọn na taidi fligọ de na “mẹsusu” he yin ovivi Adam tọn lẹ tọn. (Matiu 20:28; Johanu 3:16) Jesu sọgan yi jlọjẹ sọgbe hẹ osẹ́n ehe he yin avọsinsan etọn tọn zan nado jla gbẹtọvi yisenọ lẹ do hlan ogbẹ̀ to pipe mẹ to paladisi aigba tọn de mẹ. (1 Pita 3:18; 1 Johanu 2:2) Whẹwhinwhẹn daho tẹ die na gbẹtọvi lẹ nado “to ayajẹ, homẹ [yetọn] na sọ to hunhun”!—Isaia 25:8, 9.
2. Etẹ sin linlin wẹ Johanu na to Osọhia 20:11 mẹ, podọ etẹwẹ “ofin wewe daho” lọ yin?
2 Po Satani he yin ginglọn do odo mapote lọ mẹ po, Gandudu Owhe Fọtọ́n Tọn gigonọ Jesu tọn bẹjẹeji. E yin “azan” lọ todin he gbe Jiwheyẹwhe “na dawhẹna aihọn to dódó mẹ to dawe he ewọ ko do dè mẹ.” (Owalọ lẹ 17:31; 2 Pita 3:8) Johanu dọmọ: “Yẹn sọ mọ ofin wewe daho de, po ewọ he sinai to e ji po, nukọn mẹhe tọn aigba po olọn po họn yì te; yè ma sọ mọ otẹn de na ye ba.” (Osọhia 20:11) Etẹwẹ “ofin wewe daho” ehe yin? E ma sọgan yin nudevo depope hugan aisinnu whẹdida tọn he yin “Jiwheyẹwhe Whẹdatọ gbẹtọ lẹpo tọn” gba. (Heblu lẹ 12:23) Todin e na dawhẹna gbẹtọvi lẹ na nuhe du mẹhe na mọ ale yi sọn avọsinsan fligọ Jesu tọn mẹ.—Malku 10:45.
3. (a) Etẹwẹ yin didohia dogbọn nugbo lọ dali dọ yè dọ dọ ofin Jiwheyẹwhe tọn yin “daho” po “wewe” po? (b) Mẹnu wẹ basi whẹdida lọ to Whẹdazangbe, podọ to dòdonu tẹ ji?
3 Ofin Jiwheyẹwhe tọn yin “daho,” bo zinnudo daho-yinyin Jehovah tọn ji taidi Oklunọ Nupojipetọ, podọ e yin “wewe” bo to ayidonugo dọn do dódó matin ovlẹ etọn ji. E yin Whẹdatọ godo tọn gbẹtọvi lẹ tọn. (Psalm 19:7-11; Isaia 33:22; 51:5, 8) Ṣigba, e ko yi azọn whẹdida tọn lọ na Jesu Klisti: “Na Otọ́ ma nọ dawhẹna mẹdepope gba, ṣigba e ko yi whẹdida lẹpo na Ovi.” (Johanu 5:22) Po Jesu po wẹ azọnwahẹmẹtọ 144 000 etọn lẹ tin, he yè yi “whẹdida hlan . . . họ owhe fọtọ́n.” (Osọhia 20:4) Dile etlẹ yin mọ, nujinọtedo Jehovah tọn lẹ nọ basi nudide nuhe na jọ do mẹdopodopo go tọn to Whẹdazangbe.
4. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo dọ “aigba po olọn po họ̀n yì”?
4 Nawẹ e yin gbọn dọ “aigba po olọn po họn yì”? Ehe yin olọn dopolọ he juwayi taidi owe hiha de to hunhun yiadonu ṣidopo lọ tọn whenu—yedọ huhlọn gandudu tọn gbẹtọ lẹ tọn he “yè sọ whla hlan miyọn, bo sọ hla ye dai hlan whẹdazangbe po dindọn mẹylankan lẹ tọn po.” (Osọhia 6:14; 2 Pita 3:7) Aigba lọ yin titonu tito-basina he tin to aimẹ to gandudu ehe glọ. (Osọhia 8:7) Vasudo kanlin lọ tọn po ahọlu aigba lọ tọn lẹ po awhanpa yetọn lẹ po, to pọmẹ po enẹnọ he mọ ohia kanlin lọ tọn po enẹnọ he sẹ̀n boṣiọ etọn lẹ po tọn po, do ohia ogo na hinhọ̀nyì olọn po aigba ehe tọn po. (Osọhia 19:19-21) Na whẹdida ko yin bibasi do aigba po olọn Satani tọn po ji wutu, Whẹdatọ Daho lọ lá Whẹdazangbe devo.
