Kapitulo 13
Ang Pangulohan sang Dios para sa Paghidait
1. Ano ang napaslawan nga himuon sang mga pangulohan sang tawo?
NATALUPANGDAN mo bala nga ang mga pangulohan sang tawo, bisan pa may maayong katuyoan, napaslawan sa pagpaayaw sa matuod nga mga kinahanglanon sang tawo? Wala sing isa nga nakalubad sa palaligban nga krimen kag pagdumtanay sang mga rasa ukon nakaaman sing nagakaigo nga kalan-on kag pamalay para sa tanan nila nga banwahanon. Wala nila mahilway sing bug-os ang ila mga banwahanon sa balatian. Wala man sing pangulohan nga nakapadulog sa pagtigulang ukon kamatayon ukon nakabanhaw sa patay. Wala sing pangulohan nga nakadala sing dayon nga paghidait kag kalig-onan sa iya mga banwahanon. Ang mga pangulohan sang tawo indi makalubad sa dalagku nga mga palaligban sang tawo.
2. Ano ang pangunang mensahe sang Biblia?
2 Nahibaloan sang aton Manunuga nga kinahanglan gid naton ang isa ka matarong nga pangulohan nga magahatag sa tanan nga katawhan sing bug-os kag malipayon nga kabuhi. Amo kon ngaa ang Biblia nagasugid tuhoy sa isa ka pangulohan sa idalom sang pagtuytoy sang Dios. Sa kamatuoran, ining ginsaad nga pangulohan sang Dios amo ang panguna nga mensahe sang Biblia.
3. Ano ang ginasiling sang Isaias 9:6, 7 tuhoy sa pangulohan sang Dios?
3 Apang mahimu mamangkot ka: ‘Sa diin nagahambal ang Biblia tuhoy sa pangulohan sang Dios?’ Ginasambit ini, halimbawa, sa Isaias 9:6, 7. Suno sa King James Version, ining mga bersikulo nagasiling: “Kay sa aton natawo ang isa ka bata, sa aton ginhatag ang isa ka anak nga lalaki: kag ang pangulohan mangin sa iya abaga: kag tawgon ang iya ngalan Makatilingala, Manuglaygay, Dios nga gamhanan, Amay nga nagapadayon, Prinsipe sang Paghidait. Nahanungod sa pagdugang sang iya pangulohan kag sang paghidait walay katapusan.”
4. Sin-o ang bata nga nangin manuggahom sa pangulohan sang Dios?
4 Ginasugid diri sang Biblia ang pagkatawo sang isa ka bata, isa ka prinsipe. Sa ulihi ining ‘anak nga lalaki sang hari’ mangin isa ka daku nga manuggahom, “Ang Prinsipe sang Paghidait.” Dumalahan niya ang isa ka makatilingala gid nga pangulohan. Ining pangulohan magadala sing paghidait sa bug-os nga duta, kag ang paghidait magapabilin sing dayon. Ang bata, nga ang iya pagkatawo gintagna sa Isaias 9:6, 7, amo si Jesus. Sang ginpahibalo ang iya pagkatawo sa ulay nga si Maria, si anghel Gabriel nagsiling tuhoy kay Jesus: “Magahari sia . . . kag ang iya ginharian walay katapusan.”—Lucas 1:30-33.
PAGPADAKU SA IMPORTANSIA SANG GINHARIAN
5. (a) Paano ang importansia sang Ginharian ginpakita sa Biblia? (b) Ano ang ginharian sang Dios, kag ano ang himuon sini?
5 Samtang yari sila sa duta, ang pangunang hilikuton ni Jesus kag sang iya mga sumalakdag amo ang pagwali kag pagpanudlo nahanungod sa nagapakari nga ginharian sang Dios. (Lucas 4:43; 8:1) Ginsambit nila ina nga Ginharian sing 140 ka beses sa Biblia. Gintudloan gani ni Jesus ang iya mga sumulunod sa pagpangamuyo sa Dios: “Magkari ang imo ginharian. Paghimuon ang imo kabubut-on sa duta, subong sang sa langit.” (Mateo 6:10, King James Version) Isa gid bala ka pangulohan ining ginharian nga ginapangamuyo sang mga Cristiano? Mahimu nga wala ka maghunahuna sini, apang matuod ini. Ang Anak sang Dios, si Jesucristo, amo ang Hari sa Ginharian. Kag ang bug-os nga duta amo ang iya pagagamhan. Daw ano kaayo kon ang mga tawo indi na mabahin sa madamu nagainaway nga mga pungsod kundi ang tanan nga tawo mahiusa sa paghidait sa idalom sang pangulohan sang Ginharian sang Dios!
