Kilalaha si Jehova—Ang Dios nga Isa ka Persona
GINAPAANGGID ang ideya sang mga Hindu tuhoy sa Dios sa iban pa nga sistema sang relihion, si Dr. Radhakrishnan sa India nagsiling: “Ang Dios sang mga Hebreo tuhay nga sahi. Isa sia ka persona kag nangin bahin sang maragtas kag interesado sa mga pagbag-o kag mga hitabo sa sining nagauswag nga kalibutan. Isa sia ka Persona nga nagapakig-angot sa aton.”
Ang Hebreo nga ngalan para sa Dios sa Biblia amo ang יהוה, nga ginabadbad sing kinaandan nga “Jehova.” Labaw sia sa tanan nga dios. Ano ang aton nahibaluan tuhoy sa iya? Paano sia nakig-angot sa mga tawo sa panahon sang Biblia?
Si Jehova kag si Moises “Nawong sa Nawong”
Nagluntad ang “nawong sa nawong” nga pagkasuod sa ulot ni Jehova kag sang iya alagad nga si Moises, walay sapayan nga indi makita sing literal ni Moises ang Dios. (Deuteronomio 34:10; Exodo 33:20) Sang pamatan-on sia, ang tagipusuon ni Moises yara sa mga Israelinhon, nga sadtong tion naulipon sa Egipto. Ginsikway niya ang iya kabuhi subong isa ka katapo sang panimalay ni Paraon, “nga ginapili nga pintasan upod sa katawhan sang Dios.” (Hebreo 11:25) Subong resulta, ginhatagan ni Jehova si Moises sing madamong pinasahi nga pribilehiyo.
Subong katapo sang panimalay ni Paraon, “si Moises gintudluan sang tanan nga kaalam sang mga Egiptohanon.” (Binuhatan 7:22) Apang agod mapamunuan ang pungsod sang Israel, kinahanglan man niya palambuon ang pagkamapainubuson, pagkamapailubon, kag pagkamahagop. Ginhimo niya ini sang nangin manugbantay sia sing mga karnero sa sulod sang 40 ka tuig sa Midian. (Exodo 2:15-22; Numeros 12:3) Si Jehova, walay sapayan nga nagpabilin nga indi makita, nagpakilala sang iya kaugalingon kag katuyuan kay Moises, kag paagi sa mga anghel gintugyan sang Dios ang Napulo ka Sugo sa iya. (Exodo 3:1-10; 19:3–20:20; Binuhatan 7:53; Hebreo 11:27) Ginasugiran kita sang Biblia nga “si Jehova nakighambal kay Moises sing nawong sa nawong, subong sang isa ka tawo nga nagapakighambal sa iya isigkatawo.” (Exodo 33:11) Sa pagkamatuod, si Jehova mismo nagsiling: “Baba sa baba nagapakighambal ako sa iya.” Daw ano ka hamili, personal nga kaangtanan ang natigayon ni Moises sa iya dimakita apang isa ka persona nga Dios!—Numeros 12:8.
Dugang pa sa una nga maragtas sang pungsod sang Israel, ginrekord ni Moises ang Kasuguan nga kodigo lakip ang tanan nga nadalahig sa sini. Gintugyanan man sia sing isa pa ka hamili nga pribilehiyo—ang pagsulat sing tulun-an sang Genesis. Ang katapusan nga bahin sina nga tulun-an amo ang maragtas nga nahibaluan gid sang iya pamilya kag busa mahapos nga irekord. Apang diin ginkuha ni Moises ang mga detalye sang una nga maragtas sang tawo? Posible nga si Moises may dumaan nasulat nga mga dokumento, nga gintipigan sang iya katigulangan, agod gamiton subong reperensia. Sa pihak nga bahin, mahimo nga nakabaton sia sing mga detalye paagi sa oral nga pagpaalinton ukon sing direkta paagi sa balaan nga kapahayagan gikan kay Jehova. Nahanungod sini, madugay na nga ginabaton sang talahuron nga mga tawo sa tanan nga dag-on ang suod nga kaangtanan ni Moises sa iya Dios.
Jehova—Ang Persona nga Dios ni Elias
Nakilala man ni manalagna Elias si Jehova subong isa ka persona nga Dios. Makugi si Elias sa putli nga pagsimba kag nag-alagad kay Jehova walay sapayan nga nangin sentro sia sang daku nga dumot kag pagpamatok gikan sa mga sumilimba ni Baal, ang panguna nga dios sang mga Canaanhon.—1 Hari 18:17-40.