Whẹdazangbe Owhe-Fọtọ́n Tọn Lọ
5. Whenuena aigba hoho po olọn hoho lọ po họ̀n yì godo, mẹnu lẹ wẹ pò nado yin whẹdana?
5 Mẹnu wẹ yin jijodo nado yin whẹdana to whenuena aigba hoho lọ po olọn hoho lọ po họ̀nyì? E ma yin pipotọ yiamisisadode 144 000 lẹ tọn gba, na ehelẹ ko yin whẹdana bo yin ohia do ogo na wutu. Eyin depope to mẹyiamisisadode lẹ mẹ gbẹ pò to ogbẹ̀ to aigba ji to Amagẹdọni godo, be yé dona ku to madẹnmẹ bo mọ ahọsuyi olọn mẹ tọn yetọn yí dogbọn fọnsọnku dali. (1 Pita 4:17; Osọhia 7:2-4) Ṣigba, gbẹtọ susugege livi lẹ he ko lun nukunbibia daho lọ tọ́n todin lẹ tin to ote hezeheze “to ofin lọ nukọn.” Omẹ ehelẹ ko yin yiylọ dọ dódónọ na lunluntọ́n na yise yetọn to ohùn sọndai Jesu tọn mẹ wutu, ṣigba whẹdida yetọn dona to nukọnzindo gbọn owhe fọtọ́n lọ gblamẹ dile Jesu to anadena ye hlan “asisa osin ogbẹ̀ tọn lẹ.” Enẹgodo whenuena ye ko yin jijlado hlan pipe gbẹtọ tọn bo ko yin whiwhlepọn godo, ye na yin yiylọ dọ dódónọ to zẹẹmẹ gigọ hugan lọ mẹ. (Osọhia 7:9, 10, 14, 17) Ovivu lẹ he lun nukunbibia daho lọ tọ́n po ovi he yin jìjì na gbẹtọ susugege lẹ to Owhe Fọtọ́n lọ gblamẹ po na tindo nuhudo nado yin whẹdana to owhe fọtọ́n lọ gblamẹ ga.—Yijlẹdo Gẹnẹsisi 1:28; 9:7; 1 Kọlintinu lẹ 7:14 go.
6. (a) Gbẹtọgun daho tẹwẹ Johanu mọ, podọ etẹwẹ yin didohia dogbọn hogbe “pẹvi po daho po” dali? (b) Matin ayihaawe, nawẹ gbẹtọ livi livi madosọha lẹ to oflin Jiwheyẹwhe tọn mẹ na yin didetọ́n jẹgbonu gbọn?
6 Ṣigba Johanu doayi gbẹtọgun daho de go he hugan gbẹtọ susugege he luntọ́n lẹ. Sọha yetọn na biọ livi donu fọtọ́n lẹ mẹ! “Yẹn sọ mọ oṣiọ lẹ, pẹvi po daho po, ye ṣite to Jiwheyẹwhe nukọn; yè hun owe lẹ dai.” (Osọhia 20:12a) “Pẹvi po daho po” bẹ gbẹtọ nukundeji po mẹhe ma yin nukundeji sọmọ lẹ po hẹn he nọgbẹ̀ bo ku to aigba ji to owhe 6 000 he juwayi lẹ whenu. To Wẹndagbe he apọsteli Johanu wlan to madẹnmẹ to Osọhia godo mẹ, Jesu dọ dogbọn Otọ́ lọ dali: “[E] sọ na huhlọn ẹn [Jesu] nado dawhẹ ga, na e yin Ovi gbẹtọ tọn wutu. Avo vo mì na ehe wutu blo: na ojlẹ lọ ja, to ehe mẹ omẹ he tin to oyọdo mẹ lẹpo na se ogbè etọn, bo na tọ́n jẹgbonu.” (Johanu 5:27-29) Yanwle jiawu nankọ die—yedọ hundote oṣiọ lẹ po oyọdo lẹ po tọn gbọn whenuho lẹpo gblamẹ! Matin ayihaawe, gbẹtọ livi madosọha enẹlẹ to oflin Jiwheyẹwhe tọn mẹ na yin hinhẹn tọ́n wá vude vude na gbẹtọ susugege lọ—he whe to nuyijlẹdonugo mẹ—nido penugo nado penukundo nuhahun he na fọndote lẹ go na omẹ he yin finfọnsọnku lẹ, to tintan whẹ, sọgan tindo gbigbọ nado hodo aliho gbẹzan tọn hoho yetọn, po madogan po ninọmẹ agbasa tọn yetọn lẹ po.
