TULUN-AN 39
Epektibo nga Konklusion
MAHIMO nga mahalungon ikaw nga nagpanalawsaw kag nag-organisar sang materyal para sa kaundan sang imo pamulongpulong. Mahimo nga naghanda man ikaw sang nagapukaw-interes nga introduksion. Apang, isa pa ka butang ang kinahanglan—isa ka epektibo nga konklusion. Indi pagpakadiutaya ang importansia sini. Ang imo katapusan nga ginahambal amo sa masami ang pinakamadugay malimtan. Kon maluya ang konklusion, mahimo nga halos madula sang materyal nga una nga ginpresentar ang pagkaepektibo sini.
Binagbinaga ang masunod: Sa hingapusan nga bahin sang iya kabuhi, naghatag sing talalupangdon gid nga diskurso si Josue sa tigulang nga mga lalaki sa pungsod sang Israel. Pagkatapos nga maasoy ang mga pagpakig-angot ni Jehova sa Israel sugod pa sang panahon ni Abraham, ginsumaryo lang bala liwat ni Josue ang dalagku nga mga punto? Wala. Sa baylo, upod ang tudok nga balatyagon ginpalig-on niya ang katawhan: “Kahadluki si Jehova kag alagda sia sa pagkawalay-kasawayan kag sa kamatuoran.” Basaha mismo ang konklusion ni Josue, nga ginsulat sa Josue 24:14, 15.
Ang isa pa ka talalupangdon nga pamulongpulong, nga masapwan sa Binuhatan 2:14-36, ginhatag ni apostol Pedro sa isa ka kadam-an sa Jerusalem sa Piesta sang Pentecostes 33 C.E. Una, ginpaathag niya nga nasaksihan nila ang katumanan sang tagna ni Joel tuhoy sa pagpasagahay sang espiritu sang Dios. Masunod ginpakita niya kon paano ini naangot sa Mesianikong mga tagna sa Salmo nga nagtagna sang pagkabanhaw ni Jesucristo kag sang pagbayaw sa iya sa tuo nga kamot sang Dios. Nian, sa iya konklusion, maathag nga ginpamulong ni Pedro ang hulusayon nga dapat atubangon sang tagsa sang iya mga tagpalamati. Sia nagsiling: “Busa, hibaluon sing pat-od gid sang bug-os nga panimalay sang Israel nga ginhimo sia sang Dios nga Ginuo kag Cristo, ining Jesus nga inyo ginlansang.” Ang mga yara didto namangkot: “Mga lalaki, mga kauturan, ano bala ang himuon namon?” Si Pedro nagsabat: “Hinulsol kamo, kag magpabawtismo ang tagsatagsa sa inyo sa ngalan ni Jesucristo.” (Binu. 2:37, 38) Sadto nga adlaw mga 3,000 ka tawo sa iya mga tagpalamati, nga natandog gid sang ila nabatian, ang nagbaton sang kamatuoran tuhoy kay Jesucristo.
Mga Punto nga Dapat Dumdumon. Ang ginapamulong mo sa imo konklusion dapat naangot sing direkta sa tema sang imo pamulongpulong. Dapat magasunod ini subong lohiko nga konklusion sa panguna nga mga punto nga imo ginpasangkad. Bisan pa luyag mo ilakip ang pila ka yabi nga mga tinaga gikan sa imo tema, depende sa imo kon bala suliton mo ini sing direkta ukon indi.
Masami nga ang imo katuyuan sa paghambal amo ang pagpalig-on sa iban sa pagpanghikot suno sa impormasyon nga imo ginapresentar. Ang isa sang panguna nga mga katuyuan sang konklusion amo ang pagpakita sa ila kon ano ang dapat himuon. Sang ginpili mo ang imo tema kag panguna nga mga punto, ginbinagbinag mo bala sing maayo kon ngaa ang materyal mangin importante sa imo mga tagpalamati kag kon ano ang imo tulumuron sa pagpamulongpulong sini? Kon amo, nahibaluan mo ang buluhaton nga luyag mo nga himuon nila. Karon kinahanglan nga ipaathag mo kon ano ining buluhaton kag ayhan kon paano ini himuon.
Dugang pa sa pagpakita sa imo mga tagpalamati kon ano ang himuon, ang imo konklusion dapat nagapahulag. Dapat nagalakip ini sang maayo nga mga rason sa pagpanghikot kag ayhan mga benepisyo nga resulta sang paghimo sini. Kon ang katapusan nga dinalan ginhunahuna sing maayo kag ginprase sing maayo, magadugang pa ini sa pagkaepektibo sang imo bug-os nga pamulongpulong.
Dumduma nga ang pamulongpulong nagahingapos. Dapat ginapakita ini sang imo ginasiling. Dapat nagakaigo man ang imo kadasigon. Indi maghambal sing madasig tubtob matapos kag mag-untat sing hinali. Sa pihak nga bahin, indi pagtuguti nga magahinay lamang ang imo tingog. Dapat mangin matunog ang imo tingog apang indi sobra. Dapat makita sa imo pila ka katapusan nga mga dinalan nga nagahingapos na ang imo pamulongpulong. Ang paghambal mo sini dapat magpaalinton sang pagkaserioso kag kombiksion. Kon nagahanda sang imo pamulongpulong, ensayuha gid ang imo konklusion.
Daw ano kalawig dapat ang konklusion? Indi ini butang nga ginapat-od lang sang espesipiko nga kalawigon sang tion. Ang konklusion indi dapat maglawig. Ang husto nga kalawigon sini sarang mahibaluan paagi sa epekto sini sa mga tagpalamati. Ang isa ka simple, direkta, kag positibo nga konklusion pirme ginapakamaayo. Ang isa nga medyo malawig nga ginalakipan sang malip-ot nga ilustrasyon mangin epektibo man kon ginaplano ini sing maayo. Ipaanggid ang malip-ot nga konklusion sa bug-os nga tulun-an sang Manugwali, nga mabasa sa Manugwali 12:13, 14, sa mas malip-ot nga Sermon sa Bukid, nga nasulat sa Mateo 7:24-27.
Sa Ministeryo sa Latagon. Labi pa nga pirme mo kinahanglan ang mga konklusion sa ministeryo sa latagon. Paagi sa paghanda kag sa mahigugmaon nga interes sa mga tawo, maayo gid ang imo mahimo. Ang laygay nga ginhatag sa nagligad nga mga pahina maaplikar sing maayo bisan kon nagapakighambal sa isa lang ka tawo.
Ang paghambalanay mahimo nga tuman kalip-ot. Mahimo masako ang tawo. Mahimo nga magalawig lamang sing isa ka minuto ang imo pagduaw. Kon nagakaigo, mahimo ka makasiling sing subong sini: “Nahangpan ko nga masako ka. Apang tuguti ako nga mabilin sa imo ang isa ka makapalig-on nga panghunahuna. Ginapakita sang Biblia nga ang aton Manunuga may makalilipay nga katuyuan—nga himuon ining duta nga isa ka duog diin maagom sang mga tawo ang kabuhi nga dayon. Mahimo kita makapuyo sa sining Paraiso, apang kinahanglan nga tun-an naton ang mga ginapatuman sang Dios.” Ukon mahimo ka magsiling nga mabalik ka na lang sa mas kombeniente nga tion.
Kon ginabalibaran ang pagduaw bangod ang tagbalay di-mainabyanon—di-matinahuron pa gani—daku gihapon nga kaayuhan ang mahimo. Dumduma ang laygay nga masapwan sa Mateo 10:12, 13 kag Roma 12:17, 18. Ang imo malulo nga sabat mahimo magapabag-o sang iya pagtamod sa mga Saksi ni Jehova. Maayo gid ina nga hinimuan.
Sa pihak nga bahin, mahimo nga may makalilipay ikaw nga pagpakigsugilanon sa tagbalay. Ngaa indi pagsambiton liwat ang panguna nga punto nga luyag mo nga dumdumon niya? Pahulaga man sia nga maghimo sing pila ka butang tuhoy sa sini.
Kon makita mo nga posible nga padayunon ang paghambalanay sa masunod nga tion, hatagi sia sing pila ka rason sa pagpaabot sini. Mamangkot—ayhan sing isa nga ginabinagbinag sa Reasoning From the Scriptures ukon sa isa ka publikasyon nga gindesinyo para sa pagdumala sing mga pagtuon sa Biblia. Dumduma ang imo tulumuron, subong sang ginhatag ni Jesus kag ginsulat sa Mateo 28:19, 20.
Nagahingapos ka na bala sa isa ka pagtuon sa Biblia? Ang pagsambit liwat sang tema magabulig sa estudyante nga madumduman ang ginhinun-anunan. Ang paggamit sang mga pamangkot para sa repaso makabulig sa pagpatudok sang yabi nga mga punto sa hunahuna sang estudyante, ilabi na kon ini nga pagrepaso indi padali. Ang pamangkot tuhoy sa kon paano mahimo makabenepisyo ang estudyante sa ginatun-an nga materyal ukon kon paano ang pagpaambit niya sini sa iban makabulig sa iya sa paghunahuna nga gamiton sing praktikal ang iya natun-an.—Hulu. 4:7.
Dumduma—ang imo konklusion nagaapektar sa pagkaepektibo sang imo bug-os nga paghinun-anon.