Daku Pa nga mga Pagpakamaayo Paagi sa Bag-ong Katipan

“Si Jesus . . . amo man ang manugpatunga sang isa ka katumbas nga maayo pa nga katipan.”​—⁠HEBREO 8:⁠6.

1. Sin-o ang nangin ‘binhi sang babayi’ nga ginsaad sa Eden, kag paano sia ‘gindugmok sa tikod’?

SANG makasala si Adan kag si Eva, ginhukman ni Jehova si Satanas, ang isa nga naglimbong kay Eva, nga nagasiling: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo kag sang babayi kag sa tunga sang imo binhi kag sang iya binhi. Dugmukon ka niya sa ulo kag dugmukon mo sia sa tikod.” (Genesis 3:15) Sang ginbawtismuhan si Jesus sa Suba Jordan sang 29 C.⁠E., ang Binhi nga ginsaad sa Eden naglutaw gid man sang ulihi. Sang mapatay sia sa usok sang pag-antos sang 33 C.⁠E., ang isa ka bahin sinang dumaan nga tagna natuman. ‘Gindugmok [ni Satanas] ang tikod’ sang Binhi.

2. Suno sa ginhambal mismo ni Jesus, paano ang iya kamatayon makahatag sing kaayuhan sa katawhan?

² Makalilipay nga yadtong pilas, bisan pa tuman kasakit, indi permanente. Ginbanhaw si Jesus gikan sa minatay subong isa ka dimamalatyon nga espiritu kag nagkayab sa iya Amay sa langit, diin gintanyag niya ang balor sang iya ginpaagay nga dugo subong “gawad sa baylo sang madamo.” Sa amo, nagmatuod ang iya mismo ginhambal: “Ang Anak sang tawo dapat bayawon, agod nga ang bisan sin-o nga magtuo sa iya may kabuhi nga walay katapusan. Kay ginhigugma gid sang Dios ang kalibutan sa bagay nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak, agod nga ang bisan sin-o nga magtuo sa iya indi mawala kundi may kabuhi nga walay katapusan.” (Mateo 20:​28; Juan 3:​14-16; Hebreo 9:​12-14) Importante ang papel sang bag-ong katipan sa katumanan sang tagna ni Jesus.

Ang Bag-ong Katipan

3. San-o ang bag-ong katipan una nga nagpanghikot?

³ Sang nagahilapit na ang iya kamatayon, ginsugiran ni Jesus ang iya mga sumulunod nga ang dugo nga iya ipaagay amo ang “dugo sang [bag-ong] katipan.” (Mateo 26:​28; Lucas 22:20) Napulo ka adlaw sa tapos sia makakayab sa langit, ang bag-ong katipan nagpanghikot sang ang balaan nga espiritu ginpasagahay sa mga 120 ka disipulo nga nagtipon sa naibabaw nga hulot sa Jerusalem. (Binuhatan 1:​15; 2:​1-4) Ang pagpasulod sa sining 120 ka disipulo sa bag-ong katipan nagpakita nga ang “unang” katipan, ang Kasuguan nga katipan, daan na karon.​—⁠Hebreo 8:⁠13.

4. Napaslawan bala ang daan nga katipan? Ipaathag.

⁴ Napaslawan bala ang daan nga katipan? Wala gid. Matuod, sanglit gin-islan na ini karon, ang undanon nga Israel indi na pinasahi nga katawhan sang Dios. (Mateo 23:38) Apang bangod ina sang pagkamalalison kag pagsikway sang Israel sa Hinaplas nga Isa ni Jehova. (Exodo 19:​5; Binuhatan 2:​22, 23) Apang antes gin-islan ang Kasuguan, madamo ang nahimuan sini. Sa sulod sang mga siglo, nag-aman ini sing dalan sa pagpalapit sa Dios kag sing pangamlig gikan sa butig nga relihion. May mga bahin ini nga naglandong sa bag-ong katipan kag, paagi sa sulit-sulit nga mga halad sini, ginpasundayag sini ang daku nga pagkinahanglan sang tawo sing pagtubos gikan sa sala kag kamatayon. Sa pagkamatuod, ang Kasuguan nangin isa ka “manunudlo padulong kay Cristo.” (Galacia 3:​19, 24; Roma 3:​20; 4:​15; 5:12; Hebreo 10:​1, 2) Apang, ang pagpakamaayo nga ginsaad kay Abraham matuman sing bug-os paagi sa bag-ong katipan.