6. Sang si Jesus yari sa duta, ngaa ginsiling nga ang Ginharian “malapit na” kag “yara sa tunga ninyo”?
6 Si Juan Bautista ang nagsugod sa pagwali tuhoy sining pangulohan, nga ginasiling sa mga tawo: “Hinulsol kamo, kay ang ginharian sang langit malapit na.” (Mateo 3:1, 2) Ngaa nakasiling sini si Juan? Bangod si Jesus, nga magagahom sa langitnon nga pangulohan sang Dios, buot na nga bawtismohan niya kag haplasan sing balaan nga espiritu sang Dios. Gani mahangpan mo kon ngaa nagsiling si Jesus sang ulihi sa mga Fariseo: “Yari karon! ang ginharian sang Dios yara sa tunga ninyo.” (Lucas 17:21) Amo sadto bangod si Jesus, nga gintangdo sang Dios nga magahari, didto sa tunga nila. Sa sulod sang iya tatlo ka tuig kag tunga nga pagwali kag pagpanudlo, si Jesus, paagi sa iya katutom sa Dios tubtob kamatayon, nagpamatuod sa iya kinamatarong nga mangin hari.
7. Ano ang nagapakita nga ang Ginharian isa ka importante nga hulusayon sang si Jesus yari sa duta?
7 Sa pagpakita nga ang ginharian sang Dios amo ang importante nga hulusayon sa tion sang ministeryo ni Cristo, binagbinagon naton ang natabo sa hingapusan nga adlaw sa wala pa sia mapatay. Ang Biblia nagasiling nga ginsumbong sang mga tawo si Jesus, nga nagasiling: “Nakita namon ining tawo nga nagapukan sa aton pungsod kag nagadumili sang pagbayad sing buhis kay Cesar kag nagasiling nga sia gid amo ang Cristo nga isa ka hari.” Sang mabatian ini, ginpamangkot sang Romanong gobernador nga si Poncio Pilato si Jesus: “Ikaw bala ang Hari sang mga Judiyo?”—Lucas 23:1-3.
8. (a) Paano nagsabat si Jesus sang ginpamangkot sia kon bala hari sia? (b) Ano ang buot silingon ni Jesus sang magsiling sia nga ang iya ginharian “indi gikan sa sini”?
8 Wala pagsabta ni Jesus si Pilato sing talangkod, apang sia nagsiling: “Ang akon ginharian indi bahin sining kalibutan. Kon ang akon ginharian bahin sining kalibutan, ang akon mga alagad makig-away kuntani agod nga indi ako ikatugyan sa mga Judiyo. Apang ang akon ginharian indi gikan sa sini.” Amo sini ang ginsabat ni Jesus bangod ang iya ginharian indi mangin dutan-on. Magagahom sia gikan sa langit, indi subong tawo gikan sa trono sa duta. Sanglit ang hulusayon sadto amo kon bala may kinamatarong si Jesus sa paghari ukon wala, ginpamangkot liwat ni Pilato si Jesus: “Gali hari ikaw?”
9. (a) Anong makatilingala nga kamatuoran ang ginpakilala ni Jesus? (b) Ano ang dalagku nga mga pamangkot karon?
9 Maathag nga ang kabuhi ni Jesus nasandig sa sadto nga kasaba bangod nagwali sia kag nagpanudlo tuhoy sa isa ka bag-o nga pangulohan. Gani ginsabat ni Jesus si Pilato: “Ikaw gid nagasiling nga ako hari. Tungod sini natawo ako, kag tungod sini nagkari ako sa kalibutan, agod nga magpanaksi ako sa kamatuoran.” (Juan 18:36, 37) Huo, ginhinguyang ni Jesus ang iya kabuhi sa duta sa pagsugid sa mga tawo sang makatilingala nga kamatuoran tuhoy sa pangulohan sang Ginharian sang Dios. Amo ini ang iya pangunang mensahe. Kag ang Ginharian amo gihapon ang labing importante nga hulusayon karon. Apang, nagapabilin gihapon ining mga pamangkot: Diin nga pangulohan ang labing importante sa kabuhi sang isa ka tawo? Amo bala ang pangulohan sang tawo, ukon ang ginharian sang Dios nga pagaharian ni Cristo?
PAGHANDA PARA SA BAG-ONG PANGULOHAN SANG DUTA
10. (a) San-o nakita sang Dios nga kinahanglan ang isa ka bag-ong pangulohan? (b) Sa Biblia, sa diin ang una nga pagpatuhoy sa sining pangulohan? (c) Sin-o ang ginalaragway sang man-ug?
10 Sang mahaylo ni Satanas sanday Adan kag Eva sa pagrebelde, nakita ni Jehova nga kinahanglan ang isa ka bag-ong pangulohan sa ibabaw sang katawhan. Gani sa gilayon nagsugid ang Dios tuhoy sa iya katuyoan sa pagpatindog sina nga ginharian. Ginpatuhoyan niya ining pangulohan sang ginpamatbatan niya ang man-ug, sa kamatuoran nagahambal kay Satanas nga Yawa: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo kag sang babayi kag sa tunga sang imo binhi kag sang iya binhi. Sia magadugmok sa imo sa ulo kag dugmukon mo ang iya tikod.”—Genesis 3:14, 15.
