WETA 13
Nọ Na Sisi Ogbẹ̀ He Yin Nina We
1. Mẹnu wẹ na mí ogbẹ̀?
JEHOVAH “wẹ Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ lọ.” (Jelemia 10:10) Ewọ wẹ yin Mẹdatọ mítọn, podọ ewọ wẹ na mí ogbẹ̀. Biblu dọmọ: “Hiẹ wẹ dá nulẹpo, podọ to ojlo towe mẹ wẹ yé do wá aimẹ bosọ do yin didá.” (Osọhia 4:11) Mọwẹ, Jehovah jlo dọ mí ni nọgbẹ̀. Ogbẹ̀ yin nunina họakuẹ de he wá sọn ewọ dè.—Hia Salmu lẹ 36:9.
2. Nawẹ mí sọgan tindo kọdetọn dagbe to gbẹ̀mẹ gbọn?
2 Jehovah nọ na mí nuhe sin hudo mí tindo nado nọgbẹ̀ lẹ, taidi núdùdù po osin po. (Owalọ lẹ 17:28) Podọ hú popolẹpo, e jlo dọ mí ni duvivi ogbẹ̀ tọn. (Owalọ lẹ 14:15-17) Eyin mí na tindo kọdetọn dagbe to gbẹ̀mẹ, mí dona nọ setonuna osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ.—Isaia 48:17, 18.
NUKUN HE JIWHEYẸWHE NỌ YÍ DO PỌ́N OGBẸ̀
3. Etẹwẹ Jehovah wà to whenue Kaini hù Abẹli?
3 Biblu plọn mí dọ ogbẹ̀ mítọn po mẹdevo lẹ tọn po họakuẹ to nukun Jehovah tọn mẹ. Di apajlẹ, whenue Kaini—visunnu Adam po Evi po tọn—gblehomẹ sinsinyẹn do nọvisunnu etọn Abẹli go, Jehovah na avase Kaini dọ e dona duto homẹgble etọn ji. Ṣigba, Kaini ma dotoai, podọ adi etọn sinyẹn sọmọ bọ e “linú nọvisunnu etọn Abẹli bo hù i.” (Jenẹsisi 4:3-8) Jehovah domẹplọnlọ Kaini go na e hù Abẹli wutu. (Jenẹsisi 4:9-11) Enẹwutu, homẹgble po wangbẹna po ylan taun, na yé sọgan sisẹ́ mí nado wadanu. Mẹhe nọ wà onú mọnkọtọn ma sọgan mọ ogbẹ̀ madopodo yí. (Hia 1 Johanu 3:15.) Nado hẹn homẹ Jehovah tọn hùn, mí dona plọn nado nọ yiwanna mẹlẹpo.—1 Johanu 3:11, 12.
4. Etẹwẹ dopo to osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaelivi lẹ mẹ plọn mí gando nunina ogbẹ̀ tọn go?
4 To owhe fọtọ́n susu godo, Jehovah dohia dọ ogbẹ̀ họakuẹ to nukun emitọn mẹ to whenue e na Gbedide Ao lẹ Mose. Dopo to osẹ́n lọ lẹ mẹ die: “Hiẹ ma dona hùhlọ̀n.” (Deutelonomi 5:17) Eyin mẹde hù hatọ etọn sọn ojlo mẹ, ewọ lọsu dona yin hùhù.
5. Nukun tẹwẹ Jiwheyẹwhe nọ yí do pọ́n hòdide?
5 Nukun tẹwẹ Jiwheyẹwhe nọ yí do pọ́n hòdide? Ogbẹ̀ ovi he ma tlẹ ko yin jiji de tọn nọ họakuẹ to nukun Jehovah tọn mẹ. To Osẹ́n he Jehovah na Islaelivi lẹ mẹ, e dọ dọ eyin mẹde gbleawuna hohonọ de bọ ovi etọn kú, mẹlọ dona yin hùhù. (Hia Eksọdusi 21:22, 23; Salmu lẹ 127:3.) Ehe plọn mí dọ nuylankan wẹ hòdide yin.—Pọ́n Nudọnamẹ Dogọ 28tọ.
6, 7. Nawẹ mí nọ dohia Jehovah dọ ogbẹ̀ họakuẹ to nukun mítọn mẹ gbọn?
6 Nawẹ mí sọgan dohia Jehovah dọ ogbẹ̀ mítọn po mẹdevo lẹ tọn po họakuẹ to nukun mítọn mẹ gbọn? Mí ma dona nọ wà nudepope he na ze ogbẹ̀ mítọn kavi mẹdevo lẹ tọn do owù mẹ. Enẹwutu, mí ma na nù taba, amà, kavi zan amasin adínọ lẹ, na yé gán doazọ̀n mí kavi tlẹ hù mí.
