“Indi Bala ang Dios ang Nagahatag sang Kahulugan sang mga Damgo?”

NAGALAKAT si Jose sa madulom nga pasilyo, nga nagatululagay ang balhas sa tapos sang iya pag-obra sa idalom sang nagatagiti nga init. Ang sulod sang bilangguan daw hurno bangod sang mainit nga silak sang adlaw sa Egipto. Kon kaisa, daw subong bala nga nahibaluan sang adlaw ang tanan nga tisa kag ang tanan nga litik sa dingding sang bilangguan. Amo na ini ang iya bag-o nga kalibutan. Matuod, ginatahod gid sia diri. Pero bilanggo sia.

Mahimo nga pirme niya ginadumdom ang iya kabuhi anay sa mataas kag batuhon nga mga bakulod sa Hebron sang ginaatipan niya ang kasapatan sang iya amay! Mga 17 anyos sia sang ginsugo sia ni Jacob nga iya amay kag madamo nga kilometro ang iya ginlakat. Pero wala na sia sing amo sini nga kahilwayan subong. Naakig gid kay Jose ang iya mga utod nga nahisa sa iya kag ginbaligya nila sia subong ulipon. Gindala sia sa Egipto, diin nag-alagad sia anay sa panimalay ni Potifar nga isa ka opisyal sang Egipto. Ginasaligan si Jose sang iya agalon pero nabilanggo sia bangod ginbutangbutangan sia sang asawa ni Potifar nga luguson niya sia.a—Genesis, kapitulo 37 kag 39.

Sini nga tion, 28 anyos na si Jose kag mga isa ka dekada na sia nga ulipon kag bilanggo. Pero, ang iya kabuhi indi subong sang iya ginalauman. Makagua pa ayhan sia? Makita pa ayhan niya liwat ang iya palangga kag tigulang na nga amay ukon ang iya palangga nga manghod nga si Benjamin? Asta san-o pa sia diri sa bilangguan?

Pareho ka man bala kay Jose? Kon kaisa baliskad gid sa aton ginahandum ang aton kabuhi. Sa pagkamatuod, daw wala sing katapusan ang aton mabudlay nga kahimtangan kag daw wala na kita sing mahimo ukon indi na naton ini mabatas. Tan-awon naton kon ano ang aton matun-an sa pagtuo ni Jose.

Nahibaluan ni Jose nga wala gid sia malipatan sang iya Dios nga si Jehova, kag nakabulig gid ini sa iya sa pagbatas. Kay bisan pa bilanggo si Jose sa Egipto, ginpakamaayo sia gihapon ni Jehova. Subong sang mabasa naton: “Si Jehova padayon nga nag-upod kay Jose kag nagpakita sa iya sing mainunungon nga gugma, amo nga ginkahamut-an sia sang pangulo nga opisyal sang bilangguan.” (Genesis 39:21-23) Padayon nga nagapangabudlay sing lakas si Jose amo nga padayon man sia nga ginapakamaayo sang Dios. Pat-od gid nga nalugpayan sia bangod nahibaluan niya nga kaupod niya pirme si Jehova!

Gintuyo gid bala ni Jehova nga magpabilin si Jose sa bilangguan tubtob san-o? Mahimo nga wala makahibalo si Jose sang sabat, kag pat-od nga ginapangamuyo niya ini sa Dios. Subong sang pirme nga nagakatabo, nasabat ini sa wala ginapaabot nga paagi. Isa ka adlaw, nagkinagula sa bilangguan kay may duha ka bag-o nga bilanggo nga nag-abot—ang mga opisyal nga nagaalagad mismo sa Paraon. Ang isa amo ang pangulo sang mga panadero kag ang isa pa gid amo ang pangulo sang mga manugtagay.—Genesis 40:1-3.

