Magmabinantayon kag Magmaukod!
“Busa, padayon kamo nga magbantay, kay wala kamo makahibalo sang adlaw ukon sang oras.”—MATEO 25:13.
1. Ano ang ginpaabot ni apostol Juan?
SA KATAPUSAN nga paghambalanay sa Biblia, si Jesus nanaad: “Magakari ako sing madali.” Ang iya apostol nga si Juan nagsabat: “Kabay pa! Kari ka, Ginuong Jesus.” Wala magduhaduha ang apostol nga si Jesus magakari. Isa si Juan sa mga apostoles nga namangkot kay Jesus: “San-o mahanabo ining mga butang, kag ano ang mangin tanda sang imo presensia [Griego, pa·rou·siʹa] kag sang katapusan sang sistema sang mga butang?” Huo, masinaligon nga ginpaabot ni Juan ang presensia ni Jesus sa palaabuton.—Bugna 22:20; Mateo 24:3.
2. Tuhoy sa presensia ni Jesus, ano ang kahimtangan sa mga relihion?
2 Ina nga pagsalig malaka na karon. Madamo nga relihion ang may opisyal nga doktrina nahanungod sa “pagkari” ni Jesus, apang pila lamang sang ila mga katapo ang nagapaabot gid sini. Nagakabuhi sila nga subong bala indi magkari si Jesus. Ang libro nga The Parousia in the New Testament nagasiling: “Ang ginalauman nga Parousia may diutay lamang nga positibo nga impluwensia sa kabuhi, panghunahuna kag pagpanghikot sang relihion. . . . Ang daku nga pagkahilingagawon nga dapat himuon sang relihion sa mga hilikuton sini sang paghinulsol kag pagwali sing ebanghelyo, nagluya kon wala man madula sing bug-os.” Apang indi sa tanan!
3. (a) Ano ang ginabatyag sang matuod nga mga Cristiano nahanungod sa pa·rou·siʹa? (b) Ano labi na ang binagbinagon naton karon?
3 Ang matuod nga mga disipulo ni Jesus malangkagon nga nagahulat sang katapusan sang malaut nga sistema sang mga butang karon. Samtang mainunungon nga ginahimo ini, dapat naton huptan ang husto nga pagtamod sa tanan nga nadalahig sa presensia ni Jesus kag maghikot nahisuno sa sini. Magabulig ini sa aton sa ‘pagbatas tubtob sa katapusan kag maluwas.’ (Mateo 24:13) Sang ginhatag ni Jesus ang tagna nga makita naton sa Mateo kapitulo 24 kag 25, naghatag sia sing maalamon nga laygay nga maaplikar naton, para sa aton dayon nga kaayuhan. Ang kapitulo 25 nagaunod sing mga parabola nga ayhan nahibaluan mo, lakip ang isa nahanungod sa napulo ka ulay (ang maalam kag buangbuang nga mga ulay) kag ang parabola tuhoy sa mga talanton. (Mateo 25:1-30) Paano kita makabenepisyo gikan sa sining mga ilustrasyon?
Magmabinantayon, Subong sang Lima ka Ulay!
4. Ano ang kabilugan sang parabola tuhoy sa mga ulay?
4 Mahimo mo basahon liwat ang parabola tuhoy sa mga ulay, nga masapwan sa Mateo 25:1-13. Ang danyag amo ang isa ka engrande Judiyo nga kasal diin ang nobyo nagkadto sa balay sang amay sang nobya agod updan sia sa puluy-an sang nobyo (ukon sang iya amay). Ini nga prosesyon mahimo nagalakip sing mga musikero kag mga manug-amba, kag indi mahibal-an sing eksakto ang tion sang pag-abot sini. Sa parabola, napulo ka ulay ang naghulat sa kagab-ihon sa pag-abot sang nobyo. Ang lima may kabuangan nga wala magdala sing bastante nga lana para sa suga kag gani naglakat sila anay agod magbakal sing dugang pa. Ang lima pa maalamon nga nagdala sing ekstra nga lana sa mga tibudtibod agod nga matughungan nila liwat ang ila mga suga kon kinahanglanon samtang nagahulat. Amo lamang ining lima ang presente kag nakahanda sang mag-abot ang nobyo. Busa, sila lamang ang gintugutan sa pagsulod sa sinalusalo. Sang nagbalik ang lima ka buangbuang nga ulay, atrasado na nga makasulod sila.