11. Sa ulot nanday sin-o magaluntad ang pagdumtanay?
11 Apang mahimu mamangkot ka: ‘Sa diin diri ginsambit ang pangulohan?’ Usisaon naton sing mahalungon ining ginhambal kag makita naton. Ang kasulatan nagasiling nga matabo ang kaawayon, ukon dumtanay, sa ulot ni Satanas kag sang “babayi.” Dugang pa, matabo ang pagdumtanay sa ulot sang “binhi” ukon mga anak ni Satanas, kag sang “binhi” ukon mga anak sang babayi. Una sa tanan, hibaluon anay naton kon sin-o ang “babayi.”
12. Ano ang ginsiling tuhoy sa “babayi” sa Bugna kapitulo 12?
12 Indi sia dutan-on nga babayi. Wala si Satanas sing pinasahi nga dumot sa isa ka tawhanon nga babayi. Sa baylo, simbuliko ini. Kon sayoron, may ginalaragway sia. Ginpakita ini sa katapusan nga tolon-an sang Biblia, ang Bugna, nga sa diin dugang nga impormasyon ang ginahatag tuhoy sa iya. Didto “ang babayi” ginlaragway subong “napanaptan sing adlaw, nagatungtong sa bulan, kag sa iya ulo may napulog-duha ka bituon.” Agod mahibaloan naton kon sin-o ang ginalaragway sining “babayi,” talupangda ang ginasiling pa sang Bugna tuhoy sa iya anak: “Nagbun-ag ang babayi sing isa ka anak nga lalaki sa kalibutan, ang anak nga magahari sa tanan nga pungsod paagi sa bilugon nga salsalon, kag ang anak ginsagmit paibabaw sa Dios kag sa iya trono.”—Bugna 12:1-5, The Jerusalem Bible.
13. Sin-o ukon ano ang ginalaragway sang “anak nga lalaki” kag sang “babayi”?
13 Ang paghibalo kon sin-o ukon ano ang “anak nga lalaki” magabulig sa aton sa paghibalo kon sin-o ukon ano ang ginalaragway sang “babayi.” Indi literal nga persona ang anak, subong nga indi isa ka tawhanon nga babayi ang babayi. Ginapakita sang kasulatan nga ining “anak nga lalaki” “magahari sa tanan nga pungsod.” Gani ang “anak” nagalaragway sa pangulohan sang Dios nga pagaharian ni Jesucristo. Busa, “ang babayi,” nagalaragway sa organisasyon sang Dios sang matutom langitnon nga mga tinuga. Subong nga ang “anak nga lalaki” naggikan sa “babayi,” gani ang Hari man, si Jesucristo, naggikan sa langitnon nga organisasyon, ang hubon sang matutom nga espiritu nga mga tinuga sa langit nga nagabuligay sa pagtuman sa katuyoan sang Dios. Ang Galacia 4:26 nagatawag sining organisasyon “ang Jerusalem sa ibabaw.” Gani, nian, sang si Adan kag si Eva nagrebelde sa paggahom sang Dios, naghimu si Jehova sing kahimusan para sa isa ka pangulohan nga Ginharian nga mangin paglaum para sa mga nagahigugma sa pagkamatarong.
GINADUMDOM NI JEHOVA ANG IYA SAAD
14. (a) Paano ginpakita ni Jehova nga nadumduman niya ang iya saad tuhoy sa “binhi” nga magadugmok kay Satanas? (b) Sin-o ang ginsaad nga “binhi”?
14 Wala malipat si Jehova sa iya saad nga magpadala sing “binhi” nga magagahom sa pangulohan sang Dios. Laglagon sining manuggahom si Satanas paagi sa pagdugmok sang iya ulo. (Roma 16:20; Hebreo 2:14) Sang ulihi, nagsiling si Jehova nga ang ginsaad nga binhi magaabot paagi sa matutom nga si Abraham. Nagsiling si Jehova kay Abraham: “Paagi sa imo binhi pakamaayuhon sang tanan nga pungsod sang duta ang ila kaugalingon.” (Genesis 22:18) Sin-o ining “binhi” nga ginsaad nga magaabot paagi sa linya ni Abraham? Ang Biblia nagasabat nga nagasiling: “Karon ginpamulong ang saad kay Abraham kag sa iya binhi. Wala ini nagasiling: ‘Kag sa mga binhi,’ subong nga madamu, kundi subong nga isa: ‘Kag sa imo binhi,’ nga si Cristo.” (Galacia 3:16) Nagsiling man si Jehova sa anak ni Abraham nga si Isaac kag sa iya apo nga si Jacob nga ang “binhi” sang “babayi” sang Dios magaabot paagi sa linya sang ila kaliwat.—Genesis 26:1-5; 28:10-14.
