Mga Panudlo sang Dios Batok sa mga Panudlo sang mga Demonyo

“Ang iban magatalikod sa pagtuo, nga nagatalupangod sa nagapatalang nga inspirado nga mga pinamulong kag mga panudlo sang mga demonyo.”​—⁠1 TIMOTEO 4:⁠1.

 1. Ang mga Cristiano yara sa tunga sang anong inaway?

HANDURAWA nga sa imo bug-os nga kabuhi nagapuyo ikaw sa duog nga may inaway. Ano ang kahimtangan kon sa pagtulog mo mabatian mo ang mga lupok sang mga pusil kag sa pagbugtaw mo mabatian mo ang lupok sang mga kanyon? Sing dimakalilipay, sa iban nga mga bahin sang kalibutan, amo gid sina ang kahimtangan sang mga tawo. Apang, sa espirituwal nga kahulugan, amo sini ang kahimtangan sang tanan nga Cristiano. Yara sila sa tunga sang isa ka dakung inaway nga nagadadbab sa mga 6,000 ka tuig kag nagbaskog pa sa aton mga adlaw. Ano ining madugay na nga inaway? Ang pagsumpunganay sang kamatuoran batok sa kabutigan, sang mga panudlo sang Dios batok sa mga panudlo sang mga demonyo. Indi pagpasobra nga tawgon ini​—⁠sa dimagkubos sang isa sa nagasumpunganay nga mga bahin​—⁠nga amo ang labing mapintas kag labing makamamatay nga inaway sa maragtas sang katawhan.

 2. (a) Suno kay Pablo, ano ang duha ka bahin nga nagasumpunganay? (b) Ano ang buot silingon ni Pablo sa “pagtuo”?

² Ginsambit ni apostol Pablo ang duha ka bahin sa sining inaway sang nagsulat sia kay Timoteo: “Ang inspirado nga mga pinamulong nagasiling sing pat-od nga sa ulihi nga mga bahin sang tion ang iban magatalikod sa pagtuo, nga nagatalupangod sa nagapatalang nga inspirado nga mga pinamulong kag sa mga panudlo sang mga demonyo.” (1 Timoteo 4:⁠1) Talupangda nga ang mga panudlo sang mga demonyo mangin labi kabaskog sa “ulihi nga mga bahin sang tion.” Kon tamdon gikan sa adlaw ni Pablo, nagakabuhi kita sa sina nga tion. Talupangda man, kon ano ang batok sa mga panudlo sang mga demonyo, nga amo “ang pagtuo.” Diri, “ang pagtuo” nagarepresentar sa mga panudlo sang Dios, nga napasad sa gin-inspirar nga mga pulong sang Dios nga yara sa Biblia. Ina nga pagtuo makahatag sing kabuhi. Ginatudluan sini ang Cristiano sa paghimo sang kabubut-on sang Dios. Amo ini ang kamatuoran nga nagadul-ong sa dayon nga kabuhi.​—⁠Juan 3:16; 6:⁠40.

 3. (a) Ano ang matabo sa mga biktima sa inaway sa ulot sang kamatuoran kag kabutigan? (b) Sin-o ang sa likod sang mga panudlo sang mga demonyo?

³ Ang bisan sin-o nga magtalikod sa pagtuo indi makatigayon sing kabuhi nga walay katapusan. Mga biktima sila sa inaway. Daw ano ka makapasubo nga resulta sang pagtugot sa kaugalingon nga mapatalang sang mga panudlo sang mga demonyo! (Mateo 24:24) Subong mga indibiduwal, paano naton malikawan nga mabiktima kita? Paagi sa pagsikway sing bug-os sa sining butig nga mga panudlo, nga nagasakdag lamang sa katuyuan sang “manuggahom sang mga demonyo,” si Satanas nga Yawa. (Mateo 12:24) Subong mapaktan gid, ang mga panudlo ni Satanas kabutigan, kay si Satanas amo “ang amay sang kabutigan.” (Juan 8:44) Binagbinaga kon paano niya gingamit sing sampaton ang kabutigan sa pagpatalang sa aton unang mga ginikanan.

Ang mga Panudlo sang mga Demonyo Ginpahayag

 4, 5. Ano nga binutig ang ginsiling ni Satanas kay Eva, kag ngaa tuman yadto kalaut?