7 Jiwheyẹwhe wẹ na mí ogbẹ̀ po agbasa mítọn po, podọ mí dona nọ yí yé zan dile ewọ jlo do. Enẹwutu, mí dona nọ penukundo agbasa mítọn go ganji. Eyin e ma yinmọ, mí na lẹzun mawé to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ. (Lomunu lẹ 6:19; 12:1; 2 Kọlintinu lẹ 7:1) Mí ma sọgan sẹ̀n Jehovah, mẹhe na mí ogbẹ̀, eyin mí ma nọ pọ́n ogbẹ̀ hlan di nuhọakuẹ. Dile etlẹ yindọ e sọgan vẹawu taun nado jo walọ ylankan lẹ do, Jehovah na gọalọna mí eyin mí dovivẹnu, na ogbẹ̀ họakuẹ to nukun mítọn mẹ wutu.
8. Etẹlẹ wẹ mí dona wà nado hẹn ẹn diun dọ mí ma ze ogbẹ̀ mítọn kavi mẹdevo lẹ tọn do owù mẹ?
8 Mí ko plọn dọ ogbẹ̀ yin nunina he họakuẹ de. Jehovah deji dọ mí na wà nuhe go mí pé lẹpo ma nado ze ogbẹ̀ mítọn kavi mẹdevo lẹ tọn do owù mẹ. Di apajlẹ, mí nọ payi to whenue mí to mọto, kẹkẹ, kavi nuyizan mọnkọtọn devo lẹ kùn. Mí nọ dapana aihundida he bẹ owù kavi danuwiwa hẹn lẹ. (Salmu lẹ 11:5) Mí sọ nọ wà nuhe go mí pé lẹpo nado hẹn ẹn diun dọ owùnu de ma to owhé mítọn gbè. Jehovah degbena Islaelivi lẹ dọmọ: “Eyin hiẹ gbá ohọ̀ yọyọ de, a dona sọ basi oglọ́n [kavi, adó he yìdo] de lẹdo họta towe, na mẹde nikaa flẹ jai sọn e ji bọ whédo towe na duhùnhọ.”—Deutelonomi 22:8.
9. Nawẹ mí dona nọ yinuwa hẹ kanlin lẹ gbọn?
9 Aliho he mẹ mí nọ yinuwa hẹ kanlin lẹ te lọsu yin nujọnu to nukun Jehovah tọn mẹ. E na mí dotẹnmẹ nado nọ hù kanlin lẹ dù kavi nado nọ yí ayú yetọn do basi avọ̀, e sọ nagbè mí dọ mí gán hù kanlin de eyin e ze ogbè mítọn do owù mẹ. (Jenẹsisi 3:21; 9:3; Eksọdusi 21:28) Amọ́, mí ma dona nọ ylanhùn do kanlin lẹ go kavi hù yé do daihun poun.—Howhinwhẹn lẹ 12:10.
NỌ NA SISI OGBẸ̀ TAIDI ONÚ WIWE DE
10. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ ohùn nọtena ogbẹ̀?
10 Onú wiwe wẹ ohùn yin to nukun Jehovah tọn mẹ, na ohùn nọtena ogbẹ̀ wutu. To whenue Kaini ko hù Abẹli godo, Jehovah dọna ẹn dọmọ: “Ohùn nọvisunnu towe tọn to awhádo sọn aigba wá dè e.” (Jenẹsisi 4:10) Ohùn Abẹli tọn nọtena ogbẹ̀ etọn, podọ Jehovah domẹplọnlọ Kaini go na e hù Abẹli wutu. To Singigọ he wá aimẹ to azán Noa tọn gbè godo, Jehovah dohia whladopo dogọ dọ ohùn nọtena ogbẹ̀. Jehovah nagbè Noa po whẹndo etọn po nado nọ dù olàn kanlin lẹ tọn. E dọmọ: “Kanlin he togbẹ̀ bo nọ sẹtẹn lẹpo na yin núdùdù na mì. Kẹdẹdile yẹn ko na mì amamú do, mọ wẹ yẹn sọ na mì ehe lẹpo do niyẹn.” Ṣigba, onú dopo tin he Jehovah degbena yé ma nado dù. E dọmọ: “Adavo olàn po ogbẹ̀ etọn po—ohùn etọn—mì ma dona dù gba.”—Jenẹsisi 1:29; 9:3, 4.