Mẹnu Lẹ Wẹ Yin Finfọnsọnku Bo Yin Whẹdana?
7, 8. (a) Owe tẹwẹ yin hunhun, podọ etẹwẹ jọ to enẹgodo? (b) Mẹnu lẹ wẹ fọnsọnku de ma na tin na?
7 Johanu yidogọ: “Yè sọ hun owe devo de dai, he yin owe ogbẹ̀ tọn; yè sọ dawhẹna oṣiọ lẹ sọn onu he yè wlan do owe lẹ lọ mẹ lẹ mẹ, kẹdẹdi azọ́n yetọn lẹ. Ohù hẹn oṣiọ he to e mẹ lẹ jẹage; oku po kutomẹ po sọ hẹn oṣiọ he tin to ye mẹ lẹ jẹage. Yè sọ dawhẹna yé dopodopo kẹdẹdi azọ́n yetọn lẹ.” (Osọhia 20:12b, 13) Numọdohlan mẹpaṣatọ tẹ die nugbo! ‘Ohù, oku, po Hadès (Kutomẹ) po’ dopodopo yetọn wẹ yí nude wà, ṣigba doayi e go dọ hogbe lẹ ma klan sọn ode awetọ go gba.a Jona, whenuena e tin to adọ̀ whevi de tọn mẹ, podọ nalete to ohù ṣẹnṣẹn, dọho ede tọn taidi mẹhe tin to Sheol, kavi Hadès mẹ nkọ. (Jona 2:2) Eyin omẹ de yin wiwle to huhlọn oku Adam tọn glọ, matin ayihaawe to whelọnu, e tin to Hadès (Kutomẹ) mẹ ga. Hogbe dọdai tọn ehelẹ na mí jidide huhlọnnọ de dọ mẹdepope ma na yin nukun pẹvi yí do pọn gba.
8 Na nugbo tọn, sọha mayọnẹn de ma na yin finfọnsọnku gba. To ehelẹ mẹ wẹ wekantọ po Falesi he ma lẹnvọjọ lẹ po tin te he gbẹ Jesu po apọsteli lẹ po dai, yedọ “dawe ylandonọ” sinsẹ̀nnọ lọ, podọ Klistiani yiamisisadode he “diọkọ” lẹ. (2 Tẹsalonikanu lẹ 2:3; Heblu lẹ 6:4-6; Matiu 23:29-33) Jesu sọ dọho do gbẹtọ taidi gbọgbọẹ lẹ ji to opodo aihọn tọn he “biọ ozo madopodo mẹ, he yè ko wleawu etọn dai na aovi po angẹli etọn lẹ po,” yedọ, “[sinsansẹ] madopodo.” (Matiu 25:41, 46) Fọnsọnku de ma tin na omẹ ehelẹ gba!
9. Nawẹ apọsteli Paulu dohia gbọn dọ nukundagbe vonọtaun na tin to fọnsọnku mẹ, podọ mẹnu lẹ wẹ ehelẹ bẹhẹn?
9 To alọ devo whe, mẹdelẹ na mọ nukundagbe vonọtaun yí to fọnsọnku lọ mẹ. Apọsteli Paulu do ehe hia whenuena e dọmọ: “Yẹn sọ tindo todido hlan Jiwheyẹwhe de, . . . dọ, fọnsọnku dódónọ lẹ tọn, po mawadódónọ lẹ po tọn de na tin.” (Owalọ lẹ 24:15) Na nuhe du fọnsọnku aigba tọn lọ, “dódónọ lẹ” na bẹ sunnu po yọnnu nugbonọ hohowhenu tọn lẹ po hẹn—yedọ Ablaham, Lahabi, po mẹsusu devo lẹ po—he ko yin yiylọ dọ dódónọ na nuhe du họntọnjiji hẹ Jiwheyẹwhe. (Jakobu 2:21, 23, 25) To pipli dopo ehe mẹ wẹ lẹngbọ devo dódónọ lẹ na tin te he ku to nugbonọ-yinyin hlan Jehovah mẹ to ojlẹ egbezangbe tọn lẹ mẹ. Matin ayihaawe, tenọgli go hẹntọ mọnkọtọn lẹpo na yin finfọnsọnku jẹnukọn to Gandudu Owhe Fọtọ́n Tọn Jesu tọn whenu. (Job 14:13-15; 27:5; Daniẹli 12:13; Heblu lẹ 11:35, 39, 40) Matin ayihaawe, susu omẹ dódónọ he yin finfọnsọnku ehelẹ tọn na mọ azọndenamẹ lẹblanulọkẹyi tọn vonọtaun lẹ yí nado penukundo azọ́n daho vọjlado tọn lẹ go to paladisi mẹ.—Psalm 45:16; yijlẹdo Isaia 32:1, 16-18; 61:5; 65:21-23 go.
