Katarungan ang Nagatanda sang Tanan nga Dalanon sang Dios

“Ang Igang, ang iya binuhatan himpit, kay ang tanan niya nga dalanon katarungan. Dios sang katutom, kag walay kalautan; matarong kag matadlong sia.”​—⁠DEUTERONOMIO 32:⁠4.

 1. Anong mga kinaiya ni Jehova ang ginpatalupangod ni Moises sa iya ambahanon sa mga anak sang Israel antes sia mapatay, kag ngaa sangkol sia sa paghambal sadto?

SI Jehova, ang Supremo nga Hukom, Manughatag sing Palatukuran kag Hari, “nagahigugma sa pagkamatarong kag katarungan.” (Salmo 33:5; Isaias 33:22) Si Moises, nga manugpatunga sang Kasuguan nga katipan kag ang lamang nga manalagna nga “nakilala ni Jehova sa nawong kag nawong,” nangin suod sa mga dalanon ni Jehova. (Deuteronomio 34:​10; Juan 1:​12) Sa wala pa mapatay si Moses, ginpatalupangod niya ang nagalabaw nga kinaiya sang katarungan ni Jehova. Sa igdulungog sang bug-os nga kongregasyon sang Israel, ginpamulong niya ang mga pulong sining ambahanon: “Magdungog, O mga langit, kag pahambala ako; kag papamatia ang duta sang mga pulong sang akon baba. . . . Ibantala ko ang ngalan ni Jehova. Pakadakua ninyo ang aton Dios! Ang Igang, ang iya binuhatan himpit, kay ang tanan niya nga dalanon katarungan. Dios sang katutom, kag walay kalautan; matarong kag matadlong sia.”​—⁠Deuteronomio 32:​1, 3, 4

 2. Paano ang katarungan nagtanda sang tanan nga binuhatan sang Dios, kag ngaa importante ini?

² May katarungan ang tanan nga pagpanghikot ni Jehova, kag pirme ini nga nahisanto sing bug-os sa iya kaalam, gugma, kag gahom. Ang alagad sang Dios nga si Elihu nagpahanumdom kay Job, sa Job 37:​23: “Tuhoy sa Labing Gamhanan, indi naton sia matungkad; lakas gid sia sa gahom, kag sa katarungan kag indi niya pagpakadiutayon ang kabuganaan sang pagkamatarong.” Kag si Hari David nagsulat: “Si Jehova nagahigugma sang katarungan, kag indi niya pagbiyaan ang mga matutom sa iya.” (Salmo 37:28) Daw ano ka makapalig-on nga pasalig! Sa tanan nga dalanon sang Dios, indi gid niya pagbiyaan ang mga matutom sa iya. Ang katarungan sang Dios nagagarantiya sini!

Kon Ngaa Wala sing Katarungan

 3. Ano ang kulang sa mga tawo karon, kag paano ini nakaapektar sa kaangtanan sang tawo sa Dios?

³ Sanglit si Jehova Dios sang katarungan, nga nagahigugma sang katarungan kag “Manunuga sang mga ukbong sang duta,” ngaa wala sing katarungan sa tunga sang katawhan karon? (Isaias 40:28) Si Moises nagasabat sa Deuteronomio 32:​5: “Naghimo sila sing malaut; sila indi niya mga anak, sila ang may depekto. Isa ka kaliwatan nga balingag kag tiko!” Ang kalautan sang tawo nagpain sa iya gikan sa iya Manunuga amo kon ngaa ang Dios nagsiling nga ang iya mga panghunahuna kag mga dalanon tuhay sa mga panghunahuna kag mga dalanon sang tawo “subong nga ang mga langit mataas pa sa duta.”​—⁠Isaias 55:​8, 9.