5. Ano nga mga kasulatan ang nagahatag sing kapawa sa malaragwayon nga kahulugan sang parabola tuhoy sa mga ulay?
5 Madamo nga bahin sini nga parabola ang mahimo hangpon subong simbuliko. Halimbawa, ginapatuhuyan sang Kasulatan si Jesus subong ang nobyo. (Juan 3:28-30) Ginpaanggid ni Jesus ang iya kaugalingon sa anak sang isa ka hari nga ginhandaan sing isa ka punsyon sang kasal. (Mateo 22:1-14) Kag ginapaanggid sang Biblia si Cristo sa isa ka bana. (Efeso 5:23) Makawiwili nga samtang ang hinaplas nga mga Cristiano sa iban nga bahin ginalaragway subong ang “nobya” ni Cristo, ang parabola wala nagasambit sing nobya. (Juan 3:29; Bugna 19:7; 21:2, 9) Apang, ginasambit sini ang napulo ka ulay, kag ang mga hinaplas sa iban nga bahin ginapaanggid sa isa ka ulay nga ginsaad nga ipakasal kay Cristo.—2 Corinto 11:2.a
6. Ano ang ginpalig-on sa aton ni Jesus sang ginhinakpan niya ang parabola tuhoy sa mga ulay?
6 Luwas sa sining mga detalye kag sang matagnaon nga mga aplikasyon, pat-od nga makatuon kita gikan sa sini nga parabola sing maayong mga prinsipio. Halimbawa, talupangda nga ginhinakpan ini ni Jesus sing mga pulong: “Busa, padayon kamo nga magbantay, kay wala kamo makahibalo sang adlaw ukon sang oras.” Gani ginapaalinton sa aton sang parabola ang kinahanglanon nga dapat kita magmabinantayon, alisto sa nagahilapit nga katapusan sining malaut nga sistema. Indi maduhaduhaan nga nagapakari ini nga katapusan, bisan pa indi naton matumod ang petsa. Sa sining bahin, talupangda ang mga panimuot nga ginpakita sang duha ka grupo sang mga ulay.
7. Sa anong kahulugan nangin buangbuang ang lima sa mga ulay sa parabola?
7 Si Jesus nagsiling: “Ang lima sa ila mga buangbuang.” Bangod bala wala sila magpati nga manug-abot na ang nobyo? Wala bala sila didto kag sa baylo nagapangalipay? Ukon nalimbungan bala sila? Wala sing bisan ano man sini ang matuod. Si Jesus nagsiling nga ining lima “nagguwa agod sugataon ang nobyo.” Nahibaluan nila nga manug-abot sia, kag luyag nila madalahig, bisan gani sa “punsyon sang kasal.” Apang, bastante bala ang ila paghanda? Naghulathulat sila sa iya, tubtob sa “tungang-gab-i,” apang wala sila makahanda sa iya pag-abot kon san-o man ini—kon bala mas temprano ukon atrasado sangsa una nga ginapaabot nila.
8. Paano nangin mainandamon ang lima sa mga ulay sa parabola?
8 Ang lima pa—nga gintawag ni Jesus nga mainandamon—nagguwa man nga dala ang nagasiga nga mga suga, nga nagapaabot sang pag-abot sang nobyo. Dapat man sila maghulat, apang “mainandamon” sila. Ang Griegong tinaga nga ginbadbad “mainandamon” makapaalinton sing kahulugan nga “mahinalungon, maligdong, maalam.” Ginpamatud-an sining lima nga mainandamon sila paagi sa pagdala sing mga tibudtibod nga may unod nga ekstra nga lana agod itughong liwat sa ila mga suga kon kinahanglanon. Sa katunayan, desidido gid sila nga handa sa pag-abot sang nobyo amo nga indi nila pag-ihatag ang ila lana. Indi ini sayop nga pagkamabinantayon, kay yara sila kag bug-os nga nakahanda sang mag-abot ang nobyo. Ini sila nga “nakahanda nagsulod upod sa iya sa punsyon sang kasal; kag gintakop ang ganhaan.”
9, 10. Ano ang punto sang parabola tuhoy sa mga ulay, kag ano nga mga pamangkot ang dapat naton ipamangkot sa aton kaugalingon?