11. Gbedide tẹwẹ Jiwheyẹwhe na akọta Islaeli tọn gando ohùn go?
11 Nudi owhe 800 to whenue Jehovah ko degbena Noa ma nado dù ohùn godo, e sọ degbena omẹ etọn lẹ dọ: “Eyin Islaelivi de kavi jonọ depope he nọ nọ̀ ṣẹnṣẹn mìtọn to gbéyàn bo wle gbekanlin de kavi ohẹ̀ de he sọgan yin dùdù, e dona sọ̀n ohùn etọn dai bo yí kọ́gudu do sú i.” Enẹgodo, e dọmọ: “Mì ma dona dù ohùn.” (Levitiku 17:13, 14) Jehovah gbẹ́ jlo dọ omẹ etọn lẹ ni nọ pọ́n ohùn hlan taidi onú wiwe de. Yé sọgan dù olàn, amọ́ yé ma dona dù ohùn. Eyin yé jlo na hù kanlin de dù, yé dona sọ̀n ohùn etọn do kọmẹ whẹ́.
12. Nukun tẹwẹ Klistiani lẹ dona nọ yí do pọ́n ohùn?
12 Owhe delẹ to okú Jesu tọn godo, apọsteli lẹ po mẹho he tin to agun Klistiani tọn mẹ to Jelusalẹm lẹ po pli dopọ nado wá gbèta de kọ̀n, na nuhe dù adà Osẹ́n he yin nina Islaelivi lẹ tọn he gbẹ́ gando Klistiani lẹ go. (Hia Owalọ lẹ 15:28, 29; 21:25.) Jehovah gọalọna yé nado mọnukunnujẹemẹ dọ ohùn gbẹ́ họakuẹ to nukun emitọn mẹ bọ yé gbẹ́ dona nọ pọ́n ẹn hlan di onú wiwe de. Klistiani dowhenu tọn lẹ ma sọgan dù kavi nù ohùn, podọ yé ma dona dù olàn kanlin he ohùn etọn ma yin sinsọndai ganji tọn. Eyin yé wàmọ, be nuylankan wà wẹ yé te taidi mẹhe to boṣiọ sẹ̀n kavi to alọdo to fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn mẹ. Sọn ojlẹ enẹ mẹ sọyi, Klistiani nugbo lẹ nọ gbẹ́ ma nado dù kavi nù ohùn. Bọ egbehe lo? Jehovah gbẹ́ jlo dọ mí ni nọ pọ́n ohùn hlan di onú wiwe de.
13. Naegbọn Klistiani lẹ ma nọ yigbe nado dohùn?
13 Be ehe zẹẹmẹdo dọ Klistiani lẹ sọ dona gbẹ́ ma nado dohùn wẹ ya? Mọwẹ. Jehovah degbena mí ma nado dù kavi nù ohùn. Eyin doto de gbẹna we ma nado nùahàn sinsinyẹn, be a na yigbe nado do e do lanmẹ ya? Paali! Mọdopolọ, gbedide lọ ma nado dù kavi nù ohùn zẹẹmẹdo dọ mí ma dona yigbe nado dohùn.—Pọ́n Nudọnamẹ Dogọ 29tọ.
14, 15. Nawẹ sisi nina ogbẹ̀ po tonusisena Jehovah po yin nujọnu na Klistiani lẹ sọ?
14 Bọ eyin doto de dọna mí dọ mí na kú eyin mí ma dohùn lo? Mẹdopodopo wẹ dona de eyin e na setonuna osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn gando ohùn go kavi lala. Klistiani lẹ tindo sisi sisosiso na ogbẹ̀ he Jiwheyẹwhe na yé, podọ mí nọ dín aliho nukunpedomẹgo tọn devo lẹ nado nọgbẹ̀; amọ́ mí ma na yigbena hùndido.
15 Mí nọ tẹnpọn nado hẹn agbasalilo dagbe de go, amọ́ na ogbẹ̀ họakuẹ to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ wutu, mí ma na yigbena hùndido. Tonusisena Jehovah yin nujọnu hú vivẹnudido nado hẹn míde dogbẹ̀ gbọn tolivivẹ na ẹn dali. Jesu dọmọ: “Mẹdepope he jlo na whlẹn ogbẹ̀ etọn na hẹn ẹn bu, ṣigba mẹdepope he hẹn ogbẹ̀ etọn bu na yẹn tọn wutu, na whlẹn ẹn.” (Matiu 16:25) Mí jlo na setonuna Jehovah, na mí yiwanna ẹn wutu. E yọ́n nuhe na wà dagbe na mí hugan, enẹwutu mí nọ pọ́n ogbẹ̀ hlan di nuhọakuẹ podọ onú wiwe de, kẹdẹdile Jehovah nọ wà do.—Heblu lẹ 11:6.