 4. Anong dalanon ang ginpili sang tawo, kag sa diin ini nagdul-ong sa iya?

⁴ Indi pagkalimti nga wala gintuyo sang iya Manunuga nga ang tawo mangin independiente. Husto nga gintimbangtimbang ni Jeremias ang kahimtangan para sa aton, nga nagasiling: “Nahibaluan ko, O Jehova, nga ang dalanon sang tawo wala sa iya kaugalingon. Wala sa tawo nga nagalakat sa pagmando sang iya mga tikang.” (Jeremias 10:23) Ang pagsikway sang tawo sa matarong nga mga dalanon kag paggahom sang Dios nagbutang sa iya sa idalom sang tuhay sing bug-os kag gamhanan nga dimakita nga paggahom ni Satanas nga Yawa kag sang iya mga demonyo nga kaupod. Si apostol Juan nagsiling: “Ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang malauton.” Ining mga demonyo wala gid sing interes sa pagsakdag sa katarungan sa tunga sang katawhan.​—⁠1 Juan 5:⁠19.

 5. Maghatag sing mga halimbawa sang kakulang sing katarungan sa kalibutan karon?

⁵ Ang isa ka halimbawa sang kakulang sing katarungan sa nagahingapos nga mga adlaw sining sistema sang mga butang ginpadaku sang 1984 sang at­tor­ney gen­eral nga si Wil­liam ­French ­Smith sang E.U. Nagkomento sa surbe sa mga pamatbat sa bilangguan sa 12 ka estado sang Amerika sa ulot sang 1977 kag 1983, si ­Smith nagsiling: “Nagdumdom ang publiko nga ang daku nga mga kriminal​—⁠mga manugpatay, mga manuglugos, mga manugbaligya sing droga⁠—​may malaba nga pamatbat. Ang pagtuon sang bu­reau . . . nagapakita nga mahapos para sa batinggilan nga mga kriminal ang magbalik sa mga kalye sa paghimo sing bag-ong mga krimen.” Indi katingalahan nga si Paul Kamenar sang Wash­ing­ton Legal Foun­da­tion nagsiling: “Ang sistema sang katarungan pirme tuman ka hugakâ.”

 6. (a) Ano ang kahimtangan sa moral sang Juda antes ini mabihag? (b) Anong mga pamangkot ang ginpakiana ni Habacuc, kag naaplikar bala ini karon?

⁶ Ang katarungan hugakâ sa bug-os nga pungsod sang Juda antes ini mapukan sa Babilonianhon nga mga hangaway sang 607 B.⁠C.⁠E. Busa, ang manalagna sang Dios nga si Habacuc gin-inspirar sa pagsiling: “Ang kasuguan hugakâ, kag ang katarungan wala gid nagaguwa. Kay ang malauton nagalikop sa matarong, busa ang katarungan nagaguwa nga pinatiko.” (Habacuc 1:4) Bangod sining dimatarong nga kahimtangan, ginpamangkot sang manalagna si Jehova: “Ngaa nagatulok ka sa maluibon, kag nagahipos ka kon ang malauton maghalunhon sa tawo nga matarong pa sa iya?” (Habacuc 1:13) Ang mga tawo karon, nga naapektohan sang paglapnag sang inhustisya sa tanan nga bahin sang pagpanghikot sang tawo, mahimo mamangkot man: Ngaa ang Dios sang katarungan nagatulok lamang sa inhustisya nga ginahimo sa duta? Ngaa ginatugutan niya ang ‘katarungan nga magguwa nga pinatiko’? Ngaa ‘nagahipos’ sia? Importante ini nga mga pamangkot, kag ang hamili lamang nga Pulong sang Dios, ang Biblia, ang nagahatag sing matuod kag makaalayaw nga mga sabat.

Kon Ngaa Gintugutan sang Dios ang Inhustisya

 7. (a) Ngaa nadula sang tawo ang Paraiso nga ginhatag sa iya sang Dios? (b) Anong mga hulusayon ang ginpautwas sa Eden, kag paano ini ginsabat sang katarungan sang Dios?