Ginpakamaayo ang mga Pungsod Paagi sa Binhi ni Abraham

5, 6. Sa sadsaran, espirituwal nga katumanan sang Abrahamikong katipan, sin-o ang Binhi ni Abraham, kag ano nga pungsod ang una nga nakabaton sing pagpakamaayo paagi sa iya?

⁵ Nanaad si Jehova kay Abraham: “Paagi sa imo binhi pat-od nga pakamaayuhon sang tanan nga pungsod sang duta ang ila kaugalingon.” (Genesis 22:18) Sa idalom sang daan nga katipan, madamo sang mahagop nga mga dumuluong ang ginpakamaayo bangod sang ila pagpakig-upod sa Israel, ang pungsudnon nga binhi ni Abraham. Apang, sa espirituwal nga katumanan sini, ang Binhi ni Abraham amo ang isa ka himpit nga tawo. Ginpaathag ini ni Pablo sang magsiling sia: “Ang mga saad ginpamulong kay Abraham kag sa iya binhi. Wala ini nagasiling: ‘Kag sa mga binhi,’ subong nga madamo, kundi subong nga sa isa: ‘Kag sa imo binhi,’ nga si Cristo.”​—⁠Galacia 3:⁠16.

⁶ Huo, si Jesus amo ang Binhi ni Abraham, kag paagi sa Iya ang mga pungsod makabaton sing pagpakamaayo nga labaw gid sa bisan ano nga posible para sa undanon nga Israel. Sa pagkamatuod, ang una nga pungsod nga nakabaton sining pagpakamaayo amo ang Israel mismo. Wala madugay pagkatapos sang Pentecostes 33 C.⁠E., ginsilingan ni apostol Pedro ang isa ka grupo sang mga Judiyo: “Kamo ang mga anak sang mga manalagna kag sang katipan nga ginhimo sang Dios sa inyo mga ginikanan, nga nagasiling kay Abraham, ‘Kag sa imo binhi pakamaayuhon ang tanan nga pamilya sang duta.’ Sa inyo sing una ang Dios, sang nabangon niya ang iya Alagad, nagpadala sa iya sa pagpakamaayo sa inyo sa pagpatalikod sa tagsatagsa sa inyo gikan sa inyo malaut nga mga buhat.”​—⁠Binuhatan 3:​25, 26.

7. Ano nga mga pungsod ang ginpakamaayo paagi kay Jesus, ang Binhi ni Abraham?

⁷ Wala madugay, ginpakamaayo man ang mga Samariahanon kag dayon ang mga Gentil naman. (Binuhatan 8:​14-17; 10:​34-48) Sa ulot sang 50 kag 52 C.E., nagsulat si Pablo sa mga Cristiano sa Galacia sa Asia Minor: “Ang Kasulatan, nga nakakita sing abanse nga ang Dios magapakamatarong sa katawhan sang mga pungsod bangod sang pagtuo, nagwali nga daan sing maayong balita kay Abraham, nga amo: ‘Paagi sa imo pakamaayuhon ang tanan nga pungsod.’ Gani nian ang mga tawo nga may pagtuo ginapakamaayo kaupod sang matutom nga si Abraham.” (Galacia 3:​8, 9; Genesis 12:3) Bisan pa madamo nga Cristiano sa Galacia ang bahin sang “katawhan sang mga pungsod,” ginpakamaayo sila paagi kay Jesus bangod sang ila pagtuo. Sa anong paagi?

8. Para sa mga Cristiano sang adlaw ni Pablo, ang pagpakamaayo paagi sa Binhi ni Abraham naglakip sa ano, kag pila, sa ulihi, ang makabaton sina nga pagpakamaayo?

⁸ Bisan ano man ang ila ginhalinan, ginsilingan ni Pablo ang taga-Galacia nga mga Cristiano: “Kon kamo iya ni Cristo, binhi gid kamo ni Abraham, mga manunubli may kaangtanan sa saad.” (Galacia 3:29) Para sa mga taga-Galacia sadto, ang pagpakamaayo paagi sa Binhi ni Abraham naglakip sang ila pagkaumalambit sa bag-ong katipan kag masigkamanunubli ni Jesus, mga kaupod ni Jesus sa binhi ni Abraham. Wala naton mahibaluan kon pila ang pumuluyo sang dumaan nga Israel. Nahibaluan lamang naton nga ini nangin “subong sang balas nga yara sa baybayon sang dagat sa kadamuon.” (1 Hari 4:20) Apang, nahibaluan naton ang bug-os nga kadamuon sang mga kaupod ni Jesus sa espirituwal nga binhi​—⁠144,000. (Bugna 7:4; 14:1) Ang 144,000 naggikan sa “tagsa ka tribo kag hambal kag katawhan kag pungsod” sang katawhan kag nagapakigbahin nga mapaambit sa iban pa gid ang mga pagpakamaayo sang Abrahamikong katipan.​—⁠Bugna 5:⁠9.

