Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

◻ Manugpatunga lamang bala si Jesus tungod sa ginhaplas sang espiritu nga mga Cristiano ukon tungod sa tanan nga katawhan, kay ang 1 Timoteo 2:​5, 6 nagapatuhoy sa iya subong ang “manugpatunga” nga “naghatag sang iya kaugalingon tungod sa tanan?”

Ang Biblia nagaunod sang sadsaran nga mga panudlo kag madalom nga mga kamatuoran, matig-a nga pagkaon agod ton-an. Ang isa ka pagtuon nagahilabot sa papel ni Jesucristo subong Manugpatunga. Si apostol Pablo nagsulat: “May isa ka Dios, kag may isa ka manugpatunga sa Dios kag sa mga tawo, ang tawo nga si Cristo Jesus, nga naghatag sang iya kaugalingon subong nga gawad tungod sa tanan​—⁠nga ang pagpamatuod sini ginhatag sa nagakaigo nga tion.”​—⁠1 Timoteo 2:​5, 6.

Agod mahangpan ang ginsiling ni Pablo, dapat anay naton hibaluon nga ang Biblia nagahatag sing duha ka destinasyon para sa matutom nga mga tawo: (1) himpit nga kabuhi sa ginpasag-uli nga paraiso sa duta kag (2) kabuhi sa langit para sa “diutay nga kabon” ni Cristo, nagadamo sing 144,000. (Lucas 12:​32; Bugna 5:​10; 14:​1-3) Ang Cristiandad nagatudlo nga ang tanan nga maayo nga tawo nagakadto sa langit, nga naghatag sing duag sa dimakasulatanhon nga tindog sang kalabanan, amo kon ngaa si Jesus ginkabig nga manugpatunga sa tanan nga tawo. Apang, ano ang ginapakita sang Biblia?

Ang Griegong tinaga nga me·siʹtes, nga gingamit para sa “manugpatunga,” nagakahulugan sing ‘isa nga yara sa ulot sang duha ka hubon ukon partido.’ Isa ini ka ‘madamo-sing-bahin nga teknikal nga termino sang Hellenistikong legal nga lenguahe.’ Si Propesor Albrecht Oepke (Theological Dictionary of the New Testament) nagasiling nga ang me·siʹtes amo ang “isa sang pinakananuhaytuhay nga teknikal nga termino sa bokabularyo sang Hellen[istiko] nga kasuguan.”

Apang ngaa gingamit sang Biblia ang legal nga termino para sa papel ni Jesus subong manugpatunga? Para sa dugang nga impormasyon, binagbinaga kon ano ang ginsulat ni Pablo nahanungod sa Kasuguan sang Dios nga ginhatag sa Israel nga nagtipon sa atubangan sang Bukid Sinai: “Gintangdo ini paagi sa mga manugtunda sa kamot sang isa ka manugpatunga.” (Galacia 3:​19, 20) Ina nga manugpatunga amo si Moises. Sia ang manugpatunga sa ulot ni Jehova kag sang undanon nga pungsod sang Israel. Manugpatunga para sa ano? Para sa pagpasad sing isa ka katipan, ukon legal nga kontrata, sa ulot sang Dios kag sang pungsod.⁠a

Nagakahulugan bala ini nga may yara ispisipiko legal nga kahulugan nga nalakip sa papel ni Jesus subong Manugpatunga? Huo. Talupangda ang komento ni Pablo sa Hebreo 8:⁠6. Sa tapos mahambalan ang nahanungod sa tabernakulo kag sa iban pa tipiko nga mga representasyon sa idalom sang Kasuguan nga katipan, nagsulat sia: “Nakaagom si Jesus sing isa ka pag-alagdan nga labing maayo pa sang sa daan subong nga ang katipan nga sia amo ang manugpatunga maayo pa, sanglit ini ginhimo sa maayo pa nga mga saad.” Ang ‘maayo pa nga katipan’ amo ang bag-ong katipan, nga nagbulos sa katipan nga ginpatung-an ni Moises. (Hebreo 8:​7-13) Ang bag-ong katipan “ginhimo sa maayo pa.” Naghatag ini sang sadsaran para sa iban nga mga sumulunod ni Cristo, sugod sa mga apostoles, agod ‘makasulod sa balaan nga duog,’ ang langit mismo.​—⁠Hebreo 9:​24; 10:​16-19.

May iban pa nga kahulugan ang legal nga kinaugali sang papel ni Jesus subong Manugpatunga sang “bag-ong katipan.” Nagakomento sa saad sang Dios sa Salmo 110:​4, si Pablo nagsulat: “Ini nagahimo kay Jesus nga kalig-onan [enʹgy·os] sang maayo pa nga katipan.” (Hebreo 7:22) Amo lamang ini ang paggamit sang tinaga nga enʹgy·os sa Biblia. Ang The New International Dictionary of New Testament Theology nagasiling: “Ang engyos nagagarantiya nga ang legal nga obligasyon pagatumanon.” Gani si Jesus subong Manugpatunga sang bag-ong katipan nagapangalagad subong legal nga kalig-onan nga ang “maayo pa nga paglaum” matuman.​—⁠Hebreo 7:⁠19.

Gingamit man ni Pablo ang isa pa ka tinaga nga may legal nga kahulugan, ang ar·ra·bonʹ, nga ginbadbad “pat-in.” Ina man nga diksionaryo nagasiling: “Ang Gr. tinaga nga arrabōn . . . isa ka legal nga teoriya gikan sa lenguahe sang negosyo kag patikang.” Talupangda kon paano gingamit ni Pablo ining legal nga termino: “Ang Dios amo ang nagapalig-on sa aton. Sia nagbutang sang iya pat-in sa amon kag naghatag sang iya espiritu sa amon mga tagipusuon.” (2 Corinto 1:​21, 22) Ang iban pa nga paggamit sa ar·ra·bonʹ nagahinun-anon man sa paghaplas sang Dios sa mga Cristiano sang espiritu, nagahatag sa ila sing ‘walay katapusan nga padya ukon palanublion sa mga langit’ subong espirituhanon nga mga anak sang Dios.​—⁠2 Corinto 5:​1, 5; Efeso 1:​13, 14; tan-awa man ang Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures.

Sing maathag, nian, ang bag-ong katipan indi isa ka wala mahugpong nga kahimusan nga bukas sa tanan nga katawhan. Isa ini ka gin-areglo sing maayo nga legal nga probisyon nga nagahilabot sa Dios kag sa hinaplas nga mga Cristiano.

Magabulig ini sa aton sa paghangop sa 1 Timoteo 2:​5, 6. Ginsambit diri ang “manugpatunga” pagkatapos sang lima pa ka pagsambit sa tinaga sa mga sulat nga ginsulat sing una. Gani, mahimo nga ginhangop ni Timoteo ang pagkamanugpatunga ni Jesus subong Iya legal nga kinamatarong may kaangtanan sa bag-ong katipan. Ang The Pastoral Epistles, ni Dibelius kag ni Conzelmann, nagakilala nga sa 1 Timoteo 2:5 ‘ang termino nga “manugpatunga” may legal nga kahulugan,’ kag “bisan pa sa sining teksto, kon ipaanggid sa Heb 8:​6, ang [katipan] wala masambit, walay sapayan mahunahuna una sang isa ang kahulugan sang ‘manugpatunga sang katipan,’ subong sang ginapakita sang konteksto.” Si Propesor Oepke nagasiling nga ginapresentar sang 1 Timoteo 2:5 si Jesus subong “ang abogado kag negosyador.”

Ang isa ka modernong-adlaw nga ilustrasyon mahimo nga makabulig sa pagpaathag sini, labi na kon ikaw indi ginhaplas sang espiritu nga Cristiano. Hunahunaa ang isa ka legal nga kaso diin nadalahig ang isa ka abogado. Ang iya katungdanan indi gid subong sa isa ka abogado nga nagabais tungod sa hustisya kundi isa nga nagapatunga ukon nagahimo sing legal nga kontrata nga kalahamut-an kag maayo sa duha ka partido. Sa pagkamatuod, wala ka sa sinang legal nga kaso, gani sa sina nga kahulugan wala sia nagaalagad subong imo abogado. Apang mahimo nga mangin suod mo sia nga abyan nga sa iban nga paagi nagahatag sa imo sing mapuslanon nga bulig.

Kon kaisa ang buluhaton sang abogado nagapatubas sing mga resulta nga makabenepisyo sa madamo pa. Amo man sa legal nga mga hinimuan ni Jesus subong Manugpatunga sang bag-ong katipan. Nagapatubas ini sang wala mapatubas sang Kasuguan nga katipan, ang langitnon nga “ginharian sang mga saserdote.” (Exodo 19:​6; 1 Pedro 2:9) Pagkatapos sina ang hinaplas nga mga Cristiano sa Ginharian magapangabudlay kaupod ni Jesus sa langit sa pagdala sing pagpakamaayo sa “tanan nga kapungsoran sa duta.”​—⁠Genesis 22:⁠18.

Ang katawhan sang tanan nga kapungsoran nga may paglaum nga kabuhi nga walay katapusan sa duta nakabenepisyo bisan sa karon pa lang gikan sa mga serbisyo ni Jesus. Bisan pa indi sia ang ila legal nga Manugpatunga, kay wala sila sa bag-ong katipan, paagi sa iya nga makapalapit sila kay Jehova. Si Cristo nagsiling: “Ako amo ang dalan kag ang kamatuoran kag ang kabuhi. Walay nagaabot sa Amay kundi paagi sa akon.” (Juan 14:6) Ang tanan nga makatigayon sang kabuhi sa duta dapat magadirekta sang ila mga pangamuyo kay Jehova paagi kay Jesus. (Juan 14:​13, 23, 24) Si Jesus nagaalagad man subong mainawaon nga Mataas nga Saserdote nga makasarang sa pag-aplikar tungod sa ila sang mga benepisyo sang iya halad, nagatugot sa ila nga makatigayon sing kapatawaran kag sa ulihi sing kaluwasan.​—⁠Binuhatan 4:​12; Hebreo 4:⁠15.

Gani, ang 1 Timoteo 2:​5, 6 wala nagagamit sang “manugpatunga” sa masangkad nga kahulugan nga kinaandan sa madamong lenguahe. Wala ini nagasiling nga si Jesus manugpatunga sa ulot sang Dios kag sang tanan nga katawhan. Sa baylo, nagapatuhoy ini kay Cristo subong legal nga Manugpatunga (ukon, “abogado”) sang bag-ong katipan, subong nga ang termino gingamit sang Biblia sa limitado nga paagi. Si Jesus amo man ang katumbas nga gawad para sa tanan sa sinang katipan, lunsay sa mga Judiyo kag mga Gentil, nga makabaton sing dimamalatyon nga kabuhi sa langit. Ginpatuhuyan sila ni apostol Juan sa 1 Juan 2:⁠2. Apang ginpakita niya nga ang iban makatigayon man sang benepisyo sang halad ni Cristo: “Sia amo ang katumbasan tungod sa aton mga sala, kag indi lamang tungod sa aton kundi man tungod sa mga sala sang bug-os nga kalibutan.”

Ang ‘bug-os nga kalibutan’ amo ang tanan nga makatigayon sing dayon nga kabuhi sa napasag-uli nga paraiso sa duta. Minilyon sang kalahamut-an nga mga alagad sang Dios karon ang may dutan-on nga paglaum. Ginatamod nila si Jesus subong ang ila Mataas nga Saserdote kag Hari nga paagi sa iya makapalapit sila adlaw-adlaw kay Jehova. Nagasalig sila sa gawad ni Jesus, nga matigayon nila, subong nga matigayon ini sang mga lalaki subong ni Abraham, ni David, kag ni Juan Bautista kon banhawon sila. (Mateo 20:28) Busa, ang halad ni Cristo nagadul-ong sa kabuhi nga walay katapusan sa tanan matinumanon nga katawhan.

[Footnote]

[Piktyur sa pahina 31]

Diri sa Bukid Sinai, si Moises amo ang manugpatunga sang Kasuguan nga katipan

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.