⁷ Ang mga binuhatan sang Dios himpit, subong ginpamatud-an ni Moises. Matuod ini sa himpit nga mag-asawa nga ginbutang sang Dios sa Paraiso sang Eden. (Genesis 1:​26, 27; 2:7) Yadto nga kahimusan kag danyag himpit gid para sa kaayuhan kag kalipay sang tawo. Ang balaan nga rekord nagasugid sa aton: “Nakita sang Dios ang tagsa ka butang nga nahimo niya kag, yari karon! tama gid kaayo.” (Genesis 1:31) Apang ang kalinong sa Eden wala magdugay. Sa idalom sang impluwensia sang isa ka rebelyuso nga espiritu nga tinuga, si Adan kag si Eva gindala sa pagpakig-atubang kay Jehova tuhoy sa Iya dalanon sang paggahom sa ila. Ginduhaduhaan ang pagkatadlong sang mga sugo sang Dios sa ila. (Genesis 3:​1-6) Ining pagduhaduha sa pagkamatarong sang paggahom sang Dios nagpautwas sing importante nga mga hulusayon sa moral. Ang maragtason nga rekord sang matutom nga si Job nagapakita nga ang integridad sang tanan nga tinuga sang Dios ginduhaduhaan man. Ginapangayo sang katarungan nga hatagan sing tion ang paghusay sining mga hulusayon nga importante sa bug-os nga uniberso.​—⁠Job 1:​6-11; 2:​1-5; tan-awa man ang Lucas 22:⁠31.

 8. (a) Sa anong malaglagon nga kahimtangan nasapwan sang tawo karon ang iya kaugalingon? (b) Anong paglaum ang makita sa ambahanon ni Moises?

⁸ Ang magamo nga kabuhi sang tawo bangod sang iya pagsikway sa matarong nga mga dalanon sang Dios ginsumaryo ni Pablo sa Roma 8:⁠22. Didto ang apostol nagsulat: “Ang bug-os nga tinuga nagaugayong sa kasakit sing tingob tubtob karon.” Ang kabangdanan sang daku nga bahin sang ‘pag-ugayong’ kag “kasakit” amo ang kakulang sing katarungan sa tunga sang mga tawo kay ‘ang tawo naggahom sa tawo sa iya kasamaran.’ (Manugwali 8:9) Apang salamat sa Labing Gamhanan nga Dios nga indi niya pagtugutan nga magpadayon sing dayon ang katarungan! Tuhoy sini, talupangda ang dugang pa nga ginsiling ni Moises sa iya ambahanon, sa Deuteronomio 32:​40, 41: “ ‘Sa nagakabuhi ako sing dayon,’ kon bairon ko [Jehova] ang akon nagaidlap nga espada, kag kaptan sang akon kamot ang paghukom, magahatag ako sing pagtimalos sa akon mga kasumpong kag tumbasan ang mga nagadumot sa akon.”

 9. Ipaathag kon paano ‘naghukom’ si Jehova sang magrebelde ang tawo.

⁹ ‘Naghukom’ ang kamot ni Jehova didto anay sa Eden. Sa wala sing pagpalantang, matarong nga ginpamatbatan sang Dios ang tawo sing kamatayon bangod sang kinabubut-on nga paglalis sa Iya mga sugo. Ginsilingan niya si Adan: “Yab-ok ka kag sa yab-ok magabalik ka.” (Genesis 3:19) Mga siglo sang ulihi, ginsumaryo ni apostol Pablo ang makapasubo nga mga resulta sang pagpakasala ni Adan sa bug-os nga pamilya sang tawo. Sia nagsulat: “Subong nga paagi sa isa ka tawo nagsulod ang sala sa kalibutan kag paagi sa sala ang kamatayon, kag gani ang kamatayon naglaton sa tanan nga tawo kay ang tanan nakasala.”​—⁠Roma 5:⁠12.