Si Acab nga Hari sang Israel, kag ang iya asawa nga si Jezebel, nagtinguha sa pagpatay kay Elias. Bangod nahadlok nga mapatay, nalagyo si Elias sa Beer-sheba, sa nakatundan nayon sang Patay nga Dagat. Nagpanlakatan sia sa kahanayakan kag nangamuyo nga mapatay. (1 Hari 19:1-4) Ginpabay-an bala ni Jehova si Elias? Wala na bala Sia nagaulikid sa iya matutom nga alagad? Mahimo nga amo sadto ang ginhunahuna ni Elias, apang nagsayop gid sia! Sang ulihi, mahinay nga nakighambal si Jehova sa iya, nga nagapamangkot: “Ano bala ang ginahimo mo diri, Elias?” Sa tapos sang isa ka dramatiko nga pagpahayag sing labaw sa kinaugali nga gahom, “may isa ka tingog para sa iya, kag nagsiling ini sa iya [liwat]: ‘Ano bala ang ginahimo mo diri, Elias?’ ” Ginpakita ni Jehova ining personal nga pag-ulikid kay Elias agod palig-unon ang iya masaligan nga alagad. May dugang pa nga hilikuton nga ginapahimo ang Dios sa iya, kag malangkagon nga nagsabat si Elias sa sina nga panawagan! Matutom nga gintuman ni Elias ang gintangdo sa iya nga hilikuton, ginpakabalaan ang ngalan ni Jehova, ang iya personal nga Dios.—1 Hari 19:9-18.
Pagkatapos sang iya pagsikway sa pungsod sang Israel, wala na nakighambal si Jehova sing personal sa iya mga alagad sa duta. Wala ini nagakahulugan nga ang iya personal nga pag-ulikid sa ila nagtahaw. Paagi sa iya balaan nga espiritu, padayon niya nga ginatuytuyan kag ginapalig-on sila sa pag-alagad sa iya. Kuhaa, subong halimbawa si apostol Pablo, kilala anay subong si Saulo.
Gintuytuyan si Pablo Sang Balaan nga Espiritu
Si Saulo naghalin sa Tarso, isa ka bantog nga siudad sang Cilicia. Mga Hebreo ang iya mga ginikanan, apang natawo sia nga isa ka Romano nga banwahanon. Apang, ginpadaku si Saulo suno sa estrikto nga mga pagtuluuhan sang mga Fariseo. Sang ulihi, sa Jerusalem, nakahigayon sia nga matudluan “sa tiilan ni Gamaliel,” isa ka prominente nga manunudlo sa Kasuguan.—Binuhatan 22:3, 26-28.
Bangod sang sayop nga kakugi ni Saulo para sa tradisyon sang mga Judiyo, nakigbahin sia sa masingki nga kampanya batok sa mga sumulunod ni Jesucristo. Gintugutan pa gani niya ang pagpatay kay Esteban, ang una nga Cristianong martir. (Binuhatan 7:58-60; 8:1, 3) Sang ulihi ginbaton niya nga bisan isa sia anay ka manugpasipala kag manughingabot kag manugtampalas nga tawo, “ginpakitaan [sia] sing kaluoy, bangod wala [sia] sing hinalung-ong kag nagpanghikot nga kulang sing pagtuo.”—1 Timoteo 1:13.
Ginpahulag si Saulo sang hanuot nga handum nga alagaron ang Dios. Pagkatapos sang pagkakumbertir kay Saulo sa dalan padulong sa Damasco, gingamit sia ni Jehova sa pinasahi nga paagi. Ginsugo sang nabanhaw nga Cristo si Ananias, isa ka una nga Cristianong disipulo, sa pagbulig sa iya. Pagkatapos sadto gintuytuyan si Pablo (ang Romano nga ngalan nga nangin kilala si Saulo subong isa ka Cristiano) sang balaan nga espiritu ni Jehova sa pagtuman sing isa ka malawig kag mabungahon nga ministeryo sa mga bahin sang Europa kag Asia Menor.—Binuhatan 13:2-5; 16:9, 10.
Makita man bala karon ang amo nga pagtuytoy sang balaan nga espiritu? Huo, sa pagkamatuod.
Ang Pagkaateistiko Wala Nagaupang sa Personal nga Pag-ulikid ni Jehova sa mga Tawo
Si Joseph F. Rutherford amo anay ang ikaduha nga presidente sang Watch Tower Society. Nabawtismuhan sia sang 1906 subong isa ka Estudyante Sang Biblia—ang kilala nga pagtawag anay sa mga Saksi ni Jehova—gintangdo nga abogado sang Sosiedad sang masunod nga tuig, kag nangin presidente sini sang Enero 1917. Apang, ining lamharon nga abogado isa anay ka ateista. Paano sia napahulag nga mangin isa ka Cristianong alagad ni Jehova?