Natuman nga Tagna

9. Paano ang kasuguan ni Jehova yara sa sulod nila para sa mga katapo sang bag-ong katipan?

⁹ Sang gintagna ang bag-ong katipan, si Jeremias nagsulat: “‘Amo ini ang katipan nga himuon ko sa panimalay sang Israel sa tapos sadtong mga adlaw,’ siling ni Jehova. ‘Ibutang ko ang akon kasuguan sa sulod nila, kag isulat ko ini sa ila tagipusuon.’ ” (Jeremias 31:33) Kinaiya sang mga katapo sang bag-ong katipan ang pag-alagad kay Jehova bangod sa gugma. (Juan 13:​35; Hebreo 1:9) Ang kasuguan ni Jehova nasulat sa ila tagipusuon, kag luyag gid nila nga himuon ang iya kabubut-on. Matuod, hanuot nga ginhigugma sang pila ka matutom nga mga indibiduwal sa dumaan nga Israel anay ang kasuguan ni Jehova. (Salmo 119:97) Apang madamo ang wala maghimo sini. Sa gihapon nagpabilin sila nga katapo sang pungsod. Wala sing bisan sin-o ang makapabilin sa bag-ong katipan kon ang kasuguan sang Dios wala nasulat sa iya tagipusuon.

10, 11. Para sa mga katapo sang bag-ong katipan, sa anong paagi si Jehova “mangin ila Dios,” kag paano nila tanan makilala sia?

¹⁰ Si Jehova dugang pa nga nagsiling tuhoy sa mga katapo sang bag-ong katipan: “Ako mangin ila Dios, kag sila mangin akon katawhan.” (Jeremias 31:33) Sa dumaan nga Israel, madamo ang nagsimba sa mga diosdios sang mga pungsod, apang nagpabilin sila nga mga Israelinhon gihapon. Pasad sa bag-ong katipan, nagtuga si Jehova sing isa ka espirituwal nga pungsod, “ang Israel sang Dios,” agod tal-usan ang undanon nga Israel. (Galacia 6:​16; Mateo 21:​43; Roma 9:​6-8) Apang, wala sing bisan sin-o ang makapabilin nga bahin sang bag-ong espirituwal nga pungsod kon mag-untat sia sa pagsimba kay Jehova kag sa iya lamang.

¹¹ Si Jehova nagsiling man: “Sila tanan makakilala sa akon, kutob sa labing magamay sa ila tubtob sa labing daku.” (Jeremias 31:34) Sa Israel anay, madamo ang nagpasapayan kay Jehova, nga daw nagasiling: “Si Jehova indi maghimo sing maayo, kag indi sia maghimo sing malaut.” (Sofonias 1:12) Wala sing bisan sin-o ang makapabilin nga bahin sang Israel sang Dios kon pasapayanan niya si Jehova ukon dagtaan ang putli nga pagsimba. (Mateo 6:​24; Colosas 3:5) Ang espirituwal nga mga Israelinhon “katawhan nga nakakilala sa ila Dios.” (Daniel 11:32) Nagakalipay sila sa ‘pagkuha sing ihibalo tuhoy sa lamang matuod nga Dios kag tuhoy kay Jesucristo.’ (Juan 17:3) Ang pagkilala kay Jesus nagapadalom sang ila ihibalo tuhoy sa Dios kay, sa isa ka tumalagsahon nga paagi, si Jesus ‘amo ang isa nga nagpaathag [tuhoy sa Dios].’​—⁠Juan 1:​18; 14:​9-11.

12, 13. (a) Sa anong sadsaran ginapatawad ni Jehova ang mga sala sang mga katapo sang bag-ong katipan? (b) Tuhoy sa kapatawaran sang mga sala, paano ang bag-ong katipan labaw gid sa daan nga katipan?