9 Wala si Jesus nagahatag sing leksion tuhoy sa nagakaigo nga paggawi sa kasal, kag wala man sia nagalaygay tuhoy sa pagkamahinatagon. Ang iya punto amo: “Busa, padayon kamo nga magbantay, kay wala kamo makahibalo sang adlaw ukon sang oras.” Pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Nagabantay gid bala ako tuhoy sa presensia ni Jesus?’ Nagapati kita nga si Jesus nagahari na karon sa langit, apang daw ano bala ka bug-os ang aton hunahuna sa katunayan nga ‘ang Anak sang tawo magakari sa indi madugay sa ibabaw sang mga panganod sa langit nga may gahom kag daku nga himaya’? (Mateo 24:30) Pag-abot sang “tungang-gab-i,” matuod gid nga mas malapit na ang pag-abot sang nobyo kon ipaanggid sa tion nga sila una nga nagguwa agod sugataon sia. Sing kaanggid, ang pag-abot sang Anak sang tawo sa paglaglag sa malaut nga sistema karon mas malapit na kon ipaanggid sa tion nga kita nagsugod sa pagpaabot sang iya pagkari. (Roma 13:11-14) Padayon bala kita nga nagabantay, kapin pa ka mabinantayon samtang nagahilapit ina nga tion?
10 Ang pagtuman sa sugo nga “padayon kamo nga magbantay” nagakinahanglan sing dalayon nga pagbantay. Ginpabay-an sang lima ka ulay nga maubos ang ila lana kag naglakat sila sa pagbakal sing dugang pa. Mahimo nga ang isa ka Cristiano karon mabanga sa iban nga butang amo kon ngaa indi sia nakahanda sing bug-os para sa nagahilapit nga pag-abot ni Jesus. Natabo ini anay sa pila ka Cristiano sang unang siglo. Mahimo man ini matabo sa pila karon. Gani pamangkuton naton ang aton kaugalingon, ‘Nagakatabo bala ini sa akon?’—1 Tesalonica 5:6-8; Hebreo 2:1; 3:12; 12:3; Bugna 16:15.
Magmaukod Samtang Nagahilapit ang Katapusan
11. Ano nga parabola ang masunod nga ginhatag ni Jesus, kag kaanggid ini sa ano?
11 Sa iya masunod nga parabola, ginpalig-on ni Jesus ang iya mga sumulunod indi lamang sa pagbantay. Sa tapos masugid ang tuhoy sa maalam kag buangbuang nga mga ulay, ginsugid niya ang ilustrasyon tuhoy sa mga talanton. (Basaha ang Mateo 25:14-30.) Sa madamo nga bahin nagaanggid ini sa iya nauna nga parabola tuhoy sa mga mina, nga ginhatag ni Jesus bangod madamo ang “nagahunahuna nga ang ginharian sang Dios magapahayag sa gilayon.”—Lucas 19:11-27.
12. Ano ang kabilugan sang parabola tuhoy sa mga talanton?
12 Sa parabola tuhoy sa mga talanton, ginsugid ni Jesus ang tuhoy sa isa ka tawo, nga antes sia maglakat sa iban nga kadutaan, nagtawag sa tatlo ka ulipon. Sa isa nagtugyan sia sing lima ka talanton, sa isa pa duha, kag sa katapusan sing isa lang—“sa tagsatagsa suno sa iya ikasarang.” Mahimo nga nagapatuhoy ini sa isa ka pilak nga talanton, isa ka talaksan nga kantidad nga sadto nga tion nagabalor sang sweldo sang isa ka mamumugon sa 14 ka tuig—daku gid nga kuwarta! Sang nagbalik ang tawo, nakighusay sia sa mga ulipon sa kon ano ang ila nahimo sa sulod sang “malawig nga tion” nga wala sia. Nadoble sang una nga duha ka ulipon ang balor sang gintugyan sa ila. Nagsiling sia nga “maayo,” kag nangako sa tagsatagsa sing dugang pa nga salabton, kag naghinakop: “Sulod ka sa kalipay sang imo agalon.” Bangod estrikto kuno kaayo ang agalon, wala gingamit sang ulipon nga may isa ka talanton ang talanton agod madugangan ini. Gintago niya ang kuwarta, nga wala man lang gindeposito ini sa mga manugbanko agod mapasakaan. Gintawag sia sang agalon nga “malaut kag uyaya” bangod batok sa kaayuhan sang iya agalon ang ginhimo niya. Busa, ginbawi sa iya ang talanton, kag ginpilak sia sa guwa ‘diin magahibi sia kag magapabagrot sang iya mga ngipon.’