Sang Hulyo 1913, nangin tsirman si Rutherford sa isa ka kombension sang International Bible Students Association nga ginhiwat sa Springfield, Massachusetts, E.U.A. Gin-interbyu sang isa ka reporter sang lokal nga pamantalaan nga The Homestead si Rutherford, kag ang rekord gin-imprinta liwat sa souvenir nga report tuhoy sadto nga kombension.
Ginpaathag ni Rutherford nga sang nagplano sia sa pagpangasawa, ang iya relihioso nga mga pagtamod amo ang iya sang Baptist nga denominasyon, apang ang iya sang iya palangasaw-on Presbiteryano. Sang nagsiling ang pastor ni Rutherford nga “makadto ang iya palangasaw-on sa kalayuhon nga impierno bangod wala sia matugmawan kag si Rutherford naman makadto diretso sa langit bangod natugmawan sia, tinak-an sia kag nangin isa ka ateista.”
Naghinguyang si Rutherford sing madamo nga tinuig sang maid-id nga pagpanalawsaw agod tukuron liwat ang iya pagtuo sa Dios subong isa ka persona. Nangatarungan sia, siling niya, pasad sa ideya nga “ang indi makapaayaw sa hunahuna indi gid makapaayaw sa tagipusuon.” “Dapat pat-uron [sang mga Cristiano] nga ang ginapatihan nila nga Kasulatan matuod,” paathag ni Rutherford, nga nagdugang: “Dapat nila hibaluon ang sadsaran nga ila ginatindugan.”—Tan-awa ang 2 Timoteo 3:16, 17.
Huo, posible bisan sa karon para sa isa ka ateista ukon isa ka agnostiko ang magpangusisa sa Kasulatan, magtukod sing pagtuo, kag magpalambo sing malig-on personal nga kaangtanan kay Jehova nga Dios. Sa tapos makatuon sing maid-id sa Biblia sa bulig sang publikasyon sang Watch Tower nga Ang Ihibalo nga Nagadul-ong sa Kabuhi nga Walay Katapusan, ang isa ka lamharon nga lalaki nagtu-ad: “Wala ako nagapati sa Dios sang ginsugdan ko ini nga pagtuon, apang nasapwan ko karon nga ang ihibalo sa Biblia nagpabag-o sang akon hunahuna sing bug-os. Nakilala ko si Jehova kag nagasalig sa iya.”
“Ang Buangbuang” kag ang Dios
“Wala gid matabo kay bisan sin-o nga manunulat sang DT [Hebreong Kasulatan] nga pamatud-an ukon baisan ang pagluntad sang Dios,” siling ni Dr. James Hastings sa A Dictionary of the Bible. “Wala sing huyog ang dumaan nga kalibutan sa kabilugan nga ipanghiwala ang pagluntad sang Dios, ukon maggamit sing mga argumento agod pamatud-an ini. Ang pagpati kinaugali sa tawhanon nga hunahuna kag kinaandan sa tanan nga tawo.” Sa pagkamatuod, wala ini nagakahulugan nga ang tanan nga tawo sadtong tion mahinadlukon sa Dios. Indi gid ina matuod. Ang Salmo 14:1 kag 53:1 nagasambit sa ‘hangag,’ ukon subong sang ginasiling sang King James Version, sa “buangbuang,” nga nagsiling sa iya tagipusuon, “Wala sing Jehova.”
Ano nga sahi sang tawo ining buangbuang, ang tawo nga nagapanghiwala sa pagluntad sang Dios? Indi sia mango. Sa baylo ang Hebreong tinaga nga na·valʹ nagapahangop sing kakulang sa moral. Si Propesor S. R. Driver, sa iya sulat sa The Parallel Psalter, nagsiling nga ang kakulangan sang buangbuang “indi ang kaluyahon sa pangatarungan, kundi pagkabuangbuang sa moral kag relihion, ang kakulang gid sing igbalatyag, ukon paghangop.”
Padayon nga ginalaragway sang salmista ang pagkalusod sa moral nga resulta sina nga panimuot: “Nagpanghikot sila sing malaglagon, naghimo sila sing makangilil-ad nga mga buhat. Wala sing isa nga nagahimo sing maayo.” (Salmo 14:1) Si Dr. Hastings nagsiling: “Tungod sining pagkawalay Dios sa kalibutan kag sa pagkawalay salabton, nangin malaut ang mga tawo kag nagahimo sing makangilil-ad nga mga buhat.” Dayag nga ginabaton nila ang didiosnon nga mga prinsipio kag ginasikway ang Dios subong persona nga sa iya indi nila luyag nga manabat. Apang ina nga panghunahuna isa ka binuang kag hinangag sa karon subong amo man sadto anay sang ginsulat sang salmista ang iya pinamulong sang nagligad nga kapin sa 3,000 ka tuig.