Si Jose ang ginpaatipan sang pangulo sang mga bantay sa duha ka prominente anay nga mga tawo.b Isa ka gab-i, pareho sila nga nagdamgo apang indi nila mahangpan ang ila damgo. Pagkaaga, natalupangdan ni Jose nga masubo sila. Gani namangkot sia: “Ngaa masubo kamo?” (Genesis 40:3-7) Mahimo nga bangod mabuot sia sa ila, nagsalig sila nga puede nila isugid sa iya ang ila problema. Wala makahibalo si Jose nga yadto nga pag-istoryahanay amo ang magpabag-o sang iya kabuhi. Pero natabo bala yadto nga pag-istoryahanay kon si Jose indi mabuot? Mahimo nga magpahulag ini sa aton nga pamangkuton man ang aton kaugalingon, ‘Ginapabutyag ko bala ang akon pagtuo sa Dios paagi sa pagpakita sing kaayo sa iban nga tawo?’

Ginpaathag sang duha ka lalaki nga indi sila mapahamtang bangod indi nila mahangpan ang ila damgo kag wala sing makapaathag kon ano ang kahulugan sini. Daku gid nga butang sa mga Egiptohanon ang mga damgo kag nagadepende gid sila sa mga tawo nga makapaathag sang kahulugan sini. Wala makahibalo ang duha ka lalaki nga ang nagpadamgo sa ila amo ang Dios ni Jose nga si Jehova. Pero nahibaluan ini ni Jose. Ginpasalig niya sila: “Indi bala ang Dios ang nagahatag sang kahulugan sang mga damgo? Palihug isugid ini [ang damgo] sa akon.” (Genesis 40:8) Ining ginsiling ni Jose mapuslanon gihapon sa tanan nga sinsero nga estudyante sang Biblia. Kuntani ang tanan nga relihioso nga tawo mangin subong sini ka mapainubuson. Dapat naton isikway ang matinaastaason nga panghunahuna, kag magsalig sa Dios samtang ginatinguhaan naton nga mahibaluan ang husto nga mga kahulugan sang iya pulong.—1 Tesalonica 2:13; Santiago 4:6.

Ang manugtagay ang una nga nagsugid sang iya damgo. Tuhoy ini sa puno sang ubas nga may tatlo ka sanga nga nagbunga sing pinungpong nga mga ubas. Naluto ang ubas, kag ginpuga ini sang manugtagay sa kopa sang Paraon. Sa bulig ni Jehova, nahangpan dayon ni Jose ang kahulugan sang damgo. Ginsilingan niya ang manugtagay nga ang tatlo ka sanga nagakahulugan sing tatlo ka adlaw. Sa sulod sina nga mga adlaw, pabalikon sang Paraon ang manugtagay sa iya palangakuan. Nalipay gid sa sini ang manugtagay kag nangabay sa iya si Jose: “Palihug magpakita ka sa akon sing mainunungon nga gugma kag hinambiti ako sa Paraon.” Ginsugid ni Jose nga ginkidnap lang sia kag ginpriso sia nga wala sing sala.—Genesis 40:9-15.

Bangod naengganyo sang maayong balita nga nabaton sang manugtagay, ginpamangkot man sang panadero si Jose kon ano ang buot silingon sang iya damgo nga nakakita sia sing tatlo ka alat sang tinapay kag may mga pispis nga nagakaon sing tinapay sa isa sa mga alat sa iya ulo. Ginhatag man kay Jose ang kahulugan sini nga damgo. Pero indi maayo ang balita para sa panadero. Nagsiling si Jose: “Amo ini ang kahulugan sang imo damgo: Ang tatlo ka alat tatlo ka adlaw. Tatlo ka adlaw sugod subong, ipapugot sang Paraon ang imo ulo kag bitayon ka sa usok, kag kaunon sang mga pispis ang imo unod.” (Genesis 40:16-19) Kaangay sang tanan nga matutom nga alagad sang Dios, maisog nga ginsugid ni Jose ang mensahe sang Dios, ang maayo nga balita kag ang balita tuhoy sa nagahilapit nga paghukom.—Isaias 61:2.

Pagligad sang tatlo ka adlaw, nagmatuod ang ginsiling ni Jose. Naghiwat ang Paraon sing sinalusalo para sa iya kaadlawan—isa ka buhat nga wala ginahimo sang katawhan sang Dios sang panahon sang Biblia—kag ginhambal niya kon ano ang iya desisyon sa iya duha ka alagad. Ginpatay ang panadero, subong sang ginsiling ni Jose, samtang ang manugtagay ginbalik sa iya posisyon. Pero makapasubo nga nalimtan sang mapinatumbayaon nga manugtagay si Jose.—Genesis 40:20-23.