15, 16. Ano ang nagapamatuod nga ang “binhi” magagahom nga hari?
15 Agod athagon nga ining “binhi” magagahom nga hari, nagsiling si Jacob sa iya anak nga si Juda: “Ang setro [ukon, ang kinamatarong sa paggahom] indi mahamulag kay Juda, ukon ang sungkod sang manuggahom gikan sa tunga sang iya mga tiil, tubtob nga mag-abot ang Silo; kag ang pagkamasinulundon sang katawhan mangin sa iya.” (Genesis 49:10) Si Jesucristo naggikan sa tribu ni Juda. Sia ang nangin “Silo” nga sa iya natungod “ang pagkamasinulundon sang katawhan.”—Hebreo 7:14.
16 Halos 700 ka tuig sa tapos sang ginhambal kay Juda, si Jehova nagsiling tuhoy kay David sa tribu ni Juda: “Nakita ko si David nga akon alagad . . . Kag padayunon ko sing dayon ang iya binhi kag ang iya trono subong sang mga adlaw sang langit.” (Salmo 89:20, 29) Sang magsiling ang Dios nga ang “binhi” ni David padayunon “sing dayon” kag ang “iya trono” magaluntad subong sang “mga adlaw sang langit,” ano ang iya buot silingon? Ginapatuhoyan ni Jehova nga Dios ang kamatuoran nga ang pangulohan nga Ginharian sa kamut sang iya gintangdo nga manuggahom, si Jesucristo, wala sing katapusan. Paano naton nahibaloan?
17. Paano naton nahibaloan nga ang ginsaad nga manuggahom amo si Jesucristo?
17 Bueno, dumdoma ang ginsiling sang anghel ni Jehova nga si Gabriel kay Maria tuhoy sa bata nga iya ibun-ag. Sia nagsiling: “Tawgon mo ang iya ngalan Jesus.” Apang si Jesus indi magapabilin nga isa lamang ka bata, ukon tawo, sa duta. Si Gabriel nagpadayon: “Mangin daku sia kag tawgon nga Anak sang Labing Mataas; kag ihatag sa iya ni Jehova nga Dios ang trono ni David nga iya amay, kag magahari sia sa panimalay ni Jacob sing dayon, kag ang iya ginharian walay katapusan.” (Lucas 1:31-33) Indi bala makatilingala gid nga si Jehova naghimus sing kahimusan sa pagtukod sing isa ka matarong nga pangulohan para sa walay katapusan nga kaayohan sang mga nagahigugma kag nagasalig sa iya?
18. (a) Paano ginalaragway sang Biblia ang katapusan sang dutan-on nga mga pangulohan? (b) Ano ang himuon sang pangulohan sang Dios para sa katawhan?
18 Malapit na magahikot ang Ginharian sang Dios agod laglagon ang tanan nga pangulohan sang kalibutan. Nian magapakig-away si Jesus subong madinalag-on nga Hari. Nagalaragway sining inaway, ang Biblia nagasiling: “Sa mga adlaw sadto nga mga hari magapatindog ang Dios sang langit sing ginharian nga dili gid malaglag. . . . Dugmukon sini kag papason ini tanan nga ginharian, kag ini magapadayon tubtob sa walay katubtuban.” (Daniel 2:44; Bugna 19:11-16) Kon madula na ang tanan nga iban pa nga ginharian, ihatag sang pangulohan sang Dios ang matuod nga mga kinahanglanon sang katawhan. Pat-uron sang Manuggahom, si Jesucristo, nga wala sing matutom nga sakop niya ang magamasakit, magatigulang ukon mapatay. Ang krimen, mapigaw nga pamalay, gutom kag ang tanan nga iban pa nga palaligban malubad. Magaluntad ang matuod nga paghidait kag kalig-onan sa bug-os nga duta. (2 Pedro 3:13; Bugna 21:3-5) Apang, dapat kita magtuon sing dugang pa tuhoy sa mga magagahom sa sining Ginharian nga pangulohan sang Dios.
[Piktyur sa pahina 112, 113]
Ginpadala ni Jesus ang iya mga sumulunod agod himuon ang importante nga hilikuton sa pagwali tuhoy sa ginharian sang Dios
[Piktyur sa pahina 114]
Sang nasandig ang kabuhi ni Jesus sa kasaba, nagpadayon si Jesus sa pagwali sing ginharian sang Dios
[Piktyur sa pahina 119]
Paano mo ginatamod si Jesus—subong madinalag-on nga hari ukon subong walay buot nga lapsag?