13. Paano si Jesus nangin kaangay sang agalon sa parabola?
13 Sa liwat, ang mga detalye sini sarang hangpon sa isa ka simbuliko nga kahulugan. Halimbawa, si Jesus, nga ginalaragway sang tawo nga naglakat sa iban nga kadutaan, magabiya sa iya mga disipulo, makadto sa langit, kag magahulat sing malawig nga tion tubtob makabaton sia sing harianon nga gahom.b (Salmo 110:1-4; Binuhatan 2:34-36; Roma 8:34; Hebreo 10:12, 13) Apang, sa liwat, may mahangpan kita nga isa ka mas masangkad nga leksion ukon prinsipio nga dapat naton tanan iaplikar sa aton kabuhi. Ano ina?
14. Anong importante nga kinahanglanon ang ginapadaku sang parabola tuhoy sa mga talanton?
14 Bisan pa ang aton paglaum amo ang dimamalatyon nga kabuhi sa langit ukon ang kabuhi nga walay katapusan sa isa ka paraiso nga duta, maathag gikan sa parabola ni Jesus nga dapat kita manikasog sa Cristianong mga hilikuton. Sa katunayan, ang mensahe sining parabola sarang masumaryo sa isa ka pulong: kaukod. Ginpahamtang sang mga apostoles ang sulundan kutob sang Pentecostes 33 C.E. padayon. Aton mabasa: “Sa madamo iban pa nga pulong nagpanaksi [si Pedro] sing maid-id kag padayon nga naglaygay sa ila, nga nagasiling: ‘Panginluwas kamo sa sining tiko nga kaliwatan.’” (Binuhatan 2:40-42) Maayo gid nga mga resulta ang natigayon niya sa iya mga panikasog! Ang iban pa nga nagbuylog sa mga apostoles sa Cristianong pagbantala nga hilikuton nagmasako man sa maayong balita nga “nagalambo sa bug-os nga kalibutan.”—Colosas 1:3-6, 23; 1 Corinto 3:5-9.
15. Sa anong pinasahi nga paagi dapat naton iaplikar ang pinakapunto sang parabola tuhoy sa mga talanton?
15 Tandai ang konteksto sini nga parabola—ang tagna nahanungod sa presensia ni Jesus. Madamo kita sing pamatuod nga ang pa·rou·siʹa ni Jesus nagapadayon pa kag matapos na sa indi madugay. Dumduma kon paano gin-angot ni Jesus “ang katapusan” kag ang hilikuton nga dapat himuon sang mga Cristiano: “Ining maayong balita sang ginharian ibantala sa bug-os napuy-an nga duta subong panaksi sa tanan nga kapungsuran; kag ugaling magaabot ang katapusan.” (Mateo 24:14) Ginatandaan ini, diin nga sahi sang ulipon ang ginaanggiran naton? Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘May rason bala sa paghinakop nga kaangay ako sang ulipon nga nagtago sang gintugyan sa iya, ayhan samtang ginaatipan niya ang iya personal nga mga interes? Ukon maathag bala nga kaangay ako sadtong mga maayo kag matutom? Desidido gid bala ako nga palambuon ang mga interes sang Agalon sa tanan nga okasyon?’
Mabinantayon kag Maukod sa Tion sang Iya Presensia
16. Ano ang mensahe para sa imo sang duha ka parabola nga ginbinagbinag naton?
16 Huo, luwas sa malaragwayon kag matagnaon nga kahulugan, ining duha ka parabola nagahatag sa aton sing maathag nga pagpalig-on nga nagguwa sa baba mismo ni Jesus. Ang iya mensahe amo ini: Magmabinantayon; magmaukod, labi na kon makita ang tanda sang pa·rou·siʹa ni Cristo. Ina nga tion amo na karon. Gani mabinantayon gid bala kita kag maukod?
17, 18. Ano ang ginlaygay ni disipulo Santiago tuhoy sa presensia ni Jesus?
17 Ang utod sa iloy ni Jesus nga si Santiago wala sadto sa Bukid sang mga Olivo agod mabatian ang tagna ni Jesus; apang nahibal-an niya ini sang ulihi, kag nahangpan niya sing maathag ang kahulugan sini. Sia nagsulat: “Busa, mga kauturan, magpakita kamo sing pailob, tubtob sa presensia sang Ginuo. Yari karon! Ang mangunguma padayon nga nagahulat sang hamili nga bunga sang duta, nga nagapakita sing pailob sa sini tubtob mabaton niya ang una kag ulihi nga ulan. Magpailob man kamo; palig-una ang inyo tagipusuon, kay ang presensia sang Ginuo malapit na.”—Santiago 5:7, 8.