10. Mẹnu lẹ wẹ yin “mawàdódónọ” lẹ to enẹnọ he yin finfọnsọnku lẹ mẹ?
10 Ṣigba mẹnu lẹ wẹ yin “mawàdódónọ lẹ” he yin hodọdego to Owalọ lẹ 24:15 mẹ? Ehelẹ na bẹ susugege gbẹtọvi lẹ tọn hẹn he ku gbọn whenuho gblamẹ, titengbe mẹhe nọgbẹ̀ to ‘ojlẹ wunvi tọn lẹ’ mẹ lẹ. (Owalọ lẹ 17:30) Omẹ ehelẹ, na fie ye yin jìjì te wutu, kavi whenuena e tin to ogbẹ̀, dotẹnmẹ hundote de ma tin nado plọn tonusise na ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹ gba. Dogọ, omẹ delẹ sọgan tin he ko sè wẹndomẹ whlẹngan tọn lọ, ṣigba ma ko yigbe to gigọmẹ to ojlẹ enẹ mẹ kavi he ku whẹpo ye nido zindonukọn jẹ klandowiwe po baptẹm po mẹ. To fọnsọnku whenu, omẹ mọnkọtọn lẹ na tindo nuhudo nado basi vọjlado dogọ lẹ to linlẹn po gbẹzan yetọn po mẹ eyin ye na mọ ale yi sọn dotẹnmẹ hundote ehe na ogbẹ̀ madopodo mimọyi mẹ.
Owe Ogbẹ̀ Tọn
11. (a) Etẹwẹ “owe ogbẹ̀ tọn” lọ yin, podọ mẹnu lẹ sin oyin wẹ yin winwlan do owe ehe mẹ? (b) Etẹwutu owe ogbẹ̀ tọn lọ na yin hunhun do ote to Gandudu Owhe Fọtọ́n Tọn lọ whenu?
11 Johanu dọho dogbọn “owe ogbẹ̀ tọn” lọ dali. Ehe yin kandai enẹnọ lẹ tọn de he tin to hukanji nado mọ ogbẹ̀ madopodo yí sọn Jehovah de. Oyin mẹmẹsunnu yiamisisadode Jesu tọn lẹ, gbẹtọ susugege lọ tọn lẹ, po dawe nugbonọ hohowhenu tọn lẹ tọn po, taidi Moṣe, ko yin winwlan do owe ehe mẹ. (Eksọdusi 32:32, 33; Daniẹli 12:1; Osọhia 3:5) Kaka jẹ dinvie, depope to omẹ he fọnsọnku “mawàdódónọ” lẹ mẹ ma ko tindo oyin yetọn yin winwlan do owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ gba. Enẹwutu owe ogbẹ̀ tọn lọ na yin hunhun to Gandudu Owhe Fotọ́n Tọn lọ whenu nado jo dotẹnmẹ do na winwlan oyin mẹdevo he na jẹ na lẹ tọn dai. Omẹ he sin oyin ma yin winwlan do owe hiha kavi owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ yin zize “dlan miyọn hihla mẹ.”—Osọhia 20:15; yijlẹdo Heblu lẹ 3:19 go.
12. Mẹnu wẹ na basi nudide lọ eyin vlavo oyin mẹde tọn na yin winwlan do owe ogbẹ̀ tọn hunhun lọ mẹ, podọ nawẹ Whẹdatọ didè Jehovah tọn ze apajlẹ lọ dai gbọn?
12 Whelọnu lo, etẹwẹ na dohia eyin vlavo mẹde na tindo oyin etọn yin winwlan do owe ogbẹ̀ tọn mẹ he yin hunhun to ojlẹ enẹ mẹ? Ninọmẹ tangan lọ na yin dopolọ po lehe e te to azan Adam po Evi po tọn gbe lẹ do po: yedọ tonusisena Jehovah. Dile apọsteli Johanu wlan hlan Klistiani hagbẹ yiwanna lẹ do: “Aihọn sọ to jujujei po wantuntun etọn po, ṣigba ewọ he to ojlo Jiwheyẹwhe tọn wà wẹ na nọte kakadoi.” (1 Johanu 2:4-7, 17) To whẹho tonusise tọn mẹ, Whẹdatọ didè Jehovah tọn ze apajlẹ lọ dai: “Le [Jesu] tlẹ yin Ovi na ẹn, ganṣo e plọn otonuse gbọn onu he mẹ e jiya te; le yè hẹn ẹn sọgbe, e lẹzun mẹhe da whlẹngan madopodo dai hlan ye he [setonuna ẹn] lẹpo.”—Heblu lẹ 5:8, 9.
Owe Devo Lẹ Hunhun
13. Nawẹ omẹ he yin finfọnsọnku lẹ dona do tonusise yetọn hia gbọn, podọ nunọwhinnusẹn tẹlẹ wẹ ye dona hodo?
13 Nawẹ mẹhe yin finfọnsọnku ehelẹ dona do tonusise yetọn hia gbọn? Jesu lọsu zinnudo gbedide daho awe lẹ ji, dọmọ: “Tintan osẹ́n lẹpo tọn wẹ, Sè, hiẹ Islaeli E, [Jehovah] Jiwheyẹwhe mítọn [Jehovah] dopo wẹ podọ hiẹ na yiwanna [Jehovah] Jiwheyẹwhe towe sọn ayiha towe lẹpo mẹ, podọ sọn alindọn towe lẹpo mẹ, podọ sọn nuyọnẹn towe lẹpo mẹ, podọ sọn huhlọn towe lẹpo mẹ. Awetọ sọ wẹ ehe, Hiẹ na yiwanna kọmẹnu towe di dewe.” (Malku 12:29-31) Nunọwhinnusẹn sinai ganji Jehovah tọn lẹ sọ tin ga he yé dona hodo, taidi nado gbẹwanna ajojijẹ, lalodido, mẹhùhù, po fẹnnuwiwa po.—1 Timoti 1:8-11; Osọhia 21:8.
14. Owe devo tẹlẹ wẹ yin hunhun, podọ etẹwẹ ye bẹhẹn?
14 Ṣigba, Johanu ko ṣẹṣẹ dọho do owe devo lẹ ji he yin hunhun to Gandudu Owhe Fọtọ́n Tọn lọ whenu. (Osọhia 20:12) Etẹwẹ ehelẹ na yin? To whedelẹnu, Jehovah nọ tindo nudọnamẹ titengbe lẹ na ninọmẹ vonọtaun lẹ. Di apajlẹ, to azan Moṣe tọn gbe, e wleawuna debọdo-dego osẹ́n lẹ tọn he zẹẹmẹdo ogbẹ̀ na Islaelivi lẹ eyin ye setonu. (Deutelonomi 4:40; 32:45-47) To owhe kanweko tintan lọ mẹ, nudọnamẹ yọyọ lẹ yin nina nado gọalọna nugbonọ lẹ nado hodo nunọwhinnusẹn Jehovah tọn lẹ to titonu Klistiani tọn lọ glọ. (Matiu 28:19, 20; Johanu 13:34; 15:9, 10) Todin Johanu basi linlin dọ “yè sọ dawhẹna oṣiọ lẹ sọn onu he yè wlan do owe lẹ lọ mẹ lẹ mẹ, kẹdẹdi azọn yetọn lẹ.” Whelọnu lo, na nugbo tọn, hunhun owe ehelẹ tọn na lá nubiọtomẹsi hezeheze Jehovah tọn lẹ na gbẹtọvi lẹ to owhe fọtọ́n lẹ gblamẹ. Dogbọn nujinọtedo po gbedide owe enẹlẹ tọn yiyizan to gbẹzan yetọn lẹ mẹ dali, gbẹtọvi tonusetọ lẹ na penugo nado hẹn azan yetọn lẹ dite, bo wá jẹ ogbẹ̀ madopodo kọn to godomẹ.
15. Afọdide mẹpinplọn tọn alọpa tẹ wẹ na yin nuhudo to fọnsọnku lọ whenu, podọ matin ayihaawe, nawẹ fọnsọnku lọ na zindonukọn gbọn?
15 Nujijlá gbayipe nuplọnmẹ yẹwhehọluduta tọn tọn de na yin nuhudo! To 2005, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ lẹdo aihọn pe ko to madozẹnzẹn plọnmẹ Biblu sọha 6 061 534 lẹ basi pe to otẹn vovo lẹ mẹ. Ṣigba to fọnsọnku lọ whenu matin ayihaawe, plọnmẹ livi matin sọha lẹ, sinai do Biblu po owe yọyọ lẹ po ji, wẹ na yin bibasi! Omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹpo na tindo nuhudo nado lẹzun mẹplọntọ lẹ bo dovivẹnu na yede. Matin ayihaawe, mẹhe fọnsọnku lẹ dile ye to nukọnyiyi tindo, na tindo mahẹ to tito-to-whinnu mẹpinplọn tọn daho ehe mẹ. Matin ayihaawe, fọnsọnku lọ na zindonukọn to alọpa de mẹ bọ enẹnọ he tin to ogbẹ̀ lẹ sọgan tindo ayajẹ nado dokuavọna bo plọnnu hagbẹ whẹndo tọn lẹ po họntọn dai tọn lẹ po, he, to godomẹ, sọgan dokuavọna bo plọnnu mẹdevo lẹ. (Yijlẹdo 1 Kọlintinu lẹ 15:19-28, 58 go.) Kunnudetọ Jehovah tọn hugan livi ṣidopo lẹ he to nuyiwa to nugbo lọ hinhẹn gbayipe todin mẹ to dòdonu dagbe zedai na lẹblanulọkẹyi lẹ he yé to todo nado mọyi to fọnsọnku whenu.—Isaia 50:4; 54:13.
16. (a) Mẹnu lẹ sin oyin wẹ ma na yin winwlan do owe hiha, kavi owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ? (b) Mẹnu lẹ wẹ yin enẹnọ lẹ he sin fọnsọnku na sọawuhia nado yin “ogbẹ̀ tọn”?
16 Na nuhe du fọnsọnku aigba tọn, Jesu dọ dọ ‘enẹnọ he wà onu dagbe lẹ wá na fọnsọnku ogbẹ̀ tọn, podọ enẹnọ he wà onu ylankan lẹ na fọnsọnku whẹdida tọn.’ Tofi, “ogbẹ̀” po “whẹdida” po gbọnvona ode awetọ, bo dohia dọ omẹ enẹlẹ he yin finfọnsọnku he “wà onu ylankan lẹ” whenuena ye mọ oplọn yí to Owe wiwe gbọdo lẹ po owe lẹ po mẹ godo yin whẹdana nado ma jẹ na ogbẹ̀. Oyin yetọn lẹ ma na yin winwlan do owe hiha kavi owe ogbẹ̀ tọn mẹ gba. (Johanu 5:29) Ehe na sọ yin nugbo ga na mẹdepope he hodo aliho nugbonọ tọn de dai ṣigba he, na whẹwhinwhẹn de wutu, diọada to Gandudu Owhe Fọtọ́n Tọn lọ whenu. Oyin lẹ sọgan yin sunsunsẹ. (Eksọdusi 32:32, 33) To alọ devo whe, enẹnọ he gbọn tonusise dali do hodo onu he yin winwlan do owe lẹ mẹ lẹ na hẹn oyin yetọn lẹ do kandai winwlan lọ mẹ, yedọ owe ogbẹ̀ tọn, bo na pò to gbẹ̀nọ. Na yewlẹ, fọnsọnku lọ na sọawuhia nado yin “ogbẹ̀ tọn.”
Opodo Oku po Hadès (Kutomẹ) po Tọn
17. (a) Nuyiwa jiawu tẹwẹ Johanu basi zẹẹmẹ etọn? (b) Whetẹnu wẹ Hadès yin hinhẹn jẹvọ? (c) Whetẹnu wẹ oku Adam tọn na yin zize “dlan miyọn hihla mẹ”?
17 Enẹgodo, Johanu basi zẹẹmẹ na onu jiawu taun de! “Oku po kutomẹ po wẹ yè sọ dọn yì dlan miyọn hihla mẹ. Ehe wẹ oku awetọ. Mẹdepope he yè ma mọ yin winwlan do owe ogbẹ̀ tọn mẹ, yè dọn ẹn yì dlan miyọn hihla mẹ.” (Osọhia 20:14, 15) To vivọnu Whẹdazangbe owhe fọtọ́n tọn lọ tọn, “oku po hadès (kutomẹ) po” yin didesẹ pete. Etẹwutu ehe gando owhe fọtọ́n lẹ go? Hadès, yọdo paa gbẹtọvi paa lẹpo tọn, yin hinhẹn jẹvọ whenuena omẹ godo tọn lọ to oflin Jiwheyẹwhe tọn mẹ yin finfọnsọnku. Ṣigba dile e na dẹn sọ bọ gbẹtọ de na gbẹ sọ yin gingandego dogbọn ylando dugu tọn lọ dali, oku Adam tọn gbẹ sọ pò po ye po. Mẹhe yin finfọnsọnku enẹ lẹpo, to pọmẹ po gbẹtọ susugege he lun Amagẹdọni tọ́n po, na tindo nuhudo nado setonuna nuhe yin winwlan do owe lẹ mẹ kaka jẹ whenuena nuhọakuẹ fligọ Jesu tọn tọn yin yiyizan to gigọmẹ nado de awutu, yọnhopipo, po madogan ogudu tọn devo lẹ po sẹ. Enẹgodo, oku Adam tọn, to pọmẹ po Hadès po, yin zize “dlan miyọn hihla mẹ.” Ye na juwayi kakadoi!
18. (a) Nawẹ apọsteli Paulu basi zẹẹmẹna kọdetọn dagbe gandudu Jesu tọn taidi Ahọlu gbọn? (b) Etẹwẹ Jesu wà po whẹndo gbẹtọvi lẹ tọn he yin hinhẹnzun pipe lọ po? (c) Onu devo tẹlẹ wẹ jọ to vivọnu owhe fọtọ́n lẹ tọn?
18 Nalete, tito-to-whinnu lọ he apọsteli Paulu basi zẹẹmẹ etọn to wekanhlanmẹ etọn hlan Kọlintinu lẹ mẹ na mọ hẹndi gigọ etọn yí: “Na [Jesu] ma na nọ ma duahọlu, kaka e na zin kẹntọ lẹpo dai to afọ etọn glọ. Kẹntọ he yè na sudo gbọn godo wẹ oku [Adam tọn].” Etẹwẹ na jọ to enẹgodo? “Whenuena yè na yí onu lẹpo do oglọ etọn, whenẹnu wẹ Ovi na ede na yin mẹmẹglọ ga hlan ewọ he yí onu lẹpo do oglọ etọn.” To hogbe devo lẹ mẹ, Jesu “gọ ahọluduta lọ jo na Jiwheyẹwhe po Otọ́ po etọn.” (1 Kọlintinu lẹ 15:24-28) Mọwẹ, Jesu, whenuena e ko gbawhan oku Adam tọn tọn gbọn avọsinsan fligọ tọn etọn gblamẹ godo, na jo whẹndo gbẹtọvi lẹ tọn he yin hinhẹnzun pipe hlan Otọ́ etọn, Jehovah. E yin nugbo to ojlẹ ehe mẹ, to vivọnu owhe fọtọ́n lẹ tọn, dọ Satani yin didetọ́n podọ whlepọn godo tọn lọ ni jọ nado yọn mẹhe sin oyin na gbọṣi winwlan dai to owe ogbẹ̀ tọn mẹ kakadoi. “Sinyẹnlin” na oyin towe nido sọgan tin to ye mẹ!—Luku 13:24; Osọhia 20:5.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Enẹnọ he yin finfọnsọnku sọn ohù mẹ lẹ ma na bẹ tomẹnu gblewàtọ aigba tọn he ku to Osingigọ azan Noa tọn whenu lẹ hẹn gba; vasudo enẹ yin godo tọn, kẹdẹdile e na te do po hinhẹnṣẹ whẹdida Jehovah tọn to nukunbibia daho lọ whenu po.—Matiu 25:41, 46; 2 Pita 3:5-7.
[Yẹdide to weda 298]
Omẹ he fọnsọnku “mawàdódónọ” lẹ he setonuna owe he yin hunhun to Gandudu Owhe Fọtọ́n Tọn whenu lẹ sọgan tindo oyin yetọn yin winwlan do owe ogbẹ̀ tọn mẹ ga