Manginpulos sa Imo Batasan

NAGAPUYO ang isa ka tawo sa isa ka bahin sang siudad sang Atenas sa sulod sang 12 ka tuig. Kada adlaw, pareho nga ruta ang iya ginaagyan kon magpauli sia halin sa trabaho. Nian nagsaylo sia sa pihak nga bahin sang siudad. Isa ka adlaw pagkatapos sang trabaho, nagpauli sia. Sang mag-abot na lang sia sa iya daan nga kasilingan nga namulalungan niya nga nagtalang gali sia. Bangod sang iya batasan anay, nagpauli sia sa iya balay sang una!

Indi katingalahan nga ang batasan ginatawag kon kaisa nga halos wala ginapamensar nga buhat, isa ka butang nga nagaapektar sing daku sa aton kabuhi. Sa sini nga kahulugan, mapaanggid ang mga batasan sa kalayo. Ang kalayo mahimo mangin kapawa sa kadulom, kag makahatag ini sing init sa aton lawas kag makaluto sang aton pagkaon. Apang, ang kalayo mahimo man mangin mapintas nga kaaway nga makadula sang kabuhi kag mga pagkabutang. Matuod man ina sa mga batasan. Kon napalambo sing nagakaigo, mapuslanon gid ini. Apang mahimo man ini mangin malaglagon.

Sa bahin sang tawo nga ginsambit sa umpisa, ang naandan nga buhat nagresulta lamang sa pag-uyang sang iya panahon bangod sang trapiko sa siudad. Kon tuhoy sa mas importante nga mga butang, ang mga batasan makahatag sa aton sing kadalag-an ukon makadul-ong sa aton sa kapahamakan. Binagbinaga ang pila ka matuod-sa-kabuhi nga mga halimbawa sa Biblia nga nagapakita kon paano ang mga batasan makabulig ukon makaupang sa aton pag-alagad sa Dios kag sa aton kaangtanan sa iya.

Mga Halimbawa sa Biblia Sang Maayo kag Malain nga mga Batasan

May yara suod nga kaangtanan sa Dios sanday Noe, Job, kag Daniel. Gindayaw sila sang Biblia “tungod sang ila pagkamatarong.” (Ezequiel 14:14) Ginapakita gid sang dalanon sang pagkabuhi sining tatlo ka lalaki nga nakapalambo sila sing maayong mga batasan.

Ginsugo si Noe nga magtukod sing arka, isa ka sakayan nga mas malaba sangsa football field kag mas mataas sangsa lima-sing-panalgan nga tinukod. Mahimo nga mabudlayan gid sa sining daku kaayo nga proyekto ang isa ka manughimo sing sakayan sang una nga panahon. Gintukod ni Noe kag sang pito ka katapo sang iya pamilya ang arka nga wala sang moderno nga kagamitan. Dugang pa, padayon nga nagbantala si Noe sa mga tawo sang panahon niya. Mapat-od naton nga gin-atipan man niya ang espirituwal kag pisikal nga mga kinahanglanon sang iya pamilya. (2 Pedro 2:5) Agod mahimo ini tanan, si Noe mahimo may maayo nga batasan sa pagpangabudlay. Isa pa, ginrekord si Noe sa maragtas sang Biblia subong isa nga “naglakat upod sa matuod nga Dios. . . . Ginhimo ni Noe ang tanan suno sa ginsugo sang Dios sa iya.” (Genesis 6:​9, 22; 7:5) Bangod gintawag sia nga “walay kasawayan” sa Biblia, mahimo nga nagpadayon sia sa paglakat upod sa Dios pagkatapos sang Anaw kag bisan pagkatapos nga nag-utwas ang pagrebelde kay Jehova sa Babel. Sa pagkamatuod, nagpadayon si Noe sa paglakat upod sa Dios tubtob sa iya kamatayon sa edad nga 950 anyos.​—⁠Genesis 9:29.

