Ang Ginpatay nga mga Saksi ni Jehova Gindumdom
SANG Marso 7, 2002, ang isa ka handumanan nga plake ginpresentar paagi sa isa ka seremonya sa banwa sang Körmend, sa katundan nga Hungary. Gindumdom sini ang kamatayon sang tatlo ka Saksi ni Jehova nga ginpatay sang mga Nazi sang 1945.
Ginpatapik ang plake sa pader sang ulong-talatapan karon sang fire department sa Hunyadi Road, ang duog nga ginpatyan. Ini nga plake gindedikar para sa handumanan sang ‘mga Cristiano nga ginpatay bangod namatok sila sandig sa ila konsiensia sang Marso 1945. Antal Hőnisch (1911-1945), Bertalan Szabó (1921-1945), János Zsondor (1923-1945), 2002, mga Saksi ni Jehova.’
Natabo ang pagpatay duha na lang ka bulan antes matapos ang Bug-os Kalibutan nga Inaway II. Ngaa ginpatay ining mga Cristiano? Ang pamantalaan sa Hungary nga Vas Népe nagpaathag: “Sang naggahom si Hitler sa Alemanya, indi lamang ang mga Judiyo kundi ang mga Saksi ni Jehova man ang nangin puntariya sang paghingabot kag pagpaantos, kampo konsentrasyon kag kamatayon kon indi nila pag-ipanghiwala ang ila relihiosong pagtuo. . . . Sang Marso 1945, naghari ang kakugmat sa katundan nga bahin sang Hungary. . . . Ang bahin sining kakugmat amo ang pagtapok kag pagpatay sa mga Saksi ni Jehova.”
Nabahin sa duha ang programa may kaangtanan sa pagpresentar sang plake. Ang nahauna ginhiwat sa teatro sang Batthyány Castle, diin ang mga humalambal naglakip kay Propesor Szabolcs Szita, ang pangulo sang Holocaust Documentation Center sa Budapest; kay László Donáth, miembro sang Parliament’s Committee for Human Rights, Minority and Religious Affairs; kag kay Kálmán Komjáthy, nga nakasaksi sang pagpatay nga amo karon ang istoryador sang banwa. Ang nagtambong nga kapin sa 500 ka tawo naglakat tabok sa banwa para sa ikaduha nga bahin sang programa—ang pagpresentar sang plake nga himuon ni Mayor József Honfi sang Körmend.
Sa iya nagapaalam nga sulat, ginpalig-on ni Ján Žondor (János Zsondor) ang iya Cristianong mga kauturan nga indi magkalisod. Sia nagsulat: “Madumduman ko pa gihapon ang mga pulong ni Juan nga masapwan sa Bugna 2:10: ‘Pamatud-an mo nga matutom ka tubtob sa kamatayon.’ . . . Silinga ang akon pamilya, mga abyan, kag mga kauturan sa kongregasyon nga indi magkalisod, kay mapatay ako bangod sa kamatuoran kag indi subong isa ka kriminal.”
[Retrato sa pahina 32]
Bertalan Szabó
[Retrato sa pahina 32]
Antal Hőnisch
[Retrato sa pahina 32]
Ján Žondor