¹² Sa katapusan, si Jehova nanaad: “Patawaron ko ang ila kalautan, kag indi na pagdumdumon ang ila sala.” (Jeremias 31:​34b) Ang Kasuguan ni Moises naglakip sing ginatos ka nasulat nga mga regulasyon nga ginpatuman sa Israelinhon. (Deuteronomio 28:​1, 2, 15) Ang tanan nga naglapas sa Kasuguan nagdulot sing mga halad para sa ila mga sala. (Levitico 4:​1-7; 16:​1-31) Madamo nga Judiyo ang nagpati nga mahimo sila mangin matarong paagi sa ila mga buhat suno sa Kasuguan. Apang, nahangpan sang mga Cristiano nga indi gid nila mapangabudlayan ang pagkamatarong paagi sa ila mga buhat. Indi nila malikawan nga makasala. (Roma 5:12) Sa idalom sang bag-ong katipan, ang matarong nga tindog sa atubangan sang Dios posible lamang pasad sa halad ni Jesus. Apang, ina nga tindog isa ka regalo, isa ka dibagay nga kaluoy gikan sa Dios. (Roma 3:​20, 23, 24) Ginaobligar gihapon ni Jehova ang iya mga alagad nga tumanon sia. Si Pablo nagsiling nga ang mga katapo sang bag-ong katipan yara sa “idalom sang kasuguan kay Cristo.”​—⁠1 Corinto 9:⁠21.

¹³ Busa, para sa mga Cristiano may yara man halad para sa sala, apang mas daku ang balor sini sangsa mga halad sa idalom sang Kasuguan nga katipan. Si Pablo nagsulat: “Ang tagsa ka saserdote [sa idalom sang Kasuguan nga katipan] nagatindog adlaw-adlaw agod maghimo sing pangpubliko nga pag-alagad kag agod maghalad sing amo man nga mga halad sing masunson, kay sa bisan anong tion indi gid ini makakuha sing bug-os sa mga sala. Apang [si Jesus] naghalad sing isa ka halad para sa mga sala sing dayon kag naglingkod sa tuo sang Dios.” (Hebreo 10:​11, 12) Sanglit ang mga Cristiano sa bag-ong katipan nagapakita sing pagtuo sa halad ni Jesus, ginadeklarar sila ni Jehova nga matarong, wala sing sala, kag sa amo yara sa posisyon nga haplason subong iya espirituwal nga mga anak. (Roma 5:​1; 8:​33, 34; Hebreo 10:​14-18) Kon makasala sila bangod sang tawhanon nga pagkadihimpit, makapangayo sila sing kapatawaran gikan kay Jehova, kag pasad sa halad ni Jesus, ginapatawad sila ni Jehova. (1 Juan 2:​1, 2) Apang, kon pilion nila ang isa ka dalanon sang hungod nga pagpakasala, madula nila ang ila matarong nga tindog kag ang pribilehiyo subong mga umalambit sa bag-ong katipan.​—⁠Hebreo 2:​2, 3; 6:​4-8; 10:​26-31.

Ang Daan nga Katipan kag ang Bag-o

14. Anong pagpatuli ang ginpatuman sa idalom sang Kasuguan nga katipan? sa idalom sang bag-ong katipan?

¹⁴ Ang mga lalaki sa daan nga katipan gintuli subong palatandaan nga sila yara sa idalom sang Kasuguan. (Levitico 12:​2, 3; Galacia 5:3) Sa tapos matukod ang Cristianong kongregasyon, ginbatyag sang iban nga ang di-Judiyo nga mga Cristiano dapat man tulion. Apang ang mga apostoles kag mga gulang sa Jerusalem, nga gintuytuyan sang Pulong sang Dios kag sang balaan nga espiritu, nagdesisyon nga indi ini kinahanglanon. (Binuhatan 15:​1, 5, 28, 29) Pagligad sang pila ka tuig, si Pablo nagsiling: “Kay indi sia matuod nga Judiyo nga amo sa guwa lamang, ukon ang pagkatinuli sa guwa lamang sa unod. Kundi isa sia ka Judiyo nga amo sa sulod, kag ang pagtuli sa iya amo ang sa tagipusuon paagi sa espiritu, kag indi paagi sa isa ka nasulat nga kodigo.” (Roma 2:​28, 29) Ang literal nga pagpatuli, bisan para sa undanon nga mga Judiyo, wala sing dugang pa nga espirituwal nga balor sa mga mata ni Jehova. Para sa mga katapo sang bag-ong katipan, indi ang unod, kundi ang tagipusuon, ang dapat tulion. Ang bisan ano sa ila panghunahuna, mga handum, kag mga motibo nga indi kalahamut-an ukon dimatinlo sa mga mata ni Jehova dapat utdon.⁠a Madamo karon ang buhi nga pamatuod sa gahom sang balaan nga espiritu sa pagpabag-o sang panghunahuna sa sining paagi.​—⁠1 Corinto 6:​9-11; Galacia 5:​22-24; Efeso 4:​22-24.

15. Ano ang kinatuhayan sang undanon nga Israel kag sang Israel sang Dios kon tuhoy sa harianon nga paggahom?

¹⁵ Sa Kasuguan nga katipan nga kahimusan, si Jehova amo ang Hari sang Israel, kag sang ulihi ginpakita niya ang iya pagkasoberano paagi sa tawhanon nga mga hari sa Jerusalem. (Isaias 33:22) Si Jehova amo man ang Hari sang Israel sang Dios, ang espirituwal nga Israel, kag sugod sang 33 C.⁠E., nagagahom sia paagi kay Jesucristo, nga nakabaton sing “bug-os nga awtoridad sa langit kag sa duta.” (Mateo 28:​18; Efeso 1:​19-23; Colosas 1:​13, 14) Sa karon, ginakilala sang Israel sang Dios si Jesus subong amo ang Hari sa langitnon nga Ginharian sang Dios, nga gintukod sang 1914. Si Jesus mas maayo pa gani nga Hari kay Ezequias, kay Josias, kag sa iban pa matutom nga mga hari sang dumaan nga Israel.​—⁠Hebreo 1:​8, 9; Bugna 11:⁠15.

16. Ano nga sahi sang pagkasaserdote ang Israel sang Dios?

¹⁶ Ang Israel sadto indi lamang isa ka ginharian kundi may yara man hinaplas nga pagkasaserdote. Sang 33 C.⁠E., ang Israel sang Dios nagtal-us sa undanon nga Israel kag nangin “alagad” ni Jehova, ang iya “mga saksi.” (Isaias 43:10) Sugod sadto, ang mga pulong ni Jehova sa Israel nga narekord sa Isaias 43:​21 kag Exodo 19:​5, 6 gin-aplikar sa espirituwal nga Israel sang Dios. Ang bag-ong espirituwal nga pungsod sang Dios isa karon ka “pinili nga kaliwatan, harianon nga pagkasaserdote, balaan nga pungsod, katawhan nga pinasahi nga ginapanag-iyahan,” nga may salabton sa ‘pagpahayag sing lapnag sang pagkahalangdon ni Jehova.’ (1 Pedro 2:⁠9) Ang tanan sa Israel sang Dios, lalaki man kag babayi, nagahuman sing isa ka hubon sang mga saserdote. (Galacia 3:​28, 29) Subong ikaduha nga bahin sang binhi ni Abraham, sila karon nagasiling: “Hinugyaw, kamo nga mga pungsod, pati ang iya katawhan.” (Deuteronomio 32:43) Ang mga katapo sang espirituwal nga Israel nga nabilin pa sa duta amo ang nagahuman sa “matutom kag mainandamon nga ulipon.” (Mateo 24:​45-47) Paagi lamang sa pagpakig-upod sa ila nga ang sagrado nga pag-alagad mangin kalahamut-an sa Dios.

Ginharian sang Dios—⁠Ang Katapusan nga Katumanan

17. Ano nga pagkapanganak ang ginaeksperiensiahan sang mga katapo sang bag-ong katipan?

¹⁷ Ang mga Israelinhon nga nabun-ag sa tapos sang 1513 B.⁠C.⁠E. ginbaton sa Kasuguan nga katipan sang mabun-ag sila. Ang mga ginabaton ni Jehova sa bag-ong katipan nagaeksperiensia man sing pagkabun-ag​—⁠sa ila bahin, isa ka espirituwal nga pagkabun-ag. Ginsambit ini ni Jesus sa Fariseo nga si Nicodemo sang magsiling sia: “Sa pagkamatuod, nagasiling ako sa imo, Luwas kon ang isa ipanganak liwat, indi sia makakita sang ginharian sang Dios.” (Juan 3:3) Ang 120 ka disipulo sang Pentecostes 33 C.⁠E. amo ang una dihimpit nga mga tawo nga nakaeksperiensia sining bag-o nga pagkabun-ag. Bangod ginapakamatarong sila sa idalom sang bag-ong katipan, nakabaton sila sing balaan nga espiritu subong “isa ka pauna nga tanda” sang ila harianon nga palanublion. (Efeso 1:14) ‘Ginpanganak [sila] gikan sa espiritu’ agod mangin gin-adoptar nga mga anak sang Dios, sa amo mga utod ni Jesus kag “kaupod nga mga manunubli ni Cristo.” (Juan 3:​6; Roma 8:​16, 17) Ang “pagpanganak liwat” sa ila nagbukas sang dalan para sa matahom nga mga butang sa palaabuton.

18. Ang pagpanganak liwat nagabukas sang dalan padulong sa anong matahom nga mga palaabuton para sa mga katapo sang bag-ong katipan?

¹⁸ Sang ginpatung-an ni Jesus ang bag-ong katipan, naghimo sia sing dugang pa nga katipan upod sa iya mga sumulunod, nga nagasiling: “Nagapakigkatipan ako sa inyo, subong nga ang akon Amay nakigkatipan sa akon, para sa isa ka ginharian.” (Lucas 22:29) Ginahanda sining katipan para sa Ginharian ang dalan para sa katumanan sang isa ka talalupangdon nga palanan-awon nga narekord sa Daniel 7:​13, 14, 22, 27. Nakakita si Daniel sing “isa nga kaangay sa anak sang tawo” nga ginhatagan sing harianon nga awtoridad sang “Dumaan sang mga Adlaw,” si Jehova nga Dios. Nian nakita ni Daniel nga “ang mga balaan nagtag-iya sang ginharian.” Si Jesus amo ang isa nga “kaangay sa anak sang tawo” nga, sang 1914, nakabaton sing langitnon nga Ginharian gikan kay Jehova nga Dios. Ang iya hinaplas sang espiritu nga mga disipulo amo ang “mga balaan” nga nagaambit upod sa iya sa sina nga Ginharian. (1 Tesalonica 2:12) Paano?

19, 20. (a) Para sa mga katapo sang bag-ong katipan, ano ang mangin katapusan, mahimayaon nga katumanan sang saad ni Jehova kay Abraham? (b) Anong dugang pa nga mga pamangkot ang dapat binagbinagon?

¹⁹ Kon mapatay sila, ining mga hinaplas kaangay ni Jesus banhawon gikan sa minatay subong dimamalatyon nga espiritu nga mga tinuga agod mag-alagad upod sa iya subong mga hari kag mga saserdote sa langit. (1 Corinto 15:​50-53; Bugna 20:​4, 6) Daw ano ka mahimayaon nga paglaum! “Magahari sila sa ibabaw sang duta,” indi lamang sa duta sang Canaan. (Bugna 5:10) Sila bala “magatag-iya sang gawang sang ila mga kaaway”? (Genesis 22:17) Huo, kag sa isa ka indi masuay nga paagi, kon masaksihan nila ang kalaglagan sang makiawayon nga relihiosong makihilawason, ang Babilonia nga Daku, kag kon ining binanhaw nga mga hinaplas magaambit kay Jesus sa pagbantay sa mga pungsod “paagi sa bilugon nga salsalon” kag sa pagdugmok sa ulo ni Satanas. Sa amo, magaambit sila sa pagtuman sang katapusan nga detalye sang tagna sa Genesis 3:⁠15.​—⁠Bugna 2:​26, 27; 17:​14; 18:​20, 21; Roma 16:⁠20.

²⁰ Sa gihapon, mahimo kita mamangkot, Amo lamang bala ining 144,000 ka matutom nga kalag ang nadalahig sa Abrahamiko nga katipan kag sa bag-ong katipan? Indi, ang iban nga indi katapo sining mga katipan sa direkta nga paagi pakamaayuhon paagi sa ila, subong makita naton sa masunod nga artikulo.

[Mga footnote]

Nadumduman Mo Bala?

◻ San-o ang bag-ong katipan una nga nagpanghikot?

◻ Ano ang nahimuan paagi sa daan nga katipan?

◻ Sin-o labi na ang Binhi ni Abraham, kag sa anong paagisod ang mga pungsod ginpakamaayo paagi sa sina nga Binhi?

◻ Para sa 144,000, ano ang katapusan nga katumanan sang Abrahamikong katipan kag sang bag-ong katipan?

[Retrato sa pahina 15]

Ang kapatawaran sang mga sala mas may madalom nga kahulugan para sa mga katapo sang bag-ong katipan sangsa mga katapo sang daan nga katipan