Ang maayo nga mga batasan ni Job nagbulig sa iya nga mangin isa ka tawo nga “wala sing kasawayan kag matarong.” (Job 1:​1, 8; 2:3) Naandan, ukon kinabatasan, niya nga magpanghikot subong saserdote sang pamilya sa pagdulot sing mga halad tungod sa iya mga anak sa tapos sang tagsa sang ila mga sinalusalo, pananglit man nga ‘ “nakasala sila kag nagpasipala sa Dios sa ila tagipusuon.” Amo ini ang ginahimo ni Job sing dalayon.’ (Job 1:5) Sa pamilya ni Job, walay duhaduha nga importante gid ang mga kinabatasan nga nasentro sa pagsimba kay Jehova.

Nag-alagad si Daniel kay Jehova “sing dalayon” sa bug-os sang iya malawig nga kabuhi. (Daniel 6:​16, 20) Ano ang maayo nga mga batasan ni Daniel sa espirituwal? Ang isa sini amo ang iya regular nga pagpangamuyo kay Jehova. Walay sapayan sang sugo sang hari batok sa sini nga buhat, “tatlo ka beses sa isa ka adlaw [si Daniel] nagaluhod kag nagapangamuyo kag nagahalad sing pagdayaw sa atubangan sang iya Dios, subong sang ginahimo niya pirme.” (Daniel 6:10) Indi niya mapaiway ang iya batasan nga magpangamuyo sa Dios, bisan pa mabutang sa katalagman ang iya kabuhi. Walay duhaduha nga ginpalig-on sini nga batasan si Daniel sa isa ka dalanon sang pagkabuhi nga may tumalagsahon nga integridad sa Dios. Mahimo nga may maayo man si Daniel nga batasan sa pagtuon kag pagpamalandong sa matahom nga mga saad sang Dios. (Jeremias 25:​11, 12; Daniel 9:2) Nagbulig gid ining maayong mga batasan sa iya nga magbatas tubtob sa katapusan, matutom nga gindalagan ang palumba para sa kabuhi tubtob gid sa katapusan.

Sa kabaliskaran, nakaeksperiensia si Dina sang masubo nga resulta bangod sang malain nga batasan. ‘Nangin batasan niya nga maguwa sa pagtan-aw sa mga babayi sang duta,’ nga indi mga sumilimba ni Jehova. (Genesis 34:1) Ining daw indi makahalalit nga batasan nagdul-ong sa kapahamakan. Una, ginlugos sia ni Siquem, isa ka pamatan-on nga lalaki nga ginkabig nga “labing dungganon sa bug-os nga panimalay sang iya amay.” Nian, ang matimaluson nga reaksion sang iya duha ka utod nga lalaki nagdul-ong sa pagpatay nila sa tanan nga lalaki sang bug-os nga siudad. Isa gid ka makangilidlis nga resulta!​—⁠Genesis 34:​19, 25-29.

Paano naton mapat-od nga ang aton mga batasan makabulig sa aton kag indi makahalit sa aton?

Pagpanginpulos sa mga Batasan

“Ang mga batasan kapalaran,” sulat sang isa ka pilosopo. Apang indi ini kapalaran. Maathag gid nga ginapakita sang Biblia nga makapili kita nga bag-uhon ang aton malain nga mga batasan kag palambuon ang mga maayo.

Upod ang maayo nga mga batasan, ang Cristianong dalanon sang kabuhi mangin mas mabungahon kag mas mahapos sundon. Si Alex, isa ka Cristiano nga taga-Gresya, nagsiling: “Ang batasan nga sundon ang iskedyul agod mahimo ang nanuhaytuhay nga hilikuton nagakinot sing hamili nga tiempo.” Si Theophilus, nga isa ka Cristianong gulang, nagsambit sa pagplano subong isa ka batasan nga nagbulig sa iya agod mangin epektibo. Sia nagsiling: “Kumbinsido gid ako nga indi ko maatipan sing madinalag-on ang akon Cristianong mga katungdanan kon wala ang batasan sang maayo nga pagplano.”

Subong mga Cristiano, ginapalig-on kita nga “magpadayon kita sa paglakat sing mahim-ong sa sini gihapon nga kinabatasan.” (Filipos 3:16) Ang isa ka kinabatasan nagadalahig sang “kinaandan nga . . . paghimo sang isa ka napasad na nga pamaagi.” Ining maayong batasan nagabenepisyo sa aton bangod indi na kinahanglan nga maghinguyang pa kita sing tion sa paghunahuna sang tagsa ka tikang​—⁠may napasad na kita nga maayong sulundan bangod batasan na naton ini. Daw natural na lang ang madugay na nga mga batasan. Subong nga ang maayo nga mga batasan sa pagmaneho mahimo magtuytoy sa isa ka drayber nga maghimo sa gilayon sing nagaluwas kabuhi nga mga desisyon kon nagaatubang sing mga peligro sa dalan, ang maayo nga mga batasan makabulig sa aton nga makahimo sa gilayon sing nagakaigo nga mga desisyon samtang nagalakat kita sa aton Cristianong dalanon.

Subong sang ginsiling sang Ingles nga manunulat nga si Jeremy Taylor: “Ang mga batasan patubas sang buhat.” Kon maayo ang aton mga batasan, mahapusan kita sa paghimo sang maayo. Halimbawa, kon subong Cristianong mga ministro batasan naton nga makigbahin sing regular sa pagbantala, mas mahapos kag mas makalilipay ang pag-alagad sa latagon. Nahanungod sa mga apostoles, mabasa naton nga “adlaw-adlaw sa templo kag sa balay-balay nagpadayon sila nga walay untat sa pagpanudlo kag sa pagpahayag sing maayong balita nahanungod kay Cristo, si Jesus.” (Binuhatan 5:42; 17:2) Sa pihak nga bahin, kon talagsa lang kita nagapakigbahin sa ministeryo, mahimo kita magbatyag nga nahangawa, nagakinahanglan sing kapin nga tion agod maanad sa ministeryo antes kita magbatyag nga may pagsalig sa sining importante nga Cristianong hilikuton.

Matuod man ini sa iban nga bahin sang aton Cristianong rutina. Ang maayo nga mga batasan makabulig sa aton nga mangin regular sa ‘pagbasa sang Pulong sang Dios sa adlaw kag gab-i.’ (Josue 1:⁠8; Salmo 1:2) Batasan sang isa ka Cristiano nga basahon ang Biblia sing 20 tubtob 30 minutos antes magtulog. Bisan tama gid sia kakapoy, natalupangdan niya nga kon maghigda sia nga indi makabasa sang Biblia, indi sia makatulog maayo. Dapat sia magbangon kag atipanon inang espirituwal nga kinahanglanon. Bangod sining maayong batasan, nabasa niya ang bug-os nga Biblia kada tuig sa pila ka tuig.

Ang aton Huwaran, si Jesucristo, may batasan nga magtambong sa mga miting diin ginabinagbinag ang Biblia. “Suno sa iya kinabatasan sa adlaw sang inugpahuway, nagasulod sia sa sinagoga, kag nagtindog sia sa pagbasa.” (Lucas 4:16) Para kay Joe, isa ka gulang nga may daku nga pamilya kag nagatrabaho sing malawig nga inoras, ang batasan amo ang nagpabatyag sa iya sing kinahanglanon kag handum nga magtambong sing regular sa mga miting. Sia nagsiling: “Ini nga batasan nagbulig sa akon nga magpadayon, nagahatag sing kinahanglanon gid nga espirituwal nga kusog agod maatubang ko sing madinalag-on ang mga hangkat kag mga problema.”​—⁠Hebreo 10:​24, 25.

Importante gid ini nga mga batasan sa Cristianong dalaganon sa kabuhi. Ang isa ka report gikan sa isa ka pungsod diin ginahingabot ang katawhan ni Jehova nagsiling: “Yadtong may maayong espirituwal nga mga batasan kag tinagipusuon nga apresasyon sa kamatuoran wala nabudlayan nga mangin malig-on kon mag-abot ang mga pagtilaw, apang yadtong sa ‘maayo nga panahon’ nagapalya sa mga miting, indi regular sa pag-alagad sa latagon kag nagakompromiso sa magagmay nga mga butang masami nga nagakapukan kon mapaidalom sa ‘kalayuhon’ nga pagtilaw.”​—⁠2 Timoteo 4:2.

Likawi ang Malain nga mga Batasan, Himusli ang mga Maayo

Ginasiling nga ‘dapat kuno palambuon sang isa ka tawo ang mga batasan nga gusto niya mangin iya agalon.’ Ang malain nga mga batasan mapiguson gid nga agalon. Apang, sarang ini mauntat.

Nagiyan anay si Stella sa pagtan-aw sing telebisyon. Sia nagsiling: “May yara pirme ‘indi malain’ nga rason nga ginatunaan sang kada malain ko nga batasan.” Amo sini ang kahimtangan sa batasan niya nga sobra nga pagtan-aw sing telebisyon. Ginsilingan niya ang iya kaugalingon nga matan-aw sia agod lamang “magpahunayhunay diutay” ukon agod “magbalhin sing kahimtangan.” Apang indi na makontrol ang iya batasan, kag nagatan-aw na sia sang telebisyon sa malawig nga inoras. “Ginpahinay gid sining malain nga batasan ang akon espirituwal nga pag-uswag,” siling niya. Upod ang determinasyon, ginbuhinan niya sang ulihi ang iya tion sa pagtan-aw sing telebisyon kag nangin mas mapilion. “Ginatinguhaan ko pirme nga dumdumon kon ngaa luyag ko untaton ini nga batasan,” siling ni Stella, “kag nagsandig ako kay Jehova agod mangin malig-on sa akon desisyon.”

Ang isa ka Cristiano nga si Charalambos nagsambit sang isa ka malain nga batasan nga nag-upang sa iya nga mag-uswag sa espirituwal​—⁠ang pagpabuyanbuyan. “Sang narealisar ko nga makahalalit ang pagpabuyanbuyan, ginsugdan ko nga bag-uhon ang akon kabuhi. Kon nagapahamtang sang mga tulumuron, ginaplano ko sing espesipiko kon san-o kag kon paano sugdan ang paghimo sini. Ang tayuyon nga paghimo sang akon desisyon kag mga plano amo ang sabat, kag nagpabilin ini nga maayong batasan tubtob karon.” Sa pagkamatuod, ang maayong mga batasan amo ang pinakamaayo nga kabaylo sang malain nga mga batasan.

Ang aton mga kaupdanan makapalambo man sa aton sing mga batasan, maayo ukon malain. Ang maayo nga mga batasan makalalaton, subong sang malain nga mga batasan. Subong nga ang “malain nga kaupdanan nagadunot sang mapuslanon nga mga batasan,” ang maayo nga kaupdanan mahimo maghatag sa aton sing mga halimbawa sang maayo nga mga batasan agod ilugon. (1 Corinto 15:33) Sing labi ka importante, ang mga batasan mahimo magpabakod ukon magpaluya sang aton kaangtanan sa Dios. Si Stella nagsiling: “Kon maayo ang aton mga batasan, ginapahapos sini ang aton panikasog nga alagdon si Jehova. Kon makahalalit ini, ginaupangan sini ang aton mga panikasog.”

Magpalambo sang maayong mga batasan, kag tuguti ini nga magtuytoy sa imo. Mangin gamhanan kag mapuslanon ini nga puwersa sa imo kabuhi.

[Retrato sa pahina 19]

Kaangay sang kalayo, mahimo mangin mapuslanon ukon malaglagon ang mga batasan

[Retrato sa pahina 21]

Kinabatasan ni Jesus nga magkadto sa sinagoga sa Adlaw nga Inugpahuway agod magbasa sang Pulong sang Dios

[Mga retrato sa pahina 22]

Ang maayo nga mga batasan sa espirituwal nagapabakod sang aton kaangtanan sa Dios