⁴ Ang mga natabo narekord sa Biblia sa Genesis 3:​1-5. Ginagamit ang isa ka man-ug, ginpalapitan ni Satanas ang babayi nga si Eva kag ginpamangkot sia: “Matuod gid bala nga nagsiling ang Dios nga indi kamo dapat magkaon gikan sa tagsa ka kahoy sa hardin?” Ang pamangkot daw wala sing malain nga kahulugan, apang tan-awa ini liwat. “Matuod gid bala?” Daw nakibot si Satanas, nga subong bala nagasiling, ‘Ngaa nagsiling ang Dios sing subong sina?’

⁵ Sa iya pagkawalay hinalung-ong, ginpakita ni Eva nga amo sini matuod ang natabo. Nahibaluan niya kon ano ang panudlo sang Dios sa sining butang, nga ginsilingan sang Dios si Adan nga mapatay sila kon magkaon sila gikan sa kahoy sang pagkilala sa maayo kag malain. (Genesis 2:​16, 17) Mahimo gid nga napukaw ang iya interes sa ginpamangkot ni Satanas, gani namati sia tubtob nakalab-ot sia sa iya punto: “Sa sini ang man-ug nagsiling sa babayi: ‘Indi gid kamo mapatay.’ ” Daw ano kalaut nga butang nga hambalon! Ginsumbong ni Satanas si Jehova, ang Dios sang kamatuoran, ang Dios sang gugma, ang Manunuga, sing pagbinutig sa Iya tawhanon nga mga anak!​—⁠Salmo 31:5; 1 Juan 4:16; Bugna 4:⁠11.

 6. Paano ginduhaduhaan ni Satanas ang pagkaayo kag pagkasoberano ni Jehova?

⁶ Apang naghambal si Satanas sing dugang pa. Nagpadayon sia: “Kay ang Dios nakahibalo nga sa adlaw nga magkaon kamo gikan sa sini ang inyo mga mata magamuklat kag mangin kaangay kamo sang Dios, nga nakakilala sing maayo kag malaut.” Suno kay Satanas, si Jehova nga Dios​—⁠nga bugana nga nag-aman para sa aton unang mga ginikanan​—⁠luyag magdingot sa ila sing butang nga matahom. Luyag niya punggan sila nga mangin kaangay sang mga dios. Sa amo, ginduhaduhaan ni Satanas ang pagkaayo sang Dios. Ginsakdag man niya ang pagpaayaw sa kaugalingon kag ang hungod nga pagsikway sa kasuguan sang Dios, nagasiling nga ang paghikot sa sining paagi mangin mapuslanon. Ang matuod, ginduhaduhaan ni Satanas ang pagkasoberano sang Dios sa ibabaw sang Iya kaugalingon nga mga tinuga, nagasiling nga ang Dios wala sing kinamatarong sa pagbutang sing mga latid sa ginhimo sang tawo.

 7. San-o ang mga panudlo sang mga demonyo una nga nabatian, kag paano ini kaanggid sa karon?

⁷ Paagi sa sadtong mga pulong ni Satanas, una nga nabatian ang mga panudlo sang mga demonyo. Ining malaut nga mga panudlo nagasakdag gihapon sa kaanggid nga didiosnon nga mga prinsipio. Subong sang ginhimo niya sa hardin sang Eden, si Satanas, nga ginbuylugan karon sang iban pa nga rebelyuso nga mga espiritu, nagaduhaduha gihapon sa kinamatarong sang Dios sa pagpahamtang sing mga talaksan sa mga buhat. Ginaduhaduhaan niya gihapon ang pagkasoberano ni Jehova kag ginaimpluwensiahan ang mga tawo sa paglalis sa ila langitnon nga Amay.​—⁠1 Juan 3:​8, 10.

 8. Ano ang nadula ni Adan kag ni Eva sa Eden, apang paano napamatud-an si Jehova nga matuod?

⁸ Sa sadtong una nga pag-engkwentrohanay sang mga panudlo sang Dios kag sang mga panudlo sang mga demonyo, sayop nga desisyon ang nahimo ni Adan kag ni Eva kag nadula nila ang ginalauman nga kabuhi nga walay katapusan. (Genesis 3:19) Sa pagligad sang mga tinuig kag ang ila lawas nagsugod sa pagluya, bugana nga ginpamatud-an sa ila kon sin-o ang nagbinutig kag kon sin-o ang nagsugid sing kamatuoran didto anay sa Eden. Apang, ginatos ka tuig antes sila mapatay sa pisikal nga kahulugan, sila ang nangin una nga mga biktima sa inaway sa ulot sang kamatuoran kag kabutigan sang ginhukman sila nga ditakus sa kabuhi sang ila Manunuga, ang Tuburan sang kabuhi. Natabo ina sang napatay sila sa espirituwal nga kahulugan.​—⁠Salmo 36:9; ipaanggid ang Efeso 2:⁠1.

Ang mga Panudlo sang mga Demonyo Karon

 9. Daw ano ka epektibo ang mga panudlo sang mga demonyo sa sulod sang mga siglo?

⁹ Subong narekord sa tulun-an sang Bugna, gindala si apostol Juan paagi sa inspirasyon sa “adlaw sang Ginuo,” nga nagsugod sang 1914. (Bugna 1:10) Sadtong tion si Satanas kag ang iya mga demonyo gintagbong gikan sa langit padulong sa palibot sang duta​—⁠isa ka daku nga pagkalutos para sa sining kaaway sang aton Dungganon nga Manunuga. Indi na mabatian ang iya tingog sa langit nga pirme nagapanumbungon batok sa mga alagad ni Jehova. (Bugna 12:10) Apang, ano nga pag-uswag ang nahimo sang mga panudlo sang mga demonyo sa duta halin sa Eden? Ang rekord nagasiling: “Ginhulog ang dakung dragon, ang orihinal nga man-ug, ang isa nga gintawag Yawa kag Satanas, nga nagapatalang sa bug-os napuy-an nga duta.” (Bugna 12:⁠9) Ang bug-os nga kalibutan nagpati sa mga kabutigan ni Satanas! Indi katingalahan nga si Satanas gintawag nga “manuggahom sining kalibutan”!​—⁠Juan 12:31; 16:⁠11.

 10, 11. Sa anong mga paagi aktibo sa karon si Satanas kag ang iya mga demonyo?

¹⁰ Ginbaton bala ni Satanas ang pagkalutos sa tapos sia gintagbong gikan sa langit? Wala gid! Nagdesisyon sia nga magpadayon sa pagpakig-away batok sa mga panudlo sang Dios kag sa mga nagapanguyapot sa sini. Sa tapos sia gintagbong gikan sa langit, ginpadayon ni Satanas ang iya pagpakig-away: “Ang dragon [si Satanas] naakig sa babayi, kag nagkadto sa pagpakig-away sa nabilin sang iya binhi, nga nagabantay sang mga sugo sang Dios kag may hilikuton nga pagpanaksi kay Jesus.”​—⁠Bugna 12:⁠17.

¹¹ Dugang sa pagpakig-away sa mga alagad sang Dios, ginabahaan ni Satanas ang kalibutan sang iya propaganda, nagapanikasog nga huptan ang iya paghugakom sa katawhan. Sa isa sang iya mga palanan-awon sa Bugna sa adlaw sang Ginuo, nakita ni apostol Juan ang tatlo ka mabangis nga sapat nga simbuliko nga nagarepresentar kay Satanas, sa iya dutan-on nga politikanhon nga organisasyon, kag sa nagapangibabaw nga kagamhanan sa kalibutan sang aton tion. Gikan sa mga baba sining tatlo, nagguwa ang mga paka. Ano ang ginasimbulo sini? Si Juan nagsulat: “Sila, sa kamatuoran, mga ekspresyon nga inspirado sang mga yawa kag nagahimo sing mga tanda, kag nagakadto sila sa mga hari sa bug-os napuy-an nga duta, sa pagtipon sa ila sing tingob sa inaway sang dakung adlaw sang Dios nga Labing Gamhanan.” (Bugna 16:14) Sing maathag, ang mga panudlo sang mga demonyo aktibo katama sa duta. Si Satanas kag ang iya mga demonyo nagapakig-away gihapon batok sa mga panudlo sang Dios, kag padayon sila nga magahimo sini tubtob padulugon sila sing pilit ni Jesucristo, ang Mesianikong Hari.​—⁠Bugna 20:⁠2.

Pagkilala sa mga Panudlo sang mga Demonyo

 12. (a) Ngaa posible nga pamatukan ang mga panudlo sang mga demonyo? (b) Paano si Satanas nagatinguha nga tumanon ang iya mga katuyuan sa mga alagad sang Dios?

¹² Mapamatukan bala sang mahinadlukon sa Dios nga mga tawo ang mga panudlo sang mga demonyo? Mahimo nila sa pagkamatuod, bangod sa duha ka rason. Una, bangod ang mga panudlo sang Dios mas gamhanan; kag ikaduha, bangod ginbuyagyag ni Jehova ang mga estratehiya ni Satanas agod nga mapamatukan naton ini. Subong ginsiling ni apostol Pablo, “indi kita ignorante sang iya mga pahito.” (2 Corinto 2:11) Nahibaluan naton nga ginagamit ni Satanas ang paghingabot subong isa ka paagi sa pagtuman sang iya katuyuan. (2 Timoteo 3:12) Apang, sing kapin ka malalangon, ginatinguhaan niya nga impluwensiahan ang hunahuna kag tagipusuon sang mga nagaalagad sa Dios. Ginpatalang niya si Eva kag ginpasudlan ang iya tagipusuon sing sayop nga mga handum. Amo man ang ginatinguhaan niya karon. Si Pablo nagsulat sa mga taga-Corinto: “Nagakahadlok ako nga sa pila ka paagi, kon paano ginlimbungan sang man-ug si Eva paagi sa iya kadaya, basi mapalain ang inyo hunahuna palayo sa pagkasinsero kag pagkaputli nga para kay Cristo.” (2 Corinto 11:⁠3) Binagbinaga kon paano niya ginpalain ang panghunahuna sang katawhan sa kabilugan.

 13. Anong mga kabutigan ang ginasugid ni Satanas sa katawhan halin pa sa Eden?

¹³ Kay Eva, ginsumbong ni Satanas si Jehova sing pagbinutig kag nagsiling nga ang mga tawo mahimo mangin kaangay sang mga dios kon lalison nila ang ila Manunuga. Ang makaluluoy nga kahimtangan sang katawhan karon nagapamatuod nga si Satanas, indi si Jehova, ang butigon. Ang mga tawo karon indi mga dios! Apang, ginpasundan pa ni Satanas yadtong una nga butig sing iban pa nga kabutigan. Ginpakilala niya ang ideya nga ang tawhanon nga kalag dimamalatyon. Sa amo, makasululay nga gintanyag niya sa katawhan ang posibilidad nga mangin mga dios sa lain nga paagi. Nian, pasad sa sinang butig nga doktrina, ginsakdag niya ang mga panudlo tuhoy sa kalayuhon nga impierno, purgatoryo, espiritismo, kag pagsimba sa katigulangan. Ining kabutigan nagaulipon gihapon sa ginatos ka milyon ka katawhan.​—⁠Deuteronomio 18:​9-13.

 14, 15. Ano ang kamatuoran nahanungod sa kamatayon kag sa paglaum sang tawo para sa palaabuton?

¹⁴ Sa pagkamatuod, ang ginsiling ni Jehova kay Adan amo ang kamatuoran. Napatay si Adan sang nagpakasala sia batok sa Dios. (Genesis 5:⁠5) Sang mapatay si Adan kag ang iya mga kaliwat, sila nangin patay nga mga kalag, walay pangalibutan kag diaktibo. (Genesis 2:7; Manugwali 9:​5, 10; Ezequiel 18:⁠4) Bangod sang napanubli nga sala gikan kay Adan, ang tanan nga tawhanon nga kalag nagakapatay. (Roma 5:12) Apang, didto anay sa Eden, ginpanaad ni Jehova ang pagkari sang isa ka binhi nga magapakig-away sa mga binuhatan sang Yawa. (Genesis 3:15) Yadto nga binhi amo si Jesucristo, ang bugtong mismo nga Anak sang Dios. Si Jesus napatay nga walay sala, kag ang iya ginhalad nga kabuhi nangin isa ka gawad sa pagbakal sa katawhan gikan sa ila nagakapatay nga kahimtangan. Sila nga matinumanon nga nagapakita sing pagtuo kay Jesus may kahigayunan nga makabaton sing kabuhi nga walay katapusan nga nadula ni Adan.​—⁠Juan 3:36; Roma 6:23; 1 Timoteo 2:​5, 6.

¹⁵ Ang gawad, indi ang malubog nga ideya nga ang kalag wala nagakapatay, amo ang matuod nga paglaum sang katawhan. Panudlo ini sang Dios. Kamatuoran ini. Isa man ini ka dalayawon nga pasundayag sang gugma kag kaalam ni Jehova. (Juan 3:16) Dapat kita magpasalamat nga natun-an naton ining kamatuoran kag nahilway na kita gikan sa mga panudlo sang mga demonyo sa sining mga butang!​—⁠Juan 8:⁠32.

 16. Ano ang malawig nga mga resulta sang ginsunod sang mga tawo ang ila kaugalingon nga kaalam?

¹⁶ Paagi sa iya mga binutig sa hardin sang Eden, ginpalig-on ni Satanas si Adan kag si Eva nga magtinguha nga mangin independiente sa Dios kag magsandig sa ila kaugalingon nga kaalam. Sa karon, makita naton ang malawig nga mga resulta sina sa krimen, sa kapigaduhon, sa mga inaway, kag sa daku nga pagkadialangay nga nagaluntad sa kalibutan karon. Indi katingalahan nga ang Biblia nagasiling: “Ang kaalam sining kalibutan kabuangan sa Dios”! (1 Corinto 3:19) Apang, binuang nga ginapasulabi sang kalabanan nga tawo nga mag-antos sa baylo nga talupangdon ang mga panudlo ni Jehova. (Salmo 14:​1-3; 107:17) Ang mga Cristiano, nga nagbaton sa mga panudlo sang Dios, wala nagakahulog sa sina nga siod.

 17. Anong “gintawag sing sayop nga ihibalo” ang ginsakdag ni Satanas, kag ano ang mga bunga sini?

¹⁷ Si Pablo nagsulat kay Timoteo: “O Timoteo, bantayi ang natugyan sa imo, nga ginalikawan ang walay unod nga mga hambalanon nga nagasumpakil sa kon ano ang balaan kag ang mga pagsumpakilay sang ginatawag sing sayop nga ‘ihibalo.’ Kay sa pagpadayawdayaw sina nga ihibalo ang iban nagtalang gikan sa pagtuo.” (1 Timoteo 6:​20, 21) Ina nga “ihibalo” nagarepresentar man sa mga panudlo sang mga demonyo. Sang adlaw ni Pablo, mahimo gid nga nagpatuhoy ini sa apostata nga mga ideya nga ginsakdag sang iban sa kongregasyon. (2 Timoteo 2:​16-18) Sang ulihi, ang gintawag sing sayop nga ihibalo, subong sang Gnostisismo kag Griegong pilosopiya, nagdagta sa kongregasyon. Sa kalibutan karon, ang ateismo, agnostisismo, mga teoriya sang ebolusyon, kag ang higher criticism sa Biblia mga halimbawa sang ginatawag sing sayop nga ihibalo, subong amo ang dimakasulatanhon nga mga ideya nga ginasakdag sang modernong mga apostata. Ang mga bunga sining tanan nga ginatawag sing sayop nga ihibalo makita sa pagnubo sang moral, lapnag nga indi pagtahod sa awtoridad, pagkadibunayag, kag sa pagkakagod sang sistema sang mga butang ni Satanas.

Pagpanguyapot sa mga Panudlo sang Dios

 18. Sin-o karon ang nagapangita sa mga panudlo sang Dios?

¹⁸ Bisan pa ginapabahaan ni Satanas ang duta sing mga panudlo sang mga demonyo halin pa anay sa Eden, may yara pirme pila nga nangita sa mga panudlo sang Dios. Minilyon ang kadamuon nila karon. Nagalakip sila sa nagkalabilin nga hinaplas nga mga Cristiano nga may pat-od nga paglaum sa paghari upod kay Jesus sa iya langitnon nga Ginharian kag sa nagadamo nga dakung kadam-an sang “iban nga mga karnero” nga may paglaum nga panublion ang dutan-on nga bahin sina nga Ginharian. (Mateo 25:34; Juan 10:16; Bugna 7:​3, 9) Sa karon, gintipon ini sila sa isa ka bug-os kalibutan nga organisasyon nga sa amo naaplikar ang mga pulong ni Isaias: “Ang tanan mo nga anak mangin mga tawo nga tinudluan ni Jehova, kag mangin bugana ang paghidait sang imo mga anak.”​—⁠Isaias 54:⁠13.

 19. Ano ang nalakip sa pagkatinudluan ni Jehova?

¹⁹ Ang pagkatinudluan ni Jehova nagakahulugan sing kapin pa sa paghibalo sa matuod nga doktrina​—⁠bisan pa importante ina. Ginatudluan kita ni Jehova kon paano magkabuhi, kon paano iaplikar ang mga panudlo sang Dios sa aton personal nga mga kabuhi. Halimbawa, ginapamatukan naton ang kakagod, imoralidad, kag ang espiritu sang pagkaindependiente nga tuman ka lapnag sa kalibutan sa palibot naton. Ginakilala naton kon sa ano nagadul-ong ang mapintas nga paghingamo sa manggad sa sining kalibutan​—⁠sa kamatayon. (Santiago 5:​1-3) Wala gid naton ginakalipatan ang panudlo sang Dios nga ginpabutyag sa mga pulong ni apostol Juan: “Dili paghigugmaa ang kalibutan ukon ang mga butang sa kalibutan. Kon ang bisan sin-o nagahigugma sa kalibutan, ang gugma sang Amay wala sa iya.”​—⁠1 Juan 2:⁠15.

 20, 21. (a) Ano ang ginagamit ni Satanas sa iya mga panikasog nga bulagon ang mga tawo? (b) Anong mga pagpakamaayo ang nagaabot sa mga nagapanguyapot sa mga panudlo sang Dios?

²⁰ Ang epekto sang mga panudlo sang mga demonyo sa mga biktima sini makita sa pulong ni Pablo sa mga taga-Corinto: “Ginbulag [ni Satanas] ang mga painuino sang mga dimatinuuhon, agod nga ang kapawa sang mahimayaon nga maayong balita nahanungod kay Cristo, nga larawan sang Dios, indi magsilak.” (2 Corinto 4:⁠4) Luyag man bulagon ni Satanas ang mga Cristiano sa sining paagi. Didto anay sa Eden, gingamit niya ang isa ka man-ug sa pagpatalang sa isa sang mga alagad sang Dios. Sa karon, ginagamit niya ang masingki ukon imoral nga mga pelikula kag mga programa sa telebisyon. Ginagamit niya ang radyo, literatura, kag musika. Ang iya epektibo nga hinganiban amo ang sayop nga pagpakig-upod. (Hulubaton 4:14; 28:7; 29:⁠3) Kilalaha pirme kon ano ining mga butang​—⁠mga kasangkapan kag mga panudlo sang mga demonyo.

²¹ Dumduma, ang ginhambal ni Satanas sa Eden mga kabutigan; ang ginhambal ni Jehova napamatud-an nga matuod. Halin sadtong unang mga adlaw, pareho ang nagakatabo. Si Satanas napamatud-an pirme nga butigon, samtang ang mga panudlo sang Dios wala mapaslawi nga nagmatuod. (Roma 3:⁠4) Kon manguyapot kita sa Pulong sang Dios, mangin yara kita pirme sa manugdaug nga bahin sa inaway sang kamatuoran batok sa kabutigan. (2 Corinto 10:​4, 5) Gani, mangin determinado kita nga sikwayon ang tanan nga panudlo sang mga demonyo. Sa sinang paagi magabatas kita tubtob sa tion nga matapos na ang inaway sa ulot sang kamatuoran kag kabutigan. Magadaug ang kamatuoran. Si Satanas madula, kag mga panudlo lamang sang Dios ang mabatian sa duta.​—⁠Isaias 11:⁠9.

Mapaathag Mo Bala?

◻ San-o ang mga panudlo sang mga demonyo una nga nabatian?

◻ Ano ang pila ka kabutigan nga ginasakdag ni Satanas kag sang iya mga demonyo?

◻ Sa anong mga paagi si Satanas aktibo gid karon?

◻ Ano ang ginagamit ni Satanas sa pagsakdag sa mga panudlo sang mga demonyo?

◻ Anong mga pagpakamaayo ang yara sa mga nagapanguyapot sa mga panudlo sang Dios?

[Piktyur sa pahina 9]

Ang mga panudlo sang mga demonyo una nga nabatian sa hardin sang Eden

[Piktyur sa pahina 10]

Ang panudlo sang Dios nahanungod sa gawad kag sa Ginharian nagatanyag sing lamang nga paglaum para sa katawhan