10. Anong duha ka binhi ang naghuman sugod sang magrebelde si Adan, kag ano ang ginhimo ni Jehova?

¹⁰ Sa tapos magrebelde ang tawo, nagsiling man ang Dios: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo kag sang babayi kag sa tunga sang imo binhi kag sang iya binhi. Sia magadugmok sang imo ulo kag dugmukon mo ang iya tikod.” (Genesis 3:​15, 17-19) Ang paghuman sining duha ka binhi naghinguyang sing 6,000 ka tuig, kag ang “kaawayon” wala mag-untat sa ulot nila. Apang walay sapayan nga nagabaylo ang mga danyag sa duta, ang matarong nga mga dalanon ni Jehova wala magbaylo. Paagi sa iya manalagna nga si Malaquias, sia nagsiling: “Ako si Jehova; wala ako nagabaylo.” (Malaquias 3:6) Nagpasalig ini nga ang pagpakig-angot sang Dios sa dihimpit kag rebelyuso nga katawhan pirme may katarungan. Bisan sing makaisa wala gid magsipak si Jehova sa iya mataas kag matarong nga mga prinsipio; samtang ginapahisanto ini sa iya dalayawon nga mga kinaiya nga kaalam, gugma, kag gahom.

Ang Dios Nagatabang sa Tawo

11, 12. Paano ginalaragway sang Salmo 49 ang kahimtangan sang tawo?

¹¹ Kaangay sang mga kamoy sang isa ka daku nga kugita, ang malaut nga impluwensia ni Satanas naglapnag kag naglipos sa bug-os nga pamilya sang tawo. Kinahanglan gid sang tawo nga luwason indi lamang gikan sa pamatbat nga kamatayon kundi gikan man sa dimatarong nga mga sistema sang paggahom sang dihimpit nga mga tawo!

¹² Ang makahaladlok nga kahimtangan sang tawo sugod sang ginpamatbatan sia sing kamatayon ginlaragway sing nagakaigo sa masunod nga salmo sang mga anak ni Core: “Pamatii ini, tanan kamo nga katawhan. Maglingig, kamo tanan nga pumuluyo sang sistema sang mga butang, tingob ang kubos kag mataas, manggaranon kag imol sing tingob. Wala sa ila sing sarang nga mas-a makatubos sang iya utod, ukon makahatag sa Dios sing gawad sa iya; (kag ang katumbasan sang ila kabuhi mahal kag ini kulang tubtob san-o) agod nga magkabuhi sia sing dayon kag indi makakita sing buho.” (Salmo 49:​1, 2, 7-9) Ini tanan resulta sang gin-aplikar nga katarungan sang Dios!

13, 14. (a) Sin-o lamang ang makaluwas sa tawo, kag ngaa nagakaigo gid ang isa nga ginpili sang Dios? (b) Paano si Jesus nangin “Huo” sa tanan nga saad sang Dios?

¹³ Sa diin, nian, magagikan ang bulig? Sin-o ang makaluwas sa tawo gikan sa gahom sang kamatayon? Ang salmo nagasabat: “Ang Dios magatubos sang akon kalag gikan sa gahom sang Sheol.” (Salmo 49:15) Ang daku nga gugma lamang sang Dios, nahisanto sa Iya katarungan, ang makaluwas sa tawo gikan sa “gahom sang Sheol.” Ang aton mga pamangkot dugang pa nga ginsabat sa tion sang paghambalanay isa ka gab-i ni Jesus kag sang mahalungon nga Fariseo nga si Nicodemo. Ginsilingan sia ni Jesus: “Kay ginhigugma gid sang Dios ang kalibutan sa bagay nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak, agod nga ang bisan sin-o nga magtuo sa iya indi mawala kundi may kabuhi nga walay katapusan.” (Juan 3:16) Sa wala pa magkari ang Anak sang Dios sa duta, nagakabuhi na sia upod sa iya Amay sa langit. Sang wala pa sia mangin tawo, ginlaragway sia nga ‘nalipay sa mga anak sang mga tawo.’ (Hulubaton 8:31) Daw ano ka nagakaigo, nian, nga ginpili ni Jehova ining espiritu nga tinuga​—⁠ang Iya bugtong nga Anak⁠—​sa pagtubos sa katawhan!

¹⁴ Tuhoy kay Jesus, si Pablo nagsiling: “Walay sapayan kon daw ano kadamo ang mga saad sang Dios, nangin Huo sila paagi sa iya.” (2 Corinto 1:20) Ang isa sining mga saad nga ginrekord ni manalagna Isaias ginapatuhuyan sa Mateo 12:​18, 21, nga sa diin mabasa naton ang tuhoy kay Jesus: “Yari karon! Ang akon alagad nga ginpili ko, ang akon hinigugma, nga nahamut-an sang akon kalag! Ibutang ko sa iya ang akon espiritu, kag magapahayag sia sing ­katarungan sa mga pungsod. Sa iya ngalan magalaum ang mga pungsod.”​—⁠Tan-awa ang Isaias 42:​1-4.

15, 16. Paano si Jesus nangin “Dayon nga Amay” sang mga anak ni Adan?

¹⁵ Sa tion sang ministeryo ni Jesus sa duta, ginpaathag niya kon paano ang mga tawo sang tanan nga pungsod makalaum sa iya ngalan kag sa amo makatigayon sing mga benepisyo sang katarungan sang Dios. Si Jesus nagsiling: “Ang Anak sang tawo wala magkari nga alagdon kundi sa pag-alagad, kag sa paghatag sang iya kalag nga gawad sang madamo.” (Mateo 20:28) Ang himpit nga Kasuguan sang Dios nga ginhatag sa pungsod sang Israel nagsiling: “Kalag sa kalag.” (Deuteronomio 19:21) Busa, sa tapos ginhalad ni Jesus ang iya himpit nga kabuhi sa kamatayon kag ginbanhaw sang gahom sang Dios sa pagkayab sa langit, ginpresentar niya ang bili sang iya himpit nga tawhanon nga kabuhi kay Jehova subong katumbasan sa mga kinamatarong ni Adan sa kabuhi. Sa sining paagi, si Jesus nangin “ang katapusan [ukon ikaduha] nga Adan” kag sia karon ginhatagan sing gahom nga mangin “Dayon nga Amay” sa tanan nga nagatuo nga mga anak ni Adan.​—⁠1 Corinto 15:​45; Isaias 9:⁠6.

¹⁶ Sa amo ang dalanon sang Dios sa pagluwas paagi sa iya mahigugmaon nga pag-aman sing gawad nga halad sang iya Anak, nga si Jesucristo ‘maathag nga ginpakita sa mga pungsod.’ Kag sa pagkamatuod natandaan ini sang balaan nga katarungan. Dapat nga magpasalamat gid kita nga ang Dios nag-aman sing dalan agod ‘ang aton kalag matubos gikan sa gahom sang Sheol’!

Pagsakdag sa Gawad

17, 18. Anong pagsosyohanay ang ginsudlan ni C. T. Russell sang katuigan 1870, apang paano sia ginkibot ni Barbour sang 1878?

¹⁷ Kaangay sang mga Cristiano sang nahaunang siglo, ang mga Saksi ni Jehova sa modernong mga tion nagasakdag pirme sa panudlo tuhoy sa halad nga gawad ni Jesucristo. Makawiwili dumdumon nga ang nahauna nga presidente anay sang Watch Tower Society, nga si ­Charles Taze Rus­sell, kaupod nga editor kag pinansial nga manugsupurta sang isa ka relihioso nga magasin nga The Herald of the Morning. Ining magasin orihinal nga ginbalhag sang isa ka Adventista, nga si N. H. Bar­bour sang Roch­ester, Nueva York, E.⁠U.⁠A. Si Rus­sell sadto yara sa iya ikabeinte nga panuigon, apang mas magulang si Bar­bour.

¹⁸ Maayo ang ila pagsosyohanay tubtob sang 1878, sa hinali lamang, nagbalhag si Bar­bour sing artikulo nga nagapanghiwala sa doktrina sang gawad. Sa paglaragway sang natabo, si Rus­sell nagsiling: “Si G. Bar­bour . . . nagsulat sing artikulo sa The Herald nga nagapanghiwala sa doktrina sang Katumbasan​—⁠nga nagapanghiwala nga ang kamatayon ni Cristo amo ang Gawad-nga-bili para kay Adan kag sa iya kaliwatan, nga nagasiling nga ang kamatayon sang aton Ginuo indi makabayad sa mga sala sang tawo subong nga ang pagtuslok sing yano sa lawas sang langaw kag paantuson ini kag patyon indi man makabig sang isa ka dutan-on nga ginikanan nga isa ka matarong nga kabayaran para sa sala sang iya anak.”

19. (a) Ano ang reaksion ni Russell sa pagtamod ni Barbour sa gawad? (b) Natuman bala ang handum ni Russell tuhoy sa Ang Lalantawan?

¹⁹ Mahimo nga maganyat kuntani si Russell sang iya kasosyo nga mas magulang sa iya, apang wala sia magpaganyat. Sa sulod sang pila ka bulan, nagpadayon ang sinuay sa mga pahina sang balasahon, si Bar­bour nagapanghiwala sa gawad kag si Rus­sell nagasulat pabor sa sini. Sang ulihi, nagbulag si Rus­sell kay Bar­bour kag nagsugod sa pagbalhag sining magasin, nga sadto gintawag Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence. Ginpabutyag ni C. T. Rus­sell ining balatyagon nahanungod sining bag-ong magasin: “Sugod sa ginsuguran, isa ini ka pinasahi nga sumalakdag sang Gawad; kag, sa bugay sang Dios, ginalauman namon nga mangin subong sini tubtob sa katapusan.” Natuman bala ang paglaum ni editor Rus­sell? Natuman sa pagkamatuod! Sa pagpaathag, ang pahina 2 sini gid nga guwa nagasiling nga ang magasin ‘nagapalig-on sing pagtuo sa nagagahom karon nga Hari, si Jesucristo, nga ang dugo nga iya ginpatulo nagabukas sing dalan para sa katawhan sa pagtigayon sing dayon nga kabuhi.’

20. Anong mga pamangkot ang wala pa masabat?

²⁰ Tubtob sa aton nabinagbinag na, ginsundan naton ang dalanon sang pagpakita sang Dios sing katarungan sa pagkinahanglan sing paagi sa pagluwas sa katawhan gikan sa katagudilian sang sala kag kamatayon sa pamilya sang tawo. Ang gugma nag-aman sinang paagi. Apang, ang mga pamangkot subong sini nagapabilin nga wala masabat: Paano ang mga kaayuhan sang halad nga gawad ni Jesucristo ginhimo nga matigayon? Paano ka makabenepisyo gikan sa sini, kag san-o? Ang masunod nga artikulo nagahatag sang mga sabat nga pat-od nga magapadugang sang imo pagsalig nga ang tanan nga dalanon sang Dios may katarungan.

Paano Mo Sabton?

◻ Daw ano ka importante sa Dios ang katarungan?

◻ Ngaa daku gid ang inhustisya sa katawhan?

◻ Paano ang Dios nag-aman para sa kaluwasan sang tawo gikan sa kamatayon?

◻ Tubtob sa anong kasangkaron ginsakdag sang Ang Lalantawan ang gawad?

[Piktyur sa pahina 20]

Ginpamulong ni Moises ang mga tinaga sang iya ambahanon sa kapatagan sang Moab

[Piktyur sa pahina 23]

Ginhigugma gid sang Dios ang kalibutan sa bagay nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak