Mga Talalupangdon sa Biblia Salmo 1 tubtob 41

Ang Salmista Nagaamba sing Pagdayaw kay Jehova

“Mga pagdayaw.” Amo sini ang kahulugan sang Hebreong ngalan para sa tolon-an sang Mga Salmo, kag nagakaigo gid ini! Ang bilog nga tolon-an, sa katunayan, isa ka malawig nga pag-amba sing pagdayaw kay Jehova nga Dios. Ang Mga Salmo nagasaysay sa mga kinaiya kag gamhanan nga mga buhat ni Jehova. Nagaunod ini sing mga tagna kag nagasugid man sa aton sang balatyagon sang inspirado nga mga manunulat samtang ginabatas nila ang paghingabot, pagluib, pagluya, kag bisan ang natublag nga konsiensia. Madamong Cristiano nga nagaantos sing kaanggid nga mga pagtilaw ang nakakuha sing kusog gikan sa mga pinamulong sang Mga Salmo.

Ang tolon-an sang Mga Salmo ginbahinbahin sa lima ka seksion. Binagbinagon naton diri ang nahauna sa sini, ang Salmo 1 tubtob 41.

Pagpasakop sa mga Katuyoan ni Jehova

Basaha palihug ang Salmo 1 tubtob 14. Ini nga grupo sang mga salmo nagapakilala sa pila ka dalagku nga tema sang tolon-an sang Mga Salmo: ang importansia sang Kasugoan, mga tagna nahanungod sa nagapakari nga Mesianikong Hari, kag pagpangayo sing bulig paagi sa mga pangamuyo sa atubangan sang daku nga pag-ipit. Dugang pa, naton-an naton nga, walay sapayan sang umalagi nga pagpangibabaw sang malaut, ang matarong pagapakamaayuhon.

◆ 2:1—Anong “butang nga wala sing pulos” ang padayon nga “ginakumud sing maakigon” sang mga pungsod?

Ang mga pungsod padayon nga “nagakumud sing maakigon” (ukon, “nagapamalandong”) sa pag-amlig sa ila kaugalingon nga awtoridad, sa baylo sang pagbaton sa Isa nga Hinaplas ni Jehova. Ining mga pinamulong may aplikasyon sa nahaunang siglo C.E., sang ang Romano kag Judiyo nga mga awtoridad naghimbon sa pagpatay sa hinaplas nga Hari ni Jehova, nga si Jesucristo. (Binuhatan 4:26-28) Apang, ang daku nga katumanan nagsugod kutob sang 1914, sang ang tanan nga pungsod nagsikway sa napalingkod na nga Hari sang Dios kag nagtinguha sa pagpadaku sa ila kaugalingon nga pagkasoberano.

◆ 2:12—Ngaa ginsugo ang, “Haluki ang anak nga lalaki”?

Sang panahon sang Biblia, ang paghalok isa ka ekspresyon sang pagpakig-abyan kag ginagamit sa pag-abiabi sa mga bisita sa balay. Sa sini nga bersikulo, ginamandoan ni Jehova ang mga pungsod sa paghalok, ukon sa pag-abiabi, sa iya Anak subong ang hinaplas nga Hari.—Salmo 2:2, 6-8.

◆ 9:12—Ngaa si Jehova “nagausisa tungod sa dugo”?

Kaangay sa isa ka hukom nga nagalingkod sa paghukom, ginapangita ni Jehova yadtong nakasala sa dugo bangod sang pagpatulo sang dugo sang iya walay sala nga katawhan. (Genesis 9:5, 6; Lucas 11:49, 50) Ginasilotan man niya ang nakasala. Apang ang iya mga pagsilot makatarunganon. Si salmista David nagapasalig sa aton: “Wala sia nagakalimot sang pagtuaw sang mga imol.”—Ipaanggid sa 2 Pedro 2:9.

◆ 11:3—Ano ang “mga sadsaran” nga ginlaglag?

Ang mga sadsaran amo ang katarungan, kasugoan, kag kahim-ong—ang mga sadsaran nga sa sini ang katilingban napasad. Kon may pagkalusod sa sosyal nga kahim-ong, nga indi posible ang katarungan, ano ang himuon sang mahinadlukon sa Dios nga tawo? Magsalig kay Jehova. Yara sia sa iya langitnon nga trono, makita niya ang tanan nga nagakatabo, kag indi niya kita pagpaslawon.

Leksion Para sa Aton: Ang Salmo 4:5 nagalaygay sa mga mahinadlukon sa Dios nga “magdulot sang mga halad sang pagkamatarong.” Sang kaadlawan ni David, ang mga Israelinhon nagadulot sing mga halad sa halaran ni Jehova. Apang dapat man nila tigayunon ang husto nga mga motibo kag mangin matuod nga mahinulsulon. (Isaias 1:11-17) Kon ginadulot sang mga Cristiano ang ila espirituwal nga mga halad, sila man may husto nga mga motibo kag dapat magpabilin sa mataas nga talaksan ni Jehova.—Hebreo 13:4, 5, 15, 16; 1 Pedro 2:1, 5.

Ang Dimatupongan nga Dios

Basaha ang Salmo 15 tubtob 24. Ini nga grupo sang mga salmo nagaunod sang madamo nga ekspresyon sang pagdayaw kay Jehova. Sia ang Manug-amlig sang iya katawhan (Salmo 18), Manunuga kag Manughatag-Kasugoan (Salmo 19), Manluluwas (Salmo 20), Manug-amlig sang iya pinili nga Hari (Salmo 21), Daku nga Manugbantay (Salmo 23), kag Mahimayaon nga Hari (Salmo 24).

◆ 16:10—Sin-o ang “mga matutom” nga ginasambit diri?

Ginaaplikar sang pila ka eskolar sa Biblia ini nga bersikulo sa mga matutom sa kabilogan, nagasambit subong panakdag sang kamatuoran nga sa pila ka Hebreong manuskrito ang tinaga para sa “matutom” (lo­yal ­one) plural ukon tigdamo. Apang, sang ginkutlo ini nga bersikulo sa Cristianong Griegong Kasulatan, ang tinaga yara sa singu­lar, nagapakita sang isa lamang ka “matutom.” Sin-o sia? Sa nahauna nga hitabo, ayhan si David mismo. Apang sing matagnaon, gin-aplikar nanday Pedro kag Pablo ini nga bersikulo kay Jesus.—Binuhatan 2:25-32; 13:35-37.

◆ 21:3—Ano ang “purongpurong nga bulawan nga bus-og”?

Ayhan literal ini nga purongpurong, kaangay sang isa nga ginhukas gikan sa idolo nga si Malcam. (Ipaanggid sa 2 Samuel 12:29, 30.) Ukon ayhan ang purongpurong malaragwayon lamang, simbulo sang katunayan nga ang kadalag-an ni David naghatag sing dugang nga puni sa iya mahimayaon nga pagkahari. Apang, sing matagnaon, ini nga salmo nagatudlo sa kon paano ginhatag ni Jehova kay Jesus ang purongpurong sang pagginahom sang 1914. Ang “purongpurong nga bulawan nga bus-og” nagapakita sang katunayan nga ang iya pagginahom tuman gid kataas sing kalidad.

◆ 22:1—Ginbiyaan bala sang Dios si David?

Wala, apang sang si David napaidalom sa daku nga pag-ipit gikan sa iya mga kaaway, daw subong bala nga amo sina. Apang, ang tawhanon nga reaksion ni David sa iya daku nga kabudlayan wala nagapakita sing kakulang sing pagtuo, kay padayon sia sa pagpangamuyo sing masaligon para sa kaluwasan. (Mga bersikulo 16-19) Sing makawiwili, si Jesus nagkutlo gikan sa sini nga salmo antes sia mapatay sa usok sang pag-antos. Paagi sa pagpamangkot “ngaa?” ginpabutyag ni Jesus ang daku nga pag-ipit nga sa sini napaidalom sia, samtang sa amo man nga tion nagapahayag sang iya pagkawala sing sala sa butig nga mga panumbungon nga nagdul-ong sa iya kamatayon.

Leksion Para sa Aton: Si apostol Pablo nagakutlo sang Salmo 22:22 kag nagaaplikar sini sa kon paano si Jesucristo nagpanguna sa tunga sang iya hinaplas nga mga katuoran sa pagbantala sang ngalan ni Jehova. (Hebreo 2:11, 12) Ang Salmo 22:27 nagatudlo sa tion nga “ang tanan nga panimalay sang mga pungsod” magabuylog sa katawhan ni Jehova sa pagdayaw sa iya. Karon, isa ka daku, internasyonal nga kadam-an ang nagasimba sa Dios upod sa mga kautoran ni Jesus. (Bugna 7:9) Dapat kita magpabilin nga suod sa sining organisado nga kahimusan sang Dios.

Ang Daku nga Gahom ni Jehova

Basaha ang Salmo 25 tubtob 34. Sa Salmo 25 kag 26, si David nagapabutyag sang handum niya sa paglakat sa iya integridad. Nagasunod didto ang mga ekspresyon sang maisog nga pagsalig kay Jehova kag, sa Salmo 33, sa dalayawon nga paglaragway sa gahom ni Jehova.

◆ 28:8—Sin-o ang “hinaplas” ni Jehova?

Sa sining bersikulo ang “hinaplas” amo ang pinili nga katawhan ni Jehova, subong sang makita sa kaanggid nga linya nga “si Jehova amo ang kusog sang iya katawhan.” Ini nga pinamulong may matagnaon nga importansia kaanggid sa iya sang Habacuc 3:13. Nagatudlo ini sa pagluwas ni Jehova sa iya hinaplas nga nagkalabilin sa inaway sang Armagedon.

◆ 29:5, 6—Paano ginabali sang tingog ni Jehova ang mga sedro?

Sa sining salmo ang gahom ni Jehova maathag nga ginlaragway paagi sa pagpaanggid sa iya tingog sa isa ka daguob. Ang daguob nagalakbay gikan sa Lebanon sa naaminhan pakadto sa nabagatnan nga desyerto nga mga rehiyon, makahalawhaw samtang nagalakbay ini. (Bersikulo 9b) Ang mga hangin sini nagatay-ug sa mga sedro sang Lebanon, nagahimo sa ila sa ‘paglumpatlumpat kaangay sang mga tinday,’ kag ang kilat sini nagaigo sa pila ka kahoy, ‘nagabali sa ila.’ Sing kaanggid, ang bagyo nga hangin ‘nagapakurog sang kamingawan’ (bersikulo 8), nagalabugay sa mga balas sang desyerto amo kon ngaa nga daw nagabarikutot ini sa kasakit.

◆ 33:6—Ano ang ‘espiritu sang baba ni Jehova’?

Ang espiritu, ukon ginhawa, nga buot silingon sini amo ang balaan nga espiritu, ukon aktibo nga kusog. Subong nga ang aton mga pulong kag ginhawa naghalin sa aton baba sing dulongan, ang pulong, ukon mando ni Jehova, ginaupdan diri sang iya ginhawa, ukon espiritu. Gingamit sang Dios ang iya balaan nga espiritu sa pagtuga sa adlaw, bulan, kag mga bituon, kon sayuron, sa tanan nga malaragwayon nga kasoldadosan sa materyal nga kalangitan.—Ipaanggid sa Genesis 1:1, 2.

Leksion Para sa Aton: Sa Salmo 26:5, si David nagsiling nga gindumtan niya ang katilingban sang mga manughikot sing malaut. Ang mga Saksi ni Jehova karon nagalikaw man sa pagpakig-upod sa mga manughikot sing malaut. (1 Corinto 15:33) Subong nga si David nagpakita sing daku nga interes sa balay sang Dios, ining matuod nga mga Cristiano nalipay sa pagpakig-upod sa isa kag isa sa organisasyon ni Jehova.—Salmo 26:6-8; 122:1.

“Pakamaayuhon si Jehova”

Basaha ang Salmo 35 tubtob 41. Sa sining grupo ang talalupangdon amo ang Salmo 36, nga nagapakilala kay Jehova subong ang Tuboran sang kabuhi, kag ang Salmo 37, nga nagapasalig sa aton sang ulihi nga padya para sa mga matudloan. Talalupangda man ang Salmo 40, nga nagaunod sing mga ekspresyon nga nagatagna kay Jesucristo.

◆ 35:19—Ngaa ang mga kaaway ni David ‘magapangilay sa mata’?

Ang Hebreong teksto literal nga nagatawag sa ila nga “akon mga kaaway [sing] malimbungon.” Kon sayuron, ang ila dumut naghalin sa malain nga mga motibo. Wala sing ginhimo si David nga nagakabagay sa kaawayon nila, kag nangamuyo sia nga dili sila magkalipay sa iya. (Bersikulo 19a) Nian, nangabay sia nga ang iya malaut nga mga kaaway wala sing rason sa ‘pagpangilay sa mata,’ kay inang literal nga pagpangilay magapamatuod nga nagakangil-ad sila sa kadalag-an sang ila malaut nga buko. (Hulubaton 10:10; 16:29, 30) Ginkutlo ni Jesus ini nga bersikulo kag gin-aplikar ini sa mga nagadumut sa iya.—Juan 15:24, 25.

◆ 36:3—Ina bala nga mga malauton may kaalam anay?

Ang ginapakita amo nga may pagbag-o sa paggawi sina nga tawo kag indi na sia kaangay sa ginaangkon niya. Ayhan nagpakita sia anay sing kaalam kag naghimo sing mga butang nga maayo. Apang ginbiyaan niya ina, kag nangin apostata. Si Hari Saul amo ang isa sa nagbiya sa dalanon sang kaalam, kag nagpakita sing pagdumut kay David. (1 Samuel, kapitulo 18) Ang iban nga mga eskolar nagbatyag nga ginpabutyag ni David ang Salmo 36 nga nagahunahuna kay Saul.

◆ 40:6—Ano ang buot silingon sang mga tinaga, ‘Ginbuksan mo ang akon mga igdulungog’?

Nagakahulugan ini nga ginpaanad ni Jehova ang igdulungog ni David sa mga panuytoy sang Dios, ukon nga gintuga ni Jehova ang mga igdulungog nga sa diin mabatian ni David ang Iya mga mando. Sing makawiwili, sa Septuagint ining mga pinamulong ginbadbad: “Naghanda ka sing lawas para sa akon.” Bisan ano man ang ginhalinan sini nga binadbad, nagadala ini sing pareho nga sadsaran nga ideya subong sang sa Hebreo. Kon sayuron, nagapadaku ini sang pagkinahanglan sing pagkamatinumanon. (Ipaanggid sa 1 Samuel 15:22; Oseas 6:6.) Gin-aplikar ni Pablo ini nga bersikulo kay Jesucristo. (Hebreo 10:5-10) Sanglit gingamit ni Pablo ang Septuagint nga binadbad, ang prase nga “naghanda ka sing lawas para sa akon” bahin na karon sang “bug-os nga Kasulatan” nga “inspirado sang Dios.”—2 Timoteo 3:16.

Leksion Para sa Aton: Ang Salmo 37 nagaunod sing madamong leksion para sa aton, nga nagakabuhi kaangay naton sa tunga sang malaut nga kaliwatan. Bisan pa nga nagabugana ang mga manughikot sing malaut, indi kita dapat magkahisa ukon magtinguha sa pag-ilog sa ila. Sa baylo, dapat kita “magpahuway kay Jehova,” nga wala nagapangita sing sayop kundi, sa baylo, matawhay nga nagasalig sa iya sa pagpanghikot tungod sa aton sa iya kaugalingon nga tion.—Salmo 37:5, 7.

Huo, ang Mga Salmo nagahatag sing madamong makainspirar kag makalilipay nga mga pulong. Ining nahaunang 41 ka salmo nagpakita sing sulitsulit nga, bisan ano man kabudlay ang aton kahimtangan, indi kita pagbiyaan ni Jehova. Sa pagkamatuod, sa tapos ini mabasa, dapat kita pahulagon sa pagpalanog sa pinamulong nga nagahinakop sa Salmo 41: “Pakamaayuhon si Jehova ang Dios sang Israel kutob sa tion nga dinapat-od kag tubtob sa tion nga dinapat-od. Kabay pa kag Kabay pa.”