18 Bangod ginpasalig sia nga hukman sang Dios ang mga nagaabuso sa ila kamanggaran, ginpalig-on ni Santiago ang mga Cristiano nga mangin mapailubon samtang ginahulat ang paghikot ni Jehova. Ang isa ka di-mapailubon nga Cristiano mahimo mangin matimaluson, nga subong bala sia mismo ang magatadlong sang mga sayop nga nahimo. Apang, indi dapat amo sini, kay ang tion sang paghukom pat-od nga magaabot. Ang halimbawa sang isa ka mangunguma nagailustrar sina, subong sang ginpaathag ni Santiago.
19. Ang isa ka Israelinhon nga mangunguma makapakita sing ano nga sahi sang pagpailob?
19 Ang isa ka Israelinhon nga mangunguma nga nagtanom sing binhi dapat maghulat, una sa pagtubo sang dahon, dayon sa paggulang sang tanom, kag sa ulihi sang tig-alani. (Lucas 8:5-8; Juan 4:35) Sa sulod sadto nga mga binulan, may tion kag ayhan kabangdanan sa pagkabalaka. Magaabot bala ang una nga ulan kag mangin bastante bala ini? Kamusta naman ang ulihi nga ulan? May mga insekto bala ukon bagyo nga magapatay sa mga tanom? (Ipaanggid ang Joel 1:4; 2:23-25.) Walay sapayan, sa kabilugan ang isa ka Israelinhon nga mangunguma makasalig kay Jehova kag sa mga siklo sang kinaugali nga iya gintukod. (Deuteronomio 11:14; Jeremias 5:24) Ang pagpailob sang mangunguma isa gid ka masinaligon nga pagpaabot. Matinuuhon nga nahibaluan niya nga ang iya ginahulat magaabot. Magaabot gid ini!
20. Paano kita makapakita sing pagpailob nahisanto sa laygay ni Santiago?
20 Samtang ang isa ka mangunguma mahimo nga may pila ka ihibalo kon san-o maabot ang tig-alani, indi makalkular sang mga Cristiano sang unang siglo kon san-o maabot ang presensia ni Jesus. Apang, pat-od nga maabot ini. Si Santiago nagsulat: “Ang presensia [Griego, pa·rou·siʹa] sang Ginuo malapit na.” Sadtong tion nga ginsulat ni Santiago yadtong mga pulong, ang lapnag, ukon bug-os kalibutan, nga tanda sang presensia ni Cristo wala pa. Apang yari na ini karon! Gani ano ang dapat naton batyagon sa sini nga tion? Ang tanda athagon gid. Makita naton ini. Makasiling kita sing masinaligon, ‘Makita ko nga nagakatuman ang tanda.’ Masinaligon nga makasiling kita, ‘Ang presensia sang Ginuo nagsugod na, kag ang talipuspusan sini malapit na.’
21. Ano ang desidido gid kita nga himuon?
21 Sanglit amo sini, labi na nga may mabakod kita nga rason nga batunon kag iaplikar ang sadsaran nga mga leksion sang duha ka parabola ni Jesus nga ginbinagbinag naton. Sia nagsiling: “Busa, padayon kamo nga magbantay, kay wala kamo makahibalo sang adlaw ukon sang oras.” (Mateo 25:13) Indi gid maduhaduhaan nga karon na ang tion nga magmakugi kita sa aton Cristianong pag-alagad. Ipakita naton sa adlaw-adlaw sa aton kabuhi nga nahangpan naton ang punto ni Jesus. Magmabinantayon kita! Magmaukod kita!
[Mga Nota]
a Tuhoy sa simbuliko nga mga detalye sang parabola, tan-awa ang God’s Kingdom of a Thousand Years Has Approached, pahina 169-211, nga ginbalhag sang Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Tan-awa ang God’s Kingdom of a Thousand Years Has Approached, pahina 212-56.
Nadumduman Mo Bala?
◻ Anong panguna nga punto ang nakuha mo gikan sa parabola tuhoy sa maalam kag buangbuang nga mga ulay?
◻ Paagi sa parabola tuhoy sa mga talanton, anong sadsaran nga laygay ang ginahatag sa imo ni Jesus?
◻ Sa anong kahulugan ang imo pagpailob may kaangtanan sa pa·rou·siʹa kaangay sang pagpailob sang isa ka Israelinhon nga mangunguma?
◻ Ngaa makakulunyag gid kag makahalangkat ang aton karon tion?
[Mga laragway sa pahina 23]
Ano nga mga leksion ang natun-an mo gikan sa parabola tuhoy sa mga ulay kag tuhoy sa mga talanton?