Nagligad ang duha ka tuig. (Genesis 41:1) Hunahunaa kon daw ano nga kasubo ang nabatyagan ni Jose! Mahimo nga naglaum gid sia sang ginhatag sa iya ni Jehova ang kahulugan sang makalilibog nga mga damgo sang manugtagay kag sang panadero. Pagkatapos sadto, mahimo nga kada adlaw, nagalaum si Jose nga paguaon na sia, pero bilanggo gihapon sia. Mahimo nga yadtong duha ka tuig ang pinakamabudlay para kay Jose nga batason. Pero wala gid sia madulaan sing pagsalig sa iya Dios nga si Jehova. Sa baylo nga magpadala sa kasubo, determinado sia nga magbatas, kag naglig-on pa gid sia.—Santiago 1:4.

Sa sining mabudlay nga tion, dapat naton palambuon ang pagbatas. Agod maatubang naton ang mga pagtilaw, kinahanglan ang determinasyon, pagpailob, kag kalinong sa panghunahuna nga mahatag lang sang Dios. Subong sang ginhimo niya kay Jose, mabuligan niya kita nga batuan ang pagluya sang buot kag manguyapot sa paglaum.—Roma 12:12; 15:13.

Mahimo nga nalipatan sang manugtagay si Jose, pero wala sia malipatan ni Jehova. Isa ka gab-i, ginpadamgo niya ang Paraon sang duha ka indi malipatan nga damgo. Sa una nga damgo, nakita sang hari ang pito ka matahom kag matambok nga baka nga nagtakas halin sa Suba Nilo, kag nagasunod sa ila ang pito ka malaw-ay kag maniwang nga baka. Ginkaon sang maniwang nga mga baka ang matambok nga mga baka. Dayon, nagdamgo pa ang Paraon nga nakakita sia sing isa ka puno nga may pito ka maayo nga uhay. Pero may nag-ulhot man nga pito ka kupos kag nagkigas nga uhay kag ginlamon sini ang maayo nga uhay. Pagkaaga, nagbugtaw ang Paraon kag indi gid sia mapahamtang sa iya gindamgo, gani ginpatawag niya ang tanan niya nga maalam nga tawo kag madyikero nga mga saserdote agod ipaathag ang kahulugan sini. Pero napaslawan sila tanan. (Genesis 41:1-8) Wala kita makahibalo kon bala naligban sila ukon kon bala lainlain ang ila paghangop. Ginpaslaw nila ang Paraon, pero gusto gid niya nga mahangpan ang iya damgo.

Sang ulihi, nadumduman gid man sang manugtagay si Jose! Ginkonsiensia sia, kag ginsugid niya sa Paraon nga sang nagligad nga duha ka tuig nagdamgo sila nga duha sang panadero kag husto gid ang kahulugan nga ginhatag sang isa ka pamatan-on nga yara sa bilangguan. Gani, ginpatawag dayon sang Paraon si Jose halin sa bilangguan.—Genesis 41:9-13.

Hunahunaa ang ginabatyag ni Jose sang ginkadtuan sia sang mga mensahero sang Paraon. Nag-ilis dayon sia sing bayo kag nagpamarbas, kag mahimo gid nga nagpakalbo sia kay kustombre ini sang mga Egiptohanon. Pat-od gid nga hanuot sia nga nangamuyo kay Jehova nga pakamaayuhon sia! Wala madugay nagatindog na sia sa atubangan sang hari sa palasyo. Mabasa naton: “Nagsiling ang Paraon kay Jose: ‘Nagdamgo ako, apang wala sing makapaathag sang kahulugan sini. Nabalitaan ko nga mapaathag mo ang kahulugan sang mga damgo.’” Sa liwat, nagsabat si Jose sing mapainubuson kag may pagtuo sa iya Dios: “Wala ini sa akon; ang Dios magahatag kay Faraon sing sabat sang paghidait.”—Genesis 41:14, 15; 41:16, Ang Biblia sang Philippine Bible Society.