16. Naegbọn devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ do nọ setonuna ẹn?
16 Devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ko magbe nado setonuna osẹ́n etọn gando ohùn go. Yé ma na dù kavi nù ohùn, podọ yé ma na kẹalọyi hùndido taidi aliho nukunpedomẹgo dotowhé tọn de.a Etomọṣo, yé nọ kẹalọyi nukunpedomẹgo devo lẹ nado whlẹn ogbẹ̀ yetọn. Yé kudeji dọ Mẹlọ he dá ogbẹ̀ po ohùn po wẹ yọ́n nuhe na wà dagbe na yé hugan. Be a yise dọ ewọ yọ́n nuhe na wà dagbe na we hugan ya?
YIZAN OHÙN TỌN DOPO GEE HE JEHOVAH KẸALỌYI
17. Aliho dopo gee tẹ mẹ wẹ Jehovah nagbè Islaelivi lẹ nado nọ yí ohùn zan te?
17 To Osẹ́n he Jehovah na Mose mẹ, e dọna Islaelivi lẹ dọ: “Ogbẹ̀ nutogbẹ̀ de tọn tin to ohùn etọn mẹ, podọ yẹn ko yí i na mì do agbà lọ ji na mì nido nọ basi ovẹsè [kavi, biọ jona] do ota mìtọn titi mẹ, na ohùn wẹ nọ basi ovẹsè.” (Levitiku 17:11) Eyin Islaelivi lẹ waylando, yé sọgan yí kanlin de do sanvọ́ bo biọ to yẹwhenọ si nado kọ̀n ohùn kanlin lọ tọn vude do agbà tẹmpli lọ tọn ji nado biọ jona Jehovah tọn. Aliho dopo gee he mẹ Jehovah kẹalọyi dọ Islaelivi lẹ ni nọ yí ohùn zan te niyẹn.
18. Etẹwẹ avọ́sinsan Jesu tọn hẹn yọnbasi na mí?
18 Whenue Jesu wá aigba ji, e diọ osẹ́n he gando avọ́sinsan kanlin lẹ tọn go lọ gbọn ogbẹ̀ kavi ohùn etọn yíyí do sanvọ́ na jona ylando mítọn lẹ tọn dali. (Matiu 20:28; Heblu lẹ 10:1) Ogbẹ̀ Jesu tọn họakuẹ sọmọ bọ whenue Jehovah ko fọ́n ẹn sọnku do olọn mẹ godo, Jehovah sọgan hùn dotẹnmẹ dote na gbẹtọvi lẹpo nado nọgbẹ̀ kakadoi.—Johanu 3:16; Heblu lẹ 9:11, 12; 1 Pita 1:18, 19.
19. Etẹwẹ mí dona wà nado “wé sọn ohùn gbẹtọ lẹpo tọn mẹ”?
19 Mí dopẹna Jehovah na nunina jiawu ogbẹ̀ tọn he e na mí! Podọ mí jlo na dọna gbẹtọ lẹ dọ eyin yé yí Jesu sè, yé gán nọgbẹ̀ kakadoi. Mí yiwanna mẹlẹ bosọ jlo na wà nuhe go mí pé lẹpo nado plọn yé lehe yé sọgan mọ ogbẹ̀ gbọn. (Ezekiẹli 3:17-21) Eyin mí wàmọ, mí na penugo nado dọ taidi apọsteli Paulu dọmọ: “Yẹn wé sọn ohùn gbẹtọ lẹpo tọn mẹ, na yẹn ma gboawupo sọn lẹndai Jiwheyẹwhe tọn lẹpo didọna mì mẹ.” (Owalọ lẹ 20:26, 27) Mọwẹ, mí nọ dohia dọ mí tindo sisi sisosiso na ogbẹ̀ po ohùn po to whenue mí dọ ohó Jehovah tọn na mẹdevo lẹ bosọ do lehe ogbẹ̀ họakuẹ to nukun etọn mẹ do hia yé.
a Nado mọ nudọnamẹ dogọ gando hùndido go, pọ́n weda 77-79 owe lọ “Mì Gbọṣi Owanyi Jiwheyẹwhe Tọn Mẹ” tọn, he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ zinjẹgbonu.