Mga Paandam Gikan sa Aton Personal nga Dios
Balikan naton karon ang pamangkot nga ginpautwas sa una nga artikulo. Ngaa madamo nga tawo ang indi makaangot sa Dios subong isa ka persona sa mga pag-antos nga lapnag karon sa kalibutan?
Ang Biblia may nasulat nga impormasyon halin sa mga tawo nga “nagpamulong halin sa Dios samtang gintuytuyan sila sang balaan nga espiritu.” (2 Pedro 1:21) Ini lamang ang nagapahayag sa aton tuhoy sa isa ka persona nga Dios, si Jehova. Nagapaandam man ini sa aton tuhoy sa isa ka malaut nga persona, nga indi makita sang mga tawo, nga gamhanan sa pagdumala kag pagkontrol sa panghunahuna sang tawo—si Satanas nga Yawa. Sing makatarunganon, kon wala kita nagapati sa isa ka persona nga Dios, paano kita makapati nga may isa man ka persona nga Yawa, ukon Satanas?
Sa idalom sang pag-inspirar si apostol Juan nagsulat: “Ang isa nga ginatawag nga Yawa kag Satanas . . . nga nagapatalang sa bug-os napuy-an nga duta.” (Bugna 12:9) Sang ulihi si Juan nagsiling: “Nahibaluan naton nga naghalin kita sa Dios, apang ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton.” (1 Juan 5:19) Ining pinamulong nagapabanaag sa pinamulong ni Jesus, nga ginrekord mismo ni Juan sa iya Ebanghelyo: “Ang manuggahom sang kalibutan nagapakari. Kag wala sia sing gahom sa akon.”—Juan 14:30.
Malayo gid ining Makasulatanhon nga panudlo sa ginapatihan sang mga tawo karon! “Ang paghambal tuhoy sa Yawa talagsahon na lang karon. Ginparetiro sang aton maduhaduhaon kag sientipiko nga dag-on si Satanas,” siling sang Catholic Herald. Apang, matigdas nga ginsilingan ni Jesus yadtong mga tawo nga may tuyo sa pagpatay sa iya: “Kamo gikan sa inyo amay nga Yawa kag luyag ninyo himuon ang kailigbon sang inyo amay.”—Juan 8:44.
Ang pagpaathag sang Biblia tuhoy sa gahom ni Satanas makatarunganon. Ginaklaro sini kon ngaa, walay sapayan sang handum sang kalabanan nga tawo nga magkabuhi sa paghidait kag paghiusa, ang kalibutan ginasalot sang dumot, mga inaway, pataka nga kasingki, subong sang natabo sa Dunblane (nga ginsambit sa pahina 3 kag 4). Dugang pa, indi lamang si Satanas ang kaaway nga dapat naton atubangon. Ang Biblia dugang nga nagapaandam nahanungod sa mga panulay, ukon mga demonzo—malauton nga espiritu nga mga tinuga nga nagbuylog anay sa puwersa ni Satanas sa pagpatalang kag pag-abuso sa katawhan. (Judas 6) Madamong beses nga gin-atubang ni Jesucristo ang gahom sining mga espiritu, kag nadaug niya sila.—Mateo 12:22-24; Lucas 9:37-43.
Gintuyo sang matuod nga Dios, nga si Jehova, nga tinluan ining duta gikan sa malauton kag sa katapusan dulaon ang mga hilikuton ni Satanas kag sang iya mga demonyo. Pasad sa aton ihibalo tuhoy kay Jehova, makatigayon kita sing malig-on nga pagtuo kag pagsalig sa iya mga saad. Sia nagsiling: “Antes sa akon wala gid sing Dios nga ginhuman, kag wala na gid sa ulihi nakon. Ako—Ako si Jehova, kag luwas sa akon wala gid sing manluluwas.” Si Jehova isa gid ka persona nga Dios sa tanan nga nagakilala, nagasimba, kag nagaalagad sa iya. Sa iya lamang kita makasalig para sa aton kaluwasan.—Isaias 43:10, 11.
[Kapsion sa pahina 7]
Isa ka tinigib sang ika-18 nga siglo nga nagapakita kay Moises nga nagasulat sing Genesis 1:1 sa idalom sang pag-inspirar
[Credit Line]
Gikan sa The Holy Bible ni J. Baskett, Oxford
[Kapsion sa pahina 8]
Gindaug ni Jesucristo ang mga demonyo sa madamong beses