Ginahigugma gid ni Jehova ang mapainubuson kag matutom nga mga tawo gani indi katingalahan nga ginhatag niya kay Jose ang sabat nga wala mahibaluan sang maalam nga mga tawo kag sang mga saserdote. Ginpaathag ni Jose nga ang duha ka damgo sang Paraon may pareho nga kahulugan. Paagi sa pagsulit sang mensahe, ginapakita ni Jehova nga “ginpat-od” gid ini nga hitabo kag matuman gid ini. Ang matambok nga mga baka kag ang maayo nga mga uhay nagakahulugan sing pito ka tuig nga kabuganaan sa Egipto, samtang ang maniwang nga mga baka kag nagkigas nga mga uhay nagapatuhoy sa pito ka tuig nga tiggulutom pagkatapos sang kabuganaan. Lamunon sang tiggulutom ang kabuganaan sang duta.—Genesis 41:25-32.

Nahibaluan sang Paraon nga husto ang paghangop ni Jose. Pero ano ang ila dapat himuon? Nagpanugda si Jose sing plano. Kinahanglan nga mangita ang Paraon sing tawo nga “mainandamon kag maalam” agod magdumala sang pagtipon sing sobra nga mga uyas sa tion sang pito ka tuig nga kabuganaan kag magpanagtag sini sa mga nagakinahanglan sa tion sang tiggulutom. (Genesis 41:33-36) Kalipikado gid si Jose sa sini nga obra bangod sang iya eksperiensia kag ikasarang, pero wala niya ginrekomendar ang iya kaugalingon. Ang iya pagkamapainubuson kag pagtuo nakabulig sa iya. Kon may pagtuo gid kita kay Jehova, indi na kinahanglan nga mag-ambisyon pa kita ukon irekomendar ang aton kaugalingon. Itugyan naton ang tanan sa iya!

Naluyagan gid sang Paraon kag sang tanan niya nga alagad ang maalamon nga plano ni Jose. Ginbaton man sang hari nga ang Dios ni Jose amo ang naghatag sini nga kaalam sa iya. Ginhambalan niya ang iya mga alagad sa palasyo: “May makita pa bala kita nga pareho sini nga lalaki nga yara sa iya ang espiritu sang Dios?” Dayon nagsiling sia kay Jose: “Sanglit ini tanan ginpahibalo sang Dios sa imo, wala na sing iban nga mainandamon kag maalam pareho sa imo. Ikaw ang magadumala sa akon panimalay, kag ang tanan ko nga katawhan magatuman sing bug-os sa imo. Bangod ako ang hari, ako lang ang mas daku sangsa imo.”—Genesis 41:38-41.

Gintuman gid sang Paraon ang iya ginsiling. Ginpasuksukan si Jose sing bayo nga maayo nga klase sang linen. Ginhatagan sia sang Paraon sing kulintas nga bulawan, sing pangselyo nga singsing, sing kangga, kag sing awtoridad nga maglakbay sa bug-os nga duta agod ipatuman ang iya plano. (Genesis 41:42-44) Sa sulod lang sang isa ka adlaw, sa palasyo na si Jose halin sa bilangguan. Nagbugtaw sia nga isa ka bilanggo, kag nagtulog sia nga may gahom ikaduha sa Paraon. Husto gid ang pagtuo ni Jose kay Jehova nga Dios! Nakita ni Jehova ang tanan nga inhustisya nga gin-antos sang iya alagad sa sulod sang mga tinuig. Ginhusay niya ini sa husto nga tion kag sa husto nga paagi. Gintuyo ni Jehova nga indi lamang tadlungon ang mga sala nga ginhimo kay Jose, kundi agod amligan man ang palaabuton sang pungsod sang Israel. Binagbinagon ini sa masunod nga mga artikulo sa sini nga serye.

Kon mabudlay ang imo kahimtangan, ayhan bangod sang inhustisya nga daw wala sing katapusan, indi ka madulaan sing paglaum. Dumduma si Jose. Bangod wala gid sia mag-untat sa pagpakita sing kaayo, sing pagkamapainubuson, sing pagbatas, kag sing pagtuo, ginpadyaan sia ni Jehova sang ulihi.