Punggi ang Imo Espiritu!

“ANG akig, mayugataon nga mga tawo lima ka beses nga mahimo mapatay sa ubos sa 50 sang sa mga tawo nga kalmante kag masaligon, natukiban sang isa ka sikyatrista.” Amo sina ang ginbalita sang The New York Times sang Enero 17, 1989. Si Dr. Redford B. Wil­liams, propesor sa ­Duke Univer­sity Med­ical Center sa Durham, North Carolina, “nagpasad sang iya mga tukib sa madamong pagtuon.” “Ang masaligon nga mga tagipusuon nagalawig sing mas madugay, siling niya, bangod protektado sila gikan sa pagkaguba sang simpatiko nga sistema sa nerbios,” siling sang Times.

Ang kaakig nagapataas sang presyon sa dugo, nagatuga sing mga problema sa respiratoryo, kag may iban pa malain nga mga epekto. Ang kasingkal nagatublag sang proseso sa panghunahuna, kag ang resulta amo sing masunson ang panag-on sang sobra nga kapung-aw sa painoino. Malain man ang epekto sang kaakig sa espirituwal nga kapagros sang isa. Indi katingalahan nga ang Biblia nagsiling: “Ang malinong nga tagipusuon amo ang kabuhi sang unod.” (Hulubaton 14:30) Huo, maayo gid nga punggan ang imo espiritu. Apang talupangda ang iban pa nga rason para himuon ina.

Himud-usi ang Dalanon sang Kaalam

Ang bisan sin-o nga yara sa husto nga painoino maluyag sa pagpanghikot sing maalamon. Ang isa ka paagi nga mahimo ini amo ang pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon. Nahanungod sini, ang Hulubaton 29:11 nagasiling: “Ang buangbuang nagapautwas sang iya bug-os nga espiritu, apang ang tawo nga maalam nagahupot sini nga kalma tubtob sa katapusan.”

Sa Biblia ang tinaga nga “espiritu” masunson nga nagapatuhoy sa dominante nga panimuot nga nagapahulag sa isa sa paghimud-os sang isa ka dalanon. “Ang buangbuang” nagapautwas sang iya bug-os nga espiritu, kay indi niya ini mapunggan. Ginapautwas niya ang iya kaakig nga wala ginahunahuna ang mga resulta. Ang espiritu sa sulod sang buangbuang nga tawo mahimo nga sa primero magatiklod sa iya sa pagpakita sing akig nga pangguyahon. Nian ang iya espiritu mahimo magpautwas sang iya kaugalingon sa masingki nga panghambal kag sa mga buhat nga binuang.

Apang, ang maalam nga tawo pirme nagahupot sang iya espiritu nga “kalma tubtob sa katapusan.” Ginapunggan niya ini kag ginatimbangtimbang sing maayo kon ano ang mahimo nga matabo kon magpadala sia sa kaakig. Bisan pa nga may rason gid sia nga maakig, nahibaluan niya nga ang pagpanghikot sa gilayon samtang akig mahimo magtuga sing daku nga halit. Gani, ginapunggan niya ang iya kaugalingon kag ginakontrol ang kaugalingon gikan sa pataka kag walay pagpugong nga pagpabutyag sing kaakig. Nagapangayo sia sing bulig kay Jehova, ayhan nagabungat sing madagmit kag mahipos nga pangamuyo. Gani, para sa labing maayo nga kaayuhan sang tanan nga apektado, ang maalam nga tawo nakasarang sa pagpugong sa iya kaakig kag sa pagpangatarungan sing maathag nahisuno sa Kasulatan kag sa kabubut-on sang Dios. Dugang pa, narealisar sang maalam nga indibiduwal nga indi sia dapat magtanum sing kaakig bangod mahimo ina magpatig-a sa iya padulong sa dimaalamon nga buhat kag paghimo sing sala.

Ang maalam nga tawo nagaaplikar man sang laygay ni apostol Pablo: “Magpangakig, apang dili magpakasala; dili pagpatunuri sing adlaw ang inyo kaakig, kag dili paghatagi sing kahigayunan ang Yawa.” (Efeso 4:​26, 27) Kon makatarunganon nga dapat ka maakig, indi magpabilin nga akig, nagapatunud sang adlaw nga akig ka. Ngaa? Bangod ginahatagan mo sing kahigayunan si Satanas nga Yawa nga hingalitan ka, ayhan nagasulay sa imo sa paghimo sing butang nga malaut kag nagaagom sang pagkadinahamuot sang Dios. (Salmo 37:​8, 9) Sa baylo, punggi ang imo espiritu kag magpanghikot sa gilayon sa paglubad sang mga problema nga mahimo magpukaw sang imo kaakig.​—⁠Mateo 18:​15-17.

Mangin Mabugnaw sing Espiritu

Ang isa pa ka hulubaton nagasiling: “Ang nagapanalagsahon sang iya mga pulong may ihibalo, kag ang mabugnaw sing espiritu tawo nga mahangpunon.” (Hulubaton 17:27) Ang tawo nga may ihibalo sang Dios ‘nagapanalagsahon sang iya mga pulong’ kag wala nagatugot nga magpataka sa iya mga pulong, sa silabo, labi na kon ginagamohan. Nakahibalo sang iya kaangtanan kay Jehova kag sa iya nagakaigo nga duog sa organisasyon sang Dios, indi niya pagtugutan ang kasingkal nga magdaug sa iya. Sa baylo, ang “tawo nga mahangpunon” nagapanikasog nga huptan ang mabugnaw kag timbang nga panghunahuna. Sa sina nga espiritu, mapunggan mo ang mga kahimtangan nga magatiklod sa buangbuang nga tawo sa sala.

Nahisanto sini, aton mabasa: “Ang makuli sa pagpangakig daku sing paghangop, apang ang madalas sing espiritu nagapataas sang kabuangan.” (Hulubaton 14:29) Ang indi pagpailob kon akig sing balatyagon magadul-ong sa binuang nga mga buhat. Daw ano kaayo nga binagbinagon ang mahimo magaresulta gikan sa dinapunggan nga panghambal ukon pagginawi! Indi gani, ang isa mahimo magpanghikot sing dimapailubon kag magahimo sing dimaalamon, busa “nagapataas sang kabuangan.” Busa, mangin “makuli sa pagpangakig,” kaangay sang Dios, kag malikawan mo ang dimapailubon kag dimaalamon nga mga buhat.​—⁠Exodo 34:⁠6.

Likawi ang Bugal

Bangod sang bugal, ang isa mahimo nga mangin dimapatugsilingon sa iban kag madali mainit. Gani aton mabasa: “Ang tawo nga nagapadala sa kaakig nagapainit sing kaawayon, apang ang tawo nga masingkal nagabugana sa paglalis.” (Hulubaton 29:22) Kon wala ginapunggan sang indibiduwal ang iya espiritu kundi “nagapadala sa kaakig,” mahimo sia “nagapainit sing kaawayon,” bisan sa tunga sang mga mag-abyan. Ang isa nga “masingkal nagabugana sa paglalis.” Huo, sigurado gid nga makahimo sia sing sala​—⁠butang nga luyag likawan sang maalam kag diosnon nga tawo.

Indi pagkalimti nga si Jehova wala nahamuot sa bugalon kag matinaastaason nga silabo sang kaakig. (Hulubaton 16:18) Labi pa kaayo nga pangayuon ang bulig sang Dios nga mabatas ang pagtilaw kag magpanghikot sing mapainubuson sang sa magpadala sa bugalon nga kaakig ukon kasingkal.​—⁠Hulubaton 29:⁠23.

Magpanghikot nga May Kalum-ok

Ang pagpaubos kinahanglan kon ginsaway ka sang isa nga may awtoridad. Sa sina nga tion, ano ang una nga reaksion mo? Ayhan ang magsabat sing padasudasu kag malaw-ay. Apang ang Biblia nagalaygay: “Kon ang espiritu sang manuggahom magsingkal batok sa imo, dili pagbayai ang imo duog, kay ang pagkahumok nagapalugpay sang dalagku nga mga paglapas.” (Manugwali 10:⁠4) Daw ano ka maalamon ang magsabat sing malulo! Sa pagkamatuod, “ang mahumok nga panalabton nagapalugpay sang kasingkal.” (Hulubaton 15:⁠1) Kinahanglan ang pagpugong sa kaugalingon agod makasabat sing malulo, apang ining maalamon nga dalanon nagalubad sang mga problema kag nagapauswag sang mahidaiton nga mga kaangtanan.

Kon ginsaway ka sing dinagakaigo, ginalauman nga ang isa nga may awtoridad magatugot sa imo sa pagpaathag. Sa pagkamatuod, ang paathag dapat himuon sa malulo nga espiritu upod ang paglaum nga ang sayop nga pagtamod matadlong. Ang indibiduwal nga may awtoridad dapat magpugong sang iya espiritu agod itugot ina nga paathag, kag nagapakita ini nga sia may kaalam kag kusog.

Bisan pa ang isa ka Cristiano may awtoridad man ukon wala, dapat niya dumdumon nga “kaangay sang siudad nga guba kag wala sing mga kuta, ang tawo nga wala sing pagpugong sa iya espiritu.” (Hulubaton 25:28) Ang isa ka tawo nga indi malum-ok kag wala nagapugong sang iya espiritu madali masulay sa paghunahuna sing dinagakaigo nga magapahulag sa iya sa pagpanghikot sing malaut. Si Jesucristo, nga nagpahamtang sing himpit nga halimbawa, “malulo kag mapainubuson sa tagipusuon.” (Mateo 11:29) Isa pa, ang kalulo bunga sang balaan nga espiritu sang Dios, nga dapat ipangamuyo sang mga Cristiano.​—⁠Lucas 11:13; Galacia 5:​22, 23.

Ngaa Punggan ang Imo Espiritu?

Ginaapresyar naton ang malulo nga mga pulong, apang masunson nga wala naton nahibaluan kon ano ang nagdul-ong sa akig nga pagsilabo. Ti, ang wala sing prinsipio nga indibiduwal mahimo nga nagmadinalag-on sa pagtago sang iya kaakig kag sang iya determinasyon nga magpatas sa isa pa para sa tunay ukon ginhanduraw nga sala! Sing salimpapaw, mahimo sia maghulat sing nagakaigo nga tion sa paghambal sing butang nga makahalit sa isa nga ginakaugtan niya. Sa pagkamatuod, indi dapat pagtugutan sang isa ka Cristiano ina nga espiritu nga maglambo sa iya, kay si apostol Juan nagsulat: “Ang nagadumut sang iya utod yara sia sa kadudulman kag nagalakat sa kadudulman, kag wala makahibalo kon diin sia nagapakadto, kay ang kadudulman nagbulag sang iya mga mata.” Nagsiling man si Juan: “Ang bisan sin-o nga nagadumut sang iya utod manugpatay, kag nakahibalo kamo nga walay manugpatay nga may kabuhi nga walay katapusan nga nagapabilin sa iya.”​—⁠1 Juan 2:11; 3:⁠15.

Kon ang bugal, pagkasalimpapaw, ukon iban pa didiosnon nga batasan ginatago, ina nga pagpakunokuno wala nagabuang sa Dios. Bisan ang mabaskog nga pagpangangkon ukon pagpakita sing pagpakamatarong sa kaugalingon indi makatago sa Dios kon ano ang yara sa tagipusuon. Siling sang Hulubaton 16:2: “Ang tanan nga dalanon sang tawo matinlo sa iya kaugalingon nga mga mata, apang ang sabat sang dila ­nagagikan kay Jehova.” Ang Dios wala gid ma­daya.

Tungod sa imo kaugalingon nga kaayuhan kag tungod sa Makasulatanhon nga mga rason nga ginhambalan naton, nian, mangin kaangay kay Jesus kag sa iban pa maalamon nga mga indibiduwal nga naglikaw sang bugal kag nagpanghikot upod ang kalulo. Sa tanan nga paagi, punggi ang imo espiritu!

Kaangay ni Jesus, punggi ang imo espiritu kag likawi ang mangin “kaangay sang siudad nga guba kag